ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΥ Σόλων Κασίνης Διευθύνων Σύμβουλος 30 Απριλίου 2014, Λευκωσία
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΙΛΗΤΗ Σήμερα, ο Σόλων Κασίνης δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα και ασχολείται με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών διεθνώς, κυρίως σε θέματα που αφορούν τη βιομηχανία πετρελαίου και αερίου, μέσω της δικής του εταιρείας με την επωνυμία KASSINIS INTERNATIONAL CONSULTING LTD, της οποίας είναι ο ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος. Είναι επίσης, ο Πρόεδρος της Σχολής SOLON KASSINIS ENERGY TRAINING SCHOOL AND RESEARCH CENTRE του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus, στην οποία και διδάσκει παράλληλα. Πρόσφατα διορίστηκε σύμβουλος του πρωθυπουργού της Ελλάδος, Αντώνη Σαμαρά, επί ενεργειακών θεμάτων.
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Οι εκτιμήσεις του Αμερικανικού Ινστιτούτου Γεολογικής Επισκόπησης (γνωστού ως USGS) που δημοσιεύτηκαν το 2010 αναφορικά με το δυναμικό υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καταδεικνύουν σημαντικές για την Κύπρο ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου που ενδεχομένως να βρίσκονται στο νότιο και νοτιοανατολικό μέρος της υφιστάμενης περιοχής έρευνας.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΞΙΑ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Βάσει των σεισμικών ερευνών που έγιναν εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και των αξιολογήσεων των γεωφυσικών δεδομένων, καθώς και των γεωλογικών μελετών που έγιναν στην Ανατολική Μεσόγειο, εκτιμάται ότι η ποσότητα φυσικού αερίου που δυνατόν να υπάρχει εντός της κυπριακής ΑΟΖ (χωρίς να αποκλείεται και η ύπαρξη πετρελαίου) ανέρχεται περίπου στα 60 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Η αξία πώλησης των δυνητικών αυτών κοιτασμάτων κυμαίνεται αναλόγως της μορφής και της τιμής διάθεσης του φυσικού αερίου. Μια τυπική εκτίμηση με διάφορες παραδοχές στους υπολογισμούς φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα. Μέτρηση Ποσότητα Αξία (billion $) Φυσικό Αέριο (tcf) 60 --------- Φυσικό Αέριο (billion MMBTU) [2% αυτοκατανάλωση παραγωγής] 65 390 ($6/MMBTU) ΥΦΑ (million metric tonnes) [8% αυτοκατανάλωση παραγωγής] 1155 --------- ΥΦΑ (billion MMBTU) 60 540 ($9/MMBTU) 720 ($12/MMBTU) 900 ($15/MMBTU)
ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Η Noble Energy διεξήγαγε εντός του τεμαχίου 12, διάφορες σεισμικές έρευνες καθώς και 2 ερευνητικές γεωτρήσεις. Στις 28 Δεκεμβρίου του 2011 η Noble Energy προέβηκε σε σχετική ανακοίνωση αναφορικά με την ανακάλυψη σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου στο τεμάχιο 12. Στις 13 Οκτωβρίου 2013, μετά από τη γεώτρηση αξιολόγησης στο κοίτασμα «Αφροδίτη» και την παραγωγική δοκιμή που ακολούθησε, η Noble Energy ανακοίνωσε τα ακόλουθα: ύπαρξη ουσιαστικών ανακτήσιμων ποσοτήτων φυσικού αερίου, οι οποίες κυμαίνονται από 3.6 έως 6 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (με βάση το 75 ο και 25 ο εκατοστημόριο), με μέση τιμή τα 5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια σημαντική παραγωγική ικανότητα που ανέρχεται στα 250 εκατομμύρια κυβικά πόδια ημερησίως εντοπίστηκε καθαρό πάχος ταμιευτήρα περίπου 120 ποδών
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Στις 17 Δεκεμβρίου 2013, η Noble Energy προέβηκε στην εξής ανακοίνωση: Significant exploration potential remains on the Company's acreage position in the Eastern Mediterranean, with approximately 3 billion barrels of gross unrisked oil potential in the deep Mesozoic play in both Cyprus and Israel and four trillion cubic feet gross of natural gas potential in Cyprus. Current plans are to resume exploration drilling in the Eastern Mediterranean in late 2014 or early 2015. Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, αναμένεται να προκύψουν σημαντικές ανακαλύψεις πετρελαίου εντός της ΑΟΖ της Κύπρου, με μεγάλες προοπτικές από την εκμετάλλευση τους. Αυτό πρόκειται ασφαλώς για μια άκρως θετική για την Κύπρο εξέλιξη.
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Οι μέχρι σήμερα ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ισραήλ και την Κύπρο επιβεβαιώνουν τις μεγάλες προοπτικές που υπάρχουν για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των πρόσθετων κοιτασμάτων που φαίνεται να υπάρχουν στο τεμάχιο 12, υπάρχουν και σοβαρές ενδείξεις ουσιαστικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα υπόλοιπα αδειοδοτημένα τεμάχια, οι ποσότητες των οποίων αναμένονται να είναι μεγαλύτερες από τις σημερινές ποσότητες στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12. Δεν αποκλείεται επίσης το ενδεχόμενο, με τη δεύτερη γεώτρηση αξιολόγησης της ανακάλυψης φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12, που προγραμματίζεται να γίνει, να αναθεωρηθούν οι σημερινές εκτιμήσεις της ποσότητας φυσικού αερίου ουσιαστικά προς τα άνω.
ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΥΦΑ Ενίσχυση της ασφάλειας της χώρας έναντι εξωτερικών απειλών με την εμπλοκή στην εμπορική δομή του τερματικού μεγάλων εταιρειών από ισχυρές χώρες. Το τερματικό υγροποίησης, ως η πρωταρχική λύση αξιοποίησης των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου, θα αποτελέσει τον κινητήριο μοχλό για την επανεκκίνηση, ανάπτυξη και σταθεροποίηση της κυπριακής οικονομίας, μέσα από τη: Δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας που μπορεί να διαρκέσουν έως και μια δεκαετία. Εισροή εσόδων της τάξης των δισεκατομμυρίων στα ταμεία του Κράτους. Διακίνηση δισεκατομμυρίων μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Κύπρου. Προσέλκυση ξένων επενδύσεων και κεφαλαίων. Δημιουργία μεγάλων αποθεματικών κεφαλαίων. Ως εκ τούτου, το τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό τρόπο στήριξης της κυπριακής οικονομίας καθώς και το μέσο για τη διέξοδο από την υφιστάμενη οικονομική κρίση. Επιπρόσθετα, η Κύπρος θα καταστεί ως ένας σημαντικός παίκτης στην αγορά ΥΦΑ παγκοσμίως και θα είναι σε θέση να αποτελέσει τον κεντρικό ενεργειακό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου.
ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ/ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ Ένα έργο, του οποίου η υλοποίηση θα αποτελέσει πρόσθετη επιλογή για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου (μέσω της εμπορίας της παραγώμενης ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο). Παράλληλα, με την υλοποίηση του, το καλώδιο αυτό θα μπορεί να μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη από ΑΠΕ, κάτι που θα βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα αυτού. Η πρώτη φάση του έργου, που αφορά τη διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ, όχι μόνο θα συντελέσει στην ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου, αλλά ταυτόχρονα θα μπορεί να αποτελέσει την ενδιάμεση λύση μέχρι την έλευση του φυσικού αερίου στην Κύπρο από τα κοιτάσματα μας (πέραν βέβαια και από τα γεωπολιτικά οφέλη που αναμένεται ότι θα υπάρξουν). Εκτιμώμενο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος (παραγωγή στο Ισραήλ και διαμετακόμιση από το Ισραήλ στην Κύπρο): περίπου 9 σεντ του Ευρώ ανα κιλοβατώρα.
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΕΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Billion Euros
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Άμεση συνεισφορά/οφέλη Έσοδα από την πώληση σεισμικών δεδομένων και εκθέσεων ερμηνείας (της τάξης των εκατομμυρίων Ευρώ). Έσοδα από τη διεξαγωγή γύρων αδειοδότησης (της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων Ευρώ). Έσοδα από την χορήγηση αδειών έρευνας (της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων Ευρώ). Έσοδα από την παραγωγή και πώληση/εξαγωγή υδρογονανθράκων (προβλέπεται να είναι της τάξης των μερικών διεσεκατομμυρίων Ευρώ ανά έτος).
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Έμμεση Συνεισφορά Ποσοστό περί του 20% των δαπανών για τις δραστηριότητες γεωτρήσεων μεταφέρεται στις εγχώριες εταιρείες που παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες και εξοπλισμό. Επιπρόσθετα, ένα ποσοστό της τάξης του 2-3% των εξόδων από τις ερευνητικές δραστηριότητες δαπανάται για εγχώριες βοηθητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες (γραφεία, διαμονή, νομικές και λογιστικές υπηρεσίες). Ποσοστό περί του 10% των δαπανών κατά το στάδιο ανάπτυξης των υπεράκτιων κοιτασμάτων εκτιμάται ότι θα μπορούσε να καταλήξει σε εγχώριες εταιρείες παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών και εξοπλισμού. Επίσης, κατά την κατασκευή της μονάδας υγροποίησης, η εμπλοκή εγχώριων εταιρειών και προσωπικού αναμένεται να συνεισφέρει στην εθνική οικονομία (με ένα εκτιμώμενο ποσοστό της τάξης του 5% κατά τα 3 πρώτα έτη, 3% για το επόμενο έτος και 1% για το τελευταίο έτος κατασκευής 2 συστοιχιών υγροποίησης.
ΑΛΛΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Έμμεσα Οφέλη Μείωση του κόστους εισαγωγής ενεργειακών προϊόντων και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της χρήσης των εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου (και συμπυκνωμάτων) εκτιμώμενη εξοικονόμηση της τάξης των εκατοντάδων εκατομμυρίων ανά δεκαετία. Ανάπτυξη εγχώριας βιομηχανίας και τεχνολογίας πετρελαίου & αερίου και δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας. Δημιουργία προϋποθέσεων για την εργοδότηση επιστημονικού δυναμικού Μείωση ανεργίας και ανάπτυξη τοπικής γνώσης σε θέματα υδρογονανθράκων (τεχνικής, οικονομικής, λογιστική, νομικής φύσεως ζητήματα). Δημιουργία ευκαιριών για επιχειρήσεις παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών π.χ. υπηρεσίες σίτισης, ναυτιλίας/μεταφορών, ξενοδοχειακές υπηρεσίες κ.α. Εισαγωγή προγραμμάτων κατάρτισης νέων επιστημόνων σε τεχνολογίες που αφορούν τον τομέα των υδρογονανθράκων σε κυπριακά πανεπιστήμια. Δυνατότητα για επενδύσεις σε νέες παρεμφερείς βιομηχανίες π.χ. παραγωγή πετροχημικών. Έσοδα από την απόδοση των επενδύσεων των κερδών από τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων (μέσω ενός ειδικού Εθνικού Ταμείου Υδρογονανθράκων). Υποβοήθηση/στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας από τα έσοδα υδρογονανθράκων προκειμένου να καταστεί η Κύπρος τεχνολογικό κέντρο στον τομέα αυτό.
ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ Η παραγωγή υδρογονανθράκων αποτελεί μια σχετικά χρονοβόρα και απαιτητική διαδικασία, αφού πρώτα θα πρέπει πάντοτε να προηγηθούν οι αναγκαίες ενέργειες για την αναζήτηση, έρευνα και σχεδιασμό-αδειοδότηση των απαραίτητων υποδομών και εγκαταστάσεων για την εξόρυξη, μεταφορά και πώληση των υδρογονανθράκων. Κατά το στάδιο της ανάπτυξης και παραγωγής υδρογονανθράκων αναμένεται μεγαλύτερη εμπλοκή ντόπιων επιχειρήσεων στην παροχή υλικών και υπηρεσιών προς τις πετρελαϊκές εταιρείες. Σίγουρα η Κύπρος, μέσω της ορθής αξιοποίησης του ορυκτού της πλούτου, όταν και όποτε αρχίσει αυτή η κρίσιμη φάση, θα είναι σε θέση: να βελτιώσει σημαντικά τους οικονομικους της δείκτες να συμβάλει στην επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας να ανακάμψει από την οικονομική ύφεση στην οποία βρίσκεται σήμερα να επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης Το μοναδικό μέσο που θα συντελέσει σε μεγάλο βαθμό στα πιο πάνω, όσον αφορά την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, είναι το τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ