Ο Ρόλος των Τ.Ε.Ι. στην Τεχνολογική Εκπαίδευση

Ο Ρόλος των Τ.Ε.Ι. στην Τεχνολογική Εκπαίδευση Σ.Ε.Σιµόπουλος, Αντιπρύτανης ΕΜΠ Π. Πατρών & ΤΕΕ Τµ. υτικής Ελλάδας, 8-12-2001

Πανεπιστήµια (ΑΕΙ) Ν1268/82 έχουν ως αποστολή Να παράγουν και να µεταδίδουν τη γνώση µε την έρευνα και τη διδασκαλία και να καλλιεργούν τις τέχνες Να συντείνουν στη διαµόρφωση υπεύθυνων ανθρώπων µε επιστηµονική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική συνείδηση και να παρέχουν τα απαραίτητα εφόδια που θα εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτισή τους για επιστηµονική και επαγγελµατική σταδιοδροµία Να συµβάλλουν στην αντιµετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών και αναπτυξιακών αναγκών του τόπου

Τεχνολογική Εκπαίδευση & ΑΕΙ Κλειδιά από θεσµικής πλευράς Μετάδοση της γνώσης και καλλιέργεια των τεχνών ιαµόρφωση αποφοίτων µε επιστηµονική συνείδηση µε τα απαραίτητα εφόδια για επαγγελµατική σταδιοδροµία Συµβολή των αποφοίτων στις αναπτυξιακές ανάγκες του τόπου

Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα (ΤΕΙ) Ν1404/83 έχουν ως αποστολή Να παρέχουν θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, επαρκή για την εφαρµογή επιστηµονικών, τεχνολογικών, καλλιτεχνικών ή άλλων γνώσεων και δεξιοτήτων στο επάγγελµα Να συµβάλλουν στη δηµιουργία υπεύθυνων πολιτών, ικανών να συνεισφέρουν ως στελέχη εφαρµογής στα πλαίσια του δηµοκρατικού προγραµµατισµού, στην οικονοµική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας Να υλοποιήσουν το δικαίωµα δωρεάν παιδείας κάθε έλληνα πολίτη

Nόµος 2916/2001 ιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης Πανεπιστήµια Προαγωγή και ανάπτυξη της επιστήµης, της τεχνολογίας και της τέχνης Παραγωγή νέας γνώσης µε τη βασική και εφαρµοσµένη έρευνα Υψηλή και ολοκληρωµένη θεωρητική και εφαρµοσµένη κατάρτιση του επιστηµονικού, τεχνολογικού και καλλιτεχνικού δυναµικού της χώρας Τ.Ε.Ι. Εκπαίδευση στελεχών εφαρµογών υψηλής ποιοτικής στάθµης, που αποτελούν συνδετικό κρίκο µεταξύ γνώσης και εφαρµογής και µεταφέρουν, χρησιµοποιούν και προάγουν σύγχρονη τεχνολογία, πρακτικές και τεχνικές στο χώρο των εφαρµογών ιεξάγουν κυρίως τεχνολογική έρευνα και αναπτύσσουν τεχνογνωσία και καινοτοµίες

Συµπεράσµατα (1) Τα ΤΕΙ και το νέο θεσµικό πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση Ανήκουν πλέον στην Ανώτατη και όχι στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση σε παράλληλο µε τον πανεπιστηµιακό τοµέα Η διάρκεια σπουδών αυξάνει σε 7-8 εξάµηνα Προβλέπεται διαδικασία σταδιακής µετεξέλιξης του προσωπικού τους και αναβάθµιση των προσόντων τους ιεξάγουν κυρίως τεχνολογική Ερευνα

Συµπεράσµατα (1 συνέχεια 1) Τα ΤΕΙ και το νέο θεσµικό πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση Συνεπώς, προκύπτει εξίσωση της στάθµης των πτυχίων των αποφοίτων Πανεπιστηµίων και ΤΕΙ µε µικρή αύξηση της διάρκειας σπουδών στα ΤΕΙ, χωρίς παράλληλη θεσµικά κατοχυρωµένη διαδικασία για την ποιοτική και ουσιαστική αναβάθµιση του συστήµατος των σπουδών σε ανθρώπινο δυναµικό και υλική υποδοµή

Πανεπιστήµια που παρέχουν τεχνολογική εκπαίδευση Περί το 40% του συνόλου Πολυτεχνεία & Πολυτεχνικές Σχολές Γεωπονικές και ασοπονικές Σχολές Τµήµατα Οικονοµικών Σπουδών & ιοίκησης Τµήµατα Πληροφορικής Τµήµατα Σπουδών Περιβάλλοντος Λοιπά Τµήµατα Σύνολο 36 14 18 8 4 9 89

Τµήµατα Τ.Ε.Ι. Τεχνολόγων Μηχανικών Γεωπονίας και ασοπονίας Οικονοµικών Σπουδών & ιοίκησης Πληροφορικής Περιβάλλοντος Υγείας Καλλιτεχνικά Λοιπά Σύνολο 43 27 40 9 2 30 10 14 175

Τµήµατα Πανεπιστηµίων & ΤΕΙ Τµήµατα Πανεπιστηµίων - ΤΕΙ 50 Πανεπιστήµια ΤΕΙ 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Πλήθος Τµηµάτων Μηχανικοί/ Τεχν. Μηχ. Γεωπονίας & ασοπονίας Οικονοµικών Σπουδών & ιοίκησης Πληροφ/κής Περιβ/ντος Υγείας Καλ/χνικά Λοιπά

Συµπεράσµατα (2) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ Από τα προηγούµενα διαγράµµατα προκύπτει ότι από τα περίπου 175 Τµήµατα των ΤΕΙ : Το 25% παρέχει συναφούς αντικειµένου εκπαίδευση µε Πολυτεχνεία Πολ. Σχολές Το 50% παρέχει συναφούς αντικειµένου εκπαίδευση µε λοιπά Πανεπιστηµικά Τµήµατα Το 25% παρέχει εκπαίδευση σε περιοχές που δεν παρέχονται αυτοτελώς σε Πανεπιστηµιακά Τµήµατα

Συµπεράσµατα (2 συνέχεια 1) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ i. Συναφή γνωστικά αντικείµενα : συνάφεια ασάφεια ως προς τα επαγγελµατικά δικαιώµατα, µετά το Π 318/94 ή/και το Ν.2916/2001 ii. Νέα γνωστικά αντικείµενα / περιοχές : προβληµατισµός ως προς το εάν θα πρέπει να είναι σε τόσο υψηλή στάθµη (ανώτατης εκπαίδευσης) και διάρκειaς (7-8 εξάµηνα) οι σπουδές

Συµπεράσµατα (2 συνέχεια 2) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ Συναφή γνωστικά αντικείµενα Κλειδί : (Πανεπιστήµια) παραγωγή νέας γνώσης (ΤΕΙ) στελέχη εφαρµογών υψηλής στάθµης που αποτελούν συνδετικό κρίκο µεταξύ γνώσης και εφαρµογής Παράδειγµα : Μελέτη και κατασκευή ενός έργου ΠΜ, πχ. µιας πολυκατοικίας

Συµπεράσµατα (2 συνέχεια 3) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ Συναφή γνωστικά αντικείµενα - Παράδειγµα Υπόθεση 1η : Η µελέτη αυτή αποτελεί "παραγωγή νέας γνώσης" Η µελέτη γίνεται µόνο από τον ιπλ.μηχανικό, η επίβλεψη από τον Τεχνολόγο Μηχανικό Υπόθεση 2η : Η µελέτη αυτή αποτελεί "εφαρµογή υψηλής στάθµης συνδετικό κρίκο µεταξύ γνώσης και εφαρµογής " Η µελέτη γίνεται µόνο από τον Τεχνολόγο Μηχανικό (Ο ΠΜ ασχολήθηκε κάποτε για να συντάξει πχ. τον Αντισεισµικό Κανονισµό) Μήπως υπάρχει και 3η?

Συµπεράσµατα (2 συνέχεια 4) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ Συναφή γνωστικά αντικείµενα Παράδειγµα - Υποθέσεις Και οι δύο πιοπάνω υποθέσεις δεν στέκουν λογικά Αρα µήπως δεν πάει κάτι καλά µε το θεσµικό πλαίσιο? Ισως αυτό να οδήγησε πολύ πρόσφατα τον εισηγητή του Σ.τ.Ε. κ.π.κοτσώνη, προς το ' Τµήµα, µετά από προσφυγή του ΤΕΕ ζητώντας να ακυρωθεί το Π 318/94 (και συνακόλουθα ο Ν.2916/01?) µε το οποίο καθορίστηκαν τα σχετικά επαγγελµατικά δικαιώµατα

Συµπεράσµατα (2 συνέχεια 5) Εκπαίδευση και επαγγελµατικό µέλλον των αποφοίτων ΤΕΙ Συναφή γνωστικά αντικείµενα Εισήγηση Σ.τ.Ε. Πλήρης εξοµοίωση µπορεί να επέλθει µόνο κατά την επόµενη συνταγµατική αναθεώρηση, το υφιστάµενο Σύνταγµα κάνει σαφή διάκριση µεταξύ ΑΕΙ και ΤΕΙ Μερική εξοµοίωση, µε σαφή διάκριση επαγγελµατικών δραστηριοτήτων, υπό την προϋπόθεση άµεσης συνάρτησης µε την εκπαίδευση (προγράµµατα σπουδών, αξιολόγηση)

Ερευνα και τεχνολογική ανάπτυξη στην Ελλάδα

Θεσµικό πλαίσιο - Νόµος 1514/85 "Ανάπτυξη της επιστηµονικής και τεχνολογικής έρευνας" "Ηεπιστηµονική έρευνα και η ανάπτυξη της τεχνολογίας αποτελούν τοµείς ζωτικού εθνικού συµφέροντος και απαιτούν την ιδιαίτερη και µε υψηλό βαθµό προτεραιότητας µέριµνα του κράτους". 18

Ως Ερευνα ορίζεται "η εργασία που έχει σκοπό να προάγει την επιστηµονική γνώση, σύµφωνα µε διεθνώς αποδεκτές επιστηµονικές θεωρίες ή η επεξεργασία νέων θεωριών, ικανών να γίνουν αποδεκτές από τη διεθνή επιστηµονική κοινότητα. Αναγκαία προϋπόθεση για να χαρακτηρισθεί µία εργασία ως ερευνητική είναι η πρωτοτυπία".

Ερευνα κατά Ν.1514/85 Ερευνα Ελεύθερης Επιλογής (αποσκοπεί στην αύξηση ή βελτίωση της επιστηµονικής γνώσης ανεξαρτήτως της δυνατότητας άµεσης πρακτικής εφαρµογής της και η οποία προάγει τη δηµιουργική ικανότητα και εξυπηρετεί τις πνευµατικές ανάγκες των επιστηµόνων της Χώρας). Προσανατολισµένη Ερευνα (µπορεί να οδηγήσει σε εφαρµογές για τη βελτίωση της οικονοµίας, της ποιότητας ζωής και της άµυνας της Χώρας).

Τεχνολογική Ερευνα κατά Ν.1514/85 "οι συστηµατικές εργασίες που βασίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις (από προηγούµενη έρευνα ή από πρακτική εµπειρία) µε σκοπό την προεργασία για την παραγωγή νέων υλικών, προϊόντων ή διατάξεων, την κατάρτιση νέων διαδικασιών, συστηµάτων ή υπηρεσιών ή την ουσιαστική βελτίωση αυτών που υπάρχουν για συγκεκριµένες εφαρµογές"

ΗΕπιστηµονική και η Τεχνολογική Ερευνα κατά Ν.1514/85 διεξάγεται κυρίως από τα εθνικά ερευνητικά κέντρα, τα ακαδηµαϊκά ερευνητικά κέντρα, τα κέντρα τεχνολογικής έρευνας, τα ανεξάρτητα ερευνητικά ινστιτούτα, τα ανεξάρτητα ακαδηµαϊκά ερευνητικά ινστιτούτα, τα ειδικά ερευνητικά ινστιτούτα, και τα ΑΕΙ

Παροχή επιστηµονικών, τεχνολογικών και καλλιτεχνικών υπηρεσιών (ΥΑ ΚΑ/679/96) Εξειδικεύεται η συνακόλουθη της έρευνας έννοια Παροχή Υπηρεσιών ως η εκπόνηση ειδικών µελετών, η εκτέλεση δοκιµών, µετρήσεων, εργαστηριακών εξετάσεων και αναλύσεων, η παροχήγνωµοδοτήσεων, η σύνταξη προδιαγραφών για λογαριασµό τρίτων, καθώς και κάθε άλλη συναφής εργασία ή δραστηριότητα που συµβάλλει στη σύνδεση της έρευνας µε την παραγωγή.

Συναφώς χρησιµοποιούµενοι Οροι Βασική έρευνα, για την αναφορά κυρίως σε έρευνα ελεύθερης επιλογής. Εφαρµοσµένη έρευνα, για την αναφορά στην προσανατολισµένη και στην τεχνολογική έρευνα. Παροχή υπηρεσιών.

Επίδραση της Ερευνας που διεξάγεται στα Ελληνικά Τεχνολογικά Ιδρύµατα στην Τεχνολογική Εκπaίδευση και την Ανάπτυξη της Χώρας

Επίδραση έµµεση και µακροπρόθεσµη µε τη βελτίωση της κατάρτισης των νέων µηχανικών και τον εµπλουτισµό των βιβλιογραφικών πηγών που ίσως χρησιµεύσει σε µελλονική τεχνολογική ανάπτυξη Βασική Ερευνα Ανάπτυξη νέας γνώσης η οποία πρέπει όταν ωριµάζει να τροφοδοτεί τα Προγράµµατα Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών Σπουδών.

Εφαρµοσµένη Ερευνα Ανάπτυξη εφαρµοσµένης γνώσης και ανάδειξη διαδικασιών άµεσης εφαρµογής και εκµετάλλευσης από το τεχνολογικό γίγνεσθαι. Βελτίωση των δεξιοτήτων των εµπλεκοµένων στην έρευνα φοιτητών και των νέων µηχανικών συνεργατών. Επίδραση άµεση και µεσο-µακροπρόθεσµη µε τη βελτίωση της κατάρτισης των νέων µηχανικών αλλά και τη µεταφορά τεχνογνωσίας προς πιθανούς αποδέκτες - χρήστες

Παροχή Υπηρεσιών Πρακτική άσκηση των εµπλεκοµένων φοιτητών και των νέων µηχανικών συνεργατών. Υποδειγµατική εφαρµογή σχετικά νέων προϊόντων έρευνας και γνώσης σε πραγµατικό περιβάλλον και χρόνο. Επίδραση άµεση µε την εφαρµογή στην πράξη των αποτελεσµάτων αλλά και πιθανότατα µεταφορά εφαρµοσµένης τεχνογνωσίας και πρακτικών, αλλά... Και σηµείο τριβής µε το επαγγελµατικό γίγνεσθαι.

ηµοσιεύσεις ΑΕΙ-ΤΕΙ Στοιχεία Παν.Πατρών 09-02-01

Συµπεράσµατα (3) Η Ερευνα ως εκπαιδευτικό εργαλείο στα ΤΕΙ µε το νέο θεσµικό πλαίσιο της Ανώτατης Εκπαίδευσης Τα ΤΕΙ " διεξάγουν κυρίως τεχνολογική έρευνα (τ.ε), όπως εκάστοτε ορίζεται αυτή και αναπτύσσουν τεχνογνωσία και καινοτοµίες " Ορισµό της τ.ε. δίδει σήµερα ο Ν.1514/85 Το µέχρι σήµερα προϊόν της τ.ε. στα ΤΕΙ είναι εξαιρετικά περιορισµένο, λόγω δοµής και ανθρώπινου δυναµικού το οποίο παγιοποιείται Το νέο θεσµικό πλαίσιο και µόνο δεν αρκεί για την ικανοποίηση του ρόλου των ΤΕΙ, στα πλαίσια της ένταξής τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση, από πλευράς ερευνητικού έργου

Προϋποθέσεις ώστε τα ΤΕΙ να µπορέσουν να ανταποκριθούν στο νέο ρόλο τους Με βάση τη διεθνή πρακτική για την υπόψη µετεξέλιξη Ιδρυµάτων σε Ιδρύµατα Ανώτατης Εκπαίδευσης 1. Αξιολογούνται οι γνωστικές περιοχές που θεραπεύουν σήµερα τα ΤΕΙ και κατατάσσονται σε δύο στάθµες : Πανεπιστηµιακού επιπέδου, και Ενδιάµεσου Τεχνολογικού επιπέδου

Προϋποθέσεις ( συνέχεια 1) 2. Τα Τµήµατα των ΤΕΙ επιλέγουν µε βάση την πιοπάνω αντικειµενική κατάταξη των γνωστικών τους περιοχών την ένταξή τους σε ένα από τα πιοπάνω επίπεδα και διαµορφώνουν ανάλογα τις γνωστικές τους περιοχές 3. Στη συνέχεια προσιορίζονται οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναµικό και υλικοτεχνική υποδοµή ανάλογα µε το επίπεδο ένταξης

Προϋποθέσεις ( συνέχεια 2) 4. Οι πιοπάνω ανάγκες καλύπτονται βάσει σαφούς χρονοδιαγράµµατος και αντίστοιχων χρηµατοδοτήσεων από την πολιτεία 5. Γίνονται οι απαραίτητες θεσµικές µεταβατικές ρυθµίσεις έτσι ώστε τα εξελισσόµενα σε Πανεπιστήµια ΤΕΙ να εκπληρώσουν επί της ουσίας το νέο προορισµό τους, σε πλήρη συνεργασία και µε την υποστήριξη των σηµερινών Πανεπιστηµίων

Προϋποθέσεις ( συνέχεια 3) 6. Καταβάλλεται προσπάθεια από την πολιτεία, τα Πανεπιστήµια και τους αναπτυξιακούς φορείς της χώρας, ώστε να καταδειχθούν τεχνολογικές περιοχές στις οποίες είναι απαραίτητο να καλυφθεί τυχόν χάσµα µεταξύ στελεχών πανεπιστηµιακού και λυκειακού επιπέδου. 7. Στις περιοχές αυτές θα πρέπει να ιδρυθούν άµεσα κατάλληλες εκπαιδευτικές µονάδες που θα παράγουν στελέχη εφαρµογής, αποκλειστικά τεχνολογικής κατάρτισης