Νόμος 1296/1982 «Για την ασφάλιση ανασφάλιστων ομάδων» (ΦΕΚ 128, τ. Α ), όπως τροποποιήθηκε με το Ν.1422/1984 «Ενοποίηση των Παραρτημάτων του Κλάδου Ασφάλισης κατά της Ασθένειας Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων(ΚΑΔΚΥ) σε ενιαίο φορέα, σύσταση Κλάδου Αυτοτελώς Απασχολούμενων, Ελεύθερων και Ανεξάρτητων Επαγγελματιών και άλλες ασφαλιστικού περιεχομένου διατάξεις» (ΦΕΚ 27, τ. Α ) με το Ν.1745/1987 «Σύσταση κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 234, τ. Α ) και με το Ν. 2556/1997 «Μέτρα κατά της εισφοροδιαφυγής, διασφάλιση εσόδων Ι.Κ.Α και άλλα θέματα» (ΦΕΚ 270, τ. Α ) Άρθρο 1. - 1. Στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) δημιουργείται ειδικός λογαριασμός με τον τίτλο ειδικός λογαριασμός συνταξιοδότησης ανασφάλιστων υπερήλικων οικονομικά ανεξάρτητος από τους άλλους κλάδους ασφάλισης. 2. Από το λογαριασμό αυτό χορηγείται, κάθε μήνα σύνταξη και, υγειονομική περίθαλψη σε Έλληνες υπηκόους και, ομογενείς, που μένουν μόνιμα στην Ελλάδα, με τις πιο κάτω προϋποθέσεις: α. Να έχουν συμπληρώσει το 68ο έτος της ηλικίας τους. β. Να μη παίρνουν αυτοί και οι σύζυγοί τους, στις περιπτώσεις ανδρόγυνων, σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής η χορήγηση σύνταξης από τον Ο.Γ.Α. στον ένα των συζύγων, στις περιπτώσεις ανδρόγυνων, δεν αποτελεί εμπόδιο για τη συνταξιοδότηση του άλλου συζύγου ως υπερήλικα και γ. Το ετήσιο ατομικό εισόδημα ή το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, στις περιπτώσεις ανδρόγυνων, από εργασία τους ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή δεν ξεπερνά το ύψος των ετήσιων παροχών (συντάξεων, δώρων Χριστουγέννων και, Πάσχα και επιδόματος αδείας) που χορηγεί ο Ο.Γ.Α. στον αγρότη ή το αγροτικό ζευγάρι. Όταν ο ένας από τους συζύγους παίρνει σύνταξη από τον Ο.Γ.Α. Οι ετήσιες συντάξεις του, όπως αυτές ορίζονται, πιο πάνω, συμπεριλαμβάνονται στο οικογενειακό εισόδημα που θα συγκριθεί, με τις ετήσιες συντάξεις που χορηγεί ο Ο.Γ.Α. σε αγροτικό ζευγάρι, προκειμένου να κριθεί, αν θα συνταξιοδοτηθεί ο άλλος των συζύγων, ως ανασφάλιστος υπερήλικας. Κατ` εξαίρεση, δικαιούνται τη σύνταξη του παρόντος άρθρου τα πρόσωπα που παίρνουν τα ίδια ή και οι σύζυγοί τους, σε περίπτωση εγγάμων, σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή μικρότερη από τη σύνταξη που χορηγεί ο Ο.Γ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4169/1961, υπό την προϋπόθεση ότι το ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό τους εισόδημα, από οποιαδήποτε πηγή, των συντάξεων συμπεριλαμβανομένων, δεν υπερβαίνει τις ετήσιες συντάξεις που χορηγεί ο Ο.Γ.Α στον αγρότη ή το αγροτικό ζεύγος. Στην έννοια του περιοδικού βοηθήματος, που αναφέρεται πιο πάνω, δεν περιλαμβάνονται τα βοηθήματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε αναξιοπαθούντα πρόσωπα από τα ειδικά προγράμματα του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας ή οποιουδήποτε άλλου φορέα, όπως αυτά ισχύουν κάθε φορά. 3. Για τη συνταξιοδότηση και υγειονομική περίθαλψη των προσώπων αυτών επιβαρύνεται ο 1
κρατικός προϋπολογισμός. 4. Η διοίκηση και η διαχείριση του Λογαριασμού ασκείται από το Διοικητικό Συμβούλιο και τα αρμόδια όργανα του Ο.Γ.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του Οργανισμού αυτού και του παρόντος νόμου. Στην έννοια του περιοδικού βοηθήματος, που αναφέρεται πιο πάνω, δεν περιλαμβάνονται τα βοηθήματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε αναξιοπαθούντα πρόσωπα από τα ειδικά προγράμματα του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας ή οποιουδήποτε άλλου φορέα, όπως αυτά ισχύουν κάθε φορά. Άρθρο 2. - 1. Το ποσό της παραπάνω σύνταξης είναι το ίδιο με το ποσό που χορηγείται από τον Ο.Γ.Α. στις διάφορες κατηγορίες συνταξιούχων γήρατος σύμφωνα με τις διακρίσεις του άρθρου 5 του Ν. 4169/1961 περί Γεωργικών Κοινωνικών Ασφαλίσεων όπως ισχύουν κάθε φορά. Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής νοείται ως όριο ηλικίας το 70ο έτος. Οι γυναίκες σύζυγοι συνταξιούχων ανασφάλιστων υπερήλικων που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του νόμου αυτού δικαιούνται οι ίδιες και οι σύζυγοι τους από 1.1.1983 το μηνιαίο ποσό της σύνταξης που προβλέπεται κάθε φορά από την παράγραφο 3 του άρθρου 5 του Ν. 4169/1961. χωρίς να χρειάζεται ή έκδοση απόφασης απονομής της σύνταξης για τις γυναίκες που συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν μέχρι 31.12.1982 το 70ο έτος της ηλικίας τους οι οποίες θεωρούνται αυτοδικαίως συνταξιούχοι. Σε περίπτωση που ο σύζυγος συνταξιούχου ανασφάλιστης υπερήλικης συνταξιοδοτηθεί από τον ΟΓΑ, το ποσό της σύνταξης της συζύγου του που της χορηγήθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5 του Ν. 4169/1961 καθορίζεται στο ύψος που ορίζεται κάθε φορά από την παράγραφο 3 του άρθρου 5 του ίδιου Ν. 4169/1961. 2. Σε όσους χορηγείται σύνταξη σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο καθώς και στα μέλη της οικογένειας τους παρέχεται επιπλέον και υγειονομική περίθαλψη που είναι ίδια με αυτή που παρέχεται στους ασφαλισμένους του Ο.Γ.Α και με την ίδια διαδικασία. Άρθρο 3.- 1. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν για την απονομή της σύνταξης καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια απαραίτητη για τη λειτουργία του Λογαριασμού θα οριστούν με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από πρόταση του Δ Σ. του Ο.Γ.Α. 2. Για την απόδειξη της ηλικίας την έναρξη καταβολής και διακοπής της σύνταξης τη διαδικασία και τα όργανα απονομής αυτής τις κυρώσεις και τα μέσα θεραπείας καθώς και για κάθε περίπτωση που επηρεάζει τα δικαιώματα που θεσπίζονται από τον παρόντα νόμο εφαρμόζεται ή νομοθεσία του Ο.Γ.Α 3. Κατ εξαίρεση, αν κατά την κρίση του οργάνου απονομής της σύνταξης είναι δυσχερής ή υποβολή από γυναίκες ή αλλοδαπούς ή ακαθόριστης υπηκοότητας πρόσωπα των αποδεικτικών στοιχείων της ηλικίας που ορίζονται από τη νομοθεσία του Ο.Γ.Α.. ή ηλικία των πιο πάνω προσώπων καθορίζεται από το όργανο απονομής της σύνταξης με την ίδια απόφαση που χορηγείται η σύνταξη βάσει στοιχείων που προκύπτουν από την αστυνομική ταυτότητα παλαιά δημοτολόγια διαβατήριο πιστοποιητικό γέννησης ή βάπτισης ή από οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο. 4. Σε περιπτώσεις που ο ανασφάλιστος υπερήλικος βρίσκεται σε διάσταση που δεν κατοικεί στην ίδια στέγη με τη σύζυγό του επί μια πενταετία τουλάχιστο πριν από την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση ή αν η σύζυγός του έχει εξαφανιστεί και δεν έχει δώσει σημεία ζωής επί τριάντα τουλάχιστο χρόνια πριν από την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση ή οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εξαφανίστηκε πιθανολογούν το θάνατό της δικαιούται σύνταξη εφόσον έχει και τις λοιπές προϋποθέσεις του παρόντος νόμου. Το ίδιο ισχύει και για την έγγαμη ανασφάλιστη 2
υπερήλικη σε περίπτωση διάστασης ή εξαφάνισης του συζύγου της.... Άρθρο 12.- Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει: α) των διατάξεων των άρθρων 1,2 εκτός του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού και 3 από την 1η Αυγούστου 1981, β) των διατάξεων του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 2 από την 1η Ιανουαρίου 1983, γ) των διατάξεων του άρθρου 8 από την 1η Οκτωβρίου 1981 και δ) των λοιπών διατάξεων από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην εφημερίδα της κυβερνήσεως εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από αυτές. 3
ΥΑ Α1/387/1986 «Δικαιολογητικά για τη χορήγηση των παροχών του ΟΓΑ» (ΦΕΚ 848,τ. Β ) Καθορίζουμε τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τις παροχές του ΟΓΑ ως εξής:... ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο: ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΩΝ 18. Υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος, με την οποία να δηλώνονται τα παρακάτω στοιχεία για τον εαυτό τους και για τη σύζυγό του (ή το σύζυγό της) στις περιπτώσεις ανδρογύνων: - Η οικογενειακή του κατάσταση. - Από πότε μένει μόνιμα στην Ελλάδα. - Αν είναι ή ήταν στο παρελθόν ασφαλισμένος σε οποιοδήποτε ταμείο και αν ναι σε ποιό, για πόσο χρονικό διάστημα ασφαλίστηκε και για ποιό επάγγελμα. - Αν παίρνει σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή και αν ναι, από πού παίρνει και ποιό είναι το μηνιαίο ποσό της σύνταξης ή του βοηθήματος. - Αν έχει οποιοδήποτε εισόδημα και αν ναι, από πού προέρχεται αυτό και σε τι ποσό ανέρχεται. - Σε ποια οικονομική εφορία υπάγεται, αν υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος και αν ναι, τι ποσό ακαθάριστου εισοδήματος δήλωσε για το προηγούμενο έτος. Εκτός από την παραπάνω υπεύθυνη δήλωση, πρέπει για κάθε μία από τις παρακάτω ειδικές περιπτώσεις να υποβάλλονται και τα εξής δικαιολογητικά: 19. Για συζύγους που βρίσκονται σε διάσταση. α. Υπεύθυνη δήλωση σε έντυπο του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, με την οποία ο αιτών να δηλώνει, ότι βρίσκεται σε διάσταση και δεν κατοικεί στην ίδια στέγη με το ή τη σύζυγό του, από ποια χρονολογία και αν παίρνει διατροφή και τι ποσό. β. Ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων σε ειρηνοδίκη ή σε Συμβολαιογράφο, ότι ο αιτών δεν κατοικεί στην ίδια στέγη με το ή τη σύζυγό του, λόγω διάστασης του, από ποια χρονολογία και αν παίρνει διατροφή και τί ποσό. 20. Για τους διαζευγμένους Διαζευκτήριο και Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, με την οποία ο αιτών να δηλώνει αν παίρνει διατροφή και τι ποσό. 21. Για τους αλλοδαπούς ή ακαθόριστης υπηκοότητας Έλληνες το γένος, βεβαίωση της Υπηρεσίας Αλλοδαπών ή της αρμόδιας Αστυνομικής Αρχής για τη μόνιμη κατοικία τους στην Ελλάδα και την ιδιότητά τους ως ομογενών. 22. Για συνταξιούχους άλλου φορέα - Δυνατότητα επιλογής α. Υπεύθυνη δήλωση του συνταξιούχου, επιδοματούχου κλπ του άλλου φορέα, στην οποία να δηλώνει, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 1296/1982, ότι θέλει να εισπράττει τη σύνταξη που χορηγεί ο ΟΓΑ στους ανασφάλιστους και όχι τη σύνταξη του άλλου φορέα. β. Βεβαίωση του φορέα απ` όπου παίρνει σύνταξη, βοήθημα κλπ. ο αιτών, ή η σύζυγός του, από την οποία να προκύπτει, ότι διακόπηκε η σύνταξη ή το βοήθημα κλπ και από πότε (ημέρα, 4
μήνας, χρόνος). 23. Για ασφαλισμένους σε άλλο φορέα: Όσοι είναι ή ήταν ασφαλισμένοι σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό φορέα, πρέπει να υποβάλλουν βεβαίωση του φορέα, από τηn οποία να προκύπτει ο χρόνος ασφάλισης, το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίστηκαν, αν παίρνουν ή όχι και αν δικαιούνται ή όχι σύνταξη. 24. Για ύπαρξη εισοδήματος από οποιαδήποτε πηγή α. Όσοι έχουν εισόδημα που προέρχεται από μίσθωση ακινήτων, πρέπει να υποβάλουν αντίγραφο μισθωτηρίου συμβολαίου, θεωρημένο από την αρμόδια Οικονομική Εφορία και αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος, γιά το προηγούμενο της υποβολής της αίτησης οικονομικό έτος. β. Όσοι έχουν εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή, από άσκηση επαγγέλματος ή από συμμετοχή σε επιχειρήσεις κλπ πρέπει να υποβάλουν εκκαθαριστικό σημείωμα της αρμόδιας Οικονομικής Εφορίας, για το εισόδημα του προηγούμενου χρόνου. Τα δικαιολογητικά που αναφέρονται ανωτέρω με στοιχεία 19β, 21, 22β και 24 δεν μπορούν να αντικατασταθούν με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986.... ΚΕΦΑΛΑΙΟ 28ο: ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ 114. Το Δ.Σ. του Ο.Γ.Α. ή το αρμόδιο να αποφασίσει όργανο διατηρεί την ευχέρεια σε ορισμένες περιπτώσεις να ερευνά ελεύθερα τα πραγματικά και νομικά στοιχεία της υπόθεσης, δικαιούμενο για την εξακρίβωση των πραγματικών στοιχείων να ενεργήσει για την απόδειξη αυτών εξέταση μαρτύρων, να προκαλέσει πραγματογνωμοσύνη, γνωμάτευση γιατρών, να ζητήσει το κατά περίπτωση αναγκαίο δικαιολογητικό για την απόδειξη της ιδιότητας που επικαλείται ο ενδιαφερόμενος για να στηρίξει το αίτημά του, αποφαίνεται δε επί της αιτήσεως ελεύθερα και κατά συνείδηση, σύμφωνα με το Νόμο. 115. Διατηρούνται σε ισχύ οι ισχύουσες διατάξεις και ρυθμίσεις που προβλέπουν τα πιστοποιητικά και στοιχεία που απαιτούνται για την εφαρμογή των ασφαλιστικού περιεχομένου Κανονισμών της ΕΟΚ και των διμερών συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλειας που έχει συνάψει η Χώρα μας. 5