Xορηγούνται 8 Μόρια (Σ.Ι.Μ.Ε./CME-CPD) από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Ορφανός Στυλιανός Άνθη Αναστασία Βλαχογιαννόπουλος Παναγιώτης Γιαννακούλας Γεώργιος Δεμερούτη Ευτυχία Λεκάκης Ιωάννης Τσαγκάρης Ηρακλής ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Αθανασόπουλος Γεώργιος Άνθη Αναστασία Αργέντος Στυλιανός Αρμαγανίδης Απόστολος Βλαχογιαννόπουλος Παναγιώτης Γιαννακούλας Γεώργιος Γεωργόπουλος Δημήτριος Λεκάκης Ιωάννης Μαγγίνας Αθανάσιος Μητρούσκα Ιωάννα Μπούμπας Δημήτριος Νάκος Γεώργιος Ορφανός Στυλιανός Παπίρης Σπυρίδων Πίτσιου Γεωργία Τσαγκάρης Ηρακλής 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 3
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί συνάδελφοι, Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στη κατανόηση της παθοφυσιολογίας της Πνευμονικής Υπέρτασης, που συνέβαλε αφ ενός στη δημιουργία καινούργιων φαρμάκων και αφ ετέρου στην αναβάθμιση του διαγνωστικού αλγόριθμου, της ταξινόμησης, της θεραπευτικής προσέγγισης και τελικά στη βελτίωση της έκβασης των ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση. Μέσα σε ένα μεγάλο αριθμό συνεδρίων που πραγματοποιούνται αυτή τη χρονική περίοδο, το ειδικό αυτό σεμινάριο Πνευμονικής Υπέρτασης έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον γιατί δίνεται η δυνατότητα σε γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, από διαφορετικά κέντρα, να συζητήσουν σε ελληνικό χώρο, με έγκριτους ξένους και έλληνες ομιλητές που ασχολούνται ενεργά με το αντικείμενο της Πνευμονικής Υπέρτασης. Κατά τη διάρκεια αυτού του σεμιναρίου θα αναπτυχθούν θέματα όπως η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης των ασθενών με Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση, ο ρόλος της σαφούς κλινικής ταξινόμησης, τα νεώτερα φάρμακα, η ανάγκη η όχι συνδυαστικής θεραπευτικής αγωγής αλλά και η αντιμετώπιση ασθενών με συννοσηρότητες. Όλα τα παραπάνω αποτελούν αντικείμενο της καθημερινής πρακτικής πολλών συναδέλφων. Με αυτές τις σκέψεις και τη προσδοκία και άλλων τέτοιων συναντήσεων στο μέλλον, σας προσκαλούμε σε αυτό το διήμερο κλινικό σεμινάριο Πνευμονικής Υπέρτασης που διοργάνωσε το Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ σε συνεργασία και υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης (ΕΕΜΠΥ). Αναστασία Άνθη Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης 4 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί συνάδελφοι, Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στο διήμερο ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟ- ΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016, το οποίο θα διεξαχθεί στις 10-11 Ιουνίου 2016 στο ξενοδοχείο Divani Caravel στην Αθήνα. Η διοργάνωση του σεμιναρίου αυτού ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ και υλοποιήθηκε σε συνεργασία και υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης (ΕΕΜΠΥ). Οι στόχοι του Κλινικού Σεμιναρίου Πνευμονικής Υπέρτασης 2016 είναι ταυτόσημοι με αυτούς που οδήγησαν στην ίδρυση της ΕΕΜΠΥ, δηλαδή προώθηση της επικοινωνίας και της συνεργασίας μεταξύ ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων που ενδιαφέρονται και ασχολούνται με την αντιμετώπιση ασθενών με το συγκεκριμένο σπάνιο νόσημα και φυσικά η προαγωγή της επιστημονικής ενημέρωσης όλων μας σε ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο και ταχέως εξελισσόμενο γνωστικό αντικείμενο. Πράγματι η Πνευμονική Υπέρταση αποτελεί ένα κλασσικό παράδειγμα της ανάγκης αλλά και της αποτελεσματικότητας της στενής συνεργασίας διαφόρων ειδικοτήτων με στόχο μια συντονισμένη, σφαιρική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ασθενών σαν σύνολο και όχι σαν ένα άθροισμα νοσημάτων και κατά συνέπεια με ένα άθροισμα συνταγών και οδηγιών από κάθε ειδικό. Επιπλέον είναι πλέον διεθνώς παραδεκτό ότι εκεί που υπάρχουν μεγάλα περιθώρια προόδου στη σύγχρονη ιατρική, είναι στο μεταίχμιο μεταξύ των ειδικοτήτων και λιγότερο στην εμβάθυνση υπερεξειδικευμένων γνώσεων και αυτό νομίζω το βιώνουμε όλοι όσοι ασχολούμεθα με την αντιμετώπιση ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση, τόσο στα ειδικά συνέδρια και σεμινάρια όσο και στην καθημερινότητα μας στην κλινική πράξη. Σας περιμένουμε λοιπόν στο Κλινικό Σεμινάριο Πνευμονικής Υπέρτασης 2016, στο οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας, να ενημερωθούμε από Έλληνες και ξένους διαπρεπείς ομιλητές για τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση των ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση, να συζητήσουμε τα κλινικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και να αναζητήσουμε λύσεις βασισμένες στη διεθνή εμπειρία και πρακτική αλλά και συμβατές με την ελληνική πραγματικότητα. Εκ μέρους του Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ Απόστολος Αρμαγανίδης Καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Διευθυντής Β Παν/κής Κλινικής Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ Ιωάννης Λεκάκης Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Διευθυντής Β Παν/κής Καρδιολογικής Κλινικής Κλινικός Υπεύθυνος Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 5
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ 2016 Κλινικό Σεμινάριο Πνευμονικής Υπέρτασης 10-11 Ιουνίου 2016 Αθήνα, Ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL 16.00 Εγγραφές ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016 16.30-16.45 Προσφωνήσεις Χαιρετισμοί Άνθη Αναστασία Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Πνευμονικής Υπέρτασης Αρμαγανίδης Απόστολος Καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Κλινικής Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Λεκάκης Ιωάννης Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Κλινικός Υπεύθυνος Διακλινικού Ιατρείου, Πνευμονικής Υπέρτασης του ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Παπίρης Σπυρίδων Καθηγητής Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» 6 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016 16.45-18.15 Συνεδρία Α «Τι νεότερο στην Πνευμονική Υπέρταση» Προεδρείο: Μιχαήλ Λάμπρος, Αθανασόπουλος Γεώργιος Σε συγγενείς καρδιοπάθειες Φρογουδάκη Αλεξάνδρα Στην καρδιαγγειακή απεικόνιση (US) Ραλλίδης Λουκιανός Στην καρδιαγγειακή απεικόνιση (ΜR) Καλαντζή Μαρία Από αριστερή καρδιακή νόσο Γιαννακούλας Γεώργιος 18.15-18.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ 18.30-19.00 Δορυφορική Διάλεξη (Actelion) Πρόεδρος/Εισηγητής: Λεκάκης Ιωάννης «Early combination treatment in PAH» Ομιλητής: Hoeper Marius 19.00-19.05 «Το 5λεπτο Ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση» Ομιλήτρια: Αλυσανδράτου Ιωάννα 19.05-20.35 Δορυφορική Διάλεξη (GlaxoSmithKline) «Τεχνικές και δεξιότητες με στόχο την ενδυνάμωση των ασθενών με πνευμονική υπέρταση» Ομιλήτρια: Ματσούκη Όλγα 20.35 Welcome Coctail 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 7
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 11 Ιουνίου 2016 09.30-11.15 Σύγχρονες προκλήσεις στην αντιμετώπιση περιστατικών με Πνευμονική Υπέρταση Προεδρείο: Στανόπουλος Ιωάννης, Μαγγίνας Αθανάσιος Παρουσίαση περιστατικού 1 Παπαθανασίου Αθανάσιος Παρουσίαση περιστατικού 2 Κωνσταντώνης Δημήτριος Παρουσίαση περιστατικού 3 Τσιάπρας Δημήτριος Παρουσίαση περιστατικού 4 Μουράτογλου Σοφία-Αναστασία Παρουσίαση περιστατικού 5 Φλέσσας Νικόλαος 11.15-11.45 Δορυφορική Διάλεξη (ELPEN) Πρόεδρος/Εισηγητής: Αρμαγανίδης Απόστολος «Θεραπευτικός αλγόριθμος ΡΑΗ σύμφωνα με τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες» Ομιλητής: Ορφανός Στυλιανός 11.45-12.15 Διάλειμμα Καφέ 12.15-13.30 Δορυφορικό Συμπόσιο (MSD) Chair: Orfanos Stylianos «Novel Pathways in the Treatment of PH» 12.15-12.20 Opening Remarks Orfanos Stylianos 12.20-12.40 The Role of sgc stimulation in PAH Hoeper Marius 12.40-13.00 The Role of sgc stimulation in CTEPH Delcroix Marion 13.00-13.20 Current Environment and Therapeutic Gaps in PH in Greece: The local Experience Tsangaris Iraklis 13.20-13.30 Closing Remarks and Q & A (All) 8 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 11 Ιουνίου 2016 13.30-15.00 Meeting with the experts (MSD) Discussion on Real-Life Clinical Challenges in PH Moderators: Orfanos Stylianos, Hoeper Marius, Delcroix Marion 13.30-13.40 Opening Remarks 13.40-14.00 Presentation of Patient Case 1 Anthi Anastasia Discussion - All 14.00-14.20 Presentation of Patient Case 2 Mitrouska Ioanna Discussion - All 14.20-14.40 Presentation of Patient Case 3 Giannakoulas George Discussion - All 14.40-15.00 Closing Remarks and Q & A - (All) 15.00-16.00 ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΠΗ 16.00-18.00 Συνεδρία Β «Τι νεότερο στην Πνευμονική Υπέρταση» Προεδρείο: Γεωργόπουλος Δημήτριος, Νάκος Γεώργιος Επιδημιολογία Τι μας λένε τα registries Μαγγίνας Αθανάσιος Πρόσφατες μεγάλες μελέτες στη ΡΑΗ (SERAPHIN, PATENT, AMBITION, GRIPHON) Ορφανός Στυλιανός Από τη Πνευμονική Εμβολή στη CTEPH Πίτσιου Γεωργία Σε ειδικές καταστάσεις (εγκυμοσύνη, χειρουργείο, ΜΕΘ) Φραντζεσκάκη Φραντζέσκα Στα παιδιά Αποστολοπούλου Σωτηρία 18.00-18.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 9
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 11 Ιουνίου 2016 18.15-18.45 Δορυφορική Διάλεξη (Pfizer) Πρόεδρος: Παπίρης Σπυρίδων «Η θέση της σιλντεναφίλης σήμερα» 10 χρόνια σιλντεναφίλη στην Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση Παπίρης Σπυρίδων Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση 2016. Η θέση της σιλντεναφίλης Τσαγκάρης Ηρακλής 18.45-20.45 Συνεδρία Γ «Τι νεότερο στην Πνευμονική Υπέρταση» Προεδρείο: Βλαχογιαννόπουλος Παναγιώτης, Μπούμπας Δημήτριος Ρόλος της Αξονικής τομογραφίας Θώρακος Αργέντος Στυλιανός Νόσοι του αναπνευστικού και ΡΗ Μητρούσκα Ιωάννα Διάμεσες Πνευμονοπάθειες στα ρευματικά νοσήματα Καράγεωργας Φάνης Σκληρόδεμα και ΡΗ Άνθη Αναστασία Το Μεταμοσχευτικό Πρόγραμμα: Ρεαλισμός ή ουτοπία; Καραμπίνης Ανδρέας 20.45-20.50 ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Ορφανός Στυλιανός 10 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»
ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ Delcroix Marion Professor of Medicine Respiratory Division, University Hospitals of Leuven and Department of Clinical and Experimental Medicine, University of Leuven, Belgium Hoeper Marius MD, Professor of Medicine Hannover Medical School, Department of Respiratoty Medicine, Hannover, Germany Αθανασόπουλος Γεώργιος Καρδιολόγος, Αν. Διευθυντής Καρδιολογικού Τομέα, «ΩΝΑΣΕΙΟ» Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Αλυσανδράτου Ιωάννα Πρόεδρος Συλλόγου Ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση Άνθη Αναστασία Πνευμονολόγος Εντατικολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας & Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ», Πρόεδρος Ε.Ε.Μ.Π.Υ. Αποστολοπούλου Σωτηρία Καρδιολόγος, Αν. Διευθύντρια Παιδοκαρδιολογικού Τμήματος και Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, ΩΝΑΣΕΙΟ Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Αργέντος Στυλιανός Διευθυντής ΕΣΥ, Β Εργαστήριο Ακτινολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Αρμαγανίδης Απόστολος Καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Κλινικής Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης του Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Βλαχογιαννόπουλος Παναγιώτης Καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας, Υπεύθυνος Μονάδας Αυτοανόσων - Ομάδα ΙΙ και Εργαστηρίου Χημικής και Κυτταρικής Αυτοανοσίας, ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ» Γεωργόπουλος Δημήτριος Επ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Α Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ» Γιαννακούλας Γεώργιος Επ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Α Καρδιοχειρουργική Κλινική, ΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ» Καλαντζή Μαρία Καρδιολόγος, Επιμελήτρια Α Καρδιολογικής Κλινικής, Υπεύθυνη Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς, ΙΑΣΩ GENERAL Καράγεωργας Φάνης Ρευματολόγος, Επ. Συνεργάτης Τμήμα Ρευματολογίας & Κλνιικής Ανοσολογίας, Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Καραμπίνης Ανδρέας Καθηγητής Επείγουσας Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 11
ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ Κωνσταντώνης Δημήτριος Καρδιολόγος - Εντατικολόγος, Επιμελητής Α, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Λεκάκης Ιωάννης Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Μαγγίνας Αθανάσιος Καρδιολόγος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας, Νοσοκομείο «MEDITERRANEO» Ματσούκη Όλγα Βιολόγος, Professional Medical Coach Μητρούσκα Ιωάννα Πνευμονολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Υπεύθυνη Διακλινικού Ιατρείου Πνευμονικής Υπέρτασης, ΠΑΓΝΗ Κρήτης Μιχαήλ Λάμπρος Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Διευθυντής Β Καρδιολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Μουράτογλου Σοφία-Αναστασία Ειδικευόμενη Καρδιολογίας, Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, ΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ» Μπούμπας Δημήτριος Καθηγητής Παθολογίας, Διευθυντής Ρευματολογικής Κλινικής, Κλινικής Ανοσολογίας και Αλλεργιολογίας, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Νάκος Γεώργιος Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διευθυντής, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, Αθήνα Ορφανός Στυλιανός Καθηγητής Παθολογίας Εντατικής Θεραπείας, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Παπαθανασίου Αθανάσιος Καρδιολόγος - Εντατικολόγος, Επιμελητής Α ΕΣΥ, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων Παπίρης Σπυρίδων MD, PhD, FCCP, Καθηγητής Ιατρικής, Διευθυντής Β Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών ΕΚΠΑ, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Πίτσιου Γεωργία MD, PhD, Πνευμονολόγος Εντατικολόγος, Επ. Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΑΠΘ, Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας ΑΠΘ, ΓΝΘ «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Ραλλίδης Λουκιανός Αν. Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» 12 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»
ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ Στανόπουλος Ιωάννης Πνευμονολόγος - Εντατικολόγος, Αν. Καθηγητής Πνευμονολογίας ΑΠΘ, Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, ΓΝΘ «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Τσαγκάρης Ηρακλής Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Τσιάπρας Δημήτριος Καρδιολόγος, Αν. Διευθυντής Καρδιολογικού Τομέα, «ΩΝΑΣΕΙΟ» Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Φλέσσας Νικόλαος Επεμβατικός Καρδιολόγος, Νοσοκομείο «MEDITERRANEO», Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Φραντζεσκάκη Φραντζέσκα Πνευμονολόγος - Εντατικολόγος, Επιμελήτρια Α, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας και Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Φρογουδάκη Αλεξάνδρα MD, PhD, Επιμελήτρια Α Καρδιολογίας, Ιατρείο Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» 10-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016, ΑΘΗΝΑ 13
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούμε θερμά τις φαρμακευτικές εταιρείες για την πολύτιμη οικονομική στήριξή τους. 14 «ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 2016»