ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23. Ανεργία

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23 Ανεργία

2 ΑΝΕΡΓΙΑ Εργατικό δυναμικό (N) = απασχολούμενοι (Ε) + άνεργοι (U). ή Ν=Ε+U Ποσοστό ανεργίας (u) = (άνεργοι /εργατικό δυναμικό)*100. ή u=u/n*100 ή u=(n-e)/100. Ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό = (εργατικό δυναμικό / πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας, ετών)

3 Πως μετριέται η ανεργία; Για να καταλάβετε πώς υπολογίζονται αυτά τα στοιχεία, χρησιμοποιούμε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το τρίτο τρίμηνο του 2016 για την Ελλάδα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, 3,737 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονταν (απασχολούμενοι) και 1,092 εκατομμύρια άνθρωποι δεν εργάζονταν (άνεργοι). Το εργατικό δυναμικό ήταν: Εργατικό δυναμικό = 3, ,092 = 4,829 εκατομμύρια Το ποσοστό ανεργίας ήταν: Ποσοστό ανεργίας = (1,092/4,829) x 100 = 22,6% Επειδή ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας (ο αριθμός των ατόμων μεταξύ 15 και 64 ετών) ήταν 6,930 εκατομμύρια, το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό ήταν: Ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό = (4,829 / 6,930) 100 = 69,7%

4 ΑΝΕΡΓΙΑ Πώς μετριέται η ανεργία Από την ΕΣΥΕ με τις έρευνες Εργατικού Δυναμικού που κάνει κάθε εβδομάδα (= εβδομάδα αναφοράς). Είναι δειγματοληπτική έρευνα. Βασικός σκοπός αυτής της έρευνας είναι η κατανομή του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας (15 ετών και άνω) σε τρεις κατηγορίες (απασχολούμενοι, άνεργοι, μη ενεργοί μη εργατικό δυναμικό). Απασχολούμενοι: Είναι άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω, τα οποία την εβδομάδα αναφοράς είτε εργάστηκαν έστω και μία ώρα με σκοπό την αμοιβή ή το κέρδος, είτε χωρίς αμοιβή στην οικογενειακή επιχείρηση, είτε δεν εργάστηκαν αλλά είχαν εργασία ή επιχείρηση από την οποία απουσιάζουν προσωρινά (λόγω ασθένειας, άδειας, κ.λ.π.). Άνεργοι: Είναι τα άτομα ηλικίας ετών που ήταν χωρίς εργασία την εβδομάδα αναφοράς (δηλ. δεν θεωρούνται απασχολούμενοι σύμφωνα με τον προηγούμενο ορισμό), ήταν άμεσα διαθέσιμα για εργασία και είτε αναζητούσαν ενεργά εργασία τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες είτε είχαν βρει μια εργασία που θα αναλάβουν μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Μη ενεργοί: Είναι άτομα που δεν χαρακτηρίζονται ούτε απασχολούμενοι ούτε άνεργοι.

5 Τι γίνεται με την διάρκεια της απασχόλησης (μερική πλήρης απασχόληση) ; Τι γίνεται με τους αποθαρρημένους εργάτες ; Είναι εύκολη η διάκριση ενός ατόμου που είναι άνεργο από ένα άλλο που είναι εκτός εργατικού δυναμικού ;

6 Για να κατανοήσουμε ορισμένες βασικές έννοιες που ακολουθούν, όπως: Πλήρης απασχόληση Προϊόν πλήρους απασχόλησης Φυσικό ποσοστό ανεργίας εξετάζουμε την αγορά εργασίας σε μια ανταγωνιστική ελεύθερη αγορά (κλασικό υπόδειγμα)

7 ΑΝΕΡΓΙΑ Η αγορά εργασίας σε μια ανταγωνιστική οικονομία (κλασικό υπόδειγμα).

8 ΑΝΕΡΓΙΑ W P Η καμπύλη συνολικής ζήτησης εργασίας D L D L

9 ΑΝΕΡΓΙΑ Η προσφορά εργασίας. Η προσφορά εργασίας είναι αύξουσα συνάρτηση του πραγματικού μισθού W P Η καμπύλη συνολικής προσφοράς εργασίας S L S L

10 Μια αύξηση του πραγματικού μισθού επηρεάζει την απόφαση για προσφορά εργασίας με δύο τρόπους : -Ο πραγματικό μισθός είναι το κόστος ευκαιρίας (αυτό που χάνει) όταν κάποιος δεν εργαστεί (μια ώρα, μια μέρα) και προτιμήσει να ξεκουραστεί. Όσο αυξάνεται ο πραγματικός μισθός τόσο αυξάνεται το κόστος ευκαιρίας με αποτέλεσμα να κάνει τους εργαζόμενους να μειώνουν τις ώρες ξεκούρασης (σχόλης) και να αυξάνουν τις ώρες εργασίας (αποτέλεσμα υποκατάστασης ενός υψηλότερου πραγματικού μισθού). -Από την άλλη πλευρά, όμως η αύξηση του πραγματικού μισθού σημαίνει αύξηση του πραγματικού εισοδήματος των εργαζόμενων : Με την ίδια ποσότητα εργασίας μπορούν να αγοράσουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες, με αποτέλεσμα να έχουν την δυνατότητα να απολαύσουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο προσφέροντας λιγότερη εργασία (αποτέλεσμα εισοδήματος ενός υψηλότερου πραγματικού μισθού).

11 ΑΝΕΡΓΙΑ

12 ΑΝΕΡΓΙΑ Ισορροπία στην αγορά εργασίας D S L L Η ευκαμψία μισθών και τιμών εξισώνει την προσφορά με την ζήτηση εργασίας στην αγορά εργασίας.

13 Η ισορροπία στην αγορά εργασίας Πως η ευκαμψία μισθών και τιμών εξασφαλίζει την πλήρη απασχόληση και το προϊόν πλήρους απασχόλησης. 2 0 P w P w P w P w 1 0 P w A B Γ L1 L2 P w Y L Y=f(L, ) K D L S L L * Y A * L * L

14 Το επίπεδο της απασχόλησης ( L * ) που αντιστοιχεί σε ισορροπία στην αγορά εργασίας λέγεται επίπεδο πλήρους απασχόλησης. Το προϊόν που παράγεται στο επίπεδο πλήρους απασχόλησης της εργασίας λέγεται προϊόν πλήρους απασχόλησης (ή δυνητικό προϊόν).

15 Το επίπεδο απασχόλησης είναι επίπεδο πλήρους απασχόλησης, με την έννοια ότι, όσοι είναι ικανοί για εργασία και επιθυμούν να εργαστούν μπορούν να απασχοληθούν, αν δεχθούν ως αμοιβή τον τρέχοντα πραγματικό μισθό ισορροπίας. Άτομα τα οποία θεωρούν τον μισθό αυτό χαμηλό και επιλέγουν να μη συμμετέχουν στην αγορά εργασίας παραμένουν με τη θέλησή τους άνεργοι (εκούσια ανεργία). Ακούσια ανεργία δεν υπάρχει.

16 ΑΝΕΡΓΙΑ Ισορροπία στην αγορά εργασίας και το φυσικό ποσοστό ανεργίας D S Ισορροπία στην αγορά εργασίας ( L L ) και κατ επέκταση πλήρης απασχόληση δεν σημαίνει μηδενική ανεργία. Γιατί;

17 ΑΝΕΡΓΙΑ

18 ΑΝΕΡΓΙΑ Διαρθρωτική (δομική) ανεργία Διαρθρωτική ανεργία υπάρχει όταν η διάρθρωση των κενών θέσεων εργασίας δεν ταιριάζει με την διάρθρωση των ανέργων. Στον πραγματικό κόσμο τα άτομα που προσφέρουν εργασία δεν είναι ίδια. Διαφέρουν ως προς τις ικανότητες, δεξιότητες, τόπο, ενδιαφέροντα κ.λ.π. Οι θέσεις εργασίας (ζήτηση εργασίας) δεν είναι ίδιες ως προς τις απαιτούμενες δεξιότητες, ικανότητες, τόπο κ.λ.π. Επειδή τόσο οι εργαζόμενοι, όσο και οι θέσεις εργασίας παρουσιάζουν πολλές διαφορές το ταίριασμα μεταξύ τους έχει ως συνέπεια ένα αναπόφευκτό ποσοστό ανεργίας σε κάθε οικονομία. Η ανεργία αυτή οφείλεται σε μεταβολές της τεχνολογίας, οι οποίες δημιουργούν νέα επαγγέλματα και μειώνει (ή αχρηστεύει) άλλα και σε μεταβολές στη διάρθρωση της ζήτησης οι οποίες αυξάνουν την ζήτηση ορισμένων προϊόντων και ταυτόχρονα μειώνουν την ζήτηση άλλων. Συμπέρασμα: Πάντα σε μία οικονομία θα υπάρχει ένα ποσοστό ανεργίας (φυσικό ποσοστό) είτε γιατί οι κενές θέσεις εργασίας δεν ταιριάζουν με τα χαρακτηριστικά των ανέργων, είτε γιατί οι άνεργοι χρειάζονται κάποιο χρόνο για να βρουν τις κατάλληλες γι αυτούς θέσεις εργασίας.

19 Συνήθως στο φυσικό ποσοστό ανεργίας περιλαμβάνεται και η εποχική ανεργία. Όταν η αγορά εργασίας ισορροπεί η κυκλική ανεργία δηλ. η ανεργία που οφείλεται σε ανεπαρκή ζήτηση είναι μηδενική.

20 Κρατική πολιτική και αναζήτηση εργασίας Όσο πιο γρήγορα διαχέονται οι πληροφορίες για προσφορές θέσεων εργασίας και για διαθεσιμότητα εργατών, τόσο πιο γρήγορα μπορεί η οικονομία να αντιστοιχίσει εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Αν μια πολιτική μπορεί να περιορίσει το χρόνο που χρειάζονται άνεργοι εργαζόμενοι να βρουν νέα εργασία, θα μπορεί να περιορίσει το φυσικό ποσοστό ανεργίας της οικονομίας. Ένας τρόπος είναι οι υπηρεσίες απασχόλησης του κράτους ή τα κέντρα εύρεσης εργασίας που δίνουν πληροφορίες για προσφορές θέσεων εργασίας. Ένας άλλος τρόπος είναι τα δημόσια προγράμματα κατάρτισης, τα οποία στοχεύουν στη διευκόλυνση της μετάβασης των εργαζομένων από παρακμάζουσες σε ακμάζουσες βιομηχανίες αλλά και στην υποστήριξη μη προνομιούχων ομάδων που παλεύουν με τη φτώχεια.

21 Κρατική πολιτική και αναζήτηση εργασίας Οι θιασώτες αυτών των πολιτικών θεωρούν ότι: Βοηθούν την οικονομία να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά με το εργατικό δυναμικό να απασχολείται όσο το δυνατόν περισσότερο, και ότι Μπορούν να περιορίσουν τις ανισότητες που γεννά μια διαρκώς μεταβαλλόμενη οικονομία αγοράς. Οι επικριτές αυτών των πολιτικών: Αμφισβητούν αν το κράτος θα πρέπει να παρεμβαίνει στη διαδικασία αναζήτησης εργασίας. Υποστηρίζουν ότι είναι καλύτερο να αφήνουμε την ιδιωτική αγορά να κάνει την αντιστοίχιση μεταξύ εργαζομένων και θέσεων εργασίας.

22 Ασφάλιση κατά της ανεργίας Μία κρατική πολιτική που αυξάνει το ποσοστό της ανεργίας τριβής, χωρίς να έχει αυτήν την πρόθεση, είναι η ασφάλιση κατά της ανεργίας. Ενώ η ασφάλιση κατά της ανεργίας μειώνει τα προβλήματα που προκαλεί η ανεργία, πολλοί θεωρούν ότι μπορεί επίσης να αυξήσει το ποσοστό ανεργίας. Τα επιδόματα ανεργίας διακόπτονται όταν ένας άνεργος ξεκινά μια νέα δουλειά. Ενδεχομένως, οι άνεργοι να καταβάλλουν μικρότερη προσπάθεια αναζήτησης εργασίας, και Να απορρίπτουν προσφορές θέσεων εργασίας που δεν τους φαίνονται ελκυστικές.

23 Ασφάλιση κατά της ανεργίας Ακόμα κι αν η ασφάλιση κατά της ανεργίας περιστέλλει τις προσπάθειες αναζήτησης εργασίας και αυξάνει την ανεργία, δεν θα πρέπει να συμπεράνουμε απαραίτητα ότι η πολιτική αυτή είναι εσφαλμένη, καθώς πετυχαίνει τον κύριο στόχο της που είναι να περιορίσει την αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι ως προς το εισόδημά τους.

24 Εξετάζοντας την ισορροπία στην αγορά εργασίας σε μια ανταγωνιστική αγορά, είδαμε ότι σ αυτήν την «ιδανική» αγορά οι μισθοί θα προσαρμόζονται, ώστε η προσφορά εργασίας να εξισώνεται με την ζήτηση εργασίας. Αυτή η προσαρμογή των μισθών θα εξασφάλιζε ότι όλοι οι εργάτες θα είναι πάντα πλήρως απασχολούμενοι. Η πραγματικότητα όμως, απέχει πολύ από αυτή την ιδανική κατάσταση. Θα εξετάσουμε τώρα τρείς πιθανούς λόγους για την ύπαρξη μισθών που υπερβαίνουν το επίπεδο ισορροπίας και κατά συνέπεια δημιουργούν ανεργία.

25 ΝΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΜΙΣΘΩΝ Το Διάγραμμα 6.2 αποτυπώνει τη βασική οικονομική θεωρία ενός κατώτατου μισθού, όπου η νομοθεσία επιβάλλει ότι ο μισθός θα παραμένει πάνω από ένα επίπεδο που εξισορροπεί την προσφορά και τη ζήτηση, γεγονός που: Αυξάνει την προσφερόμενη ποσότητα εργασίας, και Μειώνει τη ζητούμενη ποσότητα εργασίας σε σχέση με το επίπεδο ισορροπίας. Παρατηρείται πλεόνασμα, όπου ορισμένοι εργαζόμενοι μένουν άνεργοι, καθώς υπάρχουν περισσότεροι εργαζόμενοι που είναι πρόθυμοι να εργαστούν από τις διαθέσιμες θέσεις.

26 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 6.2: Η ανεργία που οφείλεται σε μισθούς πάνω από το επίπεδο ισορροπίας Βάλε κείμενο

27 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 6.2: Η ανεργία που οφείλεται σε μισθούς πάνω από το επίπεδο ισορροπίας Σ' αυτήν την αγορά εργασίας, ο μισθός στον οποίο επιτυγχάνεται ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης είναι W E. Σ' αυτόν το μισθό ισορροπίας, η προσφερόμενη ποσότητα εργασίας και η ζητούμενη ποσότητα εργασίας είναι ίση με L E. Αντίθετα, αν ο μισθός παραμένει πάνω από το επίπεδο ισορροπίας, ίσως λόγω της νομοθεσίας για τους κατώτατους μισθούς, η προσφερόμενη ποσότητα εργασίας αυξάνεται σε L S και η ζητούμενη ποσότητα εργασίας μειώνεται σε L D. Το πλεόνασμα εργασίας που προκύπτει, L S L D, αντιπροσωπεύει την ανεργία.

28 ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ Ένα εργατικό σωματείο (ή συνδικάτο) είναι μια ένωση εργαζομένων που διαπραγματεύεται με τους εργοδότες σχετικά με τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας.

29 Η οικονομική θεωρία των εργατικών σωματείων Συλλογική διαπραγμάτευση καλείται η διαδικασία με την οποία τα σωματεία και οι επιχειρήσεις οδηγούνται σε συμφωνία με τους εργοδότες τους για τους όρους απασχόλησης, δηλαδή: Τους μισθούς, Τα επιδόματα, και Τις εργασιακές συνθήκες. Όταν ένα σωματείο αυξάνει το μισθό πάνω από το επίπεδο ισορροπίας, αυξάνει την προσφερόμενη ποσότητα εργασίας και μειώνει τη ζητούμενη, προκαλώντας ανεργία. Οι εργαζόμενοι που συνεχίζουν να εργάζονται είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση. Εκείνοι που προηγουμένως εργάζονταν και τώρα είναι άνεργοι είναι σε χειρότερη θέση.

30 Η οικονομική θεωρία των εργατικών σωματείων Το ζήτημα των σωματείων συχνά αποτελεί πεδίο διαμάχης μεταξύ διαφορετικών ομάδων εργαζομένων: Μεταξύ των μελών (insider) που επωφελούνται από τους υψηλούς μισθούς των σωματείων, και Εκείνων που δεν μετέχουν στα σωματεία (outsider) που δεν επωφελούνται απ' αυτά. Ο ρόλος των εργατικών σωματείων στην οικονομία εξαρτάται εν μέρει από τους νόμους που διέπουν την οργάνωση του εργατικού σωματείου και τη συλλογική διαπραγμάτευση.

31 Τα εργατικά σωματεία είναι καλά ή κακά για την οικονομία; Οι επικριτές των σωματείων υποστηρίζουν ότι τα σωματεία είναι απλώς ένας τύπος καρτέλ. Οι υποστηρικτές των σωματείων διατείνονται ότι τα σωματεία είναι ένα απαραίτητο αντίδοτο στη δύναμη των επιχειρήσεων στην αγορά οι οποίες είναι εκείνες που προσλαμβάνουν εργαζόμενους. Μεταξύ των οικονομολόγων δεν υπάρχει ομοφωνία σχετικά με το αν τα σωματεία είναι καλά ή κακά για την οικονομία. Όπως συμβαίνει σε πολλούς θεσμούς, η επιρροή τους είναι μάλλον ωφέλιμη σε κάποιες περιπτώσεις και αρνητική σε άλλες.

32 Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Σύμφωνα με τη θεωρία των μισθών αποδοτικότητας, οι επιχειρήσεις λειτουργούν πιο αποτελεσματικά αν: Οι μισθοί βρίσκονται πάνω από το επίπεδο ισορροπίας. Ακόμα κι όταν παρατηρείται πλεόνασμα εργατικού δυναμικού. Η ανεργία που προκύπτει από τους μισθούς αποδοτικότητας είναι κατά κάποιον τρόπο παρόμοια με την ανεργία που προκύπτει: Από την νομοθεσία για τους κατώτατους μισθούς, και Από τα εργατικά σωματεία. Και στις τρεις περιπτώσεις, η ανεργία είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει επειδή οι μισθοί είναι πάνω από το επίπεδο που εξισορροπεί την προσφερόμενη ποσότητα εργασίας και τη ζητούμενη ποσότητα εργασίας.

33 Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Γιατί οι επιχειρήσεις να θέλουν να διατηρούν τους μισθούς σε υψηλά επίπεδα; Η καινοτομία της θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας είναι ότι οι υψηλότεροι μισθοί ενδεχομένως να φέρνουν μεγαλύτερα κέρδη διότι ενισχύουν την αποδοτικότητα των εργαζομένων μιας επιχείρησης.

34 Υγεία των εργαζομένων Ο πρώτος και πιο απλός τύπος της θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας δίνει έμφαση στη σύνδεση μεταξύ των μισθών και της υγείας των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι που πληρώνονται καλύτερα: Έχουν καλύτερη διατροφή, και κατά συνέπεια Είναι πιο υγιείς και Είναι πιο παραγωγικοί. Αυτός ο τύπος θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας αφορά περισσότερο τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες όπου η ανεπαρκής διατροφή είναι ένα αρκετά συχνό πρόβλημα.

35 Αποχώρηση των εργαζομένων Ένας δεύτερος τύπος της θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας τονίζει τη σύνδεση μεταξύ των μισθών και της αποχώρησης των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι εγκαταλείπουν τις δουλειές τους για: Να εργαστούν σε άλλες επιχειρήσεις, Να μετακομίσουν σε άλλη πόλη, Να αποσυρθούν από το εργατικό δυναμικό κ.α. Όσο υψηλότερους μισθούς πληρώνει μια επιχείρηση στους εργαζομένους της, τόσο πιο σπάνια οι εργαζόμενοι επιλέγουν να αποχωρήσουν. Γιατί οι επιχειρήσεις ενδιαφέρονται για το δείκτη αποχώρησης εργαζομένων; Η αιτία είναι ότι η πρόσληψη και εκπαίδευση νέων εργαζομένων είναι δαπανηρή για μια επιχείρηση.

36 Προσπάθεια των εργαζομένων Ένας τρίτος τύπος της θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας αναφέρεται στη σύνδεση μεταξύ των μισθών και της προσπάθειας των εργαζομένων. Σε πολλές θέσεις εργασίας, οι εργαζόμενοι έχουν κάποια διακριτική ευχέρεια ως προς το πόσο σκληρά θα εργαστούν. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις επιτηρούν τις προσπάθειες των εργαζομένων τους και οι εργαζόμενοι που φαίνεται να φυγοπονούν τιμωρούνται ή απολύονται. Μια επιχείρηση μπορεί να αντιδράσει σ' αυτό το πρόβλημα καταβάλλοντας μισθούς πάνω από το επίπεδο ισορροπίας.

37 Ποιότητα των εργαζομένων Ο τέταρτος και τελευταίος τύπος της θεωρίας των μισθών αποδοτικότητας τονίζει τη σχέση μεταξύ μισθών και ποιότητας εργαζομένων. Όταν μια επιχείρηση προσλαμβάνει νέους εργαζόμενους, δεν μπορεί να κρίνει τέλεια την ποιότητα αυτών που κάνουν αίτηση. Καταβάλλοντας όμως υψηλό μισθό, η επιχείρηση προσελκύει ένα καλύτερο σύνολο εργαζομένων που θα κάνουν αίτηση για τις θέσεις που προσφέρει.

38 ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Η ανεργία επιφέρει κόστος: Στο άτομο, Στους συγγενείς και Τους φίλους του, αλλά υπάρχει επίσης ένα ευρύτερο κόστος το οποίο επηρεάζει: Το κράτος, Τον φορολογούμενο και Την οικονομία συνολικά.

39 Το κόστος της ανεργίας στο άτομο Απώλεια μισθού Ίσως το πιο προφανές κόστος της ανεργίας για ένα άτομο. Πολλές χώρες παρέχουν κάποια μορφή ασφάλισης κατά της ανεργίας, αλλά τα ποσά που χορηγούνται είναι σχετικά μικρά και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν πλησιάζουν καθόλου το μισθό που θα εισέπραττε το άτομο αν εργαζόταν. Στρες, αυτοεκτίμηση και προβλήματα υγείας Ναρκωτικά, αλκοόλ και εγκληματικότητα Απαξίωση των δεξιοτήτων Όσο περισσότερο είναι κάποιος εκτός εργασίας, τόσο πιθανότερο είναι: Να χάσει την επαφή με τις εξελίξεις στο χώρο εργασίας και την αγορά εργασίας γενικά, και Να τον βλέπουν ως βετεράνο και γενικά ως κάποιον που δεν θα προτιμήσει κανείς εργοδότης για πρόσληψη.

40 Το κόστος της ανεργίας στην κοινωνία και την οικονομία Το κόστος ευκαιρίας της ανεργίας Ένα άτομο που είναι πρόθυμο και ικανό να εργαστεί αναπαριστά μια μονάδα παραγωγής. Αν αυτό το άτομο είναι άνεργο, το κόστος ευκαιρίας για την κοινωνία είναι η αξία των αγαθών και των υπηρεσιών που θα μπορούσε να παράγει αυτό το άτομο. Αυτή η "απολεσθείσα παραγωγή" θα μπορούσε να είναι σημαντική και αναπαριστά ένα χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο για την κοινωνία συνολικά.

41 Το κόστος της ανεργίας στην κοινωνία και την οικονομία Η επίδραση στους φόρους και τα επιδόματα Οι άνεργοι έχουν χαμηλότερα εισοδήματα και ενδεχομένως βασίζονται αποκλειστικά στα κρατικά επιδόματα για να υποστηρίζουν το βιοτικό επίπεδό τους. Αν κάποιος χάσει τη δουλειά του, μειώνεται ο φόρος εισοδήματος που πρέπει να πληρώσει. Αν επίσης μειώσει τις δαπάνες του, θα πληρώνει λιγότερους φόρους κατανάλωσης σε σύγκριση με όταν εργαζόταν.