Ενεργειακό Δίκτυο Αγροτικών Περιοχών Μάθησης για Δράση (Rural Web Energy Learning Network for Action - erenet) Ιωάννης Ψαρράς 28 Ιανουαρίου 2013 - Αθήνα
Περιεχόμενα Το Στοχευμένο Θέμα Η Διαμόρφωση της Ιδέας erenet Η Σύμπραξη Η Πρόταση Συγκεκριμένα Αποτελέσματα Συμβολή 2
A. Το Στοχευμένο Θέμα Ενεργειακό Δίκτυο Αγροτικών Περιοχών Μάθησης για Δράση Rural Web Energy Learning Network for Action Υλοποίηση: Υπό την αιγίδα του προγράμματος Intelligent Energy for Europe (Executive Agency for Competitiveness and Innovation) Διάρκεια: 21/06/2011 20/12/2013. Συντονιστής: ΕΣΑΔ-ΕΜΠ. Ελληνική Συμμετοχή: Δήμος Αμυνταίου. Αριθμός Εταίρων: 10 Website: http://erenet.epu.ntua.gr 3
Β. Η Διαμόρφωση της Ιδέας (1/4) Το Call: IEE Call 2010 Θεματική Περιοχή: Local Energy Leadership Γενικοί Στόχοι: Η άμεση ανταλλαγή εμπειρίας μεταξύ τοπικών αρχών όσον αφορά τη βιώσιμη ενεργειακή διαχείριση. Οι κοινότητες μάθησης πρέπει να υποστηρίζονται από κοινότητες με μεγαλύτερη εμπειρία, στη διαδικασία ανάπτυξης και υλοποίησης των ΣΔΑΕ τους. Η ενίσχυση της συνεργασίας των τοπικών αρχών και των δικτύων τους σε διαφορετικές χώρες, με στόχο τη διάχυση πληροφορίας και εμπειριών για την ενίσχυση των δράσεων προώθησης της βιώσιμης ενέργειας, π.χ. μέσω κοινών ή παράλληλων δραστηριοτήτων σε επίπεδο ΕΕ που να συνδέονται με δράσεις όπως το Σύμφωνο των Δημάρχων, η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Ενέργειας ή διεθνείς εκστρατείες. Εντοπισμός Λέξεων Κλειδιά 4
Β. Η Διαμόρφωση της Ιδέας (2/4) Το Call: IEE Call 2010 Επιθυμητές Δράσεις: Δράσεις που στοχεύουν στην άμεση ανταλλαγή εμπειριών και την ουσιαστική μεταφορά τεχνογνωσίας μεταξύ έμπειρων κοινοτήτων και κοινοτήτων μάθησης. Η αποτελεσματική ανάπτυξη και υλοποίηση ΣΔΑΕ στις κοινότητες μάθησης πρέπει να διασφαλιστεί στο πλαίσιο του έργου. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διατήρηση μιας γεωγραφικής ισορροπίας (νέα και παλαιά μέλη). Η δράση στοχεύει σε μεμονωμένες τοπικές κοινότητες που θα δουλέψουν μαζί και όχι σε μεγάλης κλίμακας δραστηριότητες διάχυσης από δίκτυα. Μεγάλης κλίμακας δραστηριότητες διάχυσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας από διεθνή και εθνικά δίκτυα τοπικών κοινοτήτων, με στόχο τη βελτίωση της εφαρμογής βιώσιμων ενεργειακών πολιτικών σε τοπικό επίπεδο, βασιζόμενοι στη συμμετοχή των εμπλεκομένων φορέων. Στόχευση επιθυμητής δράσης 5
Β. Η Διαμόρφωση της Ιδέας (3/4) Αγροτικές Κοινότητες Η Ανάγκη Μικρότερη η συμμετοχή των αγροτικών κοινοτήτων στο Σύμφωνο των Δημάρχων (2010). Πλήττονται ιδιαίτερα από αστικοποίηση, την έλλειψη θέσεων εργασίας, τεχνογνωσίας και πόρων. Η Ιδέα Ο Αντίκτυπος Οι αγροτικές περιοχές καλύπτουν το 90% των ευρωπαϊκών εκτάσεων και κατοικούνται από το 25% του πληθυσμού. Διαθέτουν εξαιρετικά υψηλό ανεκμετάλλευτο δυναμικό σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞΕΝ). 6
Β. Η Διαμόρφωση της Ιδέας (4/4) Το Όραμα του erenet Όραμα erenet Βιώσιμες Αγροτικές Κοινότητες Διοίκηση Κοινότητας Τοπικές Προτεραιότητες Δράσεις ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Τοπικά Ενεργειακά Κέντρα Εμπλεκόμενοι Εργαλεία erenet 7
Γ. Η Σύμπραξη (1/3) Κοινότητες Μάθησης και Έμπειρες Κοινότητες. Ευρωπαϊκή Διάσταση Η Λογική Κοινότητες με έντονα αγροτικά χαρακτηριστικά. Γεωγραφική διασπορά εταίρων. Ισορροπημένη συμμετοχή μεταξύ νέων και παλαιών κρατών μελών. Δυαδικό σχήμα συμμετοχής από κάθε χώρα: Τοπική Κοινότητα και Ενεργειακή Εταιρεία/ Σύμβουλος. 8
Γ. Η Σύμπραξη (2/3) Κοινότητες Μάθησης Αμύνταιο/ Ελλάδα Γεωγραφική Διασπορά Ευρωπαϊκή Διάσταση Judenburg/ Αυστρία Asenovgrad/ Βουλγαρία Serta/ Πορτογαλία Sveta Nedelja/ Κροατία Dugo Selo/ Κροατία Έμπειρες Κοινότητες Learning Communities PT SERTÃ Experienced Communities DE NEUMARKT AT SVETA NEDELJA HR Learning Communities JUDENBURG DUGO SELO ASENOVGRAD Learning Communities BG AMYNTAIO GR Neumarkt/ Γερμανία 9
Γ. Η Σύμπραξη (3/3) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ΕΣΑΔ ΕΜΠ (Ελλάδα) Συντονιστής Energy Agency Upper Styria - EAO (Αυστρία) North-West Croatia Regional Energy Agency - REGEA (Κροατία) Οι Εταίροι Black Sea Energy Research Centre - BSERC (Βουλγαρία) IrRADIARE, Ltd - IrRADIARE (Πορτογαλία) Δήμος Αμυνταίου - AMYNTAIO (Ελλάδα) Town of Neumarkt - NEUMARKT (Γερμανία) Asenovgrad Municipality - ASENOVGRAD(Βουλγαρία) Municipality of Judenburg - JUDENBURG (Αυστρία) Sertã City Council - CM SERTÃ (Πορτογαλία) 10
Δ. Η Πρόταση (1/3) Επίπεδα Δράσης Τοπικό ΣΔΑΕ Προώθηση Συνεργειών με Τοπικούς Φορείς Δραστηριότητες Ενημέρωσης Εθνικό Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Δραστηριότητες Ενημέρωσης Ευρωπαϊκό Ανάπτυξη Διαδικτυακών Εργαλείων Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Δραστηριότητες Ενημέρωσης 11
Δ. Η Πρόταση (2/3) Τοπικές και περιφερειακές αρχές Τοπικά και περιφερειακά κέντρα ενέργειας Ευρεία Στόχευση Κυβερνητικοί φορείς Τεχνικοί Σύλλογοι Τοπικοί και περιφερειακοί παραγωγοί ενέργειας, εταιρείες παροχής ενέργειας και επενδυτές Ευρύ κοινό Αντιπρόσωποι από εθνικά και Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης Τοπικοί εκπαιδευτικοί και ερευνητικοί οργανισμοί
Δ. Η Πρόταση (3/3) Η βιωσιμότητα Άξονες Δράσης Η προσφορά μας Το αποτέλεσμα Στοχευμένη Μεθοδολογία & Διαδικτυακά Εργαλεία Αποτελεσματική Υποστήριξη Τοπικών Φορέων (Εκπαίδευση Ανάπτυξη ΣΔΑΕ Bankable Projects) Ενημέρωση Εκπαίδευση (Εκπαιδευτικές ημερίδες, δραστηριότητες διάχυσης, ολοκληρωμένη διαδικτυακή πλατφόρμα) 13
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (1/10) Συνέργειες με Τοπικούς Φορείς Διανομή και συμπλήρωση ερωτηματολογίων από διάφορες κατηγορίες τοπικών φορέων. Αξιολόγηση τοπικών αναγκών και προτεραιοτήτων της κοινότητας. Περισσότερα από 1.100 ερωτηματολόγια συγκεντρώθηκαν από τις 6 συμμετέχουσες κοινότητες. Για το Αμύνταιο, προτεραιότητα εμφανίζει η χρήση βιομάζας σε θερμικές εφαρμογές (τηλεθέρμανση). 14
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (2/10) Υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων από τις 6 συμμετέχουσες κοινότητες. Ανάπτυξη ΣΔΑΕ Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2012: Υποβολή τελικών ΣΔΑΕ από τις κοινότητες. Συνολικές Δεσμεύσεις για το 2020: Ενέργεια από ΑΠΕ &ΕΞΕΝ: 380 GWh Μείωση Εκπομπών: 138,6 ktn CO 2 Ύψος Επενδύσεων: 177 εκ. ευρώ 15
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (3/10) Ιούνιος Ιούλιος 2012 1 η Δημόσια Διαβούλευση Ανάπτυξη ΣΔΑΕ Σεπτέμβριος Οκτώβριος 2012 Οργάνωση Δημόσιων Διαβουλεύσεων με Τοπικούς Φορείς για τα ΣΔΑΕ Ενίοτε στο πλαίσιο Ημερίδων Ενέργειας, ή του EUSEW 2012. (EU Sustainable Energy Week). 2 η Δημόσια Διαβούλευση 16
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (4/10) Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας μεταξύ έμπειρων κοινοτήτων και κοινοτήτων μάθησης: The Network of Energy Sustainable Local Communities, 17-19 Οκτωβρίου 2011, Cavtat, Κροατία. Sustainable Energy Planning Methodology and Implementation, 8-10 Μαΐου 2012, Neumarkt, Γερμανία. 17
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (5/10) Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανοιχτή συζήτηση: Μεταφορά εμπειριών από τους εκπροσώπους περιφερειακών και τοπικών αρχών. Υλικό: Παρουσιάσεις, μελέτες περιπτώσεων, καλές πρακτικές και επιτόπιες επισκέψεις. Συμμετοχή: Περισσότερα από 50 άτομα συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές ημερίδες, τόσο από τους εταίρους, όσο και από τους τοπικούς φορείς. 18
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (6/10) Διαδικτυακά Εργαλεία για ΣΔΑΕ Διαδικτυακή εφαρμογή για την ανάπτυξη των ΣΔΑΕ, με βάση τις οδηγίες του Συμφώνου, καθώς και υπάρχουσες μεθοδολογίες και εργαλεία. Ανάπτυξη των εργαλείων στις 6 γλώσσες (Αγγλικά, Ελληνικά, Γερμανικά, Πορτογαλικά, Κροατικά, Βουλγαρικά). http: //erenet- tools. epu. ntua. gr Εντοπισμός 2 ώριμων προτάσεων έργων σε κάθε κοινότητα, με στόχο την ένταξή τους σε χρηματοδοτικά προγράμματα και τη δημιουργία 40 θέσεων εργασίας συνολικά. 19
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (7/10) Ανάπτυξη και διανομή ενημερωτικού υλικού σε 6 γλώσσες Δράσεις Ενημέρωσης Ενημερωτικά φυλλάδια. Newsletters: Περισσότεροι από 2.200 ενδιαφερόμενοι φορείς κυρίως από τις συμμετέχουσες κοινότητες, αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Περίπου 1.800 ενδιαφερόμενοι φορείς από άλλες κοινότητες στην Ευρώπη. Κοινό newsletter με άλλα έργα του IEE. 20
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (8/10) Δράσεις Ενημέρωσης Visit us at http://erenet.epu.ntua.gr Join us at LinkedIn 21
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (9/10) Ευρεία διάδοση των δραστηριοτήτων του erenet στα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Δράσεις Ενημέρωσης Άρθρα στον τοπικό τύπο. Συνεντεύξεις στα τοπικά μέσα. Αναρτήσεις στο διαδίκτυο. Βίντεο με αποσπάσματα από τις συναντήσεις. Άτυπες συναντήσεις με τους ενδιαφερόμενους φορείς. 22
Ε. Συγκεκριμένα Αποτελέσματα (10/10) Δράσεις Ενημέρωσης το 2013 5 σεμινάρια κατάρτισης σε εθνικό επίπεδο (1 ανά χώρα), με στόχο τη διάχυση της πρωτοβουλίας του Συμφώνου των Δημάρχων και της μεθοδολογίας ανάπτυξης ΣΔΑΕ σε άλλες κοινότητες με παρόμοια χαρακτηριστικά. 2 ημέρες ενημέρωσης στις συμμετέχουσες κοινότητες σχετικά με τα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. 22-23 Φεβρουαρίου 2013, Αμύνταιο: Συνδιοργάνωση διημερίδας με το Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων και το Δήμο Αμυνταίου, με στόχο την τηλεθέρμανση με βιομάζα, καθώς και στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για έργα ΑΠΕ και ΕΞΕΝ σε δήμους. 23
ΣΤ. Συμβολή Υποστήριξη δήμων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο για την ανάπτυξη των ΣΔΑΕ, μέσα από την προσαρμογή των υφιστάμενων μεθοδολογιών και εργαλείων στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κοινοτήτων Προσδιορισμός και προετοιμασία 12 προτάσεων έργων ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Επενδύσεις ύψους 30 εκ. έως το τέλος του έργου και 100 εκ. έως το 2020 από ευρωπαϊκούς φορείς σε έργα ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Δημιουργία περισσότερων από 40 τοπικών θέσεων εργασίας Συμβολή στους στόχους της ΕΕ για το 2020 35,000 t CO 2 /έτος μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου έως το 2020 Εκπαίδευση τουλάχιστον 170 ατόμων σε τοπικό επίπεδο και 1.500 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Συμβολή στους στόχους της ΕΕ για το 2020 6,000 toe παραγόμενη ενέργεια από ΑΠΕ και 5,000 toe εξοικονόμηση ενέργειας έως το 2020 24
Ιωάννης Ψαρράς, Καθηγητής ΕΜΠ email: john@epu. ntua. gr, Τηλ: (+ 30) 21 0 7723551