ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ» ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ» ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Άρθρο 1 Γενικές Διατάξεις Το Τμήμα Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) οργανώνει και λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις της απόφασης και τις διατάξεις του Ν. 3685/2008: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με τίτλο «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» το οποίο περιλαμβάνει δύο επίπεδα σπουδών, τα οποία αντιστοιχούν σε: Α. Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Α επιπέδου α) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους». Β. Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Β επιπέδου α) Διδακτορικό Δίπλωμα (PhD) Ψυχολογίας Άρθρο 2 Όργανα του Π.Μ.Σ. Για την οργάνωση και λειτουργία των Π.Μ.Σ. του Α.Π.Θ. αρμόδια όργανα είναι τα εξής: α) Η Σύγκλητος Ειδικής Σύνθεσης του Α.Π.Θ., η οποία περιλαμβάνει τα μέλη ΔΕΠ (με τον όρο μέλη ΔΕΠ νοούνται σύμφωνα με το άρθρο 2 εδ. ι του Ν. 4009/2011 οι καθηγητές ήτοι «καθηγητές πρώτης βαθμίδας, οι αναπληρωτές και οι επίκουροι καθηγητές», καθώς και οι λέκτορες του Τμήματος) που με οποιαδήποτε ιδιότητα είναι μέλη της, και δύο (2) εκπροσώπους των μεταπτυχιακών φοιτητών. Το όργανο αυτό είναι αρμόδιο για κάθε θέμα διοικητικού ή οργανωτικού χαρακτήρα που σχετίζεται με τις μεταπτυχιακές σπουδές. β) Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ., η οποία απαρτίζεται από τον/ την Πρόεδρο και τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος και δύο (2) εκπροσώπους των μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος. Η Γ.Σ.Ε.Σ. είναι αρμόδια για την κατάρτιση και εισήγηση προτάσεων για το Π.Μ.Σ., για τον ορισμό μελών των συμβουλευτικών επιτροπών, των εξεταστικών επιτροπών, της Συντονιστικής Επιτροπής, για την απονομή μεταπτυχιακών διπλωμάτων, για τη συγκρότηση των επιτροπών επιλογής ή εξέτασης των υποψήφιων μεταπτυχιακών φοιτητών, καθώς και για κάθε άλλο θέμα που προβλέπεται από επιμέρους διατάξεις. γ) Η Συντονιστική Επιτροπή (ΣΕ) του Π.Μ.Σ., η οποία απαρτίζεται από μέλη ΔΕΠ του Τμήματος, τα οποία έχουν αναλάβει διδακτικό μεταπτυχιακό έργο ή την επίβλεψη διδακτορικών διατριβών και τα οποία ορίζονται από τη Γ.Σ.Ε.Σ.. Η ΣΕ είναι αρμόδια για την παρακολούθηση και το συντονισμό λειτουργίας του προγράμματος. 1

δ) Ο Διευθυντής του Π.Μ.Σ. προεδρεύει της ΣΕ, ορίζεται με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος για διετή θητεία με δυνατότητα ανανέωσης, και μπορεί να ασκεί τα καθήκοντά του με μερική απαλλαγή από τις διδακτικές υποχρεώσεις. Ο/Η Διευθυντής/ντρια ανήκει στη βαθμίδα του Καθηγητή ή Αναπληρωτή Καθηγητή, είναι του ίδιου ή συναφούς γνωστικού αντικειμένου με το γνωστικό αντικείμενο του Π.Μ.Σ., και ασκεί τα καθήκοντα που ορίζει ο Κανονισμός του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. Άρθρο 3 Αριθμός εισακτέων Στο Π.Μ.Σ. «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» Α επιπέδου, ο αριθμός εισακτέων ετησίως ορίζεται κατ ανώτατο όριο σε 13. Πέραν του αριθμού των εισακτέων γίνεται δεκτός ένας επιπλέον (1) υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) που πέτυχε σε σχετικό διαγωνισμό μεταπτυχιακών σπουδών εσωτερικού και ένας (1) αλλοδαπός υπότροφος του Ελληνικού κράτους. Με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. ο αριθμός των υποτρόφων μπορεί να αυξηθεί. Στο Π.Μ.Σ. Β επιπέδου ο αριθμός εισακτέων ετησίως ορίζεται κατ ανώτατο όριο σε 5. Άρθρο 4 Αξιολόγηση και διαδικασίες αξιολόγησης του Π.Μ.Σ. Το Π.Μ.Σ., το αργότερο εντός τεσσάρων (4) ετών από την έναρξη λειτουργίας του, αξιολογείται συνολικά ως προς την ποιότητα του διδακτικού και ερευνητικού έργου, των προγραμμάτων σπουδών και των λοιπών υπηρεσιών που παρέχονται από αυτό, με τη διαδικασία που προβλέπεται από το Ν. 3374/2005. Η αξιολόγηση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται το αργότερο κάθε τέταρτο έτος από την έναρξη της προηγούμενης αξιολόγησης, εφόσον υπάρχει ανανέωση της λειτουργίας του Π.Μ.Σ.. Η αξιολόγηση του Π.Μ.Σ. περιλαμβάνει την αξιολόγηση μαθημάτων από φοιτητές και μέλη ΔΕΠ, την αξιολόγηση του έργου και των προϊόντων του Π.Μ.Σ. και συνολική αξιολόγηση. Ως κριτήρια ποιότητας του Π.Μ.Σ. θα λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω: α) Αριθμός δημοσιεύσεων που προκύπτουν από μεταπτυχιακές και διδακτορικές εργασίες β) Αριθμός φοιτητών/ μελών ΔΕΠ που συμμετέχει σε συνέδρια με ανακοινώσεις που προκύπτουν από μεταπτυχιακές εργασίες και διδακτορικές διατριβές γ) Συμμετοχή μελών ΔΕΠ και φοιτητών στην οργάνωση συνεδρίων, ημερίδων, επιστημονικών συναντήσεων δ) Συμμετοχή μελών ΔΕΠ και φοιτητών σε Θερινά Σχολεία, Εργαστήρια, Συμπόσια, κ.ά. ε) Συμμετοχή φοιτητών και μελών ΔΕΠ σε ακαδημαϊκές δραστηριότητες (αξιολογήσεις, εκδοτικές επιτροπές, κρίση άρθρων, επιστημονικές εταιρείες, κ. ά.) στ) Τιμητικές διακρίσεις (βραβεία κ.τ.λ.) ζ) Συνεργασία με άλλα Π.Μ.Σ. (ανταλλαγές) ελληνικών και ξένων ΑΕΙ 2

η) Επιχορήγηση ερευνών από διάφορους φορείς θ) Ποιότητα εκπαίδευσης (διδασκαλία, εργασίες, άλλες δραστηριότητες) ι) Σύνδεση του Π.Μ.Σ. με την κοινωνία κ) Διαδικασίες παρακολούθησης των αποφοίτων του Π.Μ.Σ. στην αγορά εργασίας λ) Απορρόφηση/ επαγγελματική αποκατάσταση αποφοίτων μ) Ποιότητα διοικητικών υπηρεσιών Άρθρο 5 Συμμετοχή στις Εισαγωγικές Εξετάσεις Π.Μ.Σ. Α Επιπέδου Η αίτηση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις του Π.Μ.Σ. Α επιπέδου κατατίθεται στη Γραμματεία του Τμήματος από 1 έως τις 20 Ιουλίου εκάστου έτους. Στην αίτηση αναφέρεται και το επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας και όποιας άλλης ξένης γλώσσας κατέχει ο υποψήφιος. Με βάση τη δήλωση αυτή αποφασίζεται από τη Σ.Ε. αν θα ζητηθεί από τον υποψήφιο η εξέταση της Αγγλικής γλώσσας. Άρθρο 6 Tέλος Εγγραφής 1. Οι φοιτητές που γίνονται δεκτοί στο Π.Μ.Σ. Α επιπέδου καταβάλλουν τέλος εγγραφής ίσο με 1000 ευρώ για τα τρία εξάμηνα. Το τέλος εγγραφής καταβάλλεται σε δύο ισόποσες δόσεις: η πρώτη δόση καταβάλλεται ταυτοχρόνως με την εγγραφή στο Π.Μ.Σ. ενώ η δεύτερη με την έναρξη του δεύτερου εξαμήνου. Η μη καταβολή του τέλους εγγραφής συνεπάγεται τερματισμό της φοίτησης στο Π.Μ.Σ.. Σε περίπτωση που καταβληθεί η πρώτη αλλά όχι η δεύτερη δόση, ο φοιτητής λαμβάνει βεβαίωση φοίτησης για τα μαθήματα που παρακολούθησε κατά το πρώτο εξάμηνο. 2. Διακοπή της φοίτησης για οποιοδήποτε λόγο δε συνεπάγεται επιστροφή του τέλους εγγραφής που έχει καταβληθεί. Άρθρο 7 Τύπος διπλώματος του Π.Μ.Σ. Ώσπου να καθοριστεί ενιαίος τύπος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στο Α.Π.Θ., ο τύπος του διπλώματος του παρόντος Π.M.Σ. καθορίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας. Άρθρο 8 Οδηγός Σπουδών και περιεχόμενό του Κάθε χρόνο δημοσιοποιείται και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Τμήματος Ψυχολογίας ο Οδηγός Σπουδών του Π.Μ.Σ.. Ο Οδηγός Σπουδών περιλαμβάνει, ιδίως, το πρόγραμμα μαθημάτων, τα ονόματα των διδασκόντων, τα δικαιώματα (κοινωνικές παροχές, υποτροφίες, δάνεια, διδακτικά βιβλία, βοηθήματα κ.λπ.) των μεταπτυχιακών φοιτητών, τις υποχρεώσεις των μεταπτυχιακών φοιτητών, καθώς και πληροφορίες για τη λειτουργία των σπουδαστηρίων, των εργαστηρίων, και της Βιβλιοθήκης του Τμήματος και του Α.Π.Θ.. 3

Άρθρο 9 Λογοκλοπή/παράλειψη αναφοράς σε χρησιμοποιηθείσα βιβλιογραφία Καταθέτοντας οποιαδήποτε εργασία, μεταπτυχιακή ή διδακτορική διατριβή, ο μεταπτυχιακός φοιτητής ή ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται να αναφέρει αν χρησιμοποίησε το έργο και τις απόψεις άλλων. Η αντιγραφή θεωρείται σοβαρό ακαδημαϊκό παράπτωμα. Λογοκλοπή θεωρείται η αντιγραφή εργασίας κάποιου άλλου, καθώς και η χρησιμοποίηση εργασίας άλλου δημοσιευμένης ή μη χωρίς τη δέουσα αναφορά. Η παράθεση οποιουδήποτε υλικού τεκμηρίωσης, ακόμη και από μελέτες του ιδίου του υποψηφίου, χωρίς σχετική αναφορά, μπορεί να στοιχειοθετήσει λογοκλοπή. Στις παραπάνω περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του/της επιβλέποντος/σας καθηγητή/τριας η Γ.Σ.Ε.Σ. μπορεί να αποφασίσει τη διαγραφή του υποψηφίου. Α. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Α ΕΠΙΠΕΔΟΥ Α.1. Κανονισμός λειτουργίας του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» του Τμήματος Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Άρθρο 1 Αντικείμενο Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» του Τμήματος Ψυχολογίας είναι η σύγχρονη προσέγγιση σε θέματα μάθησης σε εκπαιδευτικό πλαίσιο, αλλά κι έξω από αυτό. Η έμφαση είναι τόσο στις γνωστικές διεργασίες όσο και στις επιδράσεις του θυμικού, δηλαδή των κινήτρων, των συναισθημάτων κι άλλων θυμικών παραγόντων, όπως η διάθεση και η έννοια του εαυτού. Οι ηλικιακές ομάδες που εξετάζονται έχουν ένα εύρος που εκτείνεται από τη νεότητα μέχρι το βαθύ γήρας. Ειδικότερα, ως προς τις γνωστικές λειτουργίες τονίζεται τόσο η μάθηση όσο και η μνήμη και σκέψη καθώς και οι περιορισμοί που τίθενται σε αυτές από παράγοντες ατομικών διαφορών και ηλικίας. Επιπλέον, τονίζεται η σημασία των μεταγνωστικών διεργασιών ως προς την παρακολούθηση και ρύθμιση της μάθησης, των άλλων γνωστικών λειτουργιών και της συμπεριφοράς μέσα σε ένα περιβάλλον όπου το άτομο πρέπει να επιλέγει και να θέτει στόχους σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, να κατευθύνει αλλά και να ελέγχει τη δράση του. Οι θυμικοί παράγοντες αλληλεπιδρούν με τις γνωστικές και μεταγνωστικές διεργασίες αλλά και με τους τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων στην καθημερινή ζωή. Οι διαφορές νέων και ηλικιωμένων στο υγιές γήρας συχνά δεν είναι μεγάλες, αλλά διευρύνονται με τις επιπτώσεις της ασθένειας κυρίως σε γνωστικό επίπεδο, πράγμα που απαιτεί ειδικές παρεμβάσεις ανάλογα με τον πληθυσμό στον οποίο απευθυνόμαστε. Το Π.Μ.Σ. περιλαμβάνει υποχρεωτικά μαθήματα με αντικείμενο τις αλληλεπιδράσεις συναισθηματικών παραγόντων με γνωστικές και μεταγνωστικές λειτουργίες κατά τη ρύθμιση της μάθησης, θυμικού, περιβάλλοντος και συμπεριφοράς, τη βιολογική βάση των σχέσεων συναισθήματος και γνωστικών διεργασιών, γνωστικές και 4

θυμικές επιδράσεις σε ηλικιωμένους, και Στατιστική. Περιλαμβάνει, επίσης, μαθήματα επιλογής που επιτρέπουν μεγαλύτερη εμβάθυνση σε (α) θέματα μάθησης σε εκπαιδευτικά πλαίσια, (β) ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις συνείδησης και νου, και γ) θέματα που αφορούν το γήρας από γνωστική και συναισθηματική οπτική. Ανάλογα με την επιλογή των μαθημάτων διαμορφώνεται το προφίλ των σπουδών του μεταπτυχιακού φοιτητή σύμφωνα με τους μαθησιακούς του στόχους. Δύο κύριοι προσανατολισμοί είναι (α) αυτός της μάθησης και των γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών και (β) αυτός των γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών στο υγιές και παθολογικό γήρας. Το Π.Μ.Σ. αποσκοπεί στην: α) εξειδικευμένη και σε βάθος εκπαίδευση των μεταπτυχιακών φοιτητών, με στόχο την εμβάθυνση σε εννοιολογικό επίπεδο και την απόκτηση δεξιοτήτων που είναι αναγκαίες για τη μελέτη των βασικών ψυχολογικών λειτουργιών που εμπλέκονται στη μάθηση, όπως η μνήμη, η σκέψη, και το συναίσθημα, του βιολογικού τους υποστρώματος, και των διάφορων παραγόντων που τις επηρεάζουν, σε εργαστηριακό και εφαρμοσμένο επίπεδο, β) σε βάθος επιστημονική έρευνα των σχετικών φαινομένων, γ) απόκτηση εμπειρίας στην ψυχολογική αξιολόγηση γνωστικών και συναισθηματικών λειτουργιών δ) εξοικείωση με παρεμβάσεις σε γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδο σε διάφορους πληθυσμούς, ε) συγγραφή μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Άρθρο 2 Μεταπτυχιακός Τίτλος Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών κατεύθυνσης «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» απονέμει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στη «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους». Άρθρο 3 Κατηγορίες Πτυχιούχων Στο Π.Μ.Σ. κατεύθυνσης «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» του γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι: α) Τμημάτων Ψυχολογίας πανεπιστημίων της ημεδαπής, β) Τμημάτων Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της ημεδαπής, γ) Τμημάτων Παιδαγωγικής κατεύθυνσης ή Τμημάτων που οδηγούν σε διδασκαλία στη μέση εκπαίδευση, δ) Τμημάτων Ιατρικής και Νοσηλευτικής ε) Τμημάτων ΑΤΕΙ συναφούς με τα παραπάνω επιστημονικής κατεύθυνσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 12γ του ν. 2916/2001 (ΦΕΚ 114Α ). στ) Τμημάτων συναφούς επιστημονικής κατεύθυνσης ομοταγών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής εφόσον αναγνωριστεί επίσημα το πτυχίο τους και προσκομιστεί η πράξη αναγνωρίσεως ισοτιμίας και αντιστοιχίας των τίτλων τους με τα αντίστοιχα ελληνικά Πανεπιστήμια. 5

Για τις περιπτώσεις που δεν εντάσσονται στα παραπάνω καθώς και για οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν εντάσσεται στα παραπάνω αποφασίζει η Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας. Άρθρο 4 Διαδικασίες Εισαγωγής Η αίτηση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις του Π.Μ.Σ. Α επιπέδου κατατίθεται στη Γραμματεία του Τμήματος το αργότερο από 1 έως 20 Ιουλίου εκάστου έτους. Στην αίτηση αναφέρεται και το επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας και όποιας άλλης ξένης γλώσσας κατέχει ο υποψήφιος. Με βάση τη δήλωση αυτή αποφασίζεται από τη Σ.Ε. αν θα ζητηθεί από τον υποψήφιο η εξέταση της Αγγλικής γλώσσας. Σε περίπτωση αλλοδαπού υποψηφίου χρειάζεται πιστοποιημένη γνώση της ελληνικής γλώσσας επιπέδου Β2 (καλή γνώση). 1. Για να γίνει κανείς δεκτός στο Π.Μ.Σ. Α Επιπέδου απαιτείται να έχει επιτύχει σε εξετάσεις σε δύο (2) μαθήματα: α) Γνωστικές λειτουργίες και β) Ψυχολογία ηλικιωμένων. Η εξεταστέα ύλη των μαθημάτων δημοσιοποιείται εντός του μηνός Απριλίου εκάστου έτους. Ο υποψήφιος θα πρέπει επίσης να επιτύχει και σε γραπτή εξέταση της Αγγλικής γλώσσας εφόσον δεν διαθέτει γλωσσομάθεια επιπέδου τουλάχιστον Β2 (καλή γνώση ξένης γλώσσας) το οποίο αποδεικνύεται με Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, ή με πιστοποιητικά αντίστοιχου επιπέδου πανεπιστημίων και άλλων φορέων ανεξάρτητα από τη νομική τους μορφή, εφόσον είναι πιστοποιημένοι ή αναγνωρισμένοι από την αρμόδια αρχή της οικείας χώρας για να διενεργούν εξετάσεις και να χορηγούν πιστοποιητικά γνώσης της ξένης γλώσσας στο αντίστοιχο επίπεδο. 2. Oι εισαγωγικές εξετάσεις για το Π.Μ.Σ. πραγματοποιούνται εντός του μηνός Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, σε χρόνο που ορίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Tμήματος Ψυχολογίας. 3. Τα γραπτά των υποψηφίων βαθμολογούνται από δύο (2) εξεταστές στο κάθε μάθημα. Οι εξεταστές είναι μέλη ΔEΠ του Τμήματος Ψυχολογίας ή άλλου Τμήματος, οι οποίοι έχουν συναφές με το εξεταζόμενο μάθημα γνωστικό αντικείμενο. Oι εξεταστές ορίζονται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. μαζί με έναν αναπληρωματικό εξεταστή ίδιας ή συναφούς ειδικότητας. Στην ξένη γλώσσα εξεταστές είναι ένα μέλος ΔEΠ και ένας δάσκαλος της αντίστοιχης ξένης γλώσσας στο Tμήμα, οι οποίοι ορίζονται κάθε χρόνο από τη Γ.Σ.Ε.Σ.. Oι δύο εξεταστές βαθμολογούν ισότιμα. 4. Kριτήρια επιλογής για την εγγραφή στο Π.Μ.Σ. Α Επιπέδου με αντίστοιχα ποσοστά αξιολόγησης είναι τα ακόλουθα: α) H επιτυχής σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1-3 του παρόντος άρθρου συμμετοχή στις εισαγωγικές εξετάσεις, με ποσοστό συμμετοχής στο συνολικό βαθμό αξιολόγησης 60%. Θεωρείται ότι ο υποψήφιος πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις του Π.Μ.Σ. όταν το άθροισμα των βαθμών των δύο εξεταστών σε καθένα από τα μαθήματα στα οποία εξετάστηκε είναι τουλάχιστον δέκα (10) στη βαθμολογική κλίμακα ένα (1) ως δέκα (10). β) O μέσος όρος του βαθμού πτυχίου και του μέσου όρου των βαθμών του υποψηφίου κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών του στα μαθήματα (κύρια και 6

επιλεγόμενα) που έχουν σχέση με το αντικείμενο των σπουδών του Π.Μ.Σ. με ποσοστό αξιολόγησης 20%. γ) O υποψήφιος φοιτητής πιστώνεται με ποσοστό 10%, για την επίδοσή του σε διπλωματική εργασία και άλλα ακαδημαϊκά πτυχία. δ) Τυχόν ερευνητική και συναφής εθελοντική ή επαγγελματική δραστηριότητα πιστώνεται με ποσοστό 10%. 6. Η τελική επιλογή των εισακτέων στο Π.Μ.Σ. γίνεται από την Επιτροπή Επιλογής Εισακτέων που ορίζεται κάθε έτος με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ., μετά από εισήγηση της Σ.Ε. Ο πίνακας των επιτυχόντων επικυρώνεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. Τα δικαιολογητικά καθώς και οι ημερομηνίες εγγραφής των επιτυχόντων ανακοινώνονται από τη Γραμματεία του Τμήματος. Σε περίπτωση ισοβαθμίας θα εισάγονται στο Π.Μ.Σ. όλοι οι υποψήφιοι που ισοβαθμούν με τον τελευταίο επιτυχόντα. Άρθρο 5 Αριθμός Εισακτέων Ο αριθμός των εγγραφομένων στο Π.Μ.Σ. πρώτου επιπέδου της κατεύθυνσης «Μάθηση και Συναίσθημα σε Νέους και Ηλικιωμένους» ορίζεται με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας, μετά από εισήγηση της Σ.Ε., με βάση τα προβλεπόμενα από το νόμο και το άρθρο 3 του παρόντος κανονισμού. Άρθρο 6 Χρονική Διάρκεια Σπουδών 1. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης είναι τρία (3) διδακτικά εξάμηνα πλήρους φοίτησης. 2. Οι φοιτητές πρέπει να περατώσουν τις σπουδές τους, συμπεριλαμβανομένης της συγγραφής διπλωματικής εργασίας, ως 30 Ιουνίου από τη λήξη του τρίτου εξαμήνου σπουδών. Παράταση επιτρέπεται μέχρι έξι (6) μήνες με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας. Πέρα από τα χρονικά αυτά όρια ο φοιτητής διαγράφεται από το Π.Μ.Σ. 3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να δοθεί αναστολή φοίτησης μέχρι δώδεκα (12) μήνες με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. 4. Tα μαθήματα του Π.Μ.Σ αρχίζουν 1 Οκτωβρίου και τελειώνουν 31 Ιανουαρίου του μεθεπόμενου έτους (3 εξάμηνα). Tο πρώτο εξάμηνο τελειώνει στις 15 Ιανουαρίου, οπότε αρχίζει η περίοδος των εξετάσεων. Το δεύτερο εξάμηνο αρχίζει την 15 Φεβρουαρίου και διαρκεί μέχρι τέλος 15 Ιουνίου. O Iούνιος, ο Iανουάριος και ο Σεπτέμβριος είναι μήνες εξετάσεων. 5. Kάθε εξαμηνιαίο μάθημα είναι διάρκειας δεκατριών εβδομάδων και διδάσκεται δύο ως τρεις (2-3) ώρες την εβδομάδα, ανάλογα με το ειδικότερο πρόγραμμα μαθημάτων. Άρθρο 7 Πρόγραμμα Μαθημάτων 7

1. Τα μαθήματα, η διδακτική και ερευνητική απασχόληση και οι κάθε άλλου είδους εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες για την απονομή του κατά το άρθρο 2 τίτλου του ορίζονται ως ακολούθως: Κωδ. Μάθημα ΕCTS Τύπος Α Εξάμηνο (30 ECTS) ΜΣ-100 Γνωστικές Λειτουργίες 10 Υ ΜΣ-101 Μεταγνωστικές Διεργασίες και Ρύθμιση του Γνωστικού και Θυμικού 10 Υ Ένα (1) κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα από τα παρακάτω: ΕΦ-103 Βασικές Στατιστικές Μέθοδοι Επεξεργασίας Εμπειρικών Δεδομένων 1 ΕΦ-109 Σύγχρονα Θέματα Εκπαιδευτικής και Σχολικής Ψυχολογίας: Θεωρία, Έρευνα, και Εφαρμογές στο Σχολικό Πλαίσιο 10 ΥΕ ΕΦ-108 Γήρας: Ιατροκοινωνικά Προβλήματα και Παρεμβάσεις Β Εξάμηνο (30 ECTS) ΜΣ-102 Γνωστικές και Θυμικές Διεργασίες σε Ηλικιωμένους 10 Υ ΕΦ-106 Εγκέφαλος και Συμπεριφορά 10 Υ Ένα (1) κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα από τα παρακάτω: ΕΦ-104 Προηγμένες Στατιστικές Μέθοδοι Επεξεργασίας Εμπειρικών Δεδομένων 2 10 ΥΕ ΕΦ-107 Νους και Συνείδηση Γ Εξάμηνο (30 ECTS) Ένα (1) κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα από τα παρακάτω: ΕΦ-110 Αναπτυξιακή Ψυχολογία ΕΦ-111 Ψυχοπαθολογία 10 ΥΕ ΜΣ-103 Ψυχολογία του Θανάτου και του Πένθους ΕΡΓ Εκπόνηση Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας 20 ΕΡΓ 1,1 Το μάθημα της Στατιστικής είναι υποχρεωτικό και προϋποθέτει επιλογή ενός από τα δύο προσφερόμενα μαθήματα ΕΦ-103 και ΕΦ-104. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) του Τμήματος είναι δυνατή η τροποποίηση του προγράμματος μαθημάτων και η ανακατανομή αυτών μεταξύ των εξαμήνων σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος. - Για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης απαιτούνται πέντε (5) υποχρεωτικά μαθήματα και δύο (2) κατ επιλογήν υποχρεωτικά. Η κατανομή των μαθημάτων ανά εξάμηνο καθορίζεται από τη Συντονιστική Επιτροπή. Σε έκτακτες περιπτώσεις κατά τις οποίες προσφέρονται λιγότερα των πέντε υποχρεωτικών μαθημάτων, με απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής τα ελλείποντα μαθήματα αντικαθίστανται με υποχρεωτικά κατ επιλογή μαθήματα που προβλέπονται για το Π.Μ.Σ. - Η Μεταπτυχιακή Διπλωματική εργασία πιστώνεται συνολικά με 20 ΕCTS. - Για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης απαιτούνται συνολικά 90 ECTS 8

Περιγραφή Μαθημάτων Α. Υποχρεωτικά Μαθήματα 1. ΜΣ-100 Γνωστικές Λειτουργίες (10 ECTS) Στόχος του μαθήματος είναι να διευκολύνει την κατανόηση θεωρητικών και εμπειρικών δεδομένων που αφορούν τη μελέτη των γνωστικών διεργασιών με έμφαση στη διαδικασία της μάθησης και της μνήμης. Η ενότητα αποτελεί μία επισκόπηση των κυριότερων γνωστικών λειτουργιών όπως η προσοχή, η μνήμη, η σκέψη, η γλώσσα και η λύση προβλημάτων με στόχο την κατανόηση των αλληλεπιδράσεων τους, τη συνεισφορά τους στη μάθηση και τη σχέση τους με το θυμικό. Καλύπτονται επίσης θέματα όπως η σχέση της σκέψης με τα συναισθήματα και ο ρόλος των γνωστικών διεργασιών στις διαπροσωπικές σχέσεις. 2. ΜΣ-101 Μεταγνωστικές Διεργασίες και Ρύθμιση του Γνωστικού και Θυμικού (10 ECTS) Στα πλαίσια του μαθήματος καλύπτονται θέματα που αφορούν την ενημερότητα που έχουν οι άνθρωποι για τις γνωστικές τους διεργασίες και τη ρύθμισή τους. Εξετάζονται διάφορα είδη του μεταγιγνώσκειν και οι τρόποι μελέτης τους, καθώς και θέματα που αφορούν τη σχέση των μεταγνωστικών διεργασιών με τη νοημοσύνη, αλλά και τη μνήμη και τη μάθηση. Επισημαίνονται οι επιδράσεις θυμικών και κοινωνικών παραγόντων στις μεταγνωστικές διεργασίες, και ο ρόλος των μεταγνωστικών εμπειριών και μεταγνωστικής γνώσης, όπως η θεωρία του νου και οι επιστημολογικές πεποιθήσεις, στη μάθηση και σκέψη. Έμφαση δίνεται, επίσης, στις μεταγνωστικές δεξιότητες και χρήση γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών για την αυτο-ρύθμιση της μάθησης. 3. ΜΣ-102 Γνωστικές και Θυμικές Διεργασίες σε Ηλικιωμένους (10 ECTS) Το μάθημα καλύπτει θεματικές περιοχές όπως οι βασικές αρχές της διά βίου ανάπτυξης και της γήρανσης αλλά και οι μέθοδοι μελέτης των διά βίου αναπτυξιακών διεργασιών και του γνωστικού γήρατος. Στη διά βίου γνωστική ανάπτυξη συζητιούνται οι αλλαγές στη νοημοσύνη και σε επιμέρους γνωστικές λειτουργίες. Τονίζεται ο γνωστικός έλεγχος, η αγγειακή υπόθεση και το μετωπιαίο γήρας. Εξετάζεται, επίσης, η διά βίου ανάπτυξη του θυμικού και συζητιούνται οι αλλαγές στη συναισθηματική εμπειρία, στη ρύθμιση του θυμικού και στην αναγνώριση συναισθημάτων, καθώς και οι επιδράσεις θυμικών και κοινωνικών παραγόντων στις γνωστικές λειτουργίες των ηλικιωμένων. Καλύπτεται, επίσης, η περιοχή της κοινωνικής νόησης και εξετάζεται η σχέση της με το γνωστικό γήρας. Έμφαση δίνεται στα προγράμματα γνωστικής ενίσχυσης ηλικιωμένων και στην ενεργό γήρανση. - Στατιστική Το μάθημα είναι υποχρεωτικό με επιλογή ανάμεσα στα μαθήματα: 4. ΕΦ-103 Βασικές Στατιστικές Μέθοδοι Επεξεργασίας Εμπειρικών Δεδομένων 9

Στατιστική επεξεργασία εμπειρικών δεδομένων προερχόμενων από απλά πειραματικά σχέδια ή παρατήρηση. Απλή και πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση. Μέθοδοι εκτίμησης της αξιοπιστίας των μετρήσεων. Εφαρμογή βασικών στατιστικών μεθόδων μέσω λογισμικού στατιστικής ανάλυσης. 5. ΕΦ-104 Προηγμένες Στατιστικές Μέθοδοι Επεξεργασίας Εμπειρικών Δεδομένων Στατιστική επεξεργασία σύνθετων πειραματικών σχεδίων μέσω μεθόδων της ανάλυσης διασποράς. Ειδικά θέματα στην ανάλυση παλινδρόμησης. Ανάλυση κυρίων συνιστωσών και διερευνητική ανάλυση παραγόντων. Εισαγωγή στα μοντέλα δομικών εξισώσεων και παρουσίαση των σημαντικότερων από αυτά. Επεξεργασία πολυμεταβλητών δεδομένων από τον χώρο των επιστημών της συμπεριφοράς με χρήση λογισμικού στατιστικής ανάλυσης. 6. ΕΦ-106 Εγκέφαλος και συμπεριφορά (10 ECTS) Το μάθημα καλύπτει τις παρακάτω θεματικές ενότητες: Νευροανατομία και συναπτικοί μηχανισμοί μάθησης και μνήμης. Εγκεφαλικοί μηχανισμοί συναισθήματος και βιοψυχολογία του στρες (ορμόνες στρες, συστήματα απόκρισης σε στρεσογόνες συνθήκες). Δομική βάση -μηχανισμοί νευρωνικής ευπλαστότητας και νευροπλαστικές αποκρίσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος σε περίπτωση βλαβών. Β. Κατ επιλογή Υποχρεωτικά Μαθήματα Τα κατ επιλογή υποχρεωτικά εξαμηνιαία μαθήματα επιλέγονται από τα παρακάτω προτεινόμενα μαθήματα: 1. ΕΦ-107 Νους και Συνείδηση (10 ECTS) Στο μεταπτυχιακό αυτό σεμινάριο συζητούμε σε βάθος θεωρητικά και φιλοσοφικά ζητήματα που έχουν προκύψει στις πρόσφατες αναζητήσεις της γνωσιοεπιστήμης και της γνωστικής νευροεπιστήμης. Παραδείγματα τέτοιων ζητημάτων είναι η υπόθεση γλώσσας σκέψης, η σχέση γλώσσας και σκέψης, η λειτουργία της συνείδησης στον έλεγχο της συμπεριφοράς, το είδος λογικής που εμπλέκεται στην ανθρώπινη σκέψη, ο ρόλος που η έννοια της ευτυχίας/ευδαιμονίας παίζει στην ανθρώπινη συμπεριφορά, η σχέση βιωματικής εμπειρίας και αυτοσυνείδησης, η έννοια της αναπαράστασης, τα συστήματα αναπαράστασης γνώσης, οι θεωρίες χιούμορ, αστείου και γέλιου. 2. ΕΦ-108 Γήρας: Ιατροκοινωνικά Προβλήματα και Παρεμβάσεις (10 ECTS) Το σεμινάριο καλύπτει τις εξής θεματικές ενότητες: Ιατρική έρευνα και γήρας. Πρωτογενές γήρας: βιολογικές θεωρίες, παθολογοανατομικά ευρήματα. Αγγειακό γήρας: παράγοντες κινδύνου, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Ήπια Γνωστική Διαταραχή (ΗΓΔ): νευροφυσιολογικοί και βιολογικοί δείκτες εξέλιξης ΗΓΔ, γνωστικά προκλητά δυναμικά και γνωστικές διαταραχές. Νευροεκφυλιστικά νοσήματα: άνοιες, νόσος Parkinson. Γήρας και κοινωνική πολιτική: μοντέλα φροντίδας ηλικιωμένων. Κοινωνικά προβλήματα ηλικιωμένων και νομική αντιμετώπισή τους: Διακρίσεις λόγω ηλικίας, ελαττώματα σχηματισμού δικαιοπρακτικής βούλησης. Κοινωνική συνεισφορά ηλικιωμένων: Εθελοντισμός και προγράμματα διαγενεακών παρεμβάσεων, δωρεά οργάνων σώματος - Βιοτράπεζες. 3. ΕΦ-109 Σύγχρονα Θέματα Εκπαιδευτικής και Σχολικής Ψυχολογίας: Θεωρία, Έρευνα και Εφαρμογές στο Σχολικό Πλαίσιο (10 ECTS) 10

Το μάθημα αποσκοπεί (α) στην απόκτηση εξειδικευμένων γνώσεων και δεξιοτήτων σε σύγχρονα θέματα Εκπαιδευτικής και Σχολικής Ψυχολογίας και (β) στη σύνδεσή τους με εφαρμογές στο σχολείο με στόχο την προαγωγή των μαθησιακών αποτελεσμάτων παιδιών και εφήβων και τη διευκόλυνση της προσαρμογής τους στο σχολικό πλαίσιο. Ειδικότερα, καλύπτονται τα παρακάτω θέματα: Κίνητρα ακαδημαϊκής επίτευξης με έμφαση στη Θεωρία των Στόχων Επίτευξης, τη Θεωρία της Προσδοκίας-Αξίας και τις εφαρμογές τους στο σχολείο και στο σπίτι. Συμπεριφορές αποφυγής στο σχολικό πλαίσιο με έμφαση στις στρατηγικές αυτο-υπονόμευσης και την αποφυγή αναζήτησης βοήθειας. Θέματα γονεϊκής εμπλοκής στη σχολική ζωή των παιδιών και ακαδημαϊκά επιτεύγματα. Προαγωγή της κοινωνικής και συναισθηματικής επάρκειας στο σχολικό πλαίσιο. Ψυχική ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων και ο ρόλος του σχολείου. Διαχείριση κρίσεων στη σχολική κοινότητα. 4. ΕΦ-110 Αναπτυξιακή Ψυχολογία (10 ECTS) Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση και η εμβάθυνση σε βασικά ζητήματα της ανθρώπινης ανάπτυξης. Στα πλαίσια του μαθήματος θα συζητηθούν διεξοδικά η βρεφική ηλικία και η σημασία της, ζητήματα της προσχολικής και της σχολικής ηλικίας. Η σημασία των πρώιμων εμπειριών στη μετέπειτα ανάπτυξη. Οι διεργασίες της συναισθηματικής ανάπτυξης κατά την εφηβική ηλικία. 5. ΕΦ-111 Ψυχοπαθολογία (10 ECTS) Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση των ψυχικών διαταραχών των ενηλίκων. Αρχικά γίνεται αναφορά στην ψυχιατρική συνέντευξη. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι εξής διαταραχές: Διαταραχές της διάθεσης, αγχώδεις διαταραχές, σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωτικές διαταραχές, σωματόμορφες διαταραχές, διασχιστικές διαταραχές και σεξουαλικές διαταραχές. Τέλος, παρουσιάζονται οι διαταραχές προσωπικότητας. Το μάθημα βασίζεται στην παρουσίαση και συζήτηση κλινικών περιπτώσεων. 6. ΜΣ-103 Ψυχολογία του Θανάτου και του Πένθους (10 ECTS) Περιεχόμενο μαθήματος: α) Διαλέξεις όπου θα συζητηθούν: Η αντιμετώπιση του θανάτου τη σημερινή εποχή, ο θάνατος και η αντιμετώπισή του στη διάρκεια της ανάπτυξης (προσχολική σχολική ηλικία, εφηβεία, μέση ηλικία, τρίτη ηλικία), οι συνέπειες του θανάτου στο ιατρικό προσωπικό, οι καταληκτικές ασθένειες, η εκπαίδευση στην αντιμετώπιση του θανάτου, τι διδάσκουν αυτοί που πεθαίνουν στο ιατρικό προσωπικό αλλά και στα μέλη της οικογένειάς τους, η σημασία του πένθους, το μη αναγνωρισμένο πένθος, το παιδί που πενθεί, το παιδί που πεθαίνει. β) Προβολές σχετικές με θέματα που θα έχουν καλυφθεί από τις διαλέξεις. Κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα από άλλα Π.Μ.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας ή άλλου Τμήματος μπορούν να προστεθούν μετά από πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής και απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας. Άρθρο 8 Διαδικασίες και προϋποθέσεις για την παρακολούθηση των μαθημάτων 1. Γλώσσα διδασκαλίας ορίζεται η ελληνική, εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες καλούνται μέλη ΔΕΠ αλλοδαπών πανεπιστημίων για διαλέξεις ή σεμινάρια, οπότε η διδασκαλία δύναται να γίνεται στα Αγγλικά. 11

2. Tο πρόγραμμα μαθημάτων κάθε έτους ανακοινώνεται κατά το μήνα Mάιο του προηγούμενου ακαδημαϊκού έτους. 3. H δήλωση επιλογής των υποχρεωτικών και κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων γίνεται κατά το πρώτο 15ήμερο κάθε εξαμήνου. 4. Aλλαγή των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων μετά την έναρξη του εξαμήνου επιτρέπεται μόνο για εξαιρετικούς λόγους μέχρι το τέλος του πρώτου μηνός διδασκαλίας του μαθήματος με απόφαση της Συντονιστικής Eπιτροπής του Π.Μ.Σ., ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου και γνώμη των διδασκόντων τόσο του μαθήματος του οποίου αιτείται η αλλαγή όσο και εκείνου με το οποίο αιτείται να γίνει η αντικατάσταση. 5. H διδασκαλία των υποχρεωτικών και των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων αποσκοπεί στην αντιμετώπιση σε βάθος ειδικών θεμάτων είτε με ανάπτυξη από το διδάσκοντα, είτε με τη μορφή διαλογικής συζήτησης, είτε με την εκπόνηση εργασιών, είτε και με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο ή τρόπο, που μπορεί κατά την κρίση του διδάσκοντα να συμβάλει καλύτερα στην επιστημονική εμβάθυνση και να προκαλέσει τη σχετική έφεση του φοιτητή. 6. Tα μαθήματα του Π.Μ.Σ. του Α επιπέδου διδάσκονται από μέλη ΔΕΠ ή αποχωρήσαντες καθηγητές του Τμήματος Ψυχολογίας ή επικουρικά από μέλη ΔΕΠ Tμημάτων πανεπιστημίων της ημεδαπής και αλλοδαπής, οι οποίοι διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή από επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους, που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Π.Μ.Σ.. 7. H διδασκαλία των μαθημάτων του Π.Μ.Σ. ανατίθεται από τη ΓΣEΣ του Tμήματος Ψυχολογίας ύστερα από πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής. Η διδασκαλία, οι όροι, ο τόπος και ο χώρος εκπαίδευσης και κάθε συναφές με την εκπαιδευτική διαδικασία θέμα καθορίζεται με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. μετά από εισήγηση της Συντονιστικής Επιτροπής. 8. Με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. μπορεί να ανατίθεται επικουρικό διδακτικό έργο σε ειδικούς επιστήμονες που προσλαμβάνονται βάσει του ΠΔ/τος 407/1980 και πανεπιστημιακούς υπότροφους βάσει του άρθρου 29 του Ν. 4009/2011 όπως αυτό συμπληρώθηκε από την παρ. 16 του άρθρου 34 του Ν. 4115/2013 και τροποποιήθηκε με το άρθρο 95 του Ν. 4310/2014. 9. Mε εισήγηση της Συντονιστικής Επιτροπής εντός του μηνός Οκτωβρίου εκάστου έτους ορίζεται ένα μέλος ΔEΠ, από αυτά που τους έχει ανατεθεί μεταπτυχιακό έργο, ως σύμβουλος για την παρακολούθηση και έλεγχο της πορείας των σπουδών κάθε μεταπτυχιακού φοιτητή. Tο μέλος ΔEΠ συνεργάζεται με τη Συντονιστική Eπιτροπή για την άσκηση της αρμοδιότητάς του αυτής. Αλλαγή του συμβούλου είναι δυνατή μετά από αίτηση του φοιτητή και αποδοχή από το σύμβουλο. 10. Oι φοιτητές του Π.Μ.Σ. παρακολουθούν ανελλιπώς όλα τα μαθήματα του προγράμματος και μετέχουν ενεργώς στις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητές του. Επιτρέπονται μέχρι δύο δικαιολογημένες απουσίες το εξάμηνο. H παρουσία των φοιτητών ελέγχεται από τους διδάσκοντες και η επίδοσή τους αξιολογείται διαρκώς. Συμβουλευτική αρμοδιότητα σε αυτή την αξιολόγηση έχει και το μέλος ΔEΠ που παρακολουθεί την πρόοδο του φοιτητή σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 9 του παρόντος, αν δεν συμπίπτει με το μέλος ΔΕΠ που διδάσκει. 12

Άρθρο 9 Διπλωματική Εργασία 1. Για την εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας ο φοιτητής συνεργάζεται με μέλος ΔΕΠ που διδάσκει στο Π.Μ.Σ.. Το θέμα της διπλωματικής εργασίας και ο επιβλέπων δηλώνονται από τον φοιτητή στη Συντονιστική Επιτροπή στο δεύτερο εξάμηνο. Αλλαγή του επιβλέποντα και του θέματος μπορεί να γίνει σε εξαιρετικές περιπτώσεις με αίτηση του φοιτητή στη Συντονιστική Επιτροπή του Π.Μ.Σ.. Η αποδοχή της αλλαγής γίνεται μετά από απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος, αποδοχή του προηγούμενου επιβλέποντα καθώς και του μέλους ΔΕΠ που προτείνεται να αναλάβει την επίβλεψη του νέου θέματος. 2. Η γλώσσα της διπλωματικής εργασίας είναι η ελληνική. Η διπλωματική εργασία μπορεί να γραφεί στην Αγγλική γλώσσα μετά από αιτιολογημένη απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ.. Άρθρο 10 Εξετάσεις-Αξιολόγηση επίδοσης φοιτητών 1. H τελική αξιολόγηση του κάθε μαθήματος γίνεται στο τέλος του εξαμήνου κατά το οποίο διδάσκεται το μάθημα. Η βαθμολόγηση γίνεται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, ή με εργασία/-ες, ή με συνδυασμό των παραπάνω. Δεύτερη εξεταστική περίοδος ορίζεται κατά το μήνα Σεπτέμβριο. Aν στη διδασκαλία ενός μαθήματος συμμετέχουν ισόποσα δύο ή περισσότεροι διδάσκοντες τότε στις εξετάσεις μετέχουν όλοι και βαθμολογούν παράλληλα. Tελικός βαθμός είναι ο μέσος όρος των βαθμών των διδασκόντων. Αν συμμετέχουν περισσότεροι του ενός διδάσκοντες με διαφορετικό ποσοστό συμμετοχής στη διδασκαλία, τότε ο τελικός βαθμός καθορίζεται με βάση την αντίστοιχη συμμετοχή των βαθμών των διδασκόντων. 2. Οι φοιτητές έχουν δικαίωμα να εξεταστούν σε ένα μάθημα μέχρι δύο φορές. Aν ο φοιτητής δεν περάσει τις εξετάσεις των μαθημάτων τότε επαναλαμβάνει για μία ακόμη φορά τις εξετάσεις των μαθημάτων στα οποία απορρίφθηκε, ενώ κατοχυρώνεται ο βαθμός των μαθημάτων στα οποία πέτυχε. Aν και πάλι απορριφθεί τότε διαγράφεται από το Π.Μ.Σ.. Φοιτητής που δεν προσήλθε στις εξετάσεις του τέλους του εξαμήνου ή του Σεπτεμβρίου σε ένα ή περισσότερα μαθήματα, θεωρείται ότι απέτυχε στα μαθήματα αυτά. Aν ο φοιτητής δεν προσέλθει στην τελική εξέταση στην οποία παρουσιάζει τη διπλωματική του εργασία, ή αν απορριφθεί κατά την εξέταση αυτή, προσέρχεται ή επαναλαμβάνει την προσπάθειά του στην αμέσως επόμενη εξεταστική περίοδο. Σε περίπτωση που δεν εμφανιστεί ή αποτύχει στη δεύτερη εξεταστική περίοδο αποκλείεται από τη λήψη Μ.Δ.Ε.. 3. Η βαθμολογική κλίμακα για την αξιολόγηση της επίδοσης των μεταπτυχιακών φοιτητών ορίζεται από μηδέν έως δέκα, ως εξής: Άριστα (8,5-10), Λίαν Καλώς (7-8), Καλώς (6-6,5). Προβιβάσιμος βαθμός στις εξετάσεις των μαθημάτων του Π.Μ.Σ. και της διπλωματικής εργασίας ορίζεται ο μεγαλύτερος ή ίσος του 6. 4. H αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας του φοιτητή γίνεται κατά τους μήνες Iούνιο ή Σεπτέμβριο ή Ιανουάριο από τριμελή εξεταστική επιτροπή, στην οποία μετέχει ο επιβλέπων και άλλα δύο μέλη ΔΕΠ τα οποία διδάσκουν στο Π.Μ.Σ. και ορίζονται από τη Γ.Σ.Ε.Σ.. Η αξιολόγηση γίνεται μετά από δημόσια παρουσίαση της διπλωματικής εργασίας 13

ενώπιον της τριμελούς εξεταστικής επιτροπής κατά την οποία ο φοιτητής απαντά σε ερωτήσεις της εξεταστικής επιτροπής. 5. Στην αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας ο φοιτητής μπορεί να προσέλθει μόνον αφού έχει περατώσει επιτυχώς όλες τις εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα, και έχει ολοκληρώσει ικανοποιητικά τις υποχρεώσεις στην εκπαιδευτική και διδακτική δραστηριότητα του Τομέα. 6. Ο βαθμός του Μ.Δ.Ε. ορίζεται από το βαθμό της διπλωματικής εργασίας σε ποσοστό 50% και από το μέσο όρο των βαθμών στις εξετάσεις των μαθημάτων του Π.Μ.Σ. κατά 50%. 7. Στο Μ.Δ.Ε. επισυνάπτεται παράρτημα διπλώματος, σε σχέση με το οποίο ισχύουν οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 Ν. 3374/2005 και της Υ.Α. Φ5/89656/Β3/13-8-07 (ΦΕΚ 1466 τ.β ). Άρθρο 11 Επικουρικό διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο 1. Με πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής και απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. μπορεί να ανατίθεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές επικουρικό διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο σε προπτυχιακό επίπεδο με ανταποδοτική υποτροφία που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του Π.Μ.Σ.. 2. H τελική αξιολόγηση και βεβαίωση ικανοποιητικής συμμετοχής στο εκπαιδευτικό και διδακτικό έργο του Τομέα γίνεται από το Διευθυντή του Π.Μ.Σ. μετά από εισήγηση του μέλους ΔEΠ με το οποίο συνεργάστηκε ο φοιτητής. Β ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Β ΕΠΙΠΕΔΟΥ Άρθρο 1 Αντικείμενο Αντικείμενο των μεταπτυχιακών σπουδών Β επιπέδου είναι η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής σε θέματα που άπτονται του αντικειμένου του Π.Μ.Σ.. Οι υποψήφιοι διδάκτορες του Τμήματος Ψυχολογίας εκπονούν διδακτορική διατριβή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 Ν. 3685/08. Άρθρο 2 Μεταπτυχιακός Τίτλος Το Π.Μ.Σ. Β επιπέδου απονέμει Διδακτορικό Δίπλωμα Ψυχολογίας (PhD) Άρθρο 3 Κατηγορίες Πτυχιούχων Στο Π.Μ.Σ. Β επιπέδου γίνονται δεκτοί α) Κάτοχοι Μ.Δ.Ε. του παρόντος Π.Μ.Σ. Α Επιπέδου β) Κάτοχοι Μ.Δ.Ε. πανεπιστημίων της ημεδαπής γ) Κάτοχοι Μ.Δ.Ε. ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής 14

δ) Σε εξαιρετικές περιπτώσεις κάτοχοι βασικού πτυχίου Για την περίπτωση (γ) απαιτείται να έχει αναγνωριστεί επίσημα το Μ.Δ.Ε. και να προσκομιστεί η πράξη αναγνώρισης ισοτιμίας ή/και αντιστοιχίας με τα αντίστοιχα ελληνικά πανεπιστήμια. Για περιπτώσεις που δεν εντάσσονται στις περιπτώσεις α δ του παρόντος αποφασίζει η Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Ψυχολογίας. Άρθρο 4 Διαδικασίες Εισαγωγής 1. Η αίτηση για τη συμμετοχή στο Π.Μ.Σ. Β επιπέδου κατατίθεται στη Γραμματεία του Τμήματος το αργότερο έως την τριακοστή (30) Ιουνίου εκάστου έτους. Στην αίτηση αναφέρεται και το επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας και όποιας άλλης ξένης γλώσσας κατέχει ο υποψήφιος. Με βάση τη δήλωση αυτή αποφασίζεται από τη Σ.Ε. αν θα ζητηθεί από τον υποψήφιο η εξέταση της Αγγλικής γλώσσας. 2. Η αίτηση των υποψήφιων διδακτόρων στο Π.Μ.Σ. Β Επιπέδου συνοδεύεται από τα παρακάτω δικαιολογητικά που καταθέτει ο υποψήφιος: α) Πτυχίο βασικών σπουδών και Μ.Δ.Ε. β) Βιογραφικό σημείωμα γ) Δύο συστατικές επιστολές δ) Portfolio με εργασίες, δημοσιεύσεις, κι άλλο σχετικό έργο ε) Δήλωση επιδιώξεων/στόχων (που να εξηγεί την επιλογή του συγκεκριμένου Π.Μ.Σ. Β επιπέδου) στ) Περιγραφή της προτεινόμενης διδακτορικής διατριβής (3-5 σελίδες) και πρόταση επιβλέποντα (μέλους Δ.Ε.Π. που διδάσκει στο Π.Μ.Σ.). 3. Ο υποψήφιος θα πρέπει επίσης να επιτύχει και σε γραπτή εξέταση της Αγγλικής γλώσσας εφόσον δεν διαθέτει γλωσσομάθεια επιπέδου τουλάχιστον Β2 (καλή γνώση ξένης γλώσσας) το οποίο αποδεικνύεται με Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, ή με πιστοποιητικά αντίστοιχου επιπέδου πανεπιστημίων και άλλων φορέων ανεξάρτητα από τη νομική τους μορφή, εφόσον είναι πιστοποιημένοι ή αναγνωρισμένοι από την αρμόδια αρχή της οικείας χώρας για να διενεργούν εξετάσεις και να χορηγούν πιστοποιητικά γνώσης της ξένης γλώσσας στο αντίστοιχο επίπεδο. Σε περίπτωση αλλοδαπού υποψηφίου χρειάζεται πιστοποιημένη γνώση της ελληνικής γλώσσας επιπέδου Β2 (καλή γνώση). 4. Η τελική επιλογή των υποψήφιων διδακτόρων γίνεται από τη Συντονιστική Επιτροπή και επικυρώνεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ., η οποία και προχωρεί στον ορισμό της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής για την επίβλεψη της εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής. Άρθρο 5 Χρονική διάρκεια σπουδών Το κατώτατο χρονικό όριο εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής δεν μπορεί να είναι μικρότερο από τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της 15

τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα έξι (6) πλήρη ημερολογιακά έτη. Για τους υποψήφιους διδάκτορες που γίνονται, κατ εξαίρεση, δεκτοί χωρίς να είναι κάτοχοι Μ.Δ.Ε. το ελάχιστο χρονικό όριο απόκτησης του διδακτορικού διπλώματος ανέρχεται σε τέσσερα (4) τουλάχιστον πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Παράταση του χρόνου εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής μέχρι ένα (1) εξάμηνο επιτρέπεται για ειδικούς λόγους, με αιτιολογημένη απόφαση της Γ.Σ.E.Σ., ύστερα από εισήγηση της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής του υποψήφιου διδάκτορα. Αν ο χρόνος δεν παραταθεί ή παρέλθει άκαρπα ο χρόνος παράτασης, αυτό συνεπάγεται την απώλεια της ιδιότητας του υποψηφίου διδάκτορα και την αφαίρεση του θέματος της διδακτορικής διατριβής με απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ.. Άρθρο 6 Τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή 1. Για κάθε υποψήφιο διδάκτορα που γίνεται δεκτός για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ορίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία είναι αρμόδια για την καθοδήγηση και επίβλεψη του υποψηφίου. Η Συμβουλευτική Επιτροπή απαρτίζεται (α) από τον επιβλέποντα, ο οποίος είναι μέλος ΔΕΠ του Τμήματος Ψυχολογίας και ανήκει στη βαθμίδα του καθηγητή, αναπληρωτή καθηγητή ή επίκουρου καθηγητή, (β) από δύο άλλα μέλη, από τα οποία το ένα (1) μπορεί να είναι μέλος ΔΕΠ άλλου Τμήματος του ίδιου ή άλλου πανεπιστημίου της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, αποχωρήσαντες λόγω ορίου ηλικίας καθηγητές ΑΕΙ, καθηγητές ΑΣΕΙ ή μέλη ΕΠ των ΑΤΕΙ ή ερευνητές των βαθμίδων Α, Β, Γ αναγνωρισμένου ερευνητικού κέντρου του εσωτερικού ή του εξωτερικού, οι οποίοι είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Τα μέλη της Επιτροπής πρέπει να έχουν την ίδια ή συναφή επιστημονική ειδικότητα με αυτή στην οποία ο υποψήφιος διδάκτορας εκπονεί τη διατριβή του. 2. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν υφίσταται αντικειμενική αδυναμία του επιβλέποντα ή μέλους της Συμβουλευτικής Επιτροπής, ή άλλος σπουδαίος λόγος, μετά από αίτηση του υποψηφίου και συμφωνία της Συμβουλευτικής Επιτροπής είναι δυνατή η αντικατάσταση του επιβλέποντα ή μέλους της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Η αντικατάσταση γίνεται με ειδικά αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. Ο τρόπος άσκησης της επίβλεψης δεν συνιστά λόγο αντικατάστασης. Ως μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής είναι δυνατό να ορίζονται μέλη ΔΕΠ που είναι σε άδεια. 3. Τα μέλη ΔΕΠ δεν μπορούν να επιβλέπουν περισσότερες των πέντε (5) διδακτορικών διατριβών ταυτοχρόνως. 4. Η Συμβουλευτική Επιτροπή σε συνεργασία με τον υποψήφιο διδάκτορα καθορίζει το θέμα της διδακτορικής διατριβής εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία ορισμού της. 5. Αλλαγή του θέματος μπορεί να γίνει σε εξαιρετικές περιπτώσεις με αίτηση του υποψηφίου και συμφωνία της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Η αλλαγή θέματος δε συνεπάγεται επιμήκυνση του χρόνου εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής πέραν όσων προβλέπονται στο εδάφιο 5 του παρόντος άρθρου. 16

Άρθρο 7 Πρόγραμμα μαθημάτων και άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες 1. Με σχετική απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. μπορεί να προβλέπεται η παράλληλη παρακολούθηση και η επιτυχής περάτωση οργανωμένου κύκλου μαθημάτων ή άλλες συναφείς δραστηριότητες κατά τα πρώτα δύο έτη των σπουδών για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. 2. Τα μαθήματα είναι διάρκειας ενός ή δύο εξαμήνων και παρακολουθούνται κατά το 1ο έτος του Β επιπέδου Π.Μ.Σ.. Tα μαθήματα αυτά υποδεικνύονται σε κάθε υποψήφιο διδάκτορα από τον κατάλογο μαθημάτων του Π.Μ.Σ. Α επιπέδου ή των προπτυχιακών μαθημάτων των τριών Τομέων του Τμήματος Ψυχολογίας ή άλλων Τμημάτων, ανάλογα με το θέμα της διδακτορικής διατριβής. 3. Mετά την επιτυχή παρακολούθηση και των μαθημάτων αυτών, ο υποψήφιος διδάκτορας παίρνει σχετική βεβαίωση παρακολούθησης για κάθε μάθημα. Aφού συγκεντρώσει τις αντίστοιχες βεβαιώσεις, τις παραδίδει στην τριμελή συμβουλευτική επιτροπή, η οποία και πιστοποιεί ότι ο φοιτητής ολοκλήρωσε την υποχρέωση παρακολούθησης μαθημάτων. 4. Εφόσον το θέμα της διδακτορικής διατριβής άπτεται των θεμάτων που απαιτούν ειδική εκπαίδευση, τότε η τριμελής συμβουλευτική επιτροπή μετά από απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος μπορεί να απαιτήσει από τον υποψήφιο διδάκτορα, πέραν των μαθημάτων, πρακτική άσκηση σε κατάλληλες δομές μέχρι 1200 ώρες. 5. Προκειμένου για την πρακτική άσκηση, ο υπεύθυνος της/των δομής/ών όπου εκπονείται η πρακτική άσκηση και το μέλος ΔΕΠ που την επιβλέπει, αξιολογούν την ανταπόκριση του υποψήφιου διδάκτορα στις απαιτήσεις της πρακτικής άσκησης και χορηγούν σχετική βεβαίωση. Σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης το θέμα παραπέμπεται μετά από εισήγηση της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής στη Γ.Σ.Ε.Σ.. Σε περίπτωση διαπίστωσης άρνησης ή αδυναμίας του υποψήφιου διδάκτορα να φέρει σε πέρας τις υποχρεώσεις της πρακτικής άσκησης, του αφαιρείται το θέμα της διδακτορικής διατριβής και διαγράφεται από το Π.Μ.Σ. Β επιπέδου. Άρθρο 8 Τέλος εγγραφής 1. Οι φοιτητές που γίνονται δεκτοί στο Π.Μ.Σ. Β Επιπέδου καταβάλλουν τέλος εγγραφής ίσο με 1000 ευρώ. Το τέλος εγγραφής καταβάλλεται σε δύο ισόποσες δόσεις: η πρώτη δόση καταβάλλεται ταυτοχρόνως με την εγγραφή στο Π.Μ.Σ. ενώ η δεύτερη με την έναρξη του δεύτερου έτους σπουδών. Η μη καταβολή του τέλους εγγραφής συνεπάγεται τερματισμό της φοίτησης στο Π.Μ.Σ.. Σε περίπτωση που καταβληθεί η πρώτη αλλά όχι η δεύτερη δόση, ο φοιτητής λαμβάνει βεβαίωση φοίτησης για τα μαθήματα που παρακολούθησε κατά το πρώτο εξάμηνο. 2. Διακοπή της φοίτησης για οποιοδήποτε λόγο δε συνεπάγεται επιστροφή του τέλους εγγραφής που έχει καταβληθεί. 17

Άρθρο 9 Επικουρικό διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο 1. Ο υποψήφιος διδάκτορας έχει υποχρέωση, εφόσον του ζητηθεί, να προσφέρει εκπαιδευτικές υπηρεσίες στο Τμήμα Ψυχολογίας, μετά από απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ.. 2. Με πρόταση της Γ.Σ.Ε.Σ. μπορεί να ανατίθεται σε υποψήφιους διδάκτορες επικουρικό διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Άρθρο 10 Συγγραφή, αξιολόγηση διατριβής και απονομή διδακτορικού διπλώματος 1. Η τριμελής συμβουλευτική επιτροπή σε συνεργασία με τον υποψήφιο διδάκτορα υποβάλλει έκθεση προόδου στη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος τον Ιούνιο κάθε χρόνου από τον ορισμό της. 2. Με την ολοκλήρωση των δύο πρώτων ετών φοίτησης γίνεται από τον υποψήφιο παρουσίαση της προόδου της διδακτορικής έρευνας ενώπιον της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, σε ανοικτή συνεδρίαση στην οποία μπορούν να συμμετέχουν φοιτητές του Π.Μ.Σ. Α και Β Επιπέδου, μέλη ΔΕΠ που διδάσκουν στο Π.Μ.Σ. ή προσκεκλημένα μέλη ΔΕΠ από άλλα Τμήματα της ημεδαπής και αλλοδαπής. Η παρουσίαση αξιολογείται από την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή και εφόσον κριθεί ότι δεν έχει γίνει επαρκής πρόοδος στην εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής ή δεν υπάρχουν τα εχέγγυα για τη συνέχισή της, τερματίζεται η φοίτηση στο Π.Μ.Σ. Β Επιπέδου, αφού δοθεί μία δεύτερη ευκαιρία τριών μηνών για νέα παρουσίαση και αξιολόγηση της προόδου. 3. Η διδακτορική διατριβή συγγράφεται στην ελληνική γλώσσα. Με αιτιολογημένη απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. είναι δυνατή η συγγραφή της διδακτορικής διατριβής στην Αγγλική γλώσσα. 4. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να είναι μία εκτενής μονογραφία ή ένα σύνολο 4 δημοσιεύσεων, εκ των οποίων οι τρεις (3) δημοσιευμένες σε έγκριτα περιοδικά ή συλλογικούς τόμους στους οποίους ισχύει το σύστημα κριτών και μία (1) σε φάση υποβολής ή αναθεώρησης. Το σύνολο των σχετικών δημοσιεύσεων ενσωματώνεται στο κείμενο της διδακτορικής διατριβής, το οποίο αναδεικνύει τη συνέχεια και σχέση των επιμέρους δημοσιεύσεων με το θέμα της διατριβής. Τα άρθρα μπορεί να προέρχονται από τη διατριβή του υποψηφίου ή από τρέχοντα ερευνητικά προγράμματα που συνδέονται με την έρευνα του υποψήφιου διδάκτορα. Στις δημοσιεύσεις είναι δυνατό να υπάρχουν συσυγγραφείς. 5. Όταν ολοκληρωθεί η συγγραφή της διδακτορικής διατριβής εντός της προθεσμίας του εδαφίου 5 του παρόντος Κανονισμού, με αίτηση του υποψηφίου προς τη Γ.Σ.Ε.Σ., και σχετική Εισηγητική έκθεση της τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής όπου ενσωματώνεται η βεβαίωση ολοκλήρωσης των υποχρεώσεων παρακολούθησης μαθημάτων, εφόσον έχει οριστεί, η βεβαίωση της συμμετοχής στις ερευνητικές, διδακτικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Τμήματος, και η βεβαίωση ολοκλήρωσης της πρακτικής άσκησης, εφόσον αυτή έχει ζητηθεί, αποφασίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Tμήματος η έναρξη της εξεταστικής διαδικασίας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 18

6. H Γ.Σ.Ε.Σ. ορίζει την επταμελή εξεταστική επιτροπή στην οποία μετέχουν και τα μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Τέσσερα (4) τουλάχιστον μέλη της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής πρέπει να είναι μέλη ΔΕΠ, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο (2) πρέπει να ανήκουν στο Τμήμα Ψυχολογίας. Τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής μπορεί να είναι μέλη ΔΕΠ πανεπιστημίων της ημεδαπής ή ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, αποχωρήσαντες λόγω ορίου ηλικίας καθηγητές ΑΕΙ, καθηγητές ΑΣΕΙ ή μέλη ΕΠ των ΑΤΕΙ και της ΑΣΠΑΙΤΕ. ή ερευνητές βαθμίδων Α, Β ή Γ αναγνωρισμένου ερευνητικού κέντρου του εσωτερικού ή εξωτερικού, οι οποίοι είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Όλα τα μέλη της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής πρέπει να έχουν την ίδια ή συναφή επιστημονική ειδικότητα με αυτή στην οποία ο υποψήφιος διδάκτορας εκπόνησε τη διατριβή του. 7. O υποψήφιος διδάκτορας υποβάλλει τη διατριβή του σε επτά (7) αντίτυπα εκτυπωμένα ή σε ηλεκτρονική μορφή, από ένα για κάθε μέλος της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής. 8. Η εξέταση της διδακτορικής διατριβής γίνεται με δημόσια υποστήριξη σε εύλογο χρόνο από τον ορισμό της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής. H Eπταμελής Eξεταστική Eπιτροπή, αφού μελετήσει το κείμενο της διατριβής, ορίζει με απόφασή της την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας παρουσίασης και εξέτασης του υποψήφιου διδάκτορα. H απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Tμήμα και ανακοινώνεται πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία της δημόσιας παρουσίασης. 9. Κατά τη διαδικασία εξέτασης διδακτορικής διατριβής είναι δυνατόν να συμμετέχουν ως μέλη της εξεταστικής επιτροπής μέλη ΔΕΠ τα οποία βρίσκονται σε εκπαιδευτική ή άλλη άδεια. 10. H παρουσίαση της διατριβής γίνεται δημόσια ενώπιον της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής στην ημερομηνία που ορίστηκε κατά τα αναφερόμενα στην παράγραφο 8. Στη διαδικασία εξέτασης προεδρεύει μέλος της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής μετά από απόφαση των μελών της. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή θεωρείται ότι έχει απαρτία εφόσον είναι παρόντα τουλάχιστον πέντε από τα επτά μέλη. 11. Η εξέταση περιλαμβάνει (α) την παρουσίαση της διατριβής από τον υποψήφιο και (β) ερωτήσεις από την Eπταμελή Eξεταστική Eπιτροπή. Mετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης της διατριβής, που δεν πρέπει να διαρκέσει περισσότερο από τριάντα λεπτά ούτε λιγότερο από δεκαπέντε, ο υποψήφιος απαντά σε σχετικές ερωτήσεις της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής. Η όλη διαδικασία δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις δύο ώρες. Με σύμφωνη γνώμη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής είναι δυνατό να υποβληθούν διευκρινιστικές ερωτήσεις και από το ακροατήριο. Στη συνέχεια αποχωρεί το ακροατήριο και ο υποψήφιος, και ακολουθεί η διαδικασία αξιολόγησης της παρουσίασης και η τελική κρίση της διατριβής από την Eπταμελή Eξεταστική Eπιτροπή. 12. H Eπταμελής Eξεταστική Eπιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του περιεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστήμη, καθώς και την επάρκεια του υποψηφίου στο γνωστικό αντικείμενο της διατριβής. Για την έγκριση της διδακτορικής διατριβής απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των πέντε (5) τουλάχιστον μελών της Eπταμελούς 19

Eξεταστικής Eπιτροπής. Η διατριβή βαθμολογείται με την ακόλουθη κλίμακα: Άριστα με διάκριση (σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις και με ομόφωνη απόφαση της εξεταστικής επιτροπής), Άριστα, Λίαν Καλώς, Καλώς, με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται. Σε κάθε περίπτωση, αν υπάρξει ισοψηφία, υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου της Εξεταστικής Επιτροπής. 13. Mετά την απόφαση της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής συντάσσεται πρακτικό για τη διαδικασία και το αποτέλεσμα της κρίσης της διατριβής, υπογραφόμενο από όλα τα μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής. Κατά την ίδια ή επόμενη ημέρα ο Πρόεδρος της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής το διαβιβάζει στη Γ.Σ.Ε.Σ. του Tμήματος. Η Eπταμελής Eξεταστική Eπιτροπή είναι δυνατό να ζητήσει διευκρινιστικές, γλωσσικές ή τυπογραφικές διορθώσεις στο κείμενο της διδακτορικής διατριβής που δεν αίρουν την ουσία της. Την ευθύνη για την πιστοποίηση της επιτυχούς ανταπόκρισης στις επισημάνσεις των μελών της Eπταμελούς Eξεταστικής Eπιτροπής έχει ο επιβλέπων καθηγητής. Η έγκριση της διατριβής γίνεται μόνον εφόσον κατατεθεί το νέο κείμενο και η βεβαίωση του επιβλέποντα καθηγητή για την επιτυχή αναθεώρηση του κειμένου. 14. Μετά την επιτυχή έγκριση της διδακτορικής διατριβής, ο υποψήφιος έχει την υποχρέωση να καταθέσει στη Γραμματεία του Τμήματος τέσσερα (4) αντίτυπα της διατριβής τους στην τελική της μορφή, μετά από τυχόν διορθώσεις, τα οποία κατανέμονται ως εξής: Ένα (1) έντυπο και ένα (1) ψηφιακό αντίγραφο της διατριβής στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Α.Π.Θ. Ένα (1) έντυπο και ένα (1) ψηφιακό αντίγραφο της διατριβής στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης Ένα (1) έντυπο αντίγραφο της διατριβής στη Βιβλιοθήκη του Τμήματος Ένα (1) έντυπο αντίγραφο της διατριβής στον επιβλέποντα καθηγητή Άρθρο 11 Απονομή Διδακτορικού Διπλώματος 1. Για την απονομή του Διδακτορικού Διπλώματος Ψυχολογίας απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση των μαθημάτων, εφόσον έχουν ορισθεί από τη Γ.Σ.Ε.Σ., η βεβαίωση συμμετοχής του υποψηφίου στη διδακτική και εκπαιδευτική δραστηριότητα του Τμήματος και η έγκριση της διδακτορικής διατριβής σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3685/2008 και Υπ.Απόφ. λειτουργίας του Π.Μ.Σ. του Τμήματος. 2. Η Καθομολόγηση διδακτόρων του Τμήματος γίνεται μέχρι τρεις (3) φορές κάθε ακαδημαϊκό έτος, σε δημόσια συνεδρίαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος, παρουσία του Πρύτανη ή ενός από τους Αντιπρυτάνεις του Πανεπιστημίου. Η Γ.Σ.Ε.Σ. αναγορεύει τον/την υποψήφιο/-α διδάκτορα, με ειδική διαδικασία που συνίσταται στα παρακάτω: ανάγνωση από τον Πρόεδρο του Τμήματος του πρακτικού της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής και καθομολόγηση των αναγορευόμενων διδακτόρων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 5343/32. Για όσους δεν επιθυμούν να δώσουν όρκο θρησκευτικού τύπου, επιτρέπεται απλή επίκληση της τιμής και της συνείδησής τους. 20