ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : Γυμνάσιο Αργυράδων (Λ-Τ) ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Φροντίζω τον εαυτό μου ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: Καπνός και Αλκοόλ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δεμίρης Κωνσταντίνος ΠΕ09 Στο χρονικό πλαίσιο του δευτέρου (2 ου ) και του τρίτου (3 ου ) τριμήνου τα τμήματα α1 και α2 του Γυμνασίου Αργυράδων ασχολήθηκαν στο μάθημα των Βιωματικών Δράσεων με τον θεματικό άξονα «Καπνός και Αλκοόλ». Το θέμα επιλέχθηκε από τους μαθητές, μετά από παρουσίαση και ανάλυση των εναλλακτικών θεμάτων. Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες και ανέπτυξαν συλλογικές και ατομικές δράσεις και κατέληξαν σε μερικά χρήσιμα για τη ζωή τους συμπεράσματα. Τους δόθηκε α) βοηθητικό υλικό όπως κείμενα σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των ουσιών, β) έγινε προβολή πολλών βίντεο, συνοδευόμενα και για τα α και β, από φύλλα εργασιών, ενώ οι μαθητές διηγήθηκαν ιστορίες από το οικογενειακό, συγγενικό ή φιλικό τους περιβάλλον για το πώς οι ίδιοι βίωσαν ως αυτόπτες μάρτυρες ή λήπτες εμπειριών τρίτων, τις επιπτώσεις αυτών των βλαπτικών για την υγεία τους ουσιών και την εξάρτηση που προκαλούν. Θετική εντύπωση προκάλεσαν στην έναρξη των μαθημάτων η ποικιλία λέξεων που ήρθε στο μυαλό των μαθητών σχετικές με το αντικείμενο του θέματος, οι οποίες εξάχθηκαν μέσω «καταιγισμού ιδεών». Επίσης έκαναν έρευνα και βρήκαν πολλά διαφορετικά μηνύματα αναφορικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος, τα οποία αναγράφονται πάνω σε συσκευασίες προϊόντων του είδους.(π.χ «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά εσάς και τους γύρω σας», «Το κάπνισμα προκαλεί γήρανση του δέρματος», «Το κάπνισμα μπορεί να σκοτώσει», «Το κάπνισμα προκαλεί θανατηφόρο καρκίνο των πνευμόνων» κ.α) Επιπλέον συνεργάστηκαν στο πλαίσιο της ομαδικής εργασίας και υπολόγισαν τις οικονομικές επιπτώσεις από την κατανάλωση καπνού, προτείνοντας υγιεινές συνήθειες δαπάνης των χρημάτων που θα εξοικονομούσε κάποιος από τη διακοπή του καπνίσματος. Τέλος πραγματοποιήθηκαν πολλές συζητήσεις με αφορμή τα ερεθίσματα που δόθηκαν στους μαθητές, με σκοπό να «βιώσουν» τις συνέπειες του καπνού και του αλκοόλ. Παρακάτω αναφέρονται μερικά από τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι μαθητές: Συμπεράσματα: 1. Τα παιδιά δε πρέπει να καταναλώνουν την παραμικρή ποσότητα αλκοολούχων ποτών 2. Το αλκοόλ επιβραδύνει τον κινητικό συντονισμό και το χρόνο αντίδρασης 3. Το αλκοόλ μειώνει την ικανότητα κρίσης, τον αυτοέλεγχο, προκαλεί διαταραχές στην μνήμη και επηρεάζει την ικανότητα παραγωγής λογικών σκέψεων και πράξεων 4. Το αλκοόλ προκαλεί διαταραχές και στον ύπνο και θεωρείται μια σημαντική αιτία αϋπνίας 5. Ένα μεγαλόσωμο άτομο μεθάει πιο αργά συγκριτικά με ένα μικρόσωμο άτομο ακόμη και όταν πίνουν τις ίδιες ποσότητες αλκοολούχου ποτού
6. Οι επιπτώσεις από την κατανάλωση οινοπνεύματος δεν επιβαρύνουν μόνο τον πότη αλλά και το άμεσο κοινωνικό του περιβάλλον 7. Το αλκοόλ προκαλεί πολλές ασθένειες όπως: α) γαστρίτιδα, β) πεπτικό έλκος, γ) κίρρωση του ήπατος δ) καρδιαγγειακά νοσήματα, ε) κακοήθη νεοπλάσματα (καρκίνο) και στ) ψυχιατρικές διαταραχές και πολλές άλλες ασθένειες 8. Η κατανάλωση αλκοόλ και φαρμάκων ταυτόχρονα είναι εξαιρετικά επικίνδυνη 9. Το αλκοόλ διαταράσσει τις συζυγικές -οικογενειακές σχέσεις και επιδεινώνει την οικονομική κατάσταση του ατόμου, οδηγεί στον κοινωνικό στιγματισμό 10. Το αλκοόλ οδηγεί σε αύξηση των απουσιών από την εργασία και σε αύξηση των εργατικών ατυχημάτων 11. Το αλκοόλ προκαλεί τροχαία ατυχήματα 12. Το 70% των ατόμων που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ είναι και μανιώδης καπνιστές 13. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ καθώς και τσιγάρων αυξάνει τις πιθανότητες για σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και το ρίσκο αυτό αυξάνεται ραγδαία όταν η κατανάλωση περιλαμβάνει και τα δύο αυτά μαζί 14. Το κάπνισμα αποτελεί την κυριότερη αιτία πρόωρης εμφάνισης νόσων και θανάτων στις αναπτυγμένες χώρες 15. Η αποτελεσματική πρόληψη του καπνίσματος και της κατάχρησης οινοπνευματωδών συμβάλλει στην πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών 16. Το κάπνισμα έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο σε αυτούς που καπνίζουν, όσο και σε αυτούς που δεν καπνίζουν αλλά ζουν δίπλα σε καπνιστές, αναπνέοντας τον καπνό τους 17. Το τσιγάρο περιέχει καρκινογόνες ουσίες 18. Όσοι καπνίζουν ελαφριά τσιγάρα (lights) διατρέχουν ακριβώς τον ίδιο κίνδυνο με τους καπνιστές των κανονικών τσιγάρων 19. Η αναπνοή του καπνιστή μυρίζει άσχημα 20. Τα δόντια του καπνιστή καταστρέφονται γρήγορα 21. Η όσφρηση και η γεύση ενός καπνιστή εξασθενίζουν 22. Ο καπνιστής υποφέρει από καθημερινό πονόλαιμο 23. Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο των πνευμόνων και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) 24. Οι ξινίλες και οι καούρες είναι συχνές σε έναν καπνιστή 25. Το έντερο ενός καπνιστή προσαρμόζεται ώστε να λειτουργεί μόνο με καφέ και τσιγάρο
26. Το κάπνισμα αυξάνει τις πιθανότητες αποβολής κατά την εγκυμοσύνη 27. Το 80% των καπνιστών άρχισαν το κάπνισμα πριν κλείσουν τα 18 τους χρόνια 28. Το κάπνισμα και το αλκοόλ προκαλούν εξάρτηση 29. Όταν και οι δύο γονείς καπνίζουν, τα παιδιά τους έχουν διπλάσια πιθανότητα να γίνουν κανονικοί καπνιστές όταν ενηλικιωθούν σε σύγκριση με τα παιδιά μη καπνιστών γονέων 30. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) σχεδόν τα μισά από τα παιδιά που ζουν σήμερα στον πλανήτη μας, αναπνέουν παρά τη θέληση τους, αέρα που περιέχει προϊόντα καπνού και μάλιστα μέσα στο σπίτι τους 31. Όλοι μας πρέπει να απαιτήσουμε ένα άκαπνο περιβάλλον 32. Η κατανάλωση τσιγάρων, εκτός από τους κινδύνους για την υγεία, έχει και σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΕΝΟΣ ΜΟΝΟ ΑΤΟΜΟΥ; ΟΤΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΠΝΙΖΕΙ ΣΕ 1 ΜΗΝΑ ΞΟΔΕΥΕΙ ΣΕ 1 ΧΡΟΝΟ ΞΟΔΕΥΕΙ 5 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 26,25 315 10 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 52,5 630 15 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 78,75 945 1 ΠΑΚΕΤΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ (20 τσιγάρα) 105 1260 25 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 131,25 1575 30 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 157,5 1890 35 ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ 183,75 2205 2 ΠΑΚΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ (40 τσιγάρα) 210 2520
Τα αποτελέσματα για το μήνα προέκυψαν από τον τύπο: τιμή πακέτου*(τσιγάρα που καπνίζει σε μία ημέρα/τσιγάρα που περιέχει το ένα πακέτο)*30 ημέρες Και για το έτος από τον τύπο: τιμή πακέτου*(τσιγάρα που καπνίζει σε μία ημέρα/τσιγάρα που περιέχει το ένα πακέτο)*30 ημέρες*12 μήνες Θεωρούμε ότι τιμή πακέτου=3,5 και τσιγάρα που περιέχει το ένα πακέτο=20, ενώ υποθέτουμε για ευκολία υπολογισμών ότι ο καπνιστής δεν έχει άλλα έξοδα που σχετίζονται με το κάπνισμα (όπως π.χ το κόστος αγοράς αναπτήρων, των φαρμάκων για την αντιμετώπιση ασθενειών που προκαλεί κ.α) που όμως στην πραγματικότητα υπάρχουν και ανεβάζουν και άλλο το κόστος! Με βάση τους παραπάνω υπολογισμούς επιβεβαιώσαμε ότι η κατανάλωση καπνού είναι εξαιρετικά δαπανηρή. Διακόπτοντας κάποιος τη βλαβερή αυτή συνήθεια θα μπορούσε να εξοικονομήσει χρήματα για να τα διαθέσει για την καλύτερη ικανοποίηση των αναγκών του και της οικογένειάς του, όπως η αγορά ρουχισμού, παιχνιδιών για τα παιδιά (επιτραπέζια, ηλεκτρονικά, μπάλα ποδοσφαίρου, ποδήλατο), ηλεκτρονικού υπολογιστή, ακόμα και ενός μικρομεσαίου αυτοκινήτου σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Επίσης του δίνεται η δυνατότητα να έχει πρόσβαση σε μια σειρά υπηρεσιών όπως η πραγματοποίηση ενός ταξιδιού, η παρακολούθηση κινηματογραφικών ταινιών συχνότερα, οι επισκέψεις σε μουσεία και χώρους πολιτισμού ή η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Τέλος δε θα πρέπει να υποτιμηθεί η αξία αποταμίευσης του «πρώην» καπνιστή με σκοπό την ικανοποίηση μελλοντικών αναγκών όπως η χρηματοδότηση των σπουδών των παιδιών του, ή η αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων υγείας.
Ακολουθούν δείγματα φύλλων εργασιών με τα οποία ασχολήθηκαν οι μαθητές τα οποία επεκτείνουν τα προαναφερθέντα συμπεράσματα ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ Βασιζόμενοι στο βίντεο που παρακολουθήσατε, (ΠΡΟΣΩΠΙΚH ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΠΡΩΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΥ ΑΛΕΞΗ ΣΤΑΜΑΤΗ) να απαντήσετε σύντομα στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα ενός αλκοολικού; 2. Ποια ποσότητα αλκοόλ χρειαζόταν να πιει για να «ξυπνήσει» το πρωί; 3. Από πότε «αγάπησε» το αλκοόλ; 4. Γιατί λέει ότι το αλκοόλ ήταν για τον ίδιο από μικρό παιδί «ασπίδα προστασίας»; 5. Πόση ποσότητα αλκοόλ έφτασε να πίνει την ημέρα 6. Τι ευρεσιτεχνίες έβρισκε για να πίνει χωρίς να γίνει αντιληπτός ως αλκοολικός 7. Πως «ανακάλυψε» ότι ήταν αλκοολικός; 8. Πως θεραπεύτηκε από τον αλκοολισμό; 9. Έχει ξαναπεί μετά τη διακοπή του αλκοόλ; 10. Ποια είναι το πρώτο βήμα για τη διακοπή του αλκοόλ; ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ
1. Βασιζόμενοι στο βίντεο που παρακολουθήσατε, να συμπληρώσετε με λέξεις τα κενά από τις παρακάτω προτάσεις: 1. Η είναι απόλυτα εθιστική. Δε χρειάζονται περισσότερα από τσιγάρα για να νιώθεις ότι δε μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτή. Λειτουργεί όπως τα περισσότερα. 2. Όσο κανείς ξεκινήσει το κάπνισμα, τόσο τις πιθανότητες να σοβαρά. 3. Από τους νέους ηλικίας 13-15 ετών στην Ελλάδα: α. στους έχει κάνει χρήση προϊόντων καπνού β. στους καπνίζει συστηματικά γ. στους πιθανολογεί ότι θα ξεκινήσει το κάπνισμα στον επόμενο χρόνο δ. στους εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα μέσα στο σπίτι τους ε. πάνω από στους μπορούν να αγοράσουν τσιγάρα μόνοι τους, χωρίς περιορισμό στ. σχεδόν στους εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα σε δημόσιους χώρους 3. καπνιστής γίνεσαι χωρίς να το θέλεις. 4. Το των γονιών καπνίζει μπροστά στα παιδιά τους. 5. Ακόμα και έως τσιγάρα την ημέρα αυξάνουν κατά φορές τον κίνδυνο να πεθάνει κανείς από καρκίνο του, σε σύγκριση με αυτούς που δε καπνίζουν καθόλου. 6. Ένα τσιγάρο περιέχει χημικά στοιχεία που προκαλούν καρκίνο. 7. Για να βοηθήσεις όσους θέλουν να κόψουν το κάπνισμα θα πρέπει να γίνεις από καπνιστής, ενεργητικός. 8. Ζήτησε από τους σου να μη καπνίζουν μπροστά σου. 9. Ζήτησε από τους γονείς σου να μη καπνίζουν στο. 10. Η του καπνίσματος παίρνει χρόνο. 11. Η διακοπή του καπνίσματος είναι ζωής.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ 1. Να περιγράψετε το πείραμα που παρακολουθήσατε. Σε ποια συμπεράσματα καταλήξατε; 2. Να περιγράψετε την αντικαπνιστική διαφήμιση που παρακολουθήσατε. Σε ποια συμπεράσματα καταλήξατε; Θα επηρεάσει τη στάση σας απέναντι στο τσιγάρο και με ποιο τρόπο;
3α. Να συμπληρώσετε με λέξεις τα κενά, χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες από το βίντεο που παρακολουθήσατε 1.Ο καπνιστής είναι ε. 2.Η νικοτίνη είναι ε ουσία με αποτέλεσμα ο καπνιστής να μη μ να κόψει το κάπνισμα. 3. στους εφήβους που ξενικά και συνεχίζει να καπνίζει θα π εξ αιτίας του τσιγάρου. Οι από αυτούς τους καπνιστές θα χάσουν έως χρόνια ζωής και οι άλλοι μισοί έως χρόνια. 4.Η χ α π είναι νόσος των καπνιστών. 5. ώρες παραμονής σε ένα κλειστό χώρο με καπνιστές ισοδυναμεί με παθητικό κάπνισμα 5 τσιγάρων 6. ώρα στο αυτοκίνητο με οδηγό που καπνίζει και με κ παράθυρα ισοδυναμεί με παθητικό κάπνισμα τσιγάρων 7. ώρες παραμονής σε μια καφετέρια ισοδυναμεί με παθητικό κάπνισμα τσιγάρων 8. ώρες στο σπίτι ενός καπνιστή που καπνίζει ένα πακέτο την ημέρα ισοδυναμεί με παθητικό κάπνισμα τσιγάρων 9. ώρες σε ένα εστιατόριο σε χώρο μη καπνιστών ισοδυναμεί με παθητικό κάπνισμα τσιγάρων. 10. ώρες καθισμένος πίσω από έναν καπνιστή σε ανοιχτό χώρο ισοδυναμεί με τσιγάρο 11. Η ε και τα ι δ καπνίσματος βοηθούν στη διακοπή του καπνίσματος 12. Η ό και η γ επανέρχονται μέσα σε τρία εικοσιτετράωρα από τη διακοπή του καπνίσματος 13.Το τσιγάρο περιέχει χημικές ο. 14. Η ελληνική πνευμονολογική εταιρεία τίθεται κατά του η τ. 15. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν ν. 3β. Να δώσετε μια σύντομη απάντηση στις παρακάτω ερωτήσεις -Τι ισχύει στην Αγγλία για το κάπνισμα στο αυτοκίνητο στο οποίο υπάρχει ανήλικος επιβάτης; - Τι είναι το σύνδρομο στέρησης του καπνιστή;
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ Βασιζόμενοι στο βίντεο που παρακολουθήσατε να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα: 1. Ποιες ουσίες περιέχει ένα τσιγάρο; Τι σημαίνει η κάθε μια από αυτές; 1. 2. 3. 4. _ 5. 6. 7. _ 2. Να συμπληρώσετε με λέξεις τα κενά από τις παρακάτω προτάσεις: 1. Ο καπνός παραμένει στο χώρο για ώρες, ακόμα και με παράθυρα. 2. Το κάπνισμα σε ένα γεμάτο εστιατόριο προκαλεί φορές περισσότερη ρύπανση από τη λεωφόρο Κηφισίας ένα πρωί με. 3. Το κάπνισμα μέσα στο αυτοκίνητο ανεβάζει τα επίπεδα της του καπνού κατά φορές, μετατρέποντάς το σε θάλαμο. 4. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το κάπνισμα των άλλων 5. Το παθητικό κάπνισμα είναι μια συνεχής για την υγεία, όσων ζουν και σε χώρους με καπνό. 6. Δεν υπάρχει όριο έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα. 7. Οι βλάβες που μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα, ή,δε σταματούν με το της εγκυμοσύνης. Ένας κίνδυνος είναι το σ ο του α υ θ υ, ένας δεύτερος η ε ς σ ή α ή και άλλα όπως: μ ς δυσκολίες, π α, υ η.