ΔΙΑΛΕΞΗ 2-4-2016 Γιάννης Σακέλλης
Πληθυσμός και Εργατικό Δυνμικό Μέχρι τώρα: Οι εξελίξεις στη δομή του πληθυσμού επηρεάζουν το τμήμα αυτού που είναι σε θέση να εργαστεί: Δημογραφική Γήρανση Υπογεννητικότητα Μετανάστευση
Περαιτέρω, Ο πληθυσμός δεν αποτελεί ένα επίπεδο ομοιογενές αλλά σε ένα σαφώς ιεραρχημένο σύνολο που αναδύεται από ένα σύνθετο πλέγμα κοινωνικών σχέσεων.
W/P Εγρατικός Μισθός 30 25 20 15 10 5 0 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 Ισορροπία Αγοράς Εργασίας - Προσδιορισμός Εργατικού Μισθού Αγοραία Ζήτηση και Προσφορά Εργασίας - Προσδιορισμός Εργατικού Μισθού Προσφορά εργασίας (ώρες/ημέρα) Ημερομίσθιο (8 ώρες/ημέρα) Ζήτηση εργασίας Πλεόνασμα(+) (ώρες/ημέρα) ή Ελλειμμα(-) Επίπτωση στην P π λεόνασμα Προσφορά 12000 25 2000 10000 10000 20 4000 6000 7000 15 7000 0 έλλειμμα Ζήτηση 4000 10 11000-7000 1000 5 16000-15000 Ζητούμενη και Προσφερόμενη Ποσότητα Εργασίας
W/P Εγρατικός Μισθός 6 5 4 3 2 1 0 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 Αγοραία Ζήτηση και Προσφορά Εργασίας - Προσδιορισμός Εργατικού Μισθού Προσφορά π λεόνασμα έλλειμμα Ζήτηση Ζητούμενη και Προσφερόμενη Ποσότητα Εργασίας
Το μοντέλο προσφοράς και ζήτησης εργασίας ισχύει κάτω από την προϋπόθεση της λειτουργίας της τέλειας ανταγωνιστικής αγοράς.
ΑΜΟΙΒΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Γενετικά Χαρακτηριστικά Δείκτης νοημοσύνης κατά την παιδική ηλικία Οικογενειακό κοινωνικό/ οικονομικό υπόβαθρο Διάρκεια παραμονής στην εκπαίδευση Τύχη Αμοιβές Εργασίας
Το προηγούμενο υπόδειγμα έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο της Θεωρίας του Ανθρώπινου Κεφαλαίου (Human Capital Theory) (για μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του υποδείγματος βλ. Atkinson, A., B. (1975) The Economics of Inequality, Oxford University Press, σελ. 79-93)
ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Πληθυσμός Εργάσιμης Ηλικίας Διαθέσιμες Απασχολήσεις Κατάτμηση κατά: Ιεραρχία Φύλο Φυλή Πρωτεύων Τομέας Δευτερεύων Τομέας Ηλικία Εκπαίδευση Κοινωνικό Στάτους Ανεξάρτητος Πρωτεύων Εξαρτημένος Πρωτεύων Διάκριση κατά: Φύλο Φυλή Κοινωνικό Στάτους
Το προηγούμενο μοντέλο έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο της θεσμοκρατικής άποψης των οικονομικών (Institutional Economics). Περισσότερα για τη θεώρηση αυτή καθώς και βιβλιογραφία Στο Σακέλλης, Γ (2001) Πληθυσμός και Εργατικό Δυναμικό στην Ελλάδα, Εκδόσεις Μπένος, Κεφ. 3
ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ (LFS) Ηλικία Φύλο Υπηκοότητα Δημογραφικά δεδομένα ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ad hoc modules Ασθένειες και ατυχήματα που σχετίζονται με την εργασία Μετάβαση από την Εκπαίδευση στην Αγορά Εργασίας Οργάνωση της εργασίας και ρύθμιση του χρόνου εργασίας (ευέλικτες μορφές απασχόλησης) Απασχόληση Ανεργία Αεργία Θέση ISCO ΣΤΑΚΟΔ Νέοι Διάρκεια Εργάστηκαν στο παρελθόν Επιθυμούν εργασία Δεν επιθυμούν εργασία Ώρες εργασίας Συμβάσεις ορισμένου χρόνου
Η Έρευνα Εργατικού Δυναμικού ΕΛΣΤΑΤ Eurostat Δειγματοληπτική Δειγματοληπτική μονάδα: Νοικοκυριό Διεξάγεται κάθε τρίμηνο Στοιχεία για την Απασχόληση και την Ανεργία
Ορισμοί Άνεργοι είναι όσοι: δεν εργάζονται ούτε μία ώρα την εβδομάδα Αναζητούν Εργασία Είναι έτοιμοι να την αναλάβουν όταν τους προσφερθεί
Απασχολούμενοι είναι όσοι έχουν μία εργασία από την οποία αποκομίζουν οικονομικό όφελος
Εργατικό Δυναμικό: Το άθροισμα απασχολουμένων και ανέργων. Μη οικονομικά ενεργός: Ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας που δεν ανήκει στο εργατικό δυναμικό. Πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας: Συνήθως θεωρείται ο πληθυσμός ηλικίας 15-64 και αποτελεί βεβαίως το άθροισμα του εργατικού δυναμικού και του μη οικονομικά ενεργού πληθυσμού.
Κυριότεροι Δείκτες Απασχόλησης Ανεργίας Συμμετοχής
Πίνακας 2 Κατανομή Απασχολουμένων (% της Συνολικής Απασχόλησης 2009 2011 2013 Αυτοαπασχολούμενοι 34.00% 34.20% 34.90% Μερικώς Απασχολούμενοι 6.00% 6.80% 8.40% Προσωρινώς Απασχολούμενοι 12.10% 11.60% 10.00% Απασχολούμενοι στις Υπηρεσίες 69.60% 71.70% 72.40% Απασχολούμενοι στον Δευτερογενή Τομέα 19.20% 16.60% 14.70% Απασχολούμενοι στον Πρωτογενή Τομέα 11.20% 11.60% 12.90% ΠΗΓΗ: Labour Force Survey, EUROSTAT
Πίνακας 1 ΕΛΛΑΣ - ΒΑΣΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2009 2011 2013 2014 1 Πληθυσμός 15-64 (000) 7350.1 7230.2 7095.9 7047.1 2 Απασχολούμενοι 15-64 (000) 4496.7 4046.6 3670.3 3482.3 3 Εργατικό Δυναμικό (000) (4+2) 4951.7 4860.8 4991.7 4755.9 4 Ανεργοι (000) 455 814.2 1321.4 1273.6 5 Ανεργοι Μακράς Διάρκειας (000) 186.1 398.1 860.2 947.6 Ποσοστό Συμμετοχής (3/1) 67.37% 67.23% 70.35% 67.49% Ποσοστό Απασχόλησης (2/1) 61.18% 55.97% 51.72% 49.41% Ποσοστό Ανεργίας (4/3) 9.19% 16.75% 26.47% 26.78% Ποσοστό Ανεργίας Μ.Δ. (5/4) 40.90% 48.90% 65.10% 74.40% ΠΗΓΗ: Labour Force Survey, EUROSTAT
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Estimate. Sources: AMECO database, ELSTAT, 2012 Budget, Ministry of Finance, November 2011 Yiannis Stournaras 55% 50% 45% Euro accession period 46% 44% Gen. Government Revenue / Expenditure / Deficit (% of GDP) 45% 44% 44% Revenues fell despite dynamic growth rates (above EZ average) collapse of tax collection mechanisms 47% 3.7% 45% 46% 45% 46% 45% 45% 48% 51% 54% 50% 48% 47% 47% 46% 44% 40% 35% 9.0% 6.7% 5.9% 37% 37% 39% 3.8% 3.1% 41% 41% 43% Gen. Government Revenue (% of GDP) 4.4% 4.9% 5.7% 7.5% 41% 41% 39% 38% 5.6% 6.0% 39% 39% 6.8% 9.9% 15.8% 10.7% Gen. Government Deficit (% of GDP) Gen. Government Expenditure (% of GDP) 41% 41% Excessive spending 38% 40% 39% 9.0% 5.0% 5.5% 4.4% 42% 42% 42% The objective is to return to historically viable levels of government expenditures & revenues 3.9% 40% 30% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011* 2012* 2013* 2014* 2015* 20
. ΕΛΛΑΣ - ΒΑΣΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2009 2011 2013 2014 1 Πληθυσμός 15-64 (000) 7350.1 7230.2 7095.9 7047.1 2 Απασχολούμενοι 15-64 (000) 4496.7 4046.6 3670.3 3482.3 3 Εργατικό Δυναμικό (000) (4+2) 4951.7 4860.8 4991.7 4755.9 4 Ανεργοι (000) 455 814.2 1321.4 1273.6 5 Ανεργοι Μακράς Διάρκειας (000) 186.1 398.1 860.2 947.6 Ποσοστό Συμμετοχής (3/1) 67.37% 67.23% 70.35% 67.49% Ποσοστό Απασχόλησης (2/1) 61.18% 55.97% 51.72% 49.41% Ποσοστό Ανεργίας (4/3) 9.19% 16.75% 26.47% 26.78% Ποσοστό Ανεργίας Μ.Δ. (5/4) 40.90% 48.90% 65.10% 74.40% ΠΗΓΗ: Labour Force Survey, EUROSTAT ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΕΕΔ και Εγγεγραμμένη Ανεργία (ΟΑΕΔ) ΕΕΔ-2014 ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΣΕ ΣΧΙΛΙΑΔΕΣ UNEMOPLOYED 25-74 1114 ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑ 858.1 ΛΟΑΜΒΑΝΟΝΤΕΣ ΕΠΙΔΟΜΑ 173.6 ΑΝΕΡΓΟΙ ΜΔ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ 25+ 423.2 12-17 ΜΗΝΕΣ 141.2 ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΕΣ ΕΠΙΔΟΜΑ 37.3 18-23 ΜΗΝΕΣ 120.2 24-47 ΜΗΝΕΣ 287.1 (3)/(1) 49% 48+ 291.9 (4)/(2) 21% ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΕΡΓΩΝ ΜΔ 840.4 (4)/(3) 9% % ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΜΔ 75% ΠΗΓΕΣ: (a)eurostat, LFS (b) Manpower Organisation for Emplyment (OAED) ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Πολιτικές Απασχόλησης 1 1. Πρόληψη Ανεργίας 2. Καταπολέμηση Ανεργίας 3. Ενεργητικές πολιτικές 4. Παθητικές πολιτικές ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Ο Στόχος του 2020: Ποσοστό απασχόλησης 70%. ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Πολιτικές Απασχόλησης 2 ΕΕ και πειθαρχία πολιτικών εν γένει Δημοσιονομική πειθαρχία: Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης Νομισματική σταθερότητα: Ζώνη του Ευρώ Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Πολιτικές Απασχόλησης 3 Κατευθυντήριες Γραμμές και Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων Η αξία του Κοινωνικού Διαλόγου ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Πρόσφατες Μεταρρυθμίσεις Μεταρρύθμιση στο σύστημα προσδιορισμού του κατώτατου μισθού Μείωση του μέσου ποσοστού εισφοράς στην κοινωνική ασφάλιση κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Απλοποίηση διαδικασιών και μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων Καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας Στήριξη των πρώην αυτοαπασχολούμενων Στήριξη των μακροχρονίως ανέργων ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Ευέλικτες Μορφές Απασχόλησης Μερική Απασχόληση Εποχιακή ή προσωρινή απασχόληση Υπεργολαβία ή φασόν (και ηλεκτρονικό φασόν) Εργασία κατά ζήτηση Διαμοιραζόμενη εργασία Εναλλασσόμενη εργασία ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Ο θεσμός της flexicurity Ευελιξία με ασφάλεια. ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ