l ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ul.Gornoslaska 35, 00-432 Warsaw Τel. 0048 22 622 94 60, Fax. 0048 22 622 94 64 http://www.agora.mfa.gr, Ε-mail: ecocom-warsaw@mfa.gr Πληροφορίες : Αδαμάντιος Καρυτιανός Γραμματέας ΟΕΥ Γ 18 Ιανουαρίου 2012 ΑΠΦ 2700 /ΑΣ 18 Οικονομικό & Επιχειρηματικό Ενημερωτικό Δελτίο Πολωνίας Αριθμός 2 ( 8/1 18/1/2013) 1. Οικονομικά Στοιχεία-Δείκτες Έλλειμμα προϋπολογισμού Ανεργία Ανάπτυξη-Πληθωρισμός Μείωση Επιτοκίων Έλλειμμα Εμπορικού Ισοζυγίου Εξωτερικό Εμπόριο Συναλλαγματική Ισοτιμία 2. Ενέργεια Χρηματοδότηση σταθμού LNG από ΕΕ Νέο εργοστάσιο επεξεργασίας βιομάζας Παραγωγή αερίου από σχιστόλιθο 3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς Κυκλοφορία νέων οχημάτων Βαθμός οικονομικής ελευθερίας στην Πολωνία Ύψος ευρωπαϊκών κονδυλίων Εξωστρέφεια κλάδου επιπλοποϊίας Χρηματιστήριο Βαρσοβίας Δάνειο από EIB σε τράπεζα PKO Στρατηγική Δυναμική Πολωνία 2020 4. Επενδύσεις Ελκυστικότητα Πολωνίας για ΑΞΕ Σχέδιο κατασκευής νέου σιδηροδρομικού σταθμού στη Βαρσοβία Κατασκευαστικός τομέας 5. Αεροπορικές Μεταφορές 9,5 εκ. επιβάτες στο αεροδρόμιο Chopin της Βαρσοβίας 6. Επιχειρηματικές Ειδήσεις PLAY-Γερμανός Ο Προϊστάμενος Παντελής Γιαννούλης Σύμβουλος Ο.Ε.Υ A 1
1. Οικονομικά Στοιχεία-Δείκτες Έλλειμμα προϋπολογισμού Σύμφωνα με δηλώσεις της Υφυπουργού Οικονομικών κας Hanna Majszczyk, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 31 δισ. Ζλότυ (~7,8 δισ. Ευρώ) το 2012, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 35 δισ. Ζλότυ. Τα μεν έσοδα ανήλθαν στο 97,9% των προβλέψεων του προϋπολογισμού, τα δε έξοδα στο 96,9%. Παράλληλα ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Wojciech Kowalczyk δήλωσε ότι, μολονότι η κυβέρνηση θα καταβάλλει προσπάθειες για τη μείωση του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ το 2013 (έναντι 3,5% το 2012), σταθερή κυβερνητική προτεραιότητα παραμένει η ενίσχυση της ανάπτυξης. Ανεργία Το ποσοστό ανεργίας ενδέχεται να αγγίξει το 14% το 2013, αλλά αυτό θα είναι προσωρινό, σύμφωνα με δηλώσεις του Υφυπουργού Εργασίας κ. Jacek Mecina. Το πρώτο τρίμηνο του 2013 αναμένεται ότι θα είναι δύσκολο για την πολωνική αγορά εργασίας, κυρίως λόγω των επιπτώσεων της εποχικότητας σε αρκετούς τομείς. Ανάκαμψη αναμένεται από το Μάρτιο και κυρίως από τον Απρίλιο τ.έ. Τον Νοέμβριο του 2012, το ποσοστό ανεργίας ήταν 12,9% και τον Δεκέμβριο της ίδια χρονιάς 13,3%. Ανάπτυξη - Πληθωρισμός Κατά την άποψη του επικεφαλής της Εθνικής Τραπέζης της Πολωνίας (ΝΒΡ) κ. Marek Belka, η οικονομία της χώρας βρίσκεται κοντά στο τέλος της περιόδου επιβράδυνσης του ρυθμού μεγέθυνσης και δεν προβλέπεται ύφεση. Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης της NBP, ο μεν ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αναμένεται να πέσει στο 1,5% το 2013, ο δε πληθωρισμός να διαμορφωθεί στο 2,3%. Μάλιστα, νεότερες εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών κάνουν λόγο για πιθανό πληθωρισμό ακόμα και κάτω από το 1,5% το 2013. Τέλος, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αναμένεται να πέσει στο 1,6% το 2013, για να επιταχυνθεί το 2014 (2,4%) και το 2015 (2,5%). Μείωση επιτοκίων Στις 9.1.2013, το πολωνικό Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής (RPP) προχώρησε στη μείωση όλων των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης. Έτσι, το επιτόκιο αναφοράς της Κεντρικής Τραπέζης (NBP) είναι πλέον 4,00%, το επιτόκιο καταθέσεων 2,50% και το προεξοφλητικό επιτόκιο 4,25%. Το RPP είχε μειώσει ήδη δύο φορές τα επιτόκια μέσα στο 2012. Οι εκτιμήσεις του RPP κάνουν λόγο για αξιοσημείωτη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της πολωνικής οικονομίας στους πρώτους μήνες του 2013, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα περιορισμένες μισθολογικές και πληθωριστικές πιέσεις. Παρά την προσδοκώμενη συνέχιση της μεγέθυνσης του ΑΕΠ στους επόμενους μήνες, το Συμβούλιο δεν απέκλεισε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου Η αξία του ελλείμματος εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε στα 8,05 δισ. Ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας (GUS). Οι μεν εξαγωγές ήσαν αξίας 131,43 δισ. Ευρώ (+4,1%), οι δε εισαγωγές αξίας 139,48 δισ. Ευρώ (-0,8%). Εξωτερικό Εμπόριο Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας (GUS), μείωση κατέγραψαν οι πολωνικές εξαγωγές προς τη Γερμανία, ως ποσοστό επί των συνολικών πολωνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών, στο πρώτο 11μηνο του 2012 (25,3% από 26,2% το 2011). Μείωση κατέγραψαν επίσης οι γερμανικές εξαγωγές στην Πολωνία ως ποσοστό επί των συνολικών πολωνικών εισαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών (21,3% από 22,4%). Μετά τη Γερμανία, οι 4 σημαντικότεροι προορισμοί των πολωνικών εξαγωγών είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (6,7%), η Τσεχία (6,3%), η Γαλλία (5,9%) και η Ρωσία (5,4%). Σημαντικότεροι προμηθευτές της Πολωνίας είναι η Γερμανία, η Ρωσία (14,1%), η Κίνα (8,0%), η Ιταλία (5,1%) και η Γαλλία (3,9%). Συναλλαγματική ισοτιμία Ο Υπουργός Οικονομίας και Αναπληρωτής Πρωθυπουργός κ. Janusz Piechocinski δήλωσε ότι συναλλαγματικές ισοτιμίες της τάξης των 4,08 έως 4,10 Ζλότυ / 1 Ευρώ δεν έχουν εξυπηρετήσει επαρκώς τα συμφέροντα της πολωνικής οικονομίας και ότι οι πολωνικές εξαγωγές θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικά επικερδείς μόνο με ισοτιμίες της τάξης των 4,30 έως 4,38 PLN / 1 EUR. Στα 2
τέλη του πρώτου μισού του Ιανουαρίου τ.έ., η ισοτιμία ήταν 4,1110 PLN = 1 EUR. 2. Ενέργεια Χρηματοδότηση σταθμού LNG Η Polskie LNG, επιχείρηση η οποία δημιουργήθηκε για την κατασκευή του τερματικού σταθμού υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στο Świnoujście της ΒΔ Πολωνίας, ανακοίνωσε ότι εγκρίθηκε αύξηση της επιχορήγησης της Ε.Ε. για το έργο κατά 100 εκ. Ζλότυ (~25 εκ. Ευρώ). Το αρχικώς προβλεπόμενο διαθέσιμο ποσό επιχορήγησης ανερχόταν στα 456 εκ. Ζλότυ. Το συνολικό κόστος του έργου έχει προϋπολογιστεί στα 2,6 δισ. Ζλότυ (~650 εκ. Ευρώ). Η κατασκευή προβλέπεται ότι θα ολοκληρωθεί εντός του 2014, ενώ η επιχείρηση εξετάζει το ενδεχόμενο περαιτέρω επέκτασης του έργου (από μεταφορική δυναμικότητα 5 δισ. κυβ. μέτρων σε δυναμικότητα 7,5 δισ. κυβ. μέτρων). Νέο εργοστάσιο βιομάζας στο Lublin Η νορβηγική επιχείρηση TergoPower σχεδιάζει την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ενέργειας και θερμότητας από βιομάζα στο Lublin της Νοτιοανατολικής Πολωνίας το 2014. Το έργο αναμένεται να στοιχίσει 140 εκ. Ευρώ και η παραγωγική δυναμικότητα του εργοστασίου θα ανέρχεται στα 43 MW ηλεκτρικής ενέργειας και στα 5 έως 15 MW θερμότητας. Για την παραγωγή των συγκεκριμένων ποσοτήτων απαιτείται η καύση 300 χιλιάδων τόνων βιομάζας. Η τοποθεσία για την κατασκευή του εργοστασίου επελέγη λόγω της αγροτικής δραστηριότητας στην περιοχή (που μπορεί να συνδυαστεί με την παροχή πρώτης ύλης), καθώς και λόγω της καλής διασύνδεσης με το σιδηροδρομικό και το οδικό δίκτυο. Παραγωγή αερίου από σχιστόλιθο Στάση αναμονής τηρούν οι επιχειρήσεις που φιλοδοξούν να προχωρήσουν στην παραγωγή φυσικού αερίου από σχιστόλιθο. Μέσα στο 2013 αναμένεται η οριστικοποίηση του νομοθετικού πλαισίου που θα ρυθμίζει φορολογικές και άλλες πτυχές της εν λόγω δραστηριότητας και θα τεθεί σε ισχύ το 2015. Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Θησαυροφυλακίου κ. Mikołaj Budzanowski, το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο θα παρέχει αρκετά κίνητρα για την εντατικοποίηση των ερευνών. 3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς Οχήματα εμπορικής χρήσης Ο αριθμός των νέων οχημάτων εμπορικής χρήσης (>3,5 τόνων), που ταξινομήθηκαν το 2012, έφτασε τα 17.707 και ήταν κατά 5% μικρότερος σε σχέση με το 2011 (στοιχεία Πολωνικής Ένωσης Αυτοκινητοβιομηχανίας). «Οικονομική ελευθερία» στη Πολωνία Η Πολωνία κατέλαβε την 57 η θέση (+7 θέσεις) στην κατάταξη του Heritage Foundation και της Wall Street Journal για την «οικονομική ελευθερία» διεθνώς το 2013. Μεταξύ 43 ευρωπαϊκών χωρών, η Πολωνία κατετάγη 26 η. 35 δισ. ευρωπαϊκά κονδύλια από το 2007 Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, η Πολωνία έχει εισπράξει 35 δισ. από τα 68 δισ. Ευρώ που της αναλογούν στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για τα έτη 2007-2013. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσό στην Ε.Ε., επίδοση η οποία φέρνει την Πολωνία μπροστά από την Ισπανία (17,9 δισ.) και τη Γερμανία (13,8 δισ.) στη σχετική κατάταξη. Ποσοστό 84% των 68 δισ., που προορίζονται για την Πολωνία, έχει ήδη δεσμευθεί με τη μορφή διαφόρων εγκεκριμένων σχεδίων. Εξωστρέφεια πολωνικής επιπλοποιίας Το Υπουργείο Οικονομίας έχει εγκαινιάσει (από το 2012) προωθητική εκστρατεία που στοχεύει στη δημιουργία brand name για τα έπιπλα πολωνικής κατασκευής στις αγορές του εξωτερικού. Μολονότι η Πολωνία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος κατασκευαστής επίπλων (μετά την Κίνα, τη Γερμανία και την Ιταλία), τα πολωνικά προϊόντα πωλούνται σε μεγάλο βαθμό με μη πολωνικές εμπορικές ονομασίες. Η αξία των περυσινών πολωνικών εξαγωγών επίπλων ανήλθε στα $ 9 δισ. Το προωθητικό πρόγραμμα θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2014 και περιλαμβάνει τη συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις, τη διοργάνωση εμπορικών αποστολών και προγραμμάτων κατάρτισης για πολωνικές επιχειρήσεις, καθώς και προβολή στα ξένα μέσα ενημέρωσης. Χρηματιστήριο Βαρσοβίας Σύμφωνα με τα στοιχεία έκθεσης της PwC, το Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας (WSE) παρέμεινε το 2012 στην πρώτη θέση μεταξύ 3
των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων όσον αφορά στο πλήθος των προσφορών νέων χρεογράφων με δημόσια εγγραφή (initial public offerings - IPOs). Το 30% του συνόλου των IPOs του τελευταίου τριμήνου του 2012 στην Ευρώπη έγινε στο WSE. Αντιστοιχούσε σε 70 προσφορές αξίας 7,5 δισ. Ευρώ, αξία εννέα φορές υψηλότερη σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2011. Δάνειο 150 εκ. από EIB σε PKO BP Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) θα χορηγήσει δάνειο ύψους 150 εκ. στη μεγαλύτερη πολωνική τράπεζα, την PKO Bank Polski. Τα χρήματα θα διοχετευτούν (με προνομιακά επιτόκια) στη στήριξη επενδυτικών σχεδίων μικρού και μεσαίου μεγέθους στους τομείς της περιβαλλοντικής προστασίας, της εξοικονόμησης ενέργειας, των υποδομών υγείας, των εκπαιδευτικών υποδομών, της βιομηχανίας και των υπηρεσιών. Πρόκειται για το τρίτο δάνειο που χορηγεί η ΕΙΒ στην PKO. Η συνολική αξία των τριών δανείων ανέρχεται στα 466 εκ. Τελικοί δικαιούχοι θα είναι τοπικές και περιφερειακές αρχές, που θα χρησιμοποιήσουν τους πόρους για τη συγχρηματοδότηση projects της Ε.Ε., με προϋπολογισμό από 40.000 έως 25.000.000 Ευρώ. Η συμμετοχή της ΕΙΒ δε μπορεί να υπερβαίνει το 50% της αξίας του project. Στρατηγική «Δυναμική Πολωνία 2020» Η κυβέρνηση προχώρησε στην υιοθέτηση στρατηγικής με τίτλο «Dynamic Poland 2020». Σύμφωνα με ανακοίνωση του Κυβερνητικού Κέντρου Ενημέρωσης (CIR), η νέα στρατηγική θα αποτελέσει τμήμα της εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής. Σκοπός είναι η οικοδόμηση μιας ανταγωνιστικής, καινοτόμου και αποδοτικής οικονομίας, η οποία θα στηρίζεται στη γνώση. Στους επιμέρους στόχους της στρατηγικής συγκαταλέγονται ρυθμιστικές και χρηματοοικονομικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση της καινοτομίας, η διοχέτευση περισσότερων δημοσίων κονδυλίων για την ανάπτυξη και την καινοτομία και η καλύτερη αξιοποίηση των φυσικών πλουτοπαρα-γωγικών πηγών. Στόχος είναι επίσης η αύξηση των εξαγωγών και η προσέλκυση περισσότερων ΑΞΕ. Η στρατηγική θα εξειδικευτεί στη βάση προγραμμάτων, με πρώτο ένα πρόγραμμα Ανάπτυξης των Επιχειρήσεων, το οποίο θα υλοποιηθεί με δημόσια εθνική, ευρωπαϊκή και ιδιωτική χρηματοδότηση. Την εποπτεία της υλοποίησης της εν λόγω στρατηγικής θα έχει ο Υπουργός Οικονομίας. 4. Επενδύσεις Ελκυστικότητα Πολωνίας για ΑΞΕ Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Ernst & Young, το 10% των διεθνών επενδυτών θεωρούν την Πολωνία ως τον ελκυστικότερο προορισμό για την πραγματοποίηση μεγάλων επενδύσεων στην Ευρώπη, έναντι 8% που προτιμούν το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο πλέον ελκυστικός προορισμός στην ίδια κατηγορία είναι η Γερμανία (35%). Πάντως, το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε ο ελκυστικότερος επενδυτικός προορισμός στην Ευρώπη το 2011, όσον αφορά στο πλήθος των επενδυτικών σχεδίων, ακολουθούμενο από τη Γερμανία. Το 2012, παρά την οικονομική κρίση, οι εισροές Αμέσων Ξένων Επενδύσεων στην Πολωνία κατέγραψαν αύξηση 6%. Νέος σιδηροδρομικός σταθμός στη Βαρσοβία Οι κρατικοί Πολωνικοί Σιδηρόδρομοι (PKP) και η επιχείρηση HB Reavis σχεδιάζουν την κατασκευή ενός νέου σιδηροδρομικού σταθμού στη Βαρσοβία, μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2015. Η επένδυση θα είναι αξίας 110 εκ. Ευρώ. Ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός θα αντικαταστήσει τον υφιστάμενο δυτικό σταθμό της Βαρσοβίας. Οι Πολωνικοί Σιδηρόδρομοι (PKP) υλοποιούν το μεγαλύτερο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού σιδηροδρομικών σταθμών στην ιστορία της χώρας. Τα τελευταία δύο χρόνια, έχει ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός 41 σταθμών και βρίσκεται σε εξέλιξη εκείνος άλλων 22 σταθμών. Το 2013 αναμένονται οι προκηρύξεις διαγωνισμών για άλλα 15 έργα. Οι εργασίες χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την Ε.Ε., τον προϋπολογισμό των PKP και από ιδιώτες επενδυτές. Κατασκευαστικός τομέας Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας συμβούλων και ερευνών αγοράς PMR, ο πολωνικός κατασκευαστικός τομέας θα γνωρίσει ύφεση και το 2013 (μετά το 2012), ενώ ακόμα και μια δυναμική ανάκαμψη από το 2014 έως το 2016, χάρις στις αυξημένες δημόσιες επενδύσεις και την εισροή κοινοτικών κονδυλίων, δεν θα είναι αρκετή για την υπέρβαση των υψηλών αποδόσεων του 2011. 4
5. Αεροπορικές Μεταφορές 9,5 εκ. επιβάτες στο αεροδρόμιο Chopin Ο διεθνής αερολιμένας Chopin της Βαρσοβίας, ο μεγαλύτερος της Πολωνίας, εξυπηρέτησε περισσότερους από 9,5 εκ. επιβάτες το 2012, σύμφωνα με ανακοίνωση του αεροδρομίου. 8,07 εκατομμύρια επιβάτες (-2,4%) ταξίδεψαν σε διεθνείς προορισμούς και 1,52 εκατομμύρια (+41,6%) σε εγχώριους. 4,56 εκ. επιβάτες ταξίδεψαν με τη LOT (+9,9 %), 484 χιλιάδες με τη Wizz Air (-33,3%), 530 χιλιάδες με τη Lufthansa (-3%), 420 χιλιάδες με την Enter Air (+5,1%) και 330 χιλιάδες με την Air France (+ 5,1%). Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί ήσαν το Λονδίνο, το Παρίσι, η Φρανκφούρτη, το Γκντάνσκ, και το Βρότσλαβ. Τον Ιούλιο του 2010 τέθηκε σε λειτουργία το αεροδρόμιο του Modlin, κοντά στη Βαρσοβία, το οποίο απορρόφησε ποσοστό 10% της κίνησης του αεροδρομίου Chopin. 6. Επιχειρηματικές Ειδήσεις PLAY - Olympia Development (Γερμανός) Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας PLAY, μέλος του Ομίλου εταιρειών Olympia Development (Γερμανός), ήταν πρώτη στην επιλογή των συνδρομητών μέσω φορητότητας για το 2012 στην Πολωνία. Η PLAY κατέκτησε μερίδιο 65% της σχετικής αγοράς. Συνολικά, οι μεταφερθέντες αριθμοί κινητής τηλεφωνίας στη χώρα ανήλθαν σε 1.200.000. Σημειώνεται επίσης ότι κατά το 2011, η PLAY κατέκτησε την 1 η θέση ως προς την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Η επιχείρηση διαθέτει 1.000 καταστήματα στην Πολωνία ενώ κατά την διάρκεια των 5 χρόνων δραστηριοποίησης της, στην εδώ αγορά έχει κατακτήσει το 16% αυτής, φθάνοντας τα 9 εκατομμύρια συνδρομητές. 5