Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Πανελλήνιες Τετάρτη 25/05/16 Θέμα Α Α.1. α. Σωστό β. Λάθος γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Λάθος Α.2 α Α.3 γ Θέμα Β Σχολικό βιβλίο, σελίδες 83-84 και Διάγραμμα 4.4 α) Οι τιμές των παραγωγικών συντελεστών. Η μεταβολή της τιμής ενός ή περισσότερων από τους συντελεστές που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ενός αγαθού συνεπάγεται τη μεταβολή του κόστους παραγωγής του. Αν υπάρχει αύξηση των τιμών των παραγωγικών συντελεστών, αυξάνεται το κόστος του αγαθού για κάθε επίπεδο παραγωγής. Αυτό σημαίνει μετατόπιση της καμπύλης του οριακού κόστους προς τα πάνω και αριστερά. Το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης του οριακού κόστους, από το σημείο που τέμνει το μέσο μεταβλητό κόστος και μετά, είναι η καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης και μετατοπίζεται αριστερά, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 4.4. Η καμπύλη προσφοράς από τη θέση S0S0 μετατοπίζεται στη θέση S1S1 και η προσφερόμενη ποσότητα στην τιμή Ρ από Q0 αρχικά μειώνεται σε Q1. Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει, όταν μειώνονται οι τιμές των παραγωγικών συντελεστών για το αγαθό, με αποτέλεσμα να μειώνεται το κόστος παραγωγής. Η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται στη θέση S2S2, όπου η προσφερόμενη ποσότητα που αντιστοιχεί στην τιμή Ρ αυξάνεται από Q0 σε Q2.
β) Η Τεχνολογία της παραγωγής. Η μεταβολή στην τεχνολογία έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή στη συνάρτηση παραγωγής. Η βελτίωση οδηγεί σε αύξηση του παραγόμενου αγαθού με ίδια ποσότητα παραγωγικών συντελεστών, ενώ η χειροτέρευση στο αντίθετο. Αν βελτιωθεί η τεχνολογία, άμεση συνέπεια της αύξησης της παραγωγής είναι η μείωση του μέσου και οριακού κόστους παραγωγής, αφού με την ίδια ποσότητα παραγωγικών συντελεστών, και εφόσον οι τιμές τους παραμένουν σταθερές, παράγουμε περισσότερο προϊόν. Αποτέλεσμα είναι να έχουμε μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς προς τα δεξιά, στη θέση S2S2 από S0S0 (διάγραμμα 4.4). Το αντίθετο αποτέλεσμα παρουσιάζεται στην καμπύλη προσφοράς, όταν χειροτερεύει η τεχνολογία. Η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται στη θέση S1S1 από τη θέση S0S0. γ) Οι καιρικές συνθήκες. Η σημασία του συγκεκριμένου παράγοντα σχετίζεται κυρίως με την παραγωγή και την προσφορά γεωργικού προϊόντος. Η επίδραση αυτή είναι σημαντική για χώρες που παράγουν κυρίως γεωργικά προϊόντα. Οι καλές καιρικές συνθήκες για την παραγωγή των αγαθών αυξάνουν την προσφορά και μετατοπίζουν την καμπύλη προσφοράς προς τα κάτω και δεξιά, ενώ οι δυσμενείς μειώνουν την προσφορά και μετατοπίζουν την καμπύλη προσφοράς προς τα πάνω και αριστερά (διάγραμμα 4.4.). δ) Ο αριθμός των επιχειρήσεων. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων, είναι λογικό να αυξάνεται η προσφορά, δηλαδή να μετατοπίζεται η καμπύλη προσφοράς προς τα δεξιά, και το αντίθετο, όταν μειώνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων, μειώνεται και η προσφορά και μετατοπίζεται η καμπύλη προσφοράς προς τα αριστερά. Πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ οι προηγούμενοι παράγοντες επηρεασμού της προσφοράς αφορούν τόσο την ατομική καμπύλη προσφοράς μιας επιχείρησης όσο και την αγοραία καμπύλη προσφοράς, ο αριθμός των επιχειρήσεων αφορά αποκλειστικά την αγοραία καμπύλη προσφοράς.
Θέμα Γ Γ.1 ΚΕxΑ B=2 ΔΨ ΔΧ =2 300 220 ΧΒ 0 =2 ΧΒ=40 ΚΕΨΑ B= ΔΧ ΔΨ = 40 0 300 220 = 1 2 ΚΕΨΒ Γ = 1 3 ΔΧ ΔΨ = 1 3 70 40 220 ΨΓ = 1 3 ΨΓ=130 ΚΕxΒ Γ= ΔΨ ΔΧ = 220 130 70 40 = 3 ΚΕxΓ Δ= ΔΨ ΔΧ = 130 50 90 70 = 4 ΚΕxΔ Ε= ΔΨ ΔΧ = 50 0 100 90 = 5 ΚΕΨΔ Ε= ΔΧ ΔΨ = 100 90 50 0 = 1 5
Συνδυασμοί Αγαθά Χ Αγαθά Ψ ΚΕ (x) ΚΕ (ψ) A 0 300 2 1/2 B 40 220 3 1/3 Γ 70 130 4 ¼ Δ 90 50 5 1/5 Ε 100 0 Γ.2 Γ.3 Συνδυασμοί Αγαθά Χ Αγαθά Ψ ΚΕ (x) Γ 70 130 Γ 75 ; 4 Δ 90 50 ΚΕxΓ Δ= 4 130 ΨΓ = 4 ΨΓ = 110 75 70 Επομένως, για Χ=75, η μέγιστη ποσότητα των Ψ είναι 100 μονάδες.
Γ.4 Συνδυασμοί Αγαθά Χ Αγαθά Ψ ΚΕ (x) Δ 90 50 Δ 92 ; 5 Ε 100 0 ΚΕxΔ Ε= 5 ΨΔ 0 = 5 ΨΔ = 40 100 92 Επομένως, ο συνδυασμός Κ(Χ=92, Ψ=30) είναι εφικτός, καθώς για τις 92 μονάδες του Χ, η μέγιστη ποσότητα των Ψ μονάδων είναι 40. Ο συνδυασμός Κ βρίσκεται αριστερά της ΚΠΔ. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος (ή περισσότεροι) από τους παραγωγικούς συντελεστές υπολειτουργεί. Γ.5 Ψ=300-110=190, το οποίο ανήκει: Συνδυασμοί Αγαθά Χ Αγαθά Ψ ΚΕ (x) B 40 220 Β ; 190 3 Γ 70 130 ΚΕxΒ Γ= 3 190 130 = 3 ΧΒ = 50 70 ΧΒ Επομένως, για να παραχθούν οι τελευταίες 110 μονάδες του αγαθού Ψ, θα θυσιαστούν 50 μονάδες του αγαθού Χ.
Θέμα Δ Δ.1 QD -QS = 50 QD = 50+30 QD = 80 P QS QD Έλλειμμα Ελαστικότητα ζήτησης Α 5 30 80 50 Β 6-1/2 Για να βρω τη συνάρτηση ζήτησης χρησιμοποιώ την ελαστικότητα. QD = α+βρ και ΕD = ΔQ ΔΡ P Q, όπου β= ΔQ, η κλίση της ευθείας. ΔΡ Επομένως: ΕD = ΔQ ΔΡ P Q - 1 2 = β 5 80 β = -8 Άρα QD = α+βρ 80=α-8 5 α=120 Επομένως η συνάρτηση ζήτησης είναι: QD = 120-8Ρ Για τη συνάρτηση προσφοράς χρησιμοποιώ τα δύο σημεία Α και Β. Qs = γ+δρ Α: 30 = γ +5δ Β: 32 = γ +6δ (-) 2=δ Συνεπώς: 30 = γ +5 2 γ=20
Επομένως η συνάρτηση προσφοράς είναι: QS = 20+2Ρ Δ.2 QD = QS 120-8ΡΕ = 20+2ΡΕ ΡΕ =10 QΕ = 20+2 10 QΕ =40 Δ.3 QD QS = 20 120-8Ρ (20+2Ρ) = 20 Ρ= 8 Δ.4 Στο σημείο Β: QD = 120-8 8 QD =72 P QD Ελαστικότητα ζήτησης Α 5 80 Β 6 72-1/2 Άρα ΣΔΑ=PΑ QΑ ΣΔΑ= 5 80 ΣΔΑ=400 ΣΔΒ=PΒ QΒ ΣΔΒ= 6 72 ΣΔΒ=432 Ποσοστιαία μεταβολή Συνολικής Δαπάνης: ΣΔΒ ΣΔΑ ΣΔΑ 100 = 432 400 400 100 = 8% Η Συνολική Δαπάνη (ΣΔ) αυξήθηκε καθώς η ζήτηση είναι ανελαστική (-1/2) και στην ανελαστική ζήτηση η συνολική δαπάνη ακολουθεί τη πορεία της τιμής. Επομένως, αυξάνεται η τιμή από 5 σε 6 και αυξάνεται και η συνολική δαπάνη κατά 8%.
Δ.5 α. QD = 110-8Ρ και QS = 20+2Ρ QD = QS 110-8ΡΕ = 20+2ΡΕ ΡΕ = 9 και QΕ =38 β. Γνωρίσουμε ότι η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση από τη μεταβολή της τιμής του συμπληρωματικού του. Επομένως, η ζήτηση του αγαθού Χ μειώθηκε και συνεπώς η τιμή του συμπληρωματικού αυξήθηκε. Επιμέλεια απαντήσεων: Βουβούση Δήμητρα - Οικονομολόγος