EΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1,2,4,9 ΚΕΦΑΛΑΙΑ Εξεταζόμενο μάθημα Συκούδη Κωνσταντίνα Διδάσκων/επιβλέπων καθηγήτρια 3:00 ώρες Διάρκεια εξέτασης Ονοματεπώνυμο εξεταζόμενου
Όνομα: Βιολογία Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Επαναληπτικό Διαγώνισμα ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1,2,4,9 Ημερομηνία: Διδάσκων καθηγητής : Βαθμός % ή /20 Παρατηρήσεις: ΘΕΜΑ Α Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση η οποία συμπληρώνει σωστά την πρόταση. Α1. Ο όρος αποικία αναφέρεται: Α. σε μία ομάδα πανομοιότυπων πολυκύτταρων οργανισμών Β. σε ένα οποιοδήποτε σύνολο μικροοργανισμών Γ. σε ένα σύνολο μικροοργανισμών διαφορετικών στελεχών Δ. σε μια ομάδα μικροοργανισμών κλώνων ενός αρχικού κυττάρου που αναπτύσσονται σε στερεή καλλιέργεια. Α2. Στο πείραμά τους ο Avery και οι συνεργάτες του: Α. διαχωρίστηκαν τα συστατικά των αδρών βακτηρίων σε υδατάνθρακες, πρωτεϊνες, λιπίδια, RNA και DNA. B. διαπίστωσαν ότι το συστατικό που προκάλεσε το μετασχηματιμό των λείων στελεχών σε αδρά ήταν το DNA. Γ. ανάμειξαν νεκρά λεία βακτήρια με ζωντανά αδρά και με το μείγμα μόλυναν ποντικούς που αυτοί πέθαναν. Δ. διαπίστωσαν ότι το βιολογικό μακρομόριο που μετασχημάτισε τα αδρά ζωντανά στελέχη πνευμονιόκοκκου σε στελέχη που ήταν ικανά να προκαλέσουν πνευμονία στα ποντίκια, ήταν το DNA. Α3. Το DNA απαντάται συνδεδεμένο με το RNA με ομοιοπολικό δεσμό: Α. κατά τη μεταγραφή
Β. κατά τη μετάφραση Γ. κατά την υβριδοποίηση Δ. κατά την αντιγραφή Α4. Σε ένα υγρό θρεπτικό υλικό που περιέχει σε ίσες συγκεντρώσεις γλυκόζη και λακτόζη και αυτές είναι οι μοναδικές πηγές άνθρακα που περιέχει, το E.Coli: Α. εκφράζει συνεχώς Β. αφού η συγκέντρωση της γλυκόζης μειωθεί αρκετά, εκφράζει το οπερόνιο. Γ. αφού εξαντληθεί η λακτόζη, ο επαγωγέας συνδέεται με τον καταστολέα Δ. δεν εκφράζει το ρυθμιστικό γονίδιο αν δεν εκφραστεί πρώτα το οπερόνιο Α5. Ποιο από τα παρακάτω μπορεί να επιτευχθεί με επιλεκτικες διασταυρώσεις των ζώων: Α. η αύξηση της παραγωγής της ινσουλίνης τους Β. η παραγωγή της ανθρώπινης α 1 -αντιθρυψίνης Γ. η παραγωγή της ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης Δ. η παραγωγή της ανθρώπινης ινσουλίνης Α6. Ο πίνακας αφορά στις cdna και τις γονιδιωματικές βιβλιοθήκες. Να συμπληρώσετε με (+) τις στήλες ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους ή εάν επιτελούνται οι διαδικασίες που αναγράφονται κατά την κατασκευή των βιβλιοθηκών. Απομόνωση ολικού RNA Απομόνωση DNA Αντίστροφη μεταγραφή Αντιγραφή Αποδιάταξη RNA- DNA Αποδιάταξη δίκλωνων DNA Περιλαμβάνονται υποκινητές Μεγαλύτερος αριθμός κλώνων Υβδιδοποίηδη με ανιχνευτή Προσθήκη αντιβιοτικού Δεν περιέχονται εσώνια Μέσω αυτής είναι δυνατή η μελέτη του όλου γονιδιώματος των οργανισμών Μέσω αυτής είναι δυνατή η παραγωγή πρωτεϊνών του δότη στα κύτταρα-ξενιστές cdna Γονιδιωματική (μονάδες 10) ΘΕΜΑ Β Β1. Στο γονιδίωμα ενός βακτηρίου υπάρχουν δύο οπερόνια. Το ένα οπερόνιο αποτελείται από δύο (2) δομικά γονίδια και το άλλο από τρία (3) δομικά γονίδια. Το καθένα από τα οπερόνια έχει το δικό του ρυθμιστικό γονίδιο. α) Πόσα γονίδια υπάρχουν συνολικά στα δύο οπερόνια; β) Πόσα mrna παράγονται από το κάθε οπερόνιο; γ) Πόσες πρωτεϊνες κωδικοποιούνται από το κάθε οπερόνιο; (μονάδες 12)
Β2. Η αλληλουχία 5 ΑΑGCTT 3 (και η συμπληρωματική της) υπάρχει μόνο μία φορά στο πλασμίδιο Ti στο εσωτερικό του γονιδίου που προκαλεί εξογκώματα στα φυτά. Η αλληλουχία αυτή αναγνωρίζεται από την περιοριστική ενδονουκλεάση HindIII και τέμνεται μεταξύ Α και Α. Η παρακάτω αλληλουχία αποτελεί τμήμα του γενετικού υλικού του Bacillus thuringiensis που πριέχει το γονίδιο για την παραγωγή της εντομοτοξίνης: 5 GCGCGAAGCTTGCGGATGGGGCACGCGAGGCCTCATTAGAAATAAGCTTCACAC 3 3 CGCGCTTCGAACGCC TACCCCG TGCGCTCCGGAGTAATCTTTATTCGAAGTGTG 5 α. Να εξηγήσετε με ποια διαδικασία είναι δυνατή η παραγωγή της εντομοτοξίνης από φυτικά κύτταρα σόγιας με τη βοήθεια της συγκεκριμένης περιοριστικής ενδονουκλεάσης και του πλασμιδίου Ti. (Μονάδες 7) β. Ποια είναι η αλληλουχία αμινοξέων της εντομοτοξίνης που θα παραχθεί στα κύτταρα της σόγιας; ΘΕΜΑ Γ Γ1. Το πλασμίδιο που απεικονίζεται στο σχήμα χρησιμοποιείται ως φορέας κλωνοποίησης με τη χρήση μίας περιοριστικής ενδονουκλεάσης. Στο σχήμα απεικονίζονται επίσης δύο γονίδια ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά που φέρει το πλασμίδιο, οι υποκινητές τους, η θέση έναρξης αντιγραφής του και οι θέσεις που τέμνουν το πλασμίδιο οι περιοριστικές ενδονουκλεάσες Ν και Ζ. Αντλώντας πληροφορίες από το σχήμα, να εξηγήσετε ποια περιοριστική ενδονουκλεάση (Ν ή Ζ) είναι κατάλληλη για την κατασκευή του ανασυνδυασμένου πλασμιδίου. Επίσης, να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο επιλέγονται τα βακτήρια που μετασχηματίζονται με το εν λόγω πλασμίδιο από εκείνα που δεν δέχθηκαν πλασμίδιο. (μονάδες 12,5) Γ2. Στο ακόλουθο σχήμα απεικονίζεται τμήμα DNA που περιέχει υποκινητή και γονίδιο, σε ένα σημείο του οποίου υπάρχει θέση έναρξης αντιγραφής, όπως απεικονίζεται στο σχήμα. α. Να σημειώσετε την κωδική αλυσίδα του γονιδίου β. Ποια από τις δύο αλυσίδες [(α) ή (β)] του γονιδίου αντιγράφεται με συνεχή τρόπο; (α) θέση έναρξης 3 Υ Γονίδιο (β) (μονάδες 12,5)
ΘΕΜΑ Δ Το μόριο που απεικονίζονται στο σχήμα είναι το trna που μεταφέρει το αμινοξύ τρυπτοφάνη (trp). Δ1.. Το trna αυτό κωδικοποιείται από το γονίδιο: (α)... ATCTGCATGTTCTCGGGGACGTAATGGAATTGAAGC... (β)... TAGAGCTACAAGAGCCCCTGCATTACCTTAACTTCG... Αντικωδικόνιο i) Να προσδιορίσετε τα 5 και 3 άκρα του μορίου του trna και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ii) Να εξηγήσετε ποια από τις δύο αλυσίδες (α ή β) είναι η μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου και να σημειώσετε τα 5 και 3 άκρα των δύο αλυσίδων. Δ2. Η ακόλουθη αλληλουχία αποτελεί τμήμα γονιδίου προκαρυωτικού κυττάρου που μεταγράφεται σε mrna και μεταφράζεται σε πεπτιδική αλυσίδα. αλυσίδα 1:... GAAGTGCGTATTCCACGTAAATGT... αλυσίδα 2:... CTTCACGCATAAGGTGCATTTACA... Κατά τη μετάφραση του τμήματος mrna, που παράγεται από τη μεταγραφή του τμήματος DNA, συμμετέχει το συγκεκριμένο trna. i) Να εξηγήσετε ποια από τις δύο αλυσίδες (1 ή 2) είναι η μη κωδική του γονιδίου και να σημειώσεται τα 5 και 3 άκρα των δύο αλυσίδων. ii) Ποια είναι η αλληλουχία των αμινοξέων που προκύπτει από τη μεταγραφή και μετάφραση του συγκεκριμένου τμήματος και πόσοι πεπτιδικοί δεσμοί σχηματίζονται κατά τη σύνθεσή του; (Μονάδες 7) Καλή επιτυχία!!!