Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Διπλωματική εργασία Σχεδίαση χώρου προετοιμασίας και ψησίματος φαγητού. Ρούλιος Μιχάλης ΑΜ 511/2010061 Επιβλέπων καθηγητής: Παπανίκος Παρασκευάς Τριμελής επιτροπή: Παπανίκος Παρασκευάς, Σκουρμπούτης Ευγένιος, Ζαχαρόπουλος Νικόλαος

3 2

Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή... 7 1.1 Αρχικό Brief... 7 1.2 Αρχικός προβληματισμός... 7 2. Έρευνα... 8 2.1 Χρήσεις Ψησταριάς... 8 2.2 Παρατήρηση... 8 2.2.1 Μέθοδος Ανάλυσης δεδομένων AEIOU... 8 2.2.2 Επιμέρους εργασίες... 9 2.2.3 Χώροι που διενεργήθηκαν οι επιμέρους εργασίες... 9 2.2.4 Απαιτούμενες Ενέργειες... 9 2.2.5 Αντικείμενα... 13 2.2.6 Χρήστες... 14 2.2.7 Χώροι αποθήκευσης ψησταριάς... 14 2.2.8 Προβλήματα κατά την προετοιμασία και το ψήσιμο.... 14 2.2.9 Συμπεράσματα... 16 2.3 Έρευνα αγοράς... 17 2.3.1 Κατηγοριοποίηση ανάλογα με το καύσιμο... 17 2.3.2 Συμπεράσματα... 21 2.3.3 Κατηγοριοποίηση με βάση το χώρο ψησίματος... 22 Συμπεράσματα... 26 2.3.5 Έρευνα επίπλων ψησταριάς... 27 2.3.6 Συμπεράσματα... 36 2.4 Εξοπλισμός επίπλου... 37 2.4.1 Έρευνα σε ψησταριές με κάρβουνα... 37 3

2.4.2 Έρευνα σε συσκευασίες κάρβουνου... 44 2.4.3 Έρευνα σε φιάλες υγραερίου... 44 2.4.4 Έρευνα σε εστίες υγραερίου... 45 2.5 Εργονομία- ανθρωπομετρικά στοιχεία... 46 3. Οριστική περιγραφή έργου... 48 3.1 Ανάλυση και προσδιορισμός προβληματικού χώρου... 48 3.2 Brief... 48 3.3 Προσδιορισμός Target group... 49 3.4 Προσδιορισμός πλαισίου περιβάλλοντος... 49 3.5 Προσδιορισμός πλαισίου χρήσης... 49 4. Ιδεασμός... 54 4.1 Επιμέρους Λύσεις... 54 5. Σύνθεση προσχεδίων... 68 5.1 Προσχέδιο1... 68 5.2 Προσχέδιο 2... 70 5.3 Προσχέδιο 3... 72 6. Αξιολόγηση Προσχεδίων... 74 6.1 Αξιολόγηση με βάση τις προδιαγραφές... 74 6.2 Επιλογή τελικού Προσχεδίου... 74 7. Τελικό Προσχέδιο... 76 7.1 Χαρακτηριστικά Προϊόντος... 76 7.1.1 Όψεις... 79 7.1.2 Χώρος προετοιμασίας και αποθήκευσης μαγειρικών υλικών. 79 7.1.3 Χώρος μαγειρέματος του φαγητού... 82 7.1.4 Αποθηκευτικός χώρος καυσίμων... 84 7.1.5 Μεταφορά προϊόντος... 85 4

7.1.6 Φωτισμός προϊόντος... 87 7.1.7 Το προϊόν στο περιβάλλον χρήσης... 88 7.2 Συναρμολόγηση Προϊόντος... 89 7.2.1 Συναρμολόγηση Ψησταριάς... 89 7.2.2 Συναρμολόγηση επίπλου... 90 7.3 Επιλογή υλικών κατασκευής... 95 7.4 Επιλογή υλικού για τις λαμαρίνες... 96 7.5 Επιλογή υλικού για τον σκελετό του προϊόντος... 96 7.6 Επιλογή τύπου ξύλου για τις ξύλινες επιφάνειες... 96 7.7 Μηχανική ανάλυση... 96 7.7.1 Αντοχή σκελετού... 97 7.7.2 Τεστ ευστάθειας... 104 7.8 Κόστος παραγωγής... 105 8. Παράρτημα... 106 8.1 Ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά... 106 8.2 Τεχνικά σχέδια... 107 Βιβλιογραφία... 129 Διαδίκτυο... 129 Ευχαριστίες... 132 5

6

1. Εισαγωγή 1.1 Αρχικό Brief Σχεδιασμός χώρου προετοιμασίας και ψησίματος φαγητού. 1.2 Αρχικός προβληματισμός Η ελληνική κουζίνα φημίζεται σε όλο τον κόσμο για τις εκλεκτές και ποιοτικές γεύσεις που προσφέρει. Μέρος της ελληνικής κουζίνας αποτελεί και το ψήσιμο στη σχάρα. Αυτός ο τρόπος ψησίματος χρησιμοποιείται τόσο από τις ελληνικές οικογένειες όσο και από τις παραδοσιακές ταβέρνες και εστιατόρια της χώρας. Η διαδικασία του ψησίματος στη σχάρα είναι μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια των ελληνικών οικογενειών. Το ψήσιμο σε οικογενειακές μαζώξεις, σε κυριακάτικες παρέες αλλά και σε εθνικές και θρησκευτικές εορτές έχει καθιερωθεί από τους Έλληνες και αποτελεί πλέον μέρος της ελληνικής παράδοσης και έναν από τους πιο διαδεδομένους τρόπους διασκέδασης και εορτασμού. Μάλιστα μια ημέρα του χρόνου, η ημέρα της τσικνοπέμπτης είναι αφιερωμένη στο ψήσιμο στη σχάρα. Το ψήσιμο μπορεί να λάβει χώρα στα πιο απίθανα μέρη. Από την αυλή του σπιτιού μέχρι την παραλία. Η διαδικασία που ακολουθείται από την προετοιμασία του χώρου ψησίματος και του φαγητού μέχρι το ψήσιμο, αποτελεί μια διαδικασία χρονοβόρα με αρκετές ενέργειες και πολλά προβλήματα. Ο εντοπισμός αυτών των προβλημάτων οδήγησε στην διεξαγωγή της μελέτης αυτής. 7

2. Έρευνα 2.1 Χρήσεις Ψησταριάς Οι ψησταριές χρησιμοποιούνται κυρίως για τρεις τύπους μαγειρέματος: 1) Υψηλή θερμοκρασία μαγειρέματος με άμεση ακτινοβολία όταν το φαγητό τοποθετείται ακριβώς πάνω από την πηγή θερμότητας. Αυτός ο τρόπος ψησίματος χρησιμοποιείται για φαγητά όπως μπριζόλες, φιλέτο κοτόπουλο κ.α. 2) Ψήσιμο με έμμεση συναγωγή θερμότητας στην περίπτωση που η πηγή θερμότητας βρίσκεται σε απόσταση από το κρέας, συνήθως στην άκρη της ψησταριάς και το φαγητό ψήνεται από το ζεστό αέρα που κυκλοφορεί γύρω από αυτό. Χρησιμοποιείται για τα φαγητά όπως ολόκληρα κοτόπουλα και ψητά. 3) Ψήσιμο με έμμεση θερμότητα καπνού όταν ο θερμός αέρας είναι βαρύς, με αρωματικό καπνό από σκληρό ξύλο που τοποθετείται πάνω από τη φωτιά. Ουσιαστικά είναι η διαδικασία του καπνίσματος. 2.2 Παρατήρηση Η διαδικασία ψησίματος παρατηρήθηκε σε 3 περιπτώσεις με ψησταριά υγραερίου και 5 περιπτώσεις με ψησταριά με κάρβουνα. Επιπλέον η διαδικασία παρατηρήθηκε τόσο με το φως της ημέρας όσο και βραδινές ώρες. 2.2.1 Μέθοδος Ανάλυσης δεδομένων AEIOU Η μέθοδος που θα ακολουθηθεί για την ανάλυση των ευρημάτων της παρατήρησης είναι η AEIOU. Αποτελεί ένα εργαλείο για την ανάλυση δεδομένων σε έρευνα πεδίου. Το αρκτικόλεξο κωδικοποιεί τις λέξεις: Α Activities: Επιμέρους εργασίες που πρέπει να ολοκληρώσει ο χρήστης E Environment: Οι χώροι που διενεργήθηκαν οι επιμέρους εργασίες I Interactions: Απαιτούμενες ενέργειες του χρήστη για την υλοποίηση των επιμέρους εργασιών O Objects: Αντικείμενα με τα οποία έρχεται σε επαφή ο χρήστης U Users: Οι χρήστες των οποίων η συμπεριφορά, οι ανάγκες και οι επιλογές παρατηρούνται 8

2.2.2 Επιμέρους εργασίες Οι επιμέρους εργασίες που ζητήθηκαν από το χρήστη να πραγματοποιήσει ήταν: Μεταφορά της ψησταριάς στο χώρο ψησίματος Μεταφορά των απαραίτητων εργαλείων και προϊόντων στην ψησταριά για το άναμμα Μεταφορά τροφίμων, μαγειρικών υλικών και εργαλείων που είναι απαραίτητα Άναμμα ψησταριάς Προετοιμασία τροφίμων Μεταφορά τροφίμων στην ψησταριά (όταν γίνεται) Ψήσιμο Απομάκρυνση του φαγητού από την ψησταριά Παράλληλες ετοιμασίες στον χώρο της κουζίνας 2.2.3 Χώροι που διενεργήθηκαν οι επιμέρους εργασίες Οι χώροι που προέκυψε ότι πραγματοποιούνται εργασίες είναι οι εξής: Αποθήκη Υπόγειο Κήπος Αυλή Βεράντα Κουζίνα Μπάνιο 2.2.4 Απαιτούμενες Ενέργειες Προσδιορισμός των απαιτούμενων ενεργειών που πραγματοποιούνται για κάθε επιμέρους εργασία. Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει στην ανεύρεση των προβλημάτων για κάθε επιμέρους εργασία. Μεταφορά της ψησταριάς στο χώρο ψησίματος Μετάβαση στην αποθήκη Μεταφορά της ψησταριάς σηκώνοντάς την με τα χέρια δύο άτομα Μεταφορά της ψησταριάς με ρόδες από ένα άτομο σπρώχνοντας ή τραβώντας Μεταφορά των απαραίτητων εργαλείων και προϊόντων στην ψησταριά για το ψήσιμο 9

Η μεταφορά των απαραίτητων εργαλείων στο χώρο ψησίματος προϋποθέτει την μετάβαση του χρήστη στο χώρο που βρίσκονται τα εργαλεία. Συνήθως ο χώρος αυτός είναι η αποθήκη. Μεταφορά των κάρβουνων Μεταφορά της μασιάς Μεταφορά προσανάμματος ή λαδιού ή μικρών κλαδιών ή πετρελαίου Μεταφορά γαντιών Μεταφορά τροφίμων, μαγειρικών υλικών και εργαλείων που είναι απαραίτητα Η μεταφορά των παρακάτω υλικών και εργαλείων προϋποθέτει την μετάβαση του χρήστη στους διάφορους χώρους του σπιτιού, στους οποίους βρίσκονται τα πράγματα. Τις περισσότερες φορές οι χώροι αυτοί είναι η κουζίνα και η αποθήκη. Η μετακίνηση του χρήστη στους διάφορους χώρους που βρίσκονται τα προϊόντα γίνεται συνήθως πάνω από δύο φορές. Μεταφορά τραπεζιού δίπλα στην ψησταριά(όταν δεν υπάρχει άλλος χώρος για την τοποθέτησή τους) Μεταφορά τροφίμων Μεταφορά τσιμπίδας/ Πιρούνας Μεταφορά πιατέλας ή κατσαρόλας Μεταφορά πετσέτας ή ρολό χαρτί Όταν η προετοιμασία του φαγητού γίνεται δίπλα στην ψησταριά Μεταφορά μπαχαρικών Μεταφορά μαρινάδας Μεταφορά αλατιού Μεταφορά ρίγανης Μεταφορά λεμονιών Άναμμα ψησταριάς Ψησταριά με κάρβουνα Τοποθέτηση γαντιών Άνοιγμα της τσάντας με τα κάρβουνα και τοποθέτησή τους στην ψησταριά Τοποθέτηση μικρών ξερών κλαδιών στο κάτω μέρος (όταν χρησιμοποιούνται αυτά για προσάναμμα) Χτίσιμο κάρβουνων κυκλικά ώστε να υπάρχει κενός χώρος στην μέση να περνάει αέρας 10

Τοποθέτηση προσανάμματος στην μέση των κάρβουνων ή λούσιμο των κάρβουνων με λάδι ή πετρέλαιο ή κάποιο άλλο εύφλεκτο υλικό Άναμμα φωτιάς Τεχνητός αέρα με κάποιο αντικείμενο μεγάλης επιφάνειας(φαράσι) για γρηγορότερο άναμμα Μετά το άναμμα όλων των κάρβουνων, τα κάρβουνα απλώνονται με τη μασιά σε όλη την επιφάνεια Τοποθέτηση της σχάρας πάνω από τα κάρβουνα Πέρασμα της σχάρας με μια λεμονόκουπα αφού έχει ζεσταθεί καλά, για να απολυμανθεί Πέταμα των γαντιών και της λεμονόκουπας Πλύσιμο των χεριών στο μπάνιο του σπιτιού Ψησταριά υγραερίου Ο χρήστης γυρίζει τους διακόπτες υγραερίου Πέρασμα της σχάρας με λεμόνι αφού έχει ζεσταθεί καλά, για να απολυμανθεί Προετοιμασία φαγητού Η προετοιμασία του φαγητού μπορεί να γίνει σε 3 διαφορετικές φάσεις: Προετοιμασία μέσα στην κουζίνα, έτσι ώστε το προπαρασκευαζόμενο φαγητό όταν πάει στο χώρο ψησίματος να είναι έτοιμο. Πλύσιμο χεριών Το κρέας απλώνεται σε ένα τραπέζι/πάγκο πάνω στην χάρτινη συσκευασία που είχε αγοραστεί Μεταφορά αλατιού μπαχαρικών, ρίγανης, μαρινάδας στο χώρο προετοιμασίας Τοποθετείται πάνω στο φαγητό αλάτι, ρίγανη ή ότι άλλο μπαχαρικό χρειάζεται Γίνεται γύρισμα του φαγητού και από την άλλη όψη Πέρασμα ξανά με ρίγανη, αλάτι ή ότι άλλο μπαχαρικό χρειάζεται με το χέρι Τοποθέτηση μαρινάδας Γίνεται ανακάτεμα με τα χέρια Πλύσιμο χεριών Επανατοποθέτηση του αλατιού μπαχαρικών, ρίγανης, μαρινάδας στο χώρο που φυλάσσονται Κλείσιμο της χάρτινης συσκευασίας Προετοιμασία στο χώρο ψησίματος που προϋποθέτει την μεταφορά όλων των απαραίτητων υλικών στο χώρο ψησίματος. 11

Τοποθέτηση τμημάτων φαγητού από την χάρτινη συσκευασία μέσα στην λεκάνη σε στρώσεις Τοποθέτηση αλατιού, ρίγανης ή άλλων μπαχαρικών σε κάθε στρώση με το χέρι Τοποθέτηση μαρινάδας μέσα στην λεκάνη Ανακάτεμα του φαγητού με τα χέρια Σκέπασμα λεκάνης με πετσέτα/πιάτο/ χαρτί για την προστασία από έντομα Πέταμα στα σκουπίδια της συσκευασίας του κρέατος Πλύσιμο χεριών στην κοντινότερη βρύση Προετοιμασία κατά την διάρκεια του ψησίματος, λίγο πριν το φαγητό είναι έτοιμο να βγει από την ψησταριά. Το φαγητό είναι ήδη απλωμένο πάνω στην ψησταριά. Πέρασμα αλατιού, ρίγανης ή άλλου μπαχαρικού με το χέρι Επάλειψη μαρινάδας Γύρισμα φαγητού με τσιμπίδα και όχι με πιρούνι για να μην χάνει τα υγρά του Ξαναπέρασμα αλατιού, ρίγανης ή άλλου μπαχαρικού και μαρινάδας από την άλλη μεριά Μεταφορά φαγητού στην ψησταριά (όταν γίνεται) Μετάβαση στον χώρο της κουζίνας Μεταφορά του φαγητού στην ψησταριά με τα χέρια Ψήσιμο Μεταφορά της λεκάνης με το φαγητό από το τραπέζι στην ψησταριά Τοποθέτηση φαγητού στην ψησταριά με συνεργασία δύο ατόμων. Ένας κρατάει την λεκάνη με το φαγητό με τα χέρια και ο άλλος παίρνει το φαγητό από την λεκάνη και το τοποθετεί στην ψησταριά Τοποθέτηση φαγητού στην ψησταριά με μετακίνηση της λεκάνης με το φαγητό στον πάγκο εργασίας δίπλα στην ψησταριά και έπειτα τοποθέτηση του φαγητού στην ψησταριά Τοποθέτηση του φαγητού μέσα στην σχάρα πάνω στο τραπέζι. Μεταφορά της σχάρας πάνω στην ψησταριά. Γύρισμα του φαγητού πάνω στη ψησταριά με πιρούνα ή τσιμπίδα ή γυρνώντας την σχάρα ολόκληρη Χρήση φακού πάνω από το φαγητό για να διαπιστωθεί αν είναι έτοιμο για κατανάλωση Απομάκρυνση του φαγητού από την ψησταριά 12

Συνεργασία δύο ατόμων για την απομάκρυνση του φαγητού από την ψησταριά. Ο ένας κρατάει την πιατέλα με τα χέρια και ο άλλος παίρνει το φαγητό από την ψησταριά και το τοποθετεί στην πιατέλα Τοποθέτηση της πιατέλας στον πάγκο εργασίας δίπλα στην ψησταριά. Μεταφορά του φαγητού από την ψησταριά στην πιατέλα Μεταφορά της πιατέλας απευθείας στο τραπέζι Μεταφορά της πιατέλας στο βοηθητικό τραπέζι και σκέπασμά της με χαρτί μέχρι να τελειώσει η διαδικασία του ψησίματος Μεταφορά της πιατέλας στην κουζίνα και τοποθέτησή της σε κλειστό σημείο για προστασία από έντομα και διατήρηση θερμοκρασίας Παράλληλες ετοιμασίες στον χώρο της κουζίνας Προετοιμασία του φαγητού που θα ψηθεί στην ψησταριά με την διαδικασία που έχει αναλυθεί παραπάνω Καθάρισμα και ψήσιμο πατατών στο τηγάνι Πλύσιμο και κόψιμο λαχανικών για σαλάτα Παρασκευή και ζέσταμα σαλτσών 2.2.5 Αντικείμενα Ψησταριά Κάρβουνα Τραπέζι Εργαλεία ψησίματος (μασιά, γάντια, τσιμπίδα, σχάρα) Φακός Χαρτί/Πετσετάκι Φαγητό Υλικά μαγειρικής (μπαχαρικά, λάδι, αλάτι, ρίγανη) Πιατέλα Κάδος απορριμμάτων Βρύση Πόρτα κουζίνας Πόρτα αποθήκης 13

2.2.6 Χρήστες Ο αριθμός των ατόμων που επιλέχθηκαν ήταν 8, ενώ τα 3 ψησίματα έγιναν με ψησταριά υγραερίου και τα υπόλοιπα 5 σε ψησταριά με κάρβουνα. Οι χρήστες ήταν άτομα που διέμεναν σε σπίτι με αυλή ή κήπο. Η ηλικία τους ήταν μεταξύ 25-40 ετών. Αποτελούν μια ηλικιακή ομάδα που είναι στην φάση ανεξαρτητοποίησης από τους γονείς και μετακόμισης σε μόνιμη κατοικία ή έχουν φτιάξει την δική τους οικογένεια και μένουν ήδη μ αυτήν σε νέα οικία. Τέτοια άτομα φιλοξενούν συχνά παρέα στο σπίτι τους οπότε η διαδικασία ψησίματος ακολουθείται συχνά. Οι χρήστες που παρατηρήθηκαν είναι άτομα με εμπειρία στην διαδικασία έτσι ώστε να προκύψουν προβλήματα που αντιμετωπίζουν πραγματικά οι χρήστες και όχι προβλήματα απειρίας. 2.2.7 Χώροι αποθήκευσης ψησταριάς Υπόγειο Αποθήκη Σκεπαστή βεράντα 2.2.8 Προβλήματα κατά την προετοιμασία και το ψήσιμο. Προβλήματα κατά την μεταφορά της ψησταριάς στο χώρο ψησίματος Το βάρος της ψησταριάς είναι μεγάλο και ένα άτομο είναι δύσκολο να την μεταφέρει Η μεταφορά της ψησταριάς στο χώρο που πραγματοποιείται το ψήσιμο, χρειάζεται πολλές φορές τη συνεργασία δύο ατόμων για να τη σηκώσουν Προβλήματα κατά την μεταφορά των απαραίτητων εργαλείων και προϊόντων στην ψησταριά για το ψήσιμο Τα εργαλεία και τα προϊόντα είναι αρκετά σε αριθμό και η διαδρομή από τον χώρο αποθήκευσης στο χώρο ψησίματος μπορεί να χρειαστεί να γίνει αρκετές φορές Μεταφορά φαγητού, μαγειρικών υλικών και εργαλείων που είναι απαραίτητα 14

Το φαγητό, τα μαγειρικά υλικά και εργαλεία είναι πολλά σε αριθμό και ο χρήστης χρειάζεται να κάνει αρκετές διαδρομές για την μετακίνηση όλων στο χώρο ψησίματος Προβλήματα κατά το άναμμα της ψησταριάς Προκύπτουν σκουπίδια που πολλές φορές πρέπει να μεταβεί στην κουζίνα για να πετάξει Απαραίτητο πλύσιμο χεριών που προϋποθέτει την μετακίνηση σε κοντινή βρύση της αυλής ή την μετακίνηση στην κουζίνα και στο μπάνιο Οι πολλές μετακινήσεις σε χώρους του σπιτιού αφού έχει ξεκινήσει η διαδικασία του ανάματος των κάρβουνων προκαλούν λέρωμα των χώρων του σπιτιού παρόλο που το ψήσιμο γίνεται έξω από το σπίτι Προβλήματα κατά την προετοιμασία του φαγητού Όταν η προετοιμασία γίνεται στην κουζίνα τότε η κουζίνα λερώνεται Όταν η προετοιμασία γίνεται έξω: o Το φαγητό είναι εκτεθειμένο κατά την προετοιμασία o Ακόμα και μετά την προετοιμασία πολλές φορές δεν προστατεύεται κατάλληλα από έντομα και εξωτερικές συνθήκες o Ο χρήστης χρειάζεται να μεταβεί ξανά στην κουζίνα για να πετάξει σκουπίδια και να πλύνει τα χέρια του Μεταφορά φαγητού στην ψησταριά (όταν γίνεται) Μετάβαση ξανά στην κουζίνα που συνεισφέρει στο περαιτέρω λέρωμα του χώρου Προβλήματα κατά το ψήσιμο Χρειάζονται δύο άτομα για την τοποθέτηση του φαγητού πάνω από την φωτιά. Ο ένας κρατάει το φαγητό και ο άλλος το παίρνει και το τοποθετεί πάνω στη σχάρα 15

Όταν το φαγητό τοποθετείται πάνω σε κλειστή σχάρα και η σχάρα προετοιμάζεται σε κάποιο τραπέζι/περβάζι και μετά τοποθετείται στη φωτιά. Το φαγητό ακουμπάει πάνω στο τραπέζι με αποτέλεσμα να μαζεύει μικρόβια Ο εξωτερικός φωτισμός δεν είναι επαρκής με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται φακός για να διαπιστωθεί αν το φαγητό είναι έτοιμο Όταν το φαγητό είναι τοποθετημένο μέσα σε σχάρα, πολλές φορές η σχάρα απαιτείται να γυριστεί έξω από την ψησταριά με αποτέλεσμα να λερώνεται ο χώρος γύρω από την ψησταριά Προβλήματα κατά την απομάκρυνση του φαγητού από την ψησταριά Απαραίτητη συνεργασία δύο ατόμων με το ένα να κρατάει την πιατέλα που μέσα θα τοποθετείται το φαγητό που είναι έτοιμο και το άλλο να μεταφέρει το φαγητό από την ψησταριά στην πιατέλα Το φαγητό όταν απομακρύνεται από την φωτιά μένει απροστάτευτο μέχρι την κατανάλωσή του Όταν μεταφέρεται στον χώρο της κουζίνας μέχρι την κατανάλωσή του, προϋποθέτει άλλη μια μετακίνηση για τον χρήστη στην κουζίνα μεταφέροντας ξανά μικρόβια και ακαθαρσίες εκεί. Προβλήματα στις παράλληλες ετοιμασίες στον χώρο της κουζίνας Το τηγάνισμα επιβαρύνει την κουζίνα με μυρωδιές και με λάδια στην εστία της κουζίνας Λέρωμα του πάγκου ή του τραπεζιού της κουζίνας κατά την παρασκευή της σαλάτας 2.2.9 Συμπεράσματα Αρκετές μετακινήσεις από τον χώρο ψησίματος στο εσωτερικό του σπιτιού ακόμα και μετά το άναμμα της φωτιάς Απαραίτητη η βοήθεια από δεύτερο άτομο σε κάποιες από τις ενέργειες κατά το ψήσιμο Τα διάφορα εργαλεία ψησίματος και μαγειρικά υλικά είναι τοποθετημένα χωρίς καμία οργάνωση και εκτεθειμένα στις συνθήκες του περιβάλλοντος Το φαγητό μένει εκτεθειμένο στις συνθήκες του περιβάλλοντος και στα έντομα 16

Ο χώρος γύρω από την ψησταριά λερώνεται εύκολα. Έτσι όσοι βρίσκονται γύρω από την ψησταριά να κινδυνεύουν να λερωθούν, κυρίως στον πάτο των παπουτσιών. Όσες περισσότερες είναι οι μετακινήσεις στο εσωτερικό του σπιτιού τόσο λερώνεται το σπίτι Παρόλο που το ψήσιμο γίνεται έξω από το σπίτι, τις περισσότερες φορές τα συνοδευτικά φαγητά παρασκευάζονται και μαγειρεύονται στο χώρο της κουζίνας με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται και η κουζίνα Το ψήσιμο με ψησταριά υγραερίου είναι πιο γρήγορο και πιο εύκολο σαν διαδικασία και ο χώρος ψησίματος διατηρείται καθαρός σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από το ψήσιμο σε ψησταριά με κάρβουνα Μετά την διαδικασία του ψησίματος με κάρβουνο ο ψήστης μυρίζει τσίκνα όπως και όλοι όσοι ήταν κοντά στην ψησταριά. Αντίθετα σε ψησταριές υγραερίου ο ψήστης δεν μυρίζει καθόλου 2.3 Έρευνα αγοράς 2.3.1 Κατηγοριοποίηση ανάλογα με το καύσιμο Έγινε έρευνα μέσω διαδικτύου [Δ1-4]. Ψησταριά με κάρβουνα Η ψησταριά με κάρβουνα μπορεί να αναπτύξει μεγάλες θερμοκρασίες, αρκετά μεγαλύτερες από μια ψησταριά υγραερίου και μάλιστα χωρίς τη χρήση υπέρυθρου καυστήρα. Η μεγάλη αυτή θερμότητα που αναπτύσσει είναι υπεύθυνη για το τραγανό εξωτερικό μέρος του κρέατος διατηρώντας όμως τα υγρά και το κόκκινο ή ροζέ χρώμα του, 17

ανάλογα με το είδος του κρέατος στο εσωτερικό. Το κάρβουνο λίγο πριν είναι εντελώς αναμμένο, εκπέμπει ισχυρότερα αρώματα καπνού που επιδρούν στο φαγητό όσο περισσότερο ψήνεται. Από τη στιγμή που ανάψουν πλήρως και αρχίσουν να βγάζουν τέφρα δεν παράγουν πολύ καπνό. Παρόλα αυτά η γεύση που δίνει στο κρέας ο καπνός αυτός είναι εξαιρετική. Σύμφωνα με τον Gavin Sacks, αναπληρωτής καθηγητής της επιστήμης τροφίμων στο Πανεπιστήμιο του Cornell, υπάρχει μια ένωση που ονομάζεται γουαϊκόλη και υπάρχει μόνο στο ψήσιμο με κάρβουνο. Αυτή η ένωση άρωμα είναι υπεύθυνη για την γεύση του κρέατος στα κάρβουνα. Το ψήσιμο σε μια ψησταριά με κάρβουνα έχει κάποιες δυσκολίες και απαιτεί περισσότερη προσοχή μιας και το άναμμα της φωτιάς αλλά και η διατήρηση των κάρβουνων μέχρι να ολοκληρωθεί το ψήσιμο απαιτεί κάποιες γνώσεις και σχετικά μια μικρή εμπειρία. Πολλοί άνθρωποι έχουν την ανάγκη να ζήσουν τη εμπειρία του ψησίματος στα κάρβουνα. Η διαδικασία ανάμματος της φωτιάς θεωρείται από πολλούς τελετουργικό και η αναμονή μέχρι το κάρβουνο να φτάσει σε θερμοκρασία μαγειρέματος είναι η μισή διασκέδαση για αυτούς. Βέβαια, το ψήσιμο με κάρβουνα εγκυμονεί και αρκετούς κινδύνους. Ένας από αυτούς είναι η πιθανότητα πρόκλησης πυρκαγιάς τόσο κατά το άναμμα της φωτιάς, όσο και κατά την διάρκεια αλλά ακόμα και μετά το ψήσιμο. Τα κάρβουνα πετάνε σπινθήρες που ξεφεύγουν από τα όρια της ψησταριάς και αν δεν δοθεί προσοχή μπορεί να προκαλέσουν πολλά προβλήματα. Για το λόγο αυτό σε πολλές πολυκατοικίες και οικισμούς απαγορεύεται το ψήσιμο με κάρβουνα τις ημέρες που παρατηρούνται υψηλές θερμοκρασίες. Οι περισσότερες ψησταριές με κάρβουνα αναπτύσσουν θερμοκρασίες μέχρι 900ºF. Οι ψησταριές με κάρβουνο είναι οικονομικές, παρόλα αυτά το κάρβουνο σαν καύσιμο είναι ακριβό. Ψησταριά υγραερίου/ φυσικού αερίου 18

Οι ψησταριές υγραερίου προσφέρουν άνεση και έλεγχο. Είναι πολύ εύκολο να ξεκινήσει και να ζεσταθεί σε λιγότερο από 15 λεπτά, διατηρώντας τη θερμοκρασία σταθερή. Οι περισσότερες ψησταριές υγραερίου καλύπτουν τους πίδακες φλόγας με μεταλλικές πλάκες για να μην έρχονται σε επαφή με τα λίπη και τα υγρά του κρέατος. Οι πλάκες αυτές έχουν τριγωνικό σχήμα ώστε να γλιστράνε πάνω τους τα υγρά και να πέφτουν. Η σταθερή θερμοκρασία επιτυγχάνεται τις περισσότερες φορές με πέτρες ηφαιστείου ή άλλα κεραμικά υλικά τοποθετημένα ακριβώς πάνω από τους πίδακες της φλόγας. Τα λίπη πέφτοντας πάνω στις πέτρες αυτές βγάζουν αρώματα που παίρνει το κρέας. Η δυνατότητα ψησίματος σε μικρότερο χρονικό διάστημα από μια ψησταριά με κάρβουνα δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να τη χρησιμοποιεί συχνότερα. Οι ψησταριές υγραερίου χαμηλής και μέσης τιμής μπορούν να αναπτύξουν θερμοκρασία μέχρι και τους 500 F. Ψησταριές πιο ακριβές που διαθέτουν καυστήρα υπερύθρων και σκέπασμα διπλής επίστρωσης μπορούν να φτάσουν μέχρι και 900 F. Ο καυστήρας υπερύθρων λειτουργεί εστιάζοντας τη φλόγα ενός καυστήρα αερίου πάνω σε ένα κεραμικό πλακάκι που έχει χιλιάδες μικροσκοπικές τρύπες. Αυτό μετατρέπει τη θερμότητα της φλόγας σε υπέρυθρη ενέργεια. Η θερμότητα που παράγει είναι παρατεταμένη πολύ μεγαλύτερη από αυτή που παράγει μια συνηθισμένη ψησταριά. Με τον τρόπο αυτό το κρέας παίρνει ένα σκούρο χρώμα και γίνεται τραγανό απέξω διατηρώντας ζουμερό το εσωτερικό του. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα είναι ότι καθαρίζει εύκολα γιατί ότι στάζει από το κρέας το περισσότερο εξατμίζεται και τα υπόλοιπα υγρά πέφτουν σε μια αφαιρούμενη επιφάνεια που πλένεται εύκολα. Όσον αφορά την ασφάλεια, αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα κατά την διάρκεια του ψησίματος σβήνει η φωτιά με ένα κουμπί. Η τιμή τους είναι αυξημένη σε σχέση με τις ψησταριές με κάρβουνο και αυτό γιατί διαθέτουν πιο περίπλοκους μηχανισμούς. Τέλος τα περισσότερα μέρη μιας ψησταριάς υγραερίου μπορούν να αντικατασταθούν σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Αυτό δεν ισχύει και για τις ψησταριές υγραερίου με πολύ χαμηλή τιμή. 19

Ψησταριά κάρβουνου υγραερίου Combo Grill Συνδυάζει ψησταριά με κάρβουνα και υγραερίου μαζί. Συνήθως έχει μεγάλες διαστάσεις ενώ ο χώρος της σχάρας τόσο του υγραερίου αλλά και των κάρβουνων είναι περιορισμένος. Παράλληλα καμία από τις δύο λειτουργίες δεν γίνεται το ίδιο καλά με μια ψησταριά που ψήνει μόνο με κάρβουνο ή μόνο με υγραέριο. Ψησταριά ηλεκτρική Οι ηλεκτρικές ψησταριές είναι σχεδιασμένες για διαμερίσματα με μικρά μπαλκόνια. Δεν έχουν την απόδοση που διαθέτουν οι υπόλοιπες ψησταριές, ούτε ανεβάζουν θερμοκρασία ανάλογη με αυτές, αλλά ορισμένα μοντέλα μπορούν να αναπτύξουν αρκετά μεγάλη θερμοκρασία. Παράλληλα από τη στιγμή που δεν υπάρχει καύση δεν υπάρχει και καπνός με αποτέλεσμα να επιτρέπει τη χρήση ακόμα και μέσα στο σπίτι, υστερώντας όμως κατά πολύ στη γεύση. Μετά το ψήσιμο υπάρχει πολύ λίπος για να καθαριστεί όμως πολλές από αυτές διαθέτουν αντικολλητική επίστρωση και αποσπώμενα τμήματα που μπορούν να μπουν στο πλυντήριο πιάτων. Συνήθως η ηλεκτρική ψησταριά χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει αρκετός χώρος για τοποθέτηση άλλου είδους ψησταριάς. Η γεύση του κρέατος δεν μπορεί να συγκριθεί με το ψήσιμο σε άλλου είδους ψησταριές αλλά αποτελεί μια λύση αν θελήσει κάποιος οπωσδήποτε ψητό φαγητό. 20

Ψησταριά ξύλου-υγραερίου Αυτού του είδους οι ψησταριές συνδυάζουν την άνεση μιας ψησταριάς αερίου με τη γεύση της ψησταριάς ξύλου. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις διαφορετικές καύσεις σε συνδυασμό ή ξεχωριστά. Για χρήση και των δύο το μόνο που χρειάζεται είναι η τοποθέτηση ξύλων ή κάρβουνων στο ειδικό συρτάρι που βρίσκεται πάνω από τους καυστήρες υγραερίου. Σε περίπτωση που θέλει ο χρήστης να χρησιμοποιηθεί σαν ψησταριά υγραερίου απλά αφήνει το συρτάρι άδειο. Οι θερμοκρασίες μαγειρέματος μόνο με υγραέριο κυμαίνονται από 250ºF μέχρι 700ºF. Όταν χρησιμοποιηθούν κάρβουνα ή ξύλα, οι θερμοκρασίες εκτείνονται από 150ºF μέχρι 1.200ºF. 2.3.2 Συμπεράσματα Οι ψησταριές με κάρβουνο είναι πιο οικονομικές σε σχέση με τις ψησταριές υγραερίου όμως το κάρβουνο είναι αρκετά πιο ακριβό από το υγραέριο Η διαδικασία ανάμματος της φωτιάς θεωρείται από πολλούς τελετουργικό και η αναμονή μέχρι το κάρβουνο να φτάσει σε θερμοκρασία μαγειρέματος είναι η μισή διασκέδαση για αυτούς Η ψησταριά με κάρβουνα μπορεί να αναπτύξει μεγάλες θερμοκρασίες, αρκετά μεγαλύτερες από μια ψησταριά υγραερίου και μάλιστα χωρίς τη χρήση υπέρυθρου καυστήρα Η γεύση του φαγητού όταν είναι ψημένο στο κάρβουνο είναι διαφορετική από την γεύση του φαγητού που ψήθηκε σε ψησταριά υγραερίου και αυτό γίνεται αντιληπτό στα περισσότερα φαγητά. Όταν είναι ψημένο στα κάρβουνα η γεύση είναι καλύτερη αν και αυτό είναι κάπως υποκειμενικό Το ψήσιμο σε ψησταριά υγραερίου είναι πολύ πιο γρήγορο σαν διαδικασία από το ψήσιμο σε ψησταριά με κάρβουνο και δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να τη χρησιμοποιεί συχνότερα 21

2.3.3 Κατηγοριοποίηση με βάση το χώρο ψησίματος Μιας χρήσης Οι ψησταριές μιας χρήσης είναι μια καλή λύση για να ικανοποιήσει απρόβλεπτες καταστάσεις. Αποφάσεις της στιγμής για ψήσιμο στα πιο απίθανα μέρη μπορούν να πραγματοποιηθούν εύκολα και γρήγορα. Είναι πολύ ελαφριές και εύχρηστες, ιδανικές για τον κήπο, το πικ-νικ, το ψάρεμα και κάθε είδους υπαίθρια δραστηριότητα όταν η ποσότητα του κρέατος είναι μικρή. Κάρβουνα είναι τοποθετημένα στο εσωτερικό ενός ταψιού αλουμινίου μικρού μεγέθους. Πάνω από αυτό βρίσκεται μια πάνινη στρώση προσανάμματος. Ανάβει με ένα σπίρτο και μέσα σε 15 λεπτά η ψησταριά είναι έτοιμη για ψήσιμο. Το ψήσιμο μπορεί να διαρκέσει και 1,5 ώρα. Πάνω από τα κάρβουνα είναι ενσωματωμένο σύρμα-πλέγμα που χρησιμοποιείται ως σχάρα ψησίματος. Οι περισσότερες από αυτές διαθέτουν ποδαράκια στήριξης και οι διαστάσεις τους δεν ξεπερνούν τα 31cm μήκος και 25cm πλάτος[δ5-6]. 22

Μεταφερόμενες Εστιάζουν στην εύκολη μεταφορά με ότι αυτό συνεπάγεται. Έχουν μικρό μέγεθος και χαμηλό βάρος για να μπορούν να μεταφερθούν εύκολα και γρήγορα με μεταφορικό μέσο. Η συναρμολόγηση και η αποσυναρμολόγηση των διάφορων τμημάτων γίνεται πολύ γρήγορα αποτελώντας μια ξέγνοιαστη διαδικασία. Τέλος τα τμήματα που χρειάζεται να καθαριστούν τις περισσότερες φορές είναι μικρά σε μέγεθος ώστε να χωράνε σε πλυντήριο πιάτων ή να πλένονται εύκολα στο χέρι. Αυλής-Κήπου Οι περισσότερες ψησταριές είναι σχεδιασμένες για να τοποθετούνται στην αυλή ή στον κήπο ενός σπιτιού. Ποικίλουν σε μέγεθος και σε μορφή ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών. Πολλές φορές συνοδεύονται από ένα έπιπλο πάνω στο οποίο είναι τοποθετημένη η ψησταριά και περιέχει αποθηκευτικούς χώρους και πάγκο εργασίας. 23

Μπαλκονιού Είναι σχεδιασμένες ώστε να καταλαμβάνουν όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο μέσα σε ένα μπαλκόνι. Όταν δεν χρησιμοποιούνται είναι διακριτικές μέσα στο χώρο, για το λόγο αυτό το μέγεθος τους είναι μικρό και κατ επέκταση και ο χώρος ψησίματος. Εσωτερικού χώρου επαγγελματικές Χρησιμοποιούνται για επαγγελματικούς σκοπούς από ταβέρνες, εστιατόρια και σουβλατζίδικα. Έχουν μεγάλο μέγεθος ώστε να εξυπηρετεί πολλά άτομα συγχρόνως και συνήθως είναι σχεδιασμένη για να τοποθετείται πάνω σε πάγκο κουζίνας όταν είναι για εσωτερικό χώρο ή με πόδια για εξωτερικό χώρο. Μπορεί να είναι με κάρβουνο, ηλεκτρικές ή υγραερίου. 24

Επαγγελματικές-Κήπου χτισμένες Τέτοιες ψησταριές συναντώνται συνήθως σε ταβέρνες και χώρους εστίασης. Βέβαια πολλοί λάτρεις του ψησίματος φτιάχνουν τέτοιες ψησταριές στην αυλή του σπιτιού όταν ο χώρος το επιτρέπει. Σε αυτήν την περίπτωση συνήθως αποτελεί μέρος μιας εξωτερικής κουζίνας η οποία διαθέτει φούρνο, αποθηκευτικούς χώρους και νεροχύτη. Έχουν αρκετά μεγάλο μέγεθος, διαθέτουν σούβλες και συνοδεύονται από απορροφητήρα και χρησιμοποιούνται και για επαγγελματικούς σκοπούς. Εσωτερικές-Περιορισμένου χώρου Χρησιμοποιούνται κυρίως σε σπίτια που δεν διαθέτουν εξωτερικό χώρο για ψήσιμο. Είναι συνήθως ηλεκτρικές και ενώ γευστικά δεν μπορούν να συγκριθούν με τις ψησταριές με κάρβουνα για τους λάτρεις του ψησίματος αποτελεί ένα καλό υποκατάστατο. Είναι μικρές σε μέγεθος για να χωράνε στον πάγκο της κουζίνας και να μπορούν να φυλαχτούν στο ντουλάπι. 25

Ψησταριά βάρκα Αυτό που κάνει να ξεχωρίζει τη συγκεκριμένη ψησταριά είναι ο χώρος που είναι τοποθετημένη, που δεν είναι άλλος από μια βάρκα. Η ψησταριά βρίσκεται στο κέντρο και γύρω από αυτήν υπάρχει χώρος για να κάθονται οι χρήστες κατάλληλα σχεδιασμένος ώστε να μην επηρεάζονται από τυχόν αναταράξεις. Συμπεράσματα Το ψήσιμο είναι μια διαδικασία που μπορεί να γίνει οπουδήποτε Οι πιο διαδεδομένες είναι οι ψησταριές Αυλής Κήπου Υπάρχουν λύσεις που καλύπτουν τους περισσότερους χώρους ψησίματος 26

2.3.5 Έρευνα επίπλων ψησταριάς Είναι έπιπλα που στόχο έχουν να λύσουν κάποια λειτουργικά προβλήματα στην προετοιμασία του φαγητού αλλά και κατά την διάρκεια του ψησίματος ικανοποιώντας παράλληλα και άλλες λειτουργίες. Η ψησταριά αποτελεί μέρος του επίπλου. Είναι σχεδιασμένα ώστε να δένουν τόσο αισθητικά αλλά και λειτουργικά και έχουν σαν στόχο να γίνουν το κέντρο της διασκέδασης και όχι απλώς ο χώρος ψησίματος. Η έρευνα που ακολουθεί πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτύου [Δ7-22]. Campingas-c-line-2400 D Η Campingas-c-line-2400 αποτελεί μια ψησταριά υγραερίου με σύστημα κάθετα τοποθετημένων καυστήρων κεραμικών εστιών. Διαθέτει: -Πάγκο εργασίας που χρησιμοποιείται είτε για την προετοιμασία του φαγητού πριν το ψήσιμο, είτε για την τοποθέτηση του φαγητού μετά από αυτό -Επιφάνεια ψησίματος: 67 x 36,5 cm (2.450 cm2) -Γάντζους για την τοποθέτηση εργαλείων ψησίματος -Αποθηκευτικό χώρο κάτω από την ψησταριά με 1 μεταλλικό και 1 γυάλινο ράφι -Τροχήλατη βάση στήριξης -Βοηθητική εστία για μαγείρεμα ή ζέσταμα σαλτσών, η οποία όταν δεν χρησιμοποιείται, μετατρέπεται σε πάγκο εργασίας -Βάση για την τοποθέτηση φιάλης υγραερίου 27

Υλικά κατασκευής: Ατσάλινη βάση, βαμμένο ατσάλινο καπάκι, βακελίτη λαβή, σώμα από χάλυβα επικαλυμμένο με πούδρα, ρόδες από καουτσούκ Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 151 x 62 x 112 cm Τιμή: 910 ευρώ Weber Performer Deluxe GBS Η Weber Performer Deluxe GBS είναι μια ψησταριά κάρβουνου που προσφέρει γρήγορη ανάφλεξη στο άναμμα, με ένα φιαλίδιο υγραερίου που διαθέτει, με το πάτημα ενός κουμπιού. Διαθέτει: -Επιφάνεια ψησίματος: 57cm διάμετρος - Ένα μεγάλο πάγκο για να για την τοποθέτηση των μαγειρικών εργαλείων και υλικών -Ράφι στο κάτω μέρος -Δοχείο για την φύλαξη και την προστασία των κάρβουνων -Ηλεκτρονική ανάφλεξη -Χρονοδιακόπτη μαγειρέματος Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 101 x 74 x 112 cm Τιμή: 585 ευρώ 28

Weber Genesis E-330 Η Weber Genesis E-330 είναι μια ψησταριά υγραερίου με 3 καυστήρες. Διαθέτει: -Ένα πάγκο εργασίας -Μια μαγειρική βοηθητική εστία υγραερίου, η οποία σκεπάζεται, για να προστατεύεται, όταν δεν χρησιμοποιείται. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένας ακόμα πάγκος εργασίας -Κλειστό αποθηκευτικό χώρο κάτω από την ψησταριά -Χώρο τοποθέτησης της φιάλη υγραερίου μέσα στο ντουλάπι για την προστασία από τις καιρικές συνθήκες -Τροχούς για εύκολη μετακίνηση Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 150 x 68 x 165 cm Τιμή: 1400 ευρώ 29

Fuego Gas Grill Σκοπός της Fuego Gas Grill είναι να γίνει το κέντρο της διασκέδασης. Έρχεται με πολύ φρέσκια αισθητική βασισμένη σε γεωμετρικά σχήματα και προσπαθώντας να κρύψει ότι δεν χρειάζεται και να αναδείξει την αισθητική και την λειτουργικότητα που την χαρακτηρίζει προσπαθεί να φέρει τον κόσμο γύρω από αυτήν. Διαθέτει: -Επιλογή καυσίμου ανάμεσα σε κάρβουνο, υγραέριο και καυστήρα υπερύθρων αλλάζοντας τα συρτάρια κάτω από την σχάρα ψησίματος -Συρτάρια για την φύλαξη και προστασία της φιάλης υγραερίου και της τσάντας με τα κάρβουνα κρατώντας τα παράλληλα μακριά από τα μάτια των καλεσμένων -Δύο πλευρές διάτρητες στις οποίες προσαρμόζονται βάσεις πάνω στις οποίες τοποθετούνται τα μαγειρικά υλικά και εργαλεία. Γίνεται χρήση υλικών όπως: ανοξείδωτος χάλυβας, ξύλο και σχιστόλιθος. Τιμή: 3.200 ευρώ 30

Electrolux EGL 9000X Grillstation Η Electrolux EGL 9000X Grillstation είναι μια ψησταριά υγραερίου που επιτρέπει στους οικοδεσπότες να βρίσκονται στο επίκεντρο της εκδήλωσης όπου μπορούν να σερβίρουν τρόφιμα σχάρας αλλά και δροσιστικά ποτά. Με το μπαρ που διαθέτει αλλά και το χώρο ψύξης των ποτών προσελκύει τους καλεσμένους και γίνεται το κέντρο της διασκέδασης. Διαθέτει: -Μια ξύλινη επιφάνεια περιμετρικά της ψησταριάς για την προετοιμασία του φαγητού, την τοποθέτηση μαγειρικών σκευών και ποτών -Πέντε μονωμένα συρτάρια ψύξης ένα εκ των οποίων φιλοξενεί πάγο για την προσωρινή διατήρηση του φαγητού αλλά και των διάφορων ποτών. -Τροχούς για εύκολη μετακίνηση -Χώρο για την φύλαξη και προστασία της φιάλης υγραερίου 10-12 κιλών Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ανοξείδωτος χάλυβας και ξύλο. 31

Beer Bar Mobile (Alpina) Στόχος είναι να καλύψει τους λάτρεις της μπύρας οι οποίοι δεν θέλουν να στερηθούν την χαμηλή θερμοκρασία και την αυθεντική γεύση του αγαπημένου τους ποτού. Στο κέντρο βρίσκεται η βρύση της μπύρας. Στην δεξιά μεριά βρίσκεται η ψησταριά υγραερίου και στα δεξιά ένα στρογγυλός πάγκος, για την τοποθέτηση των ποτών, που παραπέμπει σε μπαρ. Διαθέτει: -Βαρελίσια μπύρα επαγγελματικών προδιαγραφών με βρύση -Πάγκο στρογγυλό που θυμίζει μπαρ για την τοποθέτηση των ποτών -Ψησταριά υγραερίου -Χώρο κλειστό προστατευόμενο από τις καιρικές συνθήκες για την φιάλη υγραερίου -Κλειστό χώρο για την τοποθέτηση του βαρελιού μπύρας και κλειστούς αποθηκευτικούς χώρους -Τροχούς για εύκολη μεταφορά Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ανοξείδωτος χάλυβας και ξύλο Τιμή: 9.700 ευρώ 32

Cheope All in One Outdoor Kitchen (Alpina) Αποτελεί μια κινητή μονάδα υπαίθριας κουζίνας. Λειτουργεί σαν ανεξάρτητη κουζίνα και καλύπτει τις απαραίτητες ανάγκες που έχει ένας μάγειρας στην κουζίνα επιτρέποντάς του παράλληλα να ψήσει όπου εκείνος επιθυμεί. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως για επαγγελματική χρήση από catering και εστιατόρια που θέλουν να εντυπωσιάσουν και να προσφέρουν μια ξεχωριστή εμπειρία. Διαθέτει: -Δύο καυστήρες φυσικού αερίου -Δύο καυστήρες για την αναθέρμανση του βράχου lava rock -Ένα καυστήρα για την ollare πέτρα -Νεροχύτη και βρύση -Μια περιοχή προετοιμασίας φαγητού -Χώρο προστασίας της φιάλης φυσικού αερίου -Συρτάρια αποθήκευσης -Τροχούς μεταφοράς Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ανοξείδωτος χάλυβας και ξύλο. 33

Voyage Outdoor Barbeque Cum ipod Station Αυτή η ψησταριά είναι ιδανική για εξοχικό που δεν διαθέτει ευκολίες αλλά και για ένα κάμπινγκ. Παρέχει μαζικές ανέσεις που μόνο σε μια κουζίνα σπιτιού μπορεί να συναντήσει κανείς. Διαθέτει: -Ψησταριά υγραερίου -Τραπέζι έξι ατόμων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως πάγκος εργασίας -Έξι συμπαγείς καρέκλες που μπορούν να διπλωθούν ή να κρεμαστούν πάνω στο τραπέζι -Καταμετρητή μαγειρικών υλικών -Ντουλάπια -Πλυντήριο πιάτων -Ψυγείο -Κλειστό αποθηκευτικό χώρο για την φιάλη υγραερίου Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι: ξύλο για τις καρέκλες και τα συρτάρια και ανοξείδωτος χάλυβας για την ψησταριά. 34

Jag Grill Ικανοποιεί τρεις λειτουργίες σε ένα προϊόν. Ψησταριά η οποία επιτρέπει στον καθένα να ψήσει το φαγητό του όπως εκείνος επιθυμεί. Τραπέζι 8 θέσεων για την κατανάλωση του φαγητού και στο κέντρο υπάρχει χώρος για άναμμα φωτιάς ώστε να διατηρεί το χώρο γύρω από το τραπέζι ζεστό τις κρύες μέρες. Διαθέτει: - Ψησταριά 8 τμημάτων, ένα για κάθε άτομο που φιλοξενεί το τραπέζι -Τραπέζι με χώρο για 8 άτομα που χρησιμοποιείται και σαν πάγκος προετοιμασίας του φαγητού -Καρέκλες για 8 άτομα -Χώρο για φωτιά στο κέντρο Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ξύλο για το τραπέζι ενώ η υπόλοιπη κατασκευή είναι μεταλλική. Τιμή: 2.486 ευρώ 35

2.3.6 Συμπεράσματα Παρατηρήθηκε ότι τα έπιπλα που προσφέρουν και άλλες λειτουργίες που εξυπηρετούν την όλη διαδικασία τις περισσότερες φορές συνοδεύονται από ψησταριά υγραερίου ή φυσικού αερίου. Τα έπιπλα ψησταριάς με κάρβουνα παρέχουν στην καλύτερη περίπτωση πάγκο εργασίας και ένα χώρο τοποθέτησης των μαγειρικών εργαλείων. Οι λειτουργίες που προσφέρουν τα έπιπλα άλλες φορές προσπαθούν να επιλύσουν προβλήματα γύρω από την διαδικασία προετοιμασίας και ψησίματος και άλλες φορές να προσθέσουν νέες χρήσεις στο έπιπλο που αφορούν ενέργειες που γίνονταν μέχρι πρότινος στο χώρο της κουζίνας αλλά και να καταστήσουν το χώρο αυτό ως χώρο διασκέδασης Τα περισσότερα έπιπλα ψησταριάς δίνουν μεγάλο βάρος στην αισθητική τους, προσπαθώντας να φέρουν τον κόσμο κοντά σε αυτά. Διαπιστώνεται λοιπόν ότι γίνεται μια προσπάθεια ο χώρος ψησίματος που είναι συνυφασμένος με τις μυρωδιές, την ζέστη, τον καπνό να γίνει το κέντρο της διασκέδασης Τα υλικά που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι ανοξείδωτος χάλυβας για το σώμα του επίπλου και το ξύλο περισσότερο για τον πάγκο εργασίας Έτσι φαίνεται ενδιαφέρουσα η σχεδίαση ενός επίπλου ψησταριάς για ψησταριά με κάρβουνα που να λύνει προβλήματα που αφορούν τη συνολική διαδικασία του ψησίματος. 36

2.4 Εξοπλισμός επίπλου 2.4.1 Έρευνα σε ψησταριές με κάρβουνα Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτύου [Δ23-30] και αφορά ψησταριές που διαθέτουν ως καύσιμο αποκλειστικά το κάρβουνο. Επιπλέον θα μελετηθούν προϊόντα που έχουν μέγεθος ανάλογο ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν τουλάχιστον 10 άτομα. Weber O/T Master Touch GBS 57cm Black Η συγκεκριμένη ψησταριά διαθέτει: -Μεγάλη επιφάνεια ψησίματος διαμέτρου 57cm -Θερμόμετρο στο καπάκι -Αντλίες εξαερισμού, από ανοξείδωτο αλουμίνιο, για τον έλεγχο της θερμοκρασίας -Σύστημα σχάρας με αποσπώμενο κέντρο ώστε να εξυπηρετεί ψήσιμο για μεγάλη γκάμα φαγητών. -Σχάρα για τα κάρβουνα, ώστε να περνάει αέρας κάτω από αυτά, με αποτέλεσμα να ανάβουν πιο εύκολα, και να πέφτει η στάχτη -Μεγάλο δοχείο για την συλλογή στάχτης Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι: Πορσελάνη για το καπάκι και τη βάση, θερμοσκληρυντικό για την λαβή, ανοξείδωτο ατσάλι για το δοχείο υποδοχής της στάχτης. Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 75 x 60 x 107 cm Τιμή: 320 ευρώ 37

Landmann 31421 BLACK TAURUS 660 Η ψησταριά BLACK TAURUS 660 διαθέτει: -Περιοχής μαγειρέματος διαστάσεων: 66 Χ 36 cm -Σχάρα για ζέσταμα διαστάσεων: 60 Χ 18 cm -Καπάκι με θερμόμετρο -Αεραγωγούς για ρύθμιση της θερμοκρασίας -Σχάρα για τα κάρβουνα, ώστε να περνάει αέρας κάτω από αυτά, με αποτέλεσμα να ανάβουν πιο εύκολα, και να πέφτει η στάχτη -Η σχάρα για τα κάρβουνα είναι ρυθμιζόμενη καθ ύψος για να διευκολύνει το ψήσιμο όταν υπάρχει έξαρση και πτώση της θερμότητας -Αφαιρούμενο κάδο στάχτης Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι: Η βάση και το καπάκι έχουν υποστεί επικάλυψη κονιάματος, η σχάρα ψησίματος και η σχάρα για τα κάρβουνα είναι επισμαλτομένες. Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 107 x 53 x 102 cm Τιμή: 300 ευρώ 38

Lovo oil drum bbq homebase Η ψησταριά αυτή ξεχωρίζει από την δυνατότητα διπλασιασμού του χώρου ψησίματος όταν αυτό είναι απαραίτητο. Διαθέτει: -2 επιφάνειες ψησίματος που δίνουν την δυνατότητα στο χρήστη να έχει την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση του χώρου ψησίματος ανάλογα με τα άτομα που φιλοξενεί -Επιφάνεια μαγειρέματος διαστάσεων 63 Χ 36 cm η κάθε μία -Αεραγωγούς για έλεγχο της θερμοκρασίας τόσο στη βάση όσο και στο καπάκι - Σχάρα για τα κάρβουνα, ώστε να περνάει αέρας κάτω από αυτά, με αποτέλεσμα να ανάβουν πιο εύκολα, και να πέφτει η στάχτη Υλικό κατασκευής για τη βάση και το καπάκι είναι το ατσάλι. Διαστάσεις ψησταριάς: (Μ x Π x Υ ): 132 x 110 x 100 cm σε ανοιχτή θέση. 39

Landmann LD 0439A Η LD 0439A της Landmann διαθέτει: - Δύο σχάρες ψησίματος με διαστάσεις 75 x 53 cm (x2) -Ρυθμιζόμενο ύψος και για τις δύο σχάρες ψησίματος για καλύτερο έλεγχο της θερμότητας που εκπέμπεται στο φαγητό, επιτρέποντας το ψήσιμο ταυτόχρονα σε φαγητά που χρειάζονται έντονη θερμότητα και άλλα που χρειάζονται λιγότερο έντονη Υλικά κατασκευής: Μεταλλική βάση, επιχρωμιωμένες σχάρες. Διαστάσεις ψησταριάς: 115 x 83 x 65 cm Τιμή: 139 ευρώ 40

KLASEN Η KLASEN η οποία παράγεται για λογαριασμό του ΙΚΕΑ συνδυάζει λειτουργικότητα και αισθητική. Διαθέτει: Περιοχή μαγειρέματος διαστάσεων 50 x 38 cm -Ενσωματωμένο θερμόμετρο στο καπάκι για να ελέγχεται εύκολα η θερμοκρασία κατά το ψήσιμο -Αντλίες εξαερισμού για τον έλεγχο της θερμοκρασίας -Αφαιρούμενο δίσκο για τη στάχτη κάτω από την ψησταριά Υλικά κατασκευής: Σώμα και κουκούλα από ατσάλι κονιορτοποιημένο, χερούλι από ανοξείδωτο ατσάλι, δίσκος στάχτης από ατσάλι εμαγιέ Διαστάσεις ψησταριάς: 74 x 57 x 109 cm Τιμή: 249 ευρώ 41

Hauscom BQ11 Η Hauscom BQ11 απευθύνεται στου λάτρεις της σούβλας εξυπηρετώντας παράλληλα και το ψήσιμο στην σχάρα. διαθέτει: -Μεγάλη σχάρα ψησίματος 71 x 41cm -Μηχανισμό για 3 μεγάλες σούβλες -Μηχανισμό ανύψωσης για τις μεγάλες σούβλες για καλύτερο έλεγχο κατά το ψήσιμο -Μηχανισμό για 11 σουβλάκια -Μοτέρ για την περιστροφή όλων των σουβλών Υλικά κατασκευής: 3 μεγάλες σούβλες ανοξείδωτες αντιμαγνητικές 8x8mm, 11 μικρές σούβλες ανοξείδωτες αντιμαγνητικές 3x3mm. Τιμή: 138 ευρώ 42

Ψησταριά κάρβουνου λυόμενη με ρόδες Η Ψησταριά αυτή διαθέτει: -Μεγάλη σχάρα ψησίματος 80 x 46 cm -3 διαφορετικές θέσεις για τη ρύθμιση της σχάρας ψησίματος καθ ύψος -Ανοίγματα περιμετρικά για να υπάρχει κίνηση του αέρα -Τοιχώματα δεξιά και αριστερά αλλά και στο πίσω μέρος -Μόνιμα ανοιχτοί αεραγωγοί -Σούβλα χειροκίνητη Τιμή: 35 ευρώ 43

2.4.2 Έρευνα σε συσκευασίες κάρβουνου Τα κάρβουνα χωρίζονται σε οικιακής χρήσης και επαγγελματικής χρήσης. Οι συσκευασίες για τα κάρβουνα οικιακής χρήσης είναι είτε κούτες και τσουβάλια των 5 κιλών, είτε τσάντες των 8 κιλών. Οι διαστάσεις για την συσκευασία της κούτας είναι: (40x 23x 21) (ΜxΠxΥ) cm Οι διαστάσεις για την συσκευασία του τσουβαλιού είναι: (50 x 35x 15) (ΜxΠxΥ) cm Οι διαστάσεις για την συσκευασία της τσάντας είναι: (30x30x30) (ΜxΠxΥ) cm 2.4.3 Έρευνα σε φιάλες υγραερίου Για την επιλογή του μεγέθους της φιάλης υγραερίου που θα υποδέχεται το έπιπλο μας ενδιαφέρουν δύο παράγοντες. Το ελάχιστο δυνατό βάρος και η διάρκεια ζωής. Η διάρκεια ζωής μιας φιάλης υγραερίου εξαρτάται από την συχνότητα χρήσης και από το είδος και το μέγεθος της συσκευής που τροφοδοτείται. Για την καλύτερη δυνατή επιλογή πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή διάρκειας ζωής και βάρους. Υπάρχουν φιάλες υγραερίου 2kg, 3 kg, 5 kg, 10 kg, 13 kg και 25 kg. 44

Σημειώνεται ότι το βάρος αυτό είναι το βάρος που έχουν όταν είναι άδειες. Οι φιάλες υγραερίου 2 και 3kg έχουν πολύ μικρό μέγεθος αλλά και πολύ μικρή διάρκεια ζωής με αποτέλεσμα να χρειάζεται συχνή αλλαγή. Αντίθετα μια φιάλη υγραερίου 5kg υπολογίζεται ότι διαρκεί πάνω από 17 ώρες συνεχόμενης χρήσης αν χρησιμοποιηθεί σαν ψησταριά υγραερίου, παραμένοντας παράλληλα στην κατηγορία των φιαλών με χαμηλό βάρος. Αποφασίστηκε λοιπόν το έπιπλο να διαθέτει χώρο για υποδοχή φιάλης μέχρι 5kg. Φιάλη υγραερίου 5kg Διαστάσεις: διάμετρος βάσης: 30 cm, ύψος: 40cm [Δ32] 2.4.4 Έρευνα σε εστίες υγραερίου Οι εστίες υγραερίου κατηγοριοποιούνται ανάλογα με την ισχύ τους σε Kw. Η ισχύς κυμαίνεται από 2,5 12 kw. Η ισχύς σε μια κουζίνα υγραερίου οικιακής χρήσης είναι συνήθως 4 με 5 Kw. Στόχος είναι να περιοριστούν οι ενέργειες που γίνονται στην κουζίνα άρα η εστία υγραερίου που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι ανάλογης απόδοσης και ισχύς με το μεγαλύτερο μάτι της κουζίνας δηλαδή πάνω από 3,5kw και λιγότερο από 5kw. Ωφέλιμη επιφάνεια: 30x26 cm Πλάτος με διακόπτη: 37cm Ύψος: 15cm Ισχύς: 4Kw [Δ31] 45

2.5 Εργονομία- ανθρωπομετρικά στοιχεία Ανθρωπομετρία είναι η μέτρηση των διαστάσεων του σώματος κάποιου πληθυσμού με σκοπό την εξαγωγή διαστασιολογικών προδιαγραφών για τα προϊόντα και τους χώρους εργασίας. Η ανθρωπομετρία σήμερα χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στο βιομηχανικό σχεδιασμό, για την βελτίωση των προϊόντων που έχουν σχέση με τις διαστάσεις του σώματος του πληθυσμού. Το ποσοστό των 5% έως 95% Γίνεται προσπάθεια τα προϊόντα που σχεδιάζονται να απευθύνονται σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Όσοι είναι κατανεμημένοι στις δύο άκρες της κλίμακας μένουν εκτός στόχου. Έτσι γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί το 90% της κατανομής των ανθρώπων, άρα ένα ποσοστό 10%(5% σε κάθε άκρη) δεν λαμβάνεται υπόψη στη σχεδίαση. Απαραίτητη θεωρείται η συλλογή και μελέτη των ανθρωπομετρικών στοιχείων της ανθρώπινης ομάδας που απευθύνεται το προϊόν προκειμένου να εξυπηρετεί τους χρήστες όσο το δυνατόν καλύτερα. Η επιλογή κατάλληλου πληθυσμού, κατάλληλης ηλικίας από μια επικαιροποιημένη βάση δεδομένων θεωρείται απαραίτητο για την εξαγωγή κατάλληλων συμπερασμάτων. Το έπιπλο που θα σχεδιαστεί θα απευθύνεται σε άνδρες και γυναίκες. Γιατί μπορεί το ψήσιμο στην ψησταριά να αποτελεί καθαρά δουλειά ανδρών, όμως η προετοιμασία του φαγητού πριν το ψήσιμο και το μαγείρεμα συνοδευτικών αποτελεί και δουλειά της γυναίκας. Η ηλικία είναι 25-40 ετών. Άρα θεωρείται απαραίτητο να συλλεχθούν ανθρωπομετρικοί πίνακες για τον ενήλικο ευρωπαίο άνδρα και γυναίκα. Ο πίνακας παρακάτω αφορά τα ανθρωπομετρικά δεδομένα που σχετίζονται με το ύψος του επίπλου. Έτσι παρουσιάζεται το ύψος σε όρθια θέση, και το ύψος του αγκώνα σε όρθια θέση για τον Βρετανό ενήλικο άνδρα και γυναίκα ηλικίας 19 έως 65 ετών (οι διαστάσεις σε mm). Άνδρες 5 ο 50 ο 95 ο Γυναίκες 5 ο 50 ο 95 ο %μόριο Ύψος σε όρθια θέση 1625 1740 1855 1510 1610 1710 Ύψος αγκώνα σε όρθια θέση 1005 1090 1175 930 1005 1080 46

Προσδιορισμός ύψους επίπλου Για να υπολογίσουμε το μέγιστο ύψος του επίπλου που να εξυπηρετεί το 95% του πληθυσμού των ανδρών και γυναικών λαμβάνουμε υπόψη το ύψος του αγκώνα για το 5 ο %μόριο των γυναικών. Αν το ύψος εξυπηρετεί τα άτομα με χαμηλότερο ύψος αγκώνα, τότε θα εξυπηρετεί και τα άτομα με μεγαλύτερο ύψος αγκώνα. Το ύψος αγκώνα για το 5 ο %μόριο γυναικών είναι 930mm, άρα το ύψος του επίπλου πρέπει να είναι λιγότερο από 930mm. 47

3. Οριστική περιγραφή έργου 3.1 Ανάλυση και προσδιορισμός προβληματικού χώρου Η διαδικασία προετοιμασίας και ψησίματος του φαγητού σε εξωτερικό χώρο αποτελεί μια διαδικασία χρονοβόρα με πολλές ενέργειες και πολλά προβλήματα. Ένας μεγάλος αριθμός αντικειμένων, μαγειρικών εργαλείων και υλικών όπως επίσης και το φαγητό που θα ψηθεί απαιτείται να μεταφερθούν στο χώρο ψησίματος. Όλος αυτός ο όγκος αντικειμένων τοποθετείται χωρίς οργάνωση σε χώρους γύρω από την ψησταριά που πολλές φορές είναι βρόμικοι ή μπορεί να λερωθούν κατά την διαδικασία. Έτσι δημιουργούνται προβλήματα υγιεινής αλλά και διάταξης των αντικειμένων στον χώρο. Παράλληλα, είναι αρκετές οι απαραίτητες μετακινήσεις στο εσωτερικό του σπιτιού ακόμα και μετά την έναρξη του ψησίματος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη μεταφορά μικροβίων και ακαθαρσιών στους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού. Τέλος παρατηρήθηκε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επίπλων ψησταριάς που υπάρχουν στην αγορά συνοδεύονται από ψησταριά υγραερίου. Οι χρήστες ψησταριάς με κάρβουνο είναι ένα μεγάλο ποσοστό της αγοράς, και πολλοί από αυτούς δεν επιθυμούν να αποκτήσουν ψησταριά υγραερίου μιας και το ψήσιμο στο κάρβουνο αποτελεί ένα είδος τελετουργικού για αυτούς που δεν θέλουν να το αλλάξουν, αλλά ούτε και να μειώσουν το χρόνο που διαρκεί. Έτσι φαίνεται ενδιαφέρουσα η σχεδίαση ενός επίπλου ψησταριάς για ψησταριά με κάρβουνα που να λύνει προβλήματα που αφορούν τη συνολική διαδικασία της προετοιμασίας και ψησίματος του φαγητού. Με βάση την μέχρι τώρα έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί η οριστική περιγραφή έργου διαμορφώνεται ως εξής: 3.2 Brief Σχεδίαση μετακινούμενου χώρου που θα διευκολύνει την διαδικασία προετοιμασίας και ψησίματος φαγητού στην αυλή ή στον κήπο του σπιτιού. Η ψησταριά θα λειτουργεί με καύση κάρβουνου και θα είναι ενσωματωμένη στο έπιπλο. 48

3.3 Προσδιορισμός Target group Οι χρήστες ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα25-40 ετών. Αποτελούν μια ηλικιακή ομάδα που είναι στη φάση ανεξαρτητοποίησης από τους γονείς και μετακόμισης σε μόνιμη κατοικία ή έχουν φτιάξει την δική τους οικογένεια και μένουν ήδη μ αυτήν σε νέα οικία. Τέτοια άτομα φιλοξενούν συχνά παρέα στο σπίτι τους οπότε η διαδικασία ψησίματος ακολουθείται συχνά. Επίσης αποτελεί μια ηλικιακή ομάδα που νοιάζεται για την αισθητική και την λειτουργικότητα των προϊόντων που θα αγοράσουν και είναι οι βασικοί αγοραστές οικιακού εξοπλισμού μιας και βρίσκονται στη φάση που εξοπλίζουν τη μόνιμη κατοικία τους. 3.4 Προσδιορισμός πλαισίου περιβάλλοντος Το προς σχεδίαση προϊόν προορίζεται για χρήση στην αυλή ή τον κήπο του σπιτιού. Οι χώροι αυτοί είναι συνήθως ανοιχτοί και βασικό χαρακτηριστικό τους είναι η ύπαρξη φυτών και λουλουδιών. Η φύλαξη αυτού όταν δεν χρησιμοποιείται γίνεται είτε στην αποθήκη του σπιτιού, είτε στο υπόγειο, είτε σε κάποιο προστατευόμενο από τις καιρικές συνθήκες μπαλκόνι. 3.5 Προσδιορισμός πλαισίου χρήσης Προετοιμασία τροφίμων Ψήσιμο φαγητού Μαγείρεμα σάλτσας ή συνοδευτικών του φαγητού Τοποθέτηση μαγειρικών εργαλείων, μαγειρικών υλικών Προστασία μαγειρικών υλικών, τροφίμων και φαγητού από τις περιβαλλοντικές συνθήκες Αποθήκευση καυσίμων Ρήψη απορριμμάτων Χρήση του επίπλου και στο σκοτάδι 49

3.6 Σχεδιαστικές προδιαγραφές Στη φάση αυτή γίνεται ο καθορισμός των σχεδιαστικών προδιαγραφών για το προς σχεδίαση προϊόν. Οι σχεδιαστικές προδιαγραφές είναι μια περιγραφή των χαρακτηριστικών, των λειτουργικών απαιτήσεων και των περιορισμών που προκύπτουν από την έρευνα, τα συμπεράσματα, την οριστική περιγραφή έργου και των χρηστών. Έπειτα γίνεται ιεράρχηση των προδιαγραφών για να δοθεί μεγαλύτερο βάρος σ αυτές που βρίσκονται στην αρχή της λίστας, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι οι προδιαγραφές που βρίσκονται χαμηλότερα δεν λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό. Οι σχεδιαστικές προδιαγραφές τηρούνται σε όλη τη φάση της σχεδιαστικής διαδικασίας που ακολουθεί και αποτελούν κριτήριο αξιολόγησης αυτής [1]. Το υπό σχεδίαση προϊόν χαρακτηρίζεται από κάποιες λειτουργίες. Έτσι θα υπάρχουν προδιαγραφές που θα αφορούν το προϊόν συνολικά και προδιαγραφές που θα προκύψουν για κάθε μια από τις λειτουργίες αυτές. Το έπιπλο ψησταριάς: Να είναι εργονομικά κατάλληλο και για άντρες και γυναίκες o Το ύψος του πάγκου εργασίας και της επιφάνειας ψησίματος να είναι: 85-90cm Να εξυπηρετεί την διαδικασία του ψησίματος o Να διαθέτει ψησταριά με κάρβουνα Να υπάρχει δυνατότητα ρύθμιση της θερμοκρασίας Να υπάρχει δυνατότητα ρύθμιση απόστασης χώρου ψησίματος από τα κάρβουνα Να διευκολύνεται το άναμμα των κάρβουνων Να εξυπηρετεί τουλάχιστον δύο τρόπους ψησίματος Ευκολία στο ψήσιμο Εύκολη αφαίρεση στάχτης o Η ψησταριά να ενσωματώνεται στο έπιπλο 50

o Οι λειτουργίες και οι ευκολίες που παρέχει η ψησταριά να εξυπηρετούνται από το έπιπλο o Να έχει χώρο για την αποθήκευση των κάρβουνων τουλάχιστον (30x 35x 50) (Μx Πx Υ)cm Η συσκευασία των κάρβουνων να μην είναι ορατή Η μεταφορά των κάρβουνων από το χώρο αποθήκευσης στην ψησταριά να είναι εύκολη Να μην λερώνεται ο χώρος γύρο από την ψησταριά κατά την μεταφορά των κάρβουνων στην ψησταριά Να τοποθετείται εύκολα η συσκευασία των κάρβουνων στο χώρο αποθήκευσης o Να έχει χώρο τοποθέτησης μαγειρικών εργαλείων (μασιά, τσιμπίδα, πετσέτα, πιρούνα, χαρτί κ.α.) Να εξυπηρετεί την διαδικασία της προετοιμασίας του φαγητού o Να διαθέτει μεγάλο πάγκο εργασίας o Να έχει χώρο αποθήκευσης μαγειρικών υλικών (αλάτι, λάδι, μπαχαρικά, μαρινάδα) διαστάσεων τουλάχιστον (40x 20x 33) (Μx Πx Υ)cm Η πρόσβαση στο χώρο αυτό να είναι εύκολη Να υπάρχει οπτική επαφή o Να διαθέτει προστατευμένο χώρο, από τις συνθήκες του περιβάλλοντος, για την τοποθέτηση του φαγητό τουλάχιστον (40x 30x 25) (Μx Πx Υ)cm Η τοποθέτηση και η απομάκρυνση του φαγητού από το χώρο αυτό να είναι εύκολη Να διαθέτει βοηθητική εστία υγραερίου o Όταν δεν χρησιμοποιείται να προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες 51

o Ο χώρος που θα τοποθετείται να είναι καλά αεριζόμενος Να έχει χώρο αποθήκευσης της φιάλης υγραερίου o Διαστάσεων τουλάχιστον (30x x30x 40) (Μx Πx Υ)cm o Να είναι καλά αεριζόμενος o Να μην είναι ορατή η φιάλη όταν βρίσκεται μέσα στο χώρο o Η τοποθέτηση της φιάλης υγραερίου να γίνεται εύκολα Να έχει χώρο ρήψης απορριμμάτων o Η πρόσβαση να είναι εύκολη o Να αδειάζει εύκολα Να κάνει αποτελεσματική διαχείριση και οργάνωση των διάφορων χώρων που διαθέτει o Να μπορεί να μεταφέρεται το φαγητό από και προς την ψησταριά και την βοηθητική εστία εύκολα από ένα άτομο o Οι χώροι να είναι κατάλληλα ομαδοποιημένοι σε χώρο ψησίματος και χώρο προετοιμασίας o Η θέση κάθε χώρου να είναι κατάλληλα καθορισμένη ανάλογα την χρήση που εξυπηρετεί o Να μην παρεμποδίζεται η χρήση ενός χώρου του επίπλου κατά την χρήση ενός άλλου o Να μην υπάρχουν ανεκμετάλλευτοι χώροι μέσα στο έπιπλο Να μεταφέρεται από ένα άτομο Να μην μετακινείται κατά τη χρήση Να διαθέτει φωτισμό για χρήση και στο σκοτάδι 52

o Να διαθέτει αυτόνομο σύστημα, ώστε να μην απαιτείται εξωτερική πηγή ρεύματος Να καθαρίζεται εύκολα Να συναρμολογείται εύκολα με βασικά εργαλεία Να μπορεί να κατασκευαστεί με τα μέσα που διαθέτει η ελληνική βιομηχανία Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν: Να δένουν με τον χώρο τοποθέτησης του επίπλου(κήπο-αυλή) Να έχουν μεγάλη ανθεκτικότητα σε λεκέδες και υψηλές θερμοκρασίες Ο πάγκος εργασίας να αντέχει τις καταπονήσεις κατά την προετοιμασία του φαγητού Να είναι φιλικά προς το περιβάλλον και ανακυκλώσιμα Να έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής Αισθητική Να είναι λιτό Να δένει με τον χώρο τοποθέτησης του επίπλου(αυλή, κήπο) 53

4. Ιδεασμός 4.1 Επιμέρους Λύσεις Ο ιδεασμός είναι η διαδικασία παραγωγής σχεδιαστικών ιδεών για τις προδιαγραφές που έχουν καθοριστεί κατά την φάση της έρευνας και ανάλυσης. Σκοπός είναι η δημιουργία μιας δεξαμενής ιδεών οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για τη σύνθεση ολοκληρωμένων σχεδιαστικών προτάσεων (προσχεδίων). Οι ιδέες αυτές ονομάζονται επιμέρους λύσεις αφού ικανοποιούν μία ή περισσότερες προδιαγραφές αλλά δεν επιλύουν το σχεδιαστικό πρόβλημα στο σύνολό του [2]. Στο στάδιο αυτό γίνεται η παραγωγή επιμέρους λύσεων για κάθε μια από τις σχεδιαστικές προδιαγραφές. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι σημαντικότερες επιμέρους λύσεις για τις αντίστοιχες προδιαγραφές του προϊόντος. 4.1.1 Να διαθέτει ψησταριά με κάρβουνα Αξιολόγηση των ψησταριών με βάση τις προδιαγραφές 1. Να υπάρχει δυνατότητα ρύθμιση της θερμοκρασίας 2. Να υπάρχει δυνατότητα ρύθμιση απόστασης χώρου ψησίματος από τα κάρβουνα 3. Να διευκολύνεται το άναμμα των κάρβουνων 4. Να εξυπηρετεί τουλάχιστον δύο τρόπους ψησίματος 5. Ευκολία στο ψήσιμο 6. Εύκολη αφαίρεση στάχτης 54

Προδιαγραφές Ψησταριές 1 2 3 4 5 6 Σύνολο Weber O/T Master Touch 10 0 10 10 8 10 48 Landmann BLACK TAURUS 660 10 8 10 10 10 8 56 Lovo oil drum bbq homebase 10 0 10 10 7 5 42 Landmann LD 0439A 0 10 5 5 8 5 33 Klasen 10 0 10 10 10 10 50 Hauscom BQ 11 0 5 5 10 10 5 30 Ψησταριά λυόμενη με ρόδες 0 8 5 8 10 5 36 Η ψησταριά που συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη βαθμολογία με βάση τις προδιαγραφές είναι η Landmann 31421 BLACK TAURUS 660 και είναι αυτή που επιλέχθηκε να χρησιμοποιηθεί. 55

4.1.2 Να κάνει αποτελεσματική διαχείριση και οργάνωση των διάφορων χώρων που διαθέτει. 56

Αξιολόγηση των διατάξεων με βάση τις προδιαγραφές: Οι διατάξεις θα αξιολογηθούν με βάση τις σχεδιαστικές προδιαγραφές σε κλίμακα από το 1 έως το 10. Στον πίνακα που βρίσκεται παρακάτω ακολουθούν οι βαθμολογίες τους. 1. Να μπορεί να μεταφέρεται το φαγητό από και προς την ψησταριά και τη βοηθητική εστία εύκολα από ένα άτομο. 2. Οι χώροι να είναι κατάλληλα ομαδοποιημένοι σε χώρο ψησίματος και χώρο προετοιμασίας 3. Η θέση κάθε χώρου να είναι κατάλληλα καθορισμένη ανάλογα τη χρήση που εξυπηρετεί 4. Να μην παρεμποδίζεται η χρήση ενός χώρου του επίπλου κατά τη χρήση ενός άλλου 5. Να μην υπάρχουν ανεκμετάλλευτοι χώροι μέσα στο έπιπλο 57

Προδιαγραφές Διατάξεις 1 2 3 4 5 Σύνολο 1 8 10 7 10 10 45 2 8 10 3 5 10 36 3 8 10 5 5 10 38 4 8 7 7 10 10 42 5 8 10 9 10 10 47 6 8 10 7 9 10 44 7 10 10 7 9 10 46 8 10 10 9 10 10 49 9 10 10 7 10 10 47 10 10 10 3 3 10 36 11 10 10 3 3 10 36 12 10 10 5 5 10 40 13 10 10 10 10 7 47 14 10 10 7 10 7 44 15 10 10 7 6 7 40 16 10 10 8 6 7 41 58

4.1.3 Η μεταφορά των κάρβουνων από το χώρο αποθήκευσης στην ψησταριά να είναι εύκολη. 4.1.4 Να μην λερώνεται ο χώρος γύρω από την ψησταριά κατά την μεταφορά των κάρβουνων στην ψησταριά. 59

4.1.5 Να τοποθετείται εύκολα η συσκευασία των κάρβουνων στο χώρο αποθήκευσης. 60

4.1.6 Να έχει χώρο τοποθέτησης μαγειρικών εργαλείων (μασιά, τσιμπίδα, πετσέτα, πιρούνα, χαρτί κ.α.) 4.1.7 Να έχει χώρο αποθήκευσης μαγειρικών υλικών (αλάτι, λάδι, μπαχαρικά, μαρινάδα) διαστάσεων τουλάχιστον (40x 20x 35) (Μx Πx Υ)cm και η πρόσβαση στο χώρο αυτό να είναι εύκολη. 61

4.1.8 Να έχει χώρο αποθήκευσης μαγειρικών υλικών (αλάτι, λάδι, μπαχαρικά, μαρινάδα) διαστάσεων τουλάχιστον (40x 20x 35) (Μx Πx Υ)cm και να υπάρχει οπτική επαφή. 4.1.9 Να διαθέτει προστατευμένο χώρο, από τις συνθήκες του περιβάλλοντος, για την τοποθέτηση του φαγητό τουλάχιστον (45x 30x 25) (Μx Πx Υ)cm και η τοποθέτηση και η απομάκρυνση του φαγητού από το χώρο αυτό να είναι εύκολη. 62

4.1.10 Να διαθέτει βοηθητική εστία υγραερίου και όταν δεν χρησιμοποιείται να προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες. 4.1.11 Η τοποθέτηση της φιάλης υγραερίου να γίνεται εύκολα. 63

4.1.12 Ο χώρος που θα τοποθετείται η φιάλη και η εστία υγραερίου θα πρέπει να είναι καλά αεριζόμενος. 4.1.13 Να έχει χώρο ρήψης απορριμμάτων και η πρόσβαση σε αυτόν να είναι εύκολη. 64

4.1.14 Να έχει χώρο ρήψης απορριμμάτων ο οποίος θα αδειάζει εύκολα. 4.1.15 Να μεταφέρεται από ένα άτομο. 65

4.1.16 Να μην μετακινείται κατά την χρήση. 4.1.17 Να διαθέτει φωτισμό για χρήση και στο σκοτάδι. 66

4.1.18 Να μην απαιτείται εξωτερική πηγή ρεύματος. 4.1.19 Να καθαρίζεται εύκολα. 67

5. Σύνθεση προσχεδίων 5.1 Προσχέδιο1 68

Το πρώτο προσχέδιο 1 έχεις ως κεντρικό χαρακτηριστικό τον χώρο προετοιμασίας του φαγητού που βρίσκεται στο κέντρο ανάμεσα στην ψησταριά και στη βοηθητική εστία υποστηρίζοντας και τους δύο τρόπους ψησίματος. Με τη χρήση διαφορετικού υλικού στις επιφάνειες και με μικρά εξογκώματα ο χρήστης αμέσως αντιλαμβάνεται ότι οι χώροι είναι ομαδοποιημένοι. Με ξύλο ο χώρος προετοιμασίας ξεχωρίζει από το υπόλοιπο έπιπλο. Κάτω από τον πάγκο εργασίας βρίσκονται όλοι οι χώροι που έχουν να κάνουν με την προετοιμασία και την αποθήκευση του φαγητού. Ο αποθηκευτικός χώρος των κάρβουνων είναι κάτω ακριβώς απ την ψησταριά για εύκολη και γρήγορη μεταφορά στην ψησταριά χωρίς να επιβαρύνεται ο χώρος γύρο από το έπιπλο με ακαθαρσίες από τα κάρβουνα. Στην 2 η εικόνα περιγράφονται οι διάφοροι χώροι του επίπλου. Αισθητικά γίνεται χρήση γεωμετρικών σχημάτων και όγκων που δημιουργούν διαφορετικά επίπεδα, ενώ η χρήση του ξύλου σε μεγάλα τμήματα δίνει μια φυσικότητα στο έπιπλο. 69

5.2 Προσχέδιο 2 70

Το δεύτερο προσχέδιο έχει ως κεντρικό χαρακτηριστικό την ψησταριά που είναι τοποθετημένη στο κέντρο. Στα αριστερά της, βρίσκεται ο χώρος προετοιμασίας του φαγητού, ο οποίος λόγω της θέσης του στο έπιπλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τρεις μεριές, δίνοντας μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Όταν χρησιμοποιείται η βοηθητική εστία υγραερίου το προστατευτικό σκέπασμα ανοίγει και μετατρέπεται σε μια επιφάνεια που λειτουργεί ως χώρο υποστήριξης της βοηθητικής εστίας. Κάτω από την ψησταριά βρίσκεται ο αποθηκευτικός χώρος των κάρβουνων για να τροφοδοτείται η ψησταριά με κάρβουνα με μεγαλύτερη ευκολία. Στην 2 η εικόνα περιγράφονται οι διάφοροι χώροι του επίπλου. Αισθητικά παραπέμπει σε ένα σύνολο από τμήματα τοποθετημένα σαν σε Tetris. Παράλληλα η χρήση ξύλου στον πάγκο εργασίας και στις χειρολαβές δένει αρμονικά το έπιπλο με τον κήπο ή την αυλή που τοποθετείται. 71

5.3 Προσχέδιο 3 72

Το 3 ο προσχέδιο δίνει έμφαση στην προετοιμασία του φαγητού. Ο πάγκος εργασίας βρίσκεται στο κέντρο του επίπλου με τα μαγειρικά υλικά να τοποθετούνται λίγο πάνω από αυτόν. Έτσι ο χρήστης έχει στο οπτικό του πεδίο ότι χρειάζεται κατά την προετοιμασία του φαγητού και δεν χρειάζεται να αλλάξει στάση σώματος για να τα χρησιμοποιήσει. Παράλληλα, δημιουργείται ένας ελεύθερος χώρος πάνω από τον κάδο απορριμμάτων για την τοποθέτηση των μαγειρικών εργαλείων όπως η μασιά η τσιμπίδα κ.α. Στην 2 η εικόνα περιγράφονται οι διάφοροι χώροι του επίπλου. Αισθητικά δίνεται βάση στα παράλληλα επίπεδα που υπάρχουν και τονίζονται με τη χρήση ξύλου. 73

6. Αξιολόγηση Προσχεδίων 6.1 Αξιολόγηση με βάση τις προδιαγραφές Τα προσχέδια αξιολογούνται με βάση τις πιο σημαντικές σχεδιαστικές προδιαγραφές σε κλίμακα από το 1 έως το 5. Στον πίνακα που βρίσκεται παρακάτω ακολουθούν οι βαθμολογίες τους. Προδιαγραφές Προσχέδιο1 Προσχέδιο 2 Προσχέδιο 3 Να εξυπηρετεί την διαδικασία του 5 5 4 ψησίματος Να εξυπηρετεί την διαδικασία της προετοιμασίας 4 4 5 του φαγητού Να διαθέτει βοηθητική εστία 5 5 5 υγραερίου Να έχει χώρο αποθήκευσης της 5 5 4 φιάλης υγραερίου Να έχει χώρο ρίψης 5 5 4 απορριμμάτων Να κάνει αποτελεσματική διαχείριση και 5 4 4 οργάνωση των διάφορων χώρων που διαθέτει Να είναι λιτό 5 4 3 Σύνολο 34 32 26 Από την αξιολόγηση προκύπτει ότι το Προσχέδιο 1 υπερτερεί με μικρή διαφορά από το Προσχέδιο 2. 6.2 Επιλογή τελικού Προσχεδίου Η αξιολόγηση των προσχεδίων γίνεται με κριτήριο τις σχεδιαστικές προδιαγραφές, έτσι ώστε το προσχέδιο που θα επιλεγεί για εξέλιξη να είναι αυτό που υπερτερεί σε όλα τα επίπεδα και μπορεί να οδηγήσει σε 74

ένα ολοκληρωμένο τελικό προϊόν. Έτσι επιλέγεται το Προσχέδιο 1 να είναι αυτό που θα εξελιχθεί. Στη φάση αυτή αποφασίστηκε, το καπάκι της ψησταριάς που έχει επιλεγεί να μην χρησιμοποιηθεί και να ανασχεδιαστεί ώστε να ταιριάζει αισθητικά με το υπόλοιπο έπιπλο, χωρίς όμως να αλλοιώνει τον τρόπο χρήσης και να περιορίζει τις λειτουργίες της ψησταριάς. Τέλος θα πραγματοποιηθεί λεπτομερειακός σχεδιασμός του επίπλου, σκοπεύοντας να φτάσει όσο το δυνατόν πιο κοντά σε επίπεδο παραγωγής. 75

7. Τελικό Προσχέδιο 7.1 Χαρακτηριστικά Προϊόντος Το τελικό προσχέδιο έχει δεχτεί κάποιες αλλαγές σε σχέση με το αρχικό που αφορούν κυρίως την αισθητική αλλά και τη λειτουργικότητα. Αποφασίστηκε να γίνουν δύο τα χρώματα που θα αποτελούν το έπιπλο από τρία που ήταν αρχικά. Παράλληλα το καπάκι της ψησταριάς ήταν μαύρο κυλινδρικό και δεν ακολουθούσε την γεωμετρία του υπόλοιπου επίπλου. Στο τελικό προσχέδιο προτείνεται το καπάκι να γίνει ανάλογο χρώμα με το έπιπλο και το σχήμα του να ταιριάζει με το υπόλοιπο έπιπλο. Το σχήμα που προτείνεται είναι παραλληλεπίπεδο με μία λοξότμηση σε μία από τις ακμές του, τοποθετώντας τον δείκτη θερμοκρασίας σε θέση εύκολα ορατή από τον χρήστη, δένοντας παράλληλα και με τα διαγώνια κοψίματα που διαθέτει το έπιπλο σε διάφορα σημεία. Το ίδιο ισχύει και για τις χειρολαβές των συρταριών οι οποίες αρχικά ήταν κυλινδρικές και μετατράπηκαν σε ορθογώνιες. Το φωτιστικό σώμα που ήταν τοποθετημένο στα αριστερά της ψησταριάς, σχεδόν πάνω από την ψησταριά, μεταφέρθηκε πάνω από τον πάγκο εργασίας, στο κέντρο του επίπλου. Έτσι όλα τα σημεία της πάνω επιφάνειας να φωτίζονται επαρκώς. 76

77

Βασικό χαρακτηριστικό του προϊόντος είναι η ομαδοποίηση των δράσεων. Ο χώρος προετοιμασίας και αποθήκευσης του φαγητού βρίσκεται στο κέντρο ανάμεσα στην ψησταριά και στη βοηθητική εστία υποστηρίζοντας και εξυπηρετώντας και τους δύο τρόπους μαγειρέματος ταυτόχρονα. Οι υπόλοιποι χώροι του επίπλου έχουν να κάνουν με το ψήσιμο και την αποθήκευση των καυσίμων. Το ύψος του επίπλου έχει αποφασιστεί με βάση εργονομικά στοιχεία (ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά ενηλίκων Βρετανών) και είναι μικρότερο από το ύψος του αγκώνα για το 5 ο % μόριο γυναικών που είναι και τα άτομα με χαμηλότερο ύψος. Αν το ύψος εξυπηρετεί τα άτομα με χαμηλότερο ύψος αγκώνα, τότε θα εξυπηρετεί και τα άτομα με μεγαλύτερο ύψος αγκώνα. Τα υλικά κατασκευής αναφέρονται αναλυτικά σε επόμενο κεφάλαιο για κάθε τμήμα του προϊόντος. Τα βασικά υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ανοξείδωτος χάλυβας, αλουμίνιο και ξύλο μασίφ. Το βάρος του προϊόντος όταν είναι άδειο είναι περίπου 108,5 kg με απόκλιση 5-10 κιλά. 78

7.1.1 Όψεις 7.1.2 Χώρος προετοιμασίας και αποθήκευσης μαγειρικών υλικών Στο πάνω μέρος υπάρχει πάγκος εργασίας, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για την προετοιμασία του φαγητού, όσο και σαν βοηθητικός χώρος κατά την τοποθέτηση του φαγητού στην ψησταριά και την εστία και την απομάκρυνσή του από αυτά. Κάτω ακριβώς από τον πάγκο εργασίας υπάρχει μία ανοιχτή επιφάνεια με εύκολη πρόσβαση, για την τοποθέτηση των μαγειρικών υλικών, όπως αλάτι, λάδι, ρίγανη, μαρινάδα κ.α. αφήνοντας τον πάγκο εργασίας ελεύθερο. 79

Στη μέση βρίσκεται ένα συρτάρι για την φύλαξη και προστασία των τροφίμων πριν και μετά το ψήσιμο αν είναι επιθυμητό. Επιλέχθηκε να είναι συρτάρι έτσι ώστε ο χρήστης να έχει καλύτερο έλεγχο στο εσωτερικό του. 80

Στο κάτω μέρος υπάρχει ένα συρτάρι για τη συλλογή των απορριμμάτων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια του ψησίματος. Μέσα στο συρτάρι υπάρχει ένα πλαστικό αφαιρούμενο καλάθι για να μεταφέρεται εύκολα και να καθαρίζεται. 81

7.1.3 Χώρος μαγειρέματος του φαγητού Η εστία της ψησταριάς έχει στα δεξιά της τον πάγκο εργασίας εξυπηρετώντας καλύτερα τη χρήση από δεξιόχειρες που αποτελούν την πλειοψηφία των χρηστών. Η εστία υγραερίου διαθέτει κάλυμμα για να την προστατεύει όταν δεν χρησιμοποιείται και να λειτουργεί ως επέκταση του πάγκου. 82

Στο πίσω μέρος του επίπλου υπάρχει μεγάλο άνοιγμα για να αερίζεται καλά ο αποθηκευτικός χώρος των καυσίμων. Παράλληλα από το πίσω μέρος αφαιρείται ο κάδος συλλογής τέφρας. Κάτω από την εστία υγραερίου υπάρχουν γάντζοι για την τοποθέτηση των μαγειρικών εργαλείων (μασιά, τσιμπίδα, πετσέτα). 83

7.1.4 Αποθηκευτικός χώρος καυσίμων Κάτω ακριβώς από την εστία της ψησταριάς βρίσκεται ο χώρος αποθήκευσης των κάρβουνων. Έτσι η μεταφορά από τον χώρο αποθήκευσης στην ψησταριά γίνεται εύκολα και γρήγορα χωρίς να επιβαρύνεται ο χώρος γύρω από το έπιπλο με ακαθαρσίες από τα κάρβουνα. 84

Κάτω από την ψησταριά βρίσκεται και ο χώρος αποθήκευσης της φιάλης υγραερίου. Ένα συρτάρι ανοίγει και υποδέχεται την φιάλη από το πλάι με εύκολες κινήσεις. Στο εσωτερικό του συρταριού ο χώρος είναι κατάλληλα διαμορφωμένος ώστε να χωράει ακριβώς η φιάλη και να την κρατάει ακίνητη κατά το άνοιγμα και κλείσιμο του συρταριού αλλά και κατά τη μεταφορά του επίπλου. 7.1.5 Μεταφορά προϊόντος Για την εύκολη μεταφορά του επίπλου υπάρχουν τέσσερα ροδάκια στις τέσσερις γωνίες. Δύο από αυτά είναι σταθερά και δύο περιστρεφόμενα με φρένο για να μένει ακίνητο όταν χρησιμοποιείται. Στο πάνω μέρος υπάρχει μια ορθογώνια ράβδος την οποία σπρώχνει ο χρήστης για να μετακινήσει το έπιπλο. 85

86

7.1.6 Φωτισμός προϊόντος Πάνω από τον πάγκο εργασίας βρίσκεται ένα φωτιστικό σώμα εξυπηρετώντας τη χρήση του επίπλου και στο σκοτάδι. Το φωτιστικό σώμα βρίσκεται στη μέση του επίπλου μεταφέροντας το φως σε όλες τις επιφάνειες. 87

7.1.7 Το προϊόν στο περιβάλλον χρήσης 88

7.2 Συναρμολόγηση Προϊόντος 7.2.1 Συναρμολόγηση Ψησταριάς Η ψησταριά στο κάτω μέρος της διαθέτει μια στρώση πετροβάμβακα έτσι ώστε να μην μεταδίδεται η θερμότητα που έχει αναπτυχθεί κατά το ψήσιμο, στα συρτάρια που βρίσκονται κάτω από αυτήν που είναι τοποθετημένα τα κάρβουνα και η φιάλη υγραερίου. Ο πετροβάμβακας είναι καλυμμένος με μια λαμαρίνα ώστε να προστατεύεται και να μην είναι ορατός από το πίσω μέρος της ψησταριάς. 89

7.2.2 Συναρμολόγηση επίπλου Συναρμολόγηση σκελετού Στόχος είναι η συσκευασία μεταφοράς της ψησταριάς να καταλαμβάνει όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο, για να μπορεί το προϊόν να μεταφερθεί εύκολα και με το λιγότερο δυνατό κόστος ενώ παράλληλα η συναρμολόγηση του προϊόντος να γίνεται εύκολα με απλά εργαλεία. Το έπιπλο εσωτερικά διαθέτει σκελετό. Οι δοκοί του σκελετού είναι άλλοι κολλημένοι μεταξύ τους και άλλοι ενώνονται με βίδες. Στα τρία κατακόρυφα επίπεδα που δημιουργούνται οι δοκοί είναι κολλημένοι μεταξύ τους όπως φαίνεται στην εικόνα παραπάνω. Επίσης το τμήμα του επίπλου που υποδέχεται την ψησταριά αποτελείται επίσης από δοκούς κολλημένους μεταξύ τους που καλύπτονται από λαμαρίνα. Όλα τα υπόλοιπα τμήματα βιδώνονται μεταξύ τους. Στις εικόνες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα σημεία βιδώματος και ο τρόπος βιδώματος για αυτά. 90

91

Συναρμολόγηση λαμαρινών με σκελετό Οι λαμαρίνες είναι τρεις. Η πρώτη βρίσκεται στην αριστερή μεριά του επίπλου στο κατακόρυφο επίπεδο, η δεύτερη στο πάνω μέρος του επίπλου και υποδέχεται την ψησταριά και η τρίτη στη δεξιά μεριά του επίπλου στο κατακόρυφο επίπεδο. Όλες οι λαμαρίνες βιδώνονται σε τέσσερα σημεία η κάθε μία. Τα σημεία που βιδώνεται η κάθε μια φαίνονται στην παραπάνω εικόνα. Οι λαμαρίνες μπορεί να είναι βιδωμένες από το εργοστάσιο μιας και οι δοκοί πάνω στους οποίους βιδώνονται είναι κολλημένοι μεταξύ τους. 92

Συναρμολόγηση ψησταριάς με σκελετό Η ψησταριά τοποθετείται αφού έχει γίνει η συναρμολόγηση του επίπλου. Βιδώνεται εσωτερικά σε τρεις από τις τέσσερις πλευρές της. 93

Συναρμολόγηση εστίας με σκελετό Η συναρμολόγηση της εστίας γίνεται αφού έχει ολοκληρωθεί η συναρμολόγηση του υπόλοιπου επίπλου. Αρχικά τοποθετείται η πάνω εξοχή μέσα στις δύο εσοχές του σκελετού έτσι ώστε να στηρίζεται η εστία. Έπειτα βιδώνεται σε έξι σημεία πάνω στον σκελετό όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. 94

7.3 Επιλογή υλικών κατασκευής Μέταλλα Ανοξείδωτος χάλυβας 316 (attached) Ο ανοξείδωτος χάλυβας αποτελεί κράμα σιδήρου-άνθρακα-χρωμίου που περιέχει και μολυβδαίνιο. Σε σύγκριση με τους κοινούς χάλυβες ο ανοξείδωτος χάλυβας διαθέτει υψηλότερη αντίσταση στη διάβρωση, αντίσταση στη φθορά και μεγαλύτερη μηχανική αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες. Η αντοχή = 579 MPa και η διαρροή = 290 MPa ενώ η πυκνότητα = 7990 kg / m^3. [Δ36] Τέλος είναι 100% ανακυκλώσιμο υλικό και η τιμή του είναι μεγαλύτερη από αυτή ενός κοινού χάλυβα. Μαύρος σίδηρος (attached) O μαύρος σίδηρος έχει ελάχιστη αντοχή 300 MPa και ελάχιστη διαρροή 200MPa. Η πυκνότητά του =7187 kg / m^3. [3] Αλουμίνιο 6061-T6 Το αλουμίνιο είναι ελαφρύ αλλά ακριβό υλικό μεταλλοτύπων. Το κυριότερο πλεονέκτημα του αλουμινίου (κράματα αλουμινίου) είναι το χαμηλό ειδικό βάρος (2,7-2,85 g/cm3). Παράλληλα είναι εύκολα διαμορφώσιμο υλικό, με αντίσταση στη διάβρωση και χρησιμοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα δομικών εφαρμογών και συγκολλημένων συνόλων. Η αντοχή είναι = 310MPa και η διαρροή 276MPa. Το μέτρο ελαστικότητας είναι = 70GPa και είναι τρεις φορές χαμηλότερο από εκείνο του σιδήρου ενώ η πυκνότητά του = 2700kg / m^3[δ33-35]. Ξύλο Κόντρα πλακέ Το κόντρα πλακέ κατασκευάζεται με συγκόλληση από λεπτά φύλλα ξύλου τα οποία συγκολλούνται μαζί, με φορά αντίθετη για περισσότερη αντοχή. Χρησιμοποιούνται ισχυρές κόλλες (φαινολικές ρητίνες) έτσι ώστε το κόντρα πλακέ που παράγεται να μοιάζει με ένα ενιαίο υλικό ξυλείας. Το είδος του ξύλου και της κόλλας που θα χρησιμοποιηθούν καθορίζουν την ποιότητα του κόντρα πλακέ. Τα κόντρα πλακέ εξωτερικών χρήσεων έχουν συνήθως το χαρακτηριστικό γνώρισμα 95

W.B.P. (weather and boil proof) που δηλώνει ότι οι κόλλες έχουν ιδιότητες αδιάβροχες [Δ37]. Μασίφ ΤΟ μασίφ ξύλο έχει τρεις κατηγορίες λειτουργίας. Για ξηρούς χώρους, για υγρούς χώρους και για εξωτερικούς χώρους. Έχει μεγάλη αντοχή σε κάμψη και επισκευάζεται σε περίπτωση φθοράς [Δ38]. 7.4 Επιλογή υλικού για τις λαμαρίνες Για αισθητικούς λόγους αλλά και λόγω κόστους επιλέχθηκε ανοξείδωτος χάλυβας για τις λαμαρίνες. Διαθέτει αντοχή και υψηλή αντίσταση στη διάβρωση. 7.5 Επιλογή υλικού για τον σκελετό του προϊόντος Ο σκελετός μπορεί να κατασκευαστεί από δοκούς μαύρου σιδήρου ή αλουμινίου. Το αλουμίνιο έχει σχεδόν το 1/3 του βάρους του μαύρου σίδηρου. Από την άλλη μεριά το αλουμίνιο έχει μεγαλύτερο κόστος. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η διαφορά κόστους είναι πολύ μικρή και το βάρος του σκελετού μειώνεται σχεδόν στο 1/3. Έτσι αποφασίστηκε για τον σκελετό του επίπλου να χρησιμοποιηθεί αλουμίνιο. 7.6 Επιλογή τύπου ξύλου για τις ξύλινες επιφάνειες Το έπιπλο θα βρίσκεται σε εξωτερικό χώρο, άρα το ξύλο που θα επιλεγεί πρέπει να είναι ανθεκτικό και να μην επηρεάζεται από την υγρασία. Τόσο το κόντρα πλακέ όσο και το μασίφ ξύλο ενδείκνυται για τέτοιες περιπτώσεις. Ο πάγκος προετοιμασίας του φαγητού αποτελεί μια περιοχή προετοιμασίας και τεμαχισμού τροφίμων. Το μασίφ ξύλο σε περίπτωση φθοράς επισκευάζεται σε αντίθεση με το κόντρα πλακέ. Η τιμή του μασίφ ξύλου είναι πιο ακριβή από το κόντρα πλακέ όμως είναι πιο ανθεκτικό από αυτό. Έτσι για λόγους αντοχής και καταπόνησης επιλέχθηκε το μασίφ ξύλο. 7.7 Μηχανική ανάλυση Ο βασικός σκελετός του προϊόντος υποβάλλεται σε μηχανική ανάλυση για να διερευνηθούν θέματα αντοχής και ευστάθειας. Μέσα από την ανάλυση θα αποσαφηνιστούν λεπτομερώς όλα τα θέματα που αφορούν τα πάχη των ελασμάτων, τις διαστάσεις των δοκών αλλά και το βάρος του προϊόντος. 96

7.7.1 Αντοχή σκελετού Σχεδίαση σκελετού Η ανάλυση γίνεται στον σκελετό του προϊόντος, μιας και όλα τα υπόλοιπα τμήματα του επίπλου στηρίζονται σε αυτόν. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε στο πρόγραμμα ANSYS. Αρχικά σχεδιάστηκε η γεωμετρία του σκελετού και έπειτα έγινε διακριτοποίηση με στοιχεία δοκού. Ως υλικό θεωρήθηκε το αλουμίνιο με μέτρο ελαστικότητας 70 GPa. 97

Οι δοκοί που χρησιμοποιούνται στον σκελετό είναι: (50X30X1)mm (30X30X1)mm (20X20X1)mm (30X20X1)mm 98

Στρατζαριστό Π διαστάσεων: 30X20X2 Κατανομή δυνάμεων στον σκελετό Πραγματοποιήθηκε έρευνα για να υπολογιστούν τα βάρη που δέχεται ο σκελετός στα διάφορα σημεία του. Έγινε υπολογισμός του βάρους για την ψησταριά, τον πάγκο εργασίας, τον πάγκο μαγειρικών υλικών, το συρτάρι αποθήκευσης των κάρβουνων, το συρτάρι αποθήκευσης της φιάλης υγραερίου, το συρτάρι για την αποθήκευση του φαγητού και το συρτάρι του κάδου απορριμμάτων. Τα αντίστοιχα βάρη εφαρμόστηκαν κατάλληλα στο μοντέλο, όπως φαίνεται στα παρακάτω σχήματα. Η όλη κατασκευή πακτώθηκε στα σημεία της κάτω επιφάνειας. Αρχικά έγινε κατανομή των δυνάμεων στην περιοχή της ψησταριάς. Το βάρος της ψησταριάς είναι 23kg και πέφτει σε τρεις δοκούς που ακουμπούν στις τρεις από τις τέσσερις πλευρές της. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε προσθέτοντας στο βάρος της ψησταριάς, το 1/3 του βάρους της, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν το βάρος του φαγητού κατά την διάρκεια του ψησίματος και για να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχουν προβλήματα αντοχής ακόμα και σε χειρότερες συνθήκες από τις πραγματικές. 99

Έπειτα έγινε κατανομή δυνάμεων στην περιοχή του πάγκου εργασίας. Το βάρος κατανεμήθηκε σε τέσσερις δοκούς πάνω στις οποίες ακουμπάει ο πάγκος εργασίας. Το βάρος που απαιτείται να σηκώνει ο πάγκος εργασίας υπολογίστηκε στα 8kg. Στη δεξιά δοκό του πάγκου εργασίας έγινε κατανομή δυνάμεων για το βάρος που δέχεται από την εστία υγραερίου. Το βάρος της εστίας υπολογίζεται στα 14kg. Για την ανάλυση όμως το βάρος που χρησιμοποιήθηκε ήταν αρκετά μεγαλύτερο έτσι ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα αντοχής. 100

Στη συνέχεια τοποθετήθηκαν σημειακές δυνάμεις στα σημεία που οι διάδρομοι των συρταριών και ο πάγκος μαγειρικών υλικών πιάνουν πάνω στον σκελετό. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα βάρη που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση είναι αρκετά μεγαλύτερα από αυτά που υπολογίστηκαν ότι είναι στην πραγματικότητα, έτσι ώστε να υπολογιστεί η αντοχή σε χειρότερες από τις πραγματικές συνθήκες. Το βάρος των δύο μεγάλων συρταριών, για την τοποθέτηση των κάρβουνων και της φιάλης υγραερίου προστέθηκε με το βάρος των κάρβουνων(8kg) και της φιάλης υγραερίου(11kg) και υπολογίστηκε γύρω στα 35kg. To βάρος αυτό διαιρέθηκε δια του πέντε και τοποθετήθηκε στις αντίστοιχες σημειακές δυνάμεις πάνω στον σκελετό. Το βάρος που πρέπει να σηκώνει ο χώρος τοποθέτησης των μαγειρικών υλικών υπολογίστηκε στα 2,3kg. Το βάρος αυτό διαιρέθηκε δια του τέσσερα και τοποθετήθηκε σε σημειακές δυνάμεις στα σημεία που ο πάγκος πιάνει πάνω στον σκελετό. Το βάρος του συρταριού για την τοποθέτηση του φαγητού, προστέθηκε με το βάρος που υπολογίστηκε ότι πρέπει να σηκώνει το συρτάρι(8kg) και υπολογίστηκε γύρω στα 12kg. Το βάρος αυτό διαιρέθηκε δια του τέσσερα και τοποθετήθηκε σε σημειακές δυνάμεις στα σημεία που οι διάδρομοι του συρταριού πιάνουν πάνω στο σκελετό. Το βάρος του συρταριού για την ρήψη των απορριμμάτων, προστέθηκε με το βάρος των απορριμμάτων που μπορούν να προκύψουν κατά τη διαδικασία του ψησίματος(0,5kg) και υπολογίστηκε γύρω στα 4,5kg. Το βάρος αυτό διαιρέθηκε δια του τέσσερα και τοποθετήθηκε σε σημειακές δυνάμεις στα σημεία που οι διάδρομοι του συρταριού πιάνουν πάνω στον σκελετό. 101

Ανάλυση για τον υπολογισμό της μέγιστης τάσης και μετατόπισης Από την ανάλυση φαίνεται ότι η μέγιστη τάση και μετατόπιση παρουσιάζεται στη δοκό στο μπροστινό σημείο του χώρου της ψησταριάς, όπως φαίνεται στα παρακάτω σχήματα. Τα σχήματα δείχνουν την πραγματική παραμόρφωση Χ100. Η μέγιστη τάση είναι 19 MPa, κάτω από το 10% της τάσης διαρροής του αλουμινίου. Η μέγιστη μετατόπιση είναι μόνο 0.42 mm. Αν και μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν δοκοί μικρότερων διαστάσεων σε διάφορα τμήματα του σκελετού, αποφασίστηκε να μην αλλάξουν οι διαστάσεις για λόγους κατασκευαστικούς. 102

103