Ερευνητική εργασία Σχολικό έτος 2012-13 Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Μότσια Βαλεντίνα (Φιλόλογος) Τίτλος: Διαχείριση και οργάνωση δανειστικής βιβλιοθήκης 2 ου Λυκείου Λάρισας Περιεχόμενα: Α)Εισαγωγή (σελίδα 2) Β)Κύριο μέρος ( σελίδα 3-11) Γ)Συμπεράσματα-Αξιολόγηση (σελίδα 12) Δ)Μεθοδολογία-Δραστηριότητες (σελίδα 13) Ε)Φωτογραφίες (σελίδα 14-21) ΣΤ)Βιβλιογραφία (σελίδα 22) 1
Α) Εισαγωγή Αφόρμηση για την εκπόνηση της συγκεκριμένης εργασίας αποτέλεσε η απουσία οργανωμένης βιβλιοθήκης στο σχολείο.στόχος της εργασίας είναι: α) Η γνωριμία με τα βιβλία που διαθέτει το σχολείο β) Ταξινόμηση των βιβλίων σε κατηγορίες γ) Εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης μέσω της δωρεάς βιβλίων από εκδοτικούς οίκους και ιδιώτες. δ) Διερεύνηση και διατύπωση των κανόνων που καθορίζουν τη λειτουργία της σχολικής βιβλιοθήκης. ε) Ηλεκτρονική καταγραφή και ταξινόμηση των βιβλίων. στ) Οργάνωση και λειτουργία της βιβλιοθήκης ως δανειστικής. 2
Β) Κύριο μέρος 1) Χωρισμός σε ομάδες και διατύπωση υποθεμάτων. 1 η ομάδα Τσιαλούκη Πασχαλιά Χατζή Ηλιάνα Χαραβελούλη Μαριάντζελα Τσιτσιγιάννη Ελένη Σύστημα ταξινόμησης των βιβλίων σε κατηγορίες 2 η ομάδα Σβάρνα Εμμανουέλα Ράγια Αναστασία Τσόκανου Βασιλική Χατζηρούφα Αρτέμης Καταγραφή τίτλων βιβλίων στο βιβλίο της σχολικής βιβλιοθήκης 3 η ομάδα Βαγγέλη Ρόζα Χριστοδούλου Χριστίνα Γκόγκου Μαγδαληνή Χασιώτου Δήμητρα Λάμπρου Παρασκευή Κανόνες λειτουργίας δανειστικής βιβλιοθήκης 4 η ομάδα Ψαρρή Μάγκυ Πετρωτού Ελευθερία Μασούρας Αχιλλέας Παπαστεργίου Θεοδώρα Ηλεκτρονική καταγραφή βιβλίων 3
2)Αποτελέσματα εργασιών 1η ομάδα-σύστημα ταξινόμησης Αναζητήθηκε ένα σύστημα ταξινόμησης βιβλίων. Υιοθετήθηκε το παγκόσμιο Δεκαδικό σύστημα Ταξινόμησης Dewey.Το σύστημα Dewey ταξινομεί τα βιβλία αρχικά σε 10 βασικές κατηγορίες: 000 Γενικά 100 Φιλοσοφία και συναφείς κλάδοι 200 Θρησκεία 300 Κοινωνικές επιστήμες 400 Γλώσσα 500 Φυσικές επιστήμες 600 Εφαρμοσμένες επιστήμες (τεχνολογία) 700 Καλές τέχνες 800 Λογοτεχνία 900 Γεωγραφία-Ιστορία Ακολούθησε η κατανομή βιβλίων σε υποκατηγορίες: Βιβλιοθήκη 1 Κατηγορίες βιβλίων 003 Εγκυκλοπαίδεια - Λεξικά 007 Εγκυκλοπαίδεια ζώων 109 Αρχαία ελληνική φιλοσοφία 121 Γενικά φιλοσοφικά Βιβλιόθηκη 2 150 Γενικά ψυχοπαιδαγωγικά 152 Ψυχολογία παιδιού 155 Ψυχολογία οικογένειας-γυναίκας-γάμου 220 Αγία Γραφή- Παλαιά και Καινή Διαθήκη 230 Απολογητικά έργα Χριστιανισμού 235 Βίοι Αγίων-Αγιολογικά κείμενα 4
280 Ορθόδοξη σκέψη (γενικά και ειδικά έργα) 302 Κοινωνιολογία 308 Οικονομία 390 Λαογραφία- Λαϊκός πολιτισμός 470 Γλωσσικές μελέτες Δοκίμιο-Έκθεση 485 Γραμματικές ( ελληνικές, λατινικές, νεοελληνικές) 486 Λεξικά αγγλικά 488 Συντακτικά (αρχαία ελληνικά, λατινικά, νεοελληνικά) 489 Λεξικά λατινικά και αρχαία Βιβλιοθήκη 3 489 Λεξικά (συνέχεια από φοριαμό 2) 490 Αγγλικά και γαλλικά (μικρά λογοτεχνικά έργα) 510 Άλγεβρα και θεωρητικά μαθηματικά 516 Γεωμετρία και τριγωνομετρία 519 Στατιστικά 520 Φυσική (γενικά και ειδικά) 520.1 Χημεία 520.2 Μετεωρολογία 520.3 Αστρονομία 580 Γεωπονικά 613 Υγιεινή 709 Γενικά έργα τέχνης-ιστορία καλών τεχνών βιβλιοθ. 6 725 Μονογραφίες για τέχνη βιβλιοθ. 6 769 Αθλητικά βιβλιοθ. 7 791 Θέατρο-παραστάσεις-μελέτες βιβλιοθ. 6 809 Μελέτες βιβλιοθ. 4 Βιβλιοθήκη 6 813 Αμερικάνικη λογοτεχνία 823 Αγγλική λογοτεχνία 833 Γερμανική λογοτεχνία 839 Σκανδιναβική λογοτεχνία 843 Γαλλική λογοτεχνία 5
853 Ιταλική λογοτεχνία 863 Ισπανική-Πορτογαλική λογοτεχνία 880 Ιστορίες λογοτεχνίας και γραμματολογία βιβλιοθ. 4 880.1 Αρχαίοι Έλληνες ποιητές 885 Αρχαίοι Έλληνες πεζογράφοι 887 Συγγραφείς ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής βιβλιοθ. 6 889 Λατίνοι συγγραφείς βιβλιοθ. 4 889.1 Νεοελληνική ποίηση (19 ος αιώνας) βιβλιοθ. 4 889.2 Νεοελληνική ποίηση (20 ος αιώνας) βιβλιοθ. 4-5 889.3 Παλαιότερη πεζογραφία βιβλιοθ. 4 889.4 Νεότερη και σύγχρονη ελληνική πεζογραφία βιβλ. 4 889.5 Δοκίμια νεοελληνικής λογοτεχνίας και μελέτες βιβλ 5 889.6 Λογοτεχνικά περιοδικά βιβλιοθ. 4 891 Ρωσική λογοτεχνία βιβλιοθ. 6 894 Πολωνική,Τσέχικη, Ουγγρική λογοτεχνία βιβλιοθ. 6 910 Ιστορία ευρωπαϊκού πνεύματος και ιδεών βιβλιοθ. 5 911 Γεωγραφία βιβλιοθ. 5 912 Βιογραφίες βιβλιοθ.5 914 Θεωρητικά έργα ιστορίας βιβλιοθ. 5 918 Έργα γενικής ιστορίας βιβλιοθ. 5 928 Ιστορία πολιτισμού βιβλιοθ. 5 938 Ιστορία ελληνικού έθνους (Παπαρηγόπουλος και εκδοτικής Αθηνών) βιβλιοθ.7 940 Αρχαία ιστορία ρωμαϊκή και ελληνική βιβλιοθ.5 948 Βυζαντινή ιστορία βιβλιοθ. 5 949.5 Τοπική ιστορία διαφόρων περιοχών Ελλάδας βιβλ.5 950 Επανάσταση 21 βιβλιοθ.5 960 Νεότερη ιστορία βιβλιοθ.5 +7 6
2 η ομάδα-καταγραφή βιβλίων Οι μαθητές ασχοληθήκαν με την καταγραφή των βιβλίων στο βιβλίο της σχολικής βιβλιοθηκης.σε κάθε βιβλίο κολλήθηκε στο εξωτερικό πλαϊνό μέρος λευκή ετικέτα,στην οποία έχει αναγραφεί η κατηγορία στην οποία ανήκει το βιβλίο και ο αύξων αριθμός. Σε κάθε ετικέτα επικολλήθηκε διαφανές αυτοκόλλητο για να προστατευθεί από τη φθορά. Στο εσωτερικό μέρος του βιβλίου, στην 1 η σελίδα τοποθετήθηκε σφραγίδα που περιλαμβάνει τον αύξοντα αριθμό του βιβλίου και τον κωδικό της κατηγορίας στην οποία ανήκει. Στο βιβλίο της σχολικής βιβλιοθήκης καταγράφτηκαν όλοι οι τίτλοι των βιβλίων ως εξής: Κωδικός Αύξοντα αριθμός βιβλίου Τίτλος βιβλίου Συγγραφέας Έκδοση Τόμος Παρατηρήσεις 7
3 η ομάδα Κανόνες λειτουργίας δανειστικής βιβλιοθήκης Με το σκεπτικό ότι ο απώτερος στόχος της εργασίας είναι η λειτουργία της βιβλιοθήκης ως δανειστικής, οι μαθητές της ομάδας διερεύνησαν και συνέταξαν τους κανόνες λειτουργίας της σχολικής βιβλιοθήκης. Ο κανονισμός λειτουργίας έχει ως εξής: ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Η βιβλιοθήκη του σχολείου λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα ως Παρασκευή από 8.00 μέχρι 14.00. Η βιβλιοθήκη είναι δανειστική για όλο το υλικό της εκτός από τις εγκυκλοπαίδειες, τα λεξικά, τις βιντεοκασέτες, cd-dvd και τις πολύ ακριβές εκδόσεις που δίνονται μόνο για εσωτερικό δανεισμό Η διάρκεια του δανεισμού είναι δυο εβδομάδες και μπορεί να παραταθεί μετά από επικοινωνία με τον υπεύθυνο (για μια ακόμη εβδομάδα). Οι χρήστες είναι υπεύθυνοι για τα βιβλία που χρησιμοποιούν. Υπογραμμίσεις ή σημειώσεις στα βιβλία δεν επιτρέπονται. Το μέλος που χάνει η καταστρέφει υλικό υποχρεούται να το αντικαταστήσει. Το δανεισμένο υλικό δε μεταφέρεται σε άλλο μέλος. Ο καθένας δανείζεται για τον εαυτό του. Σε καμία περίπτωση δε μεταφέρεται βιβλίο εκτός της βιβλιοθήκης αν δεν έχει προηγηθεί η διαδικασία 8
δανεισμού. Κατά την επιστροφή και πάλι δεν τοποθετείτε μόνοι σας το βιβλίο στο ράφι αλλά το παραδίδετε στον υπεύθυνο της βιβλιοθήκης, ο οποίος θα σημειώσει και την επιστροφή του. Σε περίπτωση απώλειας ή καταστροφής του βιβλίου που έχουν δανειστεί οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι να το αντικαταστήσουν σε συνεννόηση με τους υπεύθυνους της βιβλιοθήκης. 9
10
4 η ομάδα-ηλεκτρονική καταγραφή βιβλίων Η ομάδα ασχολήθηκε με την ηλεκτρονική καταγραφή των βιβλίων. Η εργασία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Β 7 του σχολείου με λάπτοπ. Το πρόγραμμα που χρησιμοποιήθηκε ονομάζεται «Βιβλιοθηκάριος», το οποίο η ομάδα βρήκε στο διαδίκτυο. Για την συμπλήρωση του προγράμματος χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία του κάθε βιβλίου που βρίσκονται στο βιβλίο της βιβλιοθήκης. Σκοπός είναι η εύρεση οποιουδήποτε βιβλίου χωρίς να σπαταληθεί χρόνος αναζητώντας το. Τα βιβλία χωρίστηκαν σε διάφορες κατηγορίες, οι οποίες διακρίνονται σε:κωδικό αριθμό, αύξοντα αριθμό βιβλίου, τίτλο, συγγραφέα, έκδοση, τόμο, έτος, πόλη, χώρα και ιστοσελίδα. Σε ορισμένα βιβλία, εάν είναι απαραίτητο, προστέθηκαν και ορισμένες παρατηρήσεις(πχ. Το όνομα του δωρητή τους ή ο αριθμός αντίτυπων τους). Τα βιβλία καταγράφτηκαν μεμονωμένα και είναι απαραίτητη η προσθήκη αύξοντα αριθμού, τίτλου, συγγραφέα, εκδότη, περιγραφής και τόμου. Η ομάδα συνεργάστηκε ως εξής: Δύο από τα άτομα χειρίζονταν το λάπτοπ και τα άλλα δυο αντλούσαν τις πληροφορίες του βιβλίου, μεταφέροντας τες στους υπόλοιπους. Με αυτό το σύστημα η λειτουργία της βιβλιοθήκης θα γίνεται ευκολότερη και η εξυπηρέτηση των δανειστών ταχύτερη, γιατί το κάθε άτομο δεν είναι ανάγκη να γνωρίζει όλα τα στοιχεία του βιβλίου που ψάχνει, αλλά επαρκεί να ξέρει δυο-τρία από αυτά. Δηλαδή για παράδειγμα, εάν γνωρίζει μόνο το συγγραφέα, το πρόγραμμα θα εμφανίσει όλα τα βιβλία που σχετίζονται με αυτόν και θα μπορέσει να δανειστεί το βιβλίο που θέλει, βρίσκοντας το σε πολύ λίγο χρόνο. 11
Γ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αξιολογώντας την πορεία των εργασιών θεωρείται ότι επιτεύχθηκαν οι βασικοί στόχοι: Οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με τα βιβλία και κατανόησαν την διαχρονική αξία τους. Οργανώθηκε και ξεκίνησε η λειτουργία της σχολικής δανειστικής βιβλιοθήκης. Καταγράφηκε και αναρτήθηκε σε όλες τις τάξεις του σχολείου ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας της σχολικής βιβλιοθήκης. Συγκεντρώθηκαν και καταγράφηκαν 1500 περίπου τίτλοι βιβλίων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και κάποιες αρκετά παλαιές εκδόσεις, που αποκτούν πλέον και συλλεκτική αξία, όπως το εγκυκλοπαιδικό λεξικό «Ήλιος». 12
Δ) Δραστηριότητες-Μεθοδολογία 1.Ακολουθήθηκε η μέθοδος εργασίας κατά ομάδες. 2.Πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στην Δημοτική βιβλιοθήκη Λάρισας. Συγκεκριμένα: Οι μαθητές με την συνοδεία των υπεύθυνων καθηγητών επισκέφτηκαν την 25-1-2013 τη Δημοτική βιβλιοθήκη Λάρισας. Ενημερώθηκαν για τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της Δημοτικής Δανειστικής Βιβλιοθήκης από την υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμο. Πληροφορήθηκαν για τη μέθοδο ταξινόμησης των βιβλίων σε κατηγορίες. Περιηγήθηκαν στο χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης. 3.Σε όλη την χρονική διάρκεια εκπόνησης της συγκεκριμένης ερευνητικής εργασίας οι μαθητές του τμήματος συνεργάστηκαν με τους μαθητές που είχαν αναλάβει την ερευνητική εργασία με θέμα «Φιλαναγνωσία». Έτσι πραγματοποιήθηκαν κάποιες κοινές δραστηριότητες. Συγκεκριμένα: Οργανώθηκε η πληροφόρηση όλων των μαθητών του σχολείου για τη λειτουργία της δανειστικής βιβλιοθήκης. Μετά από παρότρυνση των μαθητών της ομάδας συγκεντρώθηκαν από δωρεές μαθητών και καθηγητών βιβλία για τον εμπλουτισμό της σχολικής βιβλιοθήκης. Προωθήθηκε η ιδέα της ανταλλαγής μεταξύ των μαθητών βιβλίων, τα οποία θα δοθούν ως δώρα στη σχολική βιβλιοθήκη. Οργανώθηκε η λειτουργία της «ζωντανής βιβλιοθήκης». Στις 21/3/2013 οργανώθηκε έκθεση βιβλίου με προσφορά βιβλίων από το βιβλιοπωλείο «Γνώση». 13
Φωτογραφίες Από την έκθεση βιβλίου. «Πουλώντας τα βιβλία με ευχάριστη διάθεση» 14
«Η ποιητική μας συλλογή» 15
«Το ενδιαφέρον των μικρών αναγνωστών» 16
«Βυθισμένη στους στίχους του Ελύτη» 17
Οι εργασίες μας κατά τη διάρκεια της χρονιάς «Εργασία και ζωντάνια» 18
«Εν ώρα εργασίας» 19
«Συνεχίζοντας δυναμικά το έργο μας» 20
«Ποιος κάνει κουμάντο εδώ; κο(υ)μάντο!» 21
Στ) Βιβλιογραφία 1) Κυριάκος Ντελόπουλος : Οργάνωσε τη βιβλιοθήκη σου εκδόσεις Gutenberg. 2) Διαδίκτυο 3) Ημερήσιος τύπος 22