ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Α Τ Ω Ν Ν Η Σ Τ Ε Ι Ω Ν (Τ Η Σ Ο Ρ Θ Ο Ο Ξ Ι Α Σ) 1) ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟ ΟΞΙΑΣ (αποσπάσµατα) Οσίου Αρχιµανδρίτου Ιουστίνου Πόποβιτς 2) ΠΕΡΙ ΕΙΚΟΝΩΝ (απόσπασµα) Ιωάννου του αµασκηνού 3) «Χαίρε του Θεού Έµψυχη Κιβωτέ» Φωτίου του Μεγάλου Πατριάρχου Κων/πόλεως ΧΑΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ & Α. ΚΟΥΜΠΗ, ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ Τ. Κ. 19003 ΤΗΛ. ΚΑΙ FAX: 22990 40040, e-mail: ag.nikolaosmark@yahoo.gr ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α ΝΑΟΥ: www.agnikmark.gr
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 4 Μ Α Ρ Τ Ι Ο Υ 2 0 1 3 «νάμνησις τῆς ναστηλώσεως τῶν ερῶν εἰκόνων» Προεόρτια τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Ἀρτέμονος ἱερομάρτυρος, ἐπισκόπου Σελευκείας τῆς Πισιδίας. ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟ ΟΞΙΑΣ Οσίου Αρχιµανδρίτου Ιουστίνου Πόποβιτς (19 ος - 20 ος αι., 25 Μαρτίου 1894 Βράνιε Ν. Σερβίας - 25 Μαρτίου 1979 Ι. Μ. Αρχαγγέλων Τσέλιε, Βάλιεβο, Σερβία) (αποσπάσµατα) Σήµερα, αδελφοί και αδελφές, είναι η αγία Κυριακή της Ορθοδοξίας. Μεγάλη και αγία Κυριακή. Κυριακή, κατά την οποία εορτάζεται η νίκη της Ορθοδοξίας εναντίον κάθε ψεύδους, εναντίον κάθε αναλήθειας, εναντίον κάθε αιρέσεως, εναντίον κάθε ψευδοθεού νίκη της Ορθοδοξίας εναντίον κάθε ψευδούς διδασκαλίας, εναντίον κάθε ψευδούς φιλοσοφίας, επιστήµης, πολιτισµού, εικόνος. Αγία νίκη της Ορθοδοξίας. Και αυτό σηµαίνει αγία νίκη της Παναλήθειας. Ποιος όµως είναι η Παναλήθεια σε αυτόν τον κόσµο; Αυτός που είπε: Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια! Ο Ιησούς Χριστός. Ὁ Θεός ἐν σαρκί. Να, αυτή είναι η Αλήθεια στο γήινο κόσµο µας, αυτή είναι η αλήθεια για τον άνθρωπο. Ο Κύριος έλαβε σώµα, ώστε µε το σώµα µας, να πει σε εµάς τους ανθρώπους, τι είναι αλήθεια, πώς ζει κανείς ἐν ἀληθείᾳ, πώς πεθαίνει γι αυτήν και πώς δι αὐτῆς ζει αιωνίως. Ο Χριστός συγκέντρωσε όλες τις αλήθειες και µας έδωσε την Παναλήθεια της Ορθοδοξίας. Ο Χριστός είναι η ζώσα Εικόνα του Θεού στον κόσµο. ιαφυλάσσοντας τη ζώσα Εικόνα του Θεού σε αυτόν τον κόσµο, η Ορθόδοξος Εκκλησία διεφύλαξε τον άνθρωπο, διεφύλαξε το Χριστό ως άνθρωπο. Όπως λέγεται στους θαυµάσιους εκκλησιαστικούς ύµνους, ο Κύριος έγινε άνθρωπος, «ἵνα τὴν ἑαυτοῦ ἀναπλάσῃ Εἰκόνα», να ανακαινίσει τη δική Του Εικόνα στον άνθρωπο «φθαρεῖσαν τοῖς πάθεσι», που εφθάρη µε τις αµαρτίες µας. Και
σαν ολοκάθαρη Εικόνα του Θεού, έδειξε τι είναι ο τέλειος άνθρωπος, πώς πρέπει να είναι ο άνθρωπος σε αυτόν τον κόσµο. Εµείς σε αυτόν τον κόσµο πραγµατικά πολεµάµε, συνέχεια πολεµάµε για τη θεία Εικόνα που είναι στην ψυχή µας. Ποιος µας την κλέβει; Όλοι οι εικονοµάχοι. Πρώτος εικονοµάχος είναι η α- µαρτία. Η αµαρτία δε θέλει το Θεό. ε θέλει το Θεό ούτε µέσα στον άνθρωπο, ούτε µέσα στον κόσµο γύρω από τον άνθρωπο. Και δια της αµαρτίας κατεξοχήν εικονοµάχος είναι ο Σατανάς και οι άγγελοί του, οι δαίµονες. Εκείνοι είναι που σωρεύουν αµαρτίες στην ψυχή µας και κατακαλύπτουν τη θεία Εικόνα που είναι µέσα µας. Με το µαύρο κατράµι της αµαρτίας. Και ο άνθρωπος, όταν ζει αµετανόητος στην αµαρτία, τι αποµένει από την ψυχή του; Η θεία Εικόνα πασαλειµµένη µε το µαύρο πύο της αµαρτίας, των παθών, του θανάτου. Φρικτό θέαµα, φοβερή ντροπή! Τι σηµαίνει λοιπόν να είσαι Εικόνα του Θεού; Σηµαίνει, α- δελφοί, το εξής: Εµείς έχουµε νου, αλλά ο νους µας είναι εικόνα του νου του Θεού µέσα µας. Εµείς έχουµε θέληση, αλλά η θέληση είναι εικόνα της θελήσεως του Θεού µέσα µας. Εµείς έχουµε αίσθηση, έχουµε καρδιά, αλλά αυτά είναι εικόνα θείων αισθήσεων µέσα µας. Εµείς ζούµε σε αυτόν τον κόσµο, αλλά αυτό είναι εικόνα της ζωής του Θεού. Εµείς είµαστε σαν εικόνες του Θεού αθάνατες, αλλά αυτό είναι εικόνα της αθανασίας του Θεού. Ανθρωπε! Αδελφέ! Ποτέ µη ξεχνάς ότι είσαι µικρός Θεός µέσα στη λάσπη! Μέσα στη λάσπη του σώµατός σου εσύ έχεις τη ζώσα Εικόνα του Θεού. Πρόσεχε πώς ζεις. Πρόσεχε τι κάνεις µε την Εικόνα του Θεού. Πρόσεχε, άνθρωπε! άνθρωπε! άνθρωπε! ιότι ἡ ζωή µας ξεκινά από τη γη και καταλήγει στο πάµφωτο πρόσωπο του Θεού, για να δώσουµε εκεί απολογία τι κάναµε µε την Εικόνα του Θεού όσο ήµασταν σ αυτό τον κόσµο. Εύχοµαι ο Κύριος να χαρίσει στην καρδιά του καθενός µας όλες τις ευαγγελικές αρετές, ώστε να µπορέσουµε να αντέξουµε όλο αυτόν το φοβερό επίγειο αγώνα, να διαφυλάξουµε στην ψυχή µας τη θεία µορφή και να µετατεθούµε από τον κόσµο αυτό προς τον Αναστάντα Κύριο σε εκείνο τον κόσµο. Αλλά µέχρι τότε η α-
Τ Ο Ε Υ Α Γ Γ Ε Λ Ι Ο Τ Η Σ Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ (Ιωάν. α 44-52) Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ Ἀκολούθει μοι. Ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. Εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ Ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; Λέγει αὐτῷ Φίλιππος Ἔρχου καὶ ἴδε. Εἶδεν ὁ Ιησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ Ἴδε ἀληθῶς Ισραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. Λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ Πόθεν με γινώσκεις; Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. Ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ Ῥαββί, σὺ εἶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ Ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψει. Καὶ λέγει αὐτῷ Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀ- ναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου. Μ Ε Τ Α Φ Ρ Α Σ Η Τ Η Σ Ε Υ Α Γ Γ Ε Λ Ι Κ Η Σ Π Ε Ρ Ι Κ Ο Π Η Σ Εκείνο τον καιρό, ο Ιησούς αποφάσισε να πάει στη Γαλιλαία. Βρίσκει τότε τον Φίλιππο και του λέει: «Έλα µαζί µου». Ο Φίλιππος καταγόταν από τη Βηθσαϊδά, την πατρίδα του Ανδρέα και του Πέτρου. Βρίσκει ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ και του λέει: «Αυτόν που προανήγγειλε ο Μωυσής στον νόµο και οι προφήτες, τον βρήκαµε είναι ο Ιησούς, ο γιος του Ιωσήφ από τη Ναζαρέτ». «Μπορεί από τη Ναζαρέτ να βγει τίποτα καλό;» τον ρώτησε ο Ναθαναήλ. «Έλα και δες µόνος σου», του λέει ο Φίλιππος. Ο Ιησούς είδε τον Ναθαναήλ να πλησιάζει και λέει γι αυτόν: «Να ένας γνήσιος Ισραηλίτης, χωρίς δόλο µέσα του». «Από πού µε ξέρεις;» τον ρωτάει ο Ναθαναήλ. Κι ο Ιησούς του απάντησε: «Προτού σου πει ο Φίλιππος να ρθεις, σε είδα που ήσουν κάτω απ τη συκιά». Τότε ο Ναθαναήλ του είπε: «ιδάσκαλε, εσύ είσαι ο Υιός του Θεού, εσύ είσαι ο βασιλιάς του Ισραήλ». Κι ο Ιησούς του αποκρίθηκε: «Επειδή σου είπα πως σε είδα κάτω από τη συκιά, γι αυτό πιστεύεις; Θα δεις µεγαλύτερα πράγµατα απ αυτά». Και του λέει: «Σας βεβαιώνω ότι σύντοµα θα δείτε να έχει ανοίξει ο ουρανός, και οι άγγελοι του Θεού να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν πάνω στον Υιό του Ανθρώπου». (ΕΚΛΟΓΑ ΙΟΝ)
γία νηστεία ας µας οδηγεί προς το Άγιο Πάσχα, την Αγία Ανάσταση του Χριστού, για να προσκυνήσουµε, όσο είµαστε ακόµη µε το σώµα µας, Αυτόν, τον Αναστάντα Κύριο, το Νικητή της α- µαρτίας, του θανάτου και του διαβόλου, Αυτόν, που εξασφάλισε την Αιώνιο Ζωή για το σώµα µας και για την ψυχή µας. Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς, Οµιλία εις την Κυριακήν της Ορθοδοξίας (αποσπάσµατα) Π Ε Ρ Ι Ε Ι Κ Ο Ν Ω Ν (α π ό σ π α σ µ α) Ι. α µ α σ κ η ν ο ύ Επειδή ορισµένοι µας κατηγορούν ότι προσκυνούµε και τιµού- µε την εικόνα του Σωτήρα, της έσποινάς µας και ακόµη τις εικόνες των υπολοίπων αγίων, ας µάθουν, ότι εξαρχής ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο σύµφωνα µε τη δική Του εικόνα. Για ποιο λόγο, για παράδειγµα, προσκυνούµε ο ένας τον άλλο, παρά µόνο διότι έ- χουµε πλασθεί κατ εικόνα Θεού; ιότι, όπως λέει ο θεοφόρος και βαθύς γνώστης των θείων Βασίλειος, «η τιµή προς την εικόνα α- πευθύνεται στο πρωτότυπο» και πρωτότυπο είναι το εικονιζόµενο πρόσωπο, του οποίου γίνεται αντίγραφο. Βλέποντας την εικόνα της σταυρώσεως του Χριστού, θυµόµαστε το πάθος Του και προσκυνούµε όχι την ύλη, αλλά το εικονιζόµενο πρόσωπο. Το ίδιο και µε τη Θεοτόκο η τιµή προς το πρόσωπό της απευθύνεται στο γιο της, που έλαβε σάρκα απ αυτήν. Και η τιµή προς τους συνδούλους µας, που αποδείχτηκαν ευγνώµονες (τους α- γίους), φανερώνει την καλή διάθεση προς τον κοινό εσπότη και η τιµή προς την εικόνα απευθύνεται στο πρωτότυπο (πρόσωπο). Αγίου Ιωάννου του αµασκηνού, Περί εικόνων (απόσπασµα), Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου πίστεως «Χαίρε του Θεού Έµψυχη Κιβωτέ» Φωτίου του Μεγάλου Πατριάρχου Κων/πόλεως «Χαίρε, ω Παρθένε γεµάτη χάρη! Σε σένα απευθύνοµαι και κραυγάζω µε όλη τη δύναµη του νου, της καρδιάς και της γλώσσας, καταφύγιο της αδυναµίας και της ανικανότητάς µου. Χαίρε, γεµάτη από χάρη, µέσω σου ο άρρωστος βρίσκει τη θεραπεία, µέσω σου εκείνος που έπεσε και έγινε κοµµάτια σηκώνεται γιατρεµένος κι εκείνος που ήταν η αιτία της πτώσης καταδικάζεται, ποδοπατιέται κι εκµηδενίζεται.
Χαίρε, γεµάτη από χάρη, µέσω σου η πικρή δικαστική απόφαση της πτώσης παραγράφεται απ τη γλυκύτητα του θείου µηνύµατος, που σε σε απευθύνθηκε κι εµείς, που λεία γίναµε της αταξίας, που η παράβαση προκάλεσε, σκεπαζόµαστε και πάλι απ την κορώνα του µεγαλείου της θείας φανέρωσης που από σένα προέρχεται. Χαίρε, γεµάτη από χάρη, ο Βασιλιάς της δηµιουργίας επιθύµησε το µεγαλείο της ψυχής, του σώµατος και του νου, που παρέµεινε πάντα άσπιλο, για ν ανανεώσει και ν αναγεννήσει την εικόνα την παραµορφωµένη απ τα τεχνάσµατα του πονηρού, γι αυτό οι λαοί έρχονται µε δώρα να προσπέσουν µπροστά σου. Χαίρε, Παλάτι χτισµένο όχι απ ανθρώπινο χέρι, απ το αίµα σου ο Βασιλιάς της δόξας κάνει το χιτώνα του και ντύνεται σαν µε ένδυµα βασιλικό και πορφυρό, για ν αφαιρέσει την παραµορφωτική γύµνια του προγεννήτορα. Χαίρε, συ έχεις δώσει τη σάρκα στο ηµιουργό και µας έχεις ελευθερώσει απ το χρέος. Χαίρε, του Θεού έµψυχη Κιβωτέ, στην οποία κατεβαίνει ο δεύτερος Νώε ντύνοντας απ αυτή την ανθρώπινη φύση, για να τη βυθίσει στο βάπτισµα του ύδατος και να της δώσει τη σωτηρία και µια δεύτερη ζωή, µε κατεύθυνση προς το Θεό. Χαίρε, ω Εστία αναµµένη, όπου ο Θεός κατεβαίνει στους παρθενικούς και πάναγνους κόλπους σου ο ηµιουργός παίρνει τη φύση µας και την εξαγνίζει από κάθε κηλίδα αρχαία, ανανεώνοντας τον άνθρωπο σε µια νέα δηµιουργία. Ε ί θ ε ο Χριστός ο αληθινός µας Θεός, µε τις ικεσίες, τη µεσιτεία και τη δέηση της θείας και αειπάρθενης Μητέρας, να µας ακούσει και να µας κάνει άξιους του ουράνιου δείπνου». (Μετάφραση: Αρχιµ. Ιγνατίου Σωτηριάδη, από το βιβλίο: Georges Gharib: Οι εικόνες της Παναγίας. Ιστορία και λατρεία. Εκδόσεις Τέρτιος, Κατερίνη 1997) ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚ ΡΟΜΗ ΤΗΣ Ε. Φ. Α. Η Ενοριακή Φιλόπτωχος Αδελφότητα διοργανώνει Απογευµατινή Προσκυνηµατική Εκδροµή στην Ι. Μονή Ευαγγελισµού της Θεοτόκου και Αγίου Εφραίµ στη Νέα Μάκρη, την Πέµπτη 4 Απριλίου 2013. Ώρα αναχώρησης 4:00µ.µ. από τον Άγιο Νικόλαο. Τιµή εισιτηρίου 12. ΧΑΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ & Α. ΚΟΥΜΠΗ, ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ Τ.Κ. 19003, ΤΗΛ. ΚΑΙ FAX: 22990 40040, e-mail: ag.nikolaosmark@yahoo.gr, ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α ΝΑΟΥ: www.agnikmark.gr