ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Άννα Τσίτουρα Δικηγόρος Εξειδ. Δίκαιο της υγείας Νοµική Σύµβουλος Ι.Σ.Α.
ΙΣΧΥΟΝ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Ήδη από το έτος 1939 ισχύει γενική απαγόρευση κάθε διαφήµισης που σχετίζεται µε την άσκηση της ιατρικής, µε οποιοδήποτε µέσο κι αν γίνεται αυτή, εφόσον υπερβαίνει τα όρια που καθορίζονται από τον κανονισµό δεοντολογίας.
Άρθρο 15 του Π.Δ. 84/2001 Απαγορεύεται στους ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών Π.Φ.Υ. η µε οποιοδήποτε τρόπο διαφήµιση και προβολή, και η αναγραφή στις επιτρεπόµενες από το νόµο πινακίδες µη αναγνωρισµένων τίτλων και ειδικοτήτων. Επιτρέπεται η χρήση απλών πινακίδων σήµανσης (κατευθυντηρίων), εφ' όσον δεν έχουν διαφηµιστικά στοιχεία.
Κανονισµός Ιατρικής Δεοντολογίας Άρθρο 17 του Ν.3418/2005 Απαγορεύεται 1. οποιαδήποτε προσωπική διαφήµιση ή συστηµατική δηµόσια παρουσία ή αναφορά του ονόµατος του ιατρού, άµεσα ή έµµεσα, η οποία είτε προέρχεται από αυτόν είτε διενεργείται µε δική του υποκίνηση.
ή ηλεκτρονικό τύπο. ή οποιασδήποτε φύσης διαφηµιστικών εντύπων ή άλλων ανακοινώσεων στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο.
3. Η δηµοσίευση εν γνώσει του ιατρού επιστολών ή δηλώσεων µε µορφή ευχαριστηρίων ή συγχαρητηρίων και πραγµατικών ή υποθετικών διαγνωστικών ή θεραπευτικών επιτυχιών και ικανοτήτων του, η οποία στοχεύει στην επαγγελµατική διαφήµιση, συνεπάγεται τις ίδιες κυρώσεις.
πινακίδων σε εξώστες, παράθυρα ή άλλα σηµεία εκτός από την κύρια είσοδο της κατοικίας και της επαγγελµατικής έδρας του ιατρού σηµεία και εκτός την πρόσοψη από την του κύρια κτιρίου. είσοδο της κατοικίας και της επαγγελµατικής έδρας του ιατρού και την πρόσοψη του κτιρίου.
Οι διαστάσεις των πινακίδων δεν πρέπει να είναι µεγαλύτερες των 0,25 Χ 0,30 εκατοστών και περιέχουν υποχρεωτικά και µόνον το ονοµατεπώνυµο, τον αριθµό µητρώου του Ιατρικού Συλλόγου, τους µόνιµους τίτλους που έχουν αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, την ειδικότητα και τις ηµέρες και ώρες των επισκέψεων. Απαγορεύεται η επιδεικτική διακόσµηση και ο φωτισµός.
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ Οι δηµόσιες ανακοινώσεις για ιατρικά θέµατα, εφόσον γίνονται από ειδικούς σε θέµατα της ειδικότητάς τους και µε γνώµονα την ενηµέρωση των συναδέλφων ιατρών ή της κοινής γνώµης.
Η συµµετοχή σε δηµόσιες συζητήσεις, στο γραπτό ή ηλεκτρονικό Τύπο, µε σκοπό την ενηµέρωση της κοινής γνώµης για θέµατα της ειδικότητας του ιατρού ή του πεδίου ευθύνης του, επίκαιρα ή µη, εφόσον τηρούνται οι αρχές της αβρότητας, της έντιµης εκφοράς κρίσεων και επιχειρηµάτων και του σεβασµού της αντίθετης άποψης.
Η ενηµέρωση του κοινού από τους ιατρούς σε θέµατα της ειδικότητας τους πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε τις αρχές που διέπουν την Ιατρική Δεοντολογία. Η ενηµέρωση πρέπει να στηρίζεται αποκλειστικά σε στοιχεία τεκµηριωµένα και διεθνώς παραδεδεγµένα.
Η παρουσία του ιατρού πρέπει να περιορίζεται στα αναγκαία για την ενηµέρωση πλαίσια και σε καµία περίπτωση δεν πρέπει να υποκρύπτεται σκοπός διαφήµισης.
Παρουσία των ιατρών στο ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Επιτρέπεται η διατήρηση ιστοσελίδας στο διαδίκτυο στην οποία αναφέρονται ιδίως το ονοµατεπώνυµο, ο αριθµός µητρώου του Ιατρικού Συλλόγου, οι µόνιµοι τίτλοι που έχουν αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, η ειδικότητα και οι ηµέρες και ώρες των επισκέψεων.
Το όνοµα και ο τίτλος που επιλέγει ο ιατρός για την ιστοσελίδα του ή την ηλεκτρονική του διεύθυνση πρέπει να συνάδουν µε την επαγγελµατική ευπρέπεια και να ανταποκρίνονται στις πραγµατικά παρεχόµενες υπηρεσίες. Η ιστοσελίδα πρέπει να αναφέρει το χρόνο της τελευταίας ενηµέρωσης της και οιαδήποτε πιθανή σύγκρουση συµφερόντων.
Η ιστοσελίδα µπορεί να περιλαµβάνει πληροφορίες σχετικά µε τις συµβάσεις ή τη µε οποιονδήποτε τρόπο συνεργασία του ιατρού µε το Δηµόσιο, τα ταµεία ασθενείας και τους ασφαλιστικούς φορείς.
Οι πληροφορίες που παρέχονται στην ιστοσελίδα πρέπει να είναι ακριβείς, αντικειµενικές, κατανοητές και σύµφωνες µε τον Κανονισµό Δεοντολογίας. Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει να οδηγούν σε παραπλάνηση του κοινού ή σε έµµεση συγκριτική εκτίµηση προσόντων ή πτυχίων.
Απόφαση 3386/22-5-95 της Πειθαρχικής Επιτροπής για την Ιατρική Διαφήµιση του ΚΕ.Σ.Υ. Οι γνωστοποιήσεις, στις οποίες επιτρέπεται να προβαίνουν οι ελεύθεροι επαγγελµατίες γιατροί & οδοντίατροι καθώς και οι ιδιωτικοί φορείς Π.Φ.Υ., περιλαµβάνουν µόνο : α)ονοµατεπώνυµο, β)ειδικότητα, γ) διεύθυνση - τηλέφωνο και δ) ωράριο λειτουργίας.
Γνωµοδότηση 325/95 του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους. «Ως διαφήµιση νοείται η έξαρση των πλεονεκτηµάτων ενός προσώπου ή πράγµατος ή προσφερόµενης υπηρεσίας µε σκοπό την αύξηση της οποιασδήποτε αξίας του (υλικής ή ηθικής) και τη δηµιουργία ή τόνωση της φήµης του».
Νοµολογία του ΣτΕ «Στην έννοια της απαγορευµένης διαφήµισης γιατρών και οδοντιάτρων εµπίπτει όχι µόνο η τέχνη της παρουσίασης στο κοινό των παρεχοµένων υπηρεσιών κατά τον πλέον θελκτικό τρόπο, αλλά και το σύνολο των µ έσων δηµ οσιότητας, µε τα οποία επιδιώκεται η δηµιουργία ή αύξηση της πελατείας τους».
ΠΡΟΤΑΣΗ ΙΣΑ ΓΙΑ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ Όλοι οι ιδιωτικοί φορείς ΠΦΥ µπορούν να αναρτούν επαγγελµατική επιγραφή, στην οποία θα αναφέρεται αποκλειστικά η θέση, η διεύθυνση, η ιατρική ειδικότητα του ιατρού φυσικού προσώπου και οι µόνιµοι αναγνωρισµένοι τίτλοι του στην Ελλάδα και ο αριθµός της άδειας λειτουργίας που του έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια
στο ισόγειο παράλληλα στην πρόσοψη του κτιρίου µε µέγιστο συνολικό ύψος 0,70 µ. στον όροφο που εδρεύει ο φορέας και παράλληλα προς την πρόσοψη του κτιρίου (µπαλκόνι εξώστης) µε µέγιστη διάσταση 0,70 Χ 3.00 µ κάθετα µε διαστάσεις κατ ανώτατο όριο 0,70 Χ 0,70 Χ 0,25 µ. στην ιδιόκτητη πρασιά των ακινήτων µε ενιαία χρήση.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΕΤΑΙ Ο ΙΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Δεν επιτρέπεται η ιατρική διαφήµιση και η µε οποιονδήποτε τρόπο προπαγάνδα αναφορικά στην άσκηση του ιατρικού λειτουργήµατος, η οποία υποκινείται από ιατρό ή γίνεται εν γνώσει του, και η οποία αποσκοπεί αποκλειστικά στην επαγγελµατική επικράτηση του έναντι των συναδέλφων του.
Για την εφαρµογή του παρόντος ως διαφήµιση εννοείται κάθε ενέργεια συγκριτικής παρουσίασης και έξαρσης των πλεονεκτηµάτων ενός φορέα παροχής ΠΦΥ φυσικού ή νοµικού προσώπου- µε κάθε µέσο επικοινωνίας, συµπεριλαµβανοµένων των πάσης φύσεως εντύπων, της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, των βιβλίων, των φυλλαδίων, των επαγγελµατικών καταλόγων κ.λ.π.
Επιτρέπεται η ενηµέρωση επί της επαγγελµατικής δραστηριότητας ιατρού ή εταιρίας µε αντικείµενο δραστηριότητας τη λειτουργία ιατρείου, διαγνωστικού εργαστηρίου ή πολυιατρείου µε τρόπο που συνάδει στο κύρος και στην επαγγελµατική αξιοπρέπεια του ιατρικού λειτουργήµατος.
Συγκεκριµένα επιτρέπεται : 1. Η δηµιουργία, διάθεση και κυκλοφορία επαγγελµατικών καρτών µε αναφορά της ειδικότητας του ιατρού, των µόνιµων αναγνωρισµένων τίτλων του στην Ελλάδα, της διεύθυνσης και του τηλεφώνου του, καθώς του αριθµού της άδειας λειτουργίας που του έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια.
2. Η καταχώριση ανακοίνωσης µε τα ως άνω και µόνο στοιχεία σε τηλεφωνικούς ή άλλους καταλόγους επικοινωνίας, σε τοπικά, εθνικά ή διεθνή ευρετήρια ιατρών και εν γένει επαγγελµατιών ή άλλα ευρετήρια που εκδίδονται στον τοµέα των υπηρεσιών, έντυπα ή ηλεκτρονικά, καθώς και η δηµιουργία και παρουσίαση επαγγελµατικής ιστοσελίδας στο διαδίκτυο µε το κατά τα ως άνω επιτρεπόµενο περιεχόµενο.
3. Η παροχή συνέντευξης από ιατρό στον τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό, µε σκοπό την ενηµέρωση του ευρύτερου κοινού επί ιατρικών ζητηµάτων, µε την προϋπόθεση ότι δεν επιδιώκεται µέσω αυτών η επαγγελµατική επικράτηση είτε του ιδίου του ιατρού προσωπικά είτε του φορέα για τον οποίο ενεργεί.
Όταν ο ιατρός προβαίνει σε πάσης φύσεως ενέργεια ενηµέρωσης του κοινού δεν πρέπει : α) να γνωστοποιεί τα τηλέφωνα, την διεύθυνση του και την ιστοσελίδα του, β) να προσφέρει δώρα ή εκπτώσεις επί της αµοιβής του, γ) να αναφέρει πληροφορίες που αφορούν ιατρικές αµοιβές και τιµές,
δ) να παραπλανεί το κοινό ως προς τις ιατρικές υπηρεσίες που παρέχει µε βάση το γνωστικό αντικείµενο της ειδικότητας του, ε) να δηµιουργεί µη ρεαλιστικές προσδοκίες ως προς τη θεραπεία πάσης φύσεως νόσων, στ) να δηµιουργεί σύγχυση στο κοινό σχετικά µε τις συνέπειες που µπορεί να έχει για τη δηµόσια υγεία µία ιατρική πράξη.
ΛΟΙΠΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Άρθρο 25 του Ν. 3844/2010 «Προσαρµογή στην Οδηγία 2006/123 υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά» Καταργούνται όλες οι συνολικές απαγορεύσεις εµπορικών επικοινωνιών για τα νοµοθετικώς κατοχυρωµένα επαγγέλµατα.
Οι εµπορικές επικοινωνίες που χρησιµοποιούν τα κατοχυρωµένα επαγγέλµατα πρέπει να τηρούν τους επαγγελµατικούς κανόνες που συνάδουν µε το κοινοτικό δίκαιο και ιδιαίτερα αυτούς που είναι συναφείς µε την ανεξαρτησία, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα του επαγγέλµατος, καθώς και το επαγγελµατικό απόρρητο, κατά τρόπο συνάδοντα µε τις ιδιαιτερότητες κάθε επαγγέλµατος.
Οι επαγγελµατικοί κανόνες για τις εµπορικές επικοινωνίες δεν πρέπει να δηµιουργούν διακρίσεις, οφείλουν να δικαιολογούνται αντικειµενικά από επιτακτικό λόγο δηµοσίου συµφέροντος και να είναι αναλογικοί.