Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 2.4 Βασικές συνιστώσες/εντολές ενός αλγορίθμου 2.4.1 Δομή ακολουθίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 7.1 7.9
Σταθερές (constants): Προκαθορισμένες τιμές που παραμένουν αμετάβλητες σε όλη την διάρκεια εκτέλεσης ενός αλγορίθμου. Διακρίνονται σε Αριθμητικές, π.χ. 125, -9, 32,3 Αλφαριθμητικές, π.χ. Τιμή, Αποτέλεσμα Λογικές που είναι ακριβώς δύο, Αληθής και Ψευδής
Μεταβλητές (variables): Χρησιμοποιούμε μεταβλητές όταν θέλουμε να αποθηκεύσουμε μια τιμή. Οι μεταβλητές είναι θέσεις μνήμης με όνομα, τύπο, και περιεχόμενο. Το όνομα μπορεί να αποτελείται από γράμματα πεζά ή κεφαλαία του ελληνικού ή του λατινικού αλφαβήτου (α-ω, Α-Ω, a-z, Α-Ζ), ψηφία (0-9) καθώς και τον χαρακτήρα κάτω παύλα (underscore) (_), ενώ πρέπει υποχρεωτικά να αρχίζει με γράμμα. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν όνομα κάποια δεσμευμένη λέξη, που χρησιμοποιείται από την (Ψευδο) Γλώσσα για συγκεκριμένο σκοπό. Ανάλογα με το είδος της τιμής που μπορούν να λάβουν, οι μεταβλητές διακρίνονται σε αριθμητικές, αλφαριθμητικές και λογικές. Το περιεχόμενο της μεταβλητής ονομάζεται τιμή, και μπορεί να μεταβάλλεται κατά την εκτέλεση του αλγορίθμου. ΣΥΜΒΟΥΛΗ: Η επιλογή σωστών ονομάτων για τις μεταβλητές είναι το πρώτο βήμα για έναν ευανάγνωστο αλγόριθμο
Tελεστές (operators): Σύμβολα που χρησιμοποιούνται στις διάφορες πράξεις: Διακρίνονται σε Αριθμητικούς ( +, -, *, /, mod, div, ^ ) Συγκριτικούς ( =, <>, >, >=, <, <= ) Λογικούς (όχι, και, η)
Εκφράσεις (expressions): Διαμορφώνονται από τους τελεστέους (operands), που είναι σταθερές και μεταβλητές, και από τους τελεστές. Μια έκφραση μπορεί να αποτελείται από μια μόνο μεταβλητή ή σταθερά μέχρι μια πολύπλοκη μαθηματική (ή λογική) παράσταση. Η αποτίμηση μιας έκφρασης συνίσταται στην απόδοση τιμών στις μεταβλητές και στην εκτέλεση των πράξεων. Η τελική τιμή μιας έκφρασης εξαρτάται από την ιεραρχία των πράξεων και τη χρήση των παρενθέσεων. Σε μια αριθμητική έκφραση οι πράξεις εκτελούνται όπως στην Άλγεβρα: 1. Ύψωση σε δύναμη 2. Πολλαπλασιασμός και διαίρεση 3. Πρόσθεση και αφαίρεση Οταν η ιεραρχία είναι ίδια, τότε οι πράξεις εκτελούνται από τ αριστερά προς τα δεξιά. Όταν είναι απαραίτητο να προηγηθεί μια πράξη χαμηλότερης ιεραρχίας χρησιμοποιούμε παρενθέσεις.
Κάθε λέξη της χρησιμοποιούμενης ψευδογλώσσας, που προσδιορίζει μια σαφή ενέργεια, αποκαλείται εντολή. Εντολή εκχώρησης τιμής: Μεταβλητή Έκφραση Χρησιμοποιείται για την απόδοση τιμών στις μεταβλητές κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος. Γίνονται οι πράξεις στην Έκφραση και το αποτέλεσμα αποδίδεται, μεταβιβάζεται, εκχωρείται στη Μεταβλητή. Παραδείγματα: Α 6, Α 9+5*3, Α '1ο Λύκειο', Α Αληθής Β Α+3, Β Α^2*5, Α Α+2, Γ Α>Β Δήλωση έναρξης λήξης αλγορίθμου: Ένας αλγόριθμος ξεκινάει πάντα με την δήλωση Αλγόριθμος <όνομα> και τερματίζει με την δήλωση Τέλος <όνομα>. Το όνομα είναι ενδεικτικό της λειτουργίας του αλγορίθμου, και υπακούει στους ίδιους κανόνες με τα ονόματα των μεταβλητών.
Εντολές εισόδου εξόδου Εισαγωγή δεδομένων: Διάβασε <λίστα μεταβλητών> Η εκτέλεση της εντολής οδηγεί στην είσοδο τιμών από το πληκτρολόγιο (ή από αρχείο ή από άλλο αλγόριθμο) και την εκχώρηση τους στις μεταβλητές που αναφέρονται. Παράδειγμα: Διάβασε βάρος, ύψος Στην Ψευδογλώσσα χρησιμοποιείται και η εντολή Δεδομένα // <λίστα μεταβλητών> // ως δεύτερη γραμμή του αλγορίθμου
Εντολές εισόδου εξόδου Έξοδος αποτελεσμάτων: Γράψε <λίστα στοιχείων> Χρησιμοποιείται για την εμφάνιση σταθερών τιμών καθώς και των τιμών των μεταβλητών που αναφέρονται στη λίστα. Παράδειγμα: Γράψε ' Η τελική τιμή είναι: ', τελική_τιμή Στην Ψευδογλώσσα χρησιμοποιείται και η εντολή Αποτελέσματα // <λίστα μεταβλητών> // ως προτελευταία γραμμή του αλγορίθμου Επίσης αναφέρονται και οι εντολές Εκτύπωσε, Εμφάνισε με την ίδια ακριβώς σημασία.
Εντολές επιλογής επανάληψης Οι αλγοριθμικές δομές της επιλογής και της επανάληψης ορίζουν διακλαδώσεις στην σειριακή (ακολουθιακή) εκτέλεση των εντολών του αλγορίθμου. Σαφώς ορισμένες λειτουργίες - συναρτήσεις Στην ΓΛΩΣΣΑ αναφέρονται ως καλά ορισμένες οι μαθηματικές συναρτήσεις ΗΜ(Χ), ΛΟΓ(Χ) κλπ. Στην Ψευδογλώσσα το βιβλίο αναφέρει: Σε ορισμένες περιπτώσεις όταν οι ζητούμενες ενέργειες είναι πολλές ή προφανείς, καθορίζονται με τη χρήση ουσιαστικών αντί ρημάτων, όπως εισαγωγή δεδομένων, εμφάνιση πεδίων στην οθόνη Επίσης, μαθαίνουμε να ορίζουμε και δικές μας λειτουργίες (διαδικασίες) και συναρτήσεις Σχόλια: Επεξηγηματικές φράσεις που αποσαφηνίζουν την λειτουργία του αλγορίθμου. Ξεκινάνε με! και δεν λαμβάνονται υπ'όψιν κατά την εκτέλεση. Κάνουν τον αλγόριθμό μας πιο κατανοητό.
Δομή Ακολουθίας Οι εντολές ενός αλγορίθμου εκτελούνται ακολουθιακά η μία μετά την άλλη, αν δεν υπάρχει διακλάδωση. Δήλωση αρχής αλγορίθμου Εισαγωγή δεδομένων Επεξεργασία Έξοδος αποτελεσμάτων Δήλωση τέλους αλγορίθμου
Δομή Ακολουθίας
FAQ Μπερδεύτηκα. Που είναι αυτά στο βιβλίο; Στην ενότητα 2.4.1 (εκτός από τα διαγράμματα ροής) Στις σελίδες 46-47 Στοιχεία Ψευδογλώσσας Στις ενότητες 7.1, 7.2 (θεωρήστε τους ακεραίους και πραγματικούς ως έναν τύπο δεδομένων για την Ψευδογλώσσα), 7.3 (εκτός από συμβολικές σταθερές), 7.4 (μόνο σελίδα 151, χωρίς την σύνταξη) και από 7.5 ως 7.9. Το Κεφάλαιο 7 δεν γράφει για την ΓΛΩΣΣΑ; Η Ψευδογλώσσα και η ΓΛΩΣΣΑ είναι πολύ παρόμοιες. Οι διαφορές θα συζητήθουν σε επόμενο μάθημα. Ότι διαβάσετε στις ενότητες που υποδείχτηκαν, θεωρήστε ότι ισχύουν και για την Ψευδογλώσσα.