Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ) ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ
Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη Δήμος Λαρισαίων Ο Δήμος Λαρισαίων είναι δικαιούχος χρηματοδότησης προγράμματος Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΕΣΠΑ 2014-2020). Στους στόχους της χωρικής στρατηγικής που θα αναπτυχθεί για την πόλη μας περιλαμβάνονται η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και απασχόλησης, η με κοινωνικούς όρους βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών και η διατήρηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος με βάση την αειφόρο προσέγγιση της αναπτυξιακής διαδικασίας, με τρόπο συνεκτικό και ολοκληρωμένο. Μέσω της Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης ο Δήμος στοχεύει να αξιοποιήσει πόρους τόσο από το ΠΕΠ Θεσσαλίας όσο και από το Ε.Π.Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη), το ΕΠΑνΕΚ (Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία), κ.α. Ο Δήμος Λαρισαίων προτίθεται να καλύψει σημαντικό μέρος της αναγκαίας χρηματοδότησης για την ολοκλήρωση των έργων με ίδιους πόρους.
Πρόσκληση για την Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη Η διαθέσιμη χρηματοδότηση για το πρόγραμμα, όπως αναφέρεται στην σχετική πρόσκληση της Ε.Υ.Δ.Ε.Π. Θεσσαλίας που θα επιμεριστεί αναλογικά στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Θεσσαλίας την Λάρισα και τον Βόλο είναι η εξής: Κατανομή Διαθέσιμων Πόρων ανά Άξονα του Π.Ε.Π. Θεσσαλίας Άξονας 2α : Ανάπτυξη και αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού ενεργός κοινωνική ενσωμάτωση (ΕΚΤ) 6.100.000 Άξονας 2β : Υποδομές στήριξης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού (ΕΤΠΑ) 4.375.000 Άξονας 3 : Προστασία του περιβάλλοντος Μετάβαση σε μια οικονομία φιλική στο περιβάλλον (ΕΤΠΑ) 15.500.000 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 25.975.000 Η στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης θα κατατεθεί στις 20 Σεπτεμβρίου στην Ε.Υ.Δ.Ε.Π Θεσσαλίας Αναμένεται μέχρι τέλος του 2016 η έγκρισή της μετά τις σχετικές διαβουλεύσεις Οι προκηρύξεις των πρώτων έργων αναμένονται στις αρχές του 2017
Περιοχή παρέμβασης ΒΑΑ
Χαρακτηριστικά της περιοχής παρέμβασης Η περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνει το ευρύτερο κέντρο της πόλης έως τον δακτύλιο της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου και τις σιδηροδρομικές γραμμές (συνοικίες Αγ. Αχιλλείου, Αγ. Σαράντα, Αγ. Νικολάου) καθώς και την περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού και την συνοικία της Νέας Σμύρνης. Πρόκειται για μία από τις πλέον πυκνοκατοικημένες και πυκνοδομημένες περιοχές της πόλης με έλλειψη κοινόχρηστων χώρων και πρασίνου. Το κτηριακό απόθεμα αποτελείται κυρίως από πολυκατοικίες της περιόδου 1970-1980 με τάσεις υποβάθμισης. Παρατηρείται σημαντικός αριθμός κενών καταστημάτων και διαμερισμάτων κυρίως στους πρώτους ορόφους των πολυκατοικιών. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει σημαντικό κυκλοφοριακό πρόβλημα, πρόβλημα στάθμευσης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης στους δημόσιους υπαίθριους αστικούς χώρους. Η περιοχή, ως τμήμα της πόλης που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ανεργίας, κατοικείται από πληθυσμό με εισόδημα σε φθίνουσα τάση ενώ στην συνοικία της Νέας Σμύρνης υπάρχει σημαντικός πληθυσμός ΡΟΜΑ.
Αρχές για το Όραμα Στρατηγικό Στόχο Ο κύριος στόχος είναι να χαράξει νέες σύγχρονες κατευθύνσεις στο σχεδιασμό της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης της πόλης της Λάρισας και τον επαναπροσδιορισμό της ως πόλη: Με αναβαθμισμένη την εικόνα του αστικού της περιβάλλοντος με έμφαση στη βιώσιμη αστική κινητικότητα Με σεβασμό της ιστορίας και του Πολιτισμού της, καθώς και των καλλιτεχνικών και δημιουργικών φορέων της πόλης Με σεβασμό στα δικαιώματα των κατοίκων και των επισκεπτών της Με κοινωνική συνοχή και ευκαιρίες ένταξης στην κοινωνική και οικονομική ζωή της πόλης των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού Με δυνατότητες ενθάρρυνσης της ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας στην δημιουργική και πολιτιστική βιομηχανία, στην καλλιτεχνική δημιουργία και στην κοινωνική επιχειρηματικότητα
Το Όραμα Το όραμα στο πλαίσιο του ΒΑΑ διατυπώνεται ως ακολούθως: «Η Λάρισα το 2020 να είναι ένας ελκυστικός προορισμός ο οποίος αναδεικνύει την διεθνούς σημασίας αξία των πολιτιστικών της πόρων, προκαλεί τον επισκέπτη για εξερεύνηση. Μία πόλη που επιτυχώς ανταποκρινόμενη στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, αξιοποιεί βιώσιμα το «φυσικό της πλεονέκτημα» για την δημιουργία μιας ανθεκτικής οικονομίας, αναδεικνύει το ρόλο της ως διοικητικό, επιχειρηματικό, διαμετακομιστικό, πολιτιστικό και δημιουργικό κέντρο στον πυρήνα της χερσαίας Ελλάδας. Η Λάρισα επιδιώκει να αναδειχθεί σε υπερτοπικής σημασίας αναπτυξιακό πόλο, πόλη του πολιτισμού, ελκυστικός χώρος διαβίωσης και δημιουργίας, να εξασφαλίσει υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής με εστίαση στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ανάπτυξη της παιδείας και του πολιτισμού και στην ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και της αλληλεγγύης των πολιτών»
Συσχέτιση των Στρατηγικής ΒΑΑ με το ΕΣΠΑ 2014 2020 και τις κατευθύνσεις των Στρατηγικών Πλαισίων Γίνεται αντιστοίχιση των γενικών επιδιώξεων και των πεδίων της Στρατηγικής ΒΑΑ με τις προτεραιότητες του εθνικού σχεδιασμού για το ΕΣΠΑ, τους Ειδικούς Στόχους τους και τους δείκτες που έχουν τεθεί: στο πλαίσιο του ΠΕΠ Θεσσαλίας 2014 2020 ή και άλλων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων που προβλέπονται για χρηματοδότηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων αστικής ανάπτυξης (ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ΕΠΑΝΕΚ 2014 2020) στο πλαίσιο των 4 Ειδικών Στρατηγικών του Δήμου Στρατηγικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δήμου Λαρισαίων 2015-2019 Στρατηγικό Σχέδιο Μάρκετινγκ Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (Σ.Ο.Α.Π.) Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.)
Βασικοί Επιχειρησιακοί Στόχοι της Στρατηγικής η αναβάθμιση της ταυτότητας και της εικόνας της πόλης, η ανάδειξη της πολιτιστικής δημιουργίας σε συνεργασία με τους φορείς του πολιτισμού και την ενθάρρυνση της καλλιτεχνικής δημιουργίας η βιώσιμη κινητικότητα της πόλης, βελτιώνοντας την προσβασιμότητα και παράλληλα την εικόνα της πόλης η βελτίωση των συγκοινωνιακών κυκλοφοριακών συνθηκών της πόλης, της προσβασιμότητας όλων των χρηστών, με δρόμους ήπιας κυκλοφορίας, ποδηλατόδρομους και πεζοδρόμους. η ανάκτηση και στήριξη της κοινωνικής συνοχής, της κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης, δηλαδή η βελτίωση της παροχής υπηρεσιών κοινωνικής υποστήριξης σε ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες. Η προαγωγή δράσεων κοινωνικής οικονομίας σε τομείς που συνδέονται με το όραμα του ΒΑΑ
Ειδικός στόχος: Αύξηση της λειτουργικότητας και ελκυστικότητας των αστικών κέντρων Επενδυτική Προτεραιότητα : 6ε - Ανάληψη δράσης για τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, την ανάπλαση των πόλεων, την αναζωογόνηση και την απολύμανση των υποβαθμισμένων περιβαλλοντικά εκτάσεων (συμπεριλαμβανομένων των προς ανασυγκρότηση περιοχών), τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την προώθηση μέτρων για τον περιορισμό του θορύβου Στρατηγική ΒΑΑ Ανάπλαση της περιοχής παρέμβασης, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και προώθηση μέτρων για τον περιορισμό του θορύβου Επιλέξιμες δράσεις /πράξεις ΒΑΑ Δημιουργία εκτεταμένου δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατικών διαδρομών Σύστημα διαχείρισης πεζοδρόμων Ανάπλαση περιοχής τάφρου Ι1 Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΒΑΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 2.850.000 Χρονοδιάγραμμα 2017-2018
Ειδικός στόχος: Αύξηση της λειτουργικότητας και ελκυστικότητας των αστικών κέντρων Επενδυτική Προτεραιότητα : 6ε - Ανάληψη δράσης για τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, την ανάπλαση των πόλεων, την αναζωογόνηση και την απολύμανση των υποβαθμισμένων περιβαλλοντικά εκτάσεων (συμπεριλαμβανομένων των προς ανασυγκρότηση περιοχών), τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την προώθηση μέτρων για τον περιορισμό του θορύβου Στρατηγική ΒΑΑ Ολοκλήρωση υποδομών πολιτισμού Δημιουργία/ανάδειξη τουριστικού προϊόντος Επιλέξιμες δράσεις /πράξεις ΒΑΑ Ολοκλήρωση του προσκηνίου πολιτισμού Δημιουργία σημείου πολιτιστικού διασύνδεσης Γενί Τζαμί Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΒΑΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 5.300.000 Χρονοδιάγραμμα 2017-2018
Ειδικός στόχος: Ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης και αναζωογόνησης αστικών περιοχών Επενδυτική Προτεραιότητα : 4ε Προαγωγή στρατηγικών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για όλους τους τύπους περιοχών, ιδιαίτερα για τις αστικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της αειφόρου πολυτροπικής αστικής κινητικότητας και των μέτρων προσαρμογής σχετικά με τον περιορισμό των επιπτώσεων. Στρατηγική ΒΑΑ Επιλέξιμες δράσεις /πράξεις ΒΑΑ Περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής παρέμβασης Περιορισμός ηχητικής ρύπανσης Δραστική μείωση κίνησης ΙΧ Μείωση ρύπων του θερμοκηπίου Επίλυση κυκλοφοριακών προβλημάτων Σχεδιασμός δικτύου πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων και χώρων πρασίνου Δρόμοι Ήπιας Κυκλοφορίας Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΒΑΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 3.300.000 Χρονοδιάγραμμα 2017-2018
Ειδικός στόχος: Αναβάθμιση συμπλήρωση κοινωνικών υποδομών Επενδυτική Προτεραιότητα 9a- Επενδύσεις στις υποδομές υγείας και τις κοινωνικές υποδομές που συμβάλλουν στην εθνική, περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη, μειώνοντας τις ανισότητες όσον αφορά την κατάσταση στον τομέα της υγείας, προωθώντας την κοινωνική ένταξη μέσω βελτίωσης της πρόσβασης σε υπηρεσίες κοινωνικού, πολιτιστικού χαρακτήρα και υπηρεσίες αναψυχής και τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα της κοινότητας Στρατηγική ΒΑΑ Βελτίωση των κοινωνικών και οικονομικών παραμέτρων στο πλαίσιο δράσεων αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος Βελτίωση της κυκλοφορίας και της ασφάλειας των πεζών καθώς και της προσβασιμότητας των εμποδιζόμενων ατόμων. Προτεινόμενα έργα ΒΑΑ Στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης Βελτίωση προσβασιμότητας ΑμεΑ Αναβάθμιση και εξοπλισμός ΚΔΑΠ ΑΜΕΑ Παιδική χαρά ΑΜΕΑ Διαμόρφωση και εξοπλισμός ημερήσιας φροντίδας ΑΜΕΑ Δομή παροχής υπηρεσιών αστέγων Δομή ψυχοκοινωνικού κέντρου Κέντρα κοινωνικής και οικογενειακής στήριξης Επέκταση και αναβάθμιση δημοτικού λαχανόκηπου Δημιουργία δομής παροχής συσσιτίου Κοινωνικό Πολυϊατρείο Δημιουργία κέντρου πρόληψης (εργαστήρι ζωής) Διαμόρφωση και εξοπλισμός κέντρου κοινότητας /παραρτήματος/πολιτιστικού κέντρου ΡΟΜΑ Αναβάθμιση διαμόρφωση και εξοπλισμός κοινωνικών υποδομών Τεχνικές Μελέτες κοινωνικών δομών Προϋπολογισμός ΒΑΑ 2.320.000 Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης 2017-2018
Ειδικός στόχος: Διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ευπαθείς ομάδες Επενδυτική Προτεραιότητα : 9iv - Βελτίωση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές, βιώσιμες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και των κοινωνικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας Πεδίο Στρατηγικής : αντιμετώπιση διακρίσεων Ειδικός Στόχος : Διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ομάδες με κίνδυνο διάκρισης Επενδυτική Προτεραιότητα : 9ii - Κοινωνικοοικονομική ένταξη περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, όπως οι Ρομά 9iii - Καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων και προώθηση των ίσων ευκαιριών- Πεδίο Στρατηγικής : απασχόληση Ειδικός Στόχος : Βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στην απασχόληση Επενδυτική Προτεραιότητα : 9i- Ενεργητική ένταξη, μεταξύ άλλων και με σκοπό την προώθηση των ίσων ευκαιριών και της δραστήριας συμμετοχής και τη βελτίωση των δυνατοτήτων απασχόλησης Ειδικός Στόχος : Ενίσχυση κοινωνικών επιχειρήσεων Επενδυτική Προτεραιότητα : 9v - Προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και της επαγγελματικής ενσωμάτωσης σε κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική και αλληλέγγυο οικονομία ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην απασχόληση Στρατηγική ΒΑΑ Αναβάθμιση λειτουργίας κοινωνικών υποδομών Δράσεις πρόληψης Ενεργός ένταξη βελτίωση δυνατοτήτων απασχόλησης Λειτουργία δομών: Συσσιτίου Κοινωνικού πολυιατρείου Στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης Υπνωτηρίου αστέγων ΚΔΑΠ ΑμεΑ Ψυχοκοινωνικού Κέντρου Δημοτικού Λαχανόκηπου ΚΟΙΣΠΕ Ψυχικής Υγείας Επιλέξιμες δράσεις Ενίσχυση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Συμβουλευτική / Καταρτίσεις Κοινωνική Επιχειρηματικότητας Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΒΑΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 2.300.000 Χρονοδιάγραμμα 2017-2020
Ειδικός στόχος: Αύξηση της απασχόλησης συμπεριλαμβανόμενης και της αυτοαπασχόλησης με στόχευση σε καινοτόμες επιχειρήσεις Επενδυτική Προτεραιότητα: 8iii - Αυτοαπασχόληση, επιχειρηματικότητα και δημιουργία νέων επιχειρήσεων, και ειδικά καινοτόμων πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων Ειδικός στόχος: Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της λειτουργίας των ΜΜΕ με διατήρηση των θέσεων απασχόλησης Επενδυτική Προτεραιότητα: 8v- Προσαρμογή των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών στις αλλαγές. Στρατηγική ΒΑΑ Ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας στον τομέα του δημιουργικού τουρισμού Ενίσχυση της Κοινωνικής Οικονομίας Πολιτιστικός τουρισμός Εξασφάλιση της προσβασιμότητας, της επισκεψιμότητας και οργάνωσης των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων και υποστήριξη τους με κατάλληλα έργα υποδομών/ένταξη τους σε τουριστικά δίκτυα. Δημιουργικός Τουρισμός Αναβάθμιση & λειτουργική αναδιοργάνωση των υποδομών και δημιουργίας επιχειρήσεων και απασχόλησης Δημιουργία ενεργού καλλιτεχνικής κοινότητας Επιλέξιμες δράσεις ΒΑΑ Kατάρτιση Πρακτική Προώθηση στην απασχόληση Voucher απασχόλησης Ενίσχυση Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Αγροδιατροφικό Σύμπλεγμα & Πρωτογενής Τομέας Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΒΑΑ ΠΕΠ Θεσσαλίας 950.000 Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης 2017-2020