θα θέλατε να μάθετε περισσότερα για τη μεγάλη ποικιλία εκπαιδευτικών δυνατοτήτων που προσφέρονται στη Γερμανία; Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε στις ακόλουθες ιστοσελίδες: www.daad.de www.daad.gr www.higher-education-compass.de www.studienwahl.de Υποτροφίες της DAAD Οδηγίες υποβολής αιτήσεων DAAD Ενημερωτικό Κέντρο Αθηνών Εξεταστικό κέντρο TestDaF c/o Goethe-Institut Athen Ομήρου 14/16, 10672 Αθήνα Τηλ. 210-3608 171 daad@athen.goethe.org www.daad.gr
Περιεχόμενα 1 Σπουδές και έρευνα στη Γερμανία Περιεχόμενα Ενδιαφέρεστε για σπουδές στη Γερμανία; Η DAAD και το Ενημερωτικό Κέντρο Αθηνών 02 Γενικές οδηγίες 04 Αναλυτικές και επίκαιρες πληροφορίες για το γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα, τις υποτροφίες, τη στέγαση, το κόστος ζωής και την πρόσβαση στα γερμανικά ΑΕΙ θα βρείτε στο διαδίκτυο. Μπορείτε να επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες μας: www.daad.gr www.daad.de Οι υποτροφίες της DAAD για την Ελλάδα (επιλογή) 05 - θερινά μαθήματα στη γερμανική γλώσσα 05 - εντατικά μαθήματα γερμανικής γλώσσας 07 - μεταπτυχιακές σπουδές για αποφοίτους όλων των επιστημονικών κλάδων 09 - έρευνα για πτυχιούχους και νέους επιστήμονες 11 - έρευνα μικρής διάρκειας 12 Δικαιολογητικά για την υποβολή αιτήσεων 13 - Αίτηση 13 - Βιογραφικό σημείωμα 13 - Περιληπτική περιγραφή των προθέσεων και των κινήτρων για την παρακολούθηση σπουδών ή την πραγματοποίηση έρευνας 15 - Ερευνητική πρόταση 16 - Συστατικές επιστολές 18 - Βεβαίωση γλωσσικής επάρκειας 19 - Πιστοποιητικά 20 Χρήσιμα links για ιστότοπους 21
2 Υποτροφίες της DAAD 3 Η DAAD (Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών) και το Ενημερωτικό Κέντρο Αθηνών Η DAAD είναι συλλογικός φορέας των γερμανικών πανεπιστημίων για την υποστήριξη της διεθνούς επιστημονικής συνεργασίας και των ακαδημαϊκών ανταλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η DAAD εγκαινίασε το 2004 ένα Eνημερωτικό Kέντρο στην Ελλάδα, το οποίο στεγάζεται στο Ινστιτούτο Goethe Αθηνών και: ενημερώνει το κοινό για τις σπουδές και την έρευνα στη Γερμανία παρέχει συμβουλές στην αναζήτηση της κατάλληλης κατεύθυνσης σπουδών για κάθε ενδιαφερόμενο και του κατάλληλου πανεπιστημίου για την πραγματοποίησή τους προτείνει χρήσιμες ιστοσελίδες για λεπτομερέστερη διερεύνηση από τον ενδιαφερόμενο παρέχει πληροφορίες για προγράμματα υποτροφιών της DAAD και άλλων παρεμφερών γερμανικών οργανισμών διαθέτει υποδείγματα υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση υποτροφιών εκδίδει χρήσιμο έντυπο υλικό για την ενημέρωση σε θέματα σπουδών και υποτροφιών πραγματοποιεί ενημερωτικές εκδηλώσεις σε σχολεία, πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα φροντίζει για τη διατήρηση επικοινωνίας με πρώην υποτρόφους της DAAD και με άλλους αρμόδιους φορείς στον τομέα της εκπαίδευσης. αλλά και τα κίνητρα και η προσήλωση των ενδιαφερομένων στους στόχους τους. Με το φυλλάδιο που κρατάτε στα χέρια σας επιθυμούμε να σας ενημερώσουμε για τις υποτροφίες που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των Ελλήνων υποψηφίων και να προσφέρουμε αρωγή στην υποβολή των αιτήσεων. Μια καλή αίτηση απαιτεί χρόνο και επιμέλεια. Παρακαλούμε να λάβετε αυτή την προϋπόθεση υπόψη σας στον σχεδιασμό του χρόνου σας. Ποιες απαιτήσεις πρέπει να πληροί μια περιληπτική περιγραφή προθέσεων και κινήτρων; Τι πρέπει να περιλαμβάνει μια ερευνητική πρόταση; Ποια είναι η μορφή ενός βιογραφικού σημειώματος; Ποια σημεία έχουν σημασία στη προετοιμασία μιας συστατικής επιστολής; Αυτά, αλλά και παρόμοια ερωτήματα αντιμετωπίζουμε συνεχώς στη καθημερινή μας ενημερωτική πρακτική και σε αυτά αποσκοπεί να δώσει συστηματικές απαντήσεις αυτός ο οδηγός. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες μπορέσαμε να προσφέρουμε υποστήριξη σε περισσότερους από 2000 Έλληνες φοιτητές, αποφοίτους, διδάσκοντες πανεπιστημίων και επιστήμονες, οι οποίοι πραγματοποίησαν σπουδές και έρευνα στη Γερμανία. Πολλοί εξ αυτών διατηρούν ως σήμερα επαφές με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που τους φιλοξένησαν. Με το φυλλάδιο αυτό επιθυμούμε να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη και την εντατικοποίηση των ελληνογερμανικών ακαδημαϊκών σχέσεων. Σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία με την αίτησή σας! Οι υποτροφίες της DAAD παρέχονται σε αλλοδαπούς φοιτητές σε προχωρημένο στάδιο των σπουδών τους, αποφοίτους και υποψηφίους διδάκτορες με σκοπό την πραγματοποίηση σπουδών ή έρευνας σε κρατικά ή αναγνωρισμένα από το κράτος πανεπιστήμια, καθώς και εξωπανεπιστημιακά ερευνητικά ιδρύματα στη Γερμανία. Οι υποτροφίες της DAAD προορίζονται για φοιτητές και ερευνητές με εξαιρετικές επιδόσεις. Καθώς ο ανταγωνισμός είναι έντονος, δεν επιβραβεύονται μόνο οι ακαδημαϊκές επιδόσεις
4 Υποτροφίες της DAAD 5 Γενικές οδηγίες Τα δικαιολογητικά θα πρέπει να συνταχθούν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η αίτηση μπορεί να συμπληρωθεί και χειρόγραφα. Εφόσον η αίτηση συμπληρωθεί χειρόγραφα, τα συμπληρωθέντα στοιχεία πρέπει να είναι ευανάγνωστα, κατά προτίμηση με κεφαλαία γράμματα και λατινικούς χαρακτήρες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη συμπλήρωση στοιχείων όπως ηλεκτρονικές διευθύνσεις (e-mail) και διευθύνσεις κατοικίας. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην συμπλήρωση των ονοματεπωνύμων. Αυτά οφείλουν να ανταποκρίνονται στην λατινική τους μορφή αναγραφής στα ταξιδιωτικά έγγραφα (διαβατήριο). Στην περίπτωση που υποβάλετε αίτηση για ένα γερμανόφωνο πρόγραμμα σπουδών, παρακαλούμε να συμπληρώσετε την αίτηση στα γερμανικά. Η παραπάνω υποχρέωση ισχύει και για κάθε κείμενο που συντάσσεται από τον ίδιο τον υποψήφιο, όπως βιογραφικό σημείωμα, περιληπτική περιγραφή προθέσεων και κινήτρων ή ερευνητική πρόταση. Τα πιστοποιητικά πρέπει να υποβληθούν σε επίσημη επικυρωμένη μετάφραση στη γερμανική, αγγλική ή γαλλική γλώσσα. Επικυρωμένες μεταφράσεις αναλαμβάνει να συντάξει το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών: http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-gr/ Services/Citizens/Interpret_Service/ Όλα τα δικαιολογητικά πρέπει να έχουν περιέλθει εντός των χρονικών προθεσμιών εις τριπλούν ή τετραπλούν κατά περίπτωση (τρεις ή τέσσερις ξεχωριστοί φάκελοι) στις γερμανικές διπλωματικές αντιπροσωπείες στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, είτε αυτοπροσώπως είτε ταχυδρομικά. Η ταχυδρομική σφραγίδα δεν λαμβάνεται υπόψη ως ένδειξη ημερομηνίας αποστολής! Παρακαλούμε να μην υποβάλλετε σε καμία περίπτωση πρωτότυπα έγγραφα. Ο πρώτος φάκελος εγγράφων της αίτησης υποτροφίας περιέχει τα επικυρωμένα αντίγραφα των εγγράφων, οι υπόλοιποι φάκελοι περιέχουν απλά αντίγραφα του πρώτου φακέλου. Στο έντυπο της αίτησης πρέπει να επισυνάπτεται μια πρόσφατη φωτογραφία διαβατηρίου. Μόνο πλήρεις φάκελοι με πλήρως συμπληρωμένα δικαιλογητικά θα ληφθούν υπόψη. Υποτροφίες της DAAD (επιλογή) Θερινά μαθήματα στη γερμανική γλώσσα Σκοπός: Συμμετοχή σε μαθήματα γλώσσας και σεμινάρια γνωριμίας με τη χώρα, όπως επίσης μαθήματα εκμάθησης επιστημονικής ορολογίας, που διεξάγονται σε γερμανικά πανεπιστήμια. Χρονική διάρκεια υποτροφίας: 3-4 εβδομάδες κατά τους θερινούς μήνες Ιούνιο έως Οκτώβριο, με τουλάχιστον 25 διδακτικές ώρες ανά εβδομάδα. Χρηματικό ποσό υποτροφίας: μερική υποτροφία, δεν καλύπτει έξοδα ταξιδιού (850, σύμφωνα με τα ισχύοντα για το 2009) Τυπικές προϋποθέσεις για τους αιτούντες: Η υποτροφία προορίζεται για φοιτητές ελληνικών πανεπιστημίων, οι οποίοι έχουν, κατά την έναρξη ισχύος της υποτροφίας, συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερα (4) πλήρη εξάμηνα (δύο έτη σπουδών) με υψηλές βαθμολογικές επιδόσεις. Κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ο ενδιαφερόμενος δεν θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τη συνολική διάρκεια των (προπτυχιαικών ή μεταπτυχιακών [Master]) σπουδών του. Καλή γνώση της γερμανικής γλώσσας: τουλάχιστον επιπέδου B1, με ανώτατο όριο το επίπεδο C1 του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες. Οι αιτούντες δεν επιτρέπεται να έχουν ήδη παρακολουθήσει στο παρελθόν κανένα σπουδαστικό έτος ή εξάμηνο στη Γερμανία, όπως επίσης δεν επιτρέπεται να έχουν συμμετάσχει κατά τα τελευταία τρία χρόνια σε κανένα θερινό πρόγραμμα μαθημάτων που υποστηρίζεται από τη DAAD.
6 Υποτροφίες της DAAD 7 Απαιτούμενα δικαιολογητικά: αίτηση (www.daad.gr) συνοδευόμενη από φωτογραφία διαβατηρίου. Στην αίτηση πρέπει να δηλώνεται η επιλογή του επιθυμητού προγράμματος μαθημάτων. Τα προγράμματα μαθημάτων μπορούν να ανευρεθούν στην ιστοσελίδα www.daad.de βιογραφικό σημείωμα στα γερμανικά αναλυτική αιτιολόγηση της επιθυμίας συμμετοχής στα θερινά τμήματα γλώσσας των γερμανικών πανεπιστημίων: οφείλει να έχει έκταση τουλάχιστον μίας σελίδας και αποτελεί ένα σημαντικό κριτήριο επιλογής! πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας των ολοκληρωθέντων σπουδαστικών εξαμήνων. συστατική επιστολή ενός καθηγητή του τμήματος σπουδών (εις διπλούν και σε κλειστό φάκελο που φέρει σφραγίδα του Τμήματος), στην γερμανική, αγγλική ή γαλλική γλώσσα αποδεικτικό γνώσης της γερμανικής γλώσσας, π.χ. πιστοποιητικό του Ινστιτούτου Goethe, πιστοποιητικό TestDaF (www. testdaf.de), πιστοποιητικό ondaf (www.ondaf.de) Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: οι αιτήσεις κατατίθενται κάθε Δεκέμβριο για το επόμενο καλοκαίρι, οι ακριβείς ημερομηνίες ανακοινώνονται στις ιστοσελίδες www.daad.gr και www.daad.de Εντατικά μαθήματα γερμανικής γλώσσας Σκοπός: Συμμετοχή σε προγράμματα μαθημάτων γλώσσας σε ινστιτούτο εκμάθησης της γλώσσας στη Γερμανία. Δεν μπορούν να συμμετάσχουν φοιτητές της γερμανικής φιλολογίας ή των τμημάτων μετάφρασης των πανεπιστημίων. Χρονική διάρκεια υποτροφίας: οκτώ (8) εβδομάδες μεταξύ Ιουνίου και Δεκεμβρίου. Χρηματικό ποσό υποτροφίας: εφάπαξ χρηματική καταβολή των διδάκτρων και των εξόδων διαμονής (2300, σύμφωνα με τα ισχύοντα για το 2009). Τυπικές προϋποθέσεις για τους αιτούντες / τις αιτούσες: Η υποτροφία προορίζεται για φοιτητές ελληνικών πανεπιστημίων, οι οποίοι έχουν, κατά την έναρξη ισχύος της υποτροφίας, συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερα (4) ολοκληρωμένα εξάμηνα (δύο έτη σπουδών) με υψηλές βαθμολογικές επιδόσεις. Κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ο ενδιαφερόμενος δε θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τη συνολική διάρκεια των (προπτυχιαικών ή μεταπτυχιακών [Master]) σπουδών του. Καλή γνώση της γερμανικής γλώσσας: τουλάχιστον επιπέδου Α1, με ανώτατο όριο το επίπεδο Β2 του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες. Απαιτούμενα δικαιολογητικά: έντυπη αίτηση (www.daad.gr) συνοδευόμενη από φωτογραφία διαβατηρίου. Στην αίτηση πρέπει να δηλώνεται η επιλογή του επιθυμητού προγράμματος μαθημάτων. Τα προγράμματα μαθημάτων μπορούν να ανευρεθούν στην ιστοσελίδα www.daad.de αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα στα γερμανικά αναλυτική αιτιολόγηση της επιθυμίας συμμετοχής στο σχετικό
8 Υποτροφίες της DAAD 9 πρόγραμμα: οφείλει να έχει έκταση τουλάχιστον μίας σελίδας και αποτελεί ένα σημαντικό κριτήριο επιλογής! πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας των ολοκληρωθέντων σπουδαστικών εξαμήνων. συστατική επιστολή ενός καθηγητή του τμήματος σπουδών (εις διπλούν και σε κλειστό φάκελο που φέρει σφραγίδα του Τμήματος), στην γερμανική, αγγλική ή γαλλική γλώσσα αποδεικτικό γνώσης της γερμανικής γλώσσας, π.χ. πιστοποιητικό του Ινστιτούτου Goethe, πιστοποιητικό TestDaF (www.testdaf.de), πιστοποιητικό ondaf (www.ondaf.de) Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: οι αιτήσεις κατατίθενται κάθε Δεκέμβριο για το επόμενο καλοκαίρι, οι ακριβείς ημερομηνίες ανακοινώνονται στις ιστοσελίδες www.daad.gr και www.daad.de Μεταπτυχιακές σπουδές για αποφοίτους όλων των επιστημονικών κλάδων (εξαιρούνται οι κλάδοι Καλών Τεχνών και Αρχιτεκτονικής) Σκοπός: μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία με στόχο την απόκτηση τίτλου σπουδών (π.χ. Master). Χρονική διάρκεια υποτροφίας: από 10 έως 20 μήνες, ανάλογα με την κατεύθυνση σπουδών. Όλες οι υποτροφίες προσφέρονται για ένα ακαδημαϊκό έτος, με δυνατότητα παράτασης υπό την προϋπόθεση υψηλών επιδόσεων. Χρηματικό ποσό υποτροφίας: μηνιαία καταβολή 750, εφάπαξ επίδομα ταξιδιωτικών εξόδων (σύμφωνα με τα ισχύοντα για το 2009). Οι υποτροφίες που παρέχονται από φορείς του εξωτερικού δεν συνυπολογίζονται μέχρι του ποσού των 400, υπέρβαση τούτου συνεπάγεται μείωση της καταβαλλόμενης υποτροφίας της DAAD. Απαιτούμενες προϋποθέσεις: Οι υποψήφιοι πρέπει να είναι απόφοιτοι πανεπιστημίων με πολύ υψηλά προσόντα και πρέπει να επιδείξουν βασικό τίτλο σπουδών με επιδόσεις που υπερβαίνουν τον μέσο όρο, με ελάχιστη βαθμολογία το 7,0. Για τους υποψήφιους υποτρόφους δεν επιτρέπεται, κατά την έναρξη ισχύος της υποτροφίας, να έχει παρέλθει διάστημα διαμονής στη Γερμανία μεγαλύτερο των δύο ετών (μέγιστο όριο διαμονής το ένα έτος κατά την υποβολή της αίτησης). Πέραν των προαναφερθέντων ακαδημαϊκών επιδόσεων, το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής αποτελεί η πειστική παρουσίαση των επιστημονικών και προσωπικών κινήτρων που υπαγορεύουν την επιθυμούμενη πραγματοποίηση σπουδών στη Γερμανία. Οι αιτούντες / αιτούσες οφείλουν να προσκομίσουν ένα αποδεικτικό επικοινωνίας τους με το ανάλογο γερμανικό πανεπιστήμιο και μπορούν να δηλώσουν έως και τρία προγράμματα σπουδών στην αίτησή τους. Η υποτροφία δεν μπορεί εκ των υστέρων να μεταβιβαστεί σε κανένα άλλο πρόγραμμα σπουδών.
10 Υποτροφίες της DAAD 11 Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: τον Δεκέμβριο κάθε έτους, για το ακαδημαϊκό έτος που ακολουθεί. Η ακριβής ημερομηνία ανακοινώνεται στις ιστοσελίδες www.daad.gr και www.daad.de. Σε αναλογία με τα παραπάνω, η προετοιμασία των αιτήσεων αρχίζει ένα έτος πριν τη σχεδιαζόμενη αναχώρηση του υποψηφίου. Διαδικασία επεξεργασίας των αιτήσεων: Επιλογή των εγγράφων. Προεπιλογή υποψηφίων στην Ελλάδα, οριστική επιλογή υποψηφίων στη Γερμανία. Οι εγκρίσεις των υποτρφοφιών αποστέλλονται συνήθως τον Μάιο. Απαιτούμενα δικαιολογητικά: έντυπη αίτηση της DAAD, βλ. www.daad.gr αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα περιγραφή προθέσεων και κινήτρων απολυτήριο λυκείου, αποτελέσματα πανελλαδικών εξετάσεων αναλυτική βαθμολογία / πτυχίο μια συστατική επιστολή αποδεικτικό επαφών με το πανεπιστήμιο υποδοχής: δήλωση του πανεπιστημίου ότι ο αιτών / η αιτούσα πληροί τις προϋποθέσεις αποδοχής ή σχετική έγκριση περί αποδοχής του υποψηφίου αποδεικτικά επάρκειας ξένων γλωσσών ενδεχομένως, επιπλέον πιστοποιητικά που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αίτηση Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά οφείλουν να κατατεθούν εις τετραπλούν στη Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. Τα πιστοποιητικά δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει, στον πρώτο φάκελο, να είναι επίσημα επικυρωμένα, στους δε υπόλοιπους τρεις φακέλους μπορούν να επισυναφθούν ως απλά αντίγραφα. Έρευνα για πτυχιούχους και νέους επιστήμονες Σκοπός: πραγματοποίηση έρευνας σε γερμανικό πανεπιστήμιο ή εξωπανεπιστημιακό ερευνητικό ίδρυμα, με στόχο διδακτορική διατριβή, PostDoc κλπ. Χρονική διάρκεια υποτροφίας: από 10 μήνες έως τρία χρόνια. Όλες οι υποτροφίες προσφέρονται καταρχήν για ένα ακαδημαϊκό έτος, με δυνατότητα παράτασης, υπό την προϋπόθεση υψηλών επιδόσεων. Χρηματικό ποσό υποτροφίας: μηνιαία καταβολή 1000, εφάπαξ επίδομα ταξιδιωτικών εξόδων (σύμφωνα με τα ισχύοντα για το 2009). Οι υποτροφίες που παρέχονται από φορείς του εξωτερικού δεν συνυπολογίζονται μέχρι του ποσού των 400, υπέρβαση τούτου συνεπάγεται μείωση της καταβαλλόμενης υποτροφίας της DAAD. Απαιτούμενες προϋποθέσεις: Oι υποψήφιοι πρέπει να είναι απόφοιτοι πανεπιστημίων, με πολύ υψηλά προσόντα, και πρέπει να επιδείξουν ένα πρώτο πτυχίο με επιδόσεις που υπερβαίνουν τον μέσο όρο, με ελάχιστη βαθμολογία το 7,0. Για τους υποψήφιους υποτρόφους δεν επιτρέπεται, κατά την έναρξη ισχύος της υποτροφίας, να έχει παρέλθει διάστημα διαμονής στη Γερμανία μεγαλύτερο των δύο ετών (μέγιστο όριο διαμονής το ένα έτος κατά την υποβολή της αίτησης). Πέραν των προαναφερθέντων ακαδημαϊκών επιδόσεων, το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής αποτελεί η πειστική και άρτια προετοιμασμένη ερευνητική πρόταση. Οι αιτούντες / αιτούσες οφείλουν να προσκομίσουν μια γραπτή αποδοχή της ανάληψης επιστημονικής εποπτείας από έναν επιβλέποντα καθηγητή στη Γερμανία. Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: τον Δεκέμβριο κάθε έτους, για το ακαδημαϊκό έτος που ακολουθεί. Η ακριβής ημερομηνία ανακοινώνεται στις ιστοσελίδες www.daad.gr και www.daad.de. Σε αναλογία με τα παραπάνω, η προετοιμασία των αιτήσεων αρχίζει ένα έτος πριν τη σχεδιαζόμενη αναχώρηση του υποψηφίου. Διαδικασία επεξεργασίας των αιτήσεων: Επιλογή των εγγράφων. Προεπιλογή των υποψηφίων στην Ελλάδα, οριστι-
12 Υποτροφίες της DAAD 13 κή επιλογή των υποψηφίων στη Γερμανία. Οι εγκρίσεις των υποτροφιών αποστέλλονται συνήθως τον Μάιο. Απαιτούμενα δικαιολογητικά: έντυπη αίτηση της DAAD, βλ. www.daad.gr αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα ερευνητική πρόταση ή περιληπτική παρουσίαση της διδακτορικής διατριβής (exposé) Πιστοποιητικά: απολυτήριο λυκείου, αποτελέσματα πανελλαδικών εξετάσεων αναλυτική βαθμολογία / πτυχίο δύο συστατικές επιστολές αποδοχή ανάληψης επιστημονικής εποπτείας από καθηγητή αποδεικτικά επάρκειας ξένων γλωσσών ενδεχομένως επιπλέον πιστοποιητικά που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αίτηση Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά οφείλουν να κατατεθούν εις τετραπλούν στη Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. Τα πιστοποιητικά δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει στον πρώτο φάκελο να είναι επίσημα επικυρωμένα, στους δε υπόλοιπους τρεις φακέλους μπορούν να επισυναφθούν ως απλά αντίγραφα. Έρευνα μικρής διάρκειας Οι παραπάνω παράγοντες για τις υποτροφίες έρευνας ισχύουν κατά βάση και για τις υποτροφίες έρευνας μικρής διάρκειας, με τις ακόλουθες αποκλίσεις: Σκοπός: διαμονή στη Γερμανία για πραγματοποίηση έρευνας, συνήθως στα πλαίσια μιας εκπόνησης διδακτορικής διατριβής στην Ελλάδα. Δικαιολογητικά για την υποβολή των αιτήσεων Αίτηση Στην ιστοσελίδα του Ενημερωτικού Κέντρου Αθηνών της DAAD, www.daad.gr, και στην κατηγορία «Υποτροφίες» («Stipendien») θα βρείτε ένα link για τις έντυπες αιτήσεις της DAAD. Η αίτηση πρέπει να συμπληρωθεί με επιμέλεια, να είναι ευανάγνωστη και κατά προτίμηση με κεφαλαία ή συμπληρωμένη σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Όλα τα στοιχεία πρέπει να συμπληρωθούν στα γερμανικά ή στα αγγλικά. Τα αποτελέσματα της διαδικασίας επιλογής θα σας αποσταλούν ταχυδρομικά. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να δηλώσετε, στη θέση «Korrespondenzanschrift» (διεύθυνση αλληλογραφίας), μια διεύθυνση στην οποία να είναι δυνατή η συνεχής επικοινωνία μαζί σας. Στην έντυπη αίτηση πρέπει να δηλώνεται τόπος και ημερομηνία και πρέπει να είναι ενυπόγραφη. Βιογραφικό σημείωμα Το βιογραφικό σημείωμα παρουσιάζει συνοπτικά τις σημαντικότερες, αναφορικά με την υποτροφία, πληροφορίες που αφορούν τον αιτούντα / την αιτούσα. Αποτελεί, για τα μέλη της επιτροπής επιλογής, μια πρώτη επισκόπηση της προσωπικότητας και των προσόντων σας. Το βιογραφικό σημείωμα πρέπει να είναι γραμμένο με σαφήνεια, να έχει άνετη και ευανάγνωστη ροή και να δημιουργεί θετική εντύπωση. Συνήθως έχει τη μορφή συνοπτικού χρονολογικού σχεδιαγράμματος. Διάρκεια: 1 έως 6 μήνες Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: δύο φορές τον χρόνο, περίπου έξη μήνες πριν την σχεδιαζόμενη αναχώρηση του ενδιαφερομένου, βλ. www.daad.gr Απαιτούμενα δικαιολογητικά: δεν απαιτείται κατάθεση του απολυτηρίου λυκείου.
14 Υποτροφίες της DAAD 15 Ως πρότυπο μπορείτε να συμβουλευτείτε το Europass-Lebenslauf: http://europass.cedefop.europa.eu Στο βιογραφικό σημείωμα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται τα παρακάτω στοιχεία: Επικεφαλίδα και ονοματεπώνυμο Προσωπικά στοιχεία (ημερομηνία και τόπος γέννησης, οικογενειακή κατάσταση, διεύθυνση κατοικίας, τηλέφωνο και ηλεκτρονική διεύθυνση [e-mail]) Εκπαίδευση (σχολείο, πανεπιστημιακές σπουδές με αναφορά της επιστημονικής κατεύθυνσης και διάρκειας φοίτησης, ενδεχομένως και των βαθμών αποφοίτησης) Παραμονή στο εξωτερικό για λόγους σπουδών, πρακτική άσκηση, επαγγελματικές εμπειρίες Περαιτέρω ενδιαφέροντα και γνώσεις (ξένες γλώσσες, μουσική κλπ.) Κοινωνική δραστηριοποίηση Στο βιογραφικό σημείωμα πρέπει να δηλώνεται τόπος και ημερομηνία και πρέπει να είναι ενυπόγραφο. Περιληπτική περιγραφή των προθέσεων και των κινήτρων για την παρακολούθηση σπουδών ή την πραγματοποίηση έρευνας Με την περιληπτική περιγραφή προθέσεων και κινήτρων «Motivationsschreiben», σας δίνεται η ευκαιρία να παρουσιάσετε τους στόχους σας με τον καλύτερο τρόπο και συνακόλουθα, να πείσετε την επιτροπή επιλογής υποψηφίων. Δίνετε έτσι μια προσωπική νότα στην αίτησή σας. Αρχίστε έγκαιρα την καταγραφή των ιδεών σας για αυτό το κείμενο. Σημαντικός παράγοντας είναι η σαφής επιχειρηματολογία. Η περιγραφή προθέσεων και κινήτρων εξυπηρετεί την παρουσίαση των επιστημονικών και προσωπικών επιχειρημάτων που θα στηρίξουν την αίτηση υποτροφίας. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να είναι αυστηρά συναφής προς το θέμα και να επικεντρώνεται στο πρόγραμμα σπουδών και την υποτροφία. Η περιγραφή προθέσεων και κινήτρων είναι ένα σοβαρό κείμενο τυπικού περιεχομένου και συνεπώς πρέπει να γραφεί σε ουδέτερο τόνο. Θα πρέπει να αποφευχθούν τόσο ο πλατειασμός όσο και οι εξεζητημένες εκφράσεις. Όπως και στο βιογραφικό σημείωμα, στο κείμενο πρέπει να δηλώνεται τόπος και ημερομηνία και πρέπει να είναι ενυπόγραφο. Στη περιγραφή προθέσεων και κινήτρων πρέπει να περιέχονται τα παρακάτω: σύντομη εισαγωγική παρουσίαση του εαυτού σας παρουσίαση των προσόντων σας αιτιολόγηση της σχεδιαζόμενης παραμονής σας στη Γερμανία αιτιολόγηση της επιλογής του συγκεκριμένου προγράμματος σπουδών και λεπτομερής παρουσίασή του. παρουσίαση της συνάφειας των επιθυμητών σπουδών με τις ατομικές σας επαγγελματικές και προσωπικές προοπτικές και επιδιώξεις.
16 Υποτροφίες της DAAD 17 Ερευνητική πρόταση: προχωρώντας προς τη διδακτορική διατριβή Στη Γερμανία δε συνηθίζεται η εφαρμογή ενός προγράμματος μαθημάτων υποχρεωτικής παρακολούθησης κατά τη διάρκεια εκπόνησης μιάς διδακτορικής διατριβής. Η ολοκλήρωση της εργασίας της διατριβής αποτελεί το επίκεντρο της διαδικασίας ενός διδακτορικού. Η εργασία αυτή πραγματοποιείται, σε συμφωνία με έναν επιβλέποντα καθηγητή πανεπιστημίου - τους λεγόμενους «Doktorvater / Doktormutter» ως αυτοδύναμο ερευνητικό εγχείρημα. Εφόσον δεν υφίσταται παρακολούθηση προγράμματος μαθημάτων, δεν υπάρχει προκαθορισμένη διάρκεια των διδακτορικών σπουδών ούτε υποχρέωση παρουσίας στο πανεπιστήμιο. Είναι όμως σε κάθε περίπτωση σημαντικό ο υποψήφιος διδάκτορας να είναι έτοιμος να επιδείξει αυτενεργό δράση και να διατηρεί, ακόμη και με δική του πρωτοβουλία, μια σχέση εγγύτητας και εμπιστοσύνης με τον επιβλέποντα καθηγητή της διατριβής του. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν υπάρχει μια κεντρική υπηρεσία για την επιλογή και υποδοχή των υποψηφίων διδακτόρων. Η απόφαση αποδοχής αφορά αποκλειστικά τα πανεπιστημιακά ιδρύματα υποδοχής, όπου ο σημαντικότερος ρόλος είναι αυτός του επιβλέποντα καθηγητή. Εάν λοιπόν επιθυμείτε να κάνετε το διδακτορικό σας στη Γερμανία, η πρώτη σας έγνοια πρέπει να είναι η αναζήτηση ενός επιβλέποντα καθηγητή. Ίσως έχετε ήδη μια ιδέα, με ποιον καθηγητή θα επιθυμούσατε να πραγματοποιήσετε το διδακτορικό σας. Αυτός μπορεί να είναι κάποιος που έχει πραγματοποιήσει δημοσιεύσεις για το ερευνητικό αντικείμενο του ενδιαφέροντός σας ή τον οποίο έχετε γνωρίσει σε κάποιο επιστημονικό συνέδριο. Στην ιστοσελίδα κάθε πανεπιστημιακής σχολής θα βρείτε εύκολα την διεύθυνση επικοινωνίας αυτού του προσώπου ώστε να απευθυνθείτε απευθείας σε αυτόν / αυτήν. Το επόμενο βήμα είναι η επικοινωνία με τον επιθυμητό επιβλέποντα καθηγητή. Στείλτε του / της ένα e-mail ή μια επιστολή με τις παρακάτω πληροφορίες: σύντομη περιγραφή του θέματος της έρευνάς σας, πληροφορίες για τις εμπειρίες που διαθέτετε στο ερευνητικό σας αντικείμενο, το βιογραφικό σας σημείωμα. Εάν αυτός ενδιαφέρεται να σας δεχθεί ως υποψήφιο διδάκτορα, θα σας παρακαλέσει να συντάξετε μια σύντομη παρουσίαση [exposé] (τουλάχιστον 10-20 σελίδες). Η ερευνητική σας πρόταση οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις νεότερες ερευνητικές εξελίξεις επί του θέματος και να περιέχει μια επιλογή βιβλιογραφίας. Η υπεροχή της ερευνητικής σας πρότασης είναι αποφασιστική για την εξασφάλιση μιάς υποτροφίας για διδακτορικές σπουδές.
18 Υποτροφίες της DAAD 19 Συστατικές επιστολές Οι συστατικές επιστολές συντάσσονται κατά κανόνα από πανεπιστημιακούς καθηγητές οι οποίοι γνωρίζουν καλά τον υποψήφιο και τις ακαδημαϊκές του επιδόσεις. Ο καθηγητής που συστήνει τον υποψήφιο πρέπει να είναι σε θέση να κάνει επιστημονική και προσωπική εκτίμηση της καταλληλότητας του υποψηφίου για συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα με συγκεκριμένες αναφορές. Για το λόγο αυτό, οι καθηγητές πρέπει να προέρχονται από τον επιστημονικό κλάδο του υποψηφίου. Είναι υποχρέωση του υποψηφίου να ενημερώσει λεπτομερώς τον καθηγητή για το περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών. Οι καθηγητές που τυχόν επιλέγονται από περισσότερους υποψηφίους με το αίτημα να συντάξουν μια συστατική επιστολή, θα πρέπει να το πράξουν για την κάθε επιστολή ξεχωριστά. Με ζητούμενο μια βαρύνουσα και λεπτομερή συστατική επιστολή, είναι σκόπιμο να ζητήσει κανείς έγκαιρα μια τέτοια αξιολόγηση από έναν πανεπιστημιακό καθηγητή. Οι συστατικές επιστολές πρέπει να συνταχθούν στα γερμανικά, τα αγγλικά ή τα γαλλικά και να κατατεθούν σε κλειστό φάκελο που φέρει τη σφραγίδα του πανεπιστημιακού ιδρύματος. Η DAAD διαθέτει στην ιστοσελίδα της ένα υπόδειγμα συστατικής επιστολής, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα: http://www.daad.de/imperia/md/content/de/foerderung/ recommendation.pdf Βεβαίωση γλωσσικής επάρκειας Σας παρακαλούμε να μην καταθέτετε ποτέ πρωτότυπα έγγραφα, παρά μόνο επικυρωμένα αντίγραφα. Το πιστοποιητικό γλωσσικής επάρκειας θα πρέπει να ανταποκρίνεται στο επίπεδο των γνώσεων του αιτούντα / της αιτούσας κατά τη χρονική στιγμή της υποβολής της αίτησης. Εάν διατίθενται περισσότερα του ενός πιστοποιητικά γλωσσικής επάρκειας, τότε κατατίθεται μόνο το πιστοποιητικό με το ανώτερο επίπεδο. Εάν δε διαθέτετε κανένα πιστοποιητικό γλώσσας, μπορείτε να συμμετάσχετε στην εξέταση Test ondaf (που πραγμαποποιείται με χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή) στο Ενημερωτικό Κέντρο Αθηνών της DAAD σε καθορισμένες ημερομηνίες. Για την εισαγωγή σας σε σπουδαστικά πρόγραμμα της Γερμανίας οφείλετε, το αργότερο έως την ημερομηνία της εγγραφής σας, να προσκομίσετε τα παρακάτω αποδεικτικά γλωσσικής επάρκειας: Kleines ή Großes Deutsches Sprachdiplom του Ινστιτούτου Goethe ή Sprachzeugnis der Kultusministerkonferenz II (για αποφοίτους των Γερμανικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης και της Ελληνογερμανικής Αγωγής) ή TestDaF επιπέδου 4 σε κάθε μία από τις τέσσερις ενότητες ή DSH ενός γερμανικού πανεπιστημίου Όσοι υποβάλλουν αίτηση για ένα αγγλόφωνο πρόγραμμα σπουδών πρέπει να καταθέσουν το ανάλογο απαιτούμενο αποδεικτικό γλώσσας που αναφέρεται στις οδηγίες του προγράμματος σπουδών (συνήθως το TOEFL ή το IELTS).
20 Υποτροφίες της DAAD Πιστοποιητικά Πρέπει πάντοτε να καταθέτετε επίσημα επικυρωμένα αντίγραφα: του απολυτηρίου λυκείου, της βεβαίωσης πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (συμμετοχή στις πανελλαδικές εξετάσεις) την αναλυτική βαθμολογία όλα τα πτυχία σας (πρώτο πτυχίο, τίτλος Master, PhD) Στα πιστοποιητικά πρέπει να επισυνάπτεται μια επεξήγηση του συστήματος βαθμολογίας, την οποία μπορείτε να αναζητήσετε και να εκτυπώσετε από την κατηγορία Downloads της ιστοσελίδας www.daad.gr Τα πρωτότυπα πιστοποιητικά θα σας χρειαστούν για την εγγραφή σας στις γερμανικές πανεπιστημιακές σχολές! Ενδέχεται να σας ζητηθεί η κατάθεση και των παρακάτω αποδεικτικών: αποδεικτικό πρακτικής άσκησης, βεβαιώσεις επαγγελματικής απασχόλησης, εθελοντική υπηρεσία κατάλογος τυχόν δημοσιεύσεων Χρήσιμα links για ιστότοπους Hochschulkompass www.hochschulkompass.de Studien- und Berufswahl www.studienwahl.de Stipendiendatenbank ausgewählter Förderorganisationen www.funding-guide.de Deutsche Forschungsmeinschaft (DFG) www.dfg.de Graduiertenkollegs der DFG www.dfg.de/forschungsfoerderung/koordinierte_programme/graduiertenkollegs/listen.html Alexander-von-Humboldt-Stiftung (AvH) www.avh.de Max-Planck-Gesellschaft www.mpg.de Fraunhofer-Gesellschaft www.fraunhofer.de Leibniz-Gemeinschaft www.leibniz-gemeinschaft.de Helmholtz-Gemeinschaft Deutscher Forschungszentren www.helmholtz.de Index deutscher Stiftungen www.stiftungsindex.de Deutsche Begabtenförderungswerke www.stipendiumplus.de