ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 1 - Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014 Αφιέρωμα στον Δημήτρη Κατσιούλη Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών
2 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόσωπο Δημήτρης Κατσιούλης: Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών...σελίδα 3 ΓνήσιαΓεύσηαπόΕλλάδα Παράδοση, σύγχρονες τεχνικές επεξεργασίας, ανώτερη ποιότητα Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 www.krinos.com το βιβλίο 3 είναι φίλος (718) 784-5255 Ιστορία Φριτς Σούμπερτ: Ο πιο μισητός άνθρωπος για τους Κρητικούς!...Σελίδα 11 Περιβάλλον Πλημμύρες στην Αθήνα Η ανάπτυξη της πόλης και οι διαδρομές των ρεμάτων...σελίδα 12 Θέμα «Σπίτι του Λαού»: Πώς διασώθηκε η ιστορία του...σελίδα 14 Βιβλίο Τα εξώφυλλα των ιστοριών που συγκλόνισαν τον κόσμο...σελίδα 17 Ομογένεια Φωτογραφικές αναμνήσεις από την Ομογένεια του 2003...Σελίδα 18 Εικόνες Οι πιο εντυπωσιακές γέφυρες του Kόσμου...Σελίδα 20 Συνέντευξη Μάνος Κοντολέων: Η ελληνική λογοτεχνία... βοηθά τους ομογενείς να έχουν στενή σχέση με την πατρίδα...σελίδα 22 Πολιτισμός Ξάνθη: «Μαγεύει» το σπίτι του Μάνου Χατζηδάκι...Σελίδα 24 Ταξίδια Ελάτε στην Ελλάδα -και- για τα Χάνια Πηλίου...Σελίδα 25 Ιστορία - Εζησε 2ο Παγκόσμιο, Εμφύλιο, χούντα, κρίση...σελίδα 26 Ευεξία - Ρητά για θετική ενέργεια...σελίδα 27 Ψυχολογία Ποιοι αντέχουν τις δυσκολίες της ζωής; Θωρακίζοντας την ψυχή...σελίδα 28 Ελληνες Δημήτρης Συνοδινός: Το πρώτο όνομα της Ουάσινγκτον Ποστ...Σελίδα 29 Μέλι Σερίφου: Κάνει...Βeez...Σελίδα 30 Υγεία - Τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε...σελίδα 32 Προσωπικότητες 7 Νοεμβρίου 1860. Ο Αβραάμ Λίνκολν γίνεται ο 16ος Πρόεδρος των ΗΠΑ...Σελίδα33 Γυμναστική - Τι πρέπει να γνωρίζω για τα συμπληρώματα... Σελίδα 34 Αθλητισμός - Εϊ Σι Γκριν: Ο χαλκέντερος του ΝΒΑ...Σελίδα 35 Διατροφή - Σωστός συνδυασμός για ενέργεια...σελίδα 36 Μαγειρική Ελληνικές συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής Εγκυκλοπαίδεια και ορολογία - Μικρά... μυστικά με...αξία...σελίδα 37 Ψυχαγωγία Νυχτερινή έξοδο για Κέιτ Μος / Ο ταξιτζής του Τομ Χανκς...Σελίδα 38 Γυναίκα Πρόσωπο: Ο σωστός καθαρισμός Σουτιέν καρκίνος: Αλήθειες και μύθοι...σελίδα 39 [\ NATIONALHERALD 37-10 30th Street, Long Island City, N.Y. 11101-2614 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ηµοκρίτου 1 & Ακαδηµίας Τ.Κ. 106 71 ΕΤΟΣ Ι ΡΥΣΕΩΣ 1915 FOUNDED 1915 Ιδρυτής ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗΣ ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΕΤΑ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Βοηθός Εκδότη - Υπεύθυνη Διαφημιστικού Τμήματος ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΓΑΛΙΟΣ Υπεύθυνος Εκδοσης ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Υπεύθυνη Παραγωγής ΑΝΝΑ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗ Marketing-Kαλλιτεχνική Διεύθυνση
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΠΡΟΣΩΠΟ 3 Δημήτρης Κατσιούλης: Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών Του Θεοδώρου Καλμούκου Ο Δημήτρης Κατσιούλης από την πόλη Μέριμακ του Νιου Χαμσάιρ είναι ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας στις εστιατορικές επιχειρήσεις, ένας αγαπημένος σύζυγος, ένας στοργικός πατέρας, ένας καλός φίλος, ένας σοβαρός άνθρωπος, με αγάπη στην καρδιά για την Ομογένεια, για την Ελλάδα, για τον Ελληνισμό γενικότερα. Ανήκει στη νέα γενιά των Ελλήνων μεταναστών, του τελευταίου μεγάλου κύματος θα λέγαμε, της δεκαετίας του 1980. Γεννήθηκε και ανατράφηκε στο χωριό Κρανιά της Ελασσόνας του Νομού Λαρίσης. Εκεί έμαθε τα πρώτα γράμματα, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, τριτάξιο Γυμνάσιο, κι όπως είπε «ήμουν τυχερός διότι τότε, τη χρονιά που τελείωσα το τριτάξιο Γυμνάσιο, πρόσθεσαν και τις άλλες τρεις τάξεις κι έγινε εξατάξιο οπότε συνέχισα». «Διαφορετικά -συμπλήρωσε- είτε έπρεπε να αφήσω το σχολείο, ή να πάω στην Ελασσόνα για να μπορέσω να τελειώσω το εξατάξιο». Μετά την αποφοίτησή του από το εξατάξιο Γυμνάσιο έδωσε πανελλήνιες εξετάσεις και μπήκε στα τότε ΚΑΤΕΕ -Κέντρα Επαγγελματικής Τεχνικής Εκπαιδεύσεως- που ήταν η πρώτη χρονιά που είχαν ανοίξει στη Λάρισα. Εισήλθε δεύτερος στο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων και μάλιστα έλαβε και υποτροφία. Από μικρό παιδί ο Δημήτρης Κατσιούλης ήθελε να σπουδάσει. Είπε πως «ήθελα να σπουδάσω κάτι αλλά εκείνη την εποχή και εκείνα τα χρόνια δεν είχαμε πολλές πληροφορίες όσον αφορά προς τα πού να πάμε και με τι να ασχοληθούμε. Οι γονείς μας ήταν είτε αγρότες ή κτηνοτρόφοι. Ολοι έλεγαν ότι ήθελαν να γίνουν δάσκαλοι, καθηγητές». Είπε πως «μου άρεσε η διδασκαλία, αλλά δεν ήθελα να αφιερώσω τη ζωή μου σ αυτήν. Μου άρεσε η Σχολή, δεν το μετάνιωσα, πέρασα καλά. Αρχισα να εργάζομαι από την πρώτη χρονιά που ήμουν στο σχολείο. Είχα κάποιον καθηγητή ο οποίος εργαζόταν σε κάποιο καινούργιο ξενοδοχείο στην Καστοριά. Τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές είχε διαλέξει 4-5 φοιτητές και πηγαίναμε με το αυτοκίνητό του από Παρασκευή μέχρι Κυριακή βράδυ, εργαζόμαστε και ξαναγυρίζαμε πάλι στη Σχολή» και τόνισε πως «για εκείνα τα χρόνια 1979-1980 ήμουν οικονομικά ανεξάρτητος. Οι γονείς μου ήταν αγρό- Συνέχεια στη σελίδα 5 Επάνω, ο Δημήτρης και η Ελισάβετ Κατσιούλη την ημέρα του γάμου τους τον Ιούλιο του 1984 στο χωριό του Δημήτρη, Κρανιά Ελασσόνας. Κάτω, διακρίνονται: Ο αδελφός του Μάρκος, η μητέρα του Βασιλική, οι νεόνυμφοι Δημήτρης και Ελισάβετ, ο πατέρας του Θεόδωρος, η αδελφή του Σταυρούλα και ο σύζυγός της Γεώργιος Μπάος.
4 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Δημήτρης Κατσιούλης: Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών Ο Δημήτρης Κατσιούλης με την κόρη του Χριστίνα κατά τη γιορτή της 25ης Μαρτίου στο δημαρχείο του Λόουελ, όταν η Χριστίνα ήταν μαθήτρια στο Ελληνικό Ημερήσιο Σχολείο του Λόουελ. Ο Δημήτρης Κατσιούλης, ο πρωτοπρεσβύτερος Σωτήριος Αλεξόπουλος, η Χριστίνα Κατσιούλη και η πρεσβυτέρα Ελένη Αλεξοπούλου κατά την τελετή έπαρσης της ελληνικής σημαίας στο δημαρχείο της πόλης Νάσουα του Νιου Χαμσάιρ. Το αγαπημένο και ταιριαστό ζευγάρι Δημήτρη και Ελισάβετ Κατσιούλη. Από τον γάμο της αδελφής του Δημήτρη Κατσιούλη, Ειρήνης Μπάου. Διακρίνονται: Βασίλης και η μητέρα του Μαρία Μασγάκη, Ζωή και Μάρκος Κατσιούλη, οι νεόνυμφοι Γιώργος και Σταυρούλα Μπάου, η μητέρα Βασιλική Κατσιούλη, Δημήτρης και Ελισάβετ Κατσιούλη.
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΠΡΟΣΩΠΟ 5 Συνέχεια από τη σελίδα 3 τες, μεγάλωσαν τέσσερα παιδιά δύο αγόρια και δύο κορίτσια, ήμουν ο μεγαλύτερος, με λίγα ζώα και με χωράφια». Προτού πάει να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία πήγε στην Καστοριά και εργάστηκε στο ίδιο ξενοδοχείο, στο «Tsamis Hotel» που εργαζόταν όταν ήταν φοιτητής, αλλά και μετά την αφυπηρέτησή του. Είπε πως «μπαίνοντας στην πόλη βλέπεις τη λίμνη με την πόλη σε μία φανταστική θέα». Επίσης, ένα καλοκαίρι εργάσθηκε στη Χαλκιδική «για την πρακτική, όπως είπε, για να πάρω το πτυχίο». Ο Δημήτρης Κατσιούλης φαντάρος κατά τα έτη 1981-1982, υπηρέτησε ως πυροβολητής, ασυρματιστής στον Εβρο. Επειδή ήταν οικονομικά ανεξάρτητος είχε τη δυνατότητα και ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1983 ως επισκέπτης για να δει τον θείο του, τον αδελφό της μητέρας του, ο οποίος διαμένει στην πόλη Νάσουα του Νιου Χαμσάιρ. Στην Αμερική η ζωή του πήρε τη δική της ρότα διότι γνώρισε την σύζυγό του, την Ελισάβετ, η οποία όπως είπε «ήταν οικογενειακή φίλη της οικογένειας του θείου μου, τα βρήκαμε, τα συμφωνήσαμε και προχωρήσαμε. Επέστρεψα στην Ελλάδα, μίλησα με τους δικούς μου και το καλοκαίρι του 1984 ήλθε η Ελισάβετ στην Ελλάδα μαζί με τους γονείς της και παντρευτήκαμε στο χωριό». Εκαναν παραδοσιακό γάμο στον οποίον, όπως είπε ο Δημήτρης, «ήταν καλεσμένο όλο το χωριό» ενώ το γλέντι διήρκεσε μια ολόκληρη εβδομάδα. Ο Δημήτρης Κατσιούλης από την πρώτη μέρα που έφτασε στη Νέα Υόρκη αγάπησε την Αμερική. «Φτάσαμε μέρα κι όπως κατέβαινε το αεροπλάνο έβλεπα από πάνω να μοιάζουν τα σπίτια και οι ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης σαν κουτάκια», ανέφερε. Και πρόσθεσε: «μου έκανε μεγάλη εντύπωση το πράσινο, καθότι προέρχομαι από ορεινό χωριό γεμάτο από πέτρα κι αν υπήρχε περίπτωση να πουλούμε πέτρες θα ήταν το πιο πλούσιο μέρος. Οπότε ερχόμενος εδώ και αντικρίζοντας όλο αυτό το πράσινο θαμπώθηκα». Το δικό μας σύστημα τον άφησε κατάπληκτο. «Παρατηρούσα -είπεμε προσοχή τους δρόμους, πώς είναι φτιαγμένοι, οι είσοδοι, οι έξοδοι, κι έλεγα Θεέ μου τι είναι εδώ»! Η Ελισάβετ είναι πρώτης γενιάς Ελληνοαμερικανίδα, ομιλεί τέλεια την ελληνική γλώσσα και γνωρίζει κάθε τι το ελληνικό. Ο Δημήτρης σε λίγους μήνες πήρε τα χαρτιά του και άρχισε να εργάζεται σ ένα εστιατόριο τύπου πιτσαρίας στο οποίο εργάζονταν Ελληνες και όπως ήταν φυσικό μιλούσαν μεταξύ τους Ελληνικά. Ο Δημήτρης είπε ότι «στόχος μου ήταν να καλυτερεύσω όσο μπορούσα περισσότερο τα Αγγλικά, αλλά κατάλαβα ότι αυτό δεν γινόταν αφού μιλούσαμε Ελληνικά. Είπα ότι κάτι πρέπει να γίνει, οπότε έφυγα και πήγα κι εργαζόμουν σ ένα κατάστημα donut με την ονομασία Mr. Donut. Οι ιδιοκτήτες του ήταν κι αυτοί μετανάστες από την Πορτογαλία, οπότε αναγκάστηκα να μιλώ Αγγλικά κι έτσι εξασκήθηκα στη γλώσσα» και συμπλήρωσε «ήταν προτεραιότητά μου η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας». Ο Δημήτρης εκ φύσεως άνθρωπος εργατικός και με όνειρα για πρόοδο δεν άργησε να μπει στους επιχειρηματικούς ρυθμούς της αμερικανικής ζωής, κι έτσι το 1988 άνοιξε το δικό του εστιατόριο «DW Pizzeria & Family Restaurant» στη διεύθυνση 78 Daniel Webster Highway, Merrimack, N.H.03054, που είναι κεντρική οδική αρτηρία η οποία ενώνει τη Νάσουα με το Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Βρήκε μόνος του το μέρος όπου στεγαζόταν κατάστημα ελαστικών για μεγάλα οχήματα. «Το είδα, μου άρεσε ιδιαίτερα η τοποθεσία του, το ανακαινίσαμε και το κάναμε αυτό που βλέπετε σήμερα το οποίο το αρχίσαμε από το μηδέν», τόνισε. Οταν τον ρωτήσαμε πώς ήταν η οικονομία το 1988 που άνοιξε το μαγαζί, επεσήμανε ότι «μπορώ να σας πω ότι η οικονομία δεν ήταν η καλύτερη, διότι ήταν η εποχή που είχε αρχίσει να πέφτει. Βέβαια στην αρχή ήταν λίγο δύσκολο έως ότου το μάθει ο κόσμος το μαγαζί, δοκιμάσει, μείνει ικανοποιημένος, κι έτσι απόκτησε καλό όνομα με την ποιότητα του φαγητού, καθαριότητα, καλές τιμές, εξυπηρέτηση, προσωπική γνωριμία με τους πελάτες». Βέβαια ο Δημήτρης δεν μετρούσε τις ώρες εργασίας, αλλά ούτε και Συνέχεια στη σελίδα 7 Συγχαρητήρια, αγάπη και πολλές ευχές στον πολυαγαπημένο μας σύζυγο και πατέρα Δημήτρη Κατσιούλη, για την εξαιρετική τιμή που του γίνεται από τον «Εθνικό Κήρυκα». Εχεις δώσει στην οικογένειά σου, αγάπη, στοργή, ελπίδα, φροντίδα, δηλαδή τα πάντα. Σ ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας και σου ευχόμαστε να είσαι πάντοτε δυνατός και υγιής και να έχεις όλες τις ευλογίες του Θεού. Συγχαρητήρια και πάντα άξιος! Με όλη μας την αγάπη Η σύζυγός σου Ελισάβετ και η κόρη σου Χριστίνα
6 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Δημήτρης Κατσιούλης: Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών Το ζεύγος Δημήτρη και Ελισάβετ Κατσιούλη με την κόρη τους Χριστίνα στην παρέλαση της Βοστώνης για την Ελληνική Ανεξαρτησία. Ο Δημήτρης και η Ελισάβετ Κατσιούλη περικυκλωμένοι από πολλά ανίψια τους στο πατρικό τους σπίτι στο χωριό Κρανιά Ελλασόνας Ο Δημήτρης Κατσιούλης με τον αγαπημένο του παππού, Δημήτρη Κατσιούλη, του οποίου φέρει το όνομα. Ο Δημήτρης Κατσιούλης στο πατρικό του σπίτι το περασμένο καλοκαίρι με συγγενικά του πρόσωπα, ενώ ψήνουν αυθεντικά σουβλάκια. Ο Δημήτρης Κατσιούλης με αγαπημένους του φίλους τον Πίτερ Δουλάμη, τον Θανάση Λιάκο και τον εξάδελφο της συζύγου του Ελισάβετ, Κώστα Βασιλειάδη, σε μικρή κρουαζιέρα στο λιμάνι της Βοστώνης.
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΠΡΟΣΩΠΟ 7 Συνέχεια από τη σελίδα 5 «...ήθελα να σπουδάσω κάτι αλλά εκείνη την εποχή και εκείνα τα χρόνια δεν είχαμε πολλές πληροφορίες όσον αφορά προς τα πού να πάμε και με τι να ασχοληθούμε...» σήμερα τις μετρά. Οταν τον ρωτήσαμε πόσες ώρες εργάζεται την εβδομάδα, απάντησε «δεν τις μετρώ, αμέτρητες» και συμπλήρωσε «εδώ είναι το σπίτι μου, η οικογένειά μου, για να προχωρήσω μπροστά με την οικογένειά μου, να έχω μια καλή ζωή και να μη στερούμαστε τίποτε πρέπει να είμαι εδώ. Εχω βέβαια υπαλληλικό προσωπικό και η σύζυγός μου η Ελισάβετ εργάζεται εδώ, αλλά πιστεύω ότι από κάθε μικρή επιχείρηση δεν μπορεί να λείπει ο ιδιοκτήτης. Δεν μπορείς να βάλεις κάποιον μάνατζερ ή κάποιον άλλον να στο προσέχει, διότι κανείς δεν θα το προσέχει όσο το προσέχουμε εμείς με την Ελισάβετ». Η περιοχή στην οποία βρίσκεται το εστιατόριο φημίζεται για την ανάπτυξή της, τα εργαστήρια υψηλής τεχνολογίας, αλλά και για το εργοστάσιο παραγωγής μπύρας. Οταν τον ρωτήσαμε πού βρίσκεται η Οικονομία σε μία κλίμακα από το μηδέν μέχρι το 10, είπε «περίπου στο 6» και συμπλήρωσε πως «τη χρονιά που διανύουμε τώρα το 2014 φαίνεται πως ανεβαίνει». Σημείωσε ακόμα πως «μπορεί η οικονομία να γίνεται λίγο καλύτερη αλλά δεν βλέπω τα πράγματα να γίνονται καλύτερα» και εξήγησε «ενώ κάνουμε λεφτά δεν μπορούμε να κρατήσουμε χρήματα όπως κάναμε πριν χρόνια, το κέρδος μας μειώνεται, έχουν ανεβεί τα αναγκαία όπως οι ασφάλειες, ο ηλεκτρισμός, η θέρμανση και τα φαγητά. Βλέπετε η ασφάλεια κάθε χρόνο ανεβαίνει». Στην ερώτηση γιατί δεν ανεβάζετε λίγο τις τιμές, εξήγησε ότι «το ερώτημα είναι πόσες φορές και πόσο να τις ανεβάσεις τις τιμές» και πρόσθεσε «τις τιμές τις αλλάζουμε μία φορά στα τρία χρόνια». Ο Δημήτρης μίλησε με καμάρι για την κόρη του, την Χριστίνα, για την οποία είπε ότι «είναι 17 χρονών και είναι δευτεροετής στο Λύκειο, τελειώνει του χρόνου και θέλει να πάει στο Κολέγιο να σπουδάσει Παιδαγωγικά γιατί της αρέσει να γίνει δασκάλα. Μέχρι τώρα εκεί λέγει πως θέλει να πάει. Μιλάει πολύ καλά την ελληνική γλώσσα, όταν πάμε στην Ελλάδα τα καλοκαίρια δεν αντιμετωπίζει κανένα απολύτως πρόβλημα» και υπογράμμισε πως «στο σπίτι μιλούμε Ελληνικά». Στην ερώτηση τι είναι η οικογένεια για εκείνον, υπογράμμισε πως «είναι το παν» και πρόσθεσε «δεν είναι εύκολο πράγμα να εργάζεσαι με την σύζυγό σου, αλλά δόξα τω Θεώ συνεννοούμαστε, συνεργαζόμαστε αρμονικά σε όλα». Οταν τον ρωτήσαμε τι είναι ο Ελληνισμός για εκείνον, είπε ότι «είναι η προέκταση της οικογένειάς μας», ενώ στην επισήμανση πώς «διατηρείτε ακμαίο και πλούσιο το λεξιλόγιο σας», είπε «διαβάζοντας τον Εθνικό Κήρυκα κάθε μέρα όχι μόνο δεν τα ξεχνώ, αλλά τα ανανεώνω». Ο Δημήτρης λαμβάνει τον «Ε.Κ.» κάθε πρωί στις 5:30 η ώρα με το σύστημα της κατ οίκον διανομής. Είπε πως «τον Ε.Κ. τον διαβάζω από την ημέρα που ήλθα στην Αμερική, πολλές φορές ξεκινούσα από εδώ και πήγαινα στο Λόουελ 30 μίλια σχεδόν μακριά και αγόραζα την εφημερίδα, αλλά από τότε που καθιερώσατε την κατ οίκον διανομή ευχαριστήθηκα τόσο πολύ διότι είναι μεγάλη ευκολία». Οταν τον ρωτήσαμε γιατί δεν προτιμάει την ηλεκτρονική έκδοση, αφού γνωρίζει από ηλεκτρονικά και υπολογιστές, τόνισε «διότι μου αρέσει η εφημερίδα, το χαρτί, έχει άλλη χάρη, δηλαδή αισθάνομαι ότι κρατώ την εφημερίδα στα χέρια μου, ταυτίζομαι μαζί της. Είναι άλλη η αίσθηση να κάθεσαι το πρωί να πίνεις τον καφέ σου και να διαβάζεις τον Ε.Κ. από το χαρτί, κι άλλο στον υπολογιστή». Συμπλήρωσε πως «διαβάζω τα πάντα και με μεγάλη προσοχή και θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι κοπιάζετε για να μας δίνετε μία τέτοια εφημερίδα. Πρέπει να σας πω ότι στην Ελλάδα που πηγαίνω κάθε καλοκαίρι δεν αγοράζω εφημερίδα επειδή καταλαβαίνω ότι δεν υπάρχει ειλικρίνεια, αφήστε δε κατά μέρος τις τηλεοράσεις». Οταν τον ρωτήσαμε αν υπάρχουν κάποια θέματα που θα ήθελε να δει να ασχολείται περισσότερο ο «Ε.Κ.» είπε «όχι, νομίζω ότι κάνει θαυμάσια εργασία. Εχω σταματήσει ένα χρόνο περίπου να βλέπω τις ειδήσεις από τους τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας διότι δεν λένε την αλήθεια στον κόσμο. Το καλοκαίρι που είμαστε στην Ελλάδα με ρώτησε η σύζυγός μου δεν θα αγο- Συνέχεια στη σελίδα 9 Το προσωπικό του εστιατορίου «DW Pizza» συγχαίρουμε τον θαυμάσιο εργοδότη μας Δημήτρη Κατσιούλη, για την ιδιαίτερη τιμή που του γίνεται από το «ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ» του «Εθνικού Κήρυκα». Τον ευχαριστούμε πολύ για όλα και του στέλνουμε τις πιο θερμές ευχές μας. DW Pizzeria & Family Restaurant 78 Daniel Webster Highway Merrimack, N.H.03054 Tel. (603) 883-4900
8 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Δημήτρης Κατσιούλης: Από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών Το όμορφο εστιατόριο των Δημήτρη και Ελισάβετ Κατσιούλη «DW Pizzeria & Family Restaurant» στο Μέριμακ του Νιου Χαμσάιρ. Ο Δημήτρης και η Ελισάβετ Κατσιούλη στο Λος Αντζελες, ταξίδι που κέρδισε η Ελισάβετ. Αναμνηστική φωτογραφία από χειμερινές διακοπές στο Πήλιο. Από αριστερά, οι: Δημήτρης και Ελισάβετ Κατσιούλη, Μάρκος Κατσιούλης, Κωνσταντίνος και Θεόδωρος Τσακμάκης. Ο Δημήτρης Κατσιούλης, μέσον, με άλλους δύο φίλους και συγχωριανούς του νεοσύλλεκτους επίσης φαντάρους, τον Βασίλη Παπατζέλο και τον Ιωάννη Μαγκούτα. Μέλη του τμήματος 35 της Οργάνωσης AHEPA στην πόλη Νάσουα του Νιου Χαμσάιρ. Τρίτος από αριστερά ο Δημήτρης Κατσιούλης.
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΠΡΟΣΩΠΟ 9 Συνέχεια από τη σελίδα 7 ράσεις εφημερίδα; διότι ήξερε πως όταν πηγαίναμε εκεί αγόραζα τουλάχιστον δύο εφημερίδες και της είπα όχι δεν θέλω, οπότε απόμεινε έκπληκτη». Σημείωσε πως «πιστεύω πως για να καλυτερεύσουν τα πράγματα στην Ελλάδα θα πρέπει να πληροφορηθεί ο κόσμος την αλήθεια όσο πικρή κι αν είναι, κι όσο κι αν πονέσει διότι πολλές φορές πονάει η αλήθεια, αλλά έτσι είναι η αλήθεια. Κι όταν γνωρίζεις την αλήθεια κάτι θα βγει, κάτι θα γίνει. Εγώ τώρα έβλεπα στην Ελλάδα πως άλλα διαβάζαμε, άλλα μας έλεγαν στην τηλεόραση. Εχοντας την εμπειρία του Εθνικού Κήρυκα δεν μπορούσα να αντέξω αυτά, διότι ο Ε.Κ. είναι σοβαρή εφημερίδα και την αλήθεια την μαθαίνουμε από τον Κήρυκα». Είπε επίσης, ότι «παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα όσα γίνονται στις κοινότητες εδώ, κι αυτό που αποκομίζω είναι ότι θα μπορούσαν τα πράγματα να ήταν πολύ καλύτερα. Ενώ μιλούμε με φίλους και γνωστούς και συμφωνούμε ότι πρέπει να γίνει κάτι σε κάποια συγκεκριμένη κοινότητα, πολλές φορές δεν υπάρχει εκείνος που πρέπει να μπει μπροστά για να χαράξει τη γραμμή και να δώσει κατεύθυνση, δηλαδή να είναι η κεφαλή». Πρόσθεσε πως «νομίζω ότι η Ομογένεια γενικά έχει ανάγκη από ηγεσία, κάποιος να ξεμυτίσει να βγει μπροστά» και τόνισε «δεν μπορούμε όλοι να είμαστε ηγέτες. Ολοι θέλουμε να κάνουμε κάτι καλό, αλλά θα πρέπει να βρεθεί κάποιος που θα βγει μπροστά, αρκεί να τον αφήσουμε να βγει μπροστά και νομίζω ότι μπορεί να είναι και θρησκευτικός ηγέτης και πολιτικός ή ένας ομογενής δυναμικός που να θέλει να αναμειχθεί στα κοινά και να θέλει να δημιουργήσει όπως ήταν ο αείμνηστος ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος. Αυτός ο άνθρωπος ήταν ηγέτης, το έλεγε η καρδιά του για την Ομογένεια, την Ελληνική Παιδεία, τον Ελληνισμό. Δεν είχα δυστυχώς τη χαρά να τον γνωρίσω ποτέ προσωπικά, αλλά είναι σαν να τον γνώριζα καλά μέσα από τα δικά σας άρθρα, από τις συνεντεύξεις. Θαύμαζα το ενδιαφέρον, το μεράκι και την αγάπη του για την Ελληνική Ο Δημήτρης εκ φύσεως άνθρωπος εργατικός και με όνειρα για πρόοδο δεν άργησε να μπει στους επιχειρηματικούς ρυθμούς της αμερικανικής ζωής, κι έτσι το 1988 άνοιξε το δικό του εστιατόριο «DW Pizzeria & Family Restaurant» Παιδεία, για τη γλώσσα, για την Ομογένεια» και επεσήμανε πως «τέτοιοι άνθρωποι δεν πρέπει να πεθαίνουν». Είπε ακόμα πως «ο θάνατος του είναι τεράστια απώλεια για την Ομογένεια για τον Ελληνισμό». Ο Δημήτρης πιστεύει ότι «η Ομογένεια μπορεί να γεννήσει έναν δικό της δυναμικό Οργανισμό, αλλά χρειάζεται κάποιος ηγέτης, αυτό είναι το ζητούμενο». Ανέφερε ότι «νομίζω ότι το πρόβλημα εδώ είναι όμοιο με της Ελλάδας δηλαδή ενώ ξέρουν πού είναι το πρόβλημα και ποιοι το δημιούργησαν έχουν βάλει τους ίδιους αρχηγούς». Για την Εκκλησία γενικότερα είπε «θα μπορούσε να ήταν σε καλύτερη πορεία αν και εκεί όπως φαίνεται έχουμε πρόβλημα ηγεσίας». Είπε και κάτι άλλο, πως «ονομάζεται η Εκκλησία μας Ελληνορθόδοξη Εκκλησία, αλλά πολλές φορές πηγαίνομε στην εκκλησία και δεν ακούμε ούτε λέξη στα Ελληνικά. Η κόρη μου η Χριστίνα που είναι μεγαλωμένη εδώ λέγει ότι η ψαλμωδία και η Λειτουργία ακούγεται πιο καλά στην ελληνική γλώσσα παρά στα Αγγλικά» και πρόσθεσε πως «λένε ότι βάζουν τα Αγγλικά για να γεμίσουν οι εκκλησίες από αυτούς που δεν καταλαβαίνουν τα Ελληνικά, αλλά αντί να γεμίσουν οι εκκλησίες, άδειασαν». Ο Δημήτρης είπε πως «έχω παρακολουθήσει με ενδιαφέρον που έχετε γράψει μερικές φορές να νυμφεύονται οι Επίσκοποι όπως ήταν στην αρχή, πράγμα που θα ήθελα να δω να γίνεται και σήμερα διότι ίσως έτσι να εκλείψουν και μερικά προβλήματα που υπάρχουν μέσα στον κλήρο, παιδεραστίες και τα παρόμοια». Στην ερώτηση πού πηγαίνει η Ελλάδα, είπε «δυστυχώς δεν πηγαίνει καλά» και «όλο λένε ότι κάτι θα γίνει αλλά δεν γίνεται τίποτε, αυτά είναι στάχτη στα μάτια του κόσμου, δεν πηγαίνουν καλά». Και συμπλήρωσε «με όλη αυτή την αναταραχή που γίνεται στη Μέση Ανατολή φοβάμαι να μη γίνει κάτι χειρότερο διότι είμαστε γειτονιά εκεί». Αναφορικά με το αν μπορούσε να αποφευχθεί η κρίση, τόνισε πως «και βέβαια μπορούσε, φταίνε οι πολιτικοί και δυστυχώς είναι οι ίδιοι που κυβερνούν την Ελλάδα και οι οποίοι την κατέστρεψαν». Πρόσθεσε πως «φταίει και ο λαός εν μέρει γιατί τους ψήφιζε κατ αρχήν. Και δεύτερο, όταν περνούσαν καλά δεν χρειαζόταν πολύ μυαλό για να καταλάβουν πως όταν τους δίνουν κάτι εύκολα κάτι υπάρχει από πίσω, εννοώ ότι τα δάνεια κάποια στιγμή έπρεπε να τα πληρώσουν, κι ο κόσμος έπρεπε να σκεφθεί γιατί γινόταν αυτό και να πράξει ανάλογα». Ο Δημήτρης επισκέπτεται με την οικογένειά του κάθε χρόνο την Ελλάδα, έχει την μητέρα του, τις δυο του αδελφές και τον αδελφό του, ο πατέρας του πέθανε πριν μερικά χρόνια». Οχι απλώς αγαπά την Ελλάδα, αλλά την λατρεύει. «Η Ελλάδα είναι η ζωή μου, εκεί γεννήθηκα, εκεί μεγάλωσα, εκεί ένοιωσα τον κόσμο, εκεί είναι οι ρίζες», τόνισε. Νοσταλγεί πολλές φορές το χωριό και τα παιδικά του χρόνια. Είπε πως «ήταν όμορφα χρόνια, σκεφτόμασταν με τους φίλους μου πώς να παίξουμε, να βρεθούμε παρέες μέχρι αργά το βράδυ, η γειτονιά. Το χωριό μας είχε τότε δυόμισι με τρεις χιλιάδες κατοίκους. Κι οι άνθρωποι ήταν ντόπιοι, δεν υπήρχαν από άλλα χωριά. Γνωριζόμασταν όλοι μεταξύ μας». Συνέχισε, περιγράφοντας πως «μεγαλώνοντας σ ένα χωριό εκείνα τα χρόνια δεν είχα την αίσθηση ότι στερήθηκα τίποτε. Θυμάμαι τη μητέρα μου που έκανε δύο φορές την εβδομάδα ψωμί ζυμωτό στο χέρι και μοσχομύριζε ολόκληρη η γειτονιά». Στην ερώτηση ποια ήταν μία από τις πιο χαρούμενες μέρες της ζωής του, είπε «η ημέρα που παντρευτήκαμε με την Ελισάβετ», ενώ το μυστικό που κρατά ζωντανή τη σχέση του γάμου τους είναι «η κατανόηση, ο αλληλοσεβασμός, η αγάπη». Ο Δημήτρης στάθηκε τυχερός διότι η Ελισάβετ είναι ένας θαυμάσιος άνθρωπος με αρχές, με ήθος και αξίες, με εργατικότητα και πίστη στην Ορθοδοξία και αφοσίωση στον Ελληνισμό, στοιχεία τα οποία τα μεταγγίζει και στην 17χρονη κορούλα τους, την Χριστίνα». Μία από τις πιο λυπητερές μέρες της ζωής του ήταν ο θάνατος του αγαπημένου του πατέρα. Είπε πως «ήταν τόσο δύσκολες οι ώρες διότι ήμουν εδώ και έκανα αγώνα δρόμου για να πάω όσο γρήγορα μπορούσα στην Ελλάδα για να είμαι στην κηδεία. Ηταν μία φοβερή εμπειρία η οποία δεν ξεχνιέται ποτέ. Θυμάμαι όλα σαν να είναι τώρα όσα έγιναν βήμα -βήμα». Αν ξεκινούσε σήμερα τη ζωή του θα έκανε τις ίδιες επιλογές. «Πιστεύω ότι επαγγελματικά θα ήμουν στον ίδιο κλάδο διότι μ αρέσει να επικοινωνώ με τους ανθρώπους και να τους βλέπω να ευχαριστιούνται με το φαγητό που τους σερβίρω», τόνισε. Θερμά συγχαρητήρια στον καλό Ελληνοαμερικανό και ενορίτη Δημήτριο Κατσιούλη για όλα όσα έχει επιτύχει στη ζωή. Τον ευχαριστούμε για όσα προσφέρει ο ίδιος και η οικογένειά του στην Κοινότητα του Αγίου Φιλίππου Nassua Πατήρ Σωτήριος και Πρεσβυτέρα Ελένη Αλεξοπούλου Congratulations Demetri! Charlie and Starr Pipilas AHEPA - Chapter 35 - Nashua, NH proudly applauds our Brother Demetrios Katsioulis for his generosity and PHILOTIMO. We wish him and his family continued success.
10 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ BOOK CLUB ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΔΩΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΣΑΣ ΤΩΡΑ Η ζωή είναι αγάπη ΓΙΟΛΑ ΔΑΜΙΑΝΟΥ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ o $39.99 Κανείς δε φανταζόταν πως μια ξέγνοιαστη βραδιά γλεντιού και χαράς θα μετατρεπόταν σε εφιάλτη. Ένα αναπάντεχο ατύχημα κόστισε στην Ιάνθη την τετραπληγία. Σε κλάσμα δευτερολέπτου είδε τα όνειρά της να γκρεμίζονται και πίστεψε για λίγο πως δεν άξιζε να ζει μια τέτοια ζωή. Όμως βρήκε τη θέληση και το κουράγιο να αγωνιστεί και να διεκδικήσει όσα της ανήκαν. Και η ζωή πήρε τον δρόμο της και τα όνειρά της άρχισαν να γίνονται πραγματικότητα. Πρόβες πολέμου xαριτοπουλοσ ΔΙΟΝΥΣΗΣ o $31.99 ΕΒΡΟΣ 1967. Λίγους μήνες μετά το απριλιανό πραξικόπημα. Ένας Δόκιμος αξιωματικός, χωρίς βύσμα και με ύποπτα φρονήματα, μετατίθεται εκεί και αρχίζει η περιπλάνησή του σε μονάδες της Ορεστιάδας, του Διδυμότειχου και της Αλεξανδρούπολης. Δεν στέλνει γράμματα σε κανέναν. Γράφει συνεχώς το ημερολόγιο του. Το «μπλοκ του Έβρου». Ένα στρατιωτικό ρεπορτάζ και συνάμα τις εξομολογήσεις του. Ο Έβρος μυρίζει πόλεμο αλλά αυτός πορεύεται με τη δική του φιλοσοφία για τη ζωή. Όπως γράφει στο ημερολόγιο: Η ζωή δεν είναι για φόβο. Και όταν είσαι είκοσι τόσο, γουστάρεις περιπέτεια. Άγνωστα μέρη... Ματωμένα Τριαντάφυλλα ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΙΛΑΡΟΓΛΟΥ o $39.99 Όλη η ζωή της Κατερίνας ήταν στρωμένη με ματωμένα τριαντάφυλλα. Έτσι είχε προστάξει η μοίρα. Ήταν άνοιξη του 1893 όταν την ερωτεύτηκε ο Ανέστης. Οι δικοί του ανένδοτοι δεν την ήθελαν γιατί ήταν ορφανή. Τα λόγια που ειπώθηκαν έγιναν βαριές κατάρες. Έμεινε μόνη, με τη μυρωδιά του νυφικού ακόμα νωπή, να κλαίει για την απόρριψη και την εγκατάλειψη. Και ύστερα ήρθε ο Μεγάλος Πόλεμος. Απρίλιος του 1917. Οι Τούρκοι είχαν στενέψει τον κλοιό γύρω από τους Έλληνες και η Ιστορία έδειχνε το σκληρό της πρόσωπο Δ Ε Λ Τ Ι Ο Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Ι Α Σ Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδρομικά. Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση: National Herald, Inc. 37-10 30th street, L.I.C, NY 11101-2614ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα: o American Express o Master Card o Visa o Discover ΑCCOUNt: ΕxPIRAtION DAtE: ΝΑΜΕ: ΑDDREss: CItY: state: zip CODE: PHONE: FAx: CELL: E-mAIL: signature:
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΙΣΤΟΡΙΑ 11 Φριτς Σούμπερτ Ο πιο μισητός άνθρωπος για τους Κρητικούς! Οι «Σουμπερίτες» και οι «Πουλικοί» ήταν δύο ένοπλα τάγματα με λιγοστούς αλλά αδίστακτους Ελληνες εθελοντές, που πρόδωσαν την πατρίδα και υπηρέτησαν στον γερμανικό στρατό κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Σύμφωνα με τη Μηχανή του Χρόνου, έπαιρναν εντολές από τη Βέρμαχτ, φορούσαν γερμανικές στολές και διακρίθηκαν για τη βιαιότητα και τη σαδιστική συμπεριφορά τους σε βάρος αμάχων συμπατριωτών τους. Πήραν το όνομά τους από τους επικεφαλής τους,τον Γερμανό επιλοχία Φριτς Σούμπερτ και τον απότακτο Ελληνα συνταγματάρχη Γεώργιο Πούλο. Ο Σούμπερτ στην Κρήτη Σύμφωνα με έρευνα του ιστορικού Θανάση Φωτίου, που δημοσιεύτηκε με τίτλο «Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα», ο Σούμπερτ γεννήθηκε το 1897 στο Ντόρτμουντ. Πολέμησε με τη Βέρμαχτ στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και βρέθηκε στη Σμύρνη ως μέλος της γερμανικής αποστολής που αναδιοργάνωσε τμήματα του οθωμανικού στρατού τα οποία πολέμησαν εναντίον της Αντάντ (αγγλογαλλική συνεργασία). Στη συνέχεια όπως πολλοί βετεράνοι του πολέμου ο Σούμπερτ έγινε μέλος του ναζιστικού κόμματος του Χίτλερ το 1934. Η ιστορική αναζήτηση εντοπίζει τα ίχνη του στη Κρήτη το 1941. Είναι δεκανέας και τον φωνάζουν «ο Τούρκος», επειδή μιλά την τουρκική γλώσσα με ηλικιωμένους Μικρασιάτες και έχει ανατολίτικα χαρακτηριστικά. Ο Σούμπερτ από ασήμαντος υπαξιωματικός, εξελίχθηκε σε έναν πανίσχυρο διοικητή «Σώματος Κυνηγών» περίπου 150 ανδρών. Στρατολόγησε Eλληνες με μειωμένη εθνική συνείδηση, αλλά και ποινικούς κρατούμενους. Στόχος τους ήταν να πολεμήσουν τους αντιστασιακούς και το κίνητρο της προδοσίας ήταν τα χρήματα, η αίσθηση εξουσίας και όσον αφορά τους εγκληματίες που ήταν στη φυλακή έτσι κέρδισαν την αποφυλάκισή τους. Αυτοί οι λίγοι φόρεσαν τη γερμανική στολή και έκαναν φρικτά εγκλήματα κατά των συμπατριωτών τους. Hταν μια τακτική που ακολουθούσαν οι Γερμανοί σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα ελάχιστοι δέχθηκαν να φορέσουν τη γερμανική στολή. Οι «Σουμπερίτες» έδρασαν αρχικά στην Κρήτη, με πυρήνα την οικογένεια των Τζουλιάδων από το χωριό Κρουσώνας Ηρακλείου. Τα μέλη της οικογένειας εξοπλίστηκαν από τους Γερμανούς και στράφηκαν Ο Σούμπερτ μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. (Αρχείο Σωκράτη Ιορδανίδη/ Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης). κατά των συμπατριωτών τους. Η σύγκρουση ήταν βίαιη γιατί ο Κρουσώνας είχε παλικάρια που πολέμησαν τον εισβολέα και οργάνωσαν αμέσως αντιστασιακές ομάδες. Οι «Σουμπερίτες», έκαναν επιδρομές στα χωριά και βασάνιζαν ή δολοφονούσαν πατριώτες κάθε ηλικίας. Μέχρι τις αρχές του 1944 η καταδιωκτική ομάδα του Σούμπερτ, με έδρα το χωριό Αυγενική, εκτέλεσε σε διάφορα χωριά της Κρήτης περισσότερους από 200 αμάχους. Στην Κρήτη ο χαρακτηρισμός «Σουμπερίτης» αποτελεί ακόμη βαριά βρισιά δηλώνει τον υπάνθρωπο, το απόβρασμα, τον χυδαίο προδότη. Κι αυτό γιατί τα μέλη της ομάδας χρησιμοποίησαν κάθε είδος βασανιστηρίου. Eβγαζαν τα νύχια ή τα μάτια των χωρικών για να τους αναγκάσουν να προδώσουν τους αντάρτες ή χάραζαν το σώμα τους με συρμάτινες βούρτσες και μετά άλειφαν τις αιμορραγούσες πληγές με αλάτι. Αυτό έκαναν στον Κώστα Μπαντουβά, αδελφό του αρχηγού της αντίστασης στην Κρήτη, για να αποκαλύψει πού είχε κρύψει ένα μεγάλο φορτίο με όπλα και πυρομαχικά στο Μετόχι Βορού Μονοφατσίου. Εκείνος όμως δεν αποκάλυψε το παραμικρό. Αφού του έσπασαν και τα κόκαλα στα άκρα, τον έθαψαν ενώ ήταν ακόμη ζωντανός. Hταν ένας μαρτυρικός θάνατος που συγκλόνισε τους συναγωνιστές του. «Κρεματόρια» στην Ελλάδα Οι «Σουμπερίτες» στην Κρήτη ήταν από τους πρώτους που έκαιγαν τα θύματά τους. Η αρχή έγινε στις 6 Οκτωβρίου 1943, στο χωριό Καλή Συκιά Ρεθύμνου. Τα αποκαλούμενα «ελληνικά SS», αφού πρώτα λεηλάτησαν τα σπίτια, τους έβαλαν φωτιά και φώναξαν τις γυναίκες που έμεναν σε αυτά να τη σβήσουν. Οταν εκείνες έπιασαν τους κουβάδες, τις πέταξαν μέσα και τις έκαψαν ζωντανές. Η 28χρονη Ευαγγελία Γρυντάκη ήταν μία από τις 12 γυναίκες που κάηκαν ζωντανές. Πρώτα της πήραν από την αγκαλιά τον γιο της, που ήταν μόλις είκοσι μηνών, και τον πέταξαν στο χώμα. Ετσι το μωρό γλίτωσε, αλλά η μάνα, που ήταν 8 μηνών έγκυος, κάηκε ζωντανή. Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη Αυτό που οι «Σουμπερίτες» έκαναν πειραματικά στο Ρέθυμνο, το «τελειοποίησαν» τον Σεπτέμβριο του 44 στον Χορτιάτη Θεσσαλονίκης. Ο διεστραμμένος Σούμπερτ εγκατέλειψε κακήν κακώς την Κρήτη, μετά από μια αποτυχημένη επιχείρηση στα Μεσκλά, όπου οι αντάρτες αποδεκάτισαν το περίφημο «Σώμα Κυνηγών». Ο Γερμανός στρατηγός Μπρόγερ τον μετέθεσε, γιατί είχε πλήξει το κύρος της Βέρμαχτ. Ο Σούμπερτ βρήκε καταφύγιο αρχικά στα Γιαννιτσά και μετά στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης, όπου έστησε το νέο του στρατηγείο. Με τα υπολείμματα της παλιάς ομάδας και νέους Ελληνες εθελοντές από τη Μακεδονία, έκανε το μεγαλύτερο από τα εγκλήματά του. Με πρόσχημα μια αντάρτικη επίθεση και τον θάνατο ενός Γερμανού στρατιώτη, ο Σούμπερτ έστησε μια οργανωμένη επιχείρηση αντιποίνων στον Χορτιάτη. Με την αμέριστη συμπαράσταση των Ελλήνων συνεργατών του, συγκέντρωσε τα γυναικόπαιδα και στη συνέχεια τα εγκλώβισε σε δύο κτίρια, στον φούρνο του Γκουραμάνη και στο σπίτι του Νταμπούδη. Εκεί άνοιξε πυρ, έβαλε φωτιά και έκαψε ζωντανούς 149 κατοίκους. Οι 128 ήταν γυναίκες και παιδιά. Ο Σούμπερτ στο απόσπασμα 1945, δυτική Αυστρία. Ο Σούμπερτ, που μιλούσε άπταιστα ελληνικά, παρουσιάστηκε στους Αμερικανούς ως Ελληνας με το όνομα Κωνσταντινίδης. Ισως γι αυτό πολλοί αργότερα θεωρούσαν εσφαλμένα ότι ήταν ελληνικής καταγωγής. Τον Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στην Ελλάδα μαζί με άλλους Ελληνες ομήρους. Η αληθινή του ταυτότητα αποκαλύφθηκε τυχαία από έναν χωρικό, που στο πρόσωπό του αναγνώρισε τον εξολοθρευτή του χωριού του. Η δίκη του έγινε το καλοκαίρι του 1947. Καταδικάστηκε και εκτελέστηκε στις 22 Οκτωβρίου. Ο Σούμπερτ μέχρι την τελευταία στιγμή υποστήριζε ότι δεν ήταν το πρόσωπο που αναζητούσαν. Την ημέρα της εκτέλεσης ένας πρώην αξιωματικός, ο Ε. Μάλαμας, πλησίασε το απόσπασμα και ζήτησε να πυροβολήσει εκείνος τον Σούμπερτ. Ο αξιωματικός αρνήθηκε. Μετά την εκτέλεση ο Μάλαμας ζήτησε επίμονα να του επιτραπεί να ρίξει τουλάχιστον τη χαριστική βολή. Ούτε αυτό του επιτράπηκε ήταν πατέρας ενός παιδιού που ο Σούμπερτ είχε εκτελέσει μαζί με άλλους 15 νέους στο Ασβεστοχώρι. Τη χαριστική βολή έδωσε ο επικεφαλής αξιωματικός, ο όποιος όπως απαθανάτισε ο φωτογράφος Σωκράτης Ιορδανίδης, δεν δίστασε ούτε στιγμή να τραβήξει σκανδάλη.
12 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Πλημμύρες στην Αθήνα Η ανάπτυξη της πόλης και οι διαδρομές των ρεμάτων «...Oι Ελληνες απέφευγαν να χαράξουν δρόμους, σε κάθε περίπτωση που το νερό είχε την καλοσύνη να αναλάβει αυτό το έργο. Σε τούτη τη χώρα,όπου ο άνθρωπος ελάχιστα αντιτίθεται στη δουλειά που κάνει η φύση, οι χείμαρροι είναι δρόμοι βασιλικοί, τα ρυάκια δρόμοι επαρχιακοί και τα χαντάκια δρόμοι κοινοτικοί. Οι καταιγίδες έχουν αναλάβει το έργο των μηχανικών που κατασκευάζουν γέφυρες κ η βροχή συντηρεί, χωρίς έλεγχο, τους δρόμους μεγάλης και μικρής κυκλοφορίας». (Ε. Αμπού, 1968, Ο βασιλεύς των ορέων, Αθήνα: Γαλαξίας, μτφ. Α. Φραγκιά, γαλλική έκδοση 1853) Η ιστοσελίδα dasarxeio.com και η κυρία Ντίνα Βάιου (Αρχιτέκτων- Πολεοδόμος, Επίκ. Καθηγήτρια ΕΜΠ & Μάχη Καραλή, Αρχιτέκτων, Επίκ. Καθηγήτρια ΕΜΠ) με αφορμή τις πρόσφατες πλημμύρες κάνει εκτενές αφιέρωμα στην ανάπτυξη της Αθήνας και στις διαδρομές των ρεμάτων πολλά εκ των οποίων «μπαζώθηκαν» σε βάθος χρόνου. Το νερό υπήρξε ιστορικά μια καθοριστική παράμετρος για τη χωροθέτηση οικισμών στην Αττική. Η ευνοϊκή μορφολογία του εδάφους και σημαντικές φυσικές πηγές συνέβαλαν στο σχηματισμό ενός μεγάλου αριθμού ρεμάτων, από τα οποία σήμερα δεν μπορούν να εντοπιστούν περισσότερα από το 10% (περίπου 70 από τα 700). Το εύφορο έδαφος κοντά στα ρέματα προσέλκυσε ανθρώπινους οικισμούς από την αρχαιότητα. Κατά την αρχαιότητα τα ρέματα και τα ποτάμια εθεωρούντο ιεροί χώροι και πολλά ιερά έχουν βρεθεί κατά μήκος των διαδρομών τους. Ηταν περιοχές για ειρηνικούς περιπάτους και αναψυχή. Μάλιστα ο Πλάτωνας αναφέρεται στην ομορφιά του τοπίου του Ιλισσού, όπου ο Σωκράτης έκανε φιλοσοφικές συζητήσεις με τους μαθητές του. Μέχρι περίπου το πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα, οι όχθες των ρεμάτων και των ποταμών διατηρούσαν το χαρακτήρα τους ως «φύση» και ως χώροι αναψυχής για τους κατοίκους της πόλης. Το τοπίο της Αττικής δεν είχε σημαντικά αλλοιωθεί και ένα πυκνό δίκτυο ρεμάτων αποτελούσε σημαντικό χαρακτηριστικό του. Με την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους και, ειδικότερα, με την επιλογή της Αθήνας ως πρωτεύουσας, το πρόσωπο της Αττικής μεταβλήθηκε ταχύτατα, τόσο που σήμερα δεν αναγνωρίζεται και οι διαδρομές των ρεμάτων δεν διακρίνονται, ούτε βέβαια μπορούν να τις ακολουθήσουν οι φυσιολάτρες περιπατητές. Η κερδοσκοπία στη γη και η εξαφάνιση των ρεμάτων Τρεις χρονικές τομές στην ιστορία της Αθήνας είναι σημαντικές για να κατανοήσει κανείς, αφενός τις διαδικασίες ανάπτυξης της πόλης και αφετέρου την τύχη των ρεμάτων ως τμήματος της φύσης μέσα στην πόλη: η επιλογή της Αθήνας ως πρωτεύουσας του ανεξάρτητου κράτους το 1834. η εγκατάσταση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία μετά το 1922. και η μεταπολεμική ανοικοδόμηση. Η νέα πρωτεύουσα Την εποχή που ιδρύθηκε το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος το 1830, η Αθήνα ήταν ένας μικρός οικισμός 9.000 κατοίκων, οι περισσότεροι από τους οποίους την είχαν εγκαταλείψει στην διάρκεια του πολέμου και άρχιζαν τότε να επιστρέφουν στις εστίες τους. Ομως η Αθήνα έπαιζε ένα σημαντικό ιδεολογικό ρόλο ως λίκνο της δημοκρατίας και ως σύμβολο ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος έπρεπε με κάθε μέσο να αποσυνδεθεί από την οθωμανική παράδοση. Σ αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα ήταν η κατ εξοχήν θέση για την πρωτεύουσα του νέου κράτους. Στη σύντομη περίοδο ανάμεσα στο 1830 και το 1831, η γη στην Αττική άλλαξε χέρια, από τις οθωμανικές ιδιωτικές και δημόσιες ιδιοκτησίες στους Ελληνες της διασποράς. Το κράτος την εποχή εκείνη, μη διαθέτοντας τα οικονομικά μέσα και τα θεσμικά εργαλεία, έχασε μια μοναδική ευκαιρία να αποκτήσει τον έλεγχο της γης και της μελλοντικής αστικής ανάπτυξης ( ρίκος, 1994). Οταν έγινε γνωστό ότι η Αθήνα είχε επιλεγεί ως πρωτεύουσα, οι αγοραπωλησίες πολλαπλασιάστηκαν. Ενώ συντάσσονταν σχέδια για τη νέα πρωτεύουσα, η ζήτηση αστικών οικοπέδων αυξήθηκε δραματικά και οι ιδιοκτήτες μεγάλων εκτάσεων άρχισαν να τις υποδιαιρούν σε μικρά οικόπεδα και να τις πουλούν στην αγορά γης (Μπίρης, 1966). Ηδη από αυτή την περίοδο διαμορφώνεται το κύριο χαρακτηριστικό της αστικής γαιοκτησίας στην Ελλάδα, δηλαδή η κατάτμησή της σε πολύ μικρά οικόπεδα. Η ιδιοκτησία γης θεωρείται ως η μόνη υγιής βάση για την εθνική οικονομική ανάπτυξη και περνάει ένας μεγάλος αριθμός νόμων για την προώθηση και την προστασία της. Η ελπίδα ήταν ότι μια ευάριθμη «τάξη» μικροϊδιοκτητών θα υποστήριζε το θρόνο και την κρατική εξουσία (Πετρόπουλος, Κουμαριανού, 1977). Μέσα από την πρόσβαση στην ιδιοκτησία γης μεγάλες ομάδες του πληθυσμού απέφυγαν την περιθωριοποίηση και διαμόρφωσαν στρατηγικές επιβίωσης γύρω από την ιδιοκατοίκηση και την εκμετάλλευση της γης. Ολος ο 19ος αιώνας χαρακτηρίζεται από την παραγωγή σχεδίων για τη νέα πρωτεύουσα. Υπάρχει εκτεταμένη βιβλιογραφία γύρω από τις αρχές και τα χαρακτηριστικά των σχεδίων, όπως και για το ρόλο τους στο πλαίσιο της ιδεολογίας εκσυγχρονισμού που ήταν κυρίαρχη (δες, ανάμεσα σε πολλά, Αθήνα Ευρωπαϊκή Υπόθεση, 1985, Μπίρης, 1966, Μαντουβάλου, 1989). Η γεωμετρία του νεοκλασσικού αστικού σχεδιασμού σε μεγάλο βαθμό αγνοούσε το δίκτυο των ρεμάτων πάνω στο οποίο τοποθετούνταν τα σχέδια. Οσο για τις επεκτάσεις που προέκυπταν από τις αγοραπωλησίες γης, αυτές δεν εμποδίστηκαν καθόλου από τα ρέματα. Κατατμήθηκαν και αυτά και συχνά οικοδομήθηκαν. Εκτός από τις ατομικές πρωτοβουλίες επίλυσης των επειγόντων προβλημάτων στέγης ενός πληθυσμού που αυξανόταν με ταχείς ρυθμούς, δύο ακόμη ζητήματα σχετίζονται με την τύχη των ρεμάτων: (α) η ανάγκη κατασκευής ενός δικτύου συγκοινωνιών και επικοινωνίας που θα συνέβαλε στην αποτελεσματική λειτουργία της αστικής οικονομίας, και (β) το πρόβλημα της ύδρευσης και, πολύ περισσότερο, της αποχέτευσης ομβρίων και λυμάτων, τα
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 13 οποία συνδέονταν με τη δημόσια υγεία. Το 1896 ο πληθυσμός της Αθήνας είχε φτάσει τις 176.000, οι επιδημίες ήταν συχνό φαινόμενο, ενώ εκείνη τη χρονιά πνίγηκαν 17 άτομα σε πλημμύρα (Αθήνα Ευρωπαϊκή Υπόθεση, 1985, Leontidou, 1981). Οι διαδρομές πολλών ρεμάτων ενσωματώθηκαν στο οδικό δίκτυο, ορισμένες έμειναν ανοιχτές και οι κοίτες χρησιμοποιήθηκαν ως προνομιακός χώρος για την εγκατάσταση δικτύων. Μια λεπτομερής μελέτη των χαρτών από διαφορετικές χρονολογίες δείχνει τη σταδιακή εξαφάνιση των ρεμάτων. Η άφιξη των προσφύγων Το 1923, με τη Συνθήκη της Λωζάννης, έλαβε χώρα μια άνευ προηγουμένου αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών. 1,3 εκατομμύρια πρόσφυγες ελληνικής καταγωγής ήρθαν στην Ελλάδα από τη Μικρά Ασία και τα Βαλκάνια (πληθυσμός της Ελλάδας το 1920: 5,5 εκ). Η πλειοψηφία των προσφύγων προερχόταν από αστικές περιοχές και επεδίωκε να εγκατασταθεί σε μεγάλες πόλεις, κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, παρά την προτεραιότητα που έδινε το κράτος στην αγροτική αποκατάσταση στη Βόρεια Ελλάδα (Γκιζελή, 1984). Ο πληθυσμός της Αθήνας σχεδόν διπλασιάστηκε ανάμεσα στο 1920 και το 1928 -μια ένδειξη των κολοσσιαίων προβλημάτων, όχι μόνο κατοικίας, αλλά και οικονομικής και κοινωνικής ένταξης των προσφύγων. Για την αποκατάσταση των προσφύγων, το ελληνικό κράτος αναζήτησε βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα. Με τη συμβολή της Κοινωνίας των Εθνών, συστάθηκε το 1924 η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ), για να διαχειριστεί την εγκατάσταση των προσφύγων στη χώρα. Η πολιτική στην Αθήνα ήταν να κατασκευαστούν προσφυγικοί συνοικισμοί σε απόσταση από την τότε πόλη και όχι μέσα σ αυτήν. Η πολιτική χωροθέτησης της ΕΑΠ καθόρισαν τις κατευθύνσεις αστικής επέκτασης στην Αθήνα για πολλές δεκαετίες. Αλλά ο όγκος και ο ρυθμός της επέκτασης της πόλης ήταν έξω από τον έλεγχο της ΕΑΠ και του κράτους (Leontidou, 1990). Οι πρόσφυγες υπήρξαν σημαντική δύναμη για την οικονομία και συνέβαλαν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της βιομηχανίας και του εμπορίου στην πρωτεύουσα, όσο και στη χώρα στο σύνολό της. Οι αναπτυσσόμενες οικονομικές δραστηριότητες στη δεκαετία 1920 και τα δημόσια έργα για την ύδρευση, τον εξηλεκτρισμό και τις συγκοινωνίες προσέλκυσαν όχι μόνο πρόσφυγες αλλά και εσωτερικούς μετανάστες, των οποίων το πρόβλημα στέγης δεν ήταν λιγότερο οξύ. Αυτή ήταν μια περίοδος ακμής της κερδοσκοπίας πάνω στη γη, τόσο στα ανώτερα όσο και στα κατώτερα στρώματα. Τότε συγκεκριμενοποιήθηκαν οι διαδικασίες και το θεσμικό πλαίσιο που σημάδεψαν την ανάπτυξη της Αθήνας και οδήγησαν σε όλο και μεγαλύτερη κατάτμηση και εκμετάλλευση της αστικής ιδιοκτησίας. Η αυθαίρετη εκτός σχεδίου δόμηση, δηλαδή η νόμιμη ιδιοκτησία αλλά παράνομη χρήση «αγροτεμαχίων» για την ανοικοδόμηση κατοικιών, γενικεύθηκε ως διαδικασία απόκτησης κατοικίας από την εργατική τάξη και τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα. Οι διαδοχικές νομιμοποιήσεις, δηλαδή «εντάξεις στο σχέδιο» των αυθαιρέτων, έγιναν η κατ εξοχήν διαδικασία αστικής επέκτασης (Μαυρίδου, 1987). Σ αυτή την περίοδο έντονης αστικής ανάπτυξης, η προστασία της φύσης, συμπεριλαμβανομένων και των ρεμάτων, δεν αποτελούσε ζήτημα. Στις περιοχές αυθαιρέτων, όπου έλλειπε στοιχειώδης εξοπλισμός και υποδομές, και στους προσφυγικούς συνοικισμούς, τα ρέματα είτε έμειναν ανοιχτά είτε χτίστηκαν. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κυρίως στη «νόμιμη πόλη», τα ρέματα καλύφθηκαν αφού έγιναν οι κατάλληλες προβλέψεις για την απορροή των ομβρίων και την αποχέτευση των λυμάτων. Η μεταπολεμική ανοικοδόμηση Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο, η αστικοποίηση στην Αθήνα ξαναβρήκε τους προπολεμικούς ρυθμούς της, με την αυθαίρετη δόμηση και τις διαδοχικές νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων στην εκάστοτε περιφέρεια της πόλης. Μόλις ένα οικόπεδο εντάσσεται στο σχέδιο, αποκτάει δυνατότητα μεγαλύτερης εκμετάλλευσης (μέσω του σδ) και πολυκατοικίες γρήγορα αντικαθιστούν τις μονοκατοικίες. Ερευνητές υπολογίζουν ότι περίπου 500.000 άτομα στεγάστηκαν με τέτοιες διαδικασίες στην περίοδο 1945/8-1970 (Mantouvalou, 1980, Leontidou, 1990). Σ αυτή την πορεία δεν εξαιρέθηκαν τα ρέματα. Ο όγκος και η ένταση της αστικής ανάπτυξης τα «κατάπιε» εντελώς ή τα άφησε ως υπόλοιπο, όπου συχνά εναποτίθενται σκουπίδια και απόβλητα. Οι ανθυγιεινές και δυσάρεστες συνθήκες που προέκυψαν από τέτοιες πρακτικές νομιμοποίησαν μια στάση απέναντι στα ρέματα ως εστίες βρωμιάς, ως ένα δυσμενές χαρακτηριστικό του αστικού περιβάλλοντος που έπρεπε να καλυφθεί και να εξαφανιστεί. Η οικοδόμηση πάνω στα ρέματα ή η παρεμβολή εμποδίων στη διαδρομή τους, χωρίς κατάλληλες διευθετήσεις για το νερό, προκάλεσε πολλές καταστροφές και απομάκρυνε ακόμη περισσότερο τις απόψεις των υπηρεσιών και των κατοίκων από μια αντίληψη των ρεμάτων ως τμήματος της φύσης μέσα στην πόλη. Η διευθέτηση και κάλυψη των ρεμάτων ταυτίστηκε με τον εκσυγχρονισμό και την εξυγίανση και οδήγησε στη θεώρηση των ρεμάτων ως αντικείμενο δημοσίων έργων -μια προσέγγιση που, ακόμη και σήμερα, είναι κυρίαρχη (δες, μεταξύ άλλων, ΤΕΕ-Τμήμα Κεν. Μακεδονίας, 1994, Υπουργείο Συντονισμού, 1980, Βουζαράς κ.ά., 1994) Τα ρέματα σήμερα Ο ποταμός Ιλισσός. Ως αποτέλεσμα των διαδοχικών φάσεων έντονης αστικοποίησης, πολύ μικρό μέρος από το κάποτε πυκνό δίκτυο ποταμών και ρεμάτων μπορεί ακόμη να εντοπιστεί. Οχι πια ένα δίκτυο, αλλά μάλλον κομμάτια του είναι ακόμη ορατά μέσα στον αστικό χώρο, απομακρυσμένα το ένα από το άλλο. Αλλα κομμάτια μπορεί να τα διακρίνει κανείς κάτω από τους πιο φαρδείς δρόμους, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν νησίδα στη μέσα -μια αλάθητη ένδειξη καλυμμένου ρέματος. Είναι όμως πολύ δύσκολο να εντοπιστούν πλήρως οι διαδρομές των ρεμάτων, αφού σε μεγάλο μέρος του μήκους τους έχουν καλυφθεί από κτίρια ή έχουν διευθετηθεί και αποτελούν μέρος του αποχετευτικού δικτύου (κάτω από την επιφάνεια του εδάφους) ή μέρος του οδικού δικτύου (στο επίπεδο του εδάφους. Πολλές βιομηχανίες και βιοτεχνίες έχουν συστηματικά χρησιμοποιήσει τα ρέματα και τα ποτάμια για τη διάθεση των αποβλήτων τους από το μεσοπόλεμο. Ο Κηφισσός είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ, μια και διασχίζει μια από τις σημαντικότερες βιομηχανικές συγκεντρώσεις στην Αθήνα. Αλλά όλα τα διευθετημένα και καλυμμένα ρέματα είναι μέρος του αποχετευτικού δικτύου για τα αστικά και τα βιομηχανικά απόβλητα. Ετσι, η λειτουργία τους ως φυσικών χώρων έχει καταργηθεί. Στον πυκνοχτισμένο ιστό της πόλης, όπου η αύξηση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων δεν είχε προβλεφθεί, τα ρέματα που παραμένουν ανοιχτά και αδόμητα δέχονται «επιθέσεις» από τους κυκλοφοριολόγους: είναι σπάνιοι γραμμικοί άξονες με ικανό πλάτος και πολλά υποσχόμενοι ως αρτηρίες. Με αυτή τη λογική, μπορεί κανείς να εντοπίσει διαφόρων τύπων διευθετήσεις, από συνολική κάλυψη και απόδοση στην κυκλοφορία, μέχρι διευθέτηση της κοίτης και χρήση των οχθών για την κυκλοφορία (Καραλή κ.ά., 1995). Οι αρτηρίες ακολουθούν τις διαδρομές των μεγαλύτερων ρεμάτων, ενώ τα μικρότερα χάνονται κάτω από την αστικοποιημένη περιοχή. Σ ό,τι αφορά στον περιαστικό χώρο, οι ανθρώπινες επεμβάσεις έχουν συντελέσει στην καταστροφή του γεωλογικού χαρακτήρα των λεκανών των ρεμάτων, της δασικής χλωρίδας και της πανίδας, του φυσικού χαρακτήρα των περιοχών γύρω από τα ρέματα. Η βοσκή, η εκχέρσωση, οι πυρκαγιές, η άναρχη επέκταση λατομείων και μεταλλείων, το χωρίς τεχνικά έργα οδικό δίκτυο, το μπάζωμα στις πλαγιές για τη δημιουργία οικοπέδων -όλα έχουν συμβάλει στην αύξηση των απορροών σε δομημένους χώρους, παρ όλο που αυτές δεν ευνοούνται από τις γεωμορφολογικές και κλιματικές συνθήκες. Τα δημόσια (υδρονομικά) έργα εστιάζονται κυρίως στην αντιπλημμυρική προστασία, με διάφορες παρεμβάσεις στα πεδινά τμήματα των διαδρομών των ρεμάτων (δες και Κωτούλας, 1978). Στις περιπτώσεις όπου τα ρέματα παραμένουν ανοιχτά, διάφορες παρεμβάσεις μπορούν να εντοπιστούν, που περιλαμβάνουν συνολικές διευθετήσεις της κοίτης και των οχθών με μπετόν, κατασκευές διαφόρων τύπων και μεγεθών στις όχθες, απόρριψη μπάζων και/ή αποβλήτων, φυτεύσεις κοκ. Σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να διακρίνει πια κανείς τη φυσική οντότητα του ρέματος. Από την ανάλυση που προηγήθηκε, προκύπτουν τα παρακάτω σημεία: η κερδοσκοπία πάνω στη γη, οι παράνομες (και εν συνεχεία νομιμοποιούμενες) επεκτάσεις της πόλης και η εντατική εκμετάλλευση κάθε ιδιοκτησίας οδήγησαν στην εξαφάνιση του μεγαλύτερου μέρους του δικτύου ρεμάτων στην Αθήνα η καταστροφή των ρεμάτων ως τμήμα της φύσης νομιμοποιήθηκε από την αντιμετώπισή τους ως «βρώμικων» και επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία, που προέκυψε από την πρακτική απόρριψης στα ρέματα αποβλήτων και σκουπιδιών το κράτος έχει αντιμετωπίσει τα ρέματα ως αρτηρίες του κυκλοφοριακού δικτύου, ιδιαίτερα όταν αποτελούσαν τις μοναδικές δημόσιες εκτάσεις σε περιοχές όπου χρειάζονταν κυκλοφοριακά έργα. Η αντιμετώπιση αυτή, μαζί με την πρακτική κάλυψης των ρεμάτων και ένταξής τους στο αποχετευτικό δίκτυο, οδήγησε στη θεώρηση των ρεμάτων ως δημόσιο έργο. Μαζί με τα παραπάνω, πρέπει να υπογραμμίσει κανείς και την έλλειψη συντονισμού καθώς και τις αλληλοεπικαλυπτόμενες και συχνά συγκρουόμενες αρμοδιότητες διαφόρων υπηρεσιών της διοίκησης - πράγμα που δεν επέτρεψε την επεξεργασία εναλλακτικών στρατηγικών για τα ρέματα στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια τάση προστασίας της φύσης μέσα στον αστικό χώρο, στα πλαίσια της οποίας ό,τι έχει απομείνει από τα ρέματα αρχίζει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Αναλαμπές ελπίδας; Οι διαδρομές των ρεμάτων στην Αθήνα, όπως και σε όλες τις ελληνικές πόλεις, έχουν χαθεί κάτω από στρώματα μπετόν και διαδοχικές φάσεις αστικής ανάπτυξης. Η προστασία αυτού που απομένει είναι, σ αυτό το πλαίσιο, πολιτικό ζήτημα, από την άποψη ότι απαιτεί την εγκατάλειψη των πελατειακών κριτηρίων και την τοποθέτηση των περιβαλλοντικών κριτηρίων στο προσκήνιο των πρωτοβουλιών. Σ αυτή την κατεύθυνση οι πολίτες, οι ειδικοί και οι αρχές χρειάζεται να μεταβάλλουν τους τρόπους προσέγγισής τους. Από την πλευρά των πολιτών πρωτοβουλίες υπάρχουν, έστω και σε μικροκλίμακα. Οι ειδικοί άρχισαν να μεταβάλλουν ερωτήματα και προσεγγίσεις. Οι φορείς παραμένουν, σε μεγάλο βαθμό, εγκλωβισμένοι στην αδράνεια των καθιερωμένων πρακτικών και στις αντιφάσεις των αλληλοεπικαλυπτόμενων και/ή συγκρουόμενων αρμοδιοτήτων τους.
14 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ «Σπίτι του Λαού» Πώς διασώθηκε η ιστορία του Λασπωμένα υλικά του αρχείου στον χώρο υποδοχής του κτιρίου της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Βιβλία στη φάση καθαρισμού από τις λάσπες. Το «Σπίτι του Λαού» στο Περισσό διαθέτει δέκα ορόφους. Οι τρεις under, οι εφτά over. Ετσι, όταν λένε «πρώτος όροφος», εννοούν τρίτο υπόγειο. Για λόγους ασφαλείας αλλά και κατάλληλης θερμοκρασίας, το γιγαντιαίο αρχείο είχε τοποθετηθεί σε αυτούς τους τρεις υπόγειους ορόφους. Δηλαδή το πιο νόστιμο ορντέβρ για τη νεροποντή! Στις 21 Οκτωβρίου 1994 ξεχείλισε ο Ποδονίφτης και έπνιξε τη µισή Αθήνα. Δεκαεφτά άνθρωποι πνίγηκαν και οι ζηµιές τεράστιες. Το τσουνάµι πληµµυρίζει τα τρία υπόγεια του Σπιτικού του Λαού δηλαδή τα γραφεία του ΚΚΕ όπου βρίσκονται τα αρχεία του κόµµατος. Για είκοσι χρόνια 25.000 εθελοντές και ειδικοί επιστήµονες εργάσθηκαν µεθοδικά και τελικά κατάφεραν να διασωθεί το ιστορικό αρχείο. «Ξαφνικά ακούω εκκωφαντικό θόρυβο. Τόσο τροµακτικό που αισθάνθηκα να θρυμματίζονται τα τύµπανά µου. Σαν ηχητικό εφέ από χολιγουντιανή ταινία καταστροφής. Ετρεξα κι έκλεισα µε δύναµη την πόρτα. Οµως ο θόρυβος κορυφωνόταν. Και µέσα σε ελάχιστα κλάσµατα δευτερολέπτου ένα θηριώδες κύµα παρέσυρε τα πάντα. Γραφεία, χαρτιά, συρτάρια, καρέκλες, φώτα, αρχεία. Τότε είπα στον εαυτό µου ρε σύντροφε, µπας και βλέπεις σκηνές από τον Τιτανικό ;». Οι δείκτες του ρολογιού έδειχναν 19.33 της 21ης Οκτωβρίου του 1994. Περίπου 36 ώρες προτού οι κάλπες υποδεχτούν τους ψηφοφόρους για τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Το ΚΚΕ προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές του! Εναν χρόνο πριν, στις βουλευτικές εκλογές του 1993, ο Ανδρέας Παπανδρέου µε τα «περήφανα γηρατειά» και τα «ορµητικά νιάτα» είχε καταγάγει θρίαµβο της τάξεως του 47%. Ακολουθούµενος από το πτωχό 39% της Νέας Δηµοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παραιτείται και στη θέση του εκλέγεται ο Μιλτιάδης Εβερτ! Σε εκείνη λοιπόν την εκλογική αναµέτρηση η Πολιτική Ανοιξη του Αντώνη Σαµαρά σκαρφαλώνει στο 4,88% αφήνοντας πίσω το ΚΚΕ του 4,54%. Πολλοί έσπευσαν να χαιρετίσουν την «εξαφάνιση» των Ελλήνων κοµµουνιστών. Λογικό, σου λέει. Αφού το τείχος γκρεµίστηκε θα γκρεµιστεί και ο Περισσός. Βιάστηκαν. Οπως βιάστηκε και το νερό! Η Αλέκα Παπαρήγα είχε διαδεχτεί τον «εξωµότη» και «ρεβιζιονιστή» Γρηγόρη Φαράκο. Με το προσωνύµιο Μιχαήλ Σουσλόφ. Ο διοπτροφόρος, στεγνός θεωρητικός του Κρεµλίνου του Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Ως «δογµατικός» και «σταλινικός». Οµως ο Φαράκος διαψεύδει τους εχθρούς του και µ ένα «αντικοµµατικό» σάλτο καταλήγει στην αγκαλιά του «ύπουλου ταξικού εχθρού» µε το όνοµα «Συνασπισµός της Αριστεράς και της Προόδου». Αποτέλεσµα; Εκλογική πανωλεθρία. Με ποσοστό 2,94%. Τουτέστιν εκτός Βουλής! Αβυσσος η ψήφος των Ελλήνων... «Φύγετε αµέσως τώρα!» Η µεγάλη ανατριχίλα αρχίζει από την πρώτη, προειδοποιητική σταγόνα βροχής. Εκείνο το βράδυ της 21ης Οκτωβρίου του 1994. Κάθε λεπτό η νεροποντή δυναµώνει µε πολλαπλασιαστική ορµή! Στις 8 ακινητοποιούνται οι συρµοί µεταξύ των σταθµών Πατήσια - Κηφισιά. Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες διακόπτονται. Οι αγωγοί αποχέτευσης πληµµυρίζουν και ξεβράζουν νερό. Τα σπίτια αυτών των περιοχών βυθίζονται στο σκοτάδι. Καλογρέζα, Ριζούπολη και Περισσός δέχονται τη µεγαλύτερη, ανελέητη και ακατανίκητη δύναµη των κυµάτων. Ενα τσουνάµι ορµάει να κατεδαφίσει και να κατασπαράξει τα πάντα. Ακόµα και να καταβροχθίσει 17 ανθρώπινες ζωές. Η µισή Αττική βοµβαρδίζεται από απίστευτες ποσότητες κυβικών υδάτινου θηρίου. Βοήθειαααααα! «Το νερό, χειρότερος εχθρός από τη φωτιά», έλεγε η Αλέκα. Που εκείνο το βράδυ βρέθηκε στο γραφείο της στον 10ο όροφο ενός τόσο καλά θωρακισµένου οικοδοµήµατος, όπως είναι το Σπίτι του Λαού. Και ξαφνικά άρχισε να αισθάνεται τις πρώτες σταγόνες νερού. Τόσο ψηλά; Τόσο. «Απ αυτή την ορµή των τεράστιων κυµάτων και από την ασταµάτητη περιδίνηση του νερού, 80 και πλέον αυτοκίνητα, παρασυρµένα από κάθε γωνιά των διπλανών δρόµων, πέφτουν στα κάγκελα και στριµώχνονται, το ένα πάνω στο άλλο, στον περιβάλλοντα χώρο». Τα γραφεία του ΚΚΕ, σαν καρυδότσουφλο που µαστιγώνεται ανηλεώς από ατελείωτες ριπές βροχής. Μοιάζει µε βάρκα που µπάζει νερά από παντού. Και ο περιβάλλων χώρος σαν νεκροταφείο αυτοκινήτων. Η Αλέκα σπεύδει να ζητήσει βοήθεια από τον Γεράσιµο Αρσένη. Τον υπουργό Εθνικής Αµυνας. Να ζητήσει βοήθεια από την Πυροσβεστική. Αµφότεροι Κεφαλονίτες. Εκείνος από το τηλέφωνο µε τρόµο φωνάζει: «Φύγετε αµέσως τώρα. Και όταν λέω τώρα, εννοώ ΤΩΡΑ»! Ο Αρσένης είχε ειδοποιηθεί για την πιθανότητα του απόλυτου κακού. Οτι δηλαδή παραδίπλα των γραφείων του ΚΚΕ ήταν εγκατεστηµένο πρατήριο υγρών καυσίµων. Η κόλαση προ των πυλών. Δηλαδή να χορεύουν θάνατο ολοκληρωτικό το υδάτινο θηρίο µε τις πύρινες φλόγες! «Φαντάσου», λέει ο Παναγιώτης ο Μαυραντώνης, «ότι το νερό είχε ξυρίσει όλες τις αντλίες καυσίµων. Και φαντάσου ότι το νερό της βροχής είχε αναµειχθεί µε λάσπη, βοθρολύµατα, πετρέλαιο και βενζίνη. Η ποσότητα αυτού του µείγµατος που εγκλωβίστηκε στον χώρο ξεπερνούσε τα 25.000 κυβικά µέτρα!». Η κατάσταση εκτός ελέγχου. Οµως ουδείς φεύγει από το κτίριο: «Σιγά που θα φεύγαµε. Εδώ δεν φοβηθήκαµε µπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσµατα και θα δειλιάσουµε µε τη νεροποντή; Ποτέ!». Κάποιοι δακρύζουν. Κάποιοι ορµάνε µε µικρές αντλίες να σπρώξουν το νερό προς τα έξω. Αδικος κόπος. Κάποιοι θυµώνουν. Και όλοι, στο τέλος, τρέχουν να απελευθερώσουν τα αρχεία του κόµµατος από τον θανάσιµο υδάτινο εναγκαλισµό. Το φαινόµενο της µπουκάλας Μια συντρόφισσα, µέσα στην τρέλα εκείνης της στιγµής, ακούει κραυγή. Πολλές, αλλεπάλληλες κραυγές «βοήθεια». Ο περιφερειακός δρόµος που ορίζει το κτίριο των κοµµατικών γραφείων είναι «κυκλωµένος» από κάγκελα. Στην αρχή νοµίζει ότι έχει καταληφθεί από παραισθήσεις. Οµως οι κραυγές επανέρχονται. «Κάθε φορά µε χαµηλότερη ένταση. Κοιτάω και τι βλέπω; Δύο πλάσµατα κολληµένα και εγκλωβισµένα πάνω στα κάγκελα. Η δύναµη του νερού ήταν τόσο ορµητική που δεν µπορούσες να κολυµπήσεις και να τους απελευθερώσεις». Ο Παναγιώτης διορθώνει: «Ηταν ένας πατέρας µε τη µικρή του κόρη. Μόλις εφτά ετών. Το ρεύµα τούς είχε παρασύρει από δύο χιλιόµετρα µακριά. Σαν να έκαναν τσουλήθρα σ ένα σκοτεινό τούνελ µε προορισµό τον Αδη. Τους βοηθήσαµε. Και τους ξαναείδαµε στην εκδήλωση για την 20ή επέτειο από την επέλαση του υδάτινου, άγριου θηρίου. Το κοριτσάκι µια κουκλάρα 27 χρόνων». Το Σπίτι του Λαού διαθέτει δέκα ορόφους. Οι τρεις under, οι εφτά over. Ετσι, όταν λένε «πρώτος όροφος», εννοούν τρίτο υπόγειο. Για λόγους ασφαλείας αλλά και κατάλληλης θερµοκρασίας, το γιγαντιαίο αρχείο είχε τοποθετηθεί σε αυτούς τους τρεις υπόγειους ορόφους. Δηλαδή το πιο νόστιµο ορντέβρ για τη νεροποντή! Από τα αλλεπάλληλα κύµατα όλες σχεδόν οι εγκαταστάσεις διαλύονται. Οι πρώτες εκτιµήσεις έκαναν λόγο για ζηµιές πάνω από 2 δισεκατοµµύρια δραχµές. Το τυπογραφείο της Τυποεκδοτικής εκτός µάχης. Εκατοντάδες τόνοι χαρτιού µετατρέπονται σε πολτό. Κατεστραµµένος και ο ραδιοφωνικός σταθµός 902 Αριστερά στα FM. Οι εικόνες των αρχείων παραπέµπουν σε βοµβαρδισµένο τοπίο ολοκληρωτικού πολέµου. Η Πυροσβεστική σπεύδει στα σπίτια. Να απεγκλωβίσει µελλοθάνατους. «Λογικό», έλεγε η Αλέκα Παπαρήγα. «Τους καταλαβαίναµε. Πρώτα οι ανθρώπινες ζωές και ύστερα τα χαρτιά». Και συµπλήρωνε: «Πάντως, ουδέν κακό αµιγές καλού. Εξαιτίας αυτής της µαζικής επίθεσης, γλίτωσαν πολλά, µα πάρα πολλά σπίτια και πολλές γειτονιές. Το νερό συσσωρεύτηκε και κατέληξε στο κτίριο των γραφείων µας». Δύο τα πρώτα ερωτήµατα: πώς και γιατί. Η απάντηση διπλή. Πρώτα
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΘΕΜΑ 15 επειδή οι εργασίες για τις αποχετεύσεις και την «εξηµέρωση» του Ποδονίφτη (επειδή παλιά οι κάτοικοι ένιβαν τα πόδια τους) ακολουθούσαν πιστά τη γνωστή νεοελληνική συνταγή: αυτοσχεδιασµός, προχειρότητα, τσαπατσουλιά. «Απόδειξη ότι οι πρώτοι αγωγοί ήταν τεράστιοι, αλλά στη συνέχεια οι εργολάβοι τοποθετούσαν µικρούς. Ετσι το νερό µε θυµό θρυµµάτιζε τους µικρούς σωλήνες και ορµούσε µε τεράστιες ποσότητες προς όλες τις κατευθύνσεις». Ο δεύτερος λόγος ακούει στο όνοµα «φαινόµενο της µπουκάλας». Δηλαδή, αντί οι εργασίες να αρχίσουν από τα πάνω, άρχισαν από τα κάτω. Διπλό το κακό. Ο ανθρώπινος-ελληνικός-παράγοντας, καλύτερος σύµµαχος κάθε καταστροφής... Μύκητας εναντίον χάρτου Η καταστροφή ολοκληρώνεται όταν η κεντρική γεννήτρια κατέληξε να τραµπαλίζεται µισή µέσα και µισή έξω από το νερό. Το σκότος πηχτό. Κάπου εκεί εκτινάσσεται σαν αίλουρος ο Βαγγέλης Μπαλοδήµας. Καραβοµηχανικός. Και αυτοσχεδιάζοντας µε δική του πατέντα, επαναφέρει φως! Η πρώτη πράξη ηρωισµού. Ακολουθούν άλλες πολλές. Μα πάρα πολλές. Ηρωες µε µυαλό επιστηµονικό. Και µάλιστα απ όλο το φάσµα της κοινωνίας. Ολων σχεδόν των κοµµάτων. Μια απίστευτη κινητοποίηση. Πρωτοφανής για τα σύγχρονα δεδοµένα. «Το ΕΑΜ του 1994. Για ειρηνικούς, ιστορικούς, επιστηµονικούς σκοπούς», λέει µέσα στον οίστρο της µνήµης του ο Παναγιώτης Μαυραντώνης. Πρώτα µε µικρές αντλίες. Υστερα η Πυροσβεστική φέρνει τεράστιες αντλίες. Κάποιος πυροσβέστης µετατρέπεται σε κολυµβητή µεγάλων αποστάσεων µέσα στον... ωκεανό. Ακολουθούν ναυτεργάτες της Επισκευαστικής Ζώνης. Κουβαλώντας θηριώδεις αντλίες. Τόσο ογκώδεις όσο η καθεµία σαν ολόκληρο φορτηγό. Κάπως έτσι όλες οι ποσότητες νερού µετακινούνται προς τα έξω και το κτίριο αδειάζει. Αυτή είναι και η πρώτη πράξη διάσωσης. Το πρελούδιο. «Ο εχθρός τώρα είναι ο µύκητας. Αυτό το πρασινάκι που όταν συναντηθεί µε τις κατάλληλες συνθήκες θεριεύει και τα πάντα καταστρέφει. Το πράσινο χρώµα της µούχλας. Και τις βρήκε. Δηλαδή κατάλληλη θερµοκρασία και όξινο περιβάλλον. Ετσι, εφόρµησε εναντίον όλων. Χαρτιού, φωτογραφιών, ζωγραφικών πινάκων, χαρακτικών, µαγνητοταινιών και κινηµατογραφικών έργων». Το χειρότερο; Φυσικά η έλλειψη τεχνογνωσίας. «Ιστορικά µόνο οι βιβλιοθήκες Φλωρεντίας και Χιλής είχαν υποστεί την ίδια καταστροφή. Οµως εκεί ο µύκητας αποκρούστηκε από τα βιβλιοδετηµένα αρχεία. Εδώ είχαµε να κάνουµε µε αρχεία εντελώς ευάλωτα, ανυπεράσπιστα, ανοχύρωτα. Οπως οι κοµµουνιστές και οι δηµοκράτες στην παρανοµία!». Πρώτοι διασώστες 40 σπουδαστές των ΤΕΙ Αθήνας. Επικεφαλής ο σπουδαίος Κώστας Χούλης. Ουδεµία σχέση µε ΚΚΕ. Ακολουθούν Θάλεια Νταλούκα, Ευγενία Χοχλάκη. Εξαιρετικές στη συντήρηση αρχειακού υλικού. Καταφθάνουν ειδικοί από το Μορφωτικό Ιδρυµα Εθνικής Τραπέζης, την Εθνική Βιβλιοθήκη, τα Αρχεία του Κράτους, το Μετσόβιο, το υπουργείο Πολιτισµού. Απαντες εκεί. Ακόµα και η Τόνια Μωροπούλου, ο Δηµήτρης Κέκος, πρόεδρος χηµικών µηχανικών, ο γίγαντας της Χηµείας Γιάννης Καλοπίσης, καθώς και ο καθηγητής Θόδωρος Σκουλικίδης, που τα δωσε όλα! Η Αλέκα σαν µαθήτρια Γυµνασίου Το πρώτο πρόβληµα ήταν να βρεθεί το αντίδοτο στον µύκητα. «Δεν ξέραµε ακριβώς. Οµως επειδή κάθε δευτερόλεπτο που περνούσε αυτός ο διάβολος κατέτρωγε τα πάντα, γι αυτό εµείς στα όρθια και γρήγορα αυτοσχεδιάζαµε. Και τα καταφέραµε. Φαντάσου τη σκηνή. Τα µέλη του Πολιτικού Γραφείου, που συνήθως καθοδηγούν τα µέλη του κόµµατος, τώρα σαν µικροί µαθητές υπάκουαν στις δικές µας, επιστηµονικές εντολές!». Η Αλέκα, σαν καλή µαθήτρια της Α Τάξης Γυµνασίου, ρωτούσε: «Τι να κάνω τώρα;». Ο στρατηγός σε ρόλο απλού τυφεκιοφόρου! «Δουλεύαµε ασταµάτητα 24 ώρες το 24ωρο. Και τρώγαµε ελάχιστα. Η Βαγγελιώ Λογαρά, αδελφή της Λούλας, ρωτούσε κάθε τόσο: Φάγανε οι σύντροφοι;. Και εµείς απαντούσαµε: Κάτι τσιµπήσαµε, αλλά πρέπει να βιαστούµε γιατί θα µας φάνε οι µύκητες». Ηταν η µεγαλύτερη επιχείρηση διάσωσης ελληνικής ιστορίας. Της µνήµης εκατοµµυρίων ανθρώπων. Της παρανοµίας. Εξορίας. Φυλακών. Στρατοπέδων Συγκέντρωσης. Από το Νταχάου. Από τις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισµού». Παράνοµου Τύπου. Χιλιάδων φωτογραφιών. Από τις µαγνητοταινίες του ραδιοφωνικού σταθµού «Φωνή της Αλήθειας». Από τα πάντα. Και κυρίως από εκατοµµύρια µικρά χαρτάκια. Ολόκληρο κεφάλαιο σε ένα τσιγαρόχαρτο Βιβλία, έγγραφα, ολόκληρη η επαναστατική μνήμη της σύγχρονης Ελλάδας στον προαύλιο χώρο στο Σπίτι του Λαού, της έδρας της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Το θυµάµαι σαν τώρα. Οταν ως νεοφώτιστος δηµοσιογράφος του «Ριζοσπάστη» πλακωνόµουν µε τον καθοδηγητή µου, τον Γιώργο Μωραΐτη. Εγώ, παριστάνοντας τον σηµειολόγο, έγραφα ακατανόητα. Εκείνος, ως θαυµαστής της απλότητας, έλεγε: «Πρέπει να γράφεις µε τέτοιον τρόπο ώστε να συνδυάζεις την ακρίβεια µε την καθαρότητα και τη σύνθεση µε την απλότητα. Να σε καταλαβαίνει και ο τελευταίος του τελευταίου εξώστη χωρίς να προδίδεις τα νοήµατά σου». Είχε δίκιο! Ο ατσάλινος Γιώργης, µε καρδιά από την καρδιά του µαρουλιού, έγραφε τα µυθιστορήµατά του και τις σκέψεις του σ ένα τόσο δα χαρτάκι. Μπορούσε να καλλιγραφήσει ολόκληρο κεφάλαιο σε ένα τσιγαρόχαρτο. Το είδα µε τα µάτια µου και έµεινα µε το στόµα ανοιχτό. Οποιος δεν µε πιστεύει, ας σπεύσει σε βιβλιοπωλείο να αγοράσει κάποιο µυθιστόρηµα του Γιώργη των εκδόσεων «Καστανιώτης». Ιστορίες που φορτίζουν τους δακρυγόνους αδένες. Ακόµα και ακραίων δεξιών! Το µολύβι αντέχει, το Bic όχι Ενα από τα πιο απίστευτα πράγµατα που διαπιστώθηκε εκείνες τις µέρες της διάσωσης ήταν κάτι εντελώς «παράλογο». Το µολύβι πιο ανθεκτικό από το Bic. Τα χαρτάκια και τα ραβασάκια που ήταν γραµµένα µε µολύβι «πολέµησαν» τον µύκητα. Οσα ήταν γραµµένα µε το «προχωρηµένο» Bic παραλίγο να γίνουν στάχτες! Αυτός ο τεράστιος όγκος ποικίλλου αρχειακού υλικού κατέφθασε στα γραφεία του ΚΚΕ από όλες τις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισµού». Με δεκάδες κοντέινερ. Κατέφθασε µετά το γκρέµισµα του Τείχους. Κάπου µεταξύ 1989 και 1991. Επειδή η εσωκοµµατική κατάσταση ήταν ταραγµένη από την αποχώρηση της οµάδας του Γρηγόρη Φαράκου. Και επειδή η πτώση του κόκκινου Κρεµλίνου έφερε τα πάνω κάτω, το υλικό παρέµεινε ως είχε. Χωρίς αξιολόγηση και αρχειοθέτηση. Κατά θέµατα και κατά χρονολογική περίοδο. Ολα ανάκατα! Ετσι η ανακατωσούρα, µε σύµµαχο το «φαινόµενο της µπουκάλας» και αρχηγό την τρικυµιώδη νεροποντή, παραλίγο να σαρώσει και να εξαφανίσει κάθε ίχνος ιστορικής µνήµης. Οχι µόνο των κοµµουνιστών, αλλά µεγάλου µέρους της Ελληνικής Ιστορίας από το 1918 µέχρι το 1990. Ενας αιώνας! Η περίφηµη επιστολή Βελουχιώτη στον Ζαχαριάδη Ανάµεσα σε αυτά τα αρχεία, η επιστολή του Αρη Βελουχιώτη προς το Πολιτικό Γραφείο και τον Νίκο Ζαχαριάδη. Με την οποία πληροφορούσε το Κόµµα ότι εκείνος διαφωνεί και εποµένως ακάθεκτα συνεχίζει τον ένοπλο αγώνα! Ακόµα και σήµερα. Τίποτα δεν έχει οριστικά τελειώσει. «Η διάσωση συνεχίζεται». - Με ποιον τρόπο; «Φυσικά µε την απολύµανση από οµάδα ειδικών. Εγώ ας πούµε, χάριν αυτής της φοβερής εµπειρίας, έγινα ειδικός στη διάσωση χαρτιού». - Αλλος τρόπος; «Πίσω από το κατεστραµµένο χαρτί τοποθετούµε αραχνοΰφαντο, γιαπωνέζικο χαρτί. Ετσι το λέµε. Το γιαπωνέζικο είναι το καλύτερο. Ετσι το µουχλιασµένο χαρτί δεν καταστρέφεται. Δεν γίνεται σκόνη. Κι έτσι το χαρτάκι διασώζεται». Η Χηµεία, ο πιο αφοσιωµένος και πιστός υπηρέτης της Ιστορίας. Απίστευτο! - Και τι λένε όλα αυτά τα εκατοµµύρια χαρτάκια; «Ο,τι µπορείς να φανταστείς. Από σκέψεις, ειδοποιήσεις, ποιήµατα, συνθηµατικά, κωδικοποιηµένα µηνύµατα, µέχρι και απόδοση λογαριασµών. Οπως, ας πούµε, πλήρωσα δύο δραχµές για ψωµί και µισή δραχµή για µια φέτα τυρί». Το 1985, στο επικολυρικό έπος του Παντελή Βούλγαρη «Τα πέτρινα χρόνια», ο φυλακισµένος Μπάµπης (Δηµήτρης Καταλειφός) καταφέρνει να δώσει στην αγαπηµένη του Ελένη (Θέµις Μπαζάκα), επίσης φυλακισµένη, ένα µικροσκοπικό ραβασάκι. Ενα τόσο δα χαρτάκι που πάνω του είχε γράψει µια φράση που συµπυκνώνει τα πάντα. Μια φράση που διασώθηκε απ αυτή τη σύγχρονη κιβωτό: Οι µέρες που λαχταρήσαµε θα ρθούν! Οι δείκτες του ρολογιού έδειχναν 19.33 της 21ης Οκτωβρίου του 1994. «Ξαφνικά ακούω εκκωφαντικό θόρυβο. Μέσα σε ελάχιστα κλάσματα δευτερολέπτου ένα θηριώδες κύμα παρέσυρε τα πάντα. Γραφεία, χαρτιά, συρτάρια, καρέκλες, φώτα, αρχεία». «Σκέψου ότι μόνο εμείς στον Περισσό διαθέτουμε τώρα όλη την τεχνογνωσία απολύμανσης με οξείδιο του αιθυλενίου. Το λεγόμενο T-Gas. Εμείς σε ολόκληρη την Ευρώπη!», λέει ο Παναγιώτης Μαυραντώνης. Τι σημαίνει αυτό; Πως κάθε πολίτης, κάθε ίδρυμα, κάθε φορέας μπορούν να χτυπήσουν την πόρτα του Περισσού και χωρίς μισό euro να παραδώσουν το υλικό τους σε ομάδα ειδικών έτσι ώστε να απολυμανθούν και να καθαριστούν τα αρχεία τους! Πηγή: protothema
16 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Σάββατο 8 - Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014 Μη χάσετε στο «Περιοδικό» το αφιέρωμα στον Ιωάννη Σπυριδάκη, τον δικηγόρο καθηγητή της Ν. Υ. με τις πολλές δικαστικές επιτυχίες Δωρεάν με τον «Εθνικό Κήρυκα» a b www.ekirikas.com
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΒΙΒΛΙΟ 17 Τα εξώφυλλα των ιστοριών που συγκλόνισαν τον κόσμο Το National Geographic, ένα από τα μεγαλύτερα περιοδικά πολιτισμού, με εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο παρουσιάζει τα εξώφυλλα των καλύτερων ιστοριών που έχει προσφέρει μέχρι στιγμής στο κοινό του, δείχνοντας έτσι και την αλλαγή του μέσα στον χρόνο (Dailymail). Το 1ο τεύχος του περιοδικού κυκλοφόρησε το 1888, ενώ το 1959 κυκλοφόρησε το τεύχος που καθιέρωσε το κίτρινο πλαίσιο, στο εξώφυλλο, χαρακτηριστικό που αποτελεί σήμα κατατεθέν του. Μέχρι σήμερα η φωτογραφίες που κοσμούν το εξώφυλλο και είναι τραβηγμένες από ταλαντούχους φωτογράφους, ταξιδεύουν τους αναγνώστες και τους διηγούνται κάθε φορά και μια νέα ιστορία. Ιστορίες από τις πιο σημαντικές στιγμές της ανθρώπινης ύπαρξης και της ιστορίας του του κόσμου καταγράφονται στα τεύχη του περιοδικού και προσφέρουν στο κοινό μια διαφορετική επαφή με τον κόσμο και τα κρυμμένα μυστικά του. Δεκέμβριος 1969: Ο Buzz Aldrin, βρίσκεται στη σελήνη. Hταν τον Ιούλιο του 1969 όταν ο άνθρωπος πάτησε για πρώτη φορά σε άλλο πλανήτη. Το μπροστινό μέρος του κράνους των στολών που φορούσαν οι αστροναύτες ήταν ενισχυμένο με χρυσό για να προστατεύει καλύτερα από την θερμοκρασία και την ακτινοβολία του ήλιου. Ετσι, μπορούμε να δούμε ότι στο κράνος του Buzz καθρεφτίζεται ο Neil Armstrong. Φεβρουάριος 2010: Ο πατριάρχης της Γιούτα Joe Jessop, υπέρ της πολυγαμίας, ποζάρει με τις 5 συζύγους και μερικούς από τους απογόνους του. Μάρτιος 2008: Η Betsy, το πιο έξυπνο σκυλάκι του κόσμου, που καταλαβαίνει περισσότερες από 340 λέξεις και μπορεί να συνδέσει αντικείμενα με τις ονομασίες τους γρηγορότερα από έναν πίθηκο. «Εμείς μαθαίνουμε τη γλώσσα της και εκείνη τη δική μας», δήλωσε ο ιδιοκτήτης. Οκτώβριος 2009: Το υψηλότερο δέντρο του κόσμου βρέθηκε στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, από τον περιβαλλοντολόγο Paul Zahl. Μάρτιος 2006: Βρέθηκε γενετικό υλικό DNA στη φυλή Juhoansi, από τη Ναμίμπια, που αποδεικνύει ότι, ίσως, ο σύγχρονος άνθρωπος μετανάστευσε από την Αφρική. Ιούνιος 1985: Τα μάτια που «στοιχειώνουν» ανήκουν σε μια κοπέλα από το Αφγανιστάν, που το έσκασε για ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης του Πακιστάν, κατά τη διάρκεια των πολέμων. Οκτώβριος 1978: Η νέα «φωτογράφος» του National Geographic Κόκο, φωτογραφίζει τον εαυτό της. Ζούσε σε ένα ρυμουλκούμενο σπίτι στη πανεπιστημιούπολη του Στάνφορντ υπό την προστασία του φωτογράφου Ronald Cohn, που της έμαθε να χρησιμοποιεί και την κάμερα. Απρίλιος 2012: Με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη βύθιση του πλοίου, το περιοδικό στηριζόμενο σε επιστημονικές έρευνες, προσπάθησε να απεικονίσει τη στιγμή μέσα από μια φωτογραφία.
18 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Φωτογραφικές αναμνήσεις από την Ομογένεια του 2003 Από συνέδριο της Κυπριακής Ομοσπονδίας στο «terrace on the Park» τον Μάρτιο του 2003. Στο βήμα ο Φίλιπ Κρίστοφερ. Αναμνηστική φωτογραφία από την επίσκεψη του Πέτρου Γαλάτουλα στο σπίτι του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Ιακώβου τον Μάρτιο του 2003. Ο τότε Αρχιμανδρίτης Κλεόπας Στρογγύλης προϊστάμενος της κοινότητας Μεταμόρφωσης της Κορόνας Νέας Υόρκης καλωσορίζει την τότε δήμαρχο Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη. Από τα εγκαίνια της οδού James Papageorge Way στην Κορόνα παρουσία της δημάρχου Αθηναίων Ντόρας Μπακογιάννη τον Οκτώβριο του 2003. Από την επίσκεψη της δημάρχου Αθηναίων Ντόρας Μπακογιάννη στην κοινότητα της Μεταμόρφωσης στην Κορόνα. Διακρίνονται ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Μάικλ Σωτήρχος, Δημήτρης και Γεωργία Καλοειδή, Απόστολος Τομόπουλος πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωματείων Νέας Υόρκης, τον Οκτώβριο του 2003. Οπαδοί του Παναθηναϊκού παρακολουθούν ποδοσφαιρικό αγώνα στο Νισυριακό Σπίτι τον Μάρτιο του 2003.
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ 19 Αναμνηστικό στιγμιότυπο από την αποφοίτηση του Σχολείου του Καθεδρικού Ναού Αγίου Δημητρίου Αστόριας με κεντρικό ομιλητή τον Ανδρέα Δρακόπουλο τον Ιούνιο του 2003. Αναμνηστική φωτογραφία από το συνέδριο της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής τον Μάρτιο του 2003 στο «terrace on the Park». Από γιορταστική εκδήλωση για την 25η Μαρτίου στο Ελληνικό Σχολείο της κοινότητας Αγίου Νικολάου του Φλάσινγκ Νέας Υόρκης. Γιορταστική εκδήλωση από διάφορα σχολεία της Ομογένειας στο Prospect Hall Prospect Hall του Μπρούκλιν τον Μάρτιο του 2003. Αναμνηστική φωτογραφία από τη Συναυλία Νταλάρα - Μαριλένας στη Νέα Υόρκη τον Μάρτιο του 2003. Αναμνηστική φωτογραφία του αείμνηστου Κωνσταντίνου Παπαδάκη στο σχολείο της κοινότητας Αγίου Δημητρίου Αστόριας τον Οκτώβριο του 2003. Διακρίνονται ο Αντώνης Η. Διαματάρης, Εκδότης-Διευθυντής του «Εθνικού Κήρυκα», και ο διευθυντής του σχολείου Αναστάσιος Κουλαρμάνης με μαθητές και μαθήτριες.
20 ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Οι πιο εντυπωσιακές γέφυρες του Kόσμου Στη σχετική σελίδα του Bored Panda μπορείτε να καταχωρήσετε κι εσείς τις δικές σας επιλογές αλλά και να ψηφίσετε τη γέφυρα που προτιμάτε. Η ιεραρχία από το 1 μέχρι το 20 γίνεται βάσει ψήφων αναγνωστών, οι οποίοι έχουν φέρει για την ώρα τη «δική» μας γέφυρα, στην 8η θέση. Η εισαγωγή των θόλων στις κατασκευές εμφανίστηκε κατά την αρχαιότητα στην περιοχή της Ασσυρίας, ενώ στην Ελλάδα οι πρώτες γέφυρες κτίστηκαν κατά την προϊστορική εποχή στην Κρήτη. Τα γεφύρια του Ελλαδικού χώρου και ιδιαίτερα τα Ηπειρωτικά είναι απέριττα, χωρίς υπερβολικές διακοσμήσεις, είναι χτισμένα συνήθως σε ορεινούς όγκους και δίνουν την αίσθηση ότι αποτελούν φυσική προέκταση των βράχων. Η βασική πρώτη ύλη στην περιοχή της Ηπείρου, ήταν πάντα ο σχιστόλιθος που αφθονεί στην περιοχή, ενώ η συνδετική ύλη την αποτελούσε μείγμα τριμμένου κεραμιδιού, σβησμένου ασβέστη, ελαφρόπετρας, χώματος, νερού και ξερών χορταριών. Σήμερα σώζονται περίπου 80 πέτρινα γεφύρια σ όλη την περιοχή της Βόρειας Πίνδου, τα οποία ανάλογα με το πλάτος του ποταμού είναι στην πλειοψηφία τους μονότοξα, δίτοξα ή τρίτοξα. Η γέφυρα στο κάστρο Eilean Donan, Σκωτία gapstow Bridge, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ Ponte gobbo, Ιταλία sligachan, Σκωτία Η γέφυρα του ποταμού merced, Yosemite, ΗΠΑ Carrbridge, Σκωτία Root, Ινδία Låtefossen Waterfall, Νορβηγία Πίνδος, Ελλάδα mullerthal, Λουξεμβούργο Otoman, Βουλγαρία