Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου Απόγευμα Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Αθηνών

Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου Απόγευμα Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Αθηνών 17.30-18.30 : Εγγραφή συνέδρων 18.30-20.00 : Τελετή έναρξης εργασιών της Α [Η ] Συνάντησης Ελλήνων βυζαντινολόγων Ομιλία του Απόστολου Καρπόζηλου ομότιμου καθηγητή Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με θέμα: Βυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι: Τομές, δεδομένα και προκλήσεις στην έρευνα Ημέρα 1η Τετάρτη, 17.12.2015

Πέμπτη, 17 Δεκεμβρίου ΩΡΕΣ ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗ ΠΡΩΙ 9.00-9.15 9.15-9.30 9.30-9.45 9.45-10.00 10.00-10.30 Tocci Raimondo: Παρασελίδια σχόλια σε χειρόγραφα βυζαντινών ιστοριογραφικών κειμένων Ελευθερίου Δήμητρα: Η έννοια της βραχυγραφίας ΜΥΘ στα marginalia του Palatinus Heidel. gr. 398 Γεωργίου Σταυρούλα: Η χειρόγραφη παράδοση του 1ου βιβλίου μιας βυζαντινής ιατρικής μελέτης: η περίπτωση του Ιωάννη Ζαχαρία Ακτουαρίου Λιάκου-Κροππ Βασιλική: Ο δημώδης νομοκάνονας του Μανουήλ Μαλαξού Καρδαράς Γεώργιος, Μυθολογικά στοιχεία για τους νομαδικούς λαούς κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο Δεληγιάννη Ουρανία, Όταν η Παλαιστίνη μαρτυρεί την Αίγυπτο η πανήγυρις της ευφορίας στην Αλεξάνδρεια Ρίζος Ευθύμιος, The Cult of Saints: ένα ερευνητικό πρόγραμμα για την εμφάνιση και πρώιμη εξέλιξη της λατρείας των αγίων κατά την Ύστερη Αρχαιότητα (πρόγραμμα) Ζώη Σεβαστή, «Οἱ ἐκ νοθείας υἱοί». Ιωάννης Αταλάριχος - Βασίλειος Λακαπηνός 11.00-11.15 11.15-11.30 11.30-11.45 11.45-12.00 Πετρουγάκη Δέσποινα: Parisinus gr. 1197: στα ίχνη μιας περιπλάνησης Κωνσταντινίδου Μαρία: Το εξηγητικό έργο του Ιωάννη Χρυσοστόμου και η διπλή χειρόγραφη παράδοσή του. Στρατηγόπουλος Δημοσθένης: Σχεδογραφικά κείμενα προερχόμενα από τη Θεσσαλονίκη Παπαϊωάννου Στρατής: Ιωάννης Σικελιώτης: Μια επανεξέταση της εργο-βιογραφίας του Βασιλείου-Seibt Κυριακή, Τι γνωρίζουμε όντως για την πρώιμη περίοδο της στρατιάς του Οψικίου. Ερμηνείες και παρερμηνείες των ιστορικών δεδομένων Μαλατράς Χρήστος, Το ψηφιακό ΤΑΚΤΙΚΟΝ: ένα νέο εργαλείο για τη μελέτη των θεματικών θεσμών. To παράδειγμα του Οψικίου Τσιγάρας Γεώργιος, Ταυτότητες και ιδεολογίες στην περίοδο της Εικονομαχίας ή η πολιτική διάσταση της εικόνας Χρυσοστάλης Αλέξιος, Ο Νικηφόρος Κωνσταντινουπόλεως και η έναρξη της Β εικονομαχικής περιόδου. Πηγές Ημέρα 2η Πέμπτη, 18.12.2015

12.00-12.30 Διάλειμμα 12.45-13.00 13.00-13.15 13.15-13.30 13.30-13.45 13.45-14.15 Γ Συνεδρία Νέσσερης Ηλίας: Δύο άγνωστες πραγματείες του Νικολάου Μουζάλωνος Χρυσόγελος Κωνσταντίνος: Σπάνιες λέξεις και νεολογισμοί στο έργο του Κωνσταντίνου Μανασσή Daskas Beatrice: Η περιγραφή της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων του Νικολάου Μεσαρίτη: νέες ερμηνείες Belcheva Anita: Τα ποιήματα του Μανουήλ Φιλή στον κώδικα ΜΠΤ 351 Μακρυπούλιας Χρήστος, Η εισαγωγή λιθοβόλων νέου τύπου στον βυζαντινό στρατό της πρώιμης περιόδου: προβλήματα χρονολόγησης Νικολάου Βαγγέλης, Από τον Αλέξιο Α στον Ιωάννη Β Κομνηνό. Εξελίξεις στη βυζαντινή πολεμική τακτική στο πεδίο της μάχης Αλεξόπουλος Θεοχάρης, Ο στρατός των Αγγέλων μέσα από της περιγραφές των αντιπάλων του Γκουτζιουκώστας Ανδρέας, Περιοδεύοντες δικαστές στο γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας (10ος-11ος αι.) κατά το πρότυπο των ρωμαϊκών δικαστικών περιφερειών (διοικήσεις, conventus); ΑΠΟΓΕΥΜΑ 16.00-16.15 16.15-16.30 16.30-16.45 16.45-17.00 17.00-17.30 Κρητικού Φλώρα: Η καταλογογράφηση Συλλογών μουσικών χειρογράφων: σκοπός, μεθοδολογία, αποτελέσματα Blagojević Gordana: Η έρευνα των σερβικών χειρογράφων βυζαντινής μουσικής - κατάσταση και προοπτικές Μπαλαγεώργος Δημήτριος: Νέα στοιχεία και ειδήσεις που προκύπτουν από την καταλογογράφηση των μουσικών χειρογράφων τῆς Συλλογῆς τοῦ Παναγίου Τάφου τῆς Πατριαρχικῆς Βιβλιοθήκης τῶν Ἱεροσολύμων Καραγκούνης Κωνσταντίνος: Ένα σπάραγμα βυζαντινού εκκλησιαστικού μουσικού χειρογράφου στη συλλογή της Φιλαρχαίου Εταιρείας Αλμυρού «Η Όθρυς» Ζαρακάς Γεώργιος: Σχέσεις δημοσίου και ιδιωτικού χώρου: αυστηρότητα, συμφέρον και υπαναχωρήσεις στη νομοθεσία των πρωτοβυζαντινών χρόνων Χαμηλάκη Κατερίνα: Όψεις του καθημερινού αγροτικού βίου στην Ταναγραϊκή της Ύστερης Αρχαιότητας π. Κορώσης Βασίλειος: Οι βάναυσοι τεχνίτες στη Διοίκηση Ιλλυρικού κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο. Επιμέρους στοιχεία για τους βιοτέχνες και τη βιοτεχνική παραγωγή Διαλούπη Ευγενία: Οι εμπορικοί αμφορείς από την πόλη της κάτω Έδεσσας: η συμβολή τους στην κοινωνική και οικονομική ιστορία της πόλης Ημέρα 2η Πέμπτη, 18.12.2015

18.00-18.15 Μαζερά Σέβη: «Θεόδωρος Μανουγράς» (ΙΓ τέλη ΙΔ αρχές): το μελοποιητικό του έργο. Ένας σπουδαίος μελουργός στην πρώτη περίοδο της άνθησης της καλοφωνίας 18.15-18.30 Λιάκος Ιωάννης: Γεώργιος Μοσχιανός δομέστικος Θεσσαλονίκης (ΙΕ αιώνας, αρχές): το μελοποιητικό του έργο Σαλτερής Βασίλειος: Το Στιχηράριο από την εμφάνιση της μέσης πλήρους σημειογραφίας έως την αναθεώρηση του Ιωάννη Κουκουζέλη: παρατηρήσεις στην εξέλιξη του τύπου κατά τον ΙΓ και τον πρώιμο ΙΔ αιώνα Σπανουδάκης Δημοσθένης: Το μέλος Χριστὸς ἀνέστη του Χρυσάφη του Νέου. Ιστορική εξέλιξη του μέλους και πολύπλευρη ανάλυση. Ανάδειξη βασικών στοιχείων της Βυζαντινής Μελοποιίας Πάρης Νεκτάριος+Κανάκης Συμεών: Η αποτύπωση σε χαλκογραφία του α τροπαρίου της ε' ωδής του "Μετά τον πυρπολισμόν" Παρακλητικού Κανόνος προς την Παναγίαν του Κύκκου Καραθὀδωρος Θοδωρής: Βυζαντινός μουσικός πολιτισμός και σύγχρονη μουσική έκφραση. Διασταύρωση παλαιών και νέων ηχητικών πραγματώσεων στο έργο Μοιρολόι του Μιχάλη Αδάμη 18.30-18.45 18.45-19.00 19.00-19.15 19.15-19.30 19.30-20.00 Νάστου Ανδρομάχη: Εγκατοίκηση στη βυζαντινή Χαλκιδική. Η περίπτωση της Χερσονήσου της Κασσάνδρειας Προκοπίου Ελένη: Νέα στοιχεία για την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική του 7ου αιώνα στην Κύπρο από την νεότερη αρχαιολογική έρευνα Τζαβέλλα Έλλη: Πρινιάτικος Πύργος, ένα λιμάνι της ανατολικής Κρήτης. Οι μαρτυρίες των αμφορέων της μεταβατικής περιόδου (7ος-9ος αι.): μία πρώτη προσέγγιση Παϊσίδου Μελίνα: Η τεκμηρίωση της μεσοβυζαντινής Θεσσαλονίκης. Αρχαιολογικά κατάλοιπα και πηγές Ασημακοπούλου Αγγελική: Η μελέτη των αρχιτεκτονικών φάσεων του μεσοβυζαντινού ναού της Παναγίας στον οικισμό του Βαθυρρέματος Αγιάς Ανδρούδης Πασχάλης-Πλακωτάρης Ισίδωρος: Νέα στοιχεία για τον βυζαντινό πύργο της Νέας Μονής Χίου Ημέρα 2η Πέμπτη, 18.12.2015

Παρασκευή, 18 Δεκεμβρίου ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗ ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΩΙ 9.00-9.15 9.15-9.30 9.30-9.45 9.45-10.00 10.00-10.30 Αραμπατζής Γεώργιος: Η Σωκρατική Ηθική στον Θεόδωρο Μετοχίτη Μελίδης Θεοφάνης: Στοιχεία κλασικής σκέψης στο έργο του Θεοδώρου Β Λάσκαρη Παΐδας Κωνσταντίνος: Ζητήματα πολιτικής σκέψης στο Περὶ βασιλειῶν του Ιωσήφ Γενέσιου Αλετράς Ζαχαρίας: Το λουτρό του οικοπέδου «Παραβολιασάκη» στο Ηράκλειο Κρήτης εικοσιπέντε χρόνια μετά την ανακάλυψή του Φωτακίδης Σωτήριος: Η αρχιτεκτονική γλυπτική της μεσοβυζαντινής Αθήνας: μια πρώτη προσέγγιση Μαυρουδής Κυριάκος: Δύο ιδιαίτερα εικονογραφικά χαρακτηριστικά της παράστασης της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον ναό της Παναγίας του Άρακος στην Κύπρο Τζιάτζη Μαρία: Το ποίημα του Μιχαήλ Χωνιάτη «Εἰς ὃν κατῴκει Καραλής Ηλίας: Η επισκοπική χειροτονία κατά τη μέση και ύστερη βραχύτατον οἰκίσκον» βυζαντινή περίοδο. Εικονογραφικές παρατηρήσεις 11.00-11.15 11.15-11.30 11.30-11.45 11.45-12.00 12.00-12.30 Χαριζάνης Γεώργιος, Το αλάτι, οι αλυκές και οι αλυκάριοι της Θεσσαλονίκης στα τελευταία βυζαντινά χρόνια Χατζηαντωνίου Ελισάβετ, Συμβολή στη διοικητική προσωπογραφία της παλαιολόγειας Θεσσαλονίκης. Η περίπτωση του σεβαστού Θεόδωρου Παζουδίνου (1274) Ματθαίου Μαρία, Ιδιοκτησία και κρατική πολιτική τον 14ο αιώνα Σολωμού Σταυρούλα, Αξιώματα και τίτλοι σε διαθήκες της παλαιολόγειας περιόδου Μαστοράκη Δήμητρα: Η μορφή του Ισκαριώτη ως παραβατικό αρχέτυπο στη βυζαντινή εικονογραφία Ευθυμίου Αναστασία: Η Σκηνή του Μαρτυρίου ως θεομητορική προτύπωση στην βυζαντινή και μεταβυζαντινή εικονογραφία: Ερμηνευτικές προσεγγίσεις Βαφειάδης Κωνσταντίνος: Η "σταυροφορική" τέχνη: εύρημα ή γεγονός; Ζητήματα ερευνητικής δεοντολογίας Λιάκος Δημήτριος: Η συλλογή των παναγιαρίων της μονής Βατοπεδίου (14ος -19ος αι.) Διάλειμμα 12.45-13.00 Λιακάκη Μαρία, Δεσπότης Ιωάννης, σεβαστοκράτωρ Γ Συνεδρία Τριανταφυλλόπουλος Δημήτριος: Η Αρχαιολογία ως Ιστορία και τἀνάπαλιν Ημέρα 3η Παρασκευή, 18.12.2015

13.00-13.15 13.15-13.30 13.30-13.45 13.45-14.15 Κωνσταντίνος, οι Παλαιολόγοι. Ο ρόλος τους στην εδραίωση της κυριαρχίας του Μιχαήλ Η (1258-1274) Βασιλοπούλου Ναυσικά, Οι Πελοποννήσιοι άρχοντες και οι Παλαιολόγοι: το επεισόδιο του 1415 Ντούρου-Ηλιοπούλου Μαρία, Σχέσεις των Αραγωνίων και των Ανδεγαυών μέσα από έγγραφα του Αρχείου του Αραγωνικού Στέμματος Παταπίου Νάσα, Η βυζαντινή ονομασία της χερσονήσου Καρπασίας: Άγνωστα στοιχεία από αρχειακή πηγή με παράδειγμα τη Μεταβυζαντινή Αρχιτεκτονική και Τέχνη Καρατζόγλου Ιωάννης: Η αρχιτεκτονική του καθολικού της μονής του Αγίου Νικολάου του Νέου παρά τον Υψηλάντη Βοιωτίας Τσάμπουρας Θεοχάρης: Στα ίχνη μιας καλλιτεχνικής αναβίωσης: Η επιστροφή στα πρότυπα της Μακεδονικής Σχολής στη ζωγραφική του 16ου αιώνα και ο ρόλος της Αρχιεπισκοπής Αχριδών Στρατή Αγγελική: Νέα στοιχεία από τη ζωγραφική του Ονουφρίου στο ναό των Αγίων Αποστόλων Ελεούσης στην Καστοριά ΑΠΟΓΕΥΜΑ 16.00-16.15 Σκλαβενίτης Σπύρος: Η υμνογραφία για τον Άγιο Σπυρίδωνα 16.15-16.30 Σκρέκας Δημήτριος: Egerton MS 2339: ένας λησμονημένος κώδικας του Ωρολογίου του Θηκαρά στη Βρετανική Βιβλιοθήκη 16.30-16.45 Ζερβουδάκη Αλεξάνδρα: Ο «άγνωστος» υμνογράφος Μελέτιος του κώδικα Scorialensis gr. [403] X. IV. 8. 16.45-17.00 Λιαρμακόπουλος Αλέξανδρος: Βυζαντινή υμνογραφία και μοναχικοί θεσμοί 17.00-17.45 Ζορμπά Βασιλική: Αξιοσημείωτες εικονογραφικές λεπτομέρειες στις τοιχογραφίες του ναού του Αγίου Νικολάου Αετού Αιτωλοακαρνανίας Βλαχοπούλου-Καραμπίνα Ελένη: Δύο χρυσοκέντητες εικόνες κωνσταντινουπολίτικου εργαστηρίου της Ι.Μ. Ξενοφώντος Αγίου Όρους (19ος αι.) Σπηλιοπούλου Ιωάννα: Η μαρτυρία του Ειρηναίου Θειρσίου (Friedrich Thiersch) για τα χριστιανικά μνημεία του ελλαδικού χώρου μέσα από τις ανέκδοτες επιστολές προς τη σύζυγό του (1831-32) Μπούρμπου Χρυσή: Who needs a Bioarchaeologist? Current Aspects and Future Perspectives in the Study of Byzantine Greek Populations (Πρόγραμμα) 18.15-18.30 Κολλυροπούλου Θεώνη: Διασκευές κανόνων του κύκλου των Κοκκινάκης Νίκος, Η αυτοκρατορική Ιδεολογία στους ιστορικούς της Ημέρα 3η Παρασκευή, 18.12.2015

18.15-18.30 18.30-18.45 18.45-19.00 19.00-19.30 19.30-19.45 20.00-2015 20.15-20.30 20.30-21.00 ακινήτων εορτών Άλωσης Καλβιαϊνεν Νικόλαος: Ο Δαίμονας στην πρώιμη βυζαντινή Μπαλόγλου Χ.Π., Παιδεία και οικονομία κατά τον Βησσαρίωνα αγιογραφία Τσιαπλές Γ: Ένυλες θύρες-άυλες πύλες: Η συμβολική αξία της Μπούρας-Βαλλιανάτος Πέτρος, Ιατρική Θεωρία και Πρακτική κατά την εισόδου του ναού στα αγιολογικά και ρητορικά κείμενα (4oςΠρώιμη Παλαιολόγεια Περίοδο: Η περίπτωση του Ακτουαρίου Ιωάννη 9ος αι.) Ζαχαρία Καλτσογιάννη Ελένη: Όψεις του αγιολογικού έργου του 18.45-19.10 Θεοδώρου Μετοχίτη. Η χρήση κοινών τόπων και μοτίβων 19.10-19.30 Διάλειμμα Τωμαδάκη Μαρία: Βυζαντινά «βιβλιακά» επιγράμματα Γαστεράτος Γεώργιος, Συμβολή στη συμπλήρωση των επισκοπικών αφιερωμένα σε κείμενα και συγγραφείς της αρχαίας ελληνικής καταλόγων της βυζαντινής Κέρκυρας λογοτεχνίας Κολοβού Γεωργία: Τα Ομηρικά σχόλια στα βυζαντινά Ναξίδου Ελεονώρα, Η ιδιότυπη διαδρομή της αυτοκέφαλης αρχιεπισκοπής χειρόγραφα : απο το κείμενο στο υπερκείμενο της Αχρίδας Ξενοφώντος Σοφία: Η πρόσληψη του Πλουτάρχου στην Κονταλή Αθηνά, O πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νείλος Κεραμεύς και Παλαιολόγεια περίοδο τα προνόμια του οικουμενικού θρόνου Λήξη εργασιών Α [Η ] Συνάντησης Ελλήνων βυζαντινολόγων Ημέρα 3η Παρασκευή, 18.12.2015