ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Λάρισα 20-02-2015 Αριθµ. Πρωτ: 161 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ 02/19-02-2015 ΘΕΜΑ 16ο: Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της Αναθεώρησης και Τροποποίησης του Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδίου (ΓΠΣ) ήµου Τυρνάβου της ΠΕ Λάρισας Την Πέµπτη 19-02-2015 και ώρα 6:00 µ.µ. στην Περιφέρεια Θεσσαλίας (στην αίθουσα συνεδριάσεων του Περιφερειακού Συµβουλίου) συνήλθε το Περιφερειακό Συµβούλιο µετά την έγγραφη πρόσκληση µε αριθµό πρωτ. 116/13-02-2015 του Προέδρου του Περιφερειακού Συµβουλίου, παρόντων του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Αγοραστού Κωνσταντίνου, των Αντιπεριφερειαρχών Π.Ε. Λάρισας κ. Παπαδηµόπουλου ηµητρίου, Π.Ε. Καρδίτσας κ. Τσιάκου Βασιλείου, Π.Ε. Τρικάλων κ. Μιχαλάκη Χρήστου, Π.Ε. Μαγνησίας & Σποράδων κας Κολυνδρίνη ωροθέας και των Θεµατικών Αντιπεριφερειαρχών κ. εσπόπουλου Κων/νου, κ. Κοπάνα Γεωργίου, κας Μαµάρα Μαρίας, κ. Μπάρδα Κων/νου, κ. Τσίγκα Γεωργίου και κ. Ψαχούλα Ορέστη. Προεδρεύων ο κ. Παπαχαραλάµπους Γρηγόριος. Αντιπρόεδρος η κα. Τσαλίκη Νερατζούλα η οποία ήταν απούσα και Γραµµατέας ο κ. Πουτσιάκας Νικόλαος. Ειδικοί Γραµµατείς οι υπάλληλοι της Περιφέρειας Θεσσαλίας κα. Ζησιάδη Ευαγγελία και κα.τσιαντούλη Ευγενία. Στη συνεδρίαση παρευρέθηκαν οι παρακάτω Περιφερειακοί Σύµβουλοι: 1 Αναγνωστόπουλος Παρών 28 Μπίλλης Απόστολος Παρών Βασίλειος 2 Αναγνωστόπουλος Παρών 29 Μπούτας Ευάγγελος Παρών ηµήτριος 3 Αναστασόπουλος Παρών 30 Μπουτίνας Ιωάννης Παρών Στυλιανός 4 Γακόπουλος Χρήστος Παρών 31 Νοτόπουλος Ευάγγελος Παρών 5 εσπόπουλος Κων/νος Παρών 32 Νούσιος Κων/νος Παρών 6 ιώτη Ηρώ Απούσα 33 Ντούρος Ευστάθιος Παρών 7 Ηλιόπουλος Απών 34 Παιδής Αθανάσιος Παρών Παναγιώτης 8 Ιακωβάκης Ευθύµιος Απών 35 Παπαχαραλάµπους Γρηγόριος Παρών 1
9 Ιγγλέσης Γρηγόριος Παρών 36 Πινακάς Βασίλειος Απών 10 Καλοµπάτσιος Χρήστος Παρών 37 Πλωµαρίτης Νικόλαος Παρών 11 Καλούτσας Αρτέµιος Παρών 38 Πουτσιάκας Νικόλαος Παρών 12 Καλτσογιάννης Παρών 39 Ρεντζιάς Ευθύµιος Παρών Γεώργιος 13 Καραµπάτσας Κων/νος Απών 40 Σάκκας Γεώργιος Παρών 14 Κίτσιος Γεώργιος Παρών 41 Σταµπουλής Γεώργιος Παρών 15 Κόκκαλη-Κουβέλη Παρούσα 42 Τσαλίκη Νερατζούλα Απούσα Γεωργία 16 Κολίτσας Απόστολος Παρών 43 Τσίγκας Γεώργιος Παρών 17 Κοπάνας Αργύριος Παρών 44 Τσιλιµίγκας Νικόλαος Παρών 18 Λαδόπουλος Γεώργιος Παρών 45 Τσόγια Σταυρούλα Απούσα 19 Λιακούλη Ευαγγελία Παρούσα 46 Τύµπας Κων/νος Παρών 20 Λιούπας Νικόλαος Παρών 47 Χαλάτσης Αστέριος Απών 21 Λιούπης Αθανάσιος Παρών 48 Χαλέβας Κων/νος Απών 22 Λούµας Γεώργιος Παρών 49 Χατζόπουλος Βασίλειος Παρών 23 Λουφόπουλος Παρών 50 Χρυσοβελώνη Μαρίνα Παρούσα ηµήτριος-χρήστος 24 Μαµάρα Μαρία Παρούσα 51 Ψαχούλας Ορέστης Παρών 25 Μάττας Γεώργιος Παρών 26 Μπάρδας Παρών Κωνσταντίνος 27 Μπέµπης Απόστολος Παρών Ενώ βρισκόταν σε νόµιµη απαρτία παρουσιάστηκε το θέµα ηµερησίας διάταξης της τακτικής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συµβουλίου Θεσσαλίας: «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της Αναθεώρησης και Τροποποίησης του Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδίου (ΓΠΣ) ήµου Τυρνάβου της ΠΕ Λάρισας». Το λόγο πήρε ο Θεµατικός Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος, Υδροοικονοµίας, Χωρικού Σχεδιασµού και Πολιτικής Γης κ. εσπόπουλος Κωνσταντίνος και εισηγήθηκε: Έχοντας υπόψη: 1. Το Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α /2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης & Αποκεντρωµένης ιοίκησης- Πρόγραµµα Καλλικράτης..» 2. Το Π.. 129/2010/ΦΕΚ 222/27-12-10/Α Οργανισµός Περιφέρειας Θεσσαλίας Την µε αρ.1260/15-10-2014 (απόσπασµα πρακτικού 11/14-10-2014) Απόφαση Περιφερειακού Συµβουλίου Θεσσαλίας για σύσταση Επιτροπής Αναπτυξιακού Προγραµµατισµού, Περιβάλλοντος και Αγροτικού Τοµέα. 3. Την υπ αριθµ. 4212/2014 (ΦΕΚ592/Β/2014) παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής «Με εντολή Περιφερειάρχη» στον Προϊστάµενο της Γενικής /νσης Αναπτυξιακού Προγραµµατισµού, Περιβάλλοντος και Υποδοµών της Περιφέρειας Θεσσαλίας και 2
στους Προϊσταµένους /νσης, Τµηµάτων και Γραφείων των οργανικών µονάδων που τη συγκροτούν 4. Την υπ αριθµ ΥΠΕΧΩ Ε/ΕΥΠΕ/οικ.107017/5-9-2006 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1225/Β/2006) για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων, σε συµµόρφωση µε τις διατάξεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ «σχετικά µε την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 27 ης Ιουνίου 2001 (ΦΕΚ 1225/Β) 5. Τον Ν. 1650/1986 Για την Προστασία του Περιβάλλοντος (ΦΕΚ 160/Α/18-10- 1986) όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.3010/2002(ΦΕΚ91/Α/25-5-2002) 6. Τον Ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθµιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση µε δηµιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις..» 7. Την υπ αριθµ. 1958/2012 Απόφαση Υπουργού ΠΕ.Κ.Α «Κατάταξη δηµόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύµφωνα µε το Άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/2011. 8. H µε αριθµ. 20741/2012 απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, τροποποίησης της 1958/13-01-2012 απόφασης του Υπ. ΠΕ.Κ.Α. «Κατάταξη δηµόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύµφωνα µε το Άρθρο 1 παρ. 4 του Ν.4014/21-09- 2011 (ΦΕΚ Α 209/2011)» (ΦΕΚ Β 1565/08-05-2012). 9. Την Κ.Υ.Α Η.Π 37111/2021/03 (ΦΕΚ 1391/Β/29-9-2003) Καθορισµός τρόπου ενηµέρωσης και συµµετοχής του κοινού κατά την διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων των έργων και δραστηριοτήτων σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν 1650/86 όπως αντικαταστάθηκε µε τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 3 του Ν. 3010/2002» 10. Το Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24/Α/13-2-2012) «Ποινική Προστασία του Περιβάλλοντος- Εναρµόνιση µε την Οδηγία 2008/99/ΕΚ Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων -Εναρµόνιση µε την οδηγία 2008/98/ΕΚ -Ρύθµιση θεµάτων Υ.ΠΕ.ΚΑ.» 11. Την µε αριθµ.η.π. 37338/1807/Ε103 (ΦΕΚ 1495/Β/6-9-2010) Καθορισµός µέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων/ ενδιαιτηµάτων της... 12. Το Ν. 998/1979 (ΦΕΚ 289/Α/29-12-1979) «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας.» 3
13. Η Κ.Υ.Α. µε θέµα «Καθορισµός µέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων (ενδιαιτηµάτων) καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» (ΦΕΚ 1289 Β/28-12-1998) 14. Η µε αριθµ. πρωτ. Η.Π. 37338/1807/Ε.103/2010 ΚΥΑ µε θέµα «Καθορισµός µέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων/ενδιαιτηµάτων της, σε συµµόρφωση µε τις διατάξεις της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ, «Περί διατηρήσεως των άγριων πτηνών», του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της 2ας Απριλίου 1979, όπως κωδικοποιήθηκε µε την οδηγία 2009/147/ΕΚ» (ΦΕΚ 1495 Β/06-09-2010) 15. Ο Ν.3937/2011 µε θέµα «ιατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 60 Α/31-03-2011) 16. Ο N.3028/28-06-2002 (ΦΕΚ 153/Α/28-06-2002) «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς». 17. Ο Νόµος 998/1979 (ΦΕΚ 289 Α περί προστασίας δασών) άρθρο 51 όπως τροποποιήθηκε από το Ν. 4030/2011 και το Ν. 4062/2012. 18. ΚΥΑ υπ αρίθµ. ΥΠΕΧΩ Ε/ΕΥΠΕ/οικ.107017/2006 (ΦΕΚ 1225/Β), «Εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων, σε συµµόρφωση µε τις διατάξεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001». 19. 129756/8.6.07 Εγκύκλιος της Γενικής /νσης Περ/ντος του ΥΠΕΧΩ Ε µε θέµα: «ιευκρινήσεις σχετικά µε τα σχέδια και προγράµµατα για τα οποία απαιτείται Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίµηση (ΣΠΕ) στα πλαίσια της µε Αριθµ/ΥΠΕΧΩ Ε/ΕΥΠΕ/10717/28.08.2006 ( ΦΕΚ/1225/Β/05.09.2006). 20. 131334/15.10.2010 Εγκύκλιος της Υπουργού ΠΕΚΑ «ιευκρινήσεις επί ερωτηµάτων σχετικών µε τη διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίµησης (ΣΠΕ) κατά την εκπόνηση µελετών Γενικών Πολεοδοµικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) και Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.)». 21. ΚΥΑ 11508/2009 (ΦΕΚ 151/ΑΑΠ) απόφαση «Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασµού και αειφόρου ανάπτυξης για τη βιοµηχανία και της ΣΜΠΕ αυτού». 22. ΚΥΑ 31722/2011 (ΦΕΚ 2505/Β /04-11-2011) απόφαση «Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασµού για τις υδατοκαλλιέργειες. 23. Ν.2508/1997 (ΦΕΚ 124/Α) «Βιώσιµη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισµών της χώρας και άλλες» και ειδικότερα το άρθρο 4. 24. Ν.1337/1983 (ΦΕΚ 33/Α ) «Επέκταση των πολεοδοµικών σχεδίων, οικιστική ανάπτυξη και σχετικές ρυθµίσεις». 4
25. Ν. 3212/31.12.2003 (ΦΕΚ 308/Α/31.12.2003), «Άδεια δόµησης, πολεοδοµικές και άλλες διατάξεις θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων». 26. Υ.Α. 9572/1845/2000 (ΦΕΚ 209/ ), «Τεχνικές προδιαγραφές µελετών Γ.Π.Σ. και ΣΧΟΟΑΠ και αµοιβές µηχανικών για την εκπόνηση µελετών». 27. Υ.Α. 10788/2004 (ΦΕΚ 285/ ), «Έγκριση πολεοδοµικών σταθεροτύπων και ανώτατα όρια πυκνοτήτων που εφαρµόζονται κατά την εκπόνηση των Γ.Π.Σ, των ΣΧΟΟΑΠ και των πολεοδοµικών µελετών». 28. Το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΦΕΚ 128 Α/ 03-07-2008). 29. Το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισµό (ΦΕΚ 1138/τ.Β/11-06-2009). 30. Το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΦΕΚ 2464Β/03-12-2008). 31. Η µε αριθµό 25292/2003 Απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων σχετ. µε την έγκριση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας (Φ.Ε.Κ. 1484/Β/10-10- 2003). 32. Το υπ αριθµ. οικ. 175917/4-11-2014 έγγραφο της ιεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης ( ΙΠΑ) του ΥΠΕΚΑ µε το οποίο διαβιβάστηκε η παρούσα ΣΠΜΕ, προκειµένου να γνωµοδοτήσει το Περιφερειακό Συµβούλιο κατόπιν των διατυπωθεισών απόψεων και προτάσεων των φορέων και πολιτών. 33. Το υπ αριθµ. πρωτ. 1462/17-11-2014 έγγραφο της Γραµµατείας του Περιφερειακού Συµβουλίου της Περιφέρειας Θεσσαλίας µε το οποίο διαβιβάστηκε η Σ.Μ.Π.Ε. του θέµατος 34. Το υπ αριθµ. πρωτ. 9997/13-08-2014 έγγραφο της ιεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασµού µε το οποίο διαβιβάστηκε η Σ.Μ.Π.Ε. του θέµατος στην Υπηρεσίες των Τµηµάτων Περιβάλλοντος & Υδροοικονοµίας Π.Ε Λάρισας. Σας γνωρίζουµε τα εξής: Η Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίµηση (ΣΠΕ) είναι µια διαδικασία εκτίµησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων, η οποία έχει θεσµοθετηθεί στη χώρα µας µε την ΚΥΑ 107017/28.8.2006 (ΦΕΚ 1225/Β/5-9-2006), στα πλαίσια εναρµόνισης της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ. Στόχος της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ είναι η προώθηση της Βιώσιµης ή Αειφόρου Ανάπτυξης µε την υψηλού επιπέδου προστασία του περιβάλλοντος και την 5
ενσωµάτωση περιβαλλοντικών ζητηµάτων στην προετοιµασία και θέσπιση σχεδίων και προγραµµάτων. Η εκπόνηση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) αποτελεί τον πυρήνα της διαδικασίας της ΣΠΕ. Σε εθνικό επίπεδο η εφαρµογή της Οδηγίας έρχεται να καλύψει το κενό της προστασίας του περιβάλλοντος σε αρχικό στάδιο σχεδιασµού και σε µεγάλη ή µικρή κλίµακα. Με την Οδηγία 2001/42 και µε την αντίστοιχη ΚΥΑ 107017/28.8.200, εισάγονται δύο ριζοσπαστικές καινοτοµίες: Η υποχρέωση της εκτίµησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων πριν από την έγκριση, όχι µόνο ενός συγκεκριµένου έργου (Ν. 3010/2002 ΦΕΚ Α91) αλλά και ενός νέου Προγράµµατος έργων και αναπτυξιακών παρεµβάσεων. Η ουσιαστική εµπλοκή του κοινού στην όλη διαδικασία της εκτίµησης των µελλοντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Για τον λόγο αυτό και σύµφωνα µε το άρθρο 2 της Οδηγίας, η εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός προγράµµατος και εν προκειµένω της Αναθεώρησης και Τροποποίησης του Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.).Ε. Τυρνάβου, δεν είναι απλά µία ακόµη µελέτη, αλλά µία διαδικασία µε τέσσερις (4) συνιστώσες. Εκπόνηση Περιβαλλοντικής Μελέτης ιεξαγωγή διαβουλεύσεων Συνεκτίµηση της περιβαλλοντικής µελέτης και των αποτελεσµάτων των διαβουλεύσεων. Παροχή πληροφοριών σχετικά µε τις τελικές αποφάσεις Ο σκοπός της παρούσης µελέτης δεν είναι να προσθέσει µία ακόµη γραφειοκρατική και πολλές φορές χρονοβόρα, διαδικασία αλλά να προσδώσει προστιθέµενη αξία στον αναπτυξιακό προγραµµατισµό καθώς ο Αναπτυξιακός Προγραµµατισµός και η Εκτίµηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αποτελούν δύο εργαλεία αµοιβαίας ενδυνάµωσης του συστήµατος προς την κατεύθυνση της Αειφόρου Ανάπτυξης. 6
Περιγραφή ΓΠΣ Το Γενικό Πολεοδοµικό Σχέδιο της.ε. Τυρναβού προωθεί την χωρική οργάνωση ολόκληρης της έκτασης της ηµοτικής Ενότητας (διοικητικά όρια του πρώην Καποδιστριακού Ο.Τ.Α.) µε: τον προσδιορισµό και οργάνωση των πολεοδοµηµένων και λοιπών προς πολεοδόµηση περιοχών οικιστικής ανάπτυξης για κατοικία και παραγωγικές δραστηριότητες, τον καθορισµό ευρέων κατηγοριών ζωνών χρήσης γης στην εκτός σχεδίου περιοχή απολύτου προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (Π.Ε.Π.) και ελέγχου ή και περιορισµού δόµησης (Π.Ε.Π..), ανάλογα µε τον κύριο χαρακτήρα κάθε ζώνης, τον καθορισµό κανονιστικών όρων δόµησης στις ζώνες ΠΕΠ και ΠΕΠ τον προσδιορισµό των όρων και περιορισµών προστασίας περιβάλλοντος των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, καθώς και τη διατύπωση των προτάσεων αναφορικά µε τη µεταφορική υποδοµή και τα δίκτυα κοινής ωφέλειας της περιοχής µελέτης. Πιο αναλυτικά ορίζονται: Οι Οικιστικοί υποδοχείς Α' κατοικίας Στον άτυπο οικιστικό υποδοχέα που έχει διαµορφωθεί στο Κριτήρι από τους Τσιγγάνους επιβάλλεται η ένταξη στο σχέδιο του οικισµού αυτού µε πολεοδόµησή του ως υποδοχέας Α' κατοικίας, ώστε να εξυγιανθεί οικιστικά και πολεοδοµικά και να αποκτήσει τους απαραίτητους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους. Οι Περιοχές Ειδικής Προστασίας (Π.Ε.Π.) στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισµών περιφέρεια της.ε. Τυρνάβου : Π.Ε.Π. 1 Ζώνη προστασίας ανάδειξης των ποταµών Πηνειού και Τιταρήσιου και των παραποτάµιων περιοχών τους Π.Ε.Π. 2 Ζώνη προστασίας ανάδειξης λιµνών και παραλίµνιων περιοχών Π.Ε.Π. 3 Ζώνη προστασίας ανάδειξης χορτολιβαδικών εκτάσεων και απλής γεωργικής γης Π.Ε.Π. 4 Ζώνη προστασίας και ανάδειξης γεωργικής γης πρώτης προτεραιότητας και αγροτικού τοπίου 7
Π.Ε.Π. 5 Ζώνη περιαστικού πρασίνου Πρ. Ηλία και ήπιας αναψυχής Π.Ε.Π. 6: Ζώνη προστασίας ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου και των πηγών της Αγίας Άννας Οι Περιοχές Περιορισµού και Ελέγχου όµησης (Π.Ε.Π..) στην εκτός σχεδίου περιοχή της ηµοτικής Ενότητας Τυρνάβου : ζώνες ανάπτυξης της κτηνοτροφίας σε κάθε Τοπική Κοινότητα, αλλά και στη ηµοτική Κοινότητα Τυρνάβου, µε τίτλο Π.Ε.Π.. 1 Ζώνη ανάπτυξης και λειτουργίας κτηνοτροφικών µονάδων ζώνες υποδοχής των µεταποιητικών δραστηριοτήτων και των δραστηριοτήτων χονδρεµπορίου µε τίτλο Π.Ε.Π..2 Ζώνη βιοτεχνίας βιοµηχανίας χαµηλής και µέσης όχλησης και χονδρεµπορίου Η ζώνη στα βορειοδυτικά του Τυρνάβου η οποία βρίσκεται σε επαφή µε τον οικισµό όπου έχει αναπτυχθεί ήδη αραιή εκτός σχεδίου δόµηση, µε τίτλο "Π.Ε.Π..3 Ζώνη προστασίας περιαστικού χώρου και ήπιας οικιστικής ανάπτυξης". ύο περιοχές για πολεοδόµηση, επιπλέον των ΠΕΠ 2, µε χρήση βιοτεχνίας βιοµηχανίας µέσης και χαµηλής όχλησης η µία και χονδρεµπορίου η άλλη στις περιοχές όπου εντοπίζονται οι µεγαλύτερες συγκεντρώσεις υφιστάµενων δραστηριοτήτων όπως περιγράφονται στη συνέχεια. Προς Πολεοδόµηση Περιοχή µε χρήση Χονδρεµπορίου (ΠΠΧ) Προς Πολεοδόµηση Περιοχή µε χρήση Βιοτεχνίας Βιοµηχανίας µέσης και χαµηλής όχλησης (ΠΠΒΒ) 1.4.2 Κατάσταση Περιβάλλοντος Τα στοιχεία που αναφέρονται σχετικά µε το φυσικό περιβάλλον της.ε. Τυρνάβου στηρίζονται στη µελέτη "Ολοκληρωµένο Τοπικό Πρόγραµµα Βιώσιµης Ανάπτυξης ήµου Τυρνάβου σε εφαρµογή της Habitat Agenda" και επικαιροποιήθηκαν µε τα τελευταία διαθέσιµα δεδοµένα από το ΥΠΕΚΑ όσον αφορά στις προστατευόµενες περιοχές. Το φυσικό περιβάλλον της.ε. χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους µε µεγάλη ποικιλοµορφία και εξαιρετικά τοπία ιδιαίτερα στις ηµιορεινές και 8
ορεινές περιοχές του που αποτελούν τµήµα του νότιου Ολύµπου. Οι διακριτές µονάδες οικοσυστηµάτων που εµφανίζονται στην ευρύτερη περιοχή της.ε. Τυρνάβου είναι οι αγροτικές εκτάσεις µε µονοετή φυτά και η κοινότητα των άγριων ζώων και των πτηνών. Το κλίµα της περιοχής, όπως και όλης της Π.Ε. Λάρισας παρότι κατατάσσεται στα µεσογειακά, όπως ολόκληρη η επικράτεια, έχει στοιχεία και χαρακτηριστικά που προσοµοιάζουν µε εκείνα του ηπειρωτικού κλίµατος. Στο αποτέλεσµα αυτό συντελεί ο φυσικός αποκλεισµός από τη θάλασσα µε συνεχείς οροσειρές µε µοναδική εξαίρεση την περιοχή της κοιλάδας των Τεµπών. Γι' αυτό οι θερµοκρασίες είναι ψυχρότερες το χειµώνα και θερµότερες το καλοκαίρι σε σχέση µε άλλες γειτονικές περιοχές που έχουν άνοιγµα προς τη θάλασσα. Η περιοχή της.ε. Τυρνάβου διασχίζεται από τον Τιταρήσιο ποταµό (Ξεριά ή Ξηριά), ο οποίος είναι ένας από τους πιο σηµαντικούς παραποτάµους του Πηνειού ποταµού στο πεδινό του τµήµα. Πηγάζει από τις δυτικές κλιτύες του Ολύµπου και κατευθυνόµενου δυτικά, νοτιοδυτικά συµβάλλει µε τον Πηνειό ποταµό. Βρίσκεται δε 70 µέτρα άνω της επιφάνειας της θάλασσας. Το συνολικό µήκος του ποταµού είναι 70 χιλιόµετρα και στο µεγαλύτερο µήκος του είναι µόνιµα κατακλυσµένος, θεωρούµενος ως συνεχούς ροής. Οι κύριες φυσιογνωµικές µονάδες βλάστησης που συναντώνται είναι οι κοινωνίες καλαµώνων µε κυρίαρχο είδος το αγριοκάλαµο (Phragmitis australis) και η παρυδάτια δενδρώδης βλάστηση µε κυρίαρχα φυτικά είδη τον πλάτανο, τις ιτιές και τις λεύκες. Η κλίση είναι ελάχιστη και η διάβρωση στα εδάφη των αποθέσεων του Πηνειού είναι µικρή, ενώ στα εδάφη των αποθέσεων του Τιταρήσιου µικρή έως µέτρια. Σύµφωνα µε το σύστηµα ταξινόµησης τύπων υγροτόπων της Συνθήκης Ραµσάρ που εγκρίθηκε στην 4η Συνάντηση των Συµβαλλόµενων Μελών στο Montreux το 1999, ο Τιταρήσιος ποταµός υπάγεται στην κατηγορία των εσωτερικών υγροτόπων και χαρακτηρίζεται ως ποταµός συνεχούς ροής, παρά το γεγονός ότι συχνά, µετά την έξοδό του από τη λεκάνη απορροής, δεν εµφανίζει διαρκή ροή. Οι σπουδαιότερες σηµερινές αξίες του ποταµού είναι η αρδευτική του σηµασία η οποία είναι µεγάλη µε πτωτική όµως αποτελεσµατικότητα λόγω της µείωσης των υδάτινων αποθεµάτων του τα τελευταία χρόνια και η αναψυχή, η οποία είναι όµως µέσης αξίας. Επίσης, 3 χλµ. έξω από το Αργυροπούλι βρίσκεται η λίµνη Μάτι Τυρνάβου, η οποία µαζί µε τον Πηνειό αποτελούν τους µοναδικούς υδροβιότοπους της Π.Ε.. Το Μάτι αποτελεί σήµερα τη µοναδική φυσική λίµνη της Θεσσαλίας και παρά τη µικρή της έκταση (250 στρ.) αποτελεί τον πυρήνα ενός οικοσυστήµατος µε πλούσια 9
χλωρίδα και πανίδα. Στην περιοχή εκβάλλει επίσης ο χείµαρρος Ρέµα ο οποίος κατέρχεται, βορειοδυτικά, από πηγές που αναβλύζουν στις νότιες βουνοκορφές του Κάτω Ολύµπου, καθώς και µικροί χείµαρροι από την πλευρά του οικισµού του Βρυότοπου. Πολύ µικρό τµήµα του Πηνειού Ποταµού διέρχεται στα νότια του οικισµού Πλατανουλίων του Τ.. έντρων, στη θέση «Ρουµάνι» όπου εντοπίζεται και αξιόλογο παραποτάµιο δάσος, ένα από τα τελευταία υπολείµµατα του θεσσαλικού κάµπου. Οργανωµένοι χώροι περιαστικού πρασίνου αποτελούν ο Προφήτης Ηλίας στον Τύρναβο, η Αγία Παρασκευή στο Αργυροπούλι, το άλσος του αµασίου και ο Άγιος Αντώνιος στα έντρα. Όσον αφορά στις προστατευόµενες περιοχές στην.ε. Τυρνάβου εντοπίζονται οι εξής περιοχές του δικτύου Natura 2000, σύµφωνα µε τον εθνικό κατάλογο όπως δηµοσιεύτηκε στον Ν. 3937/2011 " ιατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ 60/Α/2011) Η περιοχή µε κωδικό GR1420001 (SCI Τόπος Κοινοτικής Σηµασίας) Κάτω Όλυµπος Καλλιπεύκη Η περιοχή µε κωδικό GR1420008 (SPA Ζώνη Ειδικής Προστασίας) Κάτω Όλυµπος Όρος Γκουνταµάνι και Κοιλάδα Ροδιάς Η περιοχή µε κωδικό GR1420009 (SPA Ζώνη Ειδικής Προστασίας) Στενά Καλαµακίου και όρη Ζάκρου Η περιοχή µε κωδικό GR1420013 (SPA Ζώνη Ειδικής Προστασίας) Περιοχή Τυρνάβου Περιβαλλοντικές επιπτώσεις Όπως προαναφέρθηκε, απώτερος στόχος της παρούσας είναι η αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εφαρµογή των µέτρων κατευθύνσεων του προτεινόµενου Σχεδίου. Η αξιολόγηση αυτή πραγµατοποιήθηκε µε βάση τις κατευθύσεις και περιβαλλοντικές παραµέτρους που προτείνει η οδηγία 2001/42/ΕΚ περί «της εκτίµησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων». Οι παράµετροι είναι: η βιοποικιλότητα, ο πληθυσµός, η υγεία των ανθρώπων, το έδαφος, τα ύδατα, ο αέρας, οι κλιµατικοί παράγοντες, τα υλικά περιουσιακά στοιχεία, η πολιτιστική κληρονοµιά συµπεριλαµβανοµένης της αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής κληρονοµιάς και το τοπίο. Εκτός των παραπάνω 10
εξετάζονται και οι επιδράσεις που έχουν στο περιβάλλον οι σχέσεις µεταξύ των ανωτέρω παραγόντων. Στο πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται συνοπτικά τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης. ΠΙΝΑΚΑΣ 1-Π1: Συνολική παρουσίαση των επιπτώσεων του Σχεδίου Αναθεώρησης και Τροποποίησης του Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδίου (ΓΠΣ) Ε Τυρνάβου Παράµετροι Περιβάλλοντος Βιοποικιλότητα χλωρίδα-πανίδα Επιπτώσεις -έως+ Συνοπτική αξιολόγηση - Σχολιασµός Το προτεινόµενο σχέδιο έχει έχει ιδιαίτερη οικολογική κατεύθυνση, προστατεύει και διαφυλάττει τη χλωρίδα και πανίδα της περιοχής µελέτης, προστατεύει τους βιοτόπους και τα είδη. Οι προτεινόµενες χρήσεις γης, όροι και περιορισµοί καθώς και µέτρα των Ζωνών ΠΕΠ και ΠΕΠ διατηρούν την ακεραιότητα των τόπων του δικτύου Natura. Πληθυσµός και Ανθρωπινή Υγεία Θετικές επιπτώσεις αναµένονται από την πρόταση προστασίας του δάσους «Ρουµάνι» στα Πλατανούλια, Αρνητικές επιπτώσεις αναµένονται σε περίπτωση ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων και κατασκευής νέων υποδοµής χωρίς παράλληλη λήψη κατάλληλων µέτρων προστασίας ή αποκατάστασης του περιβάλλοντος και κατ επέκταση της βιοποικιλότητας. + Τα µέτρα και οι κατευθύνσεις του προτεινόµενου σχεδίου αναµένεται να συνεισφέρουν σηµαντικά στη βελτίωση της ζωής και της δηµόσιας υγείας των κατοίκων της περιοχής µελέτης. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από τα µέτρα ανάπτυξης της οικονοµίας. Οι οικονοµικές δραστηριότητες προτείνονται µε βασικό γνώµονα το σεβασµό προς το περιβάλλον. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις στη δηµόσια υγεία καθώς προτείνονται µέτρα οργάνωσης των κτηνοτροφικών µονάδων, αποκατάστασης σηµειακών ρυπάνσεων, προστασίας των υδάτινων πόρων καθώς και των απαιτούµενων αστικών υποδοµών. Έδαφος - έως+ Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από την εφαρµογή µέτρων για τη προστασία του εδάφους. Επίσης, θετικές επιπτώσεις αναµένονται µε την εφαρµογή περιορισµών για τη βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από τα µέτρα ενίσχυσης υφιστάµενων αναχωµάτων, κατασκευής αντιπληµµυρικών έργων. Αρνητικές επιπτώσεις αναµένονται στην περιοχή προς πολεοδόµηση (Κριτήρι) καθώς η προτεινόµενη αλλαγή χρήσης γης από γεωργική σε οικοδοµήσιµη προκαλεί άσκηση πίεσης στο 11
έδαφος. Αρνητικές επιπτώσεις αναµένονται σε περίπτωση ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων και κατασκευής νέων υποδοµής χωρίς την εφαρµογή κατάλληλων µέτρων και δράσεων προστασίας και χωρίς την τήρηση της νοµοθεσίας των περιβαλλοντικών όρων και των απαραίτηταων µέτρωνπρόληψης της ρύπανσης από απορρίµµατα, υγρά και στερεά απόβλητα. Ύδατα -έως+ Αρκετά κοινά στοιχειά υπάρχουν µε την παραπάνω παράµετρο Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από τα µέτρα και περιορισµούς που προτείνονται στις ζώνες ΠΕΠ 1 και ΠΕΠ 2. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από την οριοθέτηση των ρεµάτων, διευθέτησης της κοίτης του Τιταρήσιου καθώς και από τα προτεινόµενα έργα εµπλουτισµού του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από τον καθαρισµό των τοπικών ρυπάνσεων στις κοίτες των πόταµων και ρεµάτων. Αναµένονται πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από τις πιέσεις του υδροφόρου ορίζοντα για την ικανοποίηση των υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών. Αέρας -έως+ Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από την προώθηση των ΑΠΕ (διασυνοριακές επιπτώσεις) Κλιµατικοί Παράγοντες Θετικές επιπτώσεις αναµένονται µε την εφαρµογή περιορισµών για τη βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος Αναµένονται θετικές επιπτωσεις από τα προτεινόµενα έργα αστικής υποδοµής (αστικό πράσινο, πεζοδροµήσεις, αναδιαµόρφωση κυκλοφορίας, κόµβοι roundabaout) Η ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων και κατασκευής νέων έργων, χωρίς την εφαρµογή των κατάλληλων µέτρων και δράσεων προστασίας ενδέχεται να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις + Η προστασία της βιοποικιλότητας που προάγει το προτεινόµενο σχέδιο αποτελεί σηµαντική παράµετρο αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής Αναµένονται θετικές επιπτώσεις στην κλιµατική αλλαγή και στις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου από την προώθηση των ΑΠΕ καθώς και από τον προσανατολισµό εγκατάστασης και λειτουργίας δραστηριοτήτων χαµηλής όχλησης, σύµφωνα µε τις επιτρεπόµενες χρήσεις. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις στην κλιµατική αλλαγή και στις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου από την ενδεχόµενη βελτίωση των κυκλοφοριακών ρυθµίσεων στον Τύρναβο. Υλικά -έως+ Οι προτεινόµενοι όροι και περιορισµοί προστατεύουν τα περιουσιακά στοιχειά των 12
Περιουσιακά στοιχεία κάτοικων και ως εκ τούτου οι επιπτώσεις εκτιµούνται ως θετικές. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις λόγω των προτεινόµενων αναπλάσεων µε τις οποίες προστατεύονται και αναδεικνύονται τα υλικά περιουσιακά στοιχεία του οικισµού. Πολιτιστική κληρονοµιά Αναµένονται αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία των υφιστάµενων κτηνοτροφικών µονάδων που λειτουργούν χωρίς τις σχετικές άδειες στην περιοχή µελέτης λόγω των προτεινόµενων χρήσεων στη ζώνη ΠΕΠ -1. Αναµένονται αρνητικές επιπτώσεις κατά την εφαρµογή της παρ-5 του άρθ-7 του Ν.3325/2005, στους κύριους των οχλουσών δραστηριοτήτων που βρίσκονται εντός του οικισµού του Τυρνάβου, οι οποίες θα πρέπει να µετακινηθούν στην ΠΠΒΒ + Αναµένονται θετικές επιπτώσεις µε τους προτεινόµενους όρους και µέτρα µε τους οποίους προστατεύεται και διατηρείται η πολιτιστική κληρονοµιά, ενώ προτείνεται η οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου της Λούντζιας από την αρµόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟ, σύµφωνα µε το άρθρο 12 παρ. 2 του Ν. 3028/2002 Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από το προτεινόµενο δίκτυο οικοπολιτιστικών διαδροµών/ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων αναδεικνύεται η πολιτισµική κληρονοµιά της περιοχής µελέτης. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις µε την ανάδειξη της περιοχής «Τούµπας» & «Μαχαλά» καθώς και µε την βελτίωση της αρχιτεκτονικής των κτιρίων. Αναµένονται θετικές επιπτώσεις µε τις προτεινόµενες χρήσεις γης στην ΠΕΠ-6. Τοπίο -έως+ Αναµένονται θετικές επιπτώσεις από τον καθορισµό της δόµησης, την οργάνωση των χρήσεων γης ώστε να µην υπάρχουν συγκρούσεις ασύµβατων χρήσεων, τα έργα αποκατάστασης σε υποβαθµισµένες περιοχές και τη βελτίωση της αισθητικής του τοπίου. Βελτίωση της αισθητικής του τοπίου αναµένεται να υπάρξει από την εφαρµογή µέτρων για αποκατάσταση του φυικού περιβάλλοντος γενικότερα. Αντιµετώπιση επιπτώσεων Βιοποικιλότητα, χλωρίδα και πανίδα Οι ανθρωπογενείς επιδράσεις στην χλωρίδα της περιοχής αφορούν σε επεµβάσεις εκχερσώσεων, αµµοληψίες, και γενικότερα κακοποιήσεις του αναγλύφου και της χλωρίδας στις όχθες του π.τιταρήσιου, µε αποτέλεσµα σήµερα η κοίτη να παρουσιάζει την εικόνα της υποβάθµισης. 13
Γενικότερες ανθρωπογενείς επιδράσεις έχουν γίνει σε εδάφη ώστε να µετατραπούν σε εδάφη γεωργικών καλλιεργειών. Οι επεµβάσεις αυτές στις καλλιεργούµενες πεδινές εκτάσεις και την εξαφάνιση των φυσικών φραχτών (µε βλάστηση), των αγροκτηµάτων, εκτιµάται ότι προκαλούν αρνητικές επιδράσεις και σε πολλά είδη της πανίδας αφού εξαφανίστηκαν ή κακοποιήθηκαν οι βιότοποι όπου διαβιούσαν τα διάφορα είδη. Αρνητικές επιδράσεις συνεχίζουν να υπάρχουν στην πανίδα της πεδινής περιοχής µε τις µονοκαλλιέργειες αλλά και τη χρήση φυτοφαρµάκων. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην πανίδα επικεντρώνονται στην υπερβολική χρήση φυτοφαρµάκων και λιπασµάτων στις καλλιεργούµενες εκτάσεις, στον δραστικό περιορισµό των βιοτόπων και χώρων αναπαραγωγής και σε σηµαντικό βαθµό στο κυνήγι. Τα τοξικά παράγωγα των φυτοφαρµάκων εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα προκαλώντας γενετικές αλλοιώσεις, δηλητηριάσεις και θανάτους αρπακτικών πουλιών αλλά και άλλων ειδών πανίδας, που είναι οι ανώτεροι κρίκοι της Τέλος, η υποβάθµιση των εδαφικών και υδατικών πόρων, όπως περιγράφεται σε επόµενες παραγράφους, έχει επηρεάσει δυσµενώς και τη χλωρίδα πανίδα της περιοχής µελέτης. Στα πλαίσια του προτεινόµενου Σχεδίου, αναµένεται η κατασκευή νέων υποδοµών, η ανάπτυξη νέων επενδύσεων, η χωρική οργάνωση δραστηριοτήτων και υπηρεσιών, η ανάπτυξη τουριστικών επενδύσεων/υποδοµών, πολεοδοµήσεις και τέλος η ανάπτυξη των µεταφορών. Για να υλοποιηθούν όλα αυτά αναγκαία είναι η κατάληψη εδαφών και η αποµάκρυνση της χλωρίδας µε ανάλογη βέβαια επίδραση και στην πανίδα. Για να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι επιπτώσεις αυτές θα πρέπει να ληφθούν αυστηρά περιοριστικά µέτρα ως προς τη χωροθέτηση και τις προδιαγραφές κατασκευής και λειτουργίας σε σχέση µε τον ενεργειακό τοµέα και την προστασία των υδάτινων πόρων. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν µέτρα αποκατάστασης της φυτοκάλυψης µε κατάλληλα είδη χλωρίδας και προστασίας της πανίδας. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει στις περιοχές που παρουσιάζουν ιδιαίτερο οικολογικό ενδιάφερον, στις ζώνες όπου θα επιτρέπονται οι αναπτυξιακές επενδύσεις και τα έργα, όπου οι παρεµβάσεις θα πρέπει να είναι ήπιες και να συµπεριλαµβάνουν έργα προστασίας και αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. 14
Επίσης, στις περιοχές όπου προβλέπονται ψυχαγωγικές, αθλητικές και τουριστικές δραστηριότητες θα πρέπει να προβλεφθούν µέτρα περιορισµού της ρύπανσης και ηχορύπανσης από τους επισκέπτες, καθώς και µέτρα επιτήρησης των χώρων αυτών για να µην υπάρξουν επιπρόσθετες επιπτώσεις λόγω της αµέλειας των επισκεπτών. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Μεταβολή της έκτασης των οικοτόπων (%) 2. Ποσοστό των προστατευόµενων περιοχών που βελτιώθηκε η κατάστασή τους 3. Βαθµός κατάτµησης οικοσυστηµάτων 4. Ποσοστό των προστατευόµενων περιοχών που παρακολουθούνται 5. Ρυθµός µείωσης ή αύξησης των πληθυσµών των προστατευόµενων ειδών (κατά είδος εάν είναι εφικτό) 6. Ισοζύγια πρασίνου 7. Έκταση αποκατεστηµένων/ επαναφυτεµένων περιοχών 8. Απώλειες ειδών πανίδας (%) 9. Έκταση δασών και δασικών εκτάσεων 10. Αριθµός δασικών πυρκαγιών Καµένη έκταση Αναδασωθείσες εκτάσεις 11. Επικινδυνότητα εµφάνισης πυρκαγιών Πληθυσµός και ανθρώπινη υγεία Το προτεινόµενο Σχέδιο προάγει τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την αειφόρος ανάπτυξη των επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, εξασφαλίζει την ποιότητας των µετακινήσεων και των καθηµερινών λειτουργιών των πολιτών και αναβαθµίζει και προστατεύει το περιβάλλον µέσα στο οποίο ζουν. Εντούτοις προτείνονται τα παρακάτω διοικητικά µέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειµένου να έχουµε το επιθυτό αποτέλεσµα στην εφαρµογή τουσχεδίου και τα οποία αφορούν: 1. Την παρακολούθηση από την πολιτεία της τήρησης της νοµοθεσίας και των εγκεκριµένων Περιβαλλοντικών Όρων από όλους τους εµπλεκόµενους, 2. Την πρόβλεψη της οµαλής και εύρυθµης πρόσβασης και διέλευσης των οχηµάτων και ειδικά των βαρέων οχηµάτων, αποφεύγοντας, στο βαθµό που αυτό είναι αυτό δυνατό, τις διελεύσεις από αστικές περιοχές, 15
3. Την εφαρµογή µέτρων ρύθµισης της κυκλοφορίας για αποφυγή των συµφορήσεων κυρίως στο αστικό κέντρο του Τυρνάβου, 4. Την προώθηση Σχεδίου οργάνωσης των ΜΜΜ από και προς τις περιοχές συγκέντρωσης δραστηριοτήτων, 5. Την κατασκευή ηχοπετασµάτων και ηχοµονωτικών έργων (βιοµηχανία και γενικά µεταποίηση) για τη µείωση της ηχορύπανσης στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται απαραίτητο και Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Επίπεδα θορύβου στην περιοχή µελέτης, 2. Πλήθος καταγγελιών ανά έτος ως προς την όχληση από την ηχορύπανση και την έλλειψη µέτρων συλλογής απορριµµάτων και διαχείρισης αποβλήτων (υγρών και στερεών) και 3. Προσδόκιµα έτη υγιούς ζωής του πληθυσµού. Έδαφος Πιέσεις από τοπροτεινόµενο Σχέδιο προβλέπονται να προκύψουν από τα νέα κατασκευαστικά έργα που θα γίνουν κατά την επέκταση των υποδοµών και των οικονοµικών δραστηριοτήτων κάθε τύπου. Ιδιαίτερα έντονες αναµένονται να είναι οι πιέσεις στα σηµεία όπου θα συγκεντρώνουν λειτουργίες ή επιχειρήσεις του δευτερογενούς και τριτογενούς τοµέα. Προκειµένου οι πιέσεις αυτές να είναι πιο ήπιες, καθώς ανασταλτικά µέτρα θα οδηγήσουν στην αναστολή της ανάπτυξης, θα πρέπει να εφαρµοστούν τα ακόλουθα: 1. Αυστηρά περιοριστικά µέτρα ως προς τη χωροθέτηση και τις προδιαγραφές κατασκευής και λειτουργίας των νέων έργων, 2. Τήρηση των σχετικών νοµικών διατάξεων και των εγκεκριµένων Περιβαλλοντικών Όρων, 3. Αποκαταστάσεις των χώρων επέµβασης µε φυτεύσεις και αναπλάσεις, 4. Έργα αντιπληµµυρικής και αντιδιαβρωτικής προστασίας, 5. Εντατικοί έλεγχοι στις µεταποιητικές µονάδες σχετικά µε τη διαχείριση των αποβλήτων (όλων των κατηγοριών) και την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων γενικότερα, 6. Εφαρµογή προγραµµάτων διαχείρισης απορριµµάτων στους πολιτιστικούς, αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους και 16
7. Εφαρµογή προγραµµάτων διαχείρισης απορριµµάτων, τους πόλους αναψυχής και αθλητισµού και στις ευαίσθητες φυσικές περιοχές όπου ήδη έχουν επισκεψιµότητα ή αναµένεται να αυξηθεί. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Πλήθος αποκαταστάσεων χώρων/ Πλήθος επεµβάσεων 2. Πλήθος έργων προστασίας εδάφους από την διάβρωση/πλήθος επεµβάσεων 3. Αριθµός αναπλάσεων/ φυτεύσεων που υλοποιήθηκαν σε σχέση µε τις απαιτούµενες 4. Αριθµός εγκατεστηµένων και λειτουργούντων µέτρων πρόληψης προστασίας από διαρροές 5. Ποσότητες στερεών αποβλήτων που διατίθενται σε ΧΥΤΑ 6. Ποσότητες υγρών αποβλήτων που δεν καταλήγουν σε ΒΙΟΚΑ Ύδατα Στο πλαίσιο του προτεινόµενου Σχεδίου έχουν προβλεφθεί δράσεις προστασίας των υδατικών πόρων της περιοχής. Επίσης προβλέπονται µέτρα πρόληψης της ρύπανσης. Ορίζει την ολοκλήρωση των έργων υποδοµής για τη συλλογή, επεξεργασία και διάθεση των αστικών λυµάτων. Παρόλα αυτά, οµοίως µε την περίπτωση του εδάφους, αναµένονται επιπτώσεις από τις αναπτυξιακές δραστηριότητες. Οι επιπτώσεις αυτές σχετίζονται µε την ρύπανση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων και την µείωση της ποσότητας των υδάτων λόγω της ανάπτυξης της µεταποιητικής δραστηριότητας και των καλλιεργειών. Τα µέτρα που πρέπει, επιπλέον των οριζόµενων από το Σχέδιο, να ληφθούν είναι: 1. Η χωροθέτηση των νέων αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σε περιοχές που δεν θα θίγουν τα υπόγεια και επιφανειακά ύδατα και η αποµάκρυνση των δραστηριοτήτων αυτών από τις ήδη επιβαρηµένες περιοχές, 2. Η παρακολούθηση της τήρησης των νοµικών διατάξεων σχετικά µε τη χρήση και διαχείριση των υδάτων από τη βιοµηχανία, τις τουριστικές επενδύσεις και τον αγροτικό τοµέα, 3. Η τήρηση των εγκεκριµένων περιβαλλοντικών όρων σχετικά µε τη χρήση νερού και την επεξεργασία και διάθεση των αποβλήτων και η εντατικοποίηση των ελέγχων της εφαρµογής τους, 17
4. Η παρακολούθηση της ποιότητας και ποσότητας των υδάτων στις περιοχές συγκέντρωσης δραστηριοτήτων, 5. Ενθάρρυνση της χρήσης τεχνολογιών εξοικονόµησης και επαναχρησιµοποίησης νερού από τις βιοµηχανικές και κτηνοτροφικές µονάδες της περιοχής και 6. Αποµάκρυνση των δραστηριοτήτων που έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στα θαλάσσια ύδατα και δεν είναι απαραίτητη η χωροθέτησή τους σε παράκτιες περιοχές. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Αλλαγές στις παραµέτρους των µετρήσεων της ποιότητας των υδάτων 2. Βελτίωση ποιότητας επιφανειακών υδάτων 3. Βελτίωση ποιότητας υπόγειων νερών 4. Βελτίωση υδατικού ισοζυγίου υπόγειων νερών 5. Χρήση νερού ανά τοµέα δραστηριότητας (%) 6. Ποσοστό ανακύκλωσης νερού 7. Ποσοστό πληθυσµού συνδεδεµένο σε ΕΕΛ 8. Αριθµός κυρώσεων για παραβάσεις της ισχύουσας νοµοθεσίας περί διαχείρισης υδάτων και επεξεργασίας και διάθεσης υγρών αποβλήτων. Ατµόσφαιρα και κλιµατικοί παράγοντες Η ποιότητα της ατµόσφαιρας της περιοχής µελέτης είναι σχετικά πολύ καλή Παρόλα αυτά η ατµόσφαιρα αναµένεται να επηρεαστεί δυσµενώς στις ζώνες οικονοµικών/επιχειρηµατικών/εµπορικών δραστηριοτήτων και στις περιοχές τουριστικής δραστηριότητας και αναψυχής. Σχετικά µε τις παραµέτρους αυτές τα µέτρα που πρέπει να ληφθούν για τον περιορισµό των επιπτώσεων αφορούν : 1. Συχνοί έλεγχοι των εµπλεκόµενων για την τήρηση των κείµενων νοµικών διατάξεων και των εγκεκριµένων Περιβαλλοντικών Όρων, 2. Αυστηρό έλεγχο στα οχήµατα για κατοχή ισχύουσας κάρτας ελέγχου καυσαερίων, 18
3. Πρόβλεψη της οµαλής και εύρυθµης πρόσβασης των οχηµάτων και ειδικά των βαρέων οχηµάτων, αποφεύγοντας, στο βαθµό που αυτό είναι αυτό δυνατό, τις διελεύσεις από αστικές περιοχές. 4. Εφαρµογή µέτρων ρύθµισης της κυκλοφορίας για αποφυγή των συµφορήσεων στις ζώνες συγκέντρωσης δραστηριοτήτων. 5. Πρόβλεψη για θέσεις µόνιµης και προσωρινής στάθµευσης. 6. Προώθηση Σχεδίου οργάνωσης των ΜΜΜ από και προς τις περιοχές συγκεντρώσεως δραστηριοτήτων. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Πλήθος εφαρµογής µέτρων πρόληψης και περιορισµού της ατµοσφαιρικής ρύπανσης 2. Εκποµπές αερίων θερµοκηπίου ανά πηγή και ανά τοµέα δραστηριότητας (%) 3. Ποσοστό αύξησης/ µείωσης των εκποµπών αερίων θερµοκηπίου 4. Κυκλοφοριακοί φόρτοι Υλικά περιουσιακά στοιχεία Γενικά, από το σύνολο των µέτρων και κατευθύνσεων που προβλέπονται από το προτεινόµενο Σχέδιο, αναµένεται ότι θα υπάρξει αύξηση της αξίας των υλικών περιουσιακών στοιχείων. Βέβαια, λόγω της οργάνωσης της ζώνης ΠΕΠ 1 και της ΠΠΒΒ, θα προκαλέσουν αντιδράσεις αρχικά από τους θιγόµενους. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Ποσοστό µεταβολής των χρήσεων γης 2. Ποσοστό µεταβολής της αξίας των περιουσιακών στοιχείων στην γειτνιάζουσα περιοχή 3. Έκταση εγκαταλελειµµένης υποβαθµισµένης γης 4. Πλήθος νέων κατοικιών Πολεοδοµική ανάπτυξη Πολιτιστική κληρονοµιά Το προτεινόµενο Σχέδιο προβλέπει µια σειρά µέτρων προστασίας και ανάδειξης των στοιχείων της αρχαιολογικής, πολιτιστικής και ιστορικής κληρονοµιάς. Από τα µέτρα και τις κατευθύνσεις που σχετίζονται µε την πολιτιστική κληρονοµιά δεν 19
προβλέπονται δυσµενείς επιπτώσεις καθώς υπάρχει πρόνοια προστασίας και ανάδειξής τους. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Πλήθος στοιχείων ιστορικής, πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονοµιάς που αποκαταστάθηκαν 2. Πλήθος επισκεπτών Τοπίο Στο προτεινόµενο Σχέδιο υπάρχει µια σειρά µέτρων και κατευθύνσεων σχετικά µε την διατήρηση και ενίσχυση των χώρων αστικού και περιαστικού πράσινου. Κατά την εφαρµογή του προτεινόµενου Σχεδίου οι παρεµβάσεις που έχουν ήδη αναφερθεί για τη βιοποικιλότητα και χλωρίδα, το έδαφος και τα ύδατα αναµένονται να επηρεάσουν θετικά το τοπίο. Τα µέτρα που θα πρέπει να εφαρµοστούν είναι ένας συνδυασµός των µέτρων που έχουν προταθεί σχετικά µε τη βιοποικιλότητα και χλωρίδα, το έδαφος και τα ύδατα και αυτών που ήδη προβλέπονται από το Σχέδιο. Επιπλέον, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή έτσι ώστε οι περιοχές που είναι ήδη επιβαρηµένες περιβαλλοντικά να µη χρησιµοποιηθούν για τη συγκέντρωση βιοµηχανικών δραστηριοτήτων, µε την αιτιολογία ότι είναι έτσι και αλλιώς υποβαθµισµένες. Προτεινόµενοι είκτες Παρακολούθησης: 1. Ποσοστό εφαρµογής µέτρων αποκατάστασης ή ενσωµάτωσης στο τοπίο της περιοχής παρέµβασης 2. Βαθµός αποκατάστασης τοπίου Προτεινόµενο σύστηµα παρακολούθησης Στην προηγούµενη παράγραφο παρουσιάσθηκαν οι δείκτες παρακολούθησης που θα µπορούσαν ανά περιβαλλοντικό θέµα να χρησιµοποιηθούν κατά την υλοποίηση των παρεµβάσεων του Σχεδίου, προκειµένου να ικανοποιήσουν τις σχετικές απαιτήσεις της Οδηγίας 2001/42/EE. 20