ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ 2005

ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ 2005 Οι αξιολογήσεις των ακόλουθων ορνιθολογικών παρατηρήσεων της παρούσας αναφοράς αφορούν καταγραφές που παραδόθηκαν στην Επιτροπή το έτος 2005. Εκτός από τις καταγραφές που αναφέρονται σε αυτό το έτος, έχουν αξιολογηθεί και καταγραφές ατόμων (ή ομάδων) από είδη πουλιών που αφορούν προηγούμενα έτη και οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στο βιβλίο «The Birds of Greece» (Handrinos & Akriotis, 1997). Οι λεπτομέρειες που δίνονται για κάθε παρατήρηση αναλύονται με τη σειρά σε: 1. Νομό ή νησί. 2. Πόλη, χωριό ή περιοχή (τοποθεσία). 3. Αριθμό, φύλο, ηλικία και υποείδος (αν αναγνωρίστηκαν). 4. Ημερομηνία/ες παρατήρησης. 5. Κατάσταση του πουλιού (αν βρέθηκε νεκρό, εξαντλημένο ή τραυματισμένο, αν δακτυλιώθηκε). 6. Πρόσθετες πληροφορίες-στοιχεία (φωτογραφίες, δείγμα, ηχητικά ή οπτικά μέσα, άλλα). 7. Ονόματα παρατηρητών (με την σειρά που δηλώθηκαν). Συντομογραφίες (επεξηγήσεις) που υπάρχουν στο κείμενο: BoG The Birds of Greece (Handrinos & Akriotis, 1997). ΕΚΔΠ Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών. ΕΚΠΑΖ Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων (Αίγινα). ΣΠΠΑΖ Σύλλογος Περίθαλψης & Προστασίας Άγριων Ζώων (Πάρος). I. Παρατηρήσεις σπάνιων ειδών που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Όπου κρίνεται αναγκαίο ακολουθεί μικρό επεξηγηματικό κείμενο. Η χρονολογική σειρά εμφάνισης των ειδών στην Ελλάδα μπορεί να αλλάξει μελλοντικά αν προκύψουν και εγκριθούν παλιότερες παρατηρήσεις: Λαμπροβούτι Gavia arctica Λασίθι, Αλατσολίμνη, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 2/1/2005, (A.Vittery). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Κρήτη. Πετρίλος Hydrobates pelagicus Χαλκιδική, Κασσάνδρα, 1 ενήλικο, 22/11/1992, βρέθηκε εξαντλημένο, φωτογραφία, (ΕΚΠΑΖ). 1

Η Επιτροπή γνωρίζει για περίπου 30 ακόμη παρατηρήσεις στο κεντρικό και νότιο Αιγαίο. Ωστόσο, δεν έχει υπάρξει καμία σχετική δημοσίευση ή συνολική αποδελτίωση αυτών των παρατηρήσεων και υποβολή τους προς την Επιτροπή. Συνεπώς, προς το παρόν η Επιτροπή γνωρίζει μόνο τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις και αναμένει τις υπόλοιπες. Σούλα Morus bassanus Ρέθυμνο, Πάνορμο, 1 ανήλικο δεύτερου χρόνου, 8/4/2003, (P.Wilkinson). Λασίθι, Ίτανος, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 23/12/2004, (A.Vittery). Λασίθι, Ξερόκαμπος, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 2/1/2005, (A.Vittery). Λασίθι, Κουρεμένος, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 11/1/2005, (A.Vittery). Λασίθι, Πλάκα, 1 ενήλικο και 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 12/1/2005, (A.Vittery). Υπάρχουν και άλλες παρατηρήσεις από Κρήτη, νότιο Αιγαίο και Ιόνιο που δεν έχουν υποβληθεί στην Επιτροπή. Γελαδάρης Bubulcus ibis Χανιά, Αγιά, 4 άτομα, 8/5/1997, (R.M.T.Patel). Φλώρινα, Μικρή Πρέσπα, 1 άτομο, 14/5/2004, (J.Henderson, J.Henderson, C.Dance). Η παρατήρηση στην Μικρή Πρέσπα είναι η 1 η για την περιοχή. Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη πολλών ακόμη παρατηρήσεων που δείχνουν ότι το είδος τα τελευταία χρόνια είναι σχετικά συνηθισμένο και πιθανότατα να εκπέσει από το καθεστώς είδους που εξετάζεται από αυτήν. Ωστόσο, δεν έχει υπάρξει καμία σχετική δημοσίευση ή συνολική αποδελτίωση αυτών των παρατηρήσεων και υποβολή τους προς την Επιτροπή. Συνεπώς, προς το παρόν η Επιτροπή αναγνωρίζει μόνο τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις και αναμένει τις υπόλοιπες. Χωραφόχηνα Anser fabalis rossicus Έβρος, Δέλτα Έβρου, 1 ενήλικο, 4/2/2004, φωτογραφία, (R.Tyler). Στικτόπαπια Marmaronetta angustirostris Έβρος, Δέλτα Έβρου, 4 ενήλικα, 25/3/2003, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). Η παρατήρηση αυτή είναι η 15 η για την Ελλάδα, 12 χρόνια μετά την προηγούμενη (Κρήτη, 1991). Πουπουλόπαπια Somateria mollissima Ξάνθη, Πόρτο Λάγος, 1 ενήλικο αρσενικό, 30/12/1990, (P.Mollatt, M.Appleby). Μαυρόπαπια Melanitta nigra Ξάνθη, Πόρτο Λάγος, 1 ενήλικο θηλυκό, 28/10/1990, (P.Mollatt). Νανοπρίστης Mergus albellus Αττική, Πάρκο Αντώνης Τρίτσης, 1 ενήλικο θηλυκό, 21-30/12/2004, (Ε.Σταύρακας, Π.Λατσούδης, Ν.Προμπονάς, Σ.Ζόγκαρης, Γ.Μπεριάτος). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Αττική. 2

Έλανος Elanus caeruleus Αιτωλοακαρνανία, Μεσολόγγι, 1 ενήλικο, 22/10/2004, (Α.Χριστόπουλος). Η παρατήρηση αυτή είναι μόλις η 3 η για την Ελλάδα, 17 χρόνια μετά την προηγούμενη (Κρήτη, 1987). Μαυρόγυπας Aegypius monachus Ηράκλεια και Νάξος, Πάπας και Ζας, 1 ανώριμο, 6/1/1999-15/5/1999, (Ι.Γαβαλάς, Θ.Γαβαλάς, Η.Γαβαλάς, Ν.Μανδηλαράς, M.L.Schmitt). Στεπαετός Aquila nipalensis Ηράκλειο, Βιάννος, 1 ανώριμο, 10/10/1997, (Σ.Ξηρουχάκης). Ρέθυμνο, Φουρφουράς, 1 ανώριμο, 21/11/1999, (Σ.Ξηρουχάκης). Ηράκλειο, Κόφινας, 1 ανώριμο, 24/3/2001, (Σ.Ξηρουχάκης, Κ.Γρίβας). Ηράκλειο, Μπραμιανά, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα A.n.orientalis, 26+27/11/2004, (A.Vittery). Βασιλαετός Aquila heliaca Ηράκλειο, Πετροκεφάλι, 1 ανώριμο, 14/10/1998, σκίτσο, (K.Baldridge, E.Bird). Η Επιτροπή γνωρίζει ότι υπάρχουν αρκετές ακόμη παρατηρήσεις από την Κρήτη, και τουλάχιστον 3 από τα Αντικύθηρα. Ωστόσο, δεν έχει υπάρξει καμία σχετική δημοσίευση ή άλλου είδους υποβολή αυτών των παρατηρήσεων προς την Επιτροπή. Συνεπώς, προς το παρόν η Επιτροπή αναγνωρίζει μόνο τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις και αναμένει τις υπόλοιπες. Ψαραετός Pandion haliaetus Λασίθι, Σπιναλόγκα, 1 άτομο, Οκτώβρης 1998, (D.Dingle). Νανοπουλάδα Porzana pusilla Χανιά, Αγιά, 1 ενήλικο αρσενικό, 22/4/2002, (P.Fuesslein, G.Winkler). Αφρικανική Νερόκοτα Porphyrio alleni Πάρος, Παροικιά, 1 ενήλικο, 18/1/1996, βρέθηκε εξαντλημένο, φωτογραφίες, (ΣΠΠΑΖ). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για αυτό το αφρικάνικο είδος στην Ελλάδα. Το πουλί επέζησε και απελευθερώθηκε στην Αφρική. Η παρουσία του στην Ελλάδα συμπίπτει με τη γενική τάση εμφάνισης του είδους στην Ευρώπη κατά τους χειμερινούς μήνες. Χαμωτίδα Tetrax tetrax Ηλεία, Ολυμπία, 1 ενήλικο θηλυκό, 13/11/1999, βρέθηκε πυροβολημένο, φωτογραφίες, (ΕΚΠΑΖ). Υπάρχουν και μερικές άλλες παρατηρήσεις που δεν έχουν υποβληθεί ακόμη στην Επιτροπή. Αγριόγαλος Otis tarda 3

Λάρισα, Άγιοι Ανάργυροι, 3 ενήλικα αρσενικά, 25/12/2004-15/3/2005, φωτογραφία, (Μ.Μοσχόβης, Β.Τριανταφύλλου, Δ.Μπούσμπουρας, Κ.Τσίπης, Θ.Κομηνός, Α.Γαλανάκη, Κ.Παπακωνσταντίνου, Ν.Καρδακάρη, Π.Λατσούδης, Α.Δημαλέξης). Αμμοδρόμος Cursorius cursor Ρόδος, 1 ενήλικο, 6/3/2001, βρέθηκε πυροβολημένο, φωτογραφία, (ΕΚΠΑΖ). Η παρατήρηση αυτή είναι η 7 η για το είδος στην Ελλάδα. Όπως όλες οι προηγούμενες, έγινε την Άνοιξη. Ερημοσφυριχτής Charadrius leschenaultii Ηράκλειο, Αποσελέμης, 5 άτομα, 4/9/1990, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης). Αττική, Ωρωπός, 1 ενήλικο, 8/8/1994, (Π.Λατσούδης). Λασίθι, Μακρυγιαλός, 3 ενήλικα, 23/3/1997, (F.Manfield, M.Manfield). Νάξος, Γλυφάδα, 1 νεαρό, 15/8/1997, (Ν.Προμπονάς). Χανιά, Ελαφονήσι, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα C.l.columbinus, 16/1/1998, (Μ.Δρετάκης). Νάξος, Ποταμίδες, 1 άτομο, 16/6/2001, (Ι.Γαβαλάς). Νάξος, Άγιος Προκόπιος, 1 ενήλικο θηλυκό, 11/8/2001, (Ν.Προμπονάς). Νάξος, Άγιος Προκόπιος, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 16/9/2001, (Ν.Προμπονάς). Νάξος, Αλυκή, 1 ενήλικο αρσενικό, 4/9-3/12/2002, φωτογραφίες, (Ι.Γαβαλάς). Νάξος, Αλυκή, 1 ενήλικο θηλυκό, 25/9-26/11/2002, (Ι.Γαβαλάς). Χανιά, Ελαφονήσι, 1 ενήλικο, 10/11/2004 και 9/1/2005, (Μ.Δρετάκης, Ε.Σπυριδάκη, Φ.Βελεγράκη). Χανιά, Φραγκοκάστελλο, 1 ενήλικο, 16/10/2005, φωτογραφίες, (C.Haag). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 11 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Η παρατήρηση στον Αποσελέμη αποτελεί την 2 η ανώτερη μέτρηση του είδους, μετά τα 6 άτομα που παρατήρησε ο G.E.Watson, στο Δέλτα του Σπερχειού, στις 16/9/1954. Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη μερικών ακόμη παρατηρήσεων και αναμένει την υποβολή τους. Αψινθοσφυριχτής Charadrius asiaticus Λέσβος, Καλλονή, 1 ενήλικο αρσενικό, 14/5/2002, φωτογραφίες, (P.Marshall, T.Golding, D.Cleary, D.Mossman, D.Barker, I.Goshawk). Ηλεία, Λεχαινά, 1 ενήλικο αρσενικό, 29/5/2005, φωτογραφίες, (Π.Λατσούδης). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 3 η και η 4 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Βουνοσφυριχτής Charadrius morinellus Ηράκλειο, Μάλια, 1 άτομο, 21/11/1997, (T.Parmenter). Αχαΐα, Κλωκός, 2 άτομα, 3/4/2004, (Μ.Γλέτσος). Αχαΐα, Πρόκοπος, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 18/9/2004, φωτογραφίες, (Π.Λατσούδης). Νάξος, Κόρωνος, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 27/9/2004, (Ι.Γαβαλάς, Η.Γαβαλάς). Αχαΐα, Πρόκοπος, 5 άτομα, 23/9/2005, φωτογραφίες, (Π.Λατσούδης). Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη αρκετών ακόμη παρατηρήσεων και αναμένει την υποβολή τους. 4

Νανοσφυριχτής Charadrius pecuarius Αττική, Λούτσα, 1 ενήλικο αρσενικό, 27/8/2005, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Στη Δυτική Παλαιαρκτική φωλιάζει μόνο στην Αίγυπτο και επισκέπτεται σπάνια (κυρίως το χειμώνα) το Ισραήλ. Οπουδήποτε αλλού είναι εξαιρετικά σπάνιο είδος, με 3 παρατηρήσεις στην Κύπρο, 5 στο Μαρόκο και από 1 σε Ισπανία, Γαλλία και Νορβηγία (περιοδικό Birding World 19 (1) : 18). Λεύκουρος Vanellus leucurus Έβρος, Δέλτα Έβρου, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 28/9/1997, βρέθηκε πυροβολημένο, φωτογραφία, (D.Vangeluwe, Γ.Χανδρινός). Ηράκλειο, Θράψανο, 3 ενήλικα, 5-10/4/2000, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης). Ηράκλειο, Αποσελέμης, 2 ενήλικα, 7+8/5/2000, φωτογραφία, (G.S.Bilbao, O.M.Bilbao). Λασίθι, Μπραμιανά, 3 ενήλικα, 3+4+7/5/2001, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης, J.Bailey). Ρόδος, Κρεμαστή, 1 ενήλικο, 8-10/4/2003, φωτογραφίες, (G.Olioso). Νάξος, Αλυκή, 1 ενήλικο, 7-9 και 17+18/3/2005, φωτογραφία, (Ν.Προμπονάς, Ι.Γαβαλάς). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 4 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Χοντροσκαλίδρα Calidris canutus Νάξος, Αλυκή, 2 ενήλικα, 18/3/2002, (Ι.Γαβαλάς). Νάξος, Άγιος Προκόπιος, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 25/9-9/10/2003, φωτογραφίες, (Μ.Δρετάκης, Ι.Γαβαλάς). Αιτωλοακαρνανία, Κατοχή, 2 ενήλικα, 3/10/2004, φωτογραφία, (Θ.Γαϊτανάκης). Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη αρκετών ακόμη παρατηρήσεων, κυρίως από τους υγρότοπους της Θράκης, της Μακεδονίας και της δυτικής Ελλάδας, και αναμένει την υποβολή τους. Λευκόουρη Σκαλίδρα Calidris fuscicollis Χανιά, Κερίτης, 1 άτομο, 31/8/1994, (Μ.Δρετάκης). Λασίθι, Μπραμιανά, 2 άτομα, 16+25/8/1997, (Μ.Δρετάκης). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 1 η και η 2 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Στικτοσκαλίδρα Calidris melanotos Λασίθι, Μπραμιανά, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 24/9/2000, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης, C.Hull). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Κουφομπεκάτσινο Limnocryptes minimus Ηράκλειο, Αποσελέμης, 1 ενήλικο, 17/5/2001, σκίτσο, (P.Archer). Διπλομπεκάτσινο Gallinago media 5

Εύβοια, Δύστος, 1 ενήλικο, 3/5/2005, φωτογραφία, (Θ.Γαϊτανάκης). Μπαρτραμία Bartramia longicauda Χανιά, Αγιά, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 23/11/2004, φωτογραφίες, (Α.Σακούλης). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Πρόκειται επίσης για την πρώτη παρατήρηση του είδους στη Βαλκανική χερσόνησο, ενώ το σημείο που βρέθηκε είναι το ανατολικότερο που έχει ποτέ καταγραφεί το είδος, όπως προκύπτει από τα δημοσιευμένα στοιχεία. Ρωσότρυγγας Xenus cinereus Θεσσαλονίκη, Αγγελοχώρι, 1 ενήλικο, 7/5/1992, (Π.Λατσούδης). Λέσβος, Καλλονή, 1 άτομο, 20/8/2000, (A.Nicoli, M.Sighele). Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη αρκετών ακόμη παρατηρήσεων και αναμένει την υποβολή τους. Κολυμπότρυγγας Phalaropus lobatus Θεσσαλονίκη, Αγγελοχώρι, 1 νεαρό, 11/8/1991, (Π.Λατσούδης). Νάξος, Ποταμίδες, 1 νεαρό, 27/8-2/9/2000, φωτογραφία, (Ν.Προμπονάς, Ι.Γαβαλάς). Η παρατήρηση στη Νάξο είναι η 1 η για το είδος στο νησί. Αμερικάνικος Κολυμπότρυγγας Phalaropus tricolor Χανιά, Τερσανάς, 1 ενήλικο θηλυκό, 1+2/5/1996, σκίτσο, (B.Sparks). Κέρκυρα, Λευκίμμη, 1 ενήλικο θηλυκό, 8/5/1997, σκίτσο, (J.P.Martin, J.Martin). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 1 η και η 2 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Γερακοληστόγλαρος Stercorarius longicaudus Λακωνία, Παραλία Ευρώτα, 1 νεαρό, 17/8/1996, (Θ.Κομηνός). Ηράκλειο, Αμουργέλες, 1 ενήλικο, 13/6/2002, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης, Α.Δημαλέξης, Ν.Δημητρακόπουλος). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 1 η και η 2 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Τρανοληστόγλαρος Stercorarius skua Καστοριά, Ορεστιάδα, 1 άτομο, 4/9/1990, (C.N.Arnold). Η παρατήρηση αυτή είναι η 6 η για το είδος στην Ελλάδα και η 1 η σε μη θαλάσσιο βιότοπο. Αζτεκόγλαρος Larus atricilla Ηράκλειο, Αλμυρός, 1 ενήλικο, 30/11/1993, (Μ.Δρετάκης). Θεσσαλονίκη, Αγγελοχώρι, 1 ενήλικο, 13/1/2005, φωτογραφίες, (J.Peltomaki, D.Tipling). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 2 η και η 3 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. 6

Αρμενικός Γλάρος Larus armenicus Ηράκλειο, Λιμάνι, 1 ενήλικο, 3/12/1996, (R.Marshall). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη μερικών ακόμη παρατηρήσεων και αναμένει την υποβολή τους. Τριδάκτυλος Γλάρος Rissa tridactyla Ηράκλειο, Αλμυρός, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 30/11/1993, (Μ.Δρετάκης). Ηράκλειο, Λιμάνι, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 30/11/1993, (Μ.Δρετάκης). Ηράκλειο, Λιμάνι, 1 ενήλικο, 16/1/1999, (Μ.Δρετάκης). Ηράκλειο, Λιμάνι, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 7/11/2002, (P.Wilkinson). Χιονογλάρονο Sterna paradisaea Έβρος, Δέλτα Έβρου, 2 ενήλικα, 9/8/2003, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). Η παρατήρηση αυτή είναι η 9 η για το είδος στην Ελλάδα, 18 χρόνια μετά την προηγούμενη (Βιστωνίδα, 1985). Ερημοπεριστερόκοτα Pterocles orientalis Ρέθυμνο, Ίδη, 1 ενήλικο αρσενικό, 25/1/2000, (Ι.Ρουσόπουλος, Κ.Γρίβας). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Τρυγονοπερίστερο Streptopelia orientalis Ηράκλειο, Πετροκεφάλι, 1 άτομο, Σεπτέμβρης 1996, (Ε.Τζωρτζακάκης). Λασίθι, Ελάσα, 1 ενήλικο, 2/5/1998, (Μ.Δρετάκης). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 5 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Πρασινομέροπας Merops persicus Ηράκλειο, Γεροπόταμος, 1 ενήλικο, 12/4/1998, (S.V.McCormick, A.V.McCormick, M.Brown, A.Brown). Χάλκη, Ποταμός, 2 άτομα, 19/4/2001, (S.Edwards). Ρόδος, Πεύκος, 2 άτομα, 4/5/2001, (C.Auld). Ρόδος, Αφάντου, 1 ενήλικο, 19/4/2003, φωτογραφία, (G.Olioso). Αντικύθηρα, Μπατουδιανά, 2 ενήλικα, 15/5/2003, σκίτσο, (K.A.Wilson). Ηράκλειο, Μαχαιρά, 1 ενήλικο, 2/4/2004, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης). Αντικύθηρα, Μπατουδιανά, 2 ενήλικα, 17/4/2004, 1 ενήλικο θηλυκό δακτυλιώθηκε, φωτογραφίες, (ΕΚΔΠ). Τήλος, Λιβάδια, 10 ενήλικα, 19+20/4/2005, φωτογραφίες, (E.Cavina, Κ.Μεντζελόπουλος). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 16 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Η καταγραφή της Τήλου αποτελεί την ανώτερη μέτρηση για το είδος (10 άτομα). Νανομέροπας Merops orientalis orientalis Ρόδος, Γεννάδι, 1 ενήλικο, 21/8/2004, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). 7

Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Επίσης πρόκειται για την 1 η παρατήρηση του συγκεκριμένου υποείδους στη Δυτική Παλαιαρκτική. Το γεγονός αυτό δημιούργησε υποψίες ότι ίσως επρόκειτο για δραπέτη από αιχμαλωσία. Η Επιτροπή αφού εξέτασε όλα τα στοιχεία που είχε στη διάθεση της, έκρινε ότι οι πιθανότητες προέλευσης από αιχμαλωσία ήταν μηδαμινές και αποδέχτηκε την παρατήρηση. Βουνογαλιάντρα Melanocorypha bimaculata Λασίθι, Μπραμιανά, 1 άτομο, 5/9/2000, (Μ.Δρετάκης). Η παρατήρηση αυτή είναι μόλις η 2 η για το είδος στην Ελλάδα, 12 χρόνια μετά την προηγούμενη (Κεφαλλονιά, 1988). Νανογαλιάντρα Calandrella rufescens Λασίθι, Κουτσουνάρι, 1 ενήλικο, 15/4/1995, (D.Rotel). Χανιά, Λάκκοι, 2 ενήλικα, 8/10/1997, σκίτσο, (J.Spooner, J.Spooner). Ρόδος, Αφάντου, 1 ενήλικο, 9/4/2003, (G.Olioso). Λέσβος, Καλλονή, 1 ενήλικο, 1/5/2004, φωτογραφίες, (S.Bot, J.Poelstra, R.Gordijn, M.Bunskoek, M.Gal, C.Nengerman). Αυτές είναι οι πρώτες παρατηρήσεις του είδους για την Ελλάδα. Νεροκελάδα Anthus spinoletta Νάξος, Αλυκή, 4 άτομα, 16+17/2/2002, φωτογραφία, (Ι.Γαβαλάς). Αιτωλοακαρνανία, Κατοχή, 1 άτομο, 30/10/2004, φωτογραφία, (Θ.Γαϊτανάκης). Λασίθι, Αλατσολίμνη, 1 άτομο A.s.coutellii, 23/11/2004 και 2+11/12/2004, φωτογραφίες, (A.Vittery). Λασίθι, Αλατσολίμνη, 1 άτομο A.s.coutellii, 30/1/2005, (A.Vittery). Εύβοια, Δύστος, 1 άτομο, 12/2/2005, φωτογραφίες, (Θ.Γαϊτανάκης). Αιτωλοακαρνανία, Κατοχή, 20 άτομα, 28+30/10/2005, φωτογραφίες, (Θ.Γαϊτανάκης). Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη πολλών ακόμη παρατηρήσεων του υποείδους A.s.coutellii και αναμένει την υποβολή τους. Ακτοκελάδα Anthus petrosus littoralis Λασίθι, Αλατσολίμνη, 1 ενήλικο, 17+29/12/2004 και 2/1/2005, (A.Vittery). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το είδος στην Ελλάδα. Μέχρι πρόσφατα η Ακτοκελάδα αποτελούσε υποείδος της Νεροκελάδας. Παρόλα αυτά δεν υπήρχαν παλιότερες καταγραφές της στη χώρα μας. Γαϊδουροκελάδα Anthus richardi Ηράκλειο, Βιάννος, 1 άτομο, 30/8/1997, φωτογραφία, (H.M.Busch, J.Rathgeber- Knan). Χανιά, Φραγκοκάστελλο, 1 ενήλικο, 29/4/1998, (G.Olioso). Λασίθι, Μπραμιανά, 1 ενήλικο, 10/4/2001, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης). Γαύδος, Καστρί, 1 ενήλικο, 26/4/2003, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (ΕΚΔΠ). Λασίθι, Κουρεμένος, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 21+22/11/2004, (A.Vittery). 8

Κιτροσουσουράδα Motacilla citreola Ηράκλειο, Σταυρωμένος, 1 ενήλικο αρσενικό, 16/5/1990, (Μ.Δρετάκης). Καβάλα, Αγίασμα, 1 ενήλικο αρσενικό, 31/3/1999, φωτογραφίες, (R.Ertel, M.Ertel, H.Reinhardt, L.Reinhardt). Νάξος, Αλυκή, 1 ενήλικο αρσενικό, 30/4/2001, (Ι.Γαβαλάς). Λασίθι, Ιεράπετρα, 1 ενήλικο θηλυκό, 8/4/2005, φωτογραφίες, (A.Vittery). Αττική, Ωρωπός, 1 ενήλικο αρσενικό, 11/4/2005, φωτογραφίες, (Π.Λατσούδης). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 14 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Ασπρολαίμης Irania gutturalis Λέσβος, Φανερωμένη, 1 ενήλικο θηλυκό, 5/5/1998, φωτογραφίες, (S.Gillings, S.J.Gough, P.Skerry). Η παρατήρηση αυτή είναι η 5 η για το είδος στην Ελλάδα. Η Επιτροπή γνωρίζει για την ύπαρξη ορισμένων ακόμη παρατηρήσεων στη Λέσβο, οι οποίες δεν έχουν υποβληθεί σε αυτήν. Αυτές δείχνουν ότι πιθανότητα το είδος φώλιασε ή φωλιάζει ακόμα στο νησί σε λίγες περιπτώσεις. Ερημοπετροκλής Oenanthe deserti Ηράκλειο, Ομαλός Βιάννου, 1 ενήλικο αρσενικό, 6/1/1997, φωτογραφία, (R.Marshall, Μ.Δρετάκης). Ηράκλειο, Ζάρος, 1 ενήλικο αρσενικό, 30+31/5/1997, σκίτσο, (G.Brown). Ηράκλειο, Αστερούσια, 1 ενήλικο αρσενικό O.d.atrogularis, 11/4/1998, (Μ.Δρετάκης). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 7 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Η παρατήρηση στον Ομαλό Βιάννου αποτελεί την 1 η χειμερινή καταγραφή του είδους. Πετροκλής του Finsch Oenanthe finschii Λασίθι, Οροπέδιο, 1 ενήλικο αρσενικό, 5/5/2000, (G.S.Bilbao, O.M.Bilbao). Η παρατήρηση αυτή είναι η 2 η για το είδος στην Ελλάδα, 7 χρόνια μετά την προηγούμενη (Λέσβος, 1993). Ποταμοτριλιστής Locustella fluviatilis Ηράκλειο, Νεοχώρι, 1 ενήλικο, 3/9/2003, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (T.Fransson). Νεροποταμίδα Acrocephalus paludicola Χανιά, Αγιά, 1 ενήλικο, 27/4/1997, (J.McLellan, A.McLellan). Η παρατήρηση αυτή είναι η 9 η για το είδος στην Ελλάδα, 6 χρόνια μετά την προηγούμενη (Κρήτη, 1991). Πρασινοφυλλοσκόπος Phylloscopus trochiloides Αντικύθηρα, Μπατουδιανά, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου P.t.nitidus, 18/9/1998, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (ΕΚΔΠ). Χανιά, Νέο Χωριό Κυδωνίας, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 27/9/2000, (P.Smith). 9

Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 1 η και η 2 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Ανοιχτοκίτρινος Αετομάχος Lanius isabellinus Ηράκλειο, Καρτερός, 1 ενήλικο αρσενικό, 29/4/2000, (J.Eriksson, L.Eriksson). Η παρατήρηση αυτή είναι η 2 η για το είδος στην Ελλάδα, 5 χρόνια μετά την προηγούμενη (Έβρος, 1995). Μαυροκουρούνα Corvus corone corone Φλώρινα, Άγιος Γερμανός, 1 άτομο, 22/2/2003, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). Η παρατήρηση αυτή είναι η 1 η για το υποείδος στην Ελλάδα. Μαυροψάρονο Sturnus unicolor Ηράκλειο, Αποσελέμης, 1 ενήλικο, 8/4/1999, (Μ.Δρετάκης). Η παρατήρηση αυτή είναι η 4 η για το είδος στην Ελλάδα, 7 χρόνια μετά την προηγούμενη (Παξοί, 1992). Ερημοπύρρουλας Bucanetes githagineus Ρόδος, Αφάντου, 1 ενήλικο αρσενικό, 9/4/2003, (G.Olioso). Η παρατήρηση αυτή είναι η 8 η για το είδος στην Ελλάδα. Ροδόσπιζα Carpodacus erythrinus Αττική, Ακρόπολη, 1 ενήλικο αρσενικό, 30/4/1995, (R.Leveque). Αττική, Λυκαβηττός, 6 άτομα, 2/4/1998, φωτογραφία, (Μ.Δρετάκης). Αττική, Αρχαία Αγορά, 1 ενήλικο αρσενικό, 5+11/5/2000, (Ε.Μπουρδάκης, Ι.Τσουγκράκης, Σ.Καραπατάκη, Α.Πετροπούλου). Ρόδος, Πλημμύρι, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 7/10/2000, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (R.Mellroth, T.Fransson). Αττική, Στρέφη, 1 ενήλικο αρσενικό, 12/4+7/6/2002, (Ε.Μπουρδάκης, Α.Πετροπούλου, Σ.Πετρόπουλος). Τήλος, Λιβάδια, 1 ενήλικο θηλυκό, 26/4/2002, (S.Edwards). Αττική, Ψυχικό, 6 άτομα, 5-15/9/2002, φωτογραφίες, (A.Price). Αττική, Στρέφη, 1 ενήλικο αρσενικό, 10/4+19/5/2003, (Ε.Μπουρδάκης, Α.Πετροπούλου, Σ.Πετρόπουλος). Ηράκλειο, Νεοχώρι, 1 άτομο, 7/9/2003, (T.Fransson). Αττική, Λυκαβηττός, 3 ενήλικα αρσενικά και 3 ενήλικα θηλυκά, 31/3-31/7/2004, (Ε.Σταύρακας, Π.Λατσούδης, Ν.Προμπονάς). Αττική, Υμηττός, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 14/4/2004, (A.Price). Αττική, Στρέφη, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 2/5/2004, (Ε.Μπουρδάκης). Ηράκλειο, Καλύβια, 1 άτομο, 4/9/2004, (T.Fransson). Αντικύθηρα, Μπατουδιανά, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 21/9/2004, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (ΕΚΔΠ). Αττική, Ψυχικό, 6 άτομα, 23/9/2004-11/3/2005, φωτογραφίες, (A.Price). Λασίθι, Κουρεμένος, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 6/11/2004, (A.Vittery). Λασίθι, Αλατσολίμνη, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 2/12/2004, (A.Vittery). 10

Αττική, Λυκαβηττός, 3 ενήλικα αρσενικά και 3 ενήλικα θηλυκά, 22/3-20/7/2005, φωτογραφίες, (Ε.Σταύρακας, Ν.Προμπονάς, Γ.Μπεριάτος, Ν.Τσιόπελας). Αττική, Στρέφη, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 11+20/4/2005, (Ε.Μπουρδάκης, Μ.Παναγιωτοπούλου). Αντικύθηρα, Μπατουδιανά, 1 ενήλικο θηλυκό, 17/5/2005, δακτυλιώθηκε, φωτογραφία, (ΕΚΔΠ). Αττική, Ζωγράφου, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 9/7/2005, (Ε.Σταύρακας). Πριν από τις παρατηρήσεις αυτές υπήρχαν 4 καταγραφές του είδους στην Ελλάδα. Χιονοτσίχλονο Plectrophenax nivalis Ροδόπη, Ίμερος, 1 αρσενικό, 20/11/2004, φωτογραφία, (S.Bekir). Θεσσαλονίκη, Αγγελοχώρι, 1 αρσενικό P.n.nivalis, 13+15/1/2005, φωτογραφίες, (Σ.Βασιλειάδης, Α.Μπένου). Οι παρατηρήσεις αυτές είναι η 1 η και η 2 η αντίστοιχα για το είδος στην Ελλάδα. Ελατοτσίχλονο Emberiza leucocephalos Λασίθι, Κουρεμένος, 1 ενήλικο αρσενικό, 6/11/2004, (A.Vittery). Η παρατήρηση αυτή είναι η 4 η για το είδος στην Ελλάδα, 23 χρόνια μετά την προηγούμενη (Χίος, 1981). Δασοτσίχλονο Emberiza rustica Ζάκυνθος, Κοινότητα, 1 ενήλικο αρσενικό, 30/10/1999, βιντεοταινία, (M.Calvert). Η παρατήρηση αυτή είναι η 3 η για το είδος στην Ελλάδα, 23 χρόνια μετά την προηγούμενη (Ρόδος, 1976). Σμυρνοτσίχλονο Emberiza cineracea Ρέθυμνο, Φορτέτζα, 2 ενήλικα θηλυκά, 6/4/2002, (T.Dougall). ΙI. Παρατηρήσεις σπάνιων ειδών που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή αλλά περιλαμβάνονται στην Κατηγορία D Οι ακόλουθες παρατηρήσεις εγκρίθηκαν, αλλά τα είδη που καταγράφηκαν είναι πολύ πιθανό να αποτελούν φυγάδες από αιχμαλωσία και δεν συμπεριλαμβάνονται στον Κατάλογο των Πουλιών της Ελλάδας: Ασπρομάγουλη Χήνα Branta leucopsis Ηράκλειο, Λιμάνι, 1 ενήλικο, 28/12/2004-6/3/2005, φωτογραφίες, (Μ.Δρετάκης). Αιγυπτιακή Χήνα Alopochen aegyptiacus Έβρος, Δέλτα Έβρου, 2 ενήλικα, 21/3/2004, φωτογραφία, (Χ.Βλάχος). 11

Σύρος, Βάρη, 1 ενήλικο, 5-7/2/2005, βιντεοταινία, (Χ.Μπηκόπουλος, Σ.Ρουσσουνέλλος, Π.Καραμολέγκος, Ε.Μαραγκός, Α.Παπαδόπουλος). III. Παρατηρήσεις σπάνιων ειδών που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή αλλά περιλαμβάνονται στην Κατηγορία E Οι ακόλουθες παρατηρήσεις εγκρίθηκαν, αλλά τα είδη που καταγράφηκαν αποτελούν πιθανότατα φυγάδες από αιχμαλωσία και δεν συμπεριλαμβάνονται στον Κατάλογο των Πουλιών της Ελλάδας: Αμερικανική Δεντρόπαπια Aix sponsa Αττική, Πάρνηθα, 1 ενήλικο αρσενικό και 1 ενήλικο θηλυκό, 5/11/2005, φωτογραφίες, (Θ.Γαϊτανάκης). Λασίθι, Μπραμιανά, 1 ενήλικο θηλυκό, 11/6/2005, φωτογραφία, (A.Vittery). IV. Παρατηρήσεις σπάνιων ειδών που δεν εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Οι ακόλουθες παρατηρήσεις απορρίφθηκαν από την Επιτροπή γιατί δεν δόθηκαν ικανοποιητικά στοιχεία και λεπτομέρειες που θα βοηθούσαν στη σωστή ταυτοποίηση των ειδών ή έγιναν λανθασμένες αναγνωρίσεις: Μαυροτσικνιάς Egretta gularis Χανιά, Κολυμπάρι, 1 άτομο, 12/5/1997. Πράσινος Ερωδιός Butorides striatus Λασίθι, Ζάκρος, 1 ενήλικο, 25/4/1996. Χρυσαετός Aquila chrysaetos Σαντορίνη, Οία, 1 ενήλικο, 20/9/1999. Υβρίδιο Νεροχελίδονου Glareola pratincola x Glareola nordmanni Λασίθι, Κουρεμένος, 1 άτομο, 26/6/2005. Μικρός Ερημοσφυριχτής Charadrius mongolus Λέσβος, Καλλονή, 2 άτομα, 14/9/1998. Αγκαθοκαλημάνα Vanellus spinosus Αττική, Πικροδάφνη, 1 ενήλικο, 28/4/2005. Λεπτομύτα Numenius tenuirostris Έβρος, Δέλτα Έβρου, 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, Δεκέμβριος 2004, φωτογραφία. Πιερία, Νέα Αγαθούπολη, 1 ενήλικο, 9/10/2005. 12

Κιτρινοσκέλης Tringa flavipes Ξάνθη, Πόρτο Λάγος, 1 νεαρό, 5/8/2003, φωτογραφίες. Κήρυλος Ceryle halcyon Λευκάδα, Νυδρί, 1 άτομο, 8-22/9/1992. Κεφαλλονιά, Σκάλα, 1 άτομο, Σεπτέμβρης 1993. Σκιάθος, Τρούλος, 1 άτομο, Σεπτέμβρης 1994. Ερημοσταρήθρα Ammomanes deserti Λασίθι, Βάϊ, 1 ενήλικο, 1/7/2005. Βουνογαλιάντρα Melanocorypha bimaculata Λασίθι, Ιεράπετρα, 1 άτομο, 14/4/1995. Λασίθι, Κουτσουνάρι, 2 άτομα, 14/4/1995. Νανογαλιάντρα Calandrella rufescens Χανιά, Φοίνικας, 4 άτομα, 15/4/1996. Λασίθι, Ελούντα, 2 άτομα, 6/4/1997. Αρκτική Κελάδα Anthus gustavi Χανιά, Αγιά, 1 άτομο, 19/10/1994. Δασοκελάδα Anthus hodgsoni Λασίθι, Κουρεμένος, 1 άτομο, 19/12/2004-21/1/2005. Λευκοσουσουράδα Motacilla alba yarrellii Ρέθυμνο, Πλακιάς, 2 ενήλικα και 6 νεοσσοί, 8/7/2003. Ασπρολαίμης Irania gutturalis Φωκίδα, Δελφοί, 1 ενήλικο αρσενικό, 18/4/2005. Λευκόφρυδη Τσίχλα Turdus obscurus Χανιά, Ομαλός Κυδωνίας, 2 ενήλικα και 1 ανήλικο πρώτου χειμώνα, 19/2/2005. Σταχτοϋπολαΐδα Hippolais languida Ρέθυμνο, Κουρνάς, 1 ενήλικο, 19/8/1996. Χίος, Μάρμαρο, 1 άτομο, 9/5/1997. Σαρδοτσιροβάκος Sylvia sarda Χανιά, Γεωργιούπολη, 2 ενήλικα, 12+14/6/2001. Χιονοφυλλοσκόπος Phylloscopus borealis Αττική, Γλυφάδα, 1 ενήλικο, 6/3/2005. Νανοφυλλοσκόπος Phylloscopus proregulus Σέρρες, Κερκίνη, 1 ενήλικο, 29/10/2004. 13

Ανοιχτοκίτρινος Αετομάχος Lanius isabellinus Δράμα, Δράμα, 1 ενήλικο, 11/9/1998. Δράμα, Δράμα, 1 ανήλικο πρώτου χρόνου, 16/9/1998. V. Συνολικά αποτελέσματα αξιολογήσεων Το 2005 αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή 186 έντυπα αναφοράς. Εγκρίθηκαν 152 έντυπα για την κατηγορία A, 3 έντυπα για την κατηγορία D και 2 έντυπα για την κατηγορία Ε (ποσοστό 84.40%), ενώ δεν εγκρίθηκαν 29 έντυπα (ποσοστό 15.60%) για την κατηγορία A. VI. Ευχαριστίες Η Επιτροπή ευχαριστεί τους ειδικούς που αναγράφονται παρακάτω (σε αλφαβητική σειρά) για την βοήθεια τους σε θέματα αναγνώρισης: Lee G R Evans Steve Gantlett VII. Αναφορά Handrinos, G., & Akriotis, T., 1997: The Birds of Greece. Helm, A & C Black, London. Το παρόν κείμενο, όταν χρησιμοποιείται, αναφέρεται ως εξής: Επιτροπή Αξιολόγησης Oρνιθολογικών Παρατηρήσεων, 2006: Ετήσια Αναφορά - 2005. Δικτυακή θέση: http://rarities.ornithologiki.gr/gr/eaop/annual_reports.htm ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ Πρόεδρος: Γιώργος Χανδρινός Γραμματέας: Νίκος Προμπονάς Μέλη: Κώστας Παπακωνσταντίνου, Μιχάλης Δρετάκης, Θόδωρος Κομηνός Με την υποστήριξη της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και του Ελληνικού Κέντρου Δακτυλίωσης Πουλιών. 14