ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ενημερωτικό Δελτίο E-News Letter Τεύχος 46ο 14-20/7/2012 Παρασκευή 20/7/2012 Η βιομηχανία Nairit σε διαδικασία αποφυγής χρεωκοπίας. Οι όροι της τελικής διαδικασίας αξιολόγησης του εκσυγχρονισμού και του επανεξοπλισμού της βιομηχανίας χημικών Nairit, μιας εταιρείας γίγαντα της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, δεν μπορούν να ευοδωθούν, στην παρούσα φάση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Αρμενικού Τύπου. Καθώς το συνολικό χρέος των εγκαταστάσεων είναι 120-130 εκ. $, Περίπου 20-25 εκ. δολ. υπολογίζεται το χρέος στης αρμενικές τράπεζες. Τον Οκτώβριο του 2011 η Αρμενία ζήτησε επίσημα από το Ταμείο Καταπολέμησης της Κρίσης της Ευρασιατικής Οικονομικής Κοινότητας ένα δάνειο 400 εκατ. δολ για το Nairit. Ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων δήλωσε ότι οι διεθνείς εμπειρογνώμονες θα ολοκληρώσουν την αξιολόγηση του προγράμματος εντός δύο μηνών. Το Υπουργείο υπογράμμισε επίσης ότι οι λεπτομέρειες του προγράμματος εκσυγχρονισμού θα παρουσιαστούν μετά την υποβολή από την επιτροπή εμπειρογνωμόνων των συμπερσμάτων της τελικής αξιολόγησης. Τον περασμένο Μάρτιο ο πρόεδρος της Τράπεζας Ευρασιατικής Ανάπτυξης Dmitri Zhurba εξέφρασε αμφιβολίες για τη δυνατότητα εφαρμογής του σχεδίου εκσυγχρονισμού του εργοστασίου Nairit και γενικότερα για τη βιοσιμότητα οιουδήποτε σχεδίου. Το εργοστάσιο Nairit έκλεισε το 1989 για οικολογικούς λόγους, αλλά επανέλαβε μερικώς τη λειτουργία του το 1992-93. Το 2006 περίπου το 90% των μετοχών της πωλήθηκαν σε μια βρετανική επιχείρηση (εγγεγραμμένη ως Rainoville Prperties Ltd) αντί του ποσού των 40 εκατ. δολ.. Η κυβέρνηση της Αρμενίας έχει ένα 10% των μετοχών της εταιρείας, η οποία άλλαξε πολλές φορές ιδιοκτήτες κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διάσωση χημικής βιομηχανίας Διευθέτηση δανείου από την BSTDB Επενδυτική προσπάθεια για εκμετάλλευση ηλιακής ενέργειας. Ανάκτηση ρυθμών βιομηχανικής ανάπτυξης Ο ρυθμός ανάπτυξης της Αρμενίας στο επίκεντρο διαμάχης.. σελ. 1 σελ. 2 σελ. 3 σελ. 4 σελ. 5
Συν. σελ. 3 σελ. 2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Διευθέτηση δανείου αρμενικής εταιρείας από την BSTDB Η Τράπεζα για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη της Μαύρης Θάλάσσας ανακοίνωσε ότι προέβη σε αναδιάρθρωση δανείου ύψους 7 εκ. δολ. προς της αρμενική εταιρεία "Natfood", που συνήφθη το 2008 και δεσμεύτηκε να παράσχει πρόσθετη δυνατότητα κεφαλαίου κίνησης στη συγκεκριμένη εταιρεία ύψους μέχρι και 1,4 εκατ. δολ. Προβλήματα και καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των εργασιών της εταιρείας, όπως επισήμως δηλώθηκαν, δεν επέτρεψαν στην Natfood να αρχίσει εγκαίρως τις αποπληρωμές δανείων στην BSTDB. Η αναδιάρθρωση θα επιτρέψει στην εταιρεία να ολοκληρώσει την εγκατάσταση σύγχρονων γραμμών επεξεργασίας κρέατος και να αρχίσουν να παράγουν υψηλής ποιότητας προϊόντα κρέατος για την αρμενική αγορά και κυρίως για εξαγωγές. Η αναδιάρθρωση που επιτεύχθηκε έγινε εφικτή ένεκα και της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) και της τράπεζας VTB της Αρμενίας. Η BSTDB έχει δεσμευθεί να στηρίξει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Αρμενία, διαδικασία απαραίτητη για την στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης στην παρόυσα φάση αλλά εν προκειμένω και για την αειφόρο ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανταγωνιστικότητα της Αρμενίας. Η Τράπεζα πιστεύει ότι η συμφωνία αναδιάρθρωσης των δανείων και η πρόσθετη χρηματοδότηση θα επιτρέψει στην Natfood να ολοκληρώσει με επιτυχία το έργο σύντομα. Η εποικοδομητική συνεργασία με την ΕΤΑΑ και την VTB-Αρμενίας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης, δήλωσε ο Αντρέι Κοντακώφ, Πρόεδρος της BSTDB κατά την υπογραφή της συμφωνίας στο Ερεβάν. Η BSTDB, μαζί με την ΕΤΑΑ και VTV-Αρμενίας, βοηθούν την Natfood να ξεπεράσει τις επιπτώσεις της παρούσας υφεσιακής συγκυρίας και σύμφωνα με τον Πρόεδρο της BSTDB ύπάρχει η προσδοκία να αποδειχθεί αυτή η επένδυση ευεργετική και αποδοτική τόσο για τις τράπεζες που εμπλέκονται στο εγχείρημα όσο και για την ίδια την επιχείρηση, αλλά να λειτουργήσει πιλοτικά και για άλλες επιχειρήσεις. Σημειώνεται η σημαντική υποστήριξη και συμβολή στην επίτευξη της συμφωνίας και προσωπική
Τεύχος 46ο 14-20/7/2012 σελ. 3 συν. από σελ. 2. συμβολή στις διαπραγματεύσεις από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αρμενίας, καθώς και τον Πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας της Αρμενίας για την αντιμετώπιση της δύσκολης κατάστασης της εταιρείας, σύμφωνα με δηλώσει του Henrik Zakharyants, Διευθύνοντος Συμβούλου και κυριοτέρου μετόχου της Natfood. Η JSC Natfood είναι μια ιδιωτική επιχείρηση επεξεργασίας κρέατος (η ΕΤΑΑ διατηρεί λιγότερο από το 25% της κυριότητας). Το εργοστάσιο της Natfood είναι μια νέα εγκατάσταση εξοπλισμένη με μηχανήματα καινοτόμα και της σύγχρονης τεχνολογίας. Συνεργασία ADA-Γερμανικής εταιρείας. Ο Αναπτυξιακός Οργανισμός της Αρμενίας (Armenian Development Agency/ ADA) βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με γερμανική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, Ο διευθυντής του ADA, Robert Harutyunyan δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε ότι προς το παρόν δεν θα ανακοινώσει το όνομα της εταιρείας, καθώς οι συνομιλίες εξακολουθούν και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο. Άλλωστε όπως τόνισε, από τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων θα καταγραφούν και καταδειχθούν οι παράμετροι της σχεδιαζομένης επένδυσης, ο τρόπος και η εταιρεία που θα την υλοποιήσει. Στην παρούσα φάση πάντως συνεχίζονται εντατικά οι συνομιλίες, αλλά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν τιμολόγια για την ηλιακή ενέργεια, σύμφωνα με τον κ. Harutyunian, φαίνεται να περιπλέκει την πορεία των διαπραγματεύσεων, παρότι ο ADA επέλεξε τη συγκεκριμένη εταιρεία με απόλυτη εχεμύθυα και κριτήριο τη σημαντική θέση της στον κλάδο της παραγωγής πράσινης ενέργειας. Ο κ. Harutyunyan είπε ότι σήμερα έχουμε τιμολόγια στην αιολική ενέργεια, υδροηλεκτρική ενέργεια, βιομάζα, ωστόσο δεν υπάρχουν τιμολόγια για την ηλιακή ενέργεια. Ο στόχος είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τον ήλιο και είναι υψηλότερα τιμολογούμενη, να αποβεί επωφελής ως επένδυση για την Αρμενία. Επιδιώκεται η αποδοτικότητα της παραγωγής λόγω της υψηλής ηλιοφάνειας και τα υλικά χαμηλού κόστους που θα χρησιμοποιηθούν να οδηγήσουν στο να αποβεί η Αρμενία ανταγωνιστική σε αυτόν τον κλάδο παραγωγής ενέργειας. Σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, η Αρμενία έχει τεράστιους πόρους στον τομέα της ηλιακής ενέργειας. Ο ετήσιος ρυθμός της ηλιακής ενέργειας ανά 1 τ.μ. επίπεδη επιφάνεια στην Αρμενία είναι 1720 kwh / m, ενώ το μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό είναι 1000 kwh / m. συν. σελ. 4
σελ. 4 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Πρεσβεία Ερεβάν Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων 6, Demirchian str. 0002, Yerevan Τηλέφωνο : (+37410) 530051, 530446, fax : (+37410) 530449 e-mail : ecocom-yerevan@mfa.gr www.agora.mfa.gr/am54 Το Γραφείο ΟΕΥ Ερεβάν είναι στη διάθεση των επιχειρήσεων που επιθυμούν να αναζητήσουν την προώθηση των προϊόντων τους στην αναπτυσσόμενη αγορά της Αρμενίας. Παρακαλούμε να μας αποστείλετε σχετικώς αιτήματα και παρατηρήσεις σας. Ανάκτηση ρυθμών βιομηχανικής ανάπτυξης. Η Αρμενία θα αποκαταστήσει το βιομηχανικό δυναμικό που είχε στο παρελθό κατά τα επόμενα δέκα χρόνια, σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Οικονομίας Tigran Davtyan τις οποίες έκανε σε συνάντηση που είχε με επιχειρηματίες στην πόλη Charentsavan. Υπενθύμισε ότι τον Δεκέμβριο του 2011 η κυβέρνηση ενέκρινε μια στρατηγική βιομηχανική πολιτική, σύμφωνα με την οποία ο όγκος των εξαγωγών των βιομηχανικών προϊόντων της Αρμενίας προβλέπεται να τριπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2021, ανώ αρκετές δεκάδες βιομηχανικές επιχειρήσεις προβλέπεται να επαναλάβουν τη λειτουργία τους σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Σημειώνεται ότι η Αρμενία ήταν μία βιομηχανική χώρα και στο παρελθόν, αλλά η ανάπτυξή της οφείλονταν στην κεντιρκά προγραμματισμένη οικονομία της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Η νέα στρατηγική, ωστόσο, προϋποθέτει τη δημιουργία μιας διεθνώς ανταγωνιστικής βιομηχανίας, με τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Προς την κατεύθυνση αυτής της πολιτικής, η κυβέρνηση παρέχει κίνητρα για τις εταιρείες επενδύσεων (αλλοδαπές και ημεδαπές), μέσω της αναβολής της πληρωμής του φόρου προστιθέμενης αξίας για τον εισαγόμενο εξοπλισμό. Επιπλέον πρόκειται να δημιουργηθούν τα τεχνολογικά κέντρα, με εκπαιδευτικές και βιομηχανικές υποδομές, σε πόλεις εκτός της πρωτεύουσας Ερεβάν, όπως στο Charentsavan και στο Vanadzor, ενώ ήδη λειτουργεί στο Gioumri. O Υπουργός Οικονομίας της Αρμενίας σημείωσε επίσης ότι ο κρατικός προϋπολογισμός το 2013 θα διαθέσει ποσά για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης και της επιδότησης της βιομηχανίας μέσω προνομιακών επιτοκίων δανειοδότησης, κατόπιν συμφωνίας με συγκεκριμένες τράπεζες του ιδωτικού και δημοσίου τομέα. συν. από σελ. 3 Η πιο σημαντικότερη προοπτική επεξεργασίας ηλιακής ενέργειας είναι η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών για θέρμανση του νερού στις στέγες των κτιρίων. Το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Αρμενία είναι σχεδόν 7% της συνολικής παραγωγής. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της Αρμενίας στη χώρα αυξήθηκε κατά 10,1% σε 3395,4 εκατομμύρια κιλοβατώρες το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου του 2012 σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2011.
σελ. 5 Τεύχος 46ο 14-20/7/2012 Ο ρυθμός ανάπτυξης της Αρμενίας στο επίκεντρο διαμάχης. Η οικονομία της Αρμενίας έχει ανεκμετάλλευτα αποθέματα παραγωγικής απόδοσης, τα οποία μπορούν να εξασφαλίσουν μέχρι και 9-10 τοις εκατό αύξηση του ΑΕΠ ακόμα και εντός του 2012, σύμφωνα με τον Tatoul Manaserian, επικεφαλής της think-tank. Μετά την διαπίστωση των τάσεων του πρώτου εξαμήνου καθώς η προβλεπόμενη αύξηση της γεωργίας και του τουρισμού μονάχα, που υπολογίζεται στο 7%, ποσοστό που σύμφωνα με τις αναλύσεις των συγκεκριμένων κλάδων είναι ακομά και κατά το ήμισυ υπολοιπόμενο των εκτιμήσεων, υποδηλώνει την προσδοκία για ενδεχόμενη αναγκαιότητα κινητοποίησης τουλάχιστον προς την υλοποίηση των στόχων σε αυτούς τους κλάδους. Μπορεί η επίσημη ανακοίνωση μετά το σχηματισμό της νεας κυβέρνησης που ακολούθησε τις πρόσφατες εκλογές, να θεωρεί ικανοποιητική την επίτευξη ανάπτυξης 7% για το 2012, ωστόσο οι ανεξάρτητοι οικονομικοί παρατηρητές δεν εμφανίζονται να συμπλέουν με αυτή την προοπτική. Ο κ. Manaserian και άλλοι αναλυτές αναφέρουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη χωρίς προηγούμενο ανάπτυξη του 32% στον τομέα εξόρυξης κατά το πρώτο τρίμηνο του 2012, που όπως είπε μπορεί να φέρει, αν και σε μικρότερη κλίμακα σημαντικές υπεραξίες και σε άλλους κλάδους της οικονομίας, είτε άμεσα είτε έμεσα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των μη κυβενρητικών κύκλων και άλλων think-tank, αναμένεται αύξηση 1,5-3% στον κλάδο των κατασκευών, σημαντικό πσοσοστό αν αναλογιστεί κανείς την δρματική επίπτωση της ύφεσης των ετών 2011 και 2010, που έχει επιδράσει σε ολόκληρη την οικονομία. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Αρμενίας, στον κατασκευαστικό τομέα σημειώθηκε άνοδος 55,6% της δραστηριότητας μονάχα τον Μάιο σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2012. Το στοιχείο αυτό εκτιμάται ως επαρκές για να καταδείξει την αλλαγή κλίματος και ωριμότητας στις συνθήκες που επικρατούν στην Αρμενία και τον προσανατολισμό των επενδυτών στον κατασκευαστικό κλάδο, με βεβαιότητα ότι πρόκειται για επενδύσεις μακροχρόνιας απόδοσης. Βασική κριτική που ασκείται από όλα τα σχετικά forum οικονομικής πολιτικής, είναι η αδυναμία της κυβέρνησης να πατάξει τη γραφειοκρατία και τη φοροδιαφυγή, παρά την αύξηση την τελευταία διετία των σχετικών προγραμμάτων και δαπανών κατά 32%, περισσότερα των οποίων προέρχονται από Διεθνείς Οργανσιμούς. Την περασμενη εβδομάδα μάλιστα υπήρξαν φήμες για διακοπή της χρηματοδότησης από την ΕΕ, γεγονός που ανάγκασε τον Υπουργό Οικονομικών κ. Davtyan να προβεί σε κατηγορηματική διάψευση, τονίζοντας μάλιστα ότι οι σχετικές ροές οικονομικών πόρων από την ΕΕ πρόκειται να αυξηθούν κατά 15 εκ. ευρώ, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ενόψει της προσπάθειας για την υλοποίηση της Συμφωνίας για τη Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών με την ΕΕ.