ΘΕΜΑ 1 1.1 γ 1.2 α 1.3 β 1.4 γ 1.5 α Λ β Λ γ Σ δ Σ ε Λ ΘΕΜΑ 2 2.1 α) i) 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 3 Z 1 = 15 ii) 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 6, 4s 2, 3d 3 ή 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 6, 3d 3, 4s 2 Z 2 = 23 ii) 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 6, 4s 2, 3d 7 ή 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 6, 3d 7, 4s 2 Z 3 = 27 β) Το στοιχείο που ανήκει στον τομέα p είναι αυτό με Z 1 = 15.Το στοιχείο που ανήκει στην ίδια ομάδα και έχει την μεγαλύτερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού είναι το στοιχείο που έχει ατομικό αριθμό 7 (Ζ =7). Αυτό συμβαίνει γιατί όσο μεγαλώνει η ατομική ακτίνα,η ενέργεια πρώτου ιοντισμού μεγαλώνει (Ε i ). Άρα αφού ψάχνουμε το στοιχείο που είναι στην ίδια ομάδα όσο μικραίνει η ατομική ακτίνα τόσο η ενέργεια πρώτου ιοντισμού μεγαλώνει. 2.2 α) 7 Ν : 1s 2, 2s 2, 2p 3 ή Κ(2),L(5) 1 Η : 1s 1 ή Κ (1) 8 : 1s 2, 2s 2, 2p 4 ή Κ(2),L(6) 17 Cl : 1s 2, 2s 2, 2p 6, 3s 2, 3p 5 ή Κ(2), L(8), Μ(7) ι) ΝΗ 4 Ν 3 : η ένωση είναι ιοντική άρα κάθε ιόν ξεχωριστά. - ΝΗ 4 & Ν 3 ΝΗ 4 : e σθένους = 5 4 1 = 8, κεντρικό το Ν άρα : Η Η Η Ν Η ή καλύτερα Η Ν Η με ημιπολικό δεσμό Η Η Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 1
e σθένους : 1 5 3. 6 = 24,κεντρικό το Ν. - - : Ν : ή τελικά : Ν : :: :: ιι) HCN e σθένους : 1 4 5 = 10,κεντρικό το C. H C N: ή τελικά H C N ιιι) HClO 4 e σθένους : 1 7 4. 6 = 32, κεντρικό το Cl... :O: Η Cl : :: 2.2 ι δυο ενώσεις ιοντίζονται το HCl πλήρως (ισχυρό οξύ) και το CH 3 COOH μερικώς (ασθενές οξύ) ως εξής : (Μ) ΗCl H 3 O Cl - Από C 1 σχηματιζ C 1 C 1 (Μ) CH 3 COOH CH 3 COO - H 3 O I.ισορ C 2 σχηματιζ αc 2 αc 2 Επειδή έχουν το ίδιο ph άρα α C 2 = C 1 ή α = C 1 / C 2 < 1 ή C 2 > C 1 Τα mol είναι αντίστοιχα : n ΗCl = C 1. V & n CH 3 COOH = C 2. V ι αντιδράσεις των ενώσεων αντίστοιχα είναι : ΝαΗ ΗCl ΝαCl H 2 O 1 mol 1 mol n ΝαΗ 1 n ΗCl ΝαΗ CH 3 COOH CH 3 COOΝα H 2 O 1 mol 1 mol n ΝαΗ 2 n CH 3 COOH Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 2
Άρα n ΝαΗ 1 = C 1. V, n ΝαΗ 2 = C 2. V & επειδή C 2 > C 1 άρα n ΝαΗ 1 = < n ΝαΗ 2 δηλαδή το CH 3 COOH απαιτεί μεγαλύτερη ποσότητα ΝαΗ σε mol,από το HCl. 2.3 πολυμερισμός α. ν CH 2 =C CH=CH 2 CH 2 C=CH CH 2 Cl Cl ν Cl αλκοόλη,θ β. CH 3 CH 2 C CH 3 2NaOH Cl CH 3 C C CH 3 2 ΝaCl 2 H 2 O γ.ch 3 CH 2 CΗ ΜgCl H 2 O CH 3 CH 2 CΗ 2 CH 3 Mg(OH)Cl CH 3 δ. CH 3 C C Na CH 3 CΗ Cl CH 3 C C CH CH 3 NaCl ΘΕΜΑ 3 3.1 α) CH 3 CH 3 Α CH 3 COOCH 2 CH 3 Β CH 3 CH 2 OH Γ Δ Ε RMgCl CH 3 COONa CH 3 COOH CH 3 CH=O CH 3 MgCl Ζ CH 3 CHCH 3 Θ OH CH 3 CH 2 Cl Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 3
β) CH 3 - CH - CH 3 Ι 2 CH 3 - C - CH 3 2 ΗΙ Η CH 3 - C - CH 3 3 Ι 2 CH 3 - C CΙ 3 3 ΗΙ CH 3 C CΙ 3 ΝaOH CH 3 - COONa CHI 3 κίτρινο ίζημα 5 ΗΙ 5 ΝaOH 5 ΝaI 5 H 2 O 3.2 To αλκίνιο που παράγει αλδεΰδη είναι το αιθίνιο (το μοναδικό αλκίνιο που δίνει με προσθήκη νερού αλδεΰδη & είναι αλδεΰδη γιατί αντιδρά με αμμωνιακό διάλυμα AgNO 3 παράγοντας ίζημα). Άρα : CH CH. n CH CH = 2,6 /26 =0,1 mol (M r CH CH = 2. 12 2. 1 =26) CH CH 2 CuCl 2 NH 3 CuC CCu 2NH 4 Cl 1 mol 1 mol 0,1 mol ;= 0,1 mol n CuC CCu = 0,1. 151 =15,1 gr (M r CuC CCu = 2. 12 2. 63,5 =151) ΘΕΜΑ 4 4.1.α (Δ 1 ) CH 3 ΝΗ 2 C 1 = 1 M ph= 12 ή poh =2 [OH - ]=0,01M H CH 3 ΝΗ 2 στο Δ 1 ιοντίζεται σύμφωνα με την αντίδραση : Μ CH 3 ΝΗ 2 Η 2 CH 3 ΝΗ 3 OΗ - Αρχ C 1 Ιοντ -x παραγ x x Ι.ισ C 1 - x x x Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 4
[Η] - = 0,01 =x K b = x 2 / C 1 x ή K b =(0,01) 2 / C 1 ( με x = 10-2 M & C 1 = 1M) άρα: K b =10-4 (ι προσεγγίσεις ισχύουν γιατί : K b /C =10-4 / 0,1 = 10-4 10-2 ) (Δ 2 ) CH 3 ΝΗ 2 C 2 =? M [Η - ]=10 8 [Η 3 ] στο διάλυμα αυτό ισχύει : [Η - ] =10 8 [Η 3 ] [Η 3 ]. [Η - ] =10-14 [Η 3 ]. 10 8 [Η 3 ] =10-14 ή [Η 3 ] 2 =10-22 ή [Η 3 ] =10-11 ή[η - ] =10-3 H CH 3 ΝΗ 2 στο Δ 2 ιοντίζεται σύμφωνα με την αντίδραση : Μ CH 3 ΝΗ 2 Η 2 CH 3 ΝΗ 3 OΗ - Αρχ C 2 Ιοντ -y παραγ y y Ι.ισ C 2 - y y y [Η] - = 0,001 =y K b = y 2 / C 2 y ή 10-4 =(0,001) 2 / C 2 άρα C 2 =10-2 Μ (ι προσεγγίσεις ισχύουν γιατί : K b /C =10-4 / 0,01 = 10-2 10-2 ) 4.2 α CH 3 ΝΗ 2 CH 3 ΝΗ 2 CH 3 ΝΗ 2 C 1 = 1 M C 2 = 0,01 M V 1 V 2 V 3 =V 1 V 2 n 1 = V 1 n 2 = 0,01V 2 = n 3 = V 1 0,01V 2 ph 3 = 11,5 ή poh=2,5 ή [Η - ]=10-2,5 = z Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 5
C 3 = V 1 0,01V 2 / V 1 V 2 (1) H CH 3 ΝΗ 2 στο Δ 3 ιοντίζεται σύμφωνα με την αντίδραση : Μ CH 3 ΝΗ 2 Η 2 CH 3 ΝΗ 3 OΗ - Αρχ C 3 Ιοντ - z παραγ z z Ι.ισ C 3 - y z z [Η - ]=10-2,5 = z K b = z 2 / C 3 z ή 10-4 =(10-2,5 ) 2 / C 2 άρα C 2 =10-1 Μ (2) Από τις (1),(2) έχουμε : (V 1 0,01V 2 ) / (V 1 V 2 ) = 1/10 ή V 1 V 2 =10 V 1 0,1V 2 ή 0,9V 2 =9V 1 ή V 1 /V 2 =1/10 β. [CH 3 ΝΗ 3 ]= [Η - ]=10-2,5 Μ,[Η 3 ]=10-11,5 Μ 4.3. Στο Δ 1 τα mol της CH 3 ΝΗ 2 είναι n = 0,1 και με την προσθήκη του HCl θα έχουμε αντίδραση μεταξύ των συστατικών.το HCl θα αντιδράσει πλήρως ή θα είναι σε έλλειμμα αλλιώς θα είχαμε χαμηλότερες τιμές ph στο τελικό διάλυμα. (το τελικό διάλυμα έχει όγκο 0,1L) mol CH 3 ΝΗ 2 ΗCl CH 3 ΝΗ 3 Cl Αρχ 0,1 n Αντ - n - n Παρ n Τελικά 0,1-n - n Ι) αν η CH 3 ΝΗ 2 είναι σε περίσσεια ( ρυθμιστικό ) : C CH 3 ΝΗ 2 = (0,1 n) / 0,1 M = C βάσης & C CH 3 ΝΗ 3 Cl = n / 0,1 M = C CH 3 ΝΗ 3 = C οξέος ph = 5 ή poh =9 ή [Η - ]=10-9 Κ b = [OH - ] C οξέος /C βάσης ή 10-4 = 10-9 (n/0,1) /(0,1-n /0,1) ή μετά από πράξεις n = 0,1 mol άρα θα έχουμε πλήρη αντίδραση. C βάσης =0 Μ& C CH 3 ΝΗ 3 Cl = 0,1/0,1 = 1 Μ (Μ) CH 3 ΝΗ 3 Cl CH 3 ΝΗ 3 Cl - Από 1 σχηματιζ 1 1 Το CH 3 ΝΗ 3 ως συζυγές οξύ ασθενούς βάσης ιοντίζεται ενώ το Cl - ως συζυγής βάση ισχυρού οξέος δεν επηρεάζει το ph του διαλύματος. Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 6
Μ CH 3 ΝΗ 3 Η 2 CH 3 ΝΗ 2 Η 3 Αρχ 1 Ιοντ - ω παρ ω ω Ι.ισ 1 - ω ω ω Κ α = Κw / Kb = 10-14 / 10-4 = 10-10,ω = 10-5 αφού ph = 5 & προσεγγίσεις δεκτές 1 ω = 1. Άρα 10-10 = ω 2 /1 ή 10-10 = (10-5 ) 2 ή 10-10 =10-10,σωστό. Επομένως n HCl = 0,1 mol Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 7