ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΤΤΜΗΜΑ ΚΚΣ & ΞΕΝΩΝΩΝ ΣΥΝΤΟΜΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ Επιχειρησιακή Συντονιστική Υπηρεσία Δράσεων Παιδικής Προστασίας Τηλέφωνο: 213 2039777 Fax: 213 2039716 Πληροφορίες: Μάνθου Π. Τηλέφωνο Έκτακτης Ανάγκης 197 Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας 1107 Ταχ. Δ/νση: B. Σοφίας 135 & Ζαχάρωφ, 11521 Αθήνα Email: paidikiprostasia@ekka.org.gr Website: www.ekka.org.gr ΕΘΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΝΑΔΟΧΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ Πρωτόκολλο για τη διαδικασία υποβολής των στοιχείων του Μητρώου και της ενημέρωσης των αλλαγών Θεσμικό πλαίσιο 1. Π.Δ. 86/2009 ΦΕΚ Α 114/16-7-2009 «Οργάνωση και λειτουργία του Θεσμού της Αναδοχής Ανηλίκων». 2. ΚΥΑ Αριθμ. Δ27/ΓΠ.οικ. 22560/891, ΦΕΚ 3692/τα Β/ 31 Δεκεμβρίου 2014 των Υπουργείων Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, «Τήρηση Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων» Φορέας τήρησης του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων Με βάσει ανωτέρω σχετικά, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μετά από άδεια της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων τηρεί Εθνικό Μητρώο Αναδόχων Ανηλίκων. Με βάσει επίσης τα ανωτέρω σχετικά, οι αρμοδιότητες του Ε.Κ.Κ.Α. στην ανάδοχη φροντίδα, περιορίζονται σαφώς στην τήρηση και μόνο του Μητρώου, ο δε ρόλος του διαχωρίζεται σαφώς από τους Φορείς υλοποίησης και εποπτείας της αναδοχής, δραστηριότητες στις οποίες δεν εμπλέκεται το Ε.Κ.Κ.Α. 1
Στοιχεία που καταχωρούνται- Περιεχόμενο Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων Με βάσει το 2 ο σχετικό τα στοιχεία που προβλέπεται να τηρούνται στο Μητρώο είναι τα κάτωθι: 1.επωνυμία του εξουσιοδοτημένου φορέα που υλοποιεί την αναδοχή και του αρμόδιου Φορέα παρακολούθησης της (εφ' όσον είναι διαφορετικός). 2.ονοματεπώνυμο του ανηλίκου που τοποθετείται για φροντίδα σε ανάδοχη οικογένεια και στα πλήρη δημογραφικά στοιχεία αυτού (ηλικία, φύλο, καταγωγή, ιθαγένεια, κατάσταση υγείας, κ.λπ.). 3. ονοματεπώνυμο των γονέων και των μελών της βιολογικής οικογένειας του ανηλίκου και πλήρη δημογραφικά στοιχεία αυτών (ηλικία, φύλο, καταγωγή, ιθαγένεια, επάγγελμα, κατοικία, κατάσταση υγείας, κ.λπ.) εφόσον υπάρχουν ή του κηδεμόνα του ή του επιτρόπου η του δικαστικού συμπαραστάτη που έχει οριστεί. 4. ονοματεπώνυμο των αναδόχων γονέων που τοποθετείται για φροντίδα ο ανήλικος/η και στα πλήρη δημογραφικά στοιχεία αυτών (ηλικία, φύλο, καταγωγή, ιθαγένεια, κατάσταση υγείας, επάγγελμα, κατοικία, κ.λπ.). 5. αριθμό της απόφασης που κηρύσσει την αναδοχή, είτε αυτή είναι δικαστική απόφαση, είτε απόφαση αρμόδιου υπηρεσιακού οργάνου. Επιπλέον, εφόσον υφίστανται, ο αριθμός της σύμβασης με τους αναδόχους γονείς, ο αριθμός απόφασης της έγκρισης της καταλληλόλητας των αναδόχων γονέων, ο αριθμός της πιστοποίησης εκπαίδευσης αναδόχων γονέων, κ.ά. σχετικές. 6. τους λόγους που επιβάλουν, προς όφελος του ανηλίκου, την τοποθέτηση του σε προστατευμένη φροντίδα εκτός της βιολογικής του οικογένειας. 7. αριθμό απόφασης προσωρινής ή μόνιμης αφαίρεσης της επιμέλειας του ανηλίκου από τους βιολογικούς γονείς, εφόσον έχει εκδοθεί. 8. αριθμό απόφασης ανάθεσης προσωρινά ή μόνιμα της επιμέλειας του ανηλίκου. 9. αναφορά της αποδοχής ή παραίτησης εκ μέρους των αναδόχων γονέων της εκάστοτε προβλεπόμενης τακτικής οικονομικής ενίσχυσης. 10. προσδιορισμό της κατηγορίας της εγκεκριμένης τακτικής οικονομικής ενίσχυσης (μεταξύ αυτών που εκάστοτε ισχύουν), εφόσον αυτή χορηγείται στους αναδόχους γονείς. 11. προσδιορισμό της μορφής της αναδοχής σε σχέση με τους αναδόχους γονείς (εθελοντική, συγγενική, επαγγελματική, επείγουσα, ανοικτή ή άλλη), εφόσον κάποια από αυτές υλοποιείται. 2
12. προσδιορισμό της μορφής της αναδοχής σε σχέση με ατομικό προγραμματισμό σύμφωνα με τις εξατομικευμένες ανάγκες φροντίδας και αποκατάστασης του ανηλίκου που τοποθετείται σε ανάδοχη οικογένεια (προσωρινή, βραχυπρόθεσμη, μακροχρόνια, μόνιμη ή άλλη). 13. καταγραφή των σημαντικών αλλαγών που πραγματοποιούνται σχετικά με τον ανήλικο που έχει τοποθετεί για φροντίδα και την ανάδοχη οικογένεια (διακοπή αναδοχής, αλλαγή ανάδοχης οικογένειας, αλλαγή της σύνθεσης ή της κατοικίας της ανάδοχης οικογένειας, επιστροφή στη βιολογική οικογένεια ή συγγενείς του, υιοθεσία, εισαγωγή σε Μονάδα Προστατευμένης Φιλοξενίας, τοποθέτηση σε άλλο πρόγραμμα προστατευμένης φροντίδας, εμφάνιση αναπηρίας ή σημαντικού προβλήματος υγείας που απαιτεί ειδική φροντίδα ή αποκατάσταση, αλλαγή κατηγορίας οικονομικής ενίσχυσης, κ.ά.) και τους λόγους αυτών όπου απαιτείται. 14. καταγραφή της εκτίμησης της κατάστασης του ανηλίκου, που είχε τοποθετεί για φροντίδα σε ανάδοχη οικογένεια, κατά τη συμπλήρωση του 18oυ έτους της ηλικίας του και τα περαιτέρω μέτρα προστασίας και φροντίδας που τυχόν απαιτούνται ή απόφαση ανάθεσης της επιτροπείας του η της δικαστικής συμπαράστασης. Επίσης, με βάσει το 1 ο σχετικό στο Εθνικό Μητρώο αναδοχών τηρούνται και τα στοιχεία των υποψηφίων αναδόχων, των ατόμων ή γονέων για τους οποίους οι αρμόδιοι φορείς έχουν ολοκληρώσει τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας για την αξιολόγηση της καταλληλότητάς τους προς εγγραφή του υποψήφιου ανάδοχου γονέα στο ως άνω Μητρώο. Αντίγραφο δε της έκθεσης διαβιβάζεται από τον προκειμένου να καταχωρηθεί στο αρχείο του Εθνικού Μητρώου. Έντυπα καταχώρησης στοιχείων Για λόγους εύρυθμης λειτουργίας του Μητρώου και ταυτόχρονα προς διευκόλυνση των επαγγελματιών που φέρουν την ευθύνη τροφοδότησης του Μητρώου με στοιχεία, διαμορφώθηκαν με βάσει τα ανωτέρω τέσσερα Έντυπα καταγραφής στοιχείων. Αναλυτικότερα τα Έντυπα έχουν ως εξής: Έντυπο 1: Εισαγωγή- Ένταξη ανηλίκου σε ανάδοχη φροντίδα (συμπληρώνεται σε κάθε νέα αναδοχή ή σε περίπτωση διακοπής της αναδοχής και ανάθεσης της φροντίδας του ανηλίκου σε νέους αναδόχους) Έντυπο 2: Μεταβολές στην ανάδοχη φροντίδα ανηλίκου- Περιοδική καταγραφή στοιχείων (συμπληρώνεται άμεσα καταγράφοντας την ύπαρξη σημαντικών μεταβολών στην αναδοχή και υποβάλλεται επίσης περιοδικά ανά εξάμηνο ΠΔ 86/2009, παρ. 2-: άρθρο 6) Έντυπο 3: Ολοκλήρωση Λήξη ανάδοχης φροντίδας (συμπληρώνεται κατά την ολοκλήρωση (όχι τη διακοπή) της ανάδοχης φροντίδας και την μετάβαση (ή μη) του ατόμου σε άλλη μορφή φροντίδας) 3
Έντυπο 4: Στοιχεία Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων (συμπληρώνεται και αποστέλλεται εντός εξαμήνου με την ολοκλήρωση της έρευνας, η οποία διεξάγεται και περατούται προκειμένου να διαπιστωθεί η καταλληλόλητα των υποψηφίων ανάδοχων γονέων προς εγγραφή τους στο Μητρώο του άρθρου 6 παρ. 1 του ΠΔ 86/2009) Χρόνος αποστολής/ υποβολής των στοιχείων στο Μητρώο Οι αρμόδιοι φορείς υλοποίησης της αναδοχής οφείλουν να αποστέλλουν τα στοιχεία στο Ε.Κ.Κ.Α., προκειμένου για την καταχώρησή τους στο Εθνικό Μητρώο Αναδοχών ως εξής: Με την έναρξη κάθε νέας αναδοχής αποστέλλεται στο ΕΚΚΑ το Έντυπο 1: Εισαγωγή- Ένταξη ανηλίκου σε ανάδοχη φροντίδα. Το Έντυπο (βάσει των όσων ορίζει η ΚΥΑ) αποστέλλεται άμεσα με την τοποθέτηση του ανηλίκου για φροντίδα στην ανάδοχη οικογένεια και το αργότερο σε προθεσμία ενός μηνός από την τοποθέτηση. Το ίδιο χρονικό διάστημα (άμεσα ή το αργότερο εντός μήνα) ισχύει για την ενημέρωση του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων και σε κάθε περίπτωση σημαντικής αλλαγής της κατάστασης της αναδοχής, οπότε αποστέλλεται στο ΕΚΚΑ το Έντυπο 2: Μεταβολές στην ανάδοχη φροντίδα ανηλίκου- Περιοδική καταγραφή στοιχείων Κάθε εξάμηνο (πρόβλεψη του ΠΔ 86/2009, παρ. 2-: άρθρο 6) και εν είδη περιοδικής επικαιροποίησης των στοιχείων, αποστέλλεται στο ΕΚΚΑ το Έντυπο 2: Μεταβολές στην ανάδοχη φροντίδα ανηλίκου- Περιοδική καταγραφή στοιχείων Με την ολοκλήρωση κάθε αναδοχής αποστέλλεται στο ΕΚΚΑ, το Έντυπο3: Ολοκλήρωση Λήξη ανάδοχης φροντίδας. Με την ολοκλήρωση της διεξαγωγής της κοινωνικής έρευνας που αφορά στην αξιολόγηση της καταλληλότητας των υποψηφίων αναδόχων, η οποία πρέπει να περατωθεί εντός εξαμήνου, αποστέλλεται στο ΕΚΚΑ το Έντυπο 4: Στοιχεία Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων Αποστολή & παραλαβή Εντύπων Τα ανωτέρω Έντυπα αποστέλλονται ταχυδρομικά στο ΕΚΚΑ με ειδικές σημάνσεις που σχετίζονται με τη διασφάλιση του απορρήτου. Η δε αποστολή πραγματοποιείται με ευθύνη του εκπροσώπου κατά το νόμο, κάθε φορέα που υλοποιεί το θεσμό της αναδοχής ανηλίκων, στον προβλεπόμενο χρόνο. Τα ανωτέρω Έντυπα παραλαμβάνονται από τον υπεύθυνο ή τον αναπληρωτή τήρησης και επεξεργασίας του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών του Ε.Κ.Κ.Α. και πρωτοκολλώνται σε Ειδικό Εμπιστευτικό Πρωτόκολλο. 4
Καταχώρηση στοιχείων & Τήρηση Αρχείου Τα στοιχεία του Μητρώου καταχωρούνται από τον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο του ΕΚΚΑ σε έντυπο αρχείο. Το έντυπο αρχείο του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών φυλάσσεται σε ειδικό χρηματοκιβώτιο, τους κωδικούς του οποίου γνωρίζουν μόνο ο υπεύθυνος και ο αναπληρωτής τήρησης και επεξεργασίας του Μητρώου. Το δε χρηματοκιβώτιο φυλάσσεται σε αίθουσα που κλειδώνει. Τα παραπάνω μέτρα στόχο έχουν τη διασφάλιση του απορρήτου και της ασφάλειας των στοιχείων του Μητρώου, τα οποία αφορούν σε προσωπικά δεδομένα. Επί του παρόντος, δεν προκρίνεται η διαμόρφωση ηλεκτρονικής βάσης τήρησης του Μητρώου, καθώς στα πλαίσια του έργου «epronoia για τον πολίτη», το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2015, προβλέπεται η ηλεκτρονική τήρηση των στοιχείων που αφορούν στο Εθνικό Μητρώο Αναδόχων Ανηλίκων. Ειδικότερα στο υποσύστημα που αφορά στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς και Παρακολούθησης Δραστηριοτήτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης για το παιδί, προβλέπεται η τήρηση και η διαχείριση του συνόλου του Εθνικού Μητρώου Παιδικής Προστασίας, τμήμα του οποίου αποτελεί ουσιαστικά και το Εθνικό Μητρώο Αναδόχων Ανηλίκων. Συλλογή συμπληρωματικών στοιχείων Εφόσον διαπιστωθούν ελλιπείς πληροφορίες, ο υπεύθυνος ή ο αναπληρωτής τήρησης και επεξεργασίας του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών του Ε.Κ.Κ.Α., συλλέγουν άμεσα διαθέσιμα συμπληρωματικά στοιχεία που αφορούν στην αναδοχή σε συνεργασία με τον Φορέα υλοποίησης της αναδοχής. Δεδομένα που αποδεικνύονται ότι είναι εσφαλμένα καταστρέφονται με ευθύνη του υπεύθυνου του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων και εφόσον αυτό επιβάλλεται από τις συγκεκριμένες συνθήκες. Επεξεργασία & Κοινοποίηση στατιστικών στοιχείων Η αρμόδια αρχή τήρησης του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων υποχρεούται να καταρτίζει ετήσια στατιστική έκθεση, με βάση τα τηρούμενα στοιχεία για το θεσμό της αναδοχής, την οποία υποβάλει στις αρμόδιες υπηρεσίες του εποπτεύοντος Υπουργείου και στην Ελληνική Στατιστική Αρχή. Η επεξεργασία των δεδομένων του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών Ανηλίκων είναι απόρρητη και η ασφάλεια της επεξεργασίας διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 2472/1997 (ΦΕΚ 50/τ. Α /10 04 1997). Η επεξεργασία στοιχείων που αναφέρεται σε σκοπούς στατιστικούς ή επιστημονικής έρευνας εξυπακούεται ότι προϋποθέτει την τήρηση ανωνυμίας (παράγραφος 2 περ. στ, άρθρο 7, του Ν. 2472/1997). Ενημέρωση αναδόχου ενηλίκου τέκνου Το ανάδοχο ενήλικο τέκνο έχει δικαίωμα να πληροφορείται για τα στοιχεία που κρατούνται στο Μητρώο που αφορούν την ταυτότητα των βιολογικών γονέων του και των αναδόχων γονέων του. Τυχόν δεδομένα υγείας που συνδέονται με την υγεία του τέκνου σε αναδοχή μπορεί να ανακοινώνονται μόνο σε θεράποντα ιατρό του τέκνου μετά από εξουσιοδότηση του από αυτό. Το δικαίωμα πληροφόρησης των στοιχείων ασκείται με την υποβολή σχετικής αίτησης προς τον Υπεύθυνο του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών Ανηλίκων, ο οποίος έχει την 5
υποχρέωση να χορηγήσει στον αιτούντα αντίγραφο των στοιχείων που τηρούνται στο Μητρώο, εντός ενός μηνός. Σε κάθε περίπτωση προκρίνεται η συνεργασία του Φορέα Τήρησης του Εθνικού Μητρώου Αναδοχών Ανηλίκων με τους Φορείς υλοποίησης και παρακολούθησης της αναδοχής και η παραπομπή του αναδόχου ενηλίκου τέκνου, στους εν λόγω Φορείς για παροχή εξειδικευμένων πληροφοριών που αφορούν στην αναδοχή, μέσω της εξειδικευμένης συμβουλευτικής και κοινωνικής εργασίας. Υποχρεώσεις των υπευθύνων τήρησης & Επεξεργασία του Μητρώου Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους ο Υπεύθυνος, ο Αναπληρωτής του και τα πρόσωπα που στελεχώνουν το Εθνικό Μητρώο Αναδόχων Ανηλίκων υπακούν στη συνείδηση και το Νόμο. Υπόκεινται στο καθήκον της εχεμύθειας το οποίο υφίσταται και μετά την αποχώρηση τους. Υπόκεινται στο Νόμο και στις αποφάσεις όπως αυτές ορίζονται από την άδεια της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Ε.Κ.Κ.Α. Διεύθυνση Κοινωνικών παρεμβάσεων Επιχειρησιακή Συντονιστική Υπηρεσία Δράσεων Παιδικής Προστασίας 6