Economics Weekly Alert 9 Αυγούστου 2013 Εμπορικό Ισοζύγιο Φορολογικά Έσοδα Μεγάλη μείωση 650 εκ. παρουσιάζει το εμπορικό ισοζύγιο της Κύπρου το πρώτο εξάμηνο λόγω της δραματικής μείωσης των εισαγωγών και της αύξησης των εξαγωγών. Η μείωση του εμπορικού ελλείμματος συμβάλει θετικά στον υπολογισμό του κυπριακού ΑΕΠ KPMG Άγγελος Γρηγοριάδης Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Στατιστικά στοιχεία που αφορούν τα φορολογικά έσοδα, τις άδειες οικοδομής, τον αριθμό των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα και το εμπορικό ισοζύγιο της Κύπρου δημοσιεύτηκαν την προηγούμενη βδομάδα. Επιπλέον ανακοινώθηκε ότι η γενική συνέλευση των νέων μετόχων της Τράπεζας Κύπρου θα διεξαχθεί στις 10 Σεπτεμβρίου 2013 ενώ δόθηκε στη δημοσιότητα οδικός χάρτης άρσης των περιοριστικών μέτρων. Τάσος Γιασεμίδης Principal Μείωση στο εμπορικό ισοζύγιο της Κύπρου Μεγάλη μείωση 650 εκ. παρουσιάζει το εμπορικό ισοζύγιο της Κύπρου το πρώτο εξάμηνο λόγω της δραματικής μείωσης των εισαγωγών και της αύξησης των εξαγωγών. Οι εισαγωγές συνέχισαν να συρρικνώνονται τον Ιούνιο υποχωρώντας στα 403,2 εκ. σε σχέση με 486,8 εκ. τον Ιούνιο του 2012, χάνοντας 17,2% ή 83,6 εκ. Αυτή είναι η όγδοη συνεχής πτώση που παρουσιάζουν οι εισαγωγές, που συρρικνώνονται από τον περασμένο Νοέμβριο. Η αξία των εξαγωγών περιορίστηκε στα 133,4 εκ. από 128,5 εκ. τον Ιούνιο του 2012 παρουσιάζοντας άνοδο 3,8% ή 4,9 εκ. Το πρώτο εξάμηνο του έτους οι εξαγωγές σημείωσαν άνοδο 10% καθώς ανήλθαν στα 800 εκ. από 727,6 εκ. Την περίοδο Ιανουαρίου Ιουνίου, οι εισαγωγές κατέγραψαν σημαντική μείωση της τάξης του 20,2% καθώς έπεσαν στα 2,3 δις. από 2,9 δις. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου μειώθηκε κατά 30,4% στα 1496,1 εκ. από 2148,5 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2012.
Η μείωση του εμπορικού ελλείμματος συμβάλει θετικά στον υπολογισμό του κυπριακού ΑΕΠ (Πηγή: www.stockwatch.com.cy). Έσοδα του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων ΦΟΡΟΙ Φόρος Εισοδήματος Ιαν Ιουν. 2013 Ιαν Ιουν. 2012 Μεταβολή (%) (1) Υπάλληλοι (α) Δημοσίου και ευρήτερου δημοσίου 76.558.669 98.453.481 (22%) τομέα (β) Ιδιωτικού τομέα 155.437.535 182.948.538 (15%) (2) Αυτοεργαζόμενοι 11.053.264 42.339.904 (74%) (3) Νομικά Πρόσωπα/Εταιρείες 147.341.229 166.683.853 (12%) (Εταιρικός) Φόρος Ακίνητης Ιδιοκτησίας 4.445.700 5.092.348 (13%) Φόρος Κεφαλαιουχικών 9.690.677 30.092.335 (68%) Κερδών Έκτακτη Εισφορά για την Άμυνα 262.841.968 227.954.556 15% Τέλη Χαρτοσήμου 15.020.786 19.037.431 (21%) Επιβαρύνσεις 12.679.725 10.413.451 22% Έκτακτη Εισφορά Ιδιωτικού και Δημόσιου 13.809.632 10.364.798 33% Τομέα Εισφορά Δημόσιου Τομέα για Συντάξεις 37.521 2.291.466 (98%) Αποκοπή μισθών δημοσίου τομέα 16.616.669 Διάφοροι Φόροι 1.632.604 3.568.305 (54%) Ολικό ποσό ΤΕΠ 727.165.979 799.240.466 (9%) Πηγή: ΤΕΠ 1738 λιγότεροι δημόσιοι σε ένα χρόνο Αισθητή μείωση παρουσιάζει ο αριθμός των κυβερνητικών υπαλλήλων όπως διαφαίνεται από στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας που δημοσιεύτηκαν σήμερα. Σύμφωνα με τη Cystat ο συνολικός αριθμός των κυβερνητικών υπαλλήλων τον Ιούλιο του 2013 παρουσιάζει μείωση 1.738 ατόμων σε σχέση με τον Ιούλιο 2012 και ανέρχεται στις 50.191 από 51.929, πέρσι. Σε σχέση με τον Ιούνιο του 2013 καταγράφεται αύξηση 249 ατόμων. Η ετήσια μείωση αποδίδεται κυρίως στη δημόσια υπηρεσία. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκε κατά 872 άτομα στις 18.007 από 18.879. Μείωση 286 ατόμων παρουσιάζεται και στον αριθμό των υπαλλήλων στην εκπαίδευση που περιορίστηκε στις 12.931 από 13.084, ενώ κατά 470 άτομα μειωμένος είναι και ο αριθμός του ωρομίσθιου προσωπικού. Μικρότερη είναι η μείωση στον αριθμό των υπαλλήλων που απασχολείται στις δυνάμεις ασφαλείας (Πηγή: www.stockwatch.com.cy).
Πτώση στις άδειες οικοδομής Η Στατιστική Υπηρεσία ανακοινώνει ότι ο αριθμός των αδειών οικοδομής που εκδόθηκαν από τις δημοτικές αρχές και τις επαρχιακές διοικήσεις κατά το μήνα Μάϊο 2013, ανήλθε στις 380. Η συνολική αξία των αδειών αυτών έφθασε τα 107,8 εκατομμύρια και το συνολικό εμβαδόν τις 74,2 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. Με τις άδειες αυτές προβλέπεται να ανεγερθούν 308 οικιστικές μονάδες. Κατά την περίοδο Ιανουαρίου Μαΐου 2013 εκδόθηκαν 2.285 άδειες οικοδομής, παρουσιάζοντας μείωση 26,6% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου έτους. Η συνολική αξία των αδειών αυτών μειώθηκε κατά 9,1% και το συνολικό εμβαδόν κατά 20,6%. Ο αριθμός των οικιστικών μονάδων παρουσίασε μείωση της τάξης του 14,0%. Οι άδειες οικοδομής συνιστούν σημαντική ένδειξη για τη μελλοντική δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα. (Πηγή: CYSTAT). Εγγεγραμμένοι άνεργοι Ιούλιος 2013 Με βάση τα στοιχεία που τηρούνται στα Επαρχιακά Γραφεία Εργασίας, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στο τέλος Ιουλίου 2013, έφτασε τα 48.001 πρόσωπα. Με βάση τα στοιχεία διορθωμένα για εποχικές διακυμάνσεις που δείχνουν την τάση της ανεργίας, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων τον Ιούλιο 2013 αυξήθηκε στα 48.112 πρόσωπα σε σύγκριση με 47.594 τον προηγούμενο μήνα. Σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2012 σημειώθηκε αύξηση 11.549 προσώπων ή 31,7% που αποδίδεται κυρίως στους τομείς του εμπορίου (αύξηση 2.690 ανέργων), των κατασκευών (αύξηση 1.558), της εκπαίδευσης (αύξηση 1.448), της μεταποίησης (αύξηση 1.211), των δραστηριοτήτων υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (αύξηση 676), καθώς επίσης και στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας όπου σημειώθηκε αύξηση 1.459 ανέργων (Πηγή: CYSTAT) Μείωση μισθού των οικιακών εργαζομένων Το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών ανακοινώνει ότι από την 1/7/2013 ο ακαθάριστος μισθός των οικιακών εργαζομένων μειώνεται κατά 5% και καθορίζεται στα 460 ( 314 καθαρά) από 484, έπειτα από σχετική απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής για την Απασχόληση Αλλοδαπών στη Δημοκρατία ημερομηνίας 11/6/2013. Επιπλέον η Υπουργική Επιτροπή αποφάσισε την κατάργηση της ετήσιας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής στον μισθό των οικιακών εργαζομένων (Πηγή: KYΠΕ). Οδικός χάρτης χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων στις τραπεζικές συναλλαγές Το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι έχει συμφωνηθεί η στρατηγική για τη σταδιακή και προσεκτική χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, βάσει οδικού χάρτη. Τα περιοριστικά μέτρα επιβλήθηκαν για λόγους δημοσίου συμφέροντος για διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας του χρηματοοικονομικού τομέα και για διασφάλιση της δημόσιας τάξης. Οι Κυπριακές αρχές δεσμεύονται να καταργήσουν τα περιοριστικά μέτρα και να διασφαλίσουν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, μόλις οι
συνθήκες το επιτρέψουν. Η προαναφερόμενη στρατηγική συμφωνήθηκε, στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψης του κλιμακίου της Τρόικα, μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, με την Τρόικα και στηρίζεται στις ακόλουθες βασικές αρχές: Τα περιοριστικά μέτρα θα παραμείνουν σε ισχύ μόνο για όσο χρονικό διάστημα είναι άκρως απαραίτητο. Αυτά θα καταργηθούν σταδιακά μέσω προσεκτικών και συνετών βημάτων ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η κατάργηση των περιοριστικών μέτρων θα πραγματοποιηθεί σε δύο κύριες φάσεις: αρχικά, θα καταργηθούν τα περιοριστικά μέτρα για συναλλαγές εντός της Δημοκρατίας, και στη συνέχεια θα καταργηθούν τα περιοριστικά μέτρα για συναλλαγές στη διασυνοριακή διακίνηση κεφαλαίων. Ο οδικός χάρτης που παρουσιάζεται πιο κάτω συνδέει τα διάφορα στάδια κατάργησης των περιοριστικών μέτρων με συγκεκριμένα κύρια ορόσημα που σχετίζονται με την ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάρθρωση του Κυπριακού τραπεζικού τομέα και τα οποία είναι καθοριστικά για την αναδόμηση της εμπιστοσύνης των καταθετών στο Κυπριακό τραπεζικό σύστημα και βοηθούν στην οικονομική ανάκαμψη. Τα περιοριστικά μέτρα τα οποία έχουν συνδεθεί με το συγκεκριμένο ορόσημο θα καταργούνται βήμα προς βήμα, λαμβάνοντας υπόψη το κλίμα εμπιστοσύνης στο τραπεζικό μας σύστημα καθώς και δείκτες, σχετικούς με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα περιλαμβανομένης και της κατάστασης ρευστότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Εάν οι συνθήκες το επιτρέπουν η κατάργηση των περιοριστικών μέτρων μπορεί να επιταχυνθεί. Ωστόσο, για όσο χρονικό διάστημα τα περιοριστικά μέτρα βρίσκονται σε ισχύ θα λαμβάνονται μέτρα για την τήρησή τους. Συρρίκνωση Λιανεμπορίου Το δεύτερο μεγαλύτερο ρυθμό συρρίκνωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη κατέγραψαν τον Απρίλιο οι εργασίες του λιανικού εμπορίου στην Κύπρο ενώ αρνητικά είναι τα δεδομένα και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat, ο όγκος του λιανικού εμπορίου στην Κύπρο μειώθηκε κατά 12,6% τον Απρίλιο του 2013 σε σχέση με τον περσινό Απρίλιο. Η μείωση Απριλίου είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μετά την Ελλάδα (-14,5%). Την Κύπρο ακολουθούν κατά σειρά η Ισπανία (-6,6%), η Μάλτα (-4,3%) και η Ολλανδία (-4,1%). Στην ΕΕ οι εργασίες του λιανικού εμπορίου μειώθηκαν κατά 0,6% τον Απρίλιο ενώ στην ευρωζώνη οι εργασίες μειώθηκαν κατά 1%. Αντίθετα, η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στο Λουξεμβούργο (+15,6%) και στη Λετονία (+5,5%). Η Eurostat δημοσιεύει και στοιχεία για το Μάιο και Ιούνιο του 2013. Ο όγκος κύκλου εργασιών στην ΕΕ αυξήθηκε το Μάιο κατά 0,8% σε σχέση με το Μάιο του 2012 και στην ευρωζώνη κατά 0,3%. Τον Ιούνιο σημειώθηκε άνοδος 0,1% στην Ευρώπη ενώ στην ευρωζώνη
καταγράφηκε πτώση 0,9%. Για την Κύπρο δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το Μάιο και Ιούνιο (Πηγή: www.stockwatch.com.cy). Unsubscribe from all KPMG newsletters and/or alerts KPMG Limited, Εσπερίδων 14, 1087, Λευκωσία, Κύπρος 2013 KPMG Limited, ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη στην Κύπρο, μέλος του δικτύου ανεξάρτητων Οίκων της KPMG που συνδέονται με το Διεθνή Οίκο KPMG International Cooperative ( KPMG International ), Ελβετικός Οργανισμός. Όλα τα νόμιμα δικαιώματα κατοχυρωμένα. Εκτυπωμένο στην Κύπρο. Η επωνυμία της KPMG, το λογότυπο και το "cutting through complexity" είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα ή εμπορικά σήματα της KPMG International. Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν είναι γενικής φύσεως και δεν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες/περιστάσεις οποιουδήποτε ατόμου ή εταιρείας. Παρόλο που γίνεται προσπάθεια να δοθούν ακριβείς και σύγχρονες πληροφορίες, δεν μπορεί να εξασφαλισθεί ότι τέτοιες πληροφορίες θα είναι ακριβείς κατά την ημέρα που θα γίνεται αναφορά σε αυτές ή ότι θα συνεχίσουν να παραμένουν ακριβείς στο μέλλον. Κανείς δεν θα πρέπει να ενεργεί με βάση τις πληροφορίες αυτές χωρίς την εξασφάλιση κατάλληλης επαγγελματικής συμβουλής μετά από ενδελεχή εξέταση των συνθηκών της κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης. Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG International Cooperative ( KPMG International ) ή Οίκων Μελών της KPMG.