ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Όταν το οριακό προϊόν μειώνεται, αρχίζει συγχρόνως να μειώνεται και το συνολικό προϊόν. β. Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση με την μεταβολή της τιμής του υποκατάστατου αγαθού. γ. Τα αγαθά των οποίων η ζήτηση αυξάνεται όταν το εισόδημα των καταναλωτών μειώνεται, ονομάζονται κατώτερα αγαθά. δ. Μια ταυτόχρονη αύξηση της προσφοράς και της ζήτησης ενός αγαθού έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας ισορροπίας του αγαθού. ε. Όταν D 0 σε όλα τα σημεία της καμπύλης ζήτησης, τότε η ζήτηση χαρακτηρίζεται τελείως ανελαστική και η καμπύλη ζήτησης είναι παράλληλη προς τον άξονα των ποσοτήτων. Μονάδες 5 Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α2. Το συνολικό προϊόν γίνεται μέγιστο, όταν α. το μέσο προϊόν είναι ίσο με το οριακό προϊόν β. το μέσο προϊόν είναι μέγιστο γ. το οριακό προϊόν είναι μέγιστο δ. το οριακό προϊόν είναι μηδέν. Μονάδες 5 Α3. Η βελτίωση της τεχνολογίας παραγωγής ενός αγαθού μετατοπίζει α. την καμπύλη του συνολικού προϊόντος προς τα πάνω και την καμπύλη προσφοράς προς τα αριστερά β. την καμπύλη του συνολικού προϊόντος προς τα πάνω και την καμπύλη προσφοράς προς τα δεξιά γ. την καμπύλη του συνολικού προϊόντος προς τα κάτω και την καμπύλη προσφοράς προς τα δεξιά δ. την καμπύλη του συνολικού προϊόντος προς τα κάτω και την καμπύλη προσφοράς προς τα αριστερά. Μονάδες 5 ΘΕΜΑ Β Να περιγράψετε τη συμπεριφορά του καταναλωτή ως προς τη ζήτηση των αγαθών. Μονάδες 25 ΘΕΜΑ Γ Μια οικονομία παράγει δύο αγαθά Χ και Ψ και απασχολεί όλους τους παραγωγικούς συντελεστές πλήρως και αποδοτικά με δεδομένη τεχνολογία, όπως στον παρακάτω πίνακα. Είναι, επίσης, γνωστό ότι, όταν όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές απασχολούνται στην παραγωγή του αγαθού Ψ, τότε η οικονομία παράγει 250 μονάδες του αγαθού Ψ. Συνδυασμοί Χ Ψ ΚΕ Χ Α ; ; ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Αγ. Κωνσταντίνου (5 ος όροφος), τηλ.: 2043522 ΜΑΡΟΥΣΙ: Δ. Ράλλη 3 ( ος όροφος), τηλ.: 20643508
; Β 50 50 ; Γ 75 75 5 Δ ; 0 Ζητείται Γ. Να μεταφέρετε τον πίνακα στο τετράδιό σας και να αντικαταστήσετε τα ερωτηματικά με τις σωστές αριθμητικές τιμές, κάνοντας τους αντίστοιχους υπολογισμούς. Μονάδες 5 Γ2. Να υπολογίσετε το κόστος ευκαιρίας του αγαθού Ψ και να το χαρακτηρίσετε ως αυξανόμενο, σταθερό ή μειούμενο (μονάδες 4). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 4). Μονάδες 8 Γ3. Με τη βοήθεια του κόστους ευκαιρίας, να χαρακτηρίσετε τον συνδυασμό Χ=80, Ψ=45 ως εφικτό ή ανέφικτο (μονάδες 3). Να εξηγήσετε την οικονομική σημασία του συνδυασμού (μονάδες 3). Μονάδες 6 Γ4. Να βρείτε πόσες μονάδες του αγαθού Ψ πρέπει να θυσιαστούν αν η παραγωγή του αγαθού Χ αυξηθεί από 20 μονάδες σε 70 μονάδες. Μονάδες 6 ΘΕΜΑ Δ Οι αγοραίες συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς προϊόντων είναι γραμμικές. Στην α- γορά ενός αγαθού Χ, η αγοραία συνάρτηση ζήτησης είναι Q 400 20P και η τιμή ισορροπίας P 4 χρηματικές μονάδες. Η αλλαγή των προτιμήσεων των καταναλωτών έχει ως συνέπεια να αυξηθεί η ζητούμενη ποσότητα σε κάθε τιμή κατά 00 μονάδες προϊόντος. Η ποσότητα ισορροπίας που προκύπτει διαμορφώνεται στις 380 μονάδες προϊόντος. Δ. Να βρείτε την εξίσωση προσφοράς. Μονάδες 0 Δ2. Να υπολογίσετε την ελαστικότητα της προσφοράς, ως προς την τιμή, στο τόξο που δημιουργούν τα σημεία ισορροπίας και να χαρακτηρίσετε την προσφορά ως προς την ελαστικότητα. Μονάδες 5 Δ3. Εάν το κράτος επιβάλει ως ανώτατη τιμή την αρχική τιμή ισορροπίας, να υπολογίσετε α. το έλλειμμα στην αγορά του αγαθού Χ (μονάδες 4) β. το μέγιστο δυνατό «καπέλο». (μονάδες 4) Μονάδες 8 Δ4. Η επιβολή ανώτατης τιμής από το κράτος πρέπει να είναι βραχυχρόνια ή μακροχρόνια και γιατί; Μονάδες 2 (Στους υπολογισμούς να διατηρήσετε μέχρι δύο δεκαδικά ψηφία). ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α. α. Λ β. Σ γ. Σ δ. Λ ε. Λ Α2. δ Α3. Β D ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Αγ. Κωνσταντίνου (5 ος όροφος), τηλ.: 2043522 ΜΑΡΟΥΣΙ: Δ. Ράλλη 3 ( ος όροφος), τηλ.: 20643508
ΘΕΜΑ Β Σχ. βιβλίο, σελ. 28-29: 2. Η Συμπεριφορά του Καταναλωτή. ΘΕΜΑ Γ Συνδυασμοί Χ Ψ ΚΕ ΧΨ ΚΕ ΨΧ Α Χ Α =0 250 2 0,5 Β 50 50 3 0,33 Γ 75 75 5 0,2 Δ Χ Δ =90 0 Γ. 75 0 KX 5 5 5 90 75 50 75 KX 3 75 50 Επειδή 250 μέγιστο, XA 0 250 50 00 KX 2 50 0 50 Γ2. K 0,5 2 0,33 3 0,2 5 Παρατηρούμε ότι το ΚΕ ΨΧ είναι αυξανόμενο. Καθώς αυξάνεται η παραγωγή του Ψ, απαιτούνται ολοένα και περισσότερες μονάδες από το Χ για την παραγωγή κάθε ε- πιπλέον μονάδας του συγκεκριμένου αγαθού. Δηλαδή, καθώς αυξάνεται η παραγωγή του Ψ, αποσπώνται από την παραγωγή του Χ συντελεστές που είναι όλο και λιγότερο κατάλληλοι για την παραγωγή του Ψ. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συντελεστές παραγωγής δεν είναι εξίσου κατάλληλοι για την παραγωγή όλων των αγαθών. Γ3. X 80, 45 X 75 75 80 5 90 0 75 75 5 5 5 5 50 80 75 5 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Αγ. Κωνσταντίνου (5 ος όροφος), τηλ.: 2043522 ΜΑΡΟΥΣΙ: Δ. Ράλλη 3 ( ος όροφος), τηλ.: 20643508
Γ4. Για X 80 50. Άρα ο συνδυασμός X 80, 45 είναι εφικτός ή συνδυασμός μειωμένης α- πόδοσης. Αυτό σημαίνει ότι η οικονομία αυτή δεν χρησιμοποιεί όλες τις παραγωγικές δυνατότητες και ορισμένοι ή όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται. X 0 250 20 20 2 B 50 50 B 70 90 3 75 75 250 K 2 2 20 X 20 0 50 K 3 3 90 X 70 50 Για να αυξηθεί η παραγωγή του Χ από 20 μονάδες σε 70 μονάδες πρέπει να θυσιαστούν 20 90 20 μονάδες Ψ. ΘΕΜΑ Δ Δ. Q 400 20P D P 4 Q 400 204 Q 320 Q Q 00 Q 500 20P D2 D D2 Q 380 Q 380 500 20P 380 20P 20 P 6 Τα σημεία ισορροπίας αποτελούν σημεία της καμπύλης προσφοράς. P Q S 4 320 6 380 QS Q Q2 Q Εξίσωση προσφοράς: P P P P 2 QS320 380 320 Q 320 P 4 6 4 P 4 S S S Q P P 380 320 4 6 Δ2. S ό P Q Q 6 4 320 380 30 Q 320 30P 20 Q 200 30P 0 3 30 0, 43 700 7 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Αγ. Κωνσταντίνου (5 ος όροφος), τηλ.: 2043522 ΜΑΡΟΥΣΙ: Δ. Ράλλη 3 ( ος όροφος), τηλ.: 20643508
Η προσφορά χαρακτηρίζεται ανελαστική, δηλ. η ποσοστιαία μεταβολή της τιμής είναι μεγαλύτερη από την ποσοστιαία μεταβολή της προσφερόμενης ποσότητας, ceteris paribus. Δ3. QS 200 30P QD 2 500 20P α. Αν P 4 Q 320 Q 420 A SA D2 Έλλειμμα: β. Για Q Q 420 320 00 D2 SA P 4 Q 200 304 Q 320 A SA SA Πρέπει QD 320 για τιμή P2 PA 500 20P 320 80 20P P 9 2 2 2 «Καπέλο» = P2 PA 9 4 5 Δ4. Η επιβολή ανώτατης τιμής πρέπει να είναι βραχυχρόνια, για να αποφεύγεται η «μαύρη αγορά». Επιμέλεια: Γ. ΤΑΣΣΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Σ. ΜΑΛΑΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Αγ. Κωνσταντίνου (5 ος όροφος), τηλ.: 2043522 ΜΑΡΟΥΣΙ: Δ. Ράλλη 3 ( ος όροφος), τηλ.: 20643508