ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΎ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΤΡΙΜΗΝΟ 2015 ΜΑΡΤΙΟΣ 2016 Συντάκτης: Περσεφόνη Αποστολέλλη
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Σύνοψη... 3 2. Εξέλιξη ευρυζωνικών γραµµών... 4 3. Πορεία σύγκλισης µε τη υπόλοιπη Ευρώπη... 4 4. Ανάλυση µε βάση τον τύπο πρόσβασης... 6 6. Ανάλυση µε βάση την ταχύτητα πρόσβασης... 8 7. Αδεσµοποίητη Πρόσβαση στον Τοπικό Βρόχο (ΑΠΤΒ)... 10 Σελ. 2
1. Σύνοψη 1. Συνεχιζόµενη ανάπτυξη της ευρυζωνικής αγοράς. Οι ευρυζωνικές συνδέσεις στο τέλος του 2015 έφτασαν τις 3.439.034 (διείσδυση 31,68% στον πληθυσµό), έναντι 3.329.362 τον Ιούλιο 2015 (διείσδυση 30,3%) σηµειώνοντας αύξηση 109.672 γραµµές κατά τη διάρκεια του εξαµήνου 2. Σύγκλιση µε Ευρώπη Σύµφωνα µε στοιχεία του Digital Economy and Society Index (DESI), η Ελλάδα, ήδη από τα µέσα του 2015, βρίσκονταν στην 11η θέση κατάταξης ανάµεσα στις χώρες της Ε.Ε. όσον αφορά την ευρυζωνική διείσδυση, προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό µέσο όρο. 3. Πορεία ΑΠΤΒ Η Αδεσµοποίητη Πρόσβαση στον Τοπικό Βρόχο (ΑΠΤΒ) στο τέλος του 2015 έφτασε τις 2.047.268 γραµµές. Η αύξηση κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαµήνου του 2015 ήταν 26.581 γραµµές, στα ίδια περίπου επίπεδα σε σχέση µε την αύξηση που είχε σηµειωθεί κατά το πρώτο εξάµηνο του 2014 (24.781 γραµµές). Το ποσοστό των ευρυζωνικών γραµµών µέσω ΑΠΤΒ επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών της χώρας ανήλθε σε 55,4%. Οι γραµµές του ΟΤΕ κατά τη διάρκεια του εξαµήνου παρουσίασαν αύξηση (1.496.866 τον εκέµβριο 2015 έναντι 1.418.877 τον Ιούλιο 2015). Το ποσοστό τους επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών σηµείωσε άνοδο (43,5% τον εκέµβριο 2015 έναντι 42,61% τον Ιούλιο 2015). Οι γραµµές ΑΡΥΣ (χονδρικής) ανήλθαν σε 25.970 (0,76% επί των ευρυζωνικών γραµµών) έναντι 20.811 τον Ιούλιο του 2015. Οι γραµµές λοιπών τεχνολογιών παραµένουν σε χαµηλό ποσοστό (περί του 0,3% του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών). 4. Άνοδος αλλά ακόµη χαµηλή διείσδυση του VDSL Το ποσοστό των γραµµών VDSL επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών στο τέλος του 2015 ανήλθε σε 5,4% έναντι 4,14% στα µέσα του έτους. Αντίστοιχα χαµηλή παραµένει η διείσδυσή τους στον πληθυσµό (1,7%). Σελ. 3
2. Εξέλιξη ευρυζωνικών γραµµών Οι ευρυζωνικές συνδέσεις στο τέλος του 2015 έφτασαν τις 3.439.034, σηµειώνοντας αύξηση 3,3% κατά τη διάρκεια του εξαµήνου. Η ευρυζωνική διείσδυση στον πληθυσµό έφθασε το 31,68% έναντι 30,3% τον Ιούλιο του 2015. ιάγραµµα 1. Εξέλιξη ευρυζωνικών γραµµών 3. Πορεία σύγκλισης µε τη υπόλοιπη Ευρώπη Η ευρυζωνική διείσδυση στην Ελλάδα στο τέλος του 2015 έφθασε το 31,68% έναντι 30,3% το προηγούµενο εξάµηνο. Σύµφωνα µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία (Digital Economy and Society Index), η Ελλάδα ήδη από τα µέσα του 2015 βρίσκονταν στην 11η θέση ευρυζωνικής κατάταξης ανάµεσα στα υπόλοιπα κράτη µέλη της Ε.Ε., απέχοντας λίγο περισσότερο από 1 γραµµή ανά 100 κατοίκους από τον αντίστοιχο Ευρωπαϊκό µέσο όρο. Ουσιαστικά, η χώρα φαίνεται να έχει συγκλίνει µε την ΕΕ, το οποίο µένει να επιβεβαιωθεί από την επόµενη πανευρωπαϊκή µέτρηση. Σελ. 4
Το ιάγραµµα 2 παρουσιάζει την ευρυζωνική διείσδυση στα κράτη µέλη της Ε.Ε., ως είχε στις 30/06/2015. ιάγραµµα 2. Ευρυζωνική διείσδυση στα κράτη µέλη της Ε.Ε. την 30/6/2015 Ολλανδία ανία Γαλλία Ην. Βασίλειο Γερµανία Βέλγιο Μάλτα Σουηδία Λουξεµβού Φινλανδία Ε.Ε.-28 Ελλάδα Εσθονία Κύπρος Τσεχία Πορτογαλία Ισπανία Σλοβενία Αυστρία Ιρλανδία Λιθουανία Ουγγαρία Λετονία Ιταλία Κροατία Σλοβακία Βουλγαρία Ρουµανία Πολωνία 42,6% 42,2% 39,8% 37,2% 37,1% 36,1% 36,1% 34,1% 33,6% 31,6% 31,6% 30,3% 29,9% 29,8% 29,3% 29,2% 28,1% 28,0% 28,0% 28,0% 27,9% 26,9% 25,1% 24,1% 22,9% 22,7% 21,3% 20,5% 18,8% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% (Πηγή: ΕΕΤΤ, βάσει στοιχείων Digital Economy and Society Index) Σελ. 5
4. Ανάλυση µε βάση τον τύπο πρόσβασης Οι γραµµές xdsl µέσω ΑΠΤΒ στο τέλος του 2015 ανήλθαν σε 1.905.700, έναντι 1.878.916 τον Ιούλιο του 2015. Το µερίδιό τους επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών ανήλθε σε 55,4% έναντι 56,4% τον Ιούλιο του 2015. ( ιαγράµµατα 3 και 4). Από αυτές, οι 24.694 αφορούν γραµµές VDSL (έναντι 11.084 τον Ιούλιο του 2015) που παρέχονται από τους παρόχους. Οι ευρυζωνικές γραµµές xdsl λιανικής του ΟΤΕ έφθασαν τις 1.496.866, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 5,5% σε σχέση µε τον Ιούλιο του 2015 (1.418.877 γραµµές). Αντίστοιχα αυξήθηκε το µερίδιό τους επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών (43,5%) σε σχέση µε τον Ιούλιο 2015 (42,6%). Από τις γραµµές xdsl του ΟΤΕ, οι 149.572 (121.748 τον Ιούλιο του 2015) αφορούν γραµµές VDSL. Οι γραµµές ΑΡΥΣ χονδρικής (bitstream) αυξήθηκαν σε σχέση µε τον Ιούλιο 2015 (25.970 έναντι 20.811). Το ποσοστό τους επί του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών σηµείωσε αύξηση (0,75% έναντι 0,62% τον Ιούλιο του 2015),ως αποτέλεσµα της αύξησης των γραµµών χονδρικής ευρυζωνικής πρόσβασης µέσω γραµµών VDSL (12.008 έναντι 4.882 τον Ιούλιο του 2015). Οι ευρυζωνικές γραµµές λοιπών τεχνολογιών εξακολουθούν να παραµένουν σε πολύ χαµηλό ποσοστό (0,33%). Η εξέλιξη των γραµµών VDSL παρουσιάζεται στο ιάγραµµα 5. ιάγραµµα 3: Κατανοµή ευρυζωνικών γραµµών ανά τύπο πρόσβασης 55,4% Γραµµές xdsl µέσω ΑΠΤΒ Γραµµές λοιπών τεχνολογιών 0,33% Γραµµές ΟΤΕ 43,5% Γραµµές xdsl ΟΤΕ Γραµµές Εναλλακτικών Παρόχων µέσω ΑΡΥΣ (bitstream) Γραµµές xdsl µέσω ΑΠΤΒ 0,75% Γραµµές bitstream Γραµµές λοιπών τεχνολογιών Πηγή: ΕΕΤΤ, βάσει στοιχείων των αδειοδοτημένων παρόχων Σελ. 6
ιάγραµµα 4: Εξέλιξη αριθµού ευρυζωνικών γραµµών ανά τύπο πρόσβασης Ευρυζωνικές γραµµές (χιλιάδες) 1.800 1.500 1.200 900 600 300 0 εκ-09 Ιουν-10 εκ-10 Ιουν-11 εκ-11 Ιουν-12 εκ-12 Ιουν-13 εκ-13 Ιουν-14 εκ-14 Ιουν-15 εκ-15 Γραµµές xdsl ΟΤΕ Γραµµές Εναλλακτικών Παρόχων µέσω ΑΡΥΣ Γραµµές xdsl µέσω ΑΠΤΒ Γραµµές λοιπών τεχνολογιών Πηγή: ΕΕΤΤ, βάσει στοιχείων των αδειοδοτηµένων παρόχων ιάγραµµα 5: Σύνολο γραµµών VDSL και ποσοστό τους επί των ευρυζωνικών γραµµών Σύνολο γραµµών VDSL(χιλιάδες) 210 180 150 120 90 60 30 0 1,68% εκ-2013 2,09% Μαρ-2014 2,54% Ιουν-2014 2,82% Σεπ-2014 3,23% εκ-2014 3,60% Μαρ-2015 4,14% Ιουν-2015 4,70% Σεπ-2015 5,41% εκ-2015 10% 8% 6% 4% 2% 0% Ποσοστό γραµµών VDSL επί των ευρυζωνικών γραµµών Σύνολο γραµµών VDSL Ποσοστό γραµµών VDSL επι των ευρυζωνικών γραµµών Σελ. 7
6. Ανάλυση µε βάση την ταχύτητα πρόσβασης Στο ιάγραµµα 6 παρουσιάζεται η κατανοµή του συνόλου των ευρυζωνικών γραµµών ανά ταχύτητα πρόσβασης στο τέλος του 2015. Η πλειονότητα των γραµµών (83%) αντιστοιχεί σε ονοµαστικές ταχύτητες (download) άνω των 10 Mbps. Στις υπόλοιπες ταχύτητες (µέχρι 10 Mbps) (download) αντιστοιχεί ένα ποσοστό 17%, όπου περί του 1/7 των γραµµών αυτών αφορούν σε πολύ χαµηλές ονοµαστικές ταχύτητες (download) (2Mbps). Οι γραµµές υψηλών ταχυτήτων (30 Mbps και άνω), συνιστούν ποσοστό άνω του 5,5% των ευρυζωνικών γραµµών της χώρας. Η µέση ονοµαστική ταχύτητα των γραµµών ΑΡΥΣ (χονδρικής και λιανικής) πλησίασε τα 20 Mbps ( ιάγραµµα 7) ως αποτέλεσµα αφενός της µείωσης του αριθµού των γραµµών χαµηλών ταχυτήτων, αφετέρου της αύξησης των γραµµών VDSL. Η διαχρονική εξέλιξη όλων των ευρυζωνικών γραµµών ανά κατηγορία ταχύτητας πρόσβασης παρουσιάζεται στο διάγραµµα 8. ιάγραµµα 6: Ποσοστιαία κατανοµή ευρυζωνικών γραµµών ανά ονοµαστική ταχύτητα πρόσβασης 5,5% 2,6% 14,5% 77,4% 2 Mbps 2-10 Mbps 10-30 Mbps >=30 Mbps Πηγή: ΕΕΤΤ (βάσει στοιχείων αδειοδοτημένων παρόχων) Σελ. 8
ιάγραµµα 7: Εξέλιξη µέσης ονοµαστικής ταχύτητας πρόσβασης γραµµών ΑΡΥΣ (Kbps) 22.000 19.741 20.000 18.000 18.517 16.000 16.986 14.000 14.884 12.000 13.487 11.917 10.000 11.083 10.413 11.146 9.715 10.159 8.000 6.000 4.000 2.000 0 εκ-10 Ιουν-11 εκ-11 Ιουν-12 εκ-12 Ιουν-13 εκ-13 Ιουν-14 εκ-14 Ιουν-15 εκ-15 Πηγή: ΕΕΤΤ, βάσει στοιχείων των αδειοδοτηµένων παρόχων ιάγραµµα 8: ιαχρονική Κατανοµή ευρυζωνικών γραµµών ανά ταχύτητα πρόσβασης 100% 90% 80% 2 Mbps 2-10 Mbps 10-30 Mbps >=30 Mbps 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ιουν-08 εκ-08 Ιουν-09 εκ-09 Ιουν-10 εκ-10 Ιουν-11 εκ-11 Ιουν-12 εκ-12 Ιουν-13 εκ-13 Ιουν-14 εκ-14 Ιουν-15 εκ-15 Πηγή: ΕΕΤΤ (βάσει στοιχείων αδειοδοτημένων παρόχων) Σελ. 9
7. Αδεσµοποίητη Πρόσβαση στον Τοπικό Βρόχο (ΑΠΤΒ) Οι γραµµές ΑΠΤΒ πλήρους πρόσβασης (full access LLU) στο τέλος του 2015 ανήλθαν σε 2.041.824 έναντι 2.034.531 στα µέσα του 2015, σηµειώνοντας αύξηση 0,37% κατά τη διάρκεια του εξαµήνου. Αντίθετα, οι γραµµές ΑΠΤΒ µεριζόµενης πρόσβασης µειώθηκαν εκ νέου (5.444 έναντι 6.190 τον Ιούλιο 2015, ήτοι µείωση 12%). Ποσοστό περί του 8,55% των γραµµών ΑΠΤΒ πλήρους πρόσβασης εκτιµάται ότι δεν χρησιµοποιείται για την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών (π.χ. διατίθεται αποκλειστικά για την παροχή υπηρεσιών τηλεφωνίας) και κατά συνέπεια, δεν συνυπολογίζεται στις ευρυζωνικές συνδέσεις. ιάγραµµα 9: Εξέλιξη γραµµών ΑΠΤΒ (πλήρους και µεριζόµενης πρόσβασης) Γραµµές πλήρους πρόσβασης Γραµµές µεριζόµενης πρόσβασης Σύνολο γραµµών Γραµµές ΑΠΤΒ (χιλιάδες) 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 1.380 1.346 1.524 1.496 1.665 1.749 1.731 1.642 1.970 1.907 1.849 1.795 1.780 1.837 1.897 1.961 2.009 2.016 2.041 2.047 2.035 2.042 800 600 400 200 0 33 28 23 19 15 12 10 8 7 6 5 Πηγή: ΕΕΤΤ, βάσει στοιχείων των αδειοδοτηµένων παρόχων Σελ. 10