ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ενημερωτικό Δελτίο E-News Letter Τεύχος 43ο 24-29/6/2012 Παρασκευή 29/6/2012 Προβλήματα υδροδότησης καλλιεργειών. Λόγω του μικρού ύψους βροχοπτώσεων την άνοιξη και στις αρχές του θέρους, η αρμενική κυβέρνηση θα ζητήσει από την Εθνοσυνέλευση να εγκρίνει άμεσα την αλλαγή της νομοθεσίας, ώστε να επιτραπεί ο διπλασιασμός σχεδόν του όγκου του νερού που επιτρέπεται να αντληθεί από τη λίμνη Σεβάν για αρδευτικούς σκοπούς. Καθώς η γεωργική παραγωγή κινδυνεύει με σημαντικές αρνητικές επιπώσεις. Μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο, ο επικεφαλής της Επιτροπής Υδάτων, Adranik Andreasian, δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα ήθελε η επιτρεπόμενη ποσότητα των 170 εκατ. κυβικών μέτρων να αυξηθεί σε 320 εκατ. κυβικά μέτρα. Καθώς είναι σημαντική η πτώση των ομβρίων υδάτων φέτος διαπιστώθηκε έγκαιρα η έλλειψη νερού άρδευσης και η ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων για προστασία των καλλιεργιών. Πέρυσι υπήρχαν 91 εκατ. κυβικά μέτρα νερό στη βασική δεξαμενή αποθήκευσης Aparan, ενώ φέτος μονάχα 51 εκατ. κυβικά μέτρα. Η δεξαμενή Azat επίσης έχει 60 εκατ. κυβικά μέτρα κάτω από το περσινό όριο των 71 εκατ. κυβικών. Το 2011 είχαν απαντληθεί περίπου 150 εκατ. κυβικά μέτρα από τον ποταμό Hrazdan ενώ φέτος για τους ίδιους λόγους έχει μειωθεί η απάντληση σε περίπου 100 εκατ. κυβικά μέτρα. Τα τελευταία χρόνια το νερό άρδευσης από τη λίμνη Sevan αντλήτο στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου, ενώ φέτος περίπου 80 εκατ. κυβικά μέτρα έχουν ήδη ληφθεί. Η λίμνη Sevan είναι μία από τις μεγαλύτερες αλπικές λίμνες στην Ευρώπη και την Ασία. Βρίσκεται στην καρδιά του αρμενικού οροπέδιου σε υψόμετρο 1914 μέτρων. Η λίμνη είναι η κύρια πηγή γλυκού νερού στην περιοχή. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προβλήματα υδροδότησης καλλιεργειών. Ο κατασκευαστικός κλάδος της Αρμενίας. Εξελίξεις στον ασφαλιστικό κλάδο οχημάτων. Κατασκευή υδροηλεκτρικού σταθμού. σελ. 1 σελ. 2 σελ. 3 σελ. 4
σελ. 2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ο κατασκευαστικός κλάδος στην Αρμενία. Η Αρμενία γνώρισε μια κατασκευαστική έκρηξη κατά τη διάρκεια του τελευταίου μέρους της δεκαετίας του 2000. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της χώρας αυτής, η αλματώδης αύξηση στον κατασκευαστικό τομέα εισέφερε περίπου το 20% του ΑΕΠ της Αρμενίας κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2007 ενώ το 2009, σύμφωνα και με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας το 30% προήλθε από τον τομέα των κατασκευών. Δεδομένης της μεγάλης έλλειψης υποδομών στη χώρα μετά την ανεξαρτητοποίησή της το 1993 από τη Σοβιετική Ένωση, η ανάγκη για ταχεία αναβάθμιση του αστικού και περιαστικού περιβάλλοντος οδήγησε σε σημαντικές παρεμβάσεις. Η βιομηχανία και οι κατασκευές, οι βασικές κινητήριες δυνάμεις της αύξησης του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια, είχαν διαφορετικό πρόσημο ανάπτυξης το 2011. Έτσι η βιομηχανία σημείωσε αύξηση 14.1% (992 δις. AMD), αλλά ο κατασκευαστικός κλάδος συνέχισε την πτωτική πορεία του 12.1% (480,1 δις. AMD) μείωση σε σχέση με το 2010 που είχε ήδη καταγραφεί 4.3% πτώση. Σημειώνεται ότι το 2009 είχε καταρρεύσει ο συγκεκριμένος κλάδος κατά 44.3% ένεκα της ύφεσης και από το 2008 που είχε αύξηση 3.1%, εξακολουθεί να μην έχει επανέλθει σε προ-υφεσιακά επίπεδα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της περιόδου Ιαν-Σεπ 2010, ο τομέας γνώρισε 5,2% μείωση σε ετήσια βάση και σύμφωνα με μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας αποτελεί ένδειξη για τη μη βιωσιμότητα του τομέα, με βάση μονάχα την εκλεκτική ανάπτυξη της αγοράς, με λίγα έργα για οικονομικά εύπορους και με προκηρύξεις δημοσίων έργων χαμηλού προϋπολογισμού, κατάσταση που επήλθε μετά από τη σταθερή πτώση ένεκα της παγκόσμιας ύφεσης του 2008. Η μείωση αυτή που συνεχίστηκε και μετά το 2010, συμφύρεται παρά το γεγονός ότι ένα σημαντικό στοιχείο της δέσμης μέτρων τόνωσης της κυβέρνησης ήταν να υποστηρίξει την ολοκλήρωση των εν εξελίξει έργων. Όπως καταγράφηκε από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Αρμενίας, ο συνολικός όγκος των κατασκευών κατά το 2011 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος μειώθηκε κατά 14,5% και ανήλθε ο κύκλος εργασιών σε 480 δις AMD (1.25 δις δολ.). Ο κύριος λόγος για την πτώση είναι η μείωση των κατασκευαστικών έργων που χρηματοδοτούνται από διεθνείς οργανισμούς, επιχειρήσεις και τον ιδιωτικό τομέα.. Συν. σελ. 3
Τεύχος 43ο 24-29/6/2012 σελ. 3 Την ίδια ώρα ο όγκος των κατασκευών που χρηματοδοτείται από το κράτος, τις τοπικές κυβερνήσεις (Κοινότητες) και την Αρμενική Αποστολική Εκκλησία έχει αυξηθεί, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί σταθερή βάση ανάκαμψης του κλάδου. Τα κατασκευαστικά έργα των ιδιωτικών εταιρειών αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 45% της συνολικής παραγωγής του κατασκευαστικού κλάδου, πτώση 13,5% σε σύγκριση με το 2010. Ο δεύτερος μεγαλύτερος επενδυτής στον κλάδο των κατασκευών είναι το κράτος με 15,2% το 2010. Αλλά η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπου οι δαπάνες για έργα που προσμετρούνται στον κατασκευαστικό κλάδο το 2011 αυξήθηκαν 5,9 φορές σε σύγκριση με το 2010 φτάνοντας τα 500 εκ. δολ. Το πρόβλημα μετά τη διεθνή ύφεση που έγινε ιδιαιτέρως αισθητή μετά το 2008 και στην Αρμενία, οδήγησε σε πτώση όλων των έργων διεθνών οργανισμών που γίνονται μέσω διεθνών χορηγιών. Όλες οι μη κυβερνητικές και λοιπές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται μέσω στοχευμένων δράσεων διεθνών χορηγών, έχουν μειωθεί σημαντικά εντός του 2011, εκτός από τη γερμανική Τράπεζα Ανάπτυξης (KfW), η οποία αύξησε τις επενδύσεις της στον κλάδο κατά 2,2 φορές. Η Αρμενική Αποστολική Εκκλησία μετά το 2000 έχει εκπονήσει σημαντικά προγράμματα δημιουργίας υποδομών στον τομέα της πρόνοιας. Οι σχετικές δαπάνες αυξήθηκαν μονάχα το 2010 κατά 13,8%. Οι ιδιωτικές κατασκευαστικές δραστηριότητες στον τομέα έχουν σημαντικά μειωθεί μετά το 2008, καταλήγοντας να είναι χαμηλότερες κατά περίπου 30,5% μέχρι το 2011. Σκοπός της κυβέρνησης είναι ο κατασκευαστικός τομέας να εξακολουθήσει να συνεισφέρει τουλάχιστον το 25% του ΑΕΠ της Αρμενίας και τα επόμενα πέντε έτη, καθώς εκτιμάται ότι δεν μπορεί να στηριχθεί η ανάπτυξη της οικονομίας μονάχα με την βελτίωση των δεικτών του κλάδου υπηρεσιών και της βιομηχανίας. Μάλιστα ο Πρωθυπουργός Tigran Sargsyan ανακοίνωσε το Δεκέμβριο του 2011, ότι οι πιστώσεις που προορίζονται για την ενίσχυση του κλάδου, πρέπει κατά προτεραιότητα να κατευθυνθούν σε έργα που έχουν ολοκληρωθεί κατά 75%. Σημειώνεται ότι μετά το 2008 αρκετά δημόσια και ιδιωτικά έργα ανεστάλησαν ή υιοθετήθηκαν χαμηλότεροι ρυθμοί προόδου των εργασιών τους, καθώς απέλειπε η κατάλληλη ροή χρηματικών πόρων. Οι εργολάβοι τονίζουν ότι δεν ανησυχούν για την απορρόφηση των νέων διαμερισμάτων όταν ολοκληρωθούν, αλλά μετά από το 2008 οι τιμές τους θα είναι μειωμένες και το κέρδος των επιχειρήσεων θα εξαληφθεί. Το σύνολο της έρευνας είναι διαθέσιμο στην ιστοσείδα του Γραφέιου ΟΕΥ Ερεβάν : www.agora.mfa.gr/am54
σελ. 4 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Πρεσβεία Ερεβάν Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων 6, Demirchian str. 0002, Yerevan Τηλέφωνο : (+37410) 530051, 530446, fax : (+37410) 530449 e-mail : ecocom-yerevan@mfa.gr www.agora.mfa.gr/am54 Το Γραφείο ΟΕΥ Ερεβάν είναι στη διάθεση των επιχειρήσεων που επιθυμούν να αναζητήσουν την προώθηση των προϊόντων τους στην αναπτυσσόμενη αγορά της Αρμενίας. Παρακαλούμε να μας αποστείλετε σχετικώς αιτήματα και παρατηρήσεις σας. Ασφαλισιτκός κλάδος οχημάτων. Συνολικά 341.800 οχήματα έχουν ασφαλιστήρια συμβόλαια αυτοκινήτων στην Αρμενία ως την 1η Μαΐου 2012, σύμφωνα εμ στοιχέια του Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης Αυτοκινήτων. Εκτιμάται ότι παρά την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου υπάρχουν ακόμα περίπου 25.000 ανασφάλιστα οχήματα. Συνολικά 5.200 αυτοκίνητα ασφαλίστηκαν το ίδιο ήταν ασφαλισμένος μονάχα τον μήνα Μάιο. Ωστόσο ο συνολικός αριθμός των ασφαλισμένων οχημάτων είναι περίπου 50.000 λιγότερο, σε σύγκριση με τα τέλη του 2011. Οι συνολικές πληρωμές ασφαλίστρων αυτοκινήτων ανήλθε περίπου στα 9 δις AMD (σχεδόν 22 εκ. δολ. ΗΠΑ) ως την 1η Μαΐου. Δηλαδή οι ασφαλιστικές εταιρείες αυτοκινήτων εισέπραξαν επιπροσθέτως περίπου 1,35 εκ. δολ σε σχέση με τον ίδο μήνα του 2011. Τον Απρίλιο τα έσοδα ήταν 500 χιλ. δολ. ενώ το 2010 ήταν 1 εκ. δολ. Σύμφωνα με τις στατιστικές, ένα σύνολο 14.770 τροχαίων ατυχημάτων συνέβησαν στην Αρμενία κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες, αλλά ο αριθμός αυτός μειώθηκε τον Απρίλιο, σε 2962. Κατά μέσο όρο, οι ασφαλιστικές εταιρείες πληρώνουν ως αποζημίωση 200.000 AMD (περίπου 490 δολάρια) για κάθε ατύχημα. Μερίδιο ανά κλάδο στην αύξηση του ΑΕΠ. Αρμενίας
σελ. 5 Τεύχος 43ο 24-29/6/2012 Κατασκευή υδροηλεκτρικού σταθμού με συνεργασία Αρμενίας-Ιράν. Το Ιράν και η Αρμενία συμφώνησαν να κατασκευάσουν έναν υδροηλεκτρικό σταθμό στον ποταμό Araks, ο οποίος είναι στα σύνορα των δύο χωρών. Η συμφωνία επιτεύχθηκε κατά την επίσκεψη του Ιρανού υπουργού Ενέργειας Majid Namjou στην Δημοκρατία της Αρμενίας το Σάββατο. Η κατασκευή της κοινής μονάδας παραγωγής ενέργειας θα αρχίσει στις 22 Αυγούστου 2012. Η ικανότητα του υδροηλεκτρικού σταθμού στον ποταμό (στην περιοχή ακριβώς των συνόρων των δυό χωρών καθώς εκεί η κοίτη του ποταμού επιτρέπει την μέγιιστη απόδοση) θα είναι 130 MW ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εργασίες κατασκευής θα ξεκινήσουν ταυτόχρονα στην περιοχή Meghri της Αρμενίας και στην περιοχή Qarachilar του Ιράν. Σύμφωνα με τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και της Δημοκρατίας της Αρμενίας, το Ιράν θα αναλάβει τη χρηματοδότηση της κατασκευής του υδροηλεκτρικού σταθμού στο Meghri. Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή δύο υδροηλεκτρικών σταθμών παραγωγής ενέργειας. Ένας από αυτούς, εκείνος στο Meghri, θα βρίσκεται στην αρμενική πλευρά του ποταμού Araks ποταμού, ενώ ο άλλος, Gharachilar, wil να κατασκευαστεί στην άλλη πλευρά των συνόρων. Στο εγγύς μέλλον ο Ιρανός υπουργός Ενέργειας θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Αρμενία και οι δύο χώρες θα υπογράψουν τη συμφωνία για την κατασκευή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και να θέσουν τον θεμέλιο λίθο των εγκαταστάσεων. Η κατασκευή θα πραγματοποιηθεί με την ιρανική εταιρεία Farat-Sepasat, όπως ανακοίνωσε ο Αρμένιος Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης προς δημοσιογράφους. Η Ιρανική πλευρά ανέλαβε την κατασκευή και τη χρηματοδότηση, αλλά και την εκμετάλλευση, καθώς η παραγόμενη ενέργεια θα πωλείται σε προνομιακές τιμές στην Αρμενία, ενώ επίσης δεσμεύτηκε και για λοιπές επενδύσεις την επομένη 2ετία. Η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού στο Meghri θα χρειαστεί πέντε χρόνια και άλλα 15 χρόνια θα χρειαστούν για την απόσβεση των επενδύσεων με την εκμετάλλευση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Σε 15 χρόνια η κυριότητα του σταθμού, με ετήσια παραγωγικότητα 800 000 000 kw-ώρες θα μεταφερθεί στην Αρμενία. Σύμφωνα με τον κ. Movsisian, κατά τη διάρκεια των 15 ετών από την αρχική λειτουργία της η ενέργεια που παράγεται στον υδρουλεκτρικό σταθμό Meghri θα εξάγεται σε προνομιακές τιμές στο Ιράν και το τελευταίο θα είναι υποχρεωμένο να εμπορεύεται το παραγώμενο ενεργειακό προϊόν επ ωφελεία της εταιρείας του εργοστασίου. Ωστόσο, η συμφωνία δίνει στην Αρμενία το δικαίωμα να αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές μειωμένες που θα προσδιορίζονται κάθε φορά μετά από διμερείς διαπραγματεύσεις.