Επενδύσεις για καινοτομία και εξωστρέφεια

Επενδύσεις για καινοτομία και εξωστρέφεια Προτάσεις για την βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων καινοτομικών και εξωστρεφών επιχειρήσεων: ΣΕΚΕΕ (εφαρμογών σε κινητές συσκευές), ΕΝΕΒΗ (Μικροηλεκτρονικής), HBio (Βιο-Ιατρικής Τεχνολογίας) ΕΒΙΔΙΤΕ (Αεροδιαστημικής) και ΕΕΝΕ (Νεοφυών επιχειρήσεων -Startups). Οι προτάσεις μας για τη βελτίωση του Επενδυτικού Νόμου εστιάζονται στις ακόλουθες κατηγορίες: I. Διεύρυνση των επιλέξιμων προς επιχορήγηση δαπανών. Σε όλες τις παραπάνω προτάσεις, η ενίσχυση των επιλέξιμων δαπανών εκτός των συμβατικών (κτίρια, εξοπλισμός) και αυτών που ήδη ισχύουν θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι ακόλουθες: Διεύρυνση των δαπανών που σχετίζονται με τον εξωστρεφή προσανατολισμό των επιχειρήσεων, όπως: συμμετοχή σε εκθέσεις σε χώρες του εξωτερικού, δημιουργία ή ενίσχυση δικτύων διανομής στις διεθνείς αγορές, δικτύωση μέσω δημιουργίας ειδικών συναντήσεων ή εταιρικών γεγονότων, ειδικών καταχωρήσεων, δημιουργία διαφημιστικών προγραμμάτων στα δικτυακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικότερα σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα προαναφερθέντα δύνανται να επιτευχθούν, μέσω ειδικής εξαίρεσης για την Ελλάδα, κατά τη παρούσα χρονική στιγμή επαναπροσδιορισμού του ΕΣΠΑ, ώστε να επωφεληθεί πλήθος Ελληνικών επιχειρήσεων που αγωνίζονται να αυξήσουν την εξωστρέφειά τους. Δυνατότητα ενίσχυσης προπαρασκευαστικών ενεργειών (μελέτες ερευνών αγοράς, κατοχυρώσεις δικαιωμάτων, δημιουργία εμπορικών συμφωνιών διάθεσης και υποστήριξης, προσαρμογή στις ιδιαίτερες συνθήκες των τοπικών αγορών, λοιπές μελέτες που είναι αναγκαίες για την υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων των εταιρειών, κ.ά.), για την προώθηση των συγκεκριμένων προϊόντων/υπηρεσιών, σε αγορές του εξωτερικού, καθώς και των δαπανών εκπόνησης επενδυτικών σχεδίων και αμοιβές συμβουλευτικών υπηρεσιών για το σχεδιασμό δράσεων. Δυνατότητα ενίσχυσης δαπανών για μετάδοση γνωστικής εμπειρίας και την παροχή τεχνογνωσίας και επίβλεψης, από ειδικούς (του ίδιου ή όμορων κλάδων), με στόχο τη βελτίωση του ενδο-επιχειρησιακού περιβάλλοντος και την βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων. Οι συγκεκριμένες δαπάνες που συνήθως χαρακτηρίζονται άυλες θα μπορούσαν να αποτελούν και το σύνολο των επενδυτικών σχεδίων, ειδικότερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, γεγονός που δεν αντιτίθεται στον απαλλακτικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. II. Τροποποίηση του ειδικού καθεστώτος συνέργειας και δικτύωσης του επενδυτικού νόμου. Κρίνεται επιτακτική και αναγκαία για τα μέλη των συνδέσμων μας, η τροποποίηση της υφιστάμενης δράσης και δικτύωσης, όπως παρουσιάζεται στο επισυναπτόμενο σχέδιο απόφασης της παρούσας, με στόχο τη δημιουργία πιο ευέλικτων και αποτελεσματικότερων σχηματισμών πραγματικής δικτύωσης και συνέργειας, κυρίως σε άυλες επενδυτικές δαπάνες και ενέργειες διάχυσης, για την βέλτιστη ενίσχυση και επέκταση του οικοσυστήματος των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην χώρα μας. III. Λοιπές προτεινόμενες τροποποιήσεις 1. Η υποβολή προτάσεων για την υπαγωγή επενδύσεων, στις διατάξεις ενίσχυσης του νόμου να είναι εφικτή καθ όλη τη διάρκεια του έτους και όχι μόνο δύο φορές το έτος, όπως ισχύει σήμερα. Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p1

2. Άμεσα, θα πρέπει να υπογραφούν και οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις που θα αποσαφηνίζουν και θα ενεργοποιούν την υποβολή αιτημάτων από τους επενδυτές, ώστε να επισπευσθεί η ενεργοποίηση του νέου Επενδυτικού πλαισίου, ειδάλλως ο νόμος καθίσταται ανενεργός για σημαντικό χρονικό διάστημα με δυσμενείς επιπτώσεις για τους υποψήφιους επενδυτές και την χώρα. 3. Σε σχέση με το κριτήριο κάλυψης της ιδίας συμμετοχής, οι σύνδεσμοί μας προτείνουν να τροποποιηθεί και να ισχύει εναλλακτικά η δυνατότητα κάλυψης της δαπάνης άυλων πάγιων (οι οποίες αποτελούν τη συντριπτική μερίδα των επενδυτικών σχεδίων των εταιρειών μελών μας), από παρελθόντα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών που αποδεικνύουν την ύπαρξη θετικής ρευστότητας. Ο λόγος της συγκεκριμένης πρότασης έγκειται στο γεγονός ότι οι ενδεχόμενες αυξήσεις κεφαλαίου για την υλοποίηση δαπανών που ούτως ή άλλως συνήθως εξοφλούνται προγενέστερα από τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, μειώνουν τους δείκτες απόδοσης ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων, δημιουργώντας θέματα με τους κεφαλαιούχους μετόχους των εταιρειών. 4. Κατά τη βαθμολογία επενδυτικών σχεδίων υφιστάμενων εταιρειών (άνω των τριών ετών λειτουργίας), να αξιολογείται και το ιστορικό των επενδυτών κατά την υλοποίηση προηγούμενων επενδύσεων στους αναπτυξιακούς νόμους. Προτείνεται η μέγιστη βαθμολογία να είναι 1 βαθμός και να κλιμακώνεται ανάλογα με τον αριθμό των επιτυχημένων ολοκληρωμένων σχεδίων, δηλαδή 0-0,5 βαθμούς για μέχρι και τρία ολοκληρωμένα έργα, ενώ 1 βαθμός για περισσότερων των τριών ολοκληρωμένων έργων. 5. Μέχρι την έναρξη του νέου Επενδυτικού Νόμου, να μην ανασταλεί η δυνατότητα υποβολής προτάσεων στον υφιστάμενο επενδυτικό νόμο. 6. Σε σχέση με το ύψος της ενίσχυσης για δαπάνες έρευνας & ανάπτυξης και εξωστρέφειας, θα πρέπει αυτό να είναι το μέγιστο δυνατό σύμφωνα με τον γενικό απαλλακτικό κανονισμό, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη γεωγραφικά κριτήρια. 7. Να δίδεται η δυνατότητα να υποβάλλονται ενστάσεις κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, στην περίπτωση που υπάρχει περικοπή των εγκεκριμένων σε σχέση με τις προτεινόμενες δαπάνες, και στα επιτυχόντα και επιλέξιμα προς χρηματοδότηση έργα, έτσι ώστε οι επενδυτές να έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τα όρια των εγκεκριμένων επενδύσεων. IV. Βελτιώσεις στη λειτουργία των υπηρεσιών κατά τον έλεγχο της υλοποίησης των εγκεκριμένων επενδύσεων Να υπάρξει δομημένος τρόπος ηλεκτρονικής επικοινωνίας με τα γραφεία εξυπηρέτησης επενδυτών, ώστε να είναι δυνατή η αποστολή γραπτών ερωτημάτων με αντίστοιχη γραπτή δεσμευτική απάντηση, εντός δύο εργάσιμων ημερών. Να αναρτώνται στο διαδίκτυο οι συχνές ερωτήσεις απαντήσεις, για την ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Κατά την ανακοίνωση της βαθμολογίας να κοινοποιείται και ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός, ώστε να υπάρχει δικαίωμα ένστασης και επί της περικοπής δαπανών. Παράλληλα με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων να αναρτώνται και οι εκθέσεις αξιολόγησης ώστε να είναι τεκμηριωμένες οι ενστάσεις. Επίσης, να δίνεται στους επενδυτές ο απαιτούμενος χρόνος ανταπόκρισης στις σχετικές διαδικασίες αξιολόγησης. Να καταργηθεί ο περιορισμός της δυνατότητας της μίας μόνο τροποποίησης κατά την υλοποίηση της εγκεκριμένης επένδυσης, διότι κατά τη περίοδο τριών ετών είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλές αλλαγές στις δράσεις, στο κόστος, στη ποσότητα και στους προμηθευτές των εγκεκριμένων δαπανών, ειδικότερα στο σημερινό ασταθές οικονομικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις. Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p2

Να προγραμματιστούν κύκλοι εκπαίδευσης των ελεγκτών του Υπουργείου και συναντήσεις εργασίας με τους συλλογικούς φορείς των σχετικών κλάδων, ειδικότερα για τα επενδυτικά σχέδια στα οποία ο κύριος όγκος των δαπανών αφορά στα άυλα πάγια (μισθοδοσία ειδικευμένου προσωπικού, μεταφορά τεχνογνωσίας, απόκτηση εξειδικευμένων εργαλείων λογισμικού, κ.α.), δαπάνες οι οποίες μεταβάλλονται συνεχώς λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης. Οι σχετικοί οδηγοί εφαρμογής, καθώς και οι γενικοί κανόνες αποτίμησης των άυλων δαπανών, να διαμορφωθούν βάσει της διεθνούς εμπειρίας με τη συμμετοχή των επιστημονικών και κλαδικών φορέων. Τροποποίηση των παραγράφων γ και δ της υπουργικής απόφασης υπ αριθμόν 10852, της 7/3/2012, περί καθορισμού επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που εντάσσονται στις κατηγορίες των επενδυτικών σχεδίων της Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Στις συγκεκριμένες παραγράφους να προστεθούν οι κωδικοί δραστηριότητας των τομέων προτεραιότητας της ΕΕ για την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας (τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, της βιοτεχνολογίας, της μικροηλεκτρονικής, της διαστημικής τεχνολογίας, νανοτεχνολογίας, καθώς και λοιπών δραστηριοτήτων υψηλής τεχνολογίας). Προσθήκη άρθρου στο Νόμο 3908/2011 για τις επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας σε τομείς προτεραιότητας της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία Επενδύσεις στην καινοτομία και στη βιομηχανία έντασης γνώσης Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται η προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και η σύνδεση της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας ως κύριο παράγοντα ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Υποστηρίζονται δράσεις μετατροπής της γνώσης σε καινοτομικά προϊόντα, η μεταφορά τεχνολογίας -τεχνογνωσίας προς τις επιχειρήσεις και η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ επιστημονικής γνώσης και αγοράς. Α. Ως προς το χαρακτήρα κινήτρων Οι επενδύσεις στη βιομηχανία που βασίζεται σε δραστηριότητες έντασης γνώσης και στην καινοτομία (π.χ. οι τομείς υψηλής τεχνολογίας, ΤΠΕ, βιοτεχνολογία, νανοτεχνολογία, μικροηλεκτρονική, ενέργεια, περιβάλλον) απαιτούν μεγάλα κεφάλαια για έξοδα έρευνας και ανάπτυξης, εξειδικευμένο και ακριβό προσωπικό, και ακριβές υποδομές. Το ουσιαστικό κίνητρο για την πραγματοποίηση της επένδυσης θα πρέπει να είναι η επιχορήγηση για επιχειρηματική ανάπτυξη και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων (και όχι μόνο η φορολογική απαλλαγή). Β. Ως προς το ποσοστό επιδότησης Δεδομένου ότι τόσο οι εταιρίες όσο και το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό βρίσκονται σε νομούς που είναι εγκατεστημένα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, το ποσοστό επιχορήγησης να είναι το μέγιστο που προβλέπει ο Επενδυτικός Νόμος. Γ. Ως προς τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που θα πρέπει να υποστηριχθούν με δράσεις υποστήριξης της καινοτομίας Οι επιχειρήσεις που θα υποστηριχθούν θα πρέπει να έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά Να βασίζονται στη γνώση, να αξιοποιούν προϊόντα έρευνας και να διαθέτουν εξειδίκευση σε καινοτομικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p3

Να αναπτύσσουν τεχνολογικά καινοτόμα προϊόντα ( που αυξάνουν τον κύκλο εργασιών ή/ και ποσοστά κερδών επί των δικαιωμάτων χρήσης τους) Να χρησιμοποιούν/ενσωματώνουν καινοτόμες τεχνολογίες/ καινοτόμες παραγωγικές διεργασίες Να εμφανίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο, σημαντικές εξαγωγές και διείσδυση στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά Να κατοχυρώνουν την Διανοητική ιδιοκτησία τους και γενικότερα να αξιοποιούν την παραγόμενη γνώση Να επενδύουν σημαντικό ποσοστό των εσόδων τους σε Ε&Α Να επιδεικνύουν συστηματική συνεργασία με φορείς παραγωγής γνώσης (φορείς ΕΤΑΚ) Τα παραπάνω θα πρέπει να τεκμηριώνονται με μετρήσιμους δείκτες όπως: Ποσοστό επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη Ποσοστό προσωπικού απασχολούμενο σε Ε&Α / με εξειδίκευση / με μεταπτυχιακό/ διδακτορικό τίτλο Διπλώματα ευρεσιτεχνίας Αριθμός νέων προϊόντων /χρόνο Εξαγωγές Διεθνές πελατολόγιο Διεθνείς ακαδημαϊκοί/ερευνητικοί συνεργάτες Γ. Ως προς τους τομείς προτεραιότητας Προτεραιότητα θα πρέπει να έχουν οι τομείς που εμφανίζουν σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, θεωρούνται τομείς προτεραιότητας της ΕΕ και βασίζονται στη γνώση, διαθέτουν εξειδίκευση σε καινοτομικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας με ισχυρό εξαγωγικό προσανατολισμό, όπως: Υγεία και Βιοϊατρική Προηγμένες τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, καθώς και υπηρεσίες έντασης γνώσης Φωτονική Νανοτεχνολογίες Ενέργεια και Περιβάλλον Δ. Ως προς τις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις άυλες δαπάνες που αποτελούν τις σημαντικότερες επενδύσεις στην επιχειρηματική ανάπτυξη των καινοτόμων εταιρειών. Στις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να περιλαμβάνονται: Έξοδα ανάπτυξης πρωτοτύπων / νέων προϊόντων Εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, εξειδικευμένες μελέτες αγοράς Έξοδα κατοχύρωσης δικαιωμάτων ιδιοκτησίας Έξοδα πιστοποίησης Συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις Επαγγελματική εκπαίδευση (γενική και ειδική) Εξοπλισμός, λογισμικό Συμβουλευτικές υπηρεσίες καινοτομίας και υπηρεσίες στήριξης της καινοτομίας Έξοδα υπεργολαβίας για εξειδικευμένες εργασίες Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p4

Ε. Ως προς την αξιολόγηση, αυτή θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης, όπως: Αύξηση κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων Αύξηση εξωστρέφειας Αύξηση των πωλήσεων, εξαγωγών προϊόντων/ υπηρεσιών νέων για την αγορά Αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα στις επιχειρήσεις Αύξηση θέσεων εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού (κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου σπουδών) Αύξηση αριθμού διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας Αύξηση πιστοποιήσεων ποιότητας Αύξηση συμμετοχής σε εκθέσεις, δράσεις δημοσιότητας Προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων Προτάσεις Άρθρο 19: Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων Στο άρθρο 5, του Ν. 3908/2011 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: "Για τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στους τομείς προτεραιότητας της ΕΕ για την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας και οι οποίες εδρεύουν σε νομούς που υπάρχουν ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, δύνανται με Υπουργική απόφαση να παρέχεται το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης του Επενδυτικού Νόμου". Στο άρθρο 8 (όροι υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων) του Ν.3908/2011, αντικαθίσταται η παράγραφος 6, ως εξής: 6. Ίδια συμμετοχή του επενδυτή Η οικονομική συμμετοχή του δικαιούχου πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 25 % των επιλέξιμων δαπανών, είτε μέσω ιδίων πόρων είτε μέσω εξωτερικής χρηματοδότησης, και με μορφή που δεν περιέχει στοιχεία κρατικής ενίσχυσης. Εναλλακτικά δύναται να ισχύει για τις ακόλουθες περιπτώσεις: Για τις άυλες δαπάνες (τόσο για τις πάγιες όσο και τις λοιπές) και στο ποσοστό που συμμετέχουν στην επένδυση να μην υπάρχει υποχρέωση για την ιδία συμμετοχή του επενδυτή. Για τις υπό σύσταση μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες θα ιδρύονται από νέους σε ηλικία (μέχρι 34 ετών) κύριους μετόχους / εταίρους (με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 75%), να εξαιρούνται της υποχρέωσης απόδειξης και καταβολής της ιδίας συμμετοχής. Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις οι οποίες παρουσιάζουν κερδοφορία τις τελευταίες τρεις διαχειριστικές χρήσεις, ποσοστό έως το 50% της ιδίας συμμετοχής να καλυφθεί από τα προβλεπόμενα κέρδη της περιόδου υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου όπως θα τεκμηριωθεί και αξιολογηθεί στη μελέτη της προτεινόμενης επένδυσης. β. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού ορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και ο τρόπος σύστασης και υπολογισμού της ίδιας συμμετοχής του επενδυτή, αναλόγως της νομικής μορφής του φορέα της επένδυσης και του είδους της ενίσχυσης, καθώς και οι υποχρεώσεις αυτού ως προς την ίδια συμμετοχή. Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p5

Συμπλήρωση της υποπαραγράφου α, της παραγράφου 1, του άρθρου 1 του προεδρικού διατάγματος με αριθμό 35, ΦΕΚ 88/Α/19-4-2011, περί τρόπου καταβολής των ενισχύσεων: «..Για τον σκοπό αυτό οφείλει να προσκομίσει εγγυητική επιστολή, προσαυξημένη κατά ποσοστό 10% του ποσού της προκαταβολής, από τράπεζα που είναι εγκατεστημένη και λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτων χωρών, ή από το ΤΣΜΕΔΕ, ή από άλλες θυγατρικές εταιρείες ελληνικών τραπεζών..». «Επίσης δύναται η τμηματική καταβολή της αναλογούσας επιχορήγησης με την ηλεκτρονική υποβολή και άμεσο διοικητικό έλεγχο, των εξοφλημένων δαπανών τουλάχιστον του 25% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού, χωρίς τη κατάθεση εγγυητικής επιστολής». Προτάσεις Άρθρο 22: Τροποποίηση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της επένδυσης Τροποποίηση της πρώτης παραγράφου, του άρθρου 14Β, του άρθρου 241, του νόμου 4072, περί αιτημάτων τροποποίησης επενδυτικών σχεδίων του ν. 3908/2011. «Αιτήματα τροποποίησης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου δύναται να υποβληθούν καθ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου». Προτάσεις Άρθρο 23: Συνέργεια και Δικτύωση Στην Υπουργική απόφαση με αριθμό ΦΕΚ 3215/τ.Β /30-12-2011 και με αριθμό πρωτοκόλλου 58996, να αντικατασταθούν οι ακόλουθες παράγραφοι με τις παρακάτω: Άρθρο 1 Παράγραφος 3 Τα σχήματα συνεργασίας δικτύωσης λειτουργούν είτε υπό μορφή κοινοπραξίας, είτε ως ενώσεις εταιρειών και απαρτίζονται από: Παράγραφος 4 Πέντε (5) τουλάχιστον επιχειρήσεις για επενδυτικά σχέδια που πρόκειται να υλοποιηθούν. Στην κοινοπραξία ή στις ενώσεις εταιρειών που υποβάλλουν το επενδυτικό σχέδιο, δύναται να συμμετέχουν και επιχειρήσεις ή λοιποί φορείς των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράγραφος 5 Δυνατότητα συμμετοχής στην Κοινοπραξία ή στις ενώσεις εταιρειών, με ποσοστό έως είκοσι τοις εκατό (20%), έχουν και ημεδαπά ή αλλοδαπά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Ερευνητικοί Φορείς, Κλαδικές και Επαγγελματικές Ενώσεις, καθώς και Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Δύνανται να συμμετέχουν (με το ίδιο ποσοστό) και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως Επιμελητήρια και Λοιποί φορείς. Παράγραφος 6 Καταργείται πλήρως. Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p6

Άρθρο 2 Τα ενισχυόμενα επενδυτικά σχέδια περιλαμβάνουν κοινές δράσεις σε συνάφεια ή προς εξυπηρέτηση και υποστήριξη των κύριων δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων που απαρτίζουν τα σχήματα συνέργειας-δικτύωσης, όπως ενδεικτικά: κοινές εγκαταστάσεις και εξοπλισμός παραγωγής, προμήθεια ή παροχή κοινών υπηρεσιών, δράσεις ελέγχου ποιότητας, δράσεις αποθήκευσης, δικτύων διανομής, δικτύων προμηθειών, διακίνησης, έκθεσης και πώλησης εμπορευμάτων ή παροχής υπηρεσιών, κοινό εμπορικό σήμα και σύστημα διαδικτυακού εμπορίου, κοινές δράσεις έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων και υπηρεσιών, κοινές δράσεις προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών σε τρίτες χώρες, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, κοινές δράσεις αξιοποίησης αποτελεσμάτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, συνδυαστικές δράσεις στους επιλέξιμους τομείς και κλάδους της οικονομίας. Άρθρο 3 Να προστεθούν οι ακόλουθες δαπάνες: i Δαπάνες προσωπικού (ερευνητές, επιστημονικό προσωπικό, τεχνικοί και άλλο υποστηρικτικό προσωπικό) για την απασχόλησή του σε έργα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, καθώς και για τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. ii. Δαπάνες επί συμβάσει για έρευνα, τεχνικές γνώσεις και απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας ή λοιπών δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας. iii. Δαπάνες μετάβασης και συμμετοχής σε εκθέσεις του εξωτερικού (ταξίδια, διαμονή σε ξενοδοχείο, κόστος ενοικίασης και διαμόρφωσης περιπτέρου, κόστος ασφάλισης και μεταφοράς εκθεμάτων, κ.α.) iv. Δαπάνες κατάρτισης και εκπαίδευσης τόσο σε γενικά θέματα επιχειρείν, όσο και σε ειδικά τεχνολογικά θέματα. v. Δαπάνες συμμετοχής σε διεθνείς εκδηλώσεις εύρεσης επιχειρηματικών κεφαλαίων. vi. Δαπάνες συμβούλων για την εκπόνηση μελετών (διαμόρφωση επιχειρηματικών σχεδίων, μελέτες εκμετάλλευσης αποτελεσμάτων, μελέτες ερευνών αγοράς, μελέτες οργάνωσης ενδο-επιχειρησιακού περιβάλλοντος, αναλύσεις διεθνούς ανταγωνισμού, συμβουλών καθοδήγησης, καθώς και άλλες δράσεις ειδικού σκοπού). vii. Δαπάνες για την αμοιβή τρίτων φορέων που δρουν ως ενδιάμεσοι για τη διευκόλυνση της σύστασης (facilitators), της οργάνωσης και της διαχείρισης των σχημάτων δικτύωσης-συνεργασίας. Προτάσεις Άρθρο 25: Παράταση προθεσμίας ολοκλήρωσης επενδυτικών σχεδίων Δυνατότητα παροχής παράτασης ενός έτους της ολοκλήρωσης των εγκεκριμένων σχεδίων του Ν.3908/2011. Επενδύσεις για Καινοτομία και εξωστρέφεια - Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων p7