«ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΡΡΟΩΝ στο ΔΙΚΤΥΟ ΥΔΡΕΥΣΗΣ του ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ» ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ

«ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΡΡΟΩΝ στο ΔΙΚΤΥΟ ΥΔΡΕΥΣΗΣ του ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ» ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ Έκδοση v ΔΕΥΑΛ ΛΑΡΙΣΑ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Σκοπός και αντικείμενο της μελέτης. Μεθοδολογία Ορολογία και διάρθρωση της μελέτης.3 Εργασία Συμπεριλαμβανόμενη.4 Εργασία μη Συμπεριλαμβανόμενη. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ,ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ. Περιοχή αναφοράς. Γενική περιγραφή συστήματος ύδρευσης.. Εξωτερικό Υδραγωγείο.. Δεξαμενές..3 Αντλιοστάσια..4 Αγωγοί Μεταφοράς.3 Εσωτερικό δίκτυο.3. Αντλιοστάσια.3. Εσωτερικό δίκτυο διανομής.4 Μέτρηση παραγόμενου νερού Κατανάλωση.4. Μέτρηση παραγόμενου νερού.4. Μέτρηση Ζωνών Ύδρευσης.4.3 Μέτρηση Καταναλωτών Στοιχεία Τιμολόγησης.4.4 Υδατικό Ισοζύγιο Απώλειες Νερού.5 Υφιστάμενο σύστημα ελέγχου διαρροών.6 Υφιστάμενο σύστημα αυτοματισμών.7 Υφιστάμενο σύστημα Τηλεμετρίας 3. ΓΕΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 3. Φιλοσοφία λειτουργίας και διαχείρισης του συστήματος

3. Όργανα Τηλεέλεγχοι/ Τηλεχειρισμοί Αυτοματοποίηση υφιστάμενων και νέων εγκαταστάσεων 3.. Γεωτρήσεις 3.. Κεντρικές εγκαταστάσεις ΔΕΥΑΛ και Δεξαμενές 3..3 Μετρητικά συστήματα και Εσωτερικό δίκτυο 3..4 Δίκτυο Ελέγχου Διαρροών 3.3 Κεντρικό διαχειριστικό σύστημα (ΚΣΕ) 3.4 Συνολικό Σύστημα Τηλεμετρίας 4. ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ 4. ΤΟΠΟΛΟΓΙΑ 4. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 4.3 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ 4.4 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 4.5 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΙΣΗ PLC 4.6 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 5. ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 5.. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 5.3. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 6. ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΔΙΑΤΑΞΗΣ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΚΣΕ,ΦΣΕ) ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 6. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 6. ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΚΣΕ) 6.3 ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΠΣΕ) και ΦΟΡΗΤΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΦΣΕ) 6.4 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 6.5 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΗΛΕΕΛΕΓΧΟΥ-ΤΗΛΕΧΕΙΡΙΣΜΟΥ 3

7. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΥΔΡΟΜΕΤΡΑ ΤΥΠΟΥ (AMR ) 7. ΓΕΝΙΚΑ 7. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 7.3 ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΡΙΘΜΟΥ ΚΑΙ ΘΕΣΕΩΝ ΥΔΡΟΜΕΤΡΩΝ 8. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ 8. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 8. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ 9. ΠΙΝΑΚΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΑΡΤΗΣ ΕΥΡΗΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΔΕΥΑΛ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΣΗΜΑΝΣΗ ΖΩΝΩΝ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 ΣΧΕΔΙΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΝΕΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΝΕΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΤΣΔ 5 έως ΤΣΔ 6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 ΣΧΕΔΙΟ / ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΣΕ και ΠΣΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ, ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ, ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 9 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΣ/ΤΣΕ 4

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΠΛΗΘΗΣΜΟΥ, ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΗΜΑΝΣΗ ΖΩΝΩΝ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ (GOOGLE MAPS) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΥΔΡΟΜΕΤΡΩΝ ΖΩΝΩΝ ΚΟΥΛΟΥΡΙ ΑΜΦΙΘΕΑΣ 5

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Σκοπός της παρούσας τεχνικής μελέτης είναι ο προσδιορισμός των τεχνικών απαιτήσεων της ΔΕΥΑΛ για την επέκταση των ήδη υπαρχουσών συστημάτων και εγκατάσταση νέων σύγχρονων συστημάτων ποσοτικής και ποιοτικής διαχείρισης και ελέγχου των υδάτινων πόρων τα οποία είναι και ο τελικός διαχειριστικός στόχος της Υπηρεσίας στα πλαίσια της πλήρους εφαρμογής των νέων τεχνολογιών. Το έργο θα καλύπτει το σύνολο του Δήμου Λάρισας που αποτελείται από Δημοτικά διαμερίσματα, στα οποία η ύδρευση είναι ευθύνη της ΔΕΥΑΛ. Το πλέον πολύπλοκο από διαχειριστικής άποψης είναι το σύστημα Ύδρευσης Εσωτερικών Δικτύων. Το σύστημα ύδρευσης της ΔΕΥΑΛ, θεωρούμενο ως σύνολο, χαρακτηρίζεται από τα πολλά ξεχωριστά δημοτικά διαμερίσματα που υπάρχουν στο Δήμο, όπου οδηγούν το νερό σε πολλές δεξαμενές Αποθήκευσης. Ο βασικός σκοπός της ΔΕΥΑΛ είναι η συγκέντρωση των πληροφοριών από όλες τις εγκαταστάσεις Ύδρευσης σε Κέντρο Ελέγχου και η συνολική επεξεργασία τους. Σε συνδυασμό με το σύστημα διαχείρισης Υδατικών Πόρων και την ηλεκτρονική αποτύπωση του δικτύου μεταφοράς και διανομής νερού οδηγεί, μέσω κατάλληλου λογισμικού στην άμεση σφαιρική παρουσίαση των αποθεμάτων, της κατανάλωσης, του ισοζυγίου νερού την παρακολούθηση της ποιότητας νερού και στην δραστική μείωση του λειτουργικού κόστους. Ακολούθως και μέσα από την αποκτηθείσα εμπειρία στην κατάστρωση καθημερινού πλάνου οι μηχανικοί επιτυγχάνουν την βέλτιστη λειτουργία του υδροδοτικού συστήματος που ελέγχει η ΔΕΥΑΛ. Βασική παράμετρος που λαμβάνεται υπόψη είναι ότι ο Δήμος Λάρισας όχι μόνον παρουσιάζει τις τελευταίες δεκαετίες έντονη ανάπτυξη με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης του νερού αλλά αυτή η τάση προβλέπεται να επιταχυνθεί στην ευρύτερη περιοχή του Νομού κυρίως λόγω της εντατικής οικονομικής ανάπτυξης σε συνδυασμό με την επιδείνωση των κλιματολογικών φαινομένων. Η ΔΕΥΑΛ έχει ήδη εγκαταστήσει συστήματα ηλεκτρονικού ελέγχου των δικτύων ύδρευσης. Στην ΔΕΥΑΛ σήμερα λειτουργεί σύστημα Τηλεμετρίας που καλύπτει σχεδόν το σύνολο του εξωτερικού Υδραγωγείου Ύδρευσης (αντλιοστάσια, γεωτρήσεις και δεξαμενές) και αποτελείται από Κεντρικό Σταθμό Ελέγχου (ΚΣΕ) διασυνδεδεμένο, μέσω ασυρμάτων επικοινωνιακών διατάξεων με (7) Τοπικούς Σταθμούς Ύδρευσης (ΤΣ), (5) Τοπικούς Σταθμούς Μέτρησης Διαρροών (ΣΜΔ) στο εσωτερικό δίκτυο της πόλης και (5) Τοπικούς Σταθμούς Αποχέτευσης/Ομβρίων. Επίσης έχουν ήδη εγκατασταθεί συστήματα αυτοματισμού στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων Λάρισας. 6

Με στόχο αποκλειστικά το έλεγχο Διαρροών στο εσωτερικό δίκτυο Ύδρευσης προτείνονται οι ακόλουθες συμπληρώσεις/επεκτάσεις στον εγκατεστημένο τηλεμετρικό σύστημα: Α. Εξωτερικό Υδραγωγείο. Λειτουργεί σύστημα Τηλελέγχου Τηλεχειρισμού και αυτόματης λειτουργίας των εγκαταστάσεων σύγχρονης τεχνολογίας. Στην παρούσα προμήθεια το εξωτερικό υδραγωγείο συμπληρώνεται με την εγκατάσταση μετρητών παροχής σε υπάρχοντες Τοπικούς Σταθμούς (ΤΣ - κεφαλές δικτύου) με στόχο την πλήρη καταγραφή του συνολικού νερού που διατίθεται προς την κατανάλωση (Εσωτερικό Δίκτυο ύδρευσης). Β. Εσωτερικό Υδραγωγείο. Λειτουργεί ήδη δίκτυο τηλεμετρίας, σύγχρονης τεχνολογίας, με στόχο κυρίως την καταγραφή και επεξεργασία: Της πιεζοστατικής στάθμης του εσωτερικού δικτύου Των ποιοτικών χαρακτηριστικών του καταναλωμένου νερού σε απομεμακρυσμένα/τερματικά σημεία(ελεύθερο χλώριο, Ph κλπ) Της παροχομέτρησης του διακινούμενου νερού σε μεγάλους αγωγούς προς ορισμένες ζώνες ύδρευσης. Την μαθηματική μοντελοποίηση του δικτύου μέσω ενός διεθνώς αναγνωρισμένου λογισμικού προσομοίωσης δικτύων ύδρευσης. Στην παρούσα προμήθεια το εσωτερικό υδραγωγείο συμπληρώνεται αφ ενός μεν με την εγκατάσταση μετρητών παροχής και πίεσης σε νέους Τοπικούς Σταθμούς Δικτύου (ΤΣΔ) με στόχο την ONLINE καταγραφή σε νέα κομβικά σημεία της πόλης και την βελτίωση του ήδη εγκατεστημένου μοντέλου προσομοίωσης, αφ ετέρου την ηλεκτρονική υδρομέτρηση επιλεγμένων καταναλωτών εντός των ορίων της πόλης. 7

Το αντικείμενο της παρούσης τεχνικής μελέτης στην τεχνική προδιαγραφή των παραπάνω προβλεπόμενων έργων και προμηθειών θα καλείται : «Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων τηλεμετρίας και ελέγχου Διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης Δήμου Λάρισας» Το Έργο θα αποτελείται από τα ακόλουθα υποσυστήματα: Την εγκατάσταση οργάνων μέτρησης παροχής στις εξόδους των γεωτρήσεων Αμπελώνα και Γιάννουλης όπου σε συνδυασμό με τα μετρητικά όργανα των ήδη εγκατεστημένων ΤΣ θα καταγράφεται το σύνολο του παραγόμενου και διατιθέμενου νερού στην κατανάλωση. Η εγκατάσταση γίνεται σε υφιστάμενες τηλεμετρικές εγκαταστάσεις του δικτύου Ύδρευσης όπου αναβαθμίζονται συνολικά () υφιστάμενες εγκαταστάσεις. Η κατηγορία αυτών των εγκαταστάσεων κωδικοποιείται με τον χαρακτηρισμό ΤΣ (Τοπικοί Σταθμοί Ελέγχου). A. Την εγκατάσταση νέων οργάνων και συστημάτων αυτοματισμών για τις ανάγκες του Συστήματος Ελέγχου Διαρροών (έλεγχος βανών, παροχόμετρα, μετρητές πίεσης κλπ). Επίσης αναβαθμίζονται (7) υπάρχοντες σταθμοί εσωτερικού δικτύου ώστε να έχουν δυνατότητα τοπικής αποθήκευσης (data logging) υδραυλικών δεδομένων μέτρησης και μέτρησης παροχής. Περιλαμβάνονται συνολικά (35) νέες εγκαταστάσεις. Η κατηγορία αυτών των εγκαταστάσεων κωδικοποιείται με τον χαρακτηρισμό ΣΜΔ (Σημεία Μέτρησης παραμέτρων Δικτύου). B. Την εγκατάσταση ηλεκτρονικών υδρομέτρων καταναλωτών σε επιλεγμένους καταναλωτές της πόλης της Λάρισας με το σχετικό λογισμικό και εξοπλισμό τηλεμετρίας. Το σύνολο των ηλεκτρονικών υδρομέτρων είναι (). Η κατηγορία αυτών των εγκαταστάσεων κωδικοποιείται με τον χαρακτηρισμό ΥΔΡ (Ηλεκτρονική Καταγραφή υδρομέτρων καταναλωτών Δικτύου Ύδρευσης). C. Την αναβάθμιση του υφιστάμενου Κεντρικού Συστήματος Ελέγχου σε Σύστημα Κεντρικής Διαχείρισης (ΚΣΕ) που στοχεύει στη συγκέντρωση όλων των στοιχείων από τις τοπικές εγκαταστάσεις και στη συνολική επεξεργασία τους με σκοπό την άμεση και σφαιρική παρουσίαση των ισοζυγίων νερού, την διαχείριση του συστήματος υπό καθεστώς λειψυδρίας, την ανάλυση δεδομένων για διαχείριση των αποθεμάτων, τη χάραξη στρατηγικής, την πρόγνωση της ζήτησης, την υποστήριξη αποφάσεων και κανόνων λειτουργίας των υδατικών πόρων. Επίσης προβλέπεται η εγκατάσταση ενός Περιφερειακού Σταθμού Ελέγχου (ΠΣΕ), που θα περικλείει όλες τις εγκαταστάσεις και υποσυστήματα, τόσο τα νέα, όσο και τα υπάρχοντα με στόχο την λειτουργία των εγκαταστάσεων και από δεύτερη επιστασία παράλληλα αυτής του ΚΣΕ. Η κατηγορία αυτών των εγκαταστάσεων κωδικοποιείται με τον χαρακτηρισμό ΚΣΕ και ΠΣΕ. D. 8

Επίσης η συνολική εποπτεία των Δικτύων θα είναι εφικτή μέσω Φορητών Σταθμών Ελέγχου (ΦΣΕ) τύπου laptop. Η προμήθεια θα περιλαμβάνει το σχεδιασμό, την κατασκευή και την προμήθεια ελέγχου λειτουργικότητας στο εργοστάσιο, ελέγχους από τρίτους, την παράδοση στο χώρο εγκατάστασης της προμήθειας, την εκφόρτωση και αποθήκευση στο χώρο αυτό, τις μετακινήσεις και ανυψώσεις, την κατασκευή, τον έλεγχο, την προμήθεια και τη θέση σε λειτουργία όλου του εξοπλισμού, που έχει περιγραφεί στο κείμενο και στα σχέδια και στις απαιτούμενες εργασίες διασύνδεσης με την υφιστάμενη εγκατάσταση, όπως προδιαγράφονται στις Τεχνικές Προδιαγραφές.. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ, ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η Τεχνική Περιγραφή της μελέτης χωρίζεται σε Δέκα () Κεφάλαια. Το Κεφάλαιο έχει εισαγωγικό χαρακτήρα, ενώ στο Κεφάλαιο παρουσιάζεται η περιγραφή του υφιστάμενου συστήματος ύδρευσης της ΔΕΥΑ Λάρισας. Στο Κεφάλαιο 3 γίνεται η γενική τεχνική περιγραφή του συστήματος Τηλεμετρίας της ΔΕΥΑΛ. Στα Κεφάλαια 4 έως και 6 παρουσιάζονται οι προδιαγραφές λειτουργίας των επιμέρους υποσυστημάτων, (ΤΣ, ΣΜΔ, Τηλεπικοινωνιακών διατάξεων, ΚΣΕ, ΠΣΕ και ΦΣΕ) με έμφαση στις προδιαγραφές του σχετικού λογισμικού. Στο Κεφάλαιο 7 γίνεται η γενική τεχνική περιγραφή των απαιτήσεων του συστήματος ηλεκτρονικής υδρομέτρησης του Δικτύου Ύδρευσης της πόλης του Λάρισας. Στο Κεφάλαιο 8 παρουσιάζονται οι βασικές ανάγκες εκπαίδευσης και τεκμηρίωσης που ο κάθε διαγωνιζόμενος προμηθευτής θα δεσμευθεί ρητά να τηρήσει. Τέλος στο Κεφάλαιο 9 παρουσιάζεται ο προϋπολογισμός της συνολικής προμήθειας και εργασιών. Στα Παραρτήματα περιλαμβάνονται τα σχέδια του συστήματος Τηλεμετρίας και οι κατασκευαστικές προδιαγραφές του υπό προμήθεια εξοπλισμού. Θα ακολουθηθεί σε όλη την τεχνική Μελέτη η εξής βασική ορολογία: (ΚΣΕ) Κεντρικός Σταθμός Ελέγχου (Ο Κεντρικός σταθμός ελέγχου του δικτύου που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της ΔΕΥΑΛ) (ΠΣΕ) Περιφερειακοί Σταθμοί Ελέγχου (Βρίσκονται στις εγκαταστάσεις Βιολογικού καθαρισμού) (ΦΣΕ) Φορητός Σταθμός Ελέγχου (τύπος Laptop PC βιομηχανικών προδιαγραφών, διασυνδεδεμένος στο δίκτυο της ΔΕΥΑΛ) (ΤΣ) Υφιστάμενος Τοπικός Σταθμός Ύδρευσης (Σταθμός δικτύου Τροφοδοσίας της πόλης - ή κεφαλή δικτύου - πλήρως λειτουργικά αυτοματοποιημένος ο οποίος αναβαθμίζεται) (ΣΜΔ) ή (ΤΣΔ) Σημείο καταγραφής παραμέτρων εσωτερικών δικτύων διανομής νερού. (ΥΔΡ) Μονάδα ηλεκτρονικής καταγραφής υδρομέτρων καταναλωτών τοποθετημένη μόνιμα σε επιλεγμένα σημεία εσωτερικού δικτύου 9

(ΔΙΚΤΥΟ της ΔΕΥΑΛ) Το δίκτυο μεταφοράς δεδομένων και αφορά: - (ΑΣΥΡΜΑΤΟ ΔΙΚΤΥΟ) Το δίκτυο ασύρματης ζεύξης των ΤΣ, με τον ΚΣΕ. (PLC) Programmable Logic Controller. Η βιομηχανική μονάδα συλλογής δεδομένων και αυτοματοποίησης ενός Τοπικού Σταθμού (ΤΣ ή/ και ΣΜΔ).3 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ Η αρχική εγκατάσταση, που περιγράφεται στην παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή, περιλαμβάνει τις κάτωθι εργασίες όπως αυτές περιγράφονται στις προδιαγραφές που ακολουθούν στα επόμενα Κεφάλαια. i)λεπτομερής σχεδίαση του ολοκληρωμένου συστήματος ii) Προμήθεια και εγκατάσταση τοπικών σταθμών ΤΣ/ΣΜΔ/(αναβάθμιση) iii) Παράδοση και εγκατάσταση του ηλεκτρονικού υλικού (υπολογιστές, εκτυπωτές) των ΚΣΕ, ΠΣΕ, ΦΣΕ iv) Παράδοση και εγκατάσταση όλου του λογισμικού των σταθμών ελέγχου και διαχείρισης που περιλαμβάνει ολοκληρωμένο λογισμικό συστήματος (system software) v)ολοκληρωμένο λογισμικό τηλεμετρίας για τους ΚΣΕ, ΠΣΕ και ΦΣΕ και λογισμικό των νέων τοπικών σταθμών ελέγχου και πλήρη λειτουργική διασύνδεση με τους υπάρχοντες. vi)ολοκληρωμένη διάταξη νέων τοπικών σταθμών και σύνδεση με τους υπάρχοντες vii)προμήθεια και εγκατάσταση όλου του εξοπλισμού επικοινωνιών και επεξεργασία των σχετικών αιτήσεων που χρειάζονται, καθώς και για την προμήθεια και έκδοση σχετικών αδειών από την ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων) για ραδιοεπικοινωνίες σύμφωνα με τους νόμους 78/88 (και Ν.Δ. 44/97) και τους νέους νόμους και αποφάσεις της κυβέρνησης που διέπουν την διαδικασία αδειοδότησης στην Ελλάδα. viii)προμήθεια και εγκατάσταση του απαιτούμενου εξοπλισμού των τοπικών σταθμών, καθώς και των καλωδιώσεων (μέχρις αποστάσεως μέτρων από τον πίνακα αυτοματισμού), της γείωσης και της προστασίας από υπερφορτίσεις όπως περιγράφεται στα αντίστοιχα κεφάλαια για την παρούσα φάση του έργου τόσο για την σύνδεση μεταξύ των διαφόρων υπό προμήθεια υλικών οργάνων και εξοπλισμού όσο και για την σύνδεση με τα υφιστάμενα ή προς τοποθέτηση με άλλους εργολάβους όργανα και εξοπλισμό. ix) Προμήθεια και εγκατάσταση όσων οργάνων αναφέρονται στην συνέχεια (μετρητές,παροχόμετρα, κλπ.). x) Μετατροπές σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, όπου απαιτείται για την πραγματοποίηση του έργου που αναφέρεται στην συνέχεια σε ένα ενιαίο ολοκληρωμένο σύνολο. Ειδικά για την εγκατάσταση των μετρητών παροχής όπου απαιτούνται μετατροπές στις υδραυλικές εγκαταστάσεις αυτές θα γίνουν από την ΥΠΗΡΕΣΙΑ βάσει των προδιαγραφών που θα

προσκομίσει ο Ανάδοχος στην φάση της Μελέτης Εφαρμογής. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να επιλέξει εκείνη την Τεχνική λύση εγκατάστασης που θα έχει το μικρότερο κόστος για την ΥΠΗΡΕΣΙΑ. xi) Εργοστασιακές δοκιμές αποδοχής και δοκιμές αποδοχής επί τόπου του έργου xii)δοκιμές ολοκλήρωσης των εργασιών και παράδοσης του συστήματος xiii) Παράδοση σχεδίων xvi) Παράδοση εγχειριδίων λειτουργίας και συντήρησης xv) Παράδοση τεκμηρίωσης xvi) Εκπαίδευση του προσωπικού της ΔΕΥΑΛ στις λειτουργίες, την υποστήριξη και τη συντήρηση του συστήματος xvii) Εγγύηση καλής λειτουργίας.4 ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ i)προμήθεια παροχής ηλεκτρικού ρεύματος ΔΕΗ σε κάθε σταθμό που δεν έχει ήδη εγκατεστημένη τάση ΔΕΗ και αυτή απαιτείται. iι) Προμήθεια των αντλιών, βανών PRV, χλωριωτών ιιι) Τα έργα που σχετίζονται με την διάνοιξη νέων φρεατίων ή τροποποίηση υφιστάμενων (χωματουργικά, έργα Πολιτικού Μηχανικού κ.λ.π.), την αντικατάσταση τμημάτων αγωγών Ύδρευσης για την τυχόν εγκατάσταση των οργάνων της παρούσης. iv) Έργα σχετικά με την κατασκευή ή διαμόρφωση κτηριακών χώρων για τους ΤΣ/ΣΜΔ (συμπεριλαμβανομένης τσιμεντένιας βάσης pillar) και ΚΣΕ/ΠΣΕ. v) Υδραυλικές εργασίες και οποιεσδήποτε μετατροπές στο υδραυλικό δίκτυο προκειμένου να καταστεί δυνατή η εγκατάσταση και διασύνδεση με τις διατάξεις αυτοματισμού των οργάνων μέτρησης. vi) Οικοδομικές εργασίες που σχετίζονται με τη διάνοιξη καναλιών και τοποθέτηση υπόγειων σωλήνων για την όδευση των καλωδίων. vii) Προμήθεια συμβολαίου με εταιρεία παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας (ο Ανάδοχος θα παρέχει τις συμβουλευτικές του υπηρεσίες για το είδος του συμβολαίου). viii) Λήψη αδειών από υπηρεσίες Δήμου (π.χ. Πολεοδομία) για εγκατάσταση ερμαρίων και εργασίες στις θέσεις των τοπικών σταθμών..5 Ομάδα μελέτης Για την ολοκλήρωση της παρούσας μελέτης, στάθηκε πολύτιμη η παροχή στοιχείων, ιδεών και απόψεων από το προσωπικό της ΔΕΥΑΛ. Εκ μέρους της ΔΕΥΑΛ συνεργάστηκαν οι: Α. Ζάννη (Πολιτικός Μηχανικός Π.Ε - Διευθύντρια ΔΕΥΑΛ) Κ. Κυριακοπούλου (Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε. Τμήμα Διαχείρισης Δικτύων Ύδρευσης Αποχέτευσης Ελέγχου διαρροών και Χαρτογράφησης) Θ. Βλαχοστέργιος (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Τ.Ε. Τμήμα Μελετών Επιβλέψεων και Αρχείων)

Δ. Σαβοργιαννάκης (Υπεύθυνος τμήματος Εκτέλεσης και Συντήρησης Έργων)

. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ. Περιοχή αναφοράς Γεωγραφικά χαρακτηριστικά Η πόλη της Λάρισας είναι η πολυπληθέστερη πόλη της Θεσσαλίας και αποτελεί διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο όλης της πεδιάδας. Παρουσιάζει τις τελευταίες δεκαετίες έντονη ανάπτυξη με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης του νερού. Η περιοχή της Λάρισας καλύπτει έκταση περίπου 355 εκταρίων (35.5 km) ενώ σύμφωνα με το σχέδιο πόλης η έκτασή της είναι 65 εκτάρια (6,5 km). Η μορφολογία της περιοχής είναι επίπεδη με διαφορές υψομέτρων έως 5 m ενώ τα υψόμετρα στην ευρύτερη περιοχή κυμαίνονται από 6 m έως 3 m από την επιφάνεια της θάλασσας. Πληθυσμιακά στοιχεία Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΕΥΑΛ ο υδρευόμενος πληθυσμός ανέρχεται περίπου σε. και απαρτίζεται από την πόλη της Λάρισας και τις κοινότητες Μελισσοχωρίου, Πλατυκάμπου, Ομορφοχωρίου, Αμφιθέας, Κουλουρίου, Γυρτώνης, Τερψιθέας και Νίκαιας- Νέες Καρυές. Η πληθυσμιακή εξέλιξη της πόλης της Λάρισας μέχρι το 9 εμφανίζεται στο: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΠΛΗΘΗΣΜΟΥ, ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Οι προβλέψεις του ΓΠΣ δίνουν για την πόλη της Λάρισας μέγιστη χωρητικότητα 85. κατοίκους.. Γενική περιγραφή συστήματος ύδρευσης.. Εξωτερικό Υδραγωγείο Το εξωτερικό υδραγωγείο της πόλης της Λάρισας αποτελείται από τρεις ομάδες γεωτρήσεων (Α, Β και Γ) που τροφοδοτούν υπόγειες δεξαμενές χωρητικότητας 4. m3 οι οποίες βρίσκονται στο χώρο του Υδατόπυργου, καθώς και τις δεξαμενές Αγίας Παρασκευής, Μεζούρλου και Τερψιθέας. Η ομάδα Α αποτελείται από πέντε γεωτρήσεις που βρίσκονται στην περιοχή Γιάννουλη, η ομάδα Β περιλαμβάνει επτά γεωτρήσεις στην περιοχή Αμπελώνα και η ομάδα Γ στην περιοχή Πλατανούλια αποτελείται από πέντε γεωτρήσεις. Η ομάδα Γ αποτελεί καινούρια ομάδα γεωτρήσεων, οι οποίες 3

λειτουργούν από το, και πριν καταλήξουν στις κεντρικές υπόγειες δεξαμενές της ΔΕΥΑΛ, καταθλίβονται στην καινούρια δεξαμενή Πλατανούλια. Από τις υπόγειες δεξαμενές το νερό οδηγείται στο κεντρικό αντλιοστάσιο στο χώρο του Υδατόπυργου, μέσω δύο αγωγών Φ7, και στις αντλίες πλήρωσης του Υδατόπυργου. Από το κεντρικό αντλιοστάσιο το νερό μέσω του καταθλιπτικού αγωγού Φ9 οδηγείται προς τις νέες δεξαμενές Μεζούρλου και Αγίας Παρασκευής, από τις οποίες το νερό με βαρύτητα οδηγείται κατευθείαν στο εσωτερικό δίκτυο. Το κεντρικό αντλιοστάσιο τροφοδοτεί επίσης τις δύο υπόγειες δεξαμενές που βρίσκονται στο εσωτερικό της πόλης, Ορφανοτροφείο και Νεράιδα, μέσω καταθλιπτικού αγωγού διαμέτρων Φ355 - Φ8. Ο Υδατόπυργος μπορεί να τροφοδοτεί με βαρύτητα τα boosters που βρίσκονται στον παρακείμενο χώρο, τα οποία δίνουν κατευθείαν στο δίκτυο της πόλης μέσω πέντε κύριων αγωγών. Το σχηματικό διάγραμμα του εξωτερικού υδραγωγείου της ΔΕΥΑΛ παρουσιάζεται στο Παράρτημα... Δεξαμενές Συνοπτικά στοιχεία των δεξαμενών παρουσιάζονται στον Πίνακα.: ΠΙΝΑΚΑΣ. ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Ονομασία Υδατόπυργος Κεντρικές Υπόγειες Πλατανούλια Μεζούρλο Αγ. Παρασκευή Ορφανοτροφείο (υπόγεια) Νεράιδα (υπόγεια) Έτος κατασκευής 96 θάλαμος Όγκος m3 4 Κ.Σ.Υ. m + 97 Α.Σ.Υ. m + - 8 θάλαμοι 4. + 69 + 7 999 995 995 θάλαμοι 3 θάλαμοι θάλαμοι 5. 8. 5. + 63,3 +,6 + 7,6 + 67,8 + 4,6 + 9,6 - θάλαμοι 3.6 - θάλαμοι.8 Τύπος 4

Ο κύριος αποθηκευτικός όγκος νερού της ΔΕΥΑΛ βρίσκεται στο χώρο του Υδατόπυργου στις κεντρικές υπόγειες δεξαμενές όγκου 4. m3 και σε υψόμετρο 73 m από την επιφάνεια της θάλασσας. Η δεξαμενή Πλατανούλια με όγκο 5. m3, δεν λειτουργεί σήμερα ως δεξαμενή συγκέντρωσης διότι όση ποσότητα νερού έρχεται από τις γεωτρήσεις στα Πλατανούλια, η ίδια ποσότητα κατευθύνεται προς τις υπόγειες δεξαμενές στο χώρο του Υδατόπυργου. Μελλοντικά θα λειτουργεί ως δεξαμενή συγκέντρωσης. Η δεξαμενή Μεζούρλου όγκου 8. m3 βρίσκεται σε υψόμετρο m και τροφοδοτεί απευθείας την πόλη με βαρύτητα. Παρόμοια λειτουργία έχει και η δεξαμενή Αγ. Παρασκευής η οποία έχει χωρητικότητα 5. m3 και βρίσκεται σε υψόμετρο 6 m. Στο εσωτερικό της πόλης υπάρχουν δύο υπόγειες δεξαμενές, η δεξαμενή Ορφανοτροφείου με όγκο 3.6 m3 και η δεξαμενή Νεράιδα με όγκο.8 m3, οι οποίες με χρήση αντλιών booster μπορούν να τροφοδοτούν απευθείας το δίκτυο. Τα booster μπορούν να λειτουργούν υποβοηθητικά όταν υπάρχει πρόβλημα πιέσεων στο εσωτερικό δίκτυο...3 Αντλιοστάσια Το κεντρικό αντλιοστάσιο στο χώρο του Υδατόπυργου περιλαμβάνει αντλίες. Οι 9 αντλίες δίνουν κάθε μία παροχή 6 m3/h σε μανομετρικό ύψος 85 m, ισχύ 5 KW και τροφοδοτούν τις δεξαμενές Μεζούρλου και Αγ. Παρασκευής. Οι άλλες αντλίες είναι εφεδρικές με παροχή 6 m3/h η κάθε μία και μανομετρικό ύψος 45 m, οι οποίες τροφοδοτούν τις δεξαμενές Νεράιδας και Ορφανοτροφείου.. Σήμερα δεν τροφοδοτείται καμία από τις δύο. Οι αντλίες πλήρωσης του Υδατόπυργου είναι 8 από τις οποίες οι δίνουν παροχή 4 m3/h, 3 από αυτές αντίστοιχα παροχές 6 m 3/h, 9 m3/h και m3/h. Οι υπόλοιπες 3 είναι υποβρύχιες αντλίες από τις οποίες οι δύο δίνουν παροχή και m3/h και η τρίτη 9 m3/h...4 Αγωγοί Μεταφοράς..4. Γεωτρήσεις Κεντρικές Υπόγειες Δεξαμενές Τα στοιχεία των αγωγών μεταφοράς από τις τρεις ομάδες γεωτρήσεων προς τις κεντρικές υπόγειες δεξαμενές της ΔΕΥΑΛ συνοψίζονται στον Πίνακα.3: ΠΙΝΑΚΑΣ.3 5

ΑΓΩΓΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ (Γεωτρήσεις Κεντρικές Υπόγειες Δεξαμενές) Τύπος Καταθλιπτικός Καταθλιπτικός Βαρύτητας Από Μέχρι Γεωτρήσεις Γιάννουλης Γεωτρήσεις Αμπελώνα Δεξαμενές ΔΕΥΑΛ Δεξαμενές ΔΕΥΑΛ Γεωτρήσεις Πλατανουλίων Δεξαμενές ΔΕΥΑΛ Μήκος m Διάμετρος mm Υλικό 3.5 Φ6 Χάλυβας 7.5 Φ6 Χάλυβας 4 78 9.353 6.7 Φ4 Φ6 Φ8 Φ9 Χάλυβας Στο τμήμα του αγωγού μεταφοράς με διάμετρο Φ8 από γεωτρήσεις Πλατανουλίων έχει κατασκευαστεί ένας βοηθητικός αγωγός (by-pass), ο οποίος διασυνδέεται με τον καταθλιπτικό αγωγό Φ9 που τροφοδοτεί τις δεξαμενές Αγίας Παρασκευής και Μεζούρλου. Με τη σύνδεση αυτή είναι εφικτό ο βαρυτικός αγωγός από τα Πλατανούλια να τροφοδοτεί ή μόνο τις κεντρικές δεξαμενές της ΔΕΥΑΛ ή μόνο τις δεξαμενές Αγίας Παρασκευής και Μεζούρλου...4. Κεντρικό Αντλιοστάσιο Δεξαμενές Αγίας Παρασκευής και Μεζούρλου Από το κεντρικό αντλιοστάσιο ξεκινά κοινός αγωγός Φ9 ο οποίος στη συνέχεια διακλαδίζεται σε Φ8 με κατεύθυνση τη δεξαμενή Αγίας Παρασκευής και Φ5 με κατεύθυνση τη δεξαμενή Μεζούρλου. Τα στοιχεία αυτών των αγωγών συνοψίζονται στον Πίνακα.4: ΠΙΝΑΚΑΣ.4 ΑΓΩΓΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ (Κεντρικό Αντλιοστάσιο Δεξαμενές Αγίας Παρασκευής και Μεζούρλου) Τύπος Καταθλιπτικ ός Καταθλιπτικ ός Από Κεντρικό Αντλιοστάσι ο Φρεάτιο Μερισμού Μέχρι Μήκος m Διάμετρος mm Υλικό Φρεάτιο Μερισμού 3.65 Φ9 Χάλυβας Δεξαμενές Αγίας Παρασκευής.3 Φ8 Χάλυβας 6

Καταθλιπτικ ός Φρεάτιο Μερισμού Δεξαμενές Μεζούρλου 975 Φ5 Χάλυβας..4.3 Κεντρικό Αντλιοστάσιο Δεξαμενές Νεράιδας και Ορφανοτροφείου Οι δεξαμενές Νεράιδας και Ορφανοτροφείου τροφοδοτούνται με κοινό καταθλιπτικό αγωγό από αμιαντοτσιμέντο Φ355 ο οποίος στη συνέχεια γίνεται Φ3 και Φ8. Ο κοινός αγωγός σε κάποιο σημείο διακλαδίζεται με κατεύθυνση τη δεξαμενή Νεράιδας. Το συνολικό μήκος του αγωγού Φ8 είναι.5 μ. Το υλικό των αγωγών είναι χάλυβας και PVC. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι σε ελάχιστους χαλύβδινους αγωγούς υπάρχει καθοδική προστασία με αποτέλεσμα να δημιουργούνται φθορές στους αγωγούς...4.4 Ποιοτικά χαρακτηριστικά νερού Στο υδρευτικό δίκτυο της Λάρισας γίνεται ήδη χλωρίωση στις ακόλουθες θέσεις: Στην ομάδα Γ γεωτρήσεων στη θέση Πλατανούλια. Γίνεται αναλογική χλωρίωση και στις πέντε γεωτρήσεις. Στις εισόδους από γεωτρήσεις στις δεξαμενές Πύργου. Γίνεται αναλογική χλωρίωση με έναν χλωριωτή στους τρεις αγωγούς εισόδου. Στην έξοδο από τη δεξαμενή της Αγίας Παρασκευής. Γίνεται συμπληρωματική χλωρίωση στον αγωγό εξόδου προς την πόλη. Στην έξοδο από τη δεξαμενή Μεζούρλου. Γίνεται συμπληρωματική χλωρίωση στον αγωγό εξόδου προς την πόλη. Για την εξακρίβωση της ποιότητας νερών γίνονται από τη ΔΕΥΑΛ κάθε μήνα δειγματοληψίες και αναλύσεις νερού από πολλά σημεία ποταμών, παραποτάμων και λιμνών. Οι αναλύσεις δειγμάτων αποσκοπούν στον καθορισμό των μεγεθών των φυσικοχημικών και μικροβιολογικών παραμέτρων. Συνολικά πραγματοποιούνται περίπου 3. αναλύσεις φυσικοχημικών και μικροβιολογικών παραμέτρων ανά έτος..3 Εσωτερικό δίκτυο.3. Αντλιοστάσια Υπάρχουν 4 υποβρύχιες αντλίες στη δεξαμενή Ορφανοτροφείου από τις οποίες δεν λειτουργεί καμία. Υποβρύχιες αντλίες υπάρχουν και στη δεξαμενή Νεράιδας έχοντας υποβοηθητικά ρόλο στην τροφοδοσία του 7

εσωτερικού δικτύου όπως και οι αντλίες του Ορφανοτροφείου. Οι αντλίες είναι Αστέρος-Τριγώνου ισχύος 75 KW..3. Εσωτερικό δίκτυο διανομής Α. Γενικά στοιχεία Το δίκτυο έχει σε μεγάλο βαθμό ακολουθήσει την επέκταση της πόλης. Στο κέντρο της πόλης οι αγωγοί είναι παλαιοί από χυτοσίδηρο και αμίαντο. Οι νεότεροι αγωγοί που έχουν χρησιμοποιηθεί για να βελτιώσουν την κατάσταση του συστήματος είναι από PVC. Στις περιοχές περιμετρικά του κέντρου έχουν χρησιμοποιηθεί αγωγοί κυρίως από αμιαντοτσιμέντο. Σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας και της μελέτης Μοντέλο δικτύου ύδρευσης της πόλης της Λάρισας ΝΑΜΑ, 997, η κατανομή του δικτύου ανάλογα με τη διάμετρο και υλικό δίνεται στους Πίνακες.5 και.6. ΠΙΝΑΚΑΣ.5 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΜΕΤΡΟ Διάμετρος D < Φ Φ D < Φ5 Φ5 D Φ5 Φ5 < D Φ355 D Φ4 ΣΥΝΟΛΟ Μήκος m 355. 8. 7. 38. 5. 68. Ποσοστό επί του συνολικού μήκους 5, % 5,9 % 8,7 % 5,6 % 7,6 % % ΠΙΝΑΚΑΣ.6 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ Υλικό Χυτοσίδηρος Αμιαντοτσιμέντο Χάλυβας PVC ΣΥΝΟΛΟ Μήκος m 7. 76. 67. 365. 68. Ποσοστό,6 % 5,9 % 9,8 % 53,7 % % Β. Ειδικά τεμάχια Στα ειδικά τεμάχια του δικτύου περιλαμβάνονται 8.3 δικλείδες, 84 αερεξαγωγοί, 54 πυροσβεστικοί κρουνοί και 97 εκκενωτές. Επίσης, συνολικά έχουν κατασκευαστεί 6 φρεάτια. 8

Γ. Λειτουργία δικτύου διανομής Ζώνες ύδρευσης Το δίκτυο διανομής χωρίζεται ουσιαστικά σε δύο Ζώνες Ύδρευσης οι οποίες τροφοδοτούνται από συγκεκριμένη δεξαμενή. Η πρώτη Ζώνη τροφοδοτείται από τη δεξαμενή Αγίας Παρασκευής και περιλαμβάνει τις περιοχές Νεάπολη, Λιβαδάκι, Αγ. Θωμάς, Φιλιππούπολη, Αγ. Αθανάσιος, Αγ. Αχίλλειος, Αγ. Σαράντα, Αμπελόκηποι, Ιπποκράτης και Αγ. Κωνσταντίνος. Η Ζώνη αυτή περιέχει τη μεγαλύτερη κατανάλωση της πόλης διότι σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται το κέντρο της πόλης. Η δεύτερη Ζώνη τροφοδοτείται από τη δεξαμενή Μεζούρλου και έχει αρκετά μικρότερη κατανάλωση. Στη δεύτερη Ζώνη περιλαμβάνονται οι περιοχές Νέα Πολιτεία, Αβέρωφ, Πυροβολικά, Ανθούπολη, Χαραυγή, Αγ. Γεώργιος και Λαχανόκηποι. Ηπειρώτικα, Νεράιδα και Νέα Σμύρνη. Εχουν δημιουργηθεί Ζώνες ρύθμισης πίεσης με σκοπό τον περιορισμό των διαρροών Η περιοχή Ιπποκράτης Αμπελόκηποι αποτελούν μία Ζώνη με ρύθμιση πίεσης και νυχτερινής μέσω ΒΡΠ Η περιοχή του Αγίου Θωμά αποτελεί μια Ζώνη με ρύθμιση πίεσης μέσω ΒΡΠ Η περιοχή της Νέας Σμύρνης αποτελεί μια Ζώνη με ρύθμιση πίεσης και νυχτερινής μέσω ΒΡΠ και σε περιπτώσεις πτώσης πίεσης τροφοδοτείται επικουρικά και από τη Ζώνη της Αγίας Παρασκευής μέσω ΒΡΠ. 9

.4 Μέτρηση παραγόμενου νερού Κατανάλωση.4. Μέτρηση παραγόμενου νερού Έως το 5 δεν υπήρχε μέτρηση του παραγόμενου νερού στις γεωτρήσεις. Τα στοιχεία παραγόμενου νερού υπολογίζονταν από στοιχεία καταγραφής των ημερησίων δελτίων βάρδιας Πύργου κεντρικών υδρομέτρων Πύργου και δεξαμενής Ορφανοτροφείου καθώς επίσης και από στοιχεία λειτουργίας αντλιών τροφοδοσίας δεξαμενών Αγίας Παρασκευής και Μεζούρλου. Τα στοιχεία αυτά δεν ήταν αξιόπιστα και επομένως ενδέχεται να παρουσιάζουν αποκλίσεις. Προσφάτως έχουν τοποθετηθεί ηλεκτρομαγνητικοί μετρητές παροχής σε όλους τους αγωγούς που συνδέουν τις κεφαλές δικτύου με τις Κεντρικές Δεξαμενές της ΔΕΥΑΛ (βλέπε τον Πίνακα στο Παράρτημα 6). 4. Μέτρηση Ζωνών Ύδρευσης Δεν υπάρχουν μετρητές στις εισόδους όλων των ζωνών του δικτύου και επομένως δεν υφίσταται μέτρηση ζωνών. Μετρητές έχουν εγκατασταθεί στις γεωτρήσεις Πλατανουλίων, στις κύριες Δεξαμενές Αγ. Παρασκευής και Μεζούρλου και στα κεντρικά αντλιοστάσια/δεξαμενές της ΔΕΥΑΛ. Επίσης μετρητές έχουν εγκατασταθεί σε 5 ΤΣΔ (ή ΣΜΔ) στην πόλη και στις παρακάτω παλαιότερες θέσεις: Υδατόπυργος Μετρητής Venturi Δεξαμενή Ορφανοτροφείου διαμέτρου Φ5 δεξαμενή Αγίας Παρασκευής ηλεκτρομαγνητικός μετρητής παροχής τύπου MAGFLO του οίκου DANFOSS και από το Νοέμβριο λειτουργεί μετρητής ίδιου τύπου και στη δεξαμενή Μεζούρλου Σημειώνεται ότι ο μετρητής Venturi δεν λειτουργεί εφόσον σήμερα ο Υδατόπυργος δεν δίνει νερό σε καμία περιοχή, παρά μόνον σε εγκαταστάσεις της ΔΕΥΑΛ..4.3 Μέτρηση Καταναλωτών Στοιχεία Τιμολόγησης Η ΔΕΥΑΛ έχει εγκαταστήσει υδρόμετρα σε όλους τους καταναλωτές και ανέρχονται περίπου σε 75.. Σύμφωνα με στοιχεία της Οικονομικής Υπηρεσίας οι καταναλισκόμενες και χρεώσιμες ποσότητες για την περίοδο 986-8 συνοψίζονται στον Πίνακα.7:

ΠΙΝΑΚΑΣ.7 ΚΑΤΑΝΑΛΙΣΚΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΧΡΕΩΣΙΜΑ ΚΥΒΙΚΑ ΝΕΡΟΥ Έτος 986 987 988 989 99 99 99 993 994 995 996 997 998 999 3 4 5 6 7 8 Καταναλισκόμενα m3 7.38.555 7..358 8.45.79 8.8.95 7.83.97 7.733.36 7.868.98 7.736.699 8.747.635 8.785.49 9.9.46 9.937.58.9.78.889.6..349.75.46.869.795.889.937.93.3.446..458..65.655.44.795 Χρεώσιμα m3 7.754.67 7.64.64 8.855.745 8.9.584 8.757.3 8.6.85 8.64.955 9.8.563.44.74.49.699.48.655.8.894..48.4.3.68.574 3.53.7 3.56.438 3.49.759 3.734.53 3.98.43 4.78.689 4.57.6 4.545.48.4.4 Υδατικό ισοζύγιο Απώλειες νερού Η ποσότητα του παραγόμενου νερού για το 8 εκτιμάται σε 7.663.7 m3 (βλέπε Παράρτημα ) ενώ το καταγεγραμμένο από τα υδρόμετρα (καταναλωθέν) νερό σε.44.795 m3. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία το Mη Τιμολογούμενο Νερό (ΜΤΝ) ανέρχεται σε 5..96. m3, ποσοστό 9,56%. Τα τελευταία χρόνια το ΜΤΝ έχει καθιερωθεί διεθνώς να εκφράζεται σε μονάδες: m3 / km. ημέρα ή l / υδρόμετρο. ημέρα

Από τα διαθέσιμα στοιχεία αριθμού υδρομέτρων (73.973) και συνολικού μήκους δικτύου (68 km), το ΜΤΝ για το 8 (5..96 m3), υπολογίζεται σε:,4 m3 / km. ημέρα ή 93,9 l / υδρόμετρο. ημέρα Αν και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντικότατη πρόοδος στην μείωση των διαρροών (βλεπε Παράρτημα ) οι τιμές αυτές είναι υψηλές αν σκεφτεί κανείς ότι σε ένα δίκτυο καλών υποδομών, μέσης πίεσης λειτουργίας 45 m και στο οποίο γίνεται ενεργητικός έλεγχος διαρροών, η τιμή για το ΜΤΝ είναι 9 l / υδρόμετρο. ημέρα..5 Υφιστάμενο σύστημα ελέγχου διαρροών Η ΔΕΥΑΛ είχε εισάγει τη στρατηγική ενεργητικού ελέγχου διαρροών στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος SPRINT το οποίο ξεκίνησε το 993 σε συνεργασία με τη ΝΑΜΑ. Για τέσσερα χρόνια (993 996) η ΔΕΥΑΛ εφάρμοσε ολοκληρωμένο πρόγραμμα ελέγχου διαρροών και μοντελοποίησης του δικτύου της. Η πόλη είχε χωριστεί σε τέσσερα υπομοντέλα στα οποία λειτούργησαν 3 υποζώνες ελέγχου διαρροών σε κάθε μία από τις οποίες γινόταν συστηματική καταγραφή παροχών. Το πρόγραμμα απέφερε σημαντικό οικονομικό όφελος στη ΔΕΥΑΛ αφού επιτεύχθηκε εξοικονόμηση ΜΤΝ περίπου.. m3 μέσα σε διάστημα 3 χρόνων. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και λόγω αλλαγής της τροφοδοσίας του δικτύου, καταργήθηκαν οι υποζώνες ελέγχου διαρροών και κατά συνέπεια σταμάτησε ο ενεργητικός έλεγχος διαρροών. Σήμερα ο έλεγχος διαρροών γίνεται κυρίως μέσω της λειτουργίας 5 Τοπικών Σταθμών Διαρροών (ΤΣΔ ή ΣΜΔ) όπου καταγράφονται σε συνθήκες πραγματικού χρόνου (Real Time) η πίεση και η παροχή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του νερού σε κομβικά σημεία των ζωνών ύδρευσης. Ακολούθως τα δεδομένα αυτά εισάγονται στο μαθηματικό μοντέλο προσομοίωσης του δικτύου (WaterCad) όπου και εκτιμάται το μέγεθος των διαρροών της πόλης. Τελικά, και μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων ενεργοποιείται ο τρόπος επέμβασης και αντιμετώπισης των διαρροών και των λοιπών βλαβών του δικτύου που δεν είναι ενεργητικός. Υπάρχουν συνεργεία ελέγχου διαρροών τα οποία επεμβαίνουν στο δίκτυο όταν αναφερθεί βλάβη ή πτώση πίεσης ή εμφανής διαρροή (για τον ακριβή εντοπισμό), αλλά και προληπτικά. Στην περίπτωση που είναι αφανής η διαρροής η Υπηρεσία διαθέτει συσχετιστή αφανών διαρροών με γεόφωνο και ανιχνευτή Μετάλλων όπου με την βοήθεια τους εντοπίζεται η Διαρροή τόσο στο Εξωτερικό όσο και Εσωτερικό Δίκτυο

.6 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΩΝ Το σύνολο του εξωτερικού υδραγωγείου της ΔΕΥΑΛ υποστηρίζονται από διάφορες εγκαταστάσεις αυτοματισμού, με τα οποία διευκολύνεται η λειτουργία των γεωτρήσεων, δεξαμενών, αντλιών κλπ Βασική λειτουργία των συστημάτων που υπάρχουν είναι ο έλεγχος της στάθμης δεξαμενών ώστε να μην λειτουργούν γεωτρήσεις οι οποίες δεν χρειάζονται. Το σύστημα προσαγωγής λυμάτων (Δίκτυο Αποχέτευσης) στην ΕΕΛ υποστηρίζονται από διάφορες εγκαταστάσεις αυτοματισμού, με τα οποία διευκολύνεται η λειτουργία των αντλιών προώθησης λυμάτων σε 5 αντλιοστάσια (συμπεριλαμβανομένων και των όμβριων). Βασική λειτουργία των συστημάτων αυτοματισμού αποχέτευσης που υπάρχουν είναι ο έλεγχος της στάθμης φρεατίων αναρρόφησης λυμάτων ώστε να λειτουργεί η προώθηση των λυμάτων απρόσκοπτα. Το έτος 7 εγκαταστάθηκε πλήρες σύστημα Τηλεμετρίας ΤΣ/ΤΣΕ το οποίο παρουσιάζεται στην επόμενη παράγραφο..7 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ Το κεντρικό σύστημα τηλεμετρίας βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της ΔΕΥΑΛ. Εκεί έχει εγκατασταθεί κεντρικός σταθμός που με ασύρματη ζεύξη ελέγχει όλους τους σταθμούς τηλεμετρίας. Οι ήδη εγκατεστημένοι ΤΣ είναι οι ακόλουθοι: Αναλυτικά οι ήδη εγκατεστημένοι τοπικοί σταθμοί ύδρευσης είναι: Α/Α 3 4 5 6 7 8 9 3 ΤΣ. ΤΣ. ΤΣ.3 ΤΣ.4 ΤΣ.5 ΤΣ.6 ΤΣ.7 ΤΣ.8 ΤΣ9 ΤΣ.Α ΤΣ.Α ΤΣ.3Α ΤΣ.4Α ΤΟΠΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Κεντρικό αντλιοστάσιο / Δεξαμενές / Υδατόπυργος Φρεάτιο Μερισμού Δεξαμενή Αγίας Παρασκευής Δεξαμενή Μεζούρλου Δεξαμενή Νεράιδας Δεξαμενή Ορφανοτροφείου Τροφοδοσία Νίκαιας Σύστημα τροφοδοσίας Τερψιθέας Booster Τερψιθέας Γεώτρηση Α Γιάννουλης Γεώτρηση Α Γιάννουλης Γεώτρηση Α3 Γιάννουλης Γεώτρηση Α4 Γιάννουλης 3

4 5 6 7 8 9 ΤΣ.5Α ΤΣ.Β ΤΣ.Β ΤΣ.3Β ΤΣ.4Β ΤΣ.5Β ΤΣ.6Β ΤΣ.7Β ΤΣ.Γ Γεώτρηση Α5 Γιάννουλης Γεώτρηση Β Αμπελώνα Γεώτρηση Β Αμπελώνα Γεώτρηση Β3 Αμπελώνα Γεώτρηση Β4 Αμπελώνα Γεώτρηση Β5 Αμπελώνα Γεώτρηση Β6 Αμπελώνα Γεώτρηση Β7 Αμπελώνα Γεώτρηση Γ Πλατανουλίων 3 4 5 6 7 ΤΣ.Γ Γεώτρηση Γ Πλατανουλίων ΤΣ.3Γ Γεώτρηση Γ3 Πλατανουλίων ΤΣ.4Γ Γεώτρηση Γ4 Πλατανουλίων ΤΣ.5Γ Γεώτρηση Γ5 Πλατανουλίων ΤΣ.6Γ Δεξαμενή Πλατανουλίων Οι τοπικοί σταθμοί αποχέτευσης και ομβρίων είναι: Α/Α 3 4 5 6 7 8 9 3 4 5 ΤΟΠΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ - ΟΜΒΡΙΩΝ ΤΣΑ. Κεντρικό αντλιοστάσιο ΤΣΑ. Αντλιοστάσιο Ν. Σμύρνης ΤΣΑ.3 Αντλιοστάσιο στο Βιολογικό ΤΣΑ.4 Αντλιοστάσιο Αγ. Θωμά ΤΣΑ.5 Αντλιοστάσιο Νεάπολης ΤΣΑ.6 Αντλιοστάσιο Αγ. Γεωργίου ΤΣΑ.7 Αντλιοστάσιο Λαχανοκήπων Ολυμπίας ΤΣΑ.8 Αντλιοστάσιο Λαχανοκήπων Γαβρηλίδου Αντλιοστάσιο και θυρόφραγμα ΤΣΑ.9 Αμπελοκήπων ΤΣΑ. Αντλιοστάσιο Ιπποκράτη Αντλιοστάσιο ομβρίων Βιολογικού και ΤΣΑ. θυρόφραγμα ΤΣΑ. Θυρόφραγμα γέφυρας Ν. Σμύρνης ΤΣΑ.3 Θυρόφραγμα Ιπποκράτη ΤΣΑ.4 Αντλιοστάσιο ομβρίων Φαρσάλων ΤΣΑ.5 Αντλιοστάσιο ομβρίων ΕΡΓΟΣΕ Οι τοπικοί σταθμοί μέτρησης παραμέτρων δικτύου ύδρευσης είναι: 4

ΜΕΤΡΗΣΗ Α/Α ΠΑΡΟΧΗ ΤΟΠΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΙΕΣΗ (Διάμετρος Οργάνου και τύπος Οργάνου) ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΝΕΡΟΥ ΤΣΔ. Γρ. Λαμπράκη Αγ. Χαράλαμπος επί αγωγού Φ5 3 Φ helix 3 ΤΣΔ. Χατζημιχάλη Ρίζου επί αγωγού Φ5 3 Φ helix - 3 ΤΣΔ.3 Καρδίτσας Παπανδρέου επί αγωγού Φ5 3 Φ helix - 4 ΤΣΔ.4 Φαρσάλων Πηλέως επί αγωγού Φ 3 Φ helix - 5 ΤΣΔ.5 Θεοφράστου Φαρσάλων επί αγωγού Φ5 3 Φ helix 3 6 ΤΣΔ.6 Μανδηλαρά - Παναγούλη επί αγωγού Φ 3 Φ5 helix 3 7 ΤΣΔ.7 Διασταύρωση προς Μελισσοχώρι επί αγωγού Φ 3 Φ5 Η Μ 3 Στην Ε.Ο. πριν τη διαστ. Συκουρίου επι αγωγού Φ3 8 ΤΣΔ.8 (Μαργκά) 3 Φ5 Η - Μ 3 9 ΤΣΔ.9 Καρδίτσης στη γέφυρα επί αγωγού Φ3 3 Φ3 Η - Μ 3 ΤΣΔ. Περιφ/ακή Τρικάλων Παν. Νοσοκ. επί αγωγού Φ 3 Φ5 Η - Μ 3 ΤΣΔ. Γοργοποτάμου (κ Ε.Ο.) επί αγωγού Φ9 3-3 ΤΣΔ. Πλαταμώνος Γραβιάς επί αγωγού Φ8 3-3 3 ΤΣΔ.3 Γέφυρα Ν. Σμύρνη επί αγωγού Φ3 3 Φ5 Η - Μ - 4 ΤΣΔ.4 Αερογέφυρα Ε.Ο. (Μαρμαρίνης) επί αγωγού Φ8 3 Φ Η Μ - 5 ΤΣΔ.5 Γκύζη Γεωργιάδου επί αγωγού Φ355 3 Φ Η Μ - 6 Γέφυρα Ιπποκράτη επί αγωγού Φ3 3 Φ5 Η - Μ - 7 ΤΣΔ.7 Ιωαννίνων Ωρολογοπούλου επί αγωγού Φ 3-3 8 ΤΣΔ.8 Σίφνου Αντιπάρου επί αγωγού Φ8 3 - - 9 ΤΣΔ.9 Τριών Ιεραρχών Αύρας επί αγωγού Φ9 3-3 ΤΣΔ. Νεγρεπόντη Μάτεση επί αγωγή Φ 3-3 ΤΣΔ. Ανθίμου Γαζή Ραδιοφωνία επί αγωγού Φ5 3-3 ΤΣΔ. Θεοτοκοπούλου επί αγωγού Φ8 3-3 3 ΤΣΔ3 Ηλεκτροεισαγωγική επί αγωγού Φ 6 3 probe - 4 ΤΣΔ4 ΔΕΗ Χατζηχαλάρ επί αγωγού Φ8 3 Φ Η-Μ - 5 ΤΣΔ5 Παιδική χαρά Κρανώνος επί αγωγού Φ 3 3 Φ 5 Η-Μ - ΤΣΔ.6 Όλοι οι τοπικοί σταθμοί συνδέονται με τον Κεντρικό Σταθμό Ελέγχου (ΚΣΕ) διαμέσου κατάλληλου τηλεπικοινωνιακού συστήματος. Κάθε ΤΣ μπορεί να λειτουργεί σαν αυτόνομη μονάδα, παρέχοντας τοπικό έλεγχο και υψηλού επιπέδου αυτοματισμό, ανεξάρτητα από τον ΚΣΕ. 5

Η εγκατεστημένη ηλεκτρονική τεχνολογία των ΤΣ/ΤΣΔ είναι: Α ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ PLC RAIL 48mm PS 5A CPU 34C Micromemmory MMC 64K Ethernet Card 343- Front Connector 4 pin Αντικεραυνικά Β 6ES7 39 AB8 AA 6ES7 37 EA AA 6ES7346CFAB 6ES7 953 8LF AA 6GK7 343 EX XE 6ES7 39 AM AA Αντικεραυνικό 3VAC Αντικεραυνικό Profibus Αντικεραυνικό ΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ethernet Radio Modem SEM4X Antena Parabolic Dich HG44G ARRESTOR ANTENNA ARRESTOR HGLN-CAT6 Aντικεραυνικό Κεραίας Aντικεραυνικό Ethernet Γ ΚΩΔΙΚΟΣ AL-RTPRTJB ΛΟΙΠΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΤΑΘΜΟΥ Πιεσόμετρα Παροχόμετρα Sitrans P SITRANS F MAGFLO MAG 5 W Σε κάθε ΤΣ, πέραν των κατά περίπτωση νέων οργάνων, έχει εγκατασταθεί σύστημα UPS και κάρτα διασύνδεσης οργάνων PROFIBUS,. Κύριο χαρακτηριστικό των ήδη εγκατεστημένων συστημάτων, αποτελεί η ασύρματη ζεύξη μέσω Ethernet Radio modems με τον ΚΣΕ. Στον ΚΣΕ έχει αναπτυχθεί εφαρμογή SCADA με τη βοήθεια του προγράμματος WinCC v6 SP3 και WEB Navigator. Οι υφιστάμενοι σταθμοί ΤΣΔ θα ενταχθούν σε μία ενιαία φιλοσοφία κεντρικής διαχείρισης με το υπό δημοπράτηση σύστημα σε ένα ενιαίο τεχνολογικό επίπεδο και φιλοσοφία λειτουργίας με το προς κατασκευή σύστημα. 6

3. ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ 3. Φιλοσοφία λειτουργίας και διαχείρισης του συστήματος Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζεται το Συνολικό σύστημα διαχείρισης Υδάτινων Πόρων της ΔΕΥΑΛ που είναι και ο τελικός διαχειριστικός στόχος της Υπηρεσίας στα πλαίσια της πλήρους εφαρμογής των νέων τεχνολογιών. Το πλέον πολύπλοκο από διαχειριστικής άποψης είναι το σύστημα Ύδρευσης των Εσωτερικών Δικτύων της πόλης της Λάρισας. Το σύστημα ύδρευσης της ΔΕΥΑΛ, θεωρούμενο ως σύνολο, χαρακτηρίζεται από πολλές γεωτρήσεις όπου, μέσω αγωγών (βαρυτικούς ή πιεστικούς) οδηγούν το νερό σε δεξαμενές Αποθήκευσης. Αυτές οι θέσεις αποθήκευσης παρέχουν αποθέματα νερού για μεταφορά σύμφωνα με της ανάγκες, με βαρύτητα ή με άντληση, ώστε να ικανοποιήσουν αντίστοιχα τις απαιτήσεις γεώτρησης κατάντη και τελικά τους καταναλωτές. Αυτές οι διαφορετικές θέσεις αποθήκευσης λειτουργούν σε πολύ διαφορετικές χρονικές κλίμακες. Η ανάντη αποθήκευση είναι κρίσιμη σε υπερετήσιο επίπεδο και εξαρτάται από την ένταση της ξηρασίας, ενώ, η αποθήκευση κατάντη των γεωτρήσεων είναι κρίσιμη σε επίπεδο ολίγων ωρών, εξαρτώμενη από το μέγεθος της ημερήσιας αιχμής ιδιαίτερα κατά την διάρκεια καύσωνα. Κατά συνέπεια, υπάρχουν διακριτές περιοχές που έχουν διαφορετικές απαιτήσεις διαχείρισης και ελέγχου και οι οποίες αποσυνδέονται η μία από την άλλη από την εκτονωτική επίδραση της αποθήκευσης, αλλά παρόλα αυτά απαιτούν ολοκληρωμένη διαχείριση, με εξασφάλιση της συνέχειας μεταξύ τους, χρησιμοποιώντας προδιαγεγραμμένους τρόπους και κανόνες λειτουργίας οι οποίοι είναι απόλυτα σταθεροί για τις τρεις διακριτές περιοχές: Μεταφορά ύδατος και επεξεργασία ποιοτικών παραμέτρων. Διανομή ύδατος. Τιμολόγηση ύδατος Η όλη Παραγωγική διαδικασία της ΔΕΥΑΛ από τη συλλογή του νερού μέχρι την διανομή του, μετά της φυσικές διεργασίες που σχετίζονται με τους υδατικούς πόρους, ακολουθούν οι Τεχνητές διεργασίες που συναρτώνται με την μεταφορά νερού και την διανομή του. Η εποπτεία και ο έλεγχος αυτών των διαδικασιών, οδηγεί σε αποτελεσματική λειτουργία και ορθολογικό προγραμματισμό των αντίστοιχων υποσυστημάτων μεταφοράς, ποιοτικής επεξεργασίας και διανομής ύδατος. Το σύστημα διανομής κατευθύνεται από την διακύμανση της ημερήσιας ζήτησης. 7

Το σύστημα μεταφοράς και ποιοτικής επεξεργασίας για να ικανοποιεί το σύστημα διανομής με αποτελεσματικό τρόπο θα πρέπει να ρυθμίζει της ποσότητες άντλησης υπογείων νερών, τα υδραγωγεία μεταφοράς και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά νερού. Η ρύθμιση αυτή επιτυγχάνεται με την εγκατάσταση αξιόπιστων μετρητικών συστημάτων, οι πληροφορίες των οποίων συγκεντρώνονται σε επιλεκτικά σημεία του υδροδοτικού συστήματος, μαζί με αντίστοιχες πληροφορίες σχετικές με τη δίαιτα των υδατικών πόρων. Για να είναι άμεσα αξιοποιήσιμες οι συλλεγόμενες πληροφορίες θα πρέπει με τη σειρά τους να εγκατασταθούν συστήματα τηλεελέγχου και τηλεχειρισμού, ώστε το εντεταλμένο προσωπικό λειτουργίας διαφόρων επιπέδων, να είναι σε θέση να δρομολογεί αποτελεσματικά και αξιόπιστα τους κατάλληλους χειρισμούς που είναι ενταγμένοι στους επί μέρους και τους γενικούς στόχους της Επιχείρησης (ασφάλεια, υδατοποιότητα, μειωμένο κόστος κλπ.). Η δημιουργία ενός Συστήματος Κεντρικής Διαχείρισης (Central Management System συντομογραφικά CMS) στοχεύει στη συγκέντρωση όλων των στοιχείων από τα επί μέρους κέντρα εποπτείας και στη συνολική επεξεργασία τους με σκοπό την άμεση και σφαιρική παρουσίαση των ισοζυγίων νερού, την διαχείριση του συστήματος υπό καθεστώς λειψυδρίας, την ανάλυση δεδομένων για διαχείριση των αποθεμάτων, τη χάραξη στρατηγικής, την πρόγνωση της ζήτησης, την υποστήριξη αποφάσεων και κανόνων λειτουργίας των υδατικών πόρων. 3. ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΛΕΕΛΕΓΧΟΙ/ΤΗΛΕΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 3.. Γεωτρήσεις Το έργο αυτό δεν αφορά τα αντλητικά συγκροτήματα γεωτρήσεων και μεταφοράς κυρίως ακατέργαστου νερού προς τα υδραγωγεία που είναι εγκατεστημένα στις εξής περιοχές άντλησης/μεταφοράς: Περιοχή ΠΛΑΤΑΝΟΥΛΙΑ Περιοχή ΑΜΠΕΛΩΝΑ Περιοχή ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ Αφορά μόνο την προμήθεια κατάλληλου εξοπλισμού μέτρησης της παροχής στην κατάθλιψη των αντλητικών συγκροτημάτων στις περιοχές Αμπελώνα και Γιάννουλης και τις αναγκαίες εργασίες αυτοματοποίησης, ώστε τα δεδομένα που θα προκύπτουν από τις μετρήσεις αυτές να ενταχθούν ομαλά στο υφιστάμενο σύστημα SCADA. 3... Κεντρικές εγκαταστάσεις ΔΕΥΑΛ και Δεξαμενές 8

Τα έργα αυτοματισμού και SCADA που λειτουργούν ήδη στις εγκαταστάσεις Ύδρευσης εντός των ορίων του Δήμου έχουν ως κύριο σκοπό την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης Δικτύων Αναλυτικά τα έργα αυτά που αναπτύχθηκαν σε προηγούμενη περίοδο περιλαμβάνουν για τις επιμέρους εγκαταστάσεις : Όργανα και αισθητήρια μέτρησης ποσοτικών χαρακτηριστικών νερού, παροχής, πίεσης κλπ. Ηλεκτρολογικούς πίνακες και PLC. Ασύρματα δίκτυα Ethernet για την μετάδοση των πληροφοριών. Κεντρικό σταθμό ελέγχου συνολικής εποπτείας της εγκατάστασης. Συστήματα μέτρησης στάθμης, συνδέσεις νέων και παλαιών χλωριωτών, και πληροφοριακός εξοπλισμός. Όργανα μέτρησης ενέργειας Όργανα μέτρησης υπολειμματικού χλωρίου. Διασύνδεση των ως άνω οργάνων σε υπερκείμενο SCADA. Συστήματα ασφάλειας δεξαμενών με χρήση εξωτερικού κυκλώματος με κάμερες και αποστολή των δεδομένων μέσω του ασύρματου (Ethernet) δικτύου των τοπικών σταθμών. 3..3 Μετρητικά συστήματα και Εσωτερικό δίκτυο Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει το σύνολο των μετρητικών διατάξεων που προμηθεύεται η ΔΕΥΑΛ στα πλαίσια τους ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΑΣ για όλα τα υποσυστήματα υδροδότησης. Εδώ περιλαμβάνεται το σύνολο των μετρητικών διατάξεων, κυρίως παροχόμετρα, που τοποθετούνται σε επιλεγμένα σημεία των υδραγωγείων. Οι εν λόγω συσκευές θα διασυνδεθούν με τους πλησιέστερους Τοπικούς Σταθμούς ούτως ώστε να είναι δυνατός ο τηλεέλεγχος από τα Κέντρα Ελέγχου. Το σύστημα αυτό έχει δύο συνιστώσες : Τα όργανα συλλογής των δεδομένων (π.χ. πίεση, παροχή κλπ.). Το σύστημα συλλογής και αποθήκευσης δεδομένων στο ΚΣΕ. Το σύστημα συμβατικών μετρήσεων που αφορούν κυρίως πληροφορίες σχετικές με μετρήσεις παροχών. Οι σταθμοί θα τοποθετηθούν σε σημεία υδρολογικού ενδιαφέροντος και θα αποτελούνται από συστήματα μέτρησης πίεσης, παροχής. 3..4 Δίκτυο Ελέγχου Διαρροών Το σύνολο των υπό προμήθεια ΣΜΔ θα εγκατασταθεί εντός των ορίων της πόλης με στόχο την ποσοτική καταγραφή του ποσοστού των Διαρροών ανά περιοχή/ζώνη ύδρευσης της πόλης. Οι αναγκαίες εργασίες αυτοματοποίησης του συμβατικού εξοπλισμού αφορά την προμήθεια του 9

εξοπλισμού και λογισμικού Διαρροών. Συγκεκριμένα το υπο έργο αυτό αποτελείται από: Εξοπλισμό Τοπικού Αυτοματισμού μέσω διατάξεων τύπου PLC. Όργανα μέτρησης Παροχής, Πίεσης. Διασύνδεση των PLC μέσω ασύρματης ζεύξης με το Κέντρο Ελέγχου. Εγκατάσταση στο Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας και εποπτείας των εγκαταστάσεων αυτών και διασύνδεση τους με το υπόλοιπο σύστημα μέτρησης Διαρροών Εξωτερικού Υδραγωγείου και Εσωτερικών δικτύων διανομής. 3.3 Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα (ΚΣΕ) Η συγκέντρωση των πληροφοριών από το κέντρο ελέγχου και η συνολική επεξεργασία τους σε συνδυασμό με μελλοντικές εφαρμογές που θα εγκατασταθούν όπως το σύστημα διαχείρισης Υδατικών Πόρων και το GIS θα οδηγήσει, μέσω κατάλληλου λογισμικού, κατ αρχήν στην άμεση σφαιρική παρουσίαση των αποθεμάτων, της κατανάλωσης, του ισοζυγίου νερού και στην στατιστική επεξεργασία. Μεσοπρόθεσμα θα μπορέσει να υλοποιηθεί η προμήθεια κατάλληλου λογισμικού, μέσα από την αποκτηθείσα εμπειρία στην κατάστρωση καθημερινού πλάνου βέλτιστης λειτουργίας του υδροδοτικού συστήματος που ελέγχει η ΔΕΥΑΛ. 3.3. Γενική Δομή Κεντρικού Συστήματος ΚΣΕ και Θέσεων Ο στόχος της ΔΕΥΑΛ είναι η συγκέντρωση των πληροφοριών από τό κέντρο ελέγχου και η συνολική επεξεργασία τους σε συνδυασμό με το σύστημα διαχείρισης Υδατικών Πόρων και το GIS που θα οδηγήσει, μέσω κατάλληλου λογισμικού, κατ αρχήν στην άμεση σφαιρική παρουσίαση των αποθεμάτων, της κατανάλωσης, του ισοζυγίου νερού και στην στατιστική επεξεργασία. Με το κατάλληλο λογισμικό που έχει η Υπηρεσία αλλά και μέσα από την αποκτηθείσα εμπειρία στην κατάστρωση καθημερινού πλάνου βέλτιστης λειτουργίας του υδροδοτικού συστήματος που ελέγχει η ΔΕΥΑΛ θα εντοπισθούν οι περιοχές εκείνες που εμφανίζουν υψηλό ποσοστό διαρροών. 3.3. Γενική Δομή Συστήματος Υποδοχής και Παρουσίασης Πληροφοριών Απευθείας σύνδεση με τις Γεωτρήσεις Απευθείας σύνδεση με τις Δεξαμενές. Απευθείας σύνδεση με τους Η/Υ Μαθηματικής προσομοίωσης του Προγνωστικού Συστήματος Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και άλλων εξειδικευμένων Λογισμικών (π.χ. έλεγχοι διαρροών κλπ.). Απευθείας σύνδεση με το Σύστημα Ηλεκτρονικής Αποτύπωσης και Διαχείρισης GIS Σύστημα Στατιστικής Επεξεργασίας 3

Μελλοντικά για την εξαγωγή Σεναρίων Βέλτιστης λειτουργίας και την μαθηματική ανάλυση και βελτιστοποίηση των δικτύων. Σύστημα Τεκμηρίωσης Την ψηφιακή αρχειοθέτηση του συνόλου της τεκμηρίωσης του Συστήματος Κεντρικού Εποπτικού Ελέγχου. Τα συστήματα τεκμηρίωσης θα περιέχουν τόσο τα εγχειρίδια πληροφορικής και την τεκμηρίωση του ΚΣΕ, όσο και την αποτύπωση του PLC κάθε τοπικού σταθμού με πλήθος και θέση καρτών, συνδεσμολογία, ηλεκτρολογικά σχέδια πινάκων κλπ. Για την διασύνδεση των πληροφορικών συστημάτων θα χρησιμοποιηθούν Ethernet Radio modem ούτως ώστε να δημιουργηθεί κατά τον τρόπο αυτό το Ψηφιακό Δίκτυο Δεδομένων της ΔΕΥΑΛ. Μέσω αυτής της σχεδίασης επιτυγχάνεται ο σκοπός της δημιουργίας ενός δικτύου (backbone) ούτως ώστε σε αυτό να δύναται να συνδεθεί οποιοδήποτε κτίριο της ΔΕΥΑΛ. 3.3 Συνολικό Σύστημα Τηλεμετρίας Το Σύστημα διακρίνεται στα παρακάτω Υποσυστήματα: α. Κεντρικό Σταθμό Ελέγχου (ΚΣΕ) που θα τοποθετηθεί σε κτήριο ΔΕΥΑΛ στο κέντρο πόλης και απ όπου θα εκτελείται ο τηλέλεγχος και ο τηλεχειρισμός του δικτύου ύδρευσης. Ο ΚΣΕ αποτελείται από : Το απαραίτητο υλικό και λογισμικό για τη συγκέντρωση πληροφοριών, τηλέλεγχο τηλεχειρισμό και διαχείριση του συστήματος. Σύστημα αδιάλειπτης λειτουργίας UPS β. Περιφερειακό Σταθμό Ελέγχου (ΠΣΕ) που θα τοποθετηθεί σε κτήρια ΔΕΥΑΛ στην ΕΕΛ Λάρισας και απ όπου θα εκτελείται ο τηλέλεγχος και ο τηλεχειρισμός του δικτύου ύδρευσης. Ο ΠΣΕ αποτελείται από : Το απαραίτητο υλικό και λογισμικό για τη συγκέντρωση πληροφοριών, τηλέλεγχο τηλεχειρισμό και διαχείριση του συστήματος. Σύστημα αδιάλειπτης λειτουργίας UPS Η χωροθέτηση μόνιμης Θέσης Εργασίας στην ΕΕΛ Λάρισας για την παρακολούθηση του υποσυστήματος Τήλε επίβλεψης του Δικτύου Ελέγχου Διαρροών στο Εσωτερικό Δίκτυο είναι σημαντική για την Τεχνική Υπηρεσία για ακόλουθους κυρίως λόγους:. Στα πλαίσια αναδιοργάνωσης καθημερινής λειτουργίας Υπηρεσίας προβλέπεται κατά το χρονικό διάστημα 5: 7: να εγκατασταθεί μία βάρδια προσωπικού στην ΕΕΛ Λάρισας με αντικείμενο την ταυτόχρονη συνολική λειτουργία και των τριών δικτύων πολλές πόλης ήτοι : ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ (Αντλιοστάσια, γεωτρήσεις, Δεξαμενές), ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ (Σταθμοί Διαρροών), Δίκτυο Λυμάτων/όμβριων. Σημειωτέον ότι σήμερα κατά εργάσιμες ώρες 7: 5: λειτουργούν δύο 3

βάρδιες στην ΕΕΛ και στα Κεντρικά Γραφεία πολλές ΔΕΥΑ Λάρισας για τα Δίκτυα Εξωτερικού Υδραγωγείου και Λυμάτων/όμβριων.. Στα πλαίσια προτεινόμενης χρηματοδότηση πράξης στον άξονα πρ. το Δίκτυο Ελέγχου Διαρροών στο Εσωτερικό δίκτυο πολλές πόλης αναβαθμίζεται όσον αφορά: a. Την δραστική αύξηση πυκνότητας συλλογής τηλεμετρικών στοιχείων από το εσωτερικό δίκτυο με αποτέλεσμα αφ πολλές την βελτίωση πολλές OFF LINE επεξεργασίας στοιχείων για τον εντοπισμό διαρροών μέσω του λογισμικού WATERCAD, αφ ετέρου την δραστική βελτίωση πολλές βαθμονόμησης του Μοντέλου λειτουργίας (μαθηματικής προσομοίωσης) του Εσωτερικού δικτύου. b. Την δυνατότητα ON LINE παρακολούθησης μεγάλων διαρροών στο δίκτυο (σπασίματα αγωγών) καθ όλο το εικοσιτετράωρο. Με βάση τα ανωτέρω, και κυρίως λόγω δυνατότητας ON LINE παρακολούθησης μεγάλων διαρροών στο δίκτυο (σπασίματα αγωγών) καθ όλο το εικοσιτετράωρο, είναι σημαντικό αυτή η λειτουργία να ενσωματωθεί με την Βάρδια στην ΕΕΛ Λάρισας ώστε να μην αυξηθούν τα λειτουργικά κόστη λειτουργίας του Δικτύου Διαρροών. Γ. Φορητός Σταθμός Ελέγχου (ΦΣΕ) που θα είναι φορητός υπολογιστής βιομηχανικού τύπου όπου μέσω δικτυακής διασύνδεσης στο δίκτυο πολλές ΔΕΥΑΛ θα εκτελούνται παράλληλα με τον ΚΣΕ οι προβλεπόμενες λειτουργίες του συστήματος του λογισμικού SCADA. Παράλληλα ο ΦΣΕ θα είναι εφοδιασμένος με το κατάλληλο S/W για προγραμματισμού και διαγνωστικό έλεγχο των τοπικών σταθμών. Δ. Τοπικοί σταθμοί που θα τοποθετηθούν σε θέσεις ελέγχου για το δίκτυο ύδρευσης και απ όπου θα παρέχεται τοπικός έλεγχος, και τηλεχειρισμός. Αφορά ακόλουθες κατηγορίες σταθμών: Α. Εξωτερικό Υδραγωγείο. Λειτουργεί σύστημα Τηλελέγχου Τηλεχειρισμού και αυτόματης λειτουργίας των εγκαταστάσεων σύγχρονης τεχνολογίας. Στην παρούσα προμήθεια το εξωτερικό υδραγωγείο συμπληρώνεται με την εγκατάσταση μετρητών παροχής σε υπάρχοντες Τοπικούς Σταθμούς ( κεφαλές δικτύου) με στόχο την πλήρη καταγραφή του συνολικού νερού που διατίθεται πολλές την κατανάλωση (Εσωτερικό Δίκτυο ύδρευσης). Β. Εσωτερικό Υδραγωγείο. Λειτουργεί ήδη δίκτυο τηλεμετρίας, σύγχρονης τεχνολογίας, με στόχο κυρίως την καταγραφή και επεξεργασία: Πιεζοστατικής στάθμης του εσωτερικού δικτύου Των ποιοτικών χαρακτηριστικών του καταναλωμένου νερού σε 3