ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΟΔΙΠ-Παν. Πατρών Πάτρα, 12 Φεβρουαρίου 2013 Η Εμπειρία της αξιολόγησης του Τμήματος Χημείας Διαδικασία, Εσωτ. & Eξωτ. Αξιολόγηση, Προβολή Έργου, Παρατηρήσεις, Συμπεράσματα Καθηγητής Νίκος Καραμάνος Μέλος ΟΜΕΑ Τμ. Χημείας & μέλος ΜΟΔΙΠ Παν. Πατρών
Η προηγούμενη εμπειρία και η νέα διαδικασία αξιολόγησης Το Τμήμα Χημείας είχε στο παρελθόν αξιολογηθεί δύο φορές και συγκεκριμένα το 2000 και το 2006. Το 2000 από Διεθνή Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Το 2006, για την περίοδο 2000-2005, από τριμελή επιτροπή, η οποία επισκέφθηκε το Τμήμα τον Ιούνιο του 2006 και αξιολόγησε το Τμήμα. Θεσμοθετημένη νέα διαδικασία Έκθεση ΕΑ: παρουσίαση των σημαντικότερων απογραφικών στοιχείων λειτουργίας του Τμήματος Χημείας και περιλαμβάνονται οι ακόλουθες ενότητες: Προγράμματα Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Χημείας Προσωπικό του Τμήματος Χημείας Φοιτητές ανά Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Χημείας Διδακτικό έργο του Τμήματος Χημείας Ερευνητικό Έργο του Τμήματος Χημείας για την πενταετία 2004-2008 & 2009-2010 Υπηρεσίες του Τμήματος Χημείας Σχέδια ανάπτυξης και προτάσεις βελτίωσης Πίνακες Παραρτήματα (έκθεση >260 σελίδες)
Η εισαγωγή νέων Προγραμμάτων ΠΣ & ΜΣ Το Τμήμα βρισκόταν στη διαδικασία αναθεώρησης του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών. Το τότε πρόγραμμα σπουδών είχε διαμορφωθεί το 1993 με μικρές τροποποιήσεις στη συνέχεια, συνεπώς έπρεπε να καταγραφή η πορεία τόσο του παλαιού όσο και η αιτιολογία του προτεινόμενου ΠΠΣ, το οποίο έχει πλήρως εναρμονιστεί με το σύστημα ECTS. Η εμπειρία του Τμήματος από την ενεργό συμμετοχή του για περισσότερα από δέκα χρόνια στο Ευρωπαϊκό Θεματικό Δίκτυο Χημείας (ECTN, European Chemistry Thematic Network), έδειξε ότι χρειάζονταν βήματα βελτίωσης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, ώστε να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερο βαθμό τις διεθνείς τάσεις. ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης των προβλημάτων, την εμπειρία που απέκτησε το Τμήμα από την λειτουργία του ΠΜΣ του, και το νέο θεσμικό πλαίσιο των μεταπτυχιακών σπουδών (Νόμος 3685/2008) το Τμήμα σχεδίασε και ενέκρινε (ΓΣΕΣ 4/8-5-09) νέο ΠΜΣ. Κατά συνέπεια το Τμήμα κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης βρισκόταν και στη διαδικασία εισαγωγής ενός νέου ΠΜΣ
Προβολή σημαντικών διακρίσεων σε ερευνητικό επίπεδο Στην έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης (δεν υπήρχε αντίστοιχη πρόβλεψη εκείνη την περίοδο) ως σημαντικές διακρίσεις αξιολογήθηκαν: Συμμετοχή σε συμβούλια έκδοσης (editorial boards) διεθνών επιστημονικών περιοδικών Βραβεύσεις από διεθνείς και εθνικούς επιστημονικούς οργανισμούς Δημοσιεύσεις εργασιών σε επιστημονικά περιοδικά υψηλού δείκτη απήχησης (impact factor 3,0). Κρίσεις (reviewers) σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με δείκτη απήχησης 3,0 Συντονισμός έκδοσης (Guest editor) ειδικών τευχών (special issues) διεθνών επιστημονικών περιοδικών & βιβλίων διεθνούς κυκλοφορίας (editor) Προσκεκλημένες ομιλίες (Plenary/Keynote lectures) σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια ή σχολεία και Πανεπιστήμια / Ιδρύματα του εξωτερικού Βραβεύσεις εργασιών που παρουσιάστηκαν σε διεθνή συνέδρια Άλλα σημαντικά στοιχεία,..
Τι έδειξε η Εσωτερική Αξιολόγηση -1? Τα κυριότερα θετικά σημεία Το μοντέλο του νέο ΠΠΣ προσομοιάζει αντίστοιχα μοντέλα Τμημάτων της Ευρώπης, τα οποία ακολουθούν το σύστημα ECTS, διατηρώντας τα θετικά στοιχεία του ισχύοντος ΠΠΣ και ανταποκρινόμενο σε όλα τα επίπεδα της εκπαιδευτικής διαδικασίας ουσιαστικά στοχεύει στο να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της κοινωνίας. Οι νέες κατευθύνσεις του ΜΔΕ του Τμήματος, καθώς και των Διατμηματικών και Διακρατικών και Διαπανεπιστημιακών ΠΜΣ, δίνουν τη δυνατότητα στους υποψηφίους, ανάλογα με τις ικανότητές τους και τις κλίσεις τους να επιλέξουν μέσα από ένα σημαντικό εύρος εξειδικεύσεων σε σύγχρονες κατευθύνσεις της Χημείας, ώστε να αποτελέσουν ένα φυτώριο αυριανών επιστημόνων, ερευνητών και ακαδημαϊκών δασκάλων που δεν θα υστερούν σε σχέση με τους απόφοιτους των μεγάλης φήμης ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων του εξωτερικού. Διδακτικό και Ερευνητικό προσωπικό: Η διάθεση των περισσοτέρων μδεπ να προσφέρουν εκπαιδευτικό έργο υψηλού επιπέδου, χωρίς να φείδονται κόπου και χρόνου, παρά τις συγκριτικά μικρότερες απολαβές με τους συναδέλφους των Ιδρυμάτων του εξωτερικού. Ερευνητικό έργο: Παρά την ουσιαστική έλλειψη πλαισίου σταθερής χρηματοδότησης για έρευνα, αξίζει να τονιστεί ιδιαιτέρα ότι το Τμήμα Χημείας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της έρευνας (η υψηλή αποτελεσματικότητα, και η διεθνής αναγνώριση του έργου σημαντικού αριθμού μελών ΔΕΠ)
Τι έδειξε η Εσωτερική Αξιολόγηση -2? Σημεία που πρέπει να βελτιωθούν Ερευνητικό έργο: Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού κυρίως post docs, το οποίο θα είναι ικανό να υποστηρίξει σημαντικά ερευνητικά προγράμματα. Η μη ουσιαστική οικονομική υποστήριξη της έρευνας από κρατικούς πόρους, αφού οι τακτικές πιστώσεις χρησιμοποιούνται κυρίως για λειτουργικά έξοδα, και την εργαστηριακή εκπαίδευση. Η έλλειψη συστηματικής προκήρυξης ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων και η έλλειψη κεντρικής πολιτικής έρευνας εκ μέρους της πολιτείας. Η έλλειψη ουσιαστικής ενίσχυσης του έργου των μεταπτυχιακών φοιτητών με υποτροφίες σπουδών. Υπηρεσίες υποστήριξης: Η σημαντική έλλειψη εργαστηριακού προσωπικού, κυρίως ΕΤΕΠ και ΕΕΔΙΠ, το οποίο με τις ανάλογες γνώσεις και εμπειρία, θα καλύψει τις σημαντικότατες εργαστηριακές ανάγκες στους αντίστοιχους τομείς του Τμήματος. Άλλα στοιχεία: Το επίπεδο των εισερχομένων φοιτητών. Χρήζει άμεσης τροποποίησης, ώστε οι φοιτητές που εισέρχονται στο Τμήμα, ανεξαρτήτως κατεύθυνσης, να έχουν το βασικό υπόβαθρο γνώσεων Χημείας.
Εξωτερική Αξιολόγηση Διαδικασία - Στοιχεία 5-μελής επιτροπή [4 μδεπ από USA (2), Germany (1), Cyprus (1) και ο Πρόεδρος της Οργάνωσης Βιομηχανιών Συσκευασίας & υλικών (1)] 3-ημερη επιτόπια επίσκεψη (Μάιος 2011). Περιελάμβανε παρουσιάσεις: των ερευνητικών & εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (ανά ερευνητική δραστηριότητα/υποδομή), προ- και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, προγράμματα κινητικότητας, πρακτική άσκηση στη βιομηχανία, επίσκεψη και παρουσίαση σε όλες τις υποδομές (εργαστήρια όλων των τομέων, υπολογιστικό κέντρο, βιβλιοθήκη, αίθουσες διδασκαλίας) παρακολούθηση μαθημάτων από μέλη της επιτροπής, συνεντεύξεις με προ- και μεταπτυχιακούς φοιτητές, μέλη εργαστηριακού & τεχνικού προσωπικού, προσωπικό γραμματείας, κά) επισκέψεις σε κεντρικές δράσεις / εργαστήρια σχολής / φοιτητική λέσχη / γυμναστήριο / διοίκηση κά Πρόσθετα στοιχεία: Στην επιτροπή διατέθηκαν επίσης στοιχεία σχετικά με τις χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων, κατανομή ηλικιών μδεπ, impact factors, Hirsh index, cites per item, προτάσεις Τμήματος για χρηματοδότηση, τα διδακτικά συγγράμματα, οι εργαστηριακές σημειώσεις κά
Εξωτερική Αξιολόγηση Έκθεση Conclusions: The Chemistry Department of the University of Patras has established a high quality research and teaching program that is commensurate with international standards. The great majority of faculty members have active research programs. The group of young faculty members (albeit small in number) lead vibrant research initiatives. Most faculty members pursue creative and modern teaching initiatives. Some Ph.D. graduates follow academic careers at domestic universities and perhaps too many in the Patras Department of Chemistry. To maintain state-of-the-art research and teaching funding is necessary for personnel, instrumentation and technical infrastructure. In summary, the strengths of the Department are the broad areas of teaching and research covered and the presence of active and devoted faculty members. The main weaknesses are the lack of fellowships for students at the MSc and Ph.D. program, the limited number of technical staff and the limited number of modern instrumentation.
Εξωτερική Αξιολόγηση Αξιοποίηση στοιχείων Recommendations (21 σημεία προτάσεις προς το Τμήμα, το Ίδρυμα και προς την Πολιτεία) Η ΟΜΕΑ και το Τμήμα βρίσκονται στη διαδικασία αξιολόγησης και αξιοποίησης των στοιχείων. Αρκετά από τα σημεία έχουν ήδη προβλεφτεί στα νέα προγράμματα σπουδών. Υπάρχει ακόμα δρόμος για την αξιοποίηση στοιχείων. Οι προτάσεις προς το Ίδρυμα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και για το σκοπό αυτό χρειάζεται μια πρώτη αξιολόγηση όλων εκείνων των στοιχείων που έχουν υποδειχθεί στις εξωτερικές αξιολογήσεις των πρώτων τμημάτων που συμμετείχαν στη διαδικασία. Οι προτάσεις προς την Πολιτεία φαίνεται θα πάρουν ακόμα αρκετό χρόνο να υλοποιηθούν (οικονομική κρίση, κά). Πρέπει να υποστηριχτούν εντός ενός πλαισίου από το Ίδρυμα, το οποίο θα προωθήσει μέσω της ΑΔΙΠ τα στοιχεία που προτείνονται από την εξωτερική επιτροπή αξιολόγησης.
Η ΟΜΕΑ του Τμήματος στην περίοδο της 1 ης εξωτερικής αξιολόγησης (Μάιος 2011) για το Πανεπιστήμιο Πατρών Ν. Καραμάνος, Καθηγητής Χ. Κορδούλης, Καθηγητής Δ. Παπαϊωάννου, Καθηγητής Σ. Περλεπές, Καθηγητής Θ. Χριστόπουλος, Καθηγητής