www.romvos.edu.gr ΠΑΝΕΛΛΑ ΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΣ ΤΕΤΑΡΤΗ 7 ΜΑΪΟΥ 015 ΧΗΜΕΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α. β Α. γ Α4. α Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. α) Λάθος Το NaF δηµιουργεί βασικό διάλυµα. Η προσθήκη υδατικού διαλύµατος ισχυρής βάσης θα προκαλέσει αύξηση του ph µόνο αν το ph του είναι υψηλότερο του αρχικού ph. Σε αντίθετη περίπτωση (αν π.χ. το διάλυµα της ισχυρής βάσης έχει µικρότερο ph από το αρχικό) θα προκληθεί µείωση του αρχικού ph ή µπορεί και να παραµείνει σταθερό. β) Σωστό Το 1 - βουτίνιο αντιδρά µε CuCl / NH και παράγει κεραµέρυθρο ίζηµα. Το βουτίνιο δεν αντιδρά µε CuCl / NH. γ) Σωστό Το διάλυµα περιέχει ασθενές οξύ ( ) CHCOO προερχόµενη από τη διάσταση άλατος ( CHCOONa ) άρα είναι Ρυθµιστικό ιάλυµα. Το NaCl δεν επηρεάζει τις ιδιότητες του διαλύµατος CH CO H O CH COO + + HO CH COONa CH COO + Na CH CO και τη συζυγή του βάση ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: Φλέµιγκ 40, τηλ. 109911569 Κύπρου 51, τηλ. 109941471, 10995566 Γερουλάνου 10, τηλ. 109911067 ΗΛΟΥΠΟΛΗ: Ναυαρίνου 1, τηλ. 10994496, Πρωτόπαππα & Ρόδου, τηλ. 10995510-11
δ) Λάθος Το Heέχει ηλεκτρονιακή δοµή 1s. ε) Λάθος Οι αλκοόλες δεν είναι ισχυρότερα οξέα από το HO εποµένως δεν ιοντίζονται όταν διαλυθούν στο HO. Β. α) X: 1s s p 7 η περίοδος, A (15 η ) οµάδα Y :1s s p 6 s 1 η περίοδος, Α ( η ) οµάδα β) Το Χ έχει µεγαλύτερη Ε i1από το Ψ, γιατί βρίσκεται υψηλότερα και δεξιότερα στον Π.Π. ηλαδή το Ψ έχει λιγότερες στιβάδες από το Χ, και το ραστικό Πυρηνικό Φορτίο του είναι µεγαλύτερο από αυτό του Χ. γ) Η X O : 4e σθένους O= X O H O + ΨΟ: Ψ Ο ΘΕΜΑ Γ Γ1. Οι Σ.Τ. είναι: Α: CH CH B: CH CH = O Γ: CH CO : CH COONα Ε : CH CH Z : CH CH Cl Θ : CH CH MgCl K : CHCHCHCH OMgCl Λ: CHCHCHCH CH COOCH CH CH M: CH ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: Φλέµιγκ 40, τηλ. 109911569 Κύπρου 51, τηλ. 109941471, 10995566 Γερουλάνου 10, τηλ. 109911067 ΗΛΟΥΠΟΛΗ: Ναυαρίνου 1, τηλ. 10994496, Πρωτόπαππα & Ρόδου, τηλ. 10995510-11
Γ. Α : CH CH CH = CH B: CH CH CH - CH I Γ: CH CH CH - CH 1ο µέρος: Έστω mol της Β και της y mol της Γ. CH CH CHCH + Na CH CH CHCH + 1/ H ONa mol 6 mol CH CH CH + Na CH CH CH CH ONa + 1/ H y mol y 6 mol Για το H : m = + y = 1,1 m 6, 4 + y = 0, ο µέρος: CH CH CHCH + 4 I + 6 NaΟΗ CH CH CΟΟΝa + CHI + 5 Na + 5 H Ο mol mol Για το CHI : = 0,08 = 0,4 mol Άρα, από + y = 0, y = 0,06 mol ο µέρος: 5CH CH CHCH + ΚΜnΟ 4 + H SO 4 5CH CH CCH + ΜnSΟ 4 + Κ SO 4 + 8H O O 0,08 mol 0,0 mol 5CH CH CH CH +4ΚΜnΟ 4 +6H SO 4 5CH CH CO+4ΜnSΟ 4 +Κ SO 4 +11H O 0,0 mol 0,016 mol n 0, 048 Για το KMnO 4 : c = = 0, 48 L. 0,1 ΘΕΜΑ 1. Πριν την ανάµιξη Na:n= c = 0,1 HCO:n= c = 0,1 1= 0,1mol Για να προκύψει ph=4 πρέπει το HCO να βρίσκεται σε περίσσεια. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: Φλέµιγκ 40, τηλ. 109911569 Κύπρου 51, τηλ. 109941471, 10995566 Γερουλάνου 10, τηλ. 109911067 ΗΛΟΥΠΟΛΗ: Ναυαρίνου 1, τηλ. 10994496, Πρωτόπαππα & Ρόδου, τηλ. 10995510-11
mol Νa + HCO HCOONa + ΗΟ Αρχ. 0,1 0,1 - - Αντ. 0,1 0,1 - - Παρ. - - 0,1 0,1 Τελ. - 0,1-0,1 0,1 0,1 Το διάλυµα που προκύπτει είναι ρυθµιστικό επειδή περιέχει ασθενές οξύ HCO και τη συζυγή του βάση HCOO 0,1 CB ολ pη= pka+ log 4= 4+ log 0,1 = 0,1 0,1 C 0,1 0,1 oξ 0,= 0,1 = 0,5Lή 500mLΥ. Με την ανάµιξη αλλάζουν οι C 0,1 0,5 HCOOΗ:C1 1 = C 1 ολ C 1= C 1= 0, 05M 1 1 0,5 CHCO :C = C ολ C = C = 0, 5M 1 M HCO + H O HCOO - + Η Ο + Αρχ. 0,05 - - I.I. 0,05- ολ M CH CO + H O CH COO - + Η Ο + Αρχ. 0,5 - - I.I. 0,5-ψ ψ ψ [ ] 6 ( ψ) 5 10 ( 1) HCOO HO 4 + ψ Ka HCO = 10 = HCO 0, 05 + = ( ) [ ] 6 ψ ( ψ) 5 10 5,5 + = + = CHCOO HO 5 ψ + ψ Ka CH CO = 10 = CH CO 0,5 ψ + = Απο 1, : ψ 10 ψ 10 Μ Αρα ph=,5 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: Φλέµιγκ 40, τηλ. 109911569 Κύπρου 51, τηλ. 109941471, 10995566 Γερουλάνου 10, τηλ. 109911067 ΗΛΟΥΠΟΛΗ: Ναυαρίνου 1, τηλ. 10994496, Πρωτόπαππα & Ρόδου, τηλ. 10995510-11
. mol HCO + Mg (HCOO) Mg + H Αρχ. 0,05 - Τελ. - 0,05 mol CH CO + Mg (CH COO) Mg + H Αρχ. 0,5 - Τελ. - 0,5 Για το H :n= = 0, 75, 4 = 6,16L m 4. Είναι δυνατός ο προσδιορισµός της συγκέντρωσης του HCO λόγω της οξείδωσης του απ το διάλυµα του KMnO 4 και του Η SO 4. 5HCO+ KMnO4+ HSO4 5CO+ MnSO4+ KSO4+ 8HO Το διάλυµα του KMnO 4 έχει ερυθροϊώδες χρώµα και όσο αντιδρά µε το HCO αποχρωµατίζεται. Όταν καταναλωθεί πλήρως το HCO το KMnO 4 θα διατηρεί το χρώµα του όταν προστεθεί στο διάλυµα. Τότε διακόπτουµε την ογκοµέτρηση και µε τον κατάλληλο στοιχειοµετρικό υπολογισµό, µετρώντας τον όγκο του διαλύµατος KMnO 4 που καταναλώθηκε και µε δεδοµένη τη γνωστή συγκέντρωσή του ως προτύπου διαλύµατος υπολογίζουµε τη συγκέντρωση του HCO. ΣΧΟΛΑΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΩΝ Τα θέµατα χαρακτηρίζονται σε γενικές γραµµές απλά και σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του µαθήµατος, σαφώς πιο απλά σε σχέση µε τ αντίστοιχα των προηγούµενων ετών. Οι υποψήφιοι δυσκολεύτηκαν περισσότερο στις αριθµητικές πράξεις και όχι σε οτι αφορά τις θεωρητικές ερωτήσεις και τα χηµικά φαινόµενα. Επιµέλεια Απαντήσεων Καντώνης Γιώργος Κουκουλάς Γιάννης ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: Φλέµιγκ 40, τηλ. 109911569 Κύπρου 51, τηλ. 109941471, 10995566 Γερουλάνου 10, τηλ. 109911067 ΗΛΟΥΠΟΛΗ: Ναυαρίνου 1, τηλ. 10994496, Πρωτόπαππα & Ρόδου, τηλ. 10995510-11