ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΡΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ ΜΗΧ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΟΛΟΒΑΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
Πυλώνας οικονομικής ανάπτυξης που επηρεάζει: Όλους τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας (γεωργία, βιομηχανία, υπηρεσίες, τεχνολογική και επιστημονική ανάπτυξη) η ενέργεια αποτελεί βασικό αγαθό, στο οποίο πρέπει όλοι να έχουν πρόσβαση, επομένως πρέπει να είναι οικονομικά προσιτή και συνάμα αποτελεί έναν ποιοτικό δείκτη βιοτικού επιπέδου.
Προς όφελος : Μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) & Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού Αναγκαία η χάραξη Ενεργειακής στρατηγικής, για την αντιμετώπιση σύγχρονων προκλήσεων : Εξασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού, βιωσιμότητα, ανταγωνιστικότητα, εξάλειψη ενεργειακής πενίας, ανεπάρκεια συμβατικών ενεργειακών πόρων.
Ενεργειακή ασφάλεια του νησιού Εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού με στόχευση στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης, Αύξηση παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, Εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας καθώς και την αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας Μείωση των εκπομπών CO 2 και την προστασία του περιβάλλοντος
Ειδικότερα ο Σχεδιασμός περιλαμβάνει: 1. την καταγραφή του σημερινού ενεργειακού προφίλ της Περιφέρειας Κρήτης (συλλογή ενεργειακών δεδομένων) 2. Την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης και των ενεργειακών αναγκών του νησιού και την κατάρτιση του ενεργειακού ισοζυγίου και τέλος 3. προχωρά στη διερεύνηση και αξιολόγηση όλων των πιθανών πηγών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και του ποσοστού συμμετοχής τους στο ενεργειακό μείγμα του νησιού, στην εξέταση της ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού με το ηπειρωτικό σύστημα, της εισαγωγής του φυσικού αερίου, κλπ. Ο σχεδιασμός αναπτύσσεται σταδιακά με αφετηρία τα δεδομένα του 2010, ενδιάμεσα στάδια για το 2020, 2030, 2040 και έχει ένα χρονικό ορίζοντα 35 έτη από σήμερα, δηλ. το 2050
Αναφοράς (BAU) Αυξημένης Διείσδυσης ΦΑ με Ηλεκτρική Διασύνδεση Αυξημένης Διείσδυσης ΦΑ χωρίς Ηλ. Διασύνδεση Σενάριο Εξηλεκτρισμού (Διασύνδεση περ/νης ισχύος) Σενάριο Εξηλεκτρισμού (Σενάρια Διασυνδέσεων, Αυξημένη Διείσδυση ΑΠΕ). Σενάριο Εξηλεκτρισμού (Απεξάρτηση από Ορυκτά Καύσιμα) Σενάριο Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Πελοποννήσου - Κρήτης. Ο σχεδιασμός δεν προκρίνει μονοσήμαντη ενεργειακή λύση!
Το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της Κρήτης διαθέτει συνολική εγκατεστημένη ισχύ ίση με 1102,4MW, κατανεμημένη ως εξής: *Στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ για το έτος 2014
Η παραπάνω συνολική καθαρή παραγωγή για το 2014 καλύφθηκε από: τα υφιστάμενα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια σε ποσοστό 79,9% με το υπόλοιπο 20,1% να καλύπτεται από τις αντίστοιχες μονάδες ΑΠΕ. Από μελέτη Ε.Σ.
MWh ΤΙΠ ΜΑΖΟΥΤ 3500 420.640 DIESEL 115.730 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΑΘΜΩΝ ΔΕΗ 2.172.443,40 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΕ 672.789 ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 2.845.232,40 ΙΔΙΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ (-) 7.864,75 Η/Ε ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 2.837.367,65 ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ (-) 212.988,64 Η/Ε ΠΡΟΣ ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ 2.624.379 βάσει της μελέτης του Ενεργειακού Σχεδιασμού
Power Plant Xylokamara (Chanea) Power Plant Linoperamata (Heraklion) Power Plant Atherinolakos (Lasithi)
Λόγοι συμμόρφωσης της χώρας σε κοινοτικές οδηγίες επιβάλουν ουσιαστικά τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης πετρελαιοειδών στην παραγωγή ενέργειας. Από το 2020 η προσαρμογή στις οδηγίες δημιουργεί ένα ενεργειακό "κενό" που πρέπει να καλυφθεί με ασφάλεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν 10ετές πρόγραμμα ανάπτυξης των δικτύων του ΑΔΜΗΕ συμπεριλαμβάνει τη διασύνδεση της Κρήτης από 2 σημεία: Χανιά - Πελοπόννησος και Ηράκλειο - Αττική, με διασύνδεση μικρής και μεγαλύτερης μεταφορικής ικανότητας (Αρχικά, για να καλυφθεί άμεσα το ενεργειακό κενό, η μικρή διασύνδεση)
Οι εναλλακτικές λύσεις μελετήθηκαν και επιβεβαιώθηκε η ανάγκη άμεσης υλοποίησης των έργων, δηλαδή η πλήρης λειτουργία των δύο διασυνδέσεων μέχρι το αργότερο τα πρώτα έτη μετά το 2020. Επειδή όμως αβεβαιότητες συχνά οδηγούν σε μεγάλες επιπλέον καθυστερήσεις υλοποίησης των έργων, πρέπει ταυτόχρονα με τη διασύνδεση να διασφαλισθεί βιώσιμη τοπική θερμική παραγωγή, η οποία δεν μπορεί να είναι άλλη παρά με καύση φυσικού αερίου. Το συνθετικό σενάριο αυτό: «Ασφάλειας Ενεργειακού Εφοδιασμού" εξασφαλίζει ενεργειακά την Κρήτη σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια εξέλιξης του Ενεργειακού Σχεδιασμού.
Οδηγούμαστε πλέον στοχευμένα στα σενάρια που συμπεριλαμβάνουν ηλεκτρική διασύνδεση, καθώς και στην εισαγωγή φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα της Κρήτης.
Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα θα έχει ως αποτέλεσμα την υποκατάσταση της παραγωγής από τις μονάδες που βρίσκονται στο νησί από ενέργεια που συναλλάσσεται στη χονδρεμπορική αγορά του ηπειρωτικού συστήματος. Οι Επενδύσεις για την υλοποίηση των έργων που αφορούν τη διασύνδεση και την εγκατάσταση τερματικού σταθμού φυσικού αερίου-θετική επίδραση στην απασχόληση
Εκτός της ηλ/γωγή, μεγάλος καταναλωτής είναι οι μεταφορές. : Από μελέτη Ε.Σ. Περ. Κρήτης
Βραχυπρόθεσμες επιδράσεις που περιλαμβάνουν: η χρήση ΦΑ στον τομέα των οδικών μεταφορών, που θα μειώσει άμεσα το κόστος. Η ανάπτυξη εφοδιαστικής αλυσίδας διάθεσης και διανομής ΦΑ για τις μεταφορές. Η εμπλοκή πολλών βιομηχανικών, εμπορικών και άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων (πχ Τουρισμός) δημιουργούν εναλλακτικά κανάλια χρηματοδότησης και οικονομίες κλίμακας. απρόσκοπτη και χαμηλότερου κόστους παροχή ενέργειας έχει ευνοϊκή επίδραση στην ανάπτυξη
Ναυτιλία POSEIDON MED II Ανάπτυξη υποδομών ΥΦΑ μικρής κλίμακας (small-scale LNG) σε κεντρικά λιμάνια και κατάλληλες μετατροπές στα πλοία, που προβλέπονται μέσω του οδικού χάρτη του προγράμματος Poseidon Med II. Υιοθέτηση του ΥΦΑ ως ασφαλούς, περιβαλλοντικά φιλικού και βιώσιμου εναλλακτικού καυσίμου για τη ναυτιλία Η υλοποίηση του προγράμματος συνδυάζεται με οικονομίες κλίμακας λόγω της εισαγωγής ΦΑ στο Ενεργειακό Μείγμα της Κρήτης και για συμβατικές χρήσεις. Με αυτόν το συνδυασμό η Κρήτη μπορεί να αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο σε μια ολοκληρωμένη αλυσίδα ανεφοδιασμού με ΥΦΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, με νέες ευκαιρίες στην επιχειρηματικότητα και την απασχόληση.
Μακροχρόνιες επιδράσεις του Ενεργειακού Σχεδιασμού στις μεταφορές, που περιλαμβάνουν: Τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα που επιτυγχάνονται μέσω εκτεταμένου εξηλεκτρισμού. Ο εξηλεκτρισμός θα είναι λειτουργικά και οικονομικά εφικτός μόνο από τον συνδυασμό των διασυνδέσεων, του φυσικού αερίου και την ανάπτυξη ΑΠΕ. Τα έξυπνα δίκτυα που θα διαδραματίσουν αυξανόμενο ρόλο στην προοπτική αυτή, σε συνδυασμό με τη διεσπαρμένη παραγωγή από ΑΠΕ και τη διεσπαρμένη αποθήκευση με μπαταρίες (αυτοκινήτων και σπιτιών) Τη λειτουργία ηλεκτρικών κινητήρων, υψηλής αποδοτικότητας, σοβαρή πρόκληση για τους Μηχανικούς, Είναι βέβαια σημαντικό οι κατάλληλες υποδομές να αρχίσουν να μελετώνται από σήμερα πχ πρόβλεψη στη μελέτη του Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΒΟΑΚ που να λαμβάνει υπόψη τα σύγχρονα και μελλοντικά ενεργειακά δεδομένα, τις εναλλακτικές μορφές καυσίμων και ιδιαίτερα την ηλεκτροκίνηση, ώστε να προβλεφθούν από τώρα κατάλληλα οι θέσεις φόρτισης των οχημάτων.
Τα κτίρια ευθύνονται για το 40 % της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Από την 01.01.2021 όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημόσιου τομέα η υποχρέωση αυτή έχει ισχύ από την 01.01.2019. Η ενεργειακή συμπεριφορά όμως του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος είναι αυτή που ουσιαστικά καθορίζει το δείκτη ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού τομέα. Η ενεργειακή αναβάθμιση των υπαρχόντων κτιρίων αποτελεί και το στοίχημα για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα, που έχουν ορίζοντα το 2020
Στον Οικιακό αλλά κυρίως στον Τριτογενή τομέα, που περιλαμβάνεται ο ενεργοβόρος κλάδος του τουρισμού, υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης και τη μετατροπή των κτιρίων σε κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης (κέλυφος, συσκευές, διείσδυση ΑΠΕ, φωτισμός, κλπ): 126.798; 10% Κατανάλωση Η/Ε Π.Ε. Ηρακλείου (MWh) Κατανάλωση Η/Ε Π.Ε. Χανίων (MWh) 38.867; 6% 413.116; 33% 392.334; 59% 236.282; 35% 727.600; 57% Οικιακός Τριτογενής Βιομηχανία Κατανάλωση Η/Ε Π.Ε. Λασιθίου (MWh) Οικιακός Τριτογενής Βιομηχανία Κατανάλωση Η/Ε Π.Ε. Ρεθύμνης (MWh) 9.329; 3% 112.858; 31% 30.214; 9% 104.940; 32% 235.837; 66% Οικιακός Τριτογενής Βιομηχανία 196.207; 59% Από μελέτη Ε.Σ. Περ. Κρήτης Οικιακός Τριτογενής Βιομηχανία
Πηγή πλούτου και παραγωγής αξίας Σταθεροποιεί τη ζήτηση ενέργειας μακροπρόθεσμα. Ενώ μέσα από τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος, τον εξηλεκτρισμό των θερμικών χρήσεων, εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας, αναθερμαίνεται και η αγορά εργασίας Ακόμα περισσότερο αν υποστηριχθεί στη συνέχεια με σύγχρονα οικονομικά εργαλεία (ESCO - Ανάπτυξη αγοράς ενεργειακών Υπηρεσιών).
Η Κρήτη, νησί με θερμό κλίμα, δημοφιλής τουριστικός προορισμός που υποδέχεται πάνω από 4.000.000 επισκέπτες κάθε έτος παρουσιάζει έντονη εποχιακή διακύμανση στη ζήτηση ενέργειας. Στον τομέα του Τουρισμού υπάρχουν τεράστια περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας: Μετατροπή τουριστικών υποδομών σε αειφορικό κτιριακό απόθεμα. με Βελτιωτικά μέτρα στο κέλυφος των δομημάτων, Χρήση αποδοτικών ενεργειακών τεχνολογιών στη θέρμανση και το δροσισμό. Για επίτευξη σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, η ενσωμάτωση ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο και η χρήση αποδοτικότερων συσκευών και συστημάτων αυτοματισμού ηλεκτρικού εξοπλισμού (πχ στο φωτισμό) αλλά και ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κατασκευών : Δημιουργείται άμεσα ένας χώρος επαγγελματικής δραστηριότητας, υψηλής εξειδίκευσης, που προσφέρει γρήγορη απόσβεση.
Τριτογενής Τελική Κατανάλωση Ενέργειας ανά κλάδο (MWh) 500.091; 27,3% 779.558; 42,5% 48.148; 2,6% 251.469; 13,7% 11.642; 0,6% 106.218; 5,8% 64.845; 3,5% 55.977; 3,1% 15.170; 0,8% Ξενοδοχεία / Καταλύματα Καταστήματα/Γραφεία Ιδ. Νοσοκομεία Σχολικά Κτίρια Δημ. Νοσοκομεία Ύδρευση / Αποχέτευση Δημόσια Κτίρια Γεωργία Οδοφωτισμός Από μελέτη Ε.Σ. Περ. Κρήτης
Μεγάλο ποσοστό της ενέργειας στον κλάδο του τουρισμού καταναλώνεται στις μετακινήσεις. Προτεραιότητα η προσαρμογή του "στόλου" των ενοικιαζόμενων οχημάτων με ανάλογα οφέλη στην απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος.
Συνολική Κατανάλωση Ενέργειας ανά Δραστηριότητα στον Τουρισμό (ΤΙΠ) 3.686; 3,8% 33.000; 33,8% 43.000; 44,1% 17.634; 18,1% 190; 0,2% Διαμονή Ανεξάρτητη Εστίαση Μετακινήσεις Ύδρευση Αποχέτευση Παραγωγή/ Εμπόριο Από μελέτη Ε.Σ. Περ. Κρήτης
Η Περιφέρεια Κρήτης επενδύει στην μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και στην εξοικονόμηση ενέργειας που μπορεί να επιτευχθεί σε επίπεδο Κρήτης και χρηματοδοτεί μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020, από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό της Πρόγραμμα: Την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτίρια πρ/σμού 16.000.000 Την εξοικονόμηση ενέργειας κατ οίκον πρ/σμού 6.000.000 Την προαγωγή νέων καινοτόμων υλικών και τεχνολογιών στην εξοικονόμηση ενέργειας, πρ/σμού 2.000.000 Σύνολο περίπου 24.000.000
Η περαιτέρω ανάπτυξη των έργων ΑΠΕ για την Κρήτη προτάσσεται να γίνει: Σταδιακά και λελογισμένα με θετικό αντίκτυπο όσο αφορά τις δυνατότητες περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης, τις δυνατότητες απασχόλησης, ιδίως για τις ΜΜΕ και τους ανεξάρτητους παραγωγούς ενέργειας, με προτεραιότητα σε έργα μικρά ή μεσαία. Με στόχευση προς την διεσπαρμένη παραγωγή ενέργειας, την ιδιοκατανάλωση και την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που παρέχει στο σύστημα της Κρήτης. Προαγωγή της ανάπτυξης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε στενή συνεργασία με την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, προκειμένου να μειωθούν τόσο η εξάρτηση από τη χρήση ορυκτών καυσίμων όσο και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η μεγιστοποίηση της αξιοποίησης της ενεργειακής παραγωγής από ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας με μετατροπή των δικτύων διανομής σε «έξυπνα δίκτυα».
Η Περιφέρεια Κρήτης υποστηρίζει την ανάπτυξη βιώσιμων ενεργειακών δομών που να επιδρούν με τρόπο συμπληρωματικό στους ήδη ανεπτυγμένους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας του νησιού (Πχ Τουρισμός, Αγροτική παραγωγή, κ.α.). Μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση απελευθερώνονται, αλυσιδωτά, νέες δυνατότητες και προοπτικές και καλλιεργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης και συνέχειας σε σχέση με τον κλάδο της ενέργειας. Η συμπληρωματικότητα των κλάδων προκαλεί την προσέλκυση νέου ενδιαφέροντος στο πεδίο της έρευνας, της τεχνολογικής και εφαρμοσμένης επιστήμης. Δημιουργείται έτσι, αφενός ένας μηχανισμός μόχλευσης επενδυτικών κεφαλαίων αφετέρου μια αυτόματη και διαρκής διαδικασία για διαδοχική εξέλιξη που τροφοδοτεί την καινοτομία. βιώσιμη δομή
«Κόμβος» που θα συμβάλλει, μέσα από την διασύνδεση της ενεργειακής αειφορίας με την κατάρτιση, την έρευνα, την καινοτομία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την αγορά και την επιχειρηματικότητα, στην αναδιάρθρωση του ενεργειακού τοπίου της Κρήτης. Προωθείται ο συντονισμός των δράσεων της Π.Κ. με των ιδρυμάτων και των φορέων του νησιού. συμβάλλει στην καλλιέργεια ενεργειακής συνείδησης και κουλτούρας ενώ ταυτόχρονα θα ωφελήσει στην εξέλιξη της εκπαίδευσης, της επιμόρφωσης, της εφαρμοσμένης έρευνας σε υψηλότερο επίπεδο. Επιστημονικό "βήμα" που ενθαρρύνει την εξωστρέφεια. Δομή τεχνολογικής και επιχειρηματικής πληροφόρησης, μεταφοράς γνώσης και ανάδειξης καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών που παρέχουν ευκαιρίες για άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας για νέους επιστήμονες, Μηχανικούς αλλά και για την επιχειρηματικότητα γενικότερα
. Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!