ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) 1. ιδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο. Πλάτωνος Πολιτεία, 519 Β - 520 Α. Τί δέ; Τόδε οὐκ εἰκός, ἦν δ ἐγώ, καὶ ἀνάγκη ἐκ τῶν προειρημένων, μήτε τοὺς ἀπαιδεύτους καὶ ἀληθείας ἀπείρους ἱκανῶς ἄν ποτε πόλιν ἐπιτροπεῦσαι, μήτε τοὺς ἐν παιδείᾳ ἐωμένους διατρίβειν διὰ τέλους, τοὺς μὲν ὅτι σκοπὸν ἐν τῷ βίῳ οὐκ ἔχουσιν ἕνα, οὗ στοχαζομένους δεῖ ἅπαντα πράττειν ἃ ἂν πράττωσιν ἰδίᾳ τε καὶ δημοσίᾳ, τοὺς δὲ ὅτι ἑκόντες εἶναι οὐ πράξουσιν, ἡγούμενοι ἐν μακάρων νήσοις ζῶντες ἔτι ἀπῳκίσθαι; Ἀληθῆ, ἔφη. Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται. Τὸ ποῖον δή; Τὸ αὐτοῦ, ἦν δ ἐγώ, καταμένειν καὶ μὴ ἐθέλειν πάλιν καταβαίνειν παρ ἐκείνους τοὺς δεσμώτας μηδὲ μετέχειν τῶν παρ ἐκείνοις πόνων τε καὶ τιμῶν, εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι. Ἔπειτ, ἔφη, ἀδικήσομεν αὐτούς, καὶ ποιήσομεν χεῖρον ζῆν, δυνατὸν αὐτοῖς ὂν ἄμεινον; Ἐπελάθου, ἦν δ ἐγώ, πάλιν, ὦ φίλε, ὅτι νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι, συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῆ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως. Να απαντήσετε στα παρακάτω : α) Από το παραπάνω κείμενο να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το απόσπασμα «Τί δέ;... ὃ νῦν ἐπιτρέπεται». Μονάδες 10 β1)να σχολιάσετε ερμηνευτικά τη φράση «ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν». Μονάδες 15 β2) Ποια είναι η ηθική υποχρέωση των φιλοσόφων κατά τον Πλάτωνα, όπως διαφαίνεται από το κείμενο; Μονάδες 15 β3)ποια είναι η αγωγή των φυλάκων κατά τον Πλάτωνα; Μονάδες 10 β4)να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: διατρίβειν, μετέχειν, μηχανᾶται, ἐπελάθου, διαφερόντως. Μονάδες 10 ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 2. Αδίδακτο κείμενο. Ξενοφώντος Ελληνικά Στ, IV, 5-6. Ἔνθα δὴ τῷ Κλεομβρότῳ οἱ μὲν φίλοι προσιόντες ἔλεγον. Ὦ Κλεόμβροτε, εἰ ἀφήσεις τοὺς Θηβαίους ἄνευ μάχης, κινδυνεύσεις ὑπὸ τῆς πόλεως τὰ ἔσχατα παθεῖν. ἀναμνησθήσονται γάρ σου καὶ ὅτε εἰς Κυνὸς κεφαλὰς ἀφικόμενος οὐδὲν τῆς χώρας τῶν Θηβαίων ἐδῄωσας, καὶ ὅτε ὕστερον στρατεύων ἀπεκρούσθης τῆς ἐμβολῆς, Ἀγησιλάου ἀεὶ ἐμβάλλοντος διὰ τοῦ Κιθαιρῶνος. εἴπερ οὖν ἢ σαυτοῦ κήδει ἢ τῆς πατρίδος ἐπιθυμεῖς, ἀκτέον ἐπὶ τοὺς ἄνδρας. οἱ μὲν φίλοι τοιαῦτα ἔλεγον. οἱ δ ἐναντίοι. Νῦν δή, ἔφασαν, δηλώσει ὁ ἀνὴρ εἰ τῷ ὄντι κήδεται τῶν Θηβαίων, ὥσπερ λέγεται. ὁ μὲν δὴ Κλεόμβροτος ταῦτα ἀκούων παρωξύνετο πρὸς τὸ μάχην συνάπτειν. Να απαντήσετε στα παρακάτω : α) Να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το παραπάνω κείμενο. Μονάδες 20 β1) Να γράψετε τις παρακάτω λέξεις στη δοτική του πληθυντικού αριθμού: πόλεως, κεφαλὰς, ἐμβάλλοντος, ἄνδρας, τοιαῦτα. Μονάδες 5 β2) Να γράψετε τον ζητούμενο τύπο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου : ἀφήσεις: το γ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή. παθεῖν: το απαρέμφατο του μέλλοντα. ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ἔλεγον: το β ενικό πρόσωπο της προστακτικής αορίστου β στην ίδια φωνή. ἀφικόμενος: τη μετοχή του ενεστώτα στο ίδιο γένος, αριθμό και πτώση. δηλώσει: το γ ενικό πρόσωπο της οριστικής του αορίστου στην ίδια φωνή. Μονάδες 5 γ) Να γίνει συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων του κειμένου: ἔσχατα, σου, τῶν Θηβαίων, Ἀγησιλάου, μάχην. Μονάδες 10 Ο ΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). εν θα μεταφέρετε στο τετράδιο τα κείμενα και τις παρατηρήσεις. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοτυπιών, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας, να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τη φωτοτυπία. 3. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας ό,τι σας ζητείται από το διδαγμένο κείμενο και ολόκληρο το αδίδακτο. 4. Να απαντήσετε σε όλα τα ζητούμενα. 5. ιάρκεια εξέτασης : τρεις (3) ώρες. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΥΤΕΡΑ 12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΚΕΙΜΕΝΟ Πολιτισμός υπό αμφισβήτηση Γιατί έπαψε ο σημερινός άνθρωπος (ο στοχαστικός, φυσικά, και ευαίσθητος) να πιστεύει στον πολιτισμό του; Η απάντηση στο ερώτημα είναι, νομίζω, η εξής: Γιατί μέσα στα αγαθά και παρ όλα τα αγαθά τα υλικά εννοώ που έχει αποκτήσει, δεν είναι ευτυχής. Με την εφεύρεση νέων μηχανών και την αδιάκοπη τελειοποίησή τους, προπάντων όμως με τη συγκέντρωση αυτής της φοβερής δύναμης που δίνει στον άνθρωπο η μηχανή, έχει μπει σ ένα αδυσώπητο κύκλωμα από το οποίο μάταια αγωνίζεται να βγει. Η φορά του συστήματος τον σπρώχνει όχι να κάνει σε όλους προσιτότερα τα μέσα που μπορούν να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες τους, αλλά να πολλαπλασιάζει τις ανάγκες του μεγάλου αριθμού διαδίνοντας την πολυτέλεια της ματαιοδοξίας, για να αυξάνει διαρκώς η κατανάλωση αγαθών. Εφόσον, όμως, δεν ανασυντάσσεται απάνω σε νέα βάση η κλίμακα των αξιών μας, αδύνατο να ανακοπεί ο ρυθμός της καλπάζουσας παραγωγής και ζήτησης αγαθών. Αναγκάζεται λοιπόν ο άνθρωπος, για να ικανοποιήσει τις διαρκώς πολλαπλασιαζόμενες ανάγκες του, να καταναλίσκει ολοένα περισσότερα και ποικιλότερα αγαθά. Επειδή όμως αυτά δεν προσφέρονται βέβαια δωρεάν, αλλά αγοράζονται, και μάλιστα ακριβά, ο συνεχώς ερεθιζόμενος με το δόλωμα των ανέσεων καταναλωτής υποχρεώνεται να διαλέξει έναν από δύο δρόμους, ολέθριους και τους δύο. Ή τον «έντιμο», δηλαδή την καλύτερα αμειβόμενη εργασία, την εντατική και καταπονητική, που του καταβροχθίζει τα καλύτερα χρόνια της ζωής και τον φθείρει ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ γρήγορα. Η τον «ανέντιμο», του δόλου και της αρπαγής, που ζημιώνει το ληστή περισσότερο από τα θύματά του. Παραλείπω μιαν άλλη συνέπεια της ανωμαλίας, για να μη γίνει ανυπόφορα μαύρη η εικόνα μου: τον κίνδυνο των πολεμικών ρήξεων που προκαλεί ο σκληρός ανταγωνισμός των ισχυρών, ρήξεων που με τα σύγχρονα μέσα της καταστροφής μπορούν να διαλύσουν τον πλανήτη μας ως πυροτέχνημα. Ιδού λοιπόν γιατί αμφισβητείται ο «πολιτισμός» μας. Με το κυνηγητό των ανέσεων, τη δίψα της πολυτέλειας, την επιδειξιομανία υποδούλωσε τον δημιουργό στα δημιουργήματά του, το πνεύμα στις επινοήσεις και στις κατασκευές του. Έκανε τον άνθρωπο δυστυχή (σωματικά και ψυχικά τσακισμένο, νευρικά εξαντλημένο, πρόωρα γερασμένο ή ηθικά ανάπηρο, κοινωνικά απόβλητο, αποθηριωμένο) μ εκείνα ακριβώς τα μέσα που περίμενε να του αλαφρώσουν το βάρος της ζωής. Οι λύσεις που προτείνονται, ακόμα και από σοβαρούς ανθρώπους, για να βγούμε από το αδιέξοδο, είναι συνήθως διαμετρικά αντίθετες. Η μία: να αφορίσουμε το δαίμονα του σκανδάλου, την τεχνολογική πρόοδο, και συνειδητά να επιστρέψουμε στους «αρχαϊκούς» τρόπους παραγωγής και κατανάλωσης των αγαθών, για να ξαναβρούμε τη χαμένη μας ελευθερία, τον «απολεσθέντα παράδεισον». Η άλλη: να σταυρώσουμε τα χέρια και να παραδεχτούμε με εγκαρτέρηση το μοιραίο, γιατί σωτηρία δεν υπάρχει αφού παραδοθήκαμε στο αμάρτημα και πήραμε το δρόμο της απωλείας... Και οι δύο προτάσεις οδηγούν, νομίζω, στο άτοπο, γιατί ούτε η μία είναι δυνατή, ούτε η άλλη. Η «μηχανή» μπήκε πια στη ζωή μας να τη βγάλουμε, είναι αδύνατο. αδυσώπητο: αυτό που είναι ιδιαίτερα σκληρό, που δεν κάμπτεται. άτοπο: αυτό που είναι αντίθετο προς τη λογική. ( ιασκευή από το δοκίμιο «Πολιτισμός υπό αμφισβήτηση» του Ε.Π. Παπανούτσου, Η κρίση του πολιτισμού μας, Αθήνα 1980 3 : εκδ. Φιλιππότη, σελ. 43-45). ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (100-120 λέξεις). Μονάδες 25 Β1. «Εφόσον, όμως, δεν ανασυντάσσεται απάνω σε νέα βάση η κλίμακα των αξιών μας, αδύνατο να ανακοπεί ο ρυθμός της καλπάζουσας παραγωγής και ζήτησης αγαθών». Να αναπτύξετε την παραπάνω θέση του συγγραφέα σε μια παράγραφο (60-80 λέξεις). Μονάδες 10 Β2. «Γιατί έπαψε ο σημερινός άνθρωπος (ο στοχαστικός, φυσικά, και ευαίσθητος) να πιστεύει στον πολιτισμό του;» Τι πετυχαίνει ο συγγραφέας με τη χρήση της ερώτησης και της παρένθεσης στην παραπάνω παράγραφο; Μονάδες 5 Β3. αδιάκοπη, φοβερής, ολέθριους, ζημιώνει, επινοήσεις: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για κάθε μια από τις παραπάνω λέξεις. Μονάδες 5 Β4. «Ιδού λοιπόν... να του αλαφρώσουν τo βάρος της ζωής». Με τι είδους συλλογιστική πορεία (παραγωγική ή επαγωγική) οργανώνεται η παραπάνω παράγραφος του κειμένου; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 5 Γ. ιαπιστώνεται ότι ο σύγχρονος άνθρωπος, παρά την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του, δεν νιώθει πάντοτε ευτυχισμένος. Να αναλύσετε τις αιτίες αυτού του φαινομένου και να προτείνετε τρόπους αντιμετώπισής του σ ένα κείμενο που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό του σχολείου σας (400 500 λέξεις). Μονάδες 50 ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα, τα οποία και θα καταστραφούν μετά το πέρας της εξέτασης. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. ιάρκεια εξέτασης: Τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : Μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΜΠΤΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 α. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακολούθων όρων : Μεγάλη Ιδέα. πεδινοί. Πατριαρχική Επιτροπή (1918). Μονάδες 15 β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς της Στήλης Α και δίπλα στον καθένα από αυτούς το γράμμα της Στήλης Β το οποίο προσδιορίζει τη χρονολογία που αντιστοιχεί στο γεγονός από τη Στήλη Α (περισσεύει μια χρονολογία). Στήλη Α Στήλη Β ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ 1. Με τη συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας προστατεύθηκε και α. 1856 αναπτύχθηκε η δραστηριοποίηση των χριστιανικών-ελληνικών-πλοίων. β. 1893 2. Ιδρύθηκε η Εθνική Τράπεζα (της Ελλάδας). 3. Ολοκληρώθηκε το έργο της διάνοιξης της γ. 1880 διώρυγας της Κορίνθου. 4. Εφαρμόσθηκαν οι συνταγματικές ρυθμίσεις δ. 1774 του Τανζιμάτ που έδιναν διευρυμένα δικαιώματα στους χριστιανούς της ε. 1841 Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Μονάδες 8 ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ Α2 α. Ποια ήταν η εξέλιξη του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα μετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων και στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου; Μονάδες 12 β. Ποιος ήταν ο προσανατολισμός και ποιες οι θέσεις του ραλλικού κόμματος; Μονάδες 15 ΟΜΑ Α Β ΘΕΜΑ Β1 Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία που δίνονται στον παρακάτω πίνακα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να δικαιολογήσετε την αύξηση της έκτασης και του πληθυσμού της Ελλάδας, αναφέροντας τα ιστορικά γεγονότα τα οποία οδήγησαν στην αύξηση αυτή. Ως αφετηρία θεωρείται το έτος 1838. ΠΙΝΑΚΑΣ Εξέλιξη της έκτασης και του πληθυσμού της Ελλάδας (1838-1920) ΕΤΟΣ ΕΚΤΑΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (σε τετρ. χλμ.) 1838 47.516 752.000 1871 50.211 1.480.000 1881 63.606 2.004.000 1914 120.000 4.818.000 1920 150.833 5.531.000 Μονάδες 24 ΘΕΜΑ Β2 Με βάση το παρακάτω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφερθείτε στην κρίση που ξέσπασε στις σχέσεις ετεροχθόνων και αυτοχθόνων από τον Ιανουάριο του 1844 και να παρουσιάσετε την επιχειρηματολογία με την οποία η κάθε πλευρά στηρίζει τη θέση της. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Η αντιπαράθεση αυτοχθονιστών και ετεροχθονιστών πληρεξουσίων στην Εθνοσυνέλευση, 1843-44. Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης (πληρεξούσιος Αθηνών, αυτοχθονιστής) υποστήριξε τον αποκλεισμό των ετεροχθόνων από τις δημόσιες θέσεις: «Από τον πατριωτισμό μας εσαπίσαμεν το σπίτι μας μας φθάνει πλέον ο πατριωτισμός. Ας αγκαλιάσωμεν τον βασιλέα μας να φκιάσωμεν το σπίτι μας. Αυτοί [οι ετερόχθονες] εκάθησαν τόσα χρόνια και έτρωγαν ψωμί και έφεραν την πατρίδα μας άνωκάτω. Ας καθίσωμεν τώρα και ημείς να φάγωμεν ψωμί». Ο Ευστάθιος Σίμος (πληρεξούσιος Ηπειρωτών, ετεροχθονιστής): «Εν μόνον ήτο το βέβαιον, ότι ολίγον ή πολύ, μικρόν ή μέγα μέρος της από αίματα πλημμυρούσης [ελληνικής] γης ήθελεν μείνει ελεύθερον αυτό το μέρος έπρεπε να είναι η κοινή πατρίς όλων των επαναστησάντων Ελλήνων, όλων των κατοίκων των επαρχιών εκείνων όσοι εις τον πόλεμον ηγωνίσθησαν, εθυσιάσθησαν, έπαθον, κατεστράφησαν... Ήτο ένωσις ειλικρινής, ήτο ένωσις αδελφική... Ποίος ήθελεν ειπεί ό,τι άλλο παρά κοινή ήθελεν είσθαι η μέλλουσα τύχη των ηνωμένων εκείνων λαών, των αδιαίρετων εκείνων επαρχιών;» Ι. ημάκης, Η Πολιτειακή Μεταβολή του 1843 και το Ζήτημα των Αυτόχθονων και Ετερόχθονων. Μονάδες 26 Ο ΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). ε θα μεταφέρετε στο τετράδιο τα κείμενα και τις παρατηρήσεις. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοτυπιών αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τη φωτοτυπία. 3. Να απαντήσετε σε όλα τα ζητούμενα. 4. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες. 5. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Κωνσταντίνος Καβάφης (1863-1933) Καισαρίων Ἐν μέρει γιά νά ἐξακριβώσω μιά ἐποχή, ἐν μέρει καί τήν ὥρα νά περάσω, τήν νύχτα χθές πῆρα μιά συλλογή ἐπιγραφῶν τῶν Πτολεμαίων νά διαβάσω. 5 Οἱ ἄφθονοι ἔπαινοι κ ἡ κολακεῖες εἰς ὅλους μοιάζουν. Ὅλοι εἶναι λαμπροί, ἔνδοξοι, κραταιοί, ἀγαθοεργοί κάθ ἐπιχείρησίς των σοφοτάτη. Ἄν πεῖς γιά τές γυναῖκες τῆς γενιᾶς, κι αὐτές, 10 ὅλες ἡ Βερενίκες κ ἡ Κλεοπάτρες θαυμαστές. Ὅταν κατόρθωσα τήν ἐποχή νά ἐξακριβώσω θ ἄφινα τό βιβλίο ἄν μιά μνεία μικρή, κι ἀσήμαντη, τοῦ βασιλέως Καισαρίωνος δέν εἵλκυε τήν προσοχή μου ἀμέσως... 15 Ἄ, νά, ἦρθες σύ μέ τήν ἀόριστη γοητεία σου. Στήν ἱστορία λίγες γραμμές μονάχα βρίσκονται γιά σένα, κ ἔτσι πιό ἐλεύθερα σ ἔπλασα μές στόν νοῦ μου. Σ ἔπλασα ὡραῖο κ αἰσθηματικό. 20 Ἡ τέχνη μου στό πρόσωπό σου δίνει μιάν ὀνειρώδη συμπαθητική ἐμορφιά. Και τόσο πλήρως σέ φαντάσθηκα, πού χθές τήν νύχτα ἀργά, σάν ἔσβυνεν ἡ λάμπα μου -ἄφισα ἐπίτηδες νά σβύνει- ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 25 ἐθάρεψα πού μπῆκες μές στήν κάμαρά μου, μέ φάνηκε πού ἐμπρός μου στάθηκες ὡς θά ἤσουν μές στήν κατακτημένην Ἀλεξάνδρεια, χλωμός καί κουρασμένος, ἰδεώδης ἐν τῇ λύπῃ σου, ἐλπίζοντας ἀκόμη νά σέ σπλαχνισθοῦν 30 οἱ φαῦλοι πού ψιθύριζαν τό «Πολυκαισαρίη». (1918) 1. Ο Κ. Καβάφης στο ποίημα «Καισαρίων» στρέφει την προσοχή του σε μια συγκεκριμένη ιστορική εποχή. Να δώσετε το χαρακτήρα της εποχής αυτής (Μονάδες 6), καθώς και τρία παραδείγματα από το ποίημα που δικαιολογούν αυτόν τον χαρακτηρισμό (Μονάδες 9). Μονάδες 15 2. Το ποίημα αναπτύσσεται σε τρεις στροφές. Να σχολιάσετε το ύφος του ποιητή στην τρίτη στροφή (στ. 15-30). Μονάδες 20 3. Να εντοπίσετε τα χαρακτηριστικά της γλώσσας και της στιχουργικής στην πρώτη στροφή του ποιήματος (στ. 1-10) και να σχολιάσετε τη λειτουργία τους. Μονάδες 20 4. «μέ φάνηκε πού ἐμπρός μου στάθηκες ὡς θά ἤσουν μές στήν κατακτημένην Ἀλεξάνδρεια, χλωμός καί κουρασμένος, ἰδεώδης ἐν τῇ λύπῃ σου, ἐλπίζοντας ἀκόμη νά σέ σπλαχνισθοῦν οἱ φαῦλοι πού ψιθύριζαν τό «Πολυκαισαρίη». Να σχολιάσετε τους παραπάνω στίχους του ποιήματος (στ. 26-30) σε δύο παραγράφους (130-150 λέξεις). Μονάδες 25 5. Το ακόλουθο ποίημα «Ζωγραφισμένα» του Κ. Καβάφη είναι ένα ποίημα για την ποίηση, όπως και το ποίημα «Καισαρίων». Τι αποκαλύπτει για την Ποιητική Τέχνη του ο Κ. Καβάφης στο κάθε ποίημα; ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΑ Τήν ἐργασία μου τὴν προσέχω καὶ τὴν ἀγαπῶ. Μὰ τῆς συνθέσεως μ ἀποθαρρύνει σήμερα ἡ βραδύτης. Ἡ μέρα μ ἐπηρέασε. Ἡ μορφή της ὅλο καὶ σκοτεινιάζει. Ὅλο φυσᾶ καὶ βρέχει. Πιότερο ἐπιθυμῶ νὰ δῶ παρὰ νὰ πῶ. 5 Στὴ ζωγραφιὰν αὐτὴ κυττάζω τώρα ἕνα ὡραῖο ἀγόρι ποὺ σιμὰ στὴ βρύσι ἐπλάγιασεν, ἀφοῦ θ ἀπέκαμε νά τρέχει. Τί ὡραῖο παιδί τί θεῖο μεσημέρι τό ἔχει παρμένο πιὰ γιὰ νὰ τὸ ἀποκοιμίσει. 10 Κάθομαι καὶ κυττάζω ἔτσι πολλὴν ὥρα. Καὶ μὲς στὴν τέχνη πάλι, ξεκουράζομαι ἀπ τὴν δούλεψή της. Κ. Π. Καβάφη, Τα Ποιήματα (1897-1918), Αθήνα 1991: εκδ. Ίκαρος. Μονάδες 20 Ο ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόμενους) 1. Στο τετράδιο να γράψετε τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). ε θα μεταφέρετε στο τετράδιο τα κείμενα και τις παρατηρήσεις. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοτυπιών αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τη φωτοτυπία. 3. Να απαντήσετε σε όλα τα ζητούμενα. 4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) Α. Να μεταφράσετε το παρακάτω κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα: Cum P. Cornelius Nasica ad Ennium poetam venisset eique ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse, Nasica sensit illam domini iussu id dixisse et illum intus esse. Accipe nunc quid postea Nasica fecerit. Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat.... Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: «ego libenter tibi mea sede cedo». Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit; postea is puellam in matrimonium duxit. Μονάδες 40 Β. Παρατηρήσεις 1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ostio: την αιτιατική πληθυντικού. ancilla: την αφαιρετική πληθυντικού. illum: τη γενική ενικού. diebus: τη γενική πληθυντικού. eum: τη δοτική ενικού. loco: την αιτιατική ενικού. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ tibi: sede: hoc: την ίδια πτώση στον πληθυντικό αριθμό. τη γενική πληθυντικού. την ονομαστική πληθυντικού στο γένος που βρίσκεται. Μονάδες 9 1.β. paucis, longa, multum: να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους των άλλων βαθμών. Μονάδες 6 2.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω ρήματα : dixisset: το α ενικό πρόσωπο του Μέλλοντα της οριστικής και το β ενικό πρόσωπο του Ενεστώτα της προστακτικής στη φωνή που βρίσκεται. accipe: rogavit: cederet: vixit: το γ πληθυντικό πρόσωπο του Ενεστώτα της οριστικής και το β ενικό πρόσωπο του Παρατατικού της υποτακτικής στη φωνή που βρίσκεται. το γ πληθυντικό πρόσωπο του Ενεστώτα και του Παρατατικού της υποτακτικής στην παθητική φωνή. το β πληθυντικό πρόσωπο του Παρακειμένου της οριστικής και το α πληθυντικό πρόσωπο του Υπερσυντελίκου της υποτακτικής στη φωνή που βρίσκεται. το β ενικό πρόσωπο του Ενεστώτα της οριστικής και το γ πληθυντικό πρόσωπο του Συντελεσμένου Μέλλοντα της οριστικής στη φωνή που βρίσκεται. Μονάδες 10 2.β. fecerit: να γράψετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στη φωνή που βρίσκεται το ρήμα. sensit: να γράψετε την αιτιατική του σουπίνου και τη γενική του γερουνδίου. Μονάδες 5 ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 3.α. Να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τους όρους της παρακάτω πρότασης:... exclamavit Nasica se domi non esse. Μονάδες 10 3.β. ut sibi paulisper loco cederet: να αναγνωρίσετε το είδος και το συντακτικό ρόλο της παραπάνω πρότασης. Μονάδες 5 4.α. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας την παρακάτω άσκηση και να συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να φαίνεται ο συντακτικός ρόλος της κάθε λέξης. poetam: είναι... στο... domini: είναι...στο... illum: είναι... στο... longa: είναι... στο... puellae: είναι...στο... res: είναι... στο... Μονάδες 12 4.β. Puella rogavit materteram: Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. Μονάδες 3 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοτυπιών αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τις φωτοτυπίες. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. ιάρκεια εξέτασης: Τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. 5. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : Μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚA ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΘΕΜΑ 1ο Α. α. Αν z 1, z 2 είναι μιγαδικοί αριθμοί, τότε να αποδείξετε ότι: z1 z2 = z1 z2. Μονάδες 10 β. Πότε δύο συναρτήσεις f και g λέγονται ίσες; Μονάδες 5 Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 και 5 των παρακάτω προτάσεων και δίπλα σε κάθε αριθμό να σημειώσετε την ένδειξη (Σ), αν η αντίστοιχη πρόταση είναι σωστή ή (Λ), αν η αντίστοιχη πρόταση είναι λανθασμένη. 1. Για τον μιγαδικό αριθμό z = α + βi με α, β ισχύει z = 0 τότε και μόνον τότε, αν α = 0 και β = 0. Μονάδες 2 2. ίνονται οι συναρτήσεις f, g με κοινό πεδίο ορισμού το σύνολο Α. Τότε πάντα ισχύει: lim f (x) g(x) = lim f(x) lim. x x ( ) g(x) x x x x 0 0 0 Μονάδες 2 3. Έστω μια συνάρτηση f που είναι συνεχής σε ένα διάστημα. Αν f (x) < 0 σε κάθε εσωτερικό σημείο του, τότε η f είναι γνησίως αύξουσα σε όλο το. Μονάδες 2 ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ β α 4. Αν είναι f (x)dx > 0, τότε f(x) > 0 για κάθε x [α, β]. Μονάδες 2 5. Αν μια συνάρτηση f είναι κυρτή σ ένα διάστημα, τότε η εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της f, σε κάθε σημείο του βρίσκεται κάτω από τη γραφική παράσταση της f με εξαίρεση το σημείο επαφής τους. Μονάδες 2 ΘΕΜΑ 2ο Α. ίνονται οι μιγαδικοί αριθμοί z = k + (k + 1)i, k. α. Να αποδείξετε ότι ο γεωμετρικός τόπος των εικόνων του z είναι η ευθεία y = x + 1. Μονάδες 6 β. Ποιοι από αυτούς τους μιγαδικούς αριθμούς έχουν z = 1; Μονάδες 9 B. Αν για τους πραγματικούς αριθμούς α, β ισχύει α 2 + β 2 + 8 = (1 i) 4 β (1 + i) 4 α, να δείξετε ότι α = 2 και β = 2. Μονάδες 10 ΘΕΜΑ 3ο x + l n x ίνεται η συνάρτηση f με f (x) =, x > 0. x α. Να μελετηθεί η συνάρτηση f ως προς τη μονοτονία και τα ακρότατα. Μονάδες 10 lim f(x) β. Να υπολογίσετε τo όριo. x + γ. Να υπολογίσετε το ορισμένο ολοκλήρωμα: 2 e I = f (x)dx. 1 ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ Μονάδες 8 Μονάδες 7
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 4ο ίνεται η συνάρτηση f με f(x) = ημx, όπου x. α. Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης ευθείας στο σημείο (0, f(0)) της γραφικής παράστασης της f. ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ Mονάδες 10 β. Να υπολογίσετε το εμβαδόν του χωρίου που περικλείεται από τη γραφική παράσταση της f και τις ευθείες y = x και y = 1. Μονάδες 10 γ. Να αποδείξετε ότι για κάθε x > 0 ισχύει η ανισότητα ημx > x 2 3 x 2. Ο ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόμενους) Μονάδες 5 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο επάνω μέρος των φωτοτυπιών αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τις φωτοτυπίες. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. ιάρκεια εξέτασης: Τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοτυπιών. 6. Για την κατασκευή των σχημάτων σε θέματα που απαιτείται, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι. 7. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: Μία (1) ώρα μετά τη διανομή των φωτοτυπιών και όχι πριν την 17.00. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΜΠΤΗ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ (6) ΘΕΜΑ 1ο Στις ημιτελείς προτάσεις 1 έως και 4 που ακολουθούν, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της βασικής φράσης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στο σωστό συμπλήρωμά της. 1. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα: α. δεν υπακούουν στην αρχή της επαλληλίας. β. είναι διαμήκη. γ. δεν διαδίδονται στο κενό. δ. παράγονται από την επιτάχυνση ηλεκτρικών φορτίων. Μονάδες 5 2. Παρατηρητής Α κινείται με σταθερή ταχύτητα υ A προς ακίνητη πηγή ήχου S, όπως φαίνεται στο σχήμα, αρχικά πλησιάζοντας και στη συνέχεια απομακρυνόμενος απ αυτή. A υ Α S Ο παρατηρητής αντιλαμβάνεται ήχο με συχνότητα που είναι: α. συνεχώς μεγαλύτερη από τη συχνότητα της πηγής. β. συνεχώς μικρότερη από τη συχνότητα της πηγής. γ. αρχικά μεγαλύτερη και στη συνέχεια μικρότερη από τη συχνότητα της πηγής. δ. αρχικά μικρότερη και στη συνέχεια μεγαλύτερη από τη συχνότητα της πηγής. Μονάδες 5 υ Α ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 3. Σε μια απλή αρμονική ταλάντωση έχουν πάντα την ίδια φορά: α. η ταχύτητα και η επιτάχυνση. β. η ταχύτητα και η απομάκρυνση. γ. η δύναμη επαναφοράς και η απομάκρυνση. δ. η δύναμη επαναφοράς και η επιτάχυνση. Μονάδες 5 4. Από τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες: μικροκύματα, ορατό φως, υπεριώδης ακτινοβολία και ακτίνες Χ μεγαλύτερο μήκος κύματος: α. έχουν τα μικροκύματα. β. έχει το ορατό φως. γ. έχει η υπεριώδης ακτινοβολία. δ. έχουν οι ακτίνες Χ. Μονάδες 5 5. Να χαρακτηρίσετε αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι Σωστό ή Λανθασμένο, γράφοντας στο τετράδιό σας την ένδειξη (Σ) ή (Λ) δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση. α. Η απλή αρμονική ταλάντωση είναι ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση. β. Ο δείκτης διάθλασης n ενός οπτικού υλικού είναι μεγαλύτερος της μονάδας. γ. Η ροπή αδράνειας είναι μονόμετρο μέγεθος και έχει μονάδα μέτρησης στο S.I. το 1 kg m. δ. Στη διεύθυνση διάδοσης ενός αρμονικού κύματος κάποια σημεία του ελαστικού μέσου παραμένουν συνεχώς ακίνητα. ε. Μία ειδική περίπτωση ανελαστικής κρούσης είναι η πλαστική κρούση. Μονάδες 5 ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙ ΕΣ
ΘΕΜΑ 2ο ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 2.1. Το σώμα Σ 1 του παρακάτω σχήματος είναι δεμένο στο ελεύθερο άκρο οριζόντιου ιδανικού ελατηρίου του οποίου το άλλο άκρο είναι ακλόνητο. Το σώμα Σ 1 εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α σε λείο οριζόντιο δάπεδο. Σ 1 Το μέτρο της μέγιστης επιτάχυνσης του Σ 1 είναι α 1max. Το σώμα Σ 1 αντικαθίσταται από άλλο σώμα Σ 2 διπλάσιας μάζας, το οποίο εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση ίδιου πλάτους Α. Για το μέτρο α 2max της μέγιστης επιτάχυνσης του Σ 2, ισχύει: α. α 2max = α 1 max 2 β. α 2max = α 1max γ. α 2max = 2 α 1max. Να επιλέξετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή σχέση. Μονάδες 2 Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας. Μονάδες 6 2.2. Ένα στάσιμο κύμα περιγράφεται από την εξίσωση y = 10 συν πx ημ( 2π t ), όπου τα x, y είναι σε cm και 4 το t σε s. Το μήκος κύματος των δύο κυμάτων που συμβάλλουν για να δημιουργήσουν το στάσιμο κύμα είναι: α. 2 cm β. 4 cm γ. 8 cm. Να επιλέξετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Μονάδες 2 Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας. Μονάδες 6 ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 2.3. Ακίνητο σώμα Σ μάζας Μ βρίσκεται πάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο. Βλήμα μάζας m κινείται οριζόντια με ταχύτητα υ = 100 m/s σε διεύθυνση που διέρχεται από το κέντρο μάζας του σώματος Σ και σφηνώνεται σ αυτό. Αν η ταχύτητα του συσσωματώματος αμέσως μετά την κρούση είναι V = 2 m/s, τότε ο λόγος των μαζών Μ m είναι ίσος με: α. 50 β. 1 25 γ. 49. Να επιλέξετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Μονάδες 2 Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας. Μονάδες 7 ΘΕΜΑ 3ο Πυκνωτής χωρητικότητας 2 10 6 F φορτίζεται σε τάση 50V. Τη χρονική στιγμή t = 0 οι οπλισμοί του πυκνωτή συνδέονται στα άκρα ιδανικού πηνίου με συντελεστή αυτεπαγωγής 2 10 2 H και το κύκλωμα εκτελεί αμείωτη ηλεκτρική ταλάντωση. α. Να υπολογίσετε την περίοδο της ηλεκτρικής ταλάντωσης. Μονάδες 7 β. Να γράψετε την εξίσωση η οποία δίνει την ένταση του ρεύματος που διαρρέει το πηνίο σε συνάρτηση με το χρόνο. Μονάδες 8 γ. Να υπολογίσετε το λόγο της ενέργειας του ηλεκτρικού πεδίου του πυκνωτή προς την ενέργεια του μαγνητικού πεδίου του πηνίου, όταν το πηνίο διαρρέεται από ρεύμα έντασης i = 0,1 A. ίνεται: π = 3,14. Μονάδες 10 ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 4ο Η ομογενής τροχαλία του σχήματος έχει μάζα M = 6 kg και ακτίνα R = 0,3 m. Τα σώματα Σ 1 και Σ 2 έχουν αντίστοιχα μάζες m 1 = 5 kg και m 2 = 2 kg. H τροχαλία και τα σώματα Σ 1, Σ 2 είναι αρχικά ακίνητα και τα κέντρα μάζας των Σ 1, Σ 2 βρίσκονται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο. Τη χρονική στιγμή t = 0 το σύστημα αφήνεται ελεύθερο να κινηθεί. Να υπολογίσετε: α. το μέτρο της επιτάχυνσης με την οποία θα κινηθούν τα σώματα Σ 1 και Σ 2. β. το μέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης της τροχαλίας. Σ 1 O R Σ 2 Μονάδες 6 Μονάδες 6 γ. το μέτρο της στροφορμής της τροχαλίας, ως προς τον άξονα περιστροφής της, τη χρονική στιγμή t 1 = 2 s. Μονάδες 6 δ. τη χρονική στιγμή t 2 κατά την οποία η κατακόρυφη απόσταση των κέντρων μάζας των Σ 1, Σ 2 θα είναι h = 3 m. Μονάδες 7 ίνoνται: Η ροπή αδράνειας της τροχαλίας ως προς τον 1 2 άξονα περιστροφής της I = MR και η επιτάχυνση της 2 βαρύτητας g = 10 m/s 2. Σημείωση: Η τριβή ανάμεσα στην τροχαλία και στο νήμα είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μην παρατηρείται ολίσθηση. Να θεωρήσετε ότι τα σώματα Σ 1 και Σ 2 δεν φτάνουν στο έδαφος ούτε συγκρούονται με την τροχαλία. ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙ ΕΣ