ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Ιούλιος 2015 (επισκόπηση οικονομικών ειδήσεων και διμερών οικονομικών σχέσεων)

ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Ιούλιος 2015 (επισκόπηση οικονομικών ειδήσεων και διμερών οικονομικών σχέσεων) Υπεύθυνος Έκδοσης: Ιωάννης Μάρκος-Γενικός Σύμβουλος ΟΕΥ Β Επιμέλεια: Δήμητρα Σχοινά, Γραμματέας ΟΕΥ Α Πρεσβεία της Ελλάδας στο Βουκουρέστι - Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Bd. Pache Protopopescu. 1-3, Sector 2, Bucharest E-mail: ecocom-bucharest@mfa.gr Website: www.agora.mfa.gr/ro104, Tel +40-21-2100748 Fax +40-21-2119893 Α. Γενική Οικονομική Θεώρηση 1. Αναπομπή νέου Φορολογικού Κώδικα 2. Έγκριση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας 3. Αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού 4. Αποπληθωρισμός 5. Μείωση τιμών τροφίμων στην Ρουμανία κατά 8,23% τον Ιούνιο 2015 6. Αύξηση των πωλήσεων τροφίμων κατά 17% (σε ετήσια βάση) μετά την περικοπή του ΦΠΑ 7. Ευρωπαϊκά προγράμματα 8. Διάθεση 100 εκ. ευρώ για το πρόγραμμα «Πρωτοβουλία Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» 9. ΑΕΠ 10. Mείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών της Ρουμανίας κατά 26,4% το 5μηνο 2015 11. Αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ρουμανία κατά 18% το 5μηνο 2015 12. Πρόβλεψη αύξησης των ελληνικών επενδύσεων στην Ρουμανία το 2015 13. Η Δανειακή Συμφωνία με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ισχύσει μέχρι το Σεπτέμβριο 2015 14. Αποστολή ΔΝΤ στο Βουκουρέστι 15. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ρουμανίας έφθασε τα 2,567 δις ευρώ το 5μηνο 2015 16. H Ρουμανία μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. με το χαμηλότερο δημόσιο χρέος 17. Μικρή αύξηση της ανεργίας 18. Μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (ΒNR) 19. Αύξηση ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών σε 1.050 Λέι τον Ιούλιο 20. 8,8% αύξηση των εσόδων από την είσπραξη φόρων κατά το α τρίμηνο 2015 21. Αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου Μεταφορών της Ρουμανίας 22. Εθνικό Σχέδιο Έρευνας-Ανάπτυξης και Καινοτομίας 2015-2020 23. Αύξηση αγροτικής παραγωγής κατά 2,9% το 2014 24. Νέος διαγωνισμός του έργου αυτοκινητόδρομου Comarnic Brasov 25. Αύξηση του όγκου των κατασκευών κατά 12%, το α τρίμηνο 2015 26. Αύξηση πωλήσεων αυτοκινήτων κατά 13,9% 27. Oι ρουμανικές εξαγωγές τροφίμων χαμηλότερες από τις εισαγωγές 28. H Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου Black Sea Trade and Development Bank ενέκρινε σχέδια ύψους 375 εκ. ευρώ για τη Ρουμανία Β. Ενέργεια 1

1. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου θα παραμείνουν σταθερές τα επόμενα τρία χρόνια 2. Hunedoara Energy Complex 3. Αγωγός φυσικού αερίου Βουλγαρίας -Ρουμανίας- Ουγγαρίας- Αυστρίας (BRUA) 4. Η Σερβία ενδιαφέρεται να συμμετέχει στον αγωγό AGRI 5. Νέο χρονοδιάγραμμα απελευθέρωσης τιμών φυσικού αερίου 6. Αύξηση παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές 7. Κάλυψη ζήτησης φυσικού αερίου από την εγχώρια παραγωγή 8. Μεγάλες απώλειες των επενδυτών στην αγορά των πράσινων πιστοποιητικών 9. Enel 10. Hidroelectrica 11. OMV Petrom Γ. Επιχειρηματικές ειδήσεις 1. BSB 2. SOFTONE 3. Coca Cola Romania 4. Mega Image 5. Ελληνικές τράπεζες στη Ρουμανία 6. Lidl 7. ΙΚΕΑ 8. Συγχώνευση Holcim-Lafarge 9. Continental 10. Αναδιοργάνωση της δραστηριότητας του Ομίλου Heidelberg στη Ρουμανία 11. Στον κατάλογο των καλύτερων 100 εξαγωγικών εταιρειών της Ρουμανίας, μόνο τρεις είναι ρουμανικών συμφερόντων 2

Α. ΓΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ 1. Αναπομπή νέου Φορολογικού Κώδικα Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ρουμανίας, κ. Klaus Iohannis, απέρριψε το νομοσχέδιο του Φορολογικού Κώδικα και το ανέπεμψε προς επανεξέταση στο Κοινοβούλιο, καθώς θεωρεί ότι υπό την παρούσα μορφή δεν είναι βιώσιμο. Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο, ενέχει ορισμένους εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους. Εσωτερικά, ο κίνδυνος είναι η Ρουμανία να επιστρέψει σε μια «προ-κυκλική (procyclical) δημοσιονομική πολιτική», η οποία οδηγεί σε μη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και οξύνει τις ανισορροπίες (imbalances). Ένας άλλος κίνδυνος, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Ιοhannes, είναι η παραμέληση προτεραιοτήτων του προϋπολογισμού, όπως η αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 2% το 2017. Εξωτερικά, οι κίνδυνοι και τα τρωτά σημεία του τρέχοντος ευρωπαϊκού πλαισίου, όπου η κατάσταση στην Ελλάδα δημιουργεί μεγάλες ανησυχίες και ανισορροπίες, όχι μόνο ως προς το ευρώ, αλλά και ως προς τις εξωτερικές αγορές. «Σε αυτό το πλαίσιο, ο κίνδυνος αυξημένης χρηματοδότησης θα μπορούσε υπάρχει. Επίσης, ένα οικονομικό μοντέλο που εστιάζει στην αύξηση της κατανάλωσης εις βάρος των επενδύσεων, θα μπορούσε να υπερθεματίσει την συνεισφορά της κατανάλωσης στην οικονομική ανάπτυξη και θα επηρέαζε την ανταγωνιστικότητα και το εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας. Επίσης, το παρόν νομοσχέδιο θα μπορούσε να επηρεάσει και την υλοποίηση του στόχου ένταξης στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με τον Σύμβουλο του Προέδρου, κ. Cosmin Marinescu, το τρέχον νομοσχέδιο θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές επιπλοκές στον προϋπολογισμό του 2016, δεδομένου ότι η Κυβέρνηση δεν παρουσίασε κάποιο σχέδιο μείωσης των δημοσίων δαπανών. Κατά τη γνώμη του, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα αντισταθμίζουν τη μείωση της φορολογίας. Εξάλλου, το εν λόγω νομοσχέδιο απορρίφθηκε και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σημειώνεται ότι το νέο Φορολογικό Κώδικας ενεκρίθη από τη Βουλή με 309 ψήφους. Η κυριότερη αλλαγή που επιφέρει είναι η μείωση του γενικού ΦΠΑ από 24 σε 19%, αρχής γενομένης της 1 ης Ιανουαρίου 2016. Άλλες αλλαγές συμπεριλαμβάνουν τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα στο 9%, την κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων (0,07 ευρώ), την κατάργηση του φόρου ειδικών κατασκευών, καθώς και την αύξηση των φόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο Πρωθυπουργός της Ρουμανίας, κ. Victor Ponta, επιμένει στην υιοθέτηση του νέου Φορολογικού Κώδικα το αργότερο μέχρι την 1 η Σεπτεμβρίου 2015, καθώς ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας που όλες οι μεγάλες εταιρείες καταστρώνουν τα επενδυτικά τους σχέδια. Ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (BNR), κ. Ιsarescu, δήλωσε ότι η υιοθέτηση του Φορολογικού Κώδικα, υπό την παρούσα μορφή, θα οδηγούσε σε αύξηση του ελλείμματος του προϋπολογισμού κατά 17 δις RON (2,3%), χωρίς στο ποσό αυτό να προστίθεται ο αντίκτυπος από την αύξηση των μισθών του δημοσίου τομέα (1,3%). Χαρακτήρισε τις προβλεπόμενες φορολογικές μειώσεις (όπως μείωση ΦΠΑ από 24% σε 19% από 1 η Ιανουαρίου 2016, μείωση ΦΠΑ στα τρόφιμα-9%, που ήδη εφαρμόζεται, κατάργηση ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων, κατάργηση του φόρου ειδικών κατασκευών) ως οικονομικά και δημοσιονομικά μη πρακτικές, καθώς δεν έχουν προβλεφθεί αντισταθμιστικά μέτρα. Εξέφρασε, δε, την πεποίθησή του ότι η Ρουμανία δεν έχει την απαραίτητη ικανότητα να απορροφήσει μια οικονομική ανάπτυξη της τάξεως του 6%-8%. Σύμφωνα με τον κ. Isarescu, η δημοσιονομική πολιτική θα έπρεπε να είναι αντικυκλική (countercyclical) και όχι προκυκλική, όπως το 2005 και 2008, που υιοθετήθηκαν ανάλογα μέτρα. Μια παρέκκλιση μίας ή δύο ποσοστιαίων μονάδων στο εκτιμώμενο έλλειμμα προϋπολογισμού θα μπορούσε να έχει ολέθριες επιπτώσεις σε βάθος χρόνου, προειδοποίησε. Εξελίξεις επί του θέματος αναμένονται περί τα τέλη Αυγούστου, μετά την 3

πραγματοποίηση της έκτακτης συνεδρίασης του Κοινοβουλίου στις 24 και 25 Αυγούστου για την επανεξέταση του Φορολογικού Κώδικα. 2. Έγκριση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Klaus Iohannis, ενέκρινε τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ). Όπως δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Teodorovici, ο νέος ΚΦΔ προσπαθεί να απλοποιήσει τις διοικητικές διαδικασίες είσπραξης φορολογικών οφειλών. Αποβλέπει, δε, στην διασφάλιση μακροπρόθεσμης σταθερότητας και προβλεψιμότητας των κανόνων που εμπεριέχονται σε αυτόν. Δεδομένης της αναπομπής του νομοσχεδίου του νέου Φορολογικού Κώδικα, ο νέος ΚΦΔ θα αναφέρεται στον ισχύοντα Φορολογικό Κώδικα. 3. Αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού Η ρουμανική κυβέρνηση ενέκρινε τις προτάσεις του Υπουργού Οικονομικών για την πρώτη αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού. Ειδικότερα, οι πρώτες τροποποιήσεις αφορούν στο Υπουργείο Εργασίας. Πρόκειται για τα λεγόμενα «νέα δικαιώματα», τα οποία εγκρίθηκαν από το Κοινοβούλιο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και λαμβάνουν τη μορφή επιδομάτων σε ορισμένες κατηγορίες, οι οποίες είχαν, στην πλειοψηφία τους, πληγεί από τις περικοπές του 2010. Συνεπώς, ο αναθεωρημένος κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει διάθεση επαρκούς χρηματικού ποσού για επιδόματα παιδιών, συμπληρωματικές πληρωμές (εγκεκριμένες από το Κοινοβούλιο) σε βετεράνους πολέμου, πρώην πολιτικούς κρατουμένους, πιλότους, διπλωμάτες, δικαστικούς υπαλλήλους και άλλες κατηγορίες. Επιπλέον ποσά προβλέπεται να διατεθούν και σε άλλα Υπουργεία. Ο Πρωθυπουργός, κ. Victor Ponta, εξέφρασε την πεποίθηση ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα με τις εν λόγω αυξήσεις μέχρι το τέλος του έτους.δήλωσε, επίσης, ότι με την νέα αναθεώρηση καλύπτονται απολύτως, όλα τα βασικά συνταγματικά δικαιώματα, ήτοι μισθοί, συντάξεις, επιδόματα τέκνων, επιδόματα ανεργίας. Όπως δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Eugen Teodorovivi, η αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού έχει συμφωνηθεί με τους διεθνείς δανειστές, οι οποίοι θεωρούν ότι ο στόχος του ελλείμματος (1,83%ΑΕΠ) για το 2015 θα επιτευχθεί. Ωστόσο, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, όπου αναρτήθηκε το σχέδιο αναθεώρησης του προϋπολογισμού, η αύξηση του ελλείμματος ανέρχεται σε ποσοστό 1,86% αντί 1,83%. Θετικό ως προς την αναθεώρηση εμφανίζεται και το Φορολογικό Συμβούλιο, το γνωμοδοτικό όργανο της Κυβέρνησης επί οικονομικών θεμάτων, το οποίο επιδοκίμασε τις νέες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού, εκτιμώντας ότι ο στόχος του ελλείμματος προϋπολογισμού θα επιτευχθεί εύκολα το 2015. 4. Αποπληθωρισμός Τον Ιούνιο 2015 κατεγράφη αρνητικό ποσοστό πληθωρισμού της τάξεως του 1,6%, για πρώτη φορά μετά το 1989. Το ποσοστό πληθωρισμού μειώθηκε κατά 1,2%, σε σύγκριση με τον Μάιο 2015, κυρίως λόγω της εφαρμογής του μέτρου μείωσης του ΦΠΑ από 24% σε 9% από 1η Ιουνίου 2015. Εάν το φαινόμενο του αποπληθωρισμού συνεχισθεί τους επόμενους μήνες, ήτοι τον Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, ίσως η Κεντρική Τράπεζα της χώρας να χρειαστεί να λάβει κάποια μέτρα για την σταθεροποίηση του πληθωρισμού. 5. Μείωση τιμών τροφίμων στην Ρουμανία κατά 8,23% τον Ιούνιο 2015 Οι τιμές τροφίμων στην Ρουμανία μειώθηκαν κατά 8,23% τον Ιούνιο 2015 σε μηνιαία βάση και κατά 6,44% σε ετήσια βάση. Η μείωση τιμών στον τομέα τροφίμων οφείλεται εν πολλοίς και στην μείωση του ποσοστού ΦΠΑ στα τρόφιμα από 24% σε 9%, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή από την 1 η Ιουνίου 2015. 6. Αύξηση των πωλήσεων τροφίμων κατά 17% (σε ετήσια βάση) μετά την περικοπή του ΦΠΑ 4

Η μείωση των τιμών στα τρόφιμα, λόγω περιορισμού του ΦΠΑ σε 9%, είχε ως αποτέλεσμα, κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουνίου, την αύξηση των πωλήσεων κατά 17% σε ετήσια βάση και κατά 12%, σε σύγκριση με τον Μάιο 2015. Οι τιμές μειώθηκαν κατά 11%. Στον καφέ, η τιμή μειώθηκε κατά 15%, ενώ οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 25% περίπου. Η θετική επίπτωση του μέτρου μείωσης του ΦΠΑ αναμένεται να συνεχισθεί. Σύμφωνα με τον νέο Φορολογικό Κώδικα, το μειωμένο ΦΠΑ καλύπτει, καθ όλη την οικονομική αλυσίδα από τον παραγωγό στον τελικό καταναλωτή, όλα τα προϊόντα που από τη φύση τους προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου ή των ζώων ή είναι φυτά και σπόροι, προορισμένοι για παραγωγή τροφίμων. Ο μειωμένος συντελεστής εκτείνεται επίσης και στα τρόφιμα που χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για άλλους σκοπούς, όπως για την παραγωγή καλλυντικών ή την παραγωγή αλκοολούχων ποτών, για όσο διάστημα, όμως, εξακολουθούν να αποτελούν πηγή κατανάλωσης από τον άνθρωπο ή τα ζώα, προς απλοποίηση της εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή. 7. Ευρωπαϊκά προγράμματα Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ευρείας Κλίμακας Υποδομών στη Ρουμανία (ΡΟΙΜ). Πρόκειται για σπουδαίο επενδυτικό πακέτο 9,5 δις ευρώ από τα περιφερειακά ταμεία. Προβλέπεται, δε, συγχρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό, φθάνοντας τη συνολική αξία του προγράμματος στα 11,8 δις ευρώ, τα οποία θα επενδυθούν σε έργα στους τομείς περιβάλλοντος, ενέργειας και μεταφορών. Κατά την περίοδο 2014-2020, η Ρουμανία θα χειριστεί έξι επιχειρησιακά προγράμματα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής: τέσσερα χρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής και δύο (συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων) από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Για την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών, η Ρουμανία έχει στη διάθεσή της συνολικά 23 δις ευρώ: 15,06 δις ευρώ για τις λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές (πλην Βουκουρεστίου), 441,3 εκ. ευρώ για τις πιο αναπτυγμένες περιοχές (Βουκουρέστι), 6,93 δις ευρώ από το Ταμείο Συνοχής, 453 εκ. ευρώ για ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία και 106 εκ. ευρώ για την πρωτοβουλία ενίσχυσης της απασχόλησης των νέων. Σχεδόν το μισό ποσό (9,5 δις ευρώ) διατίθεται, όπως αναφέρθηκε, στο Πρόγραμμα POIM. Για το πρόγραμμα αυτό, ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, κ. Μarius Nica, τόνισε ότι εξασφαλίζει την χρηματοδότηση των προτεραιοτήτων του τομέα μεταφορών της Ρουμανίας και αποσκοπεί στην ανάπτυξη του τομέα, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών (Transport Master Plan). Το κόστος της εφαρμογής του εν λόγω σχέδιο ανέρχεται σε 6,8 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 5,1 αφορούν κοινοτικά κονδύλια. Στον τομέα περιβάλλοντος, στόχος της κυβέρνησης είναι η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την κοινοτική οδηγία σχετικά με τις υποχρεώσεις στον τομέα ύδρευσης και επεξεργασίας λυμάτων, με στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας. Το εν λόγω πρόγραμμα προβλέπει την χρηματοδότηση ύψους 4,47 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 3,8 δις ευρώ αφορούν κοινοτικά κονδύλια. Επί πλέον, στον τομέα ενέργειας και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για του 2020, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στην βιομηχανία και στις κατοικίες και την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προβλέπεται από το πρόγραμμα χρηματοδότηση 600 εκατ. Ευρώ, εκ των οποίων τα 520 εκατ. ευρώ αφορούν κοινοτικά κονδύλια. Τέλος, ο κ. Nica δήλωσε ότι η Ρουμανία υπέγραψε όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα για την περίοδο 2014-2020, ενώ, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το ποσοστό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων ανήλθε σε 54,42% για την περίοδο 2007-2013, αυξημένο κατά 0,2% σε μηνιαία βάση. 8. Διάθεση 100 εκ. ευρώ για το πρόγραμμα «Πρωτοβουλία Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» Η ρουμανική κυβέρνηση αποφάσισε να διαθέσει 100 εκ. ευρώ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) 2014-2020 για την Πρωτοβουλία ΜΜΕ (SME Initiative: 5

http://www.eif.org/what_we_do/guarantees/s me_initiative/index.htm). 9. ΑΕΠ Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), ο ρυθμός ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας κατά το α τρίμηνο 2015 αυξήθηκε κατά 1,5%, σε σύγκριση με το δ τρίμηνο 2014 και σε ετήσια βάση κατά 4,1%, ήτοι κατά 0,1% λιγότερο από τις σχετικές προβλέψεις. 10. Mείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών της Ρουμανίας κατά 26,4% το 5μηνο 2015 Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίσθηκε στα 312 εκατ. Ευρώ, σημειώνοντας πτώση κατά 26,4% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Ο περιορισμός του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας (BNR), οφείλεται στην αύξηση εσόδων του δευτερογενούς τομέα (πλεόνασμα 431 εκατ. ευρώ), στην αύξηση του πλεονάσματος του τομέα υπηρεσιών (52 εκατ. ευρώ), καθώς και στην αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων. Πιο συγκεκριμένα, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ρουμανία, κατά το εν λόγω διάστημα, ανήλθαν σε 1,287 δις ευρώ. Εξετάζοντας όμως το συνολικό εξωτερικό χρέος της χώρας παρατηρούμε ότι ανέρχεται σε 90,7 δις ευρώ, εκ των οποίων το μακροπρόθεσμο εξωτερικό χρέος της Ρουμανίας ανήλθε το τέλος Μαΐου 2015 στα 71,473 δισ ευρώ ( ήτοι 78,7% του συνόλου του εξωτερικού χρέους της χώρας), σημειώνοντας μείωση κατά -5,6% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Παράλληλα, το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος της χώρας ανήλθε την ίδια περίοδο στα 19,319 δις. ευρώ (ήτοι 21,3% του συνολικού εξωτερικού χρέους της χώρας), σημειώνοντας αύξηση κατά 4% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Συνολικά, όμως το εξωτερικό χρέος της χώρας μειώθηκε το τελευταίο διάστημα κατά 3,5 δις ευρώ. 11. Αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ρουμανία κατά 18% το 5μηνο 2015 Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ρουμανία ανήλθαν, το 5μηνο 2015, σχεδόν στα 1,3 δις ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 18%, έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Στα τέλη του 2013, το απόθεμα των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ρουμανία ανήλθε στα 60 δις ευρώ περίπου, με έτος σταθμό το 2008, όπου οι επενδύσεις έφθασαν τα 9,5 δις ευρώ. Έκτοτε οι επενδύσεις περιορίστηκαν, φθάνοντας το 2011 στα 1,8 δις ευρώ, ενώ τα τελευταία 5 έτη δεν ξεπερνούν τα 3 δις ευρώ. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ρουμανία σημείωσαν μείωση κατά 10,6% το 2014 (2,4 δις ευρώ) έναντι του 2013 (2,7 δις ευρώ), τα πρώτα όμως δείγματα για το 2015 φαίνονται θετικά, αφού το 5μηνο 2015 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην χώρα έφθασαν τα 1,3 δις ευρώ περίπου. 12. Πρόβλεψη αύξησης των ελληνικών επενδύσεων στην Ρουμανία το 2015 Οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν αύξηση των ελληνικών επενδύσεων το 2015 άνω των 400 εκατ. ευρώ. Κατά την περίοδο 2010-2014, ο αριθμός των επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων στην Ρουμανία αυξήθηκε από 832 σε 1.020, έναντι 875 το 2011, 963 το 2012 και 983 το 2013, ενώ τα κεφάλαια που επενδύθηκαν κυμάνθηκαν από 202,6 το 2010 σε 265 εκατ. ευρώ το 2014 (237 εκατ. ευρώ το 2011, 247,5 εκατ. ευρώ το 2012 και 255 εκατ. ευρώ το 2013). Στον αριθμό αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται ο τραπεζικός τομέας, όπου η ελληνική συμμετοχή είναι σημαντική και ο οποίος ρυθμίζεται από τους κανόνες της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας ( BNR). Βάσει στοιχείων του Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Βουκουρεστίου, οι ετήσιες ελληνικές επενδύσεις στην Ρουμανία, αν ληφθούν υπόψη και οι ελληνικές επενδύσεις μέσω άλλων χωρών (Κύπρου, Ολλανδίας, Λουξεμβούργου) ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ ετησίως. 13. Η Δανειακή Συμφωνία με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ισχύσει μέχρι το Σεπτέμβριο 2015 6

Η τρέχουσα δανειακή σύμβαση της Ρουμανίας (stand-by arrangement) με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ισχύσει μέχρι τον Σεπτέμβριο. Μέχρι τότε, όπως δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Eugen Teodorovici, η Ρουμανία θα πρέπει να αξιοποιήσει το χρόνο, ώστε να ανταποκριθεί στις περισσότερες από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Όπως αποφασίσθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τρέχουσα συμφωνία με τους διεθνείς δανειστές δεν θα διακοπεί, αλλά θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου. Μεταξύ των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η ρουμανική κυβέρνηση είναι η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Ήδη, αποφασίσθηκε η αύξηση των τιμών φυσικού αερίου από 1 ης Ιουλίου 2015, βάσει σχετικού χρονοδιαγράμματος που είχε συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ως προς την προοπτική μιας νέας συμφωνίας, ο κ. Teodorovici δήλωσε ότι δεν υπάρχει, προς το παρόν, τέτοια σκέψη. Ωστόσο, θα μπορούσε να εξετασθεί αυτό το ενδεχόμενο μετά το πέρας της ισχύουσας συμφωνίας. 14. Αποστολή ΔΝΤ στο Βουκουρέστι Αποστολή τεχνικού κλιμακίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) έφθασε στο Βουκουρέστι στις 22 Ιουλίου 2015, κατόπιν αιτήματος των ρουμανικών αρχών, για συζητήσεις με φορείς (σε δεύτερο και τρίτο επίπεδο), όπως με την Κεντρική Τράπεζα Ρουμανίας (BNR) και το Υπουργείο Οικονομικών. Οι συζητήσεις αναμένεται να επικεντρωθούν στα δημοσιονομικά μέτρα χαλάρωσης που η κυβέρνηση επιθυμεί να υιοθετήσει μέσω του φορολογικού κώδικα καθώς και στον υπολογισμό του αντίκτυπου που θα έχουν τα προτεινόμενα μέτρα στον κρατικό προϋπολογισμό. Σημειώνεται ότι το Πρόγραμμα Προληπτικού χαρακτήρα (Precautionary Agreement), που υπεγράφη με το ΔΝΤ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Παγκόσμια Τράπεζα τον Οκτώβριο 2013, με προληπτική γραμμή ύψους 4,9 δις, λήγει τον προσεχή Σεπτέμβριο. Το τρέχον χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για το ισοζύγιο πληρωμών, το οποίο συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο 2013, εφαρμόζεται παράλληλα με την Δανειακή Σύμβαση (stand-by agreement) του Δ.Ν.Τ. Πρόκειται για πρόγραμμα προληπτικού χαρακτήρα, βάσει του οποίου δεν έχει εκταμιευθεί κάποιο ποσό. Σκοπός του, δε, είναι η δημοσιονομική προσαρμογή, η σταθεροποίηση των μακροοικονομικών μεγεθών, η φορολογική και χρηματοδοτική σταθερότητα της χώρας και η συνέχιση της θετικής αύξησης του ΑΕΠ. Παράλληλα, μεγάλη σημασία έχει δοθεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, την αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, τη βελτίωση της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, την βελτίωση της διακυβέρνησης και την αναδιάρθρωση των δημοσίων επιχειρήσεων. 15. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ρουμανίας έφθασε τα 2,567 δις ευρώ το 5μηνο 2015 Tο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ρουμανίας ανήλθε το 5μηνο 2015 στα 2,567 δις ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 272,5 εκατ ευρώ, έναντι της αντίστοιχης περιόδου 5μήνου 2014. Πιο συγκεκριμένα, κατά την περίοδο Ιανουαρίου Μαΐου 2015, οι ρουμανικές εξαγωγές (FOB) αυξήθηκαν κατά 4,7% και σε απόλυτη αξία έφθασαν τα 22,267 δις. Ευρώ, ενώ οι ρουμανικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,4% και σε απόλυτη αξία έφθασαν τα 24,834 δις Ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS). 16. H Ρουμανία μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. με το χαμηλότερο δημόσιο χρέος Tο δημόσιο χρέος της Ρουμανίας ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκε κατά 1,4%, από 39,8% το δ τρίμηνο 2014 σε 38,4% το α τρίμηνο 2015, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας Eurostat. Η Ρουμανία περιλαμβάνεται μεταξύ των 6 κρατών μελών της Ε.Ε. με δημόσιο χρέος κάτω του 40% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τα άλλα πέντε κράτη μέλη είναι η Εσθονία (10,5%), το Λουξεμβούργο (21,6%), η Βουλγαρία (29,6%), η Λετονία και η Λιθουανία (μεταξύ 30-40%). Μεταξύ των κρατών αυτών, μόνο η Ρουμανία διαθέτει διαφοροποιημένη οικονομία με σημαντικό ποσοστό ανάπτυξης. 7

Σε απόλυτους αριθμούς, το δημόσιο χρέος της Ρουμανίας το α τρίμηνο 2015 παρουσίασε μείωση και περιορίσθηκε στα 239.831 δις RON ήτοι 38,4%, από 265.391 δις RON (39,8% του ΑΕΠ ) το δ τριμήνο 2014. 17. Μικρή αύξηση της ανεργίας Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), σημειώθηκε μικρή αύξηση του ποσοστού ανεργίας τον Μάιο 2015 κατά 0,2%, σε σύγκριση με τον Απρίλιο του ιδίου έτους και κατά 0,3%, σε σύγκριση με τον Μάιο του 2014, φθάνοντας συνολικά ποσοστό 7,1%. Ο αριθμός των ανέργων (ηλικίας 15 έως 74 ετών) ανήλθε σε 646.000 έναντι 630.000 το 2014. Τον Ιούνιο 2015, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 5%, σε σύγκριση με τον Μάιο του ίδιου έτους, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Αρχής Εργασίας της Ρουμανίας (ANOFM). 18. Μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (ΒNR) Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (BNR) μειώθηκαν κατά 109 εκ. ευρώ τον Ιούνιο 2015, φθάνοντας τα 30,111 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 30,220 δισεκατομμύρια ευρώ στις 31 Μαΐου 2015. Τα αποθέματα χρυσού παρέμειναν στους 103,7 τόνους. 19. Αύξηση ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών σε 1.050 Λέι τον Ιούλιο Σύμφωνα με κυβερνητική απόφαση που τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο 2014, οι ελάχιστες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές αυξήθηκαν από 1 η Ιουλίου 2015, από 975 σε 1.050 Λέι (από 218 σε 235 ευρώ περίπου). Πρόκειται για τη δεύτερη αύξηση εντός του 2015. Η πρώτη πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο, οπότε ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από 900 σε 975 Λέι. Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας, τα τελευταία τέσσερα έτη, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 380 Λέι συνολικά. 20. 8,8% αύξηση των εσόδων από την είσπραξη φόρων κατά το α τρίμηνο 2015 Η Εθνική Φορολογική Υπηρεσία της Ρουμανίας (ANAF) ανακοίνωσε ότι ξεπέρασε, κατά το α τρίμηνο 2015, το στόχο είσπραξης φόρων κατά περίπου 1 δις ευρώ, συγκεντρώνοντας συνολικά 21,46 δις ευρώ. 21. Αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου Μεταφορών της Ρουμανίας Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών, το οποίο είναι αποδεκτό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καλύπτει την περίοδο 2015-2030. Μέσα σε αυτό το διάστημα προβλέπεται η υλοποίηση έργων ύψους 43,5 δις ευρώ στον τομέα των μεταφορών. Σύμφωνα με το εν λόγω στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη των υποδομών μεταφορών και υπηρεσιών, προβλέπεται η κατασκευή 1.200 χιλιομέτρων αυτοκινητόδρομων, 1.900 χιλιομέτρων οδικών αξόνων ταχείας κυκλοφορίας στο πλαίσιο των οδικών ευρωπαϊκών αξόνων Ttransregio και Transeuro, η κατασκευή βοηθητικών διαδρόμων καθώς και άλλων υποδομών οδοποιΐας, συνολικού κόστους 26 δις ευρώ, εκ των οποίων το κόστος της κατασκευής των αυτοκινητόδρομων εκτιμάται στα 13,254 δις ευρώ. Ως προς το σιδηροδρομικό δίκτυο, το ανωτέρω εθνικό σχέδιο προβλέπει την αναβάθμιση 4.000 χιλιομέτρων σιδηροδρομικής γραμμής, την προμήθεια νέων βαγονιών καθώς και την εισαγωγή νέων σιδηροδρομικών υπηρεσιών προς αύξηση των εσόδων, συνολικής αξίας περίπου 14 δις ευρώ. Το κόστος αναβάθμισης εκτιμάται σε 10,073 δις ευρώ, ενώ το κόστος των σχεδίων ηλεκτροδότησης των σιδηροδρόμων ανέρχεται σε 1,22 δις ευρώ. Στον ναυτιλιακό τομέα, το εθνικό σχέδιο προβλέπει την αναβάθμιση της ναυσιπλοΐας στο Δέλτα του Δούναβη και την βελτίωση των πλωτών καναλιών σε μήκος 670 χιλιομέτρων, καθώς και τον εκσυγχρονισμό 32 λιμανιών, συνολικού κόστους 2 δις ευρώ. Στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, το εθνικό στρατηγικό σχέδιο ονοματίζει 15 αεροδρόμια της χώρας που θα επωφεληθούν από έργα εκσυγχρονισμού και αύξησης της χωρητικότητάς τους με την υλοποίηση έργων πολλαπλών τερματικών σταθμών για 8

αεροδρόμια πυκνής κυκλοφορίας επιβατών, κόστους περίπου 1,6 δις ευρώ. 22. Εθνικό Σχέδιο Έρευνας-Ανάπτυξης και Καινοτομίας 2015-2020 Η ρουμανική κυβέρνηση ενέκρινε πρόσφατα το Εθνικό Σχέδιο Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας για την περίοδο 2015-2020, το οποίο αποτελεί ένα από τα κυριότερα εργαλεία εφαρμογής της σχετικής εθνικής στρατηγικής. Το ανωτέρω Εθνικό Σχέδιο, στο οποίο περιγράφονται οι κατευθυντήριες γραμμές ανάπτυξης του τομέα έρευνας της Ρουμανίας, προβλέπει προϋπολογισμό 15 δις RON (περίπου 3,4 δις ευρώ) για μία περίοδο πέντε ετών, χρηματοδοτούμενο από τον κρατικό προϋπολογισμό, από μη επιστρεφόμενα κεφάλαια (κυρίως από την Ε.Ε) και από συνεισφορές των συμμετεχόντων στα προβλεπόμενα έργα. 23. Αύξηση αγροτικής παραγωγής κατά 2,9% το 2014 Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας, η αγροτική παραγωγή αυξήθηκε το 2014 κατά 2,9% σε σύγκριση με το 2013, ανερχόμενη σε 11,14 δις ευρώ περίπου. Η ζωική παραγωγή αυξήθηκε κατά 2,5% (5,56 δις ευρώ), ενώ οι υπηρεσίες στον αγροτικό τομέα σημείωσαν σημαντική αύξηση κατά 24,3%, φθάνοντας τα 224 εκ. ευρώ περίπου. 24. Νέος διαγωνισμός του έργου αυτοκινητόδρομου Comarnic Brasov Τo Υπουργείο Μεταφορών και η Δημόσια Εταιρεία Αυτοκινητοδρόμων και Εθνικών Οδών της Ρουμανίας CNADNR ανακοίνωσαν ότι δεν θα σταματήσουν τον προγραμματισμό έργων κατασκευής στον αυτοκινητόδρομο Comarnic Brasov. Η Δημόσια Εταιρεία Αυτοκινητοδρόμων και Εθνικών Οδών της Ρουμανίας CNADNR θα ανακοινώσει νέο διαγωνισμό για τον σχεδιασμό και την κατασκευή του έργου Comarnic Predeal και Predeal Cristan, αλλά επίσης και για τις συνδέσεις του αυτοκινητόδρομου, όπως αναρτήθηκε στο ηλεκτρονικό σύστημα δημοσίων διαγωνισμών ( SEAP- Public Procurement Electronic System). Ειδικότερα, ο αυτοκινητόδρομος Comarnic Brasov διαιρείται σε 5 τμήματα. Τα τμήματα 1 και 5, που ξεκινούν από το Comarnic και το Brasov αντίστοιχα, έχουν μήκος 10 χιλιομέτρων συν το μήκος των συνδετηρίων οδών. Για τα τμήματα αυτά αναμένεται να προκηρυχθεί διαγωνισμός, ενώ η χρηματοδότησή τους θα πραγματοποιηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για τα τμήματα 2,3, και 4 του αυτοκινητόδρομου, που αποτελούν και τα πλέον δύσκολα, θα προκηρυχθούν διαγωνισμοί για την επικαιροποίηση των γεωτεχνικών μελετών, με χρηματοδότηση του κρατικού προϋπολογισμού. Επίσης, με σκοπό την διευκόλυνση της κυκλοφορίας στην εθνική οδό DN1, εκπονούνται μελέτες σκοπιμότητας για τους οδικούς δακτυλίους Comarnic και Busteni. Κατόπιν, θα προκηρυχθούν διαγωνισμοί για την κατασκευή τους, με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Παράλληλα, για την διευκόλυνση της κυκλοφορίας θα κατασκευαστεί νέος συνδετήριος διάδρομος στην περιοχή SINAIA. H τελική ημερομηνία για συμπλήρωση των αιτήσεων συμμετοχής στο διαγωνισμό είναι η 2 α Σεπτεμβρίου και ώρα 11μ.μ. Ως γνωστόν, ο αυτοκινητόδρομος Comarnic Brasov, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα της CNADNR, έχει απόσταση 58 χιλιομέτρων, ενώ το κόστος κατασκευής εκτιμάται σε 997 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, ήτοι 1,236 δις, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Σημειώνουμε ότι η ανάθεση του έργου, που αποτελεί έργο ΣΔΙΤ, έχει αναβληθεί 3 φορές τα τελευταία 12 έτη. Τον Ιούνιο 2015, η Δημόσια Εταιρεία Αυτοκινητοδρόμων και Εθνικών Οδών της Ρουμανίας CNADNR ανέφερε ότι η κυριότερη αιτία της ακύρωσης του έργου ήταν η αδυναμία των τριών ιδιωτικών εταιρειών και επενδυτών - La Vinci (γαλλική), Strabag (αυστριακή) και Aktor (ελληνική) - να επιτύχουν συμφωνία για την χρηματοδότηση του αυτοκινητόδρομου με τους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς ΒΕΙ. 25. Αύξηση του όγκου των κατασκευών κατά 12%, το α τρίμηνο 2015 9

Κατά το α τρίμηνο 2015, η αγορά ακινήτων έδειξε σημάδια βελτίωσης, καθώς αυξήθηκε ο όγκος των κατασκευών κατά 12%, σε ετήσια βάση, ενώ σημειώθηκε αύξηση και στον αριθμό των οικοδομικών αδειών κατά 3%. 26. Αύξηση πωλήσεων αυτοκινήτων κατά 13,9% Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), σημειώθηκε, το Μάιο 2015, αύξηση των πωλήσεων αυτοκινήτων κατά 13.9%, σε ετήσια βάση. Κατά το α εξάμηνο 2015, η αγορά καινούριων αυτοκινήτων σημείωσε αύξηση πωλήσεων κατά 10%, η οποία αντιστοιχεί σε 3.000 περισσότερα αυτοκίνητα. Πρώτη σε πωλήσεις είναι η Dacia, με μερίδιο αγοράς 32,1%, ακολουθούμενη από τη Skoda (9,6%) και τη Volkswagen (9,1%). 27. Oι ρουμανικές εξαγωγές τροφίμων χαμηλότερες από τις εισαγωγές Οι ρουμανικές εξαγωγές τροφίμων αυξήθηκαν το α τρίμηνο 2015 κατά 7,02%, φθάνοντας σε απόλυτη αξία τα 902,5 εκατ ευρώ, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 11,8%, έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014, φθάνοντας σε απόλυτη αξία τα 1.059 δις ευρώ. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού ήταν το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου τροφίμων της χώρας να ανέλθει σε 157,2 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται, δε, ότι στα τέλη Μαρτίου 2015 δραστηριοποιούντο στον τομέα βιομηχανίας τροφίμων της Ρουμανίας 157.000 εργαζόμενοι με μεικτό μισθό περίπου 1.706 RON (396,7 ευρώ) και καθαρό μηνιαίο μισθό 1.242 RON ( 288,83 ευρώ). 28. H Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου Black Sea Trade and Development Bank ενέκρινε σχέδια ύψους 375 εκ. ευρώ για τη Ρουμανία Η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου (BSTDB), κατά πληροφορίες του ρουμανικού Υπουργείου Οικονομικών, έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής 31 προγράμματα για την Ρουμανία ύψους 375 εκατ. ευρώ. Β. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 1. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου θα παραμείνουν σταθερές τα επόμενα τρία χρόνια Η Ρουμανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, που φθάνουν τις 1.600 TWh. Τα επόμενα τρία χρόνια αναμένεται να παραμείνουν σταθερές οι εισαγωγές, ενώ εκτιμάται ότι θα αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή κατά 1,1-2,8%. Το 2014, οι εισαγωγές φυσικού αερίου μειώθηκαν κατά 61,5%, σε σύγκριση με το 2013, ενώ η εγχώρια παραγωγή αυξήθηκε κατά 0,9%. 2. Hunedoara Energy Complex Το κρατικό ενεργειακό σύμπλεγμα της Ηunedoara (Hunedoara Energy Complex ) θα λάβει συνολικά 22,3 εκ. ευρώ ως στήριξη από το κράτος, κατόπιν σχετικής εγκρίσεως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η τελευταία συμφώνησε, τον Απρίλιο 2015, στην ενίσχυση του κρατικού παραγωγού ηλεκτρισμού και θερμότητας, ενώ οι ρουμανικές αρχές ανέλαβαν την υποχρέωση να υποβάλουν ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης του συμπλέγματος. 3. Αγωγός φυσικού αερίου Βουλγαρίας - Ρουμανίας- Ουγγαρίας- Αυστρίας (BRUA) Η ρουμανική δημόσια εταιρεία μεταφοράς φυσικού αερίου «ΤRANSGAZ» προέβη στο πρώτο βήμα υλοποίησης του εν θέματι αγωγού. Πρόκειται για υποχρέωση που έχει αναλάβει η εν λόγω εταιρεία για λογαριασμό του κράτους, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της Ευρωπαϊκή Ένωσης για τη δημιουργία της «Ενεργειακής Ένωσης». Βάσει σχετικής προκήρυξης που αναρτήθηκε στο ρουμανικό ηλεκτρονικό σύστημα δημοσίων διαγωνισμών ( Electronic System of Public Procurement SEAP/CIP 7.1.5.- CIP Common Interest Project), η ΤRANSGAZ θα επενδύσει 2,8 εκατ. ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, για την εκπόνηση τεχνικής μελέτης για την 10

κατασκευή, στο ρουμανικό έδαφος, τριών σταθμών μεγίστης συμπύκνωσης φυσικού αερίου, που θα αποτελούν μέρος του αγωγού διασύνδεσης Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας (BRUA). Κάθε σταθμός συμπύκνωσης θα περιλαμβάνει τρεις θερμοσυσσωρευτές (δύο σε λειτουργία και έναν εφεδρικό) και θα έχει ελάχιστη δυναμικότητα 10 ΜW περίπου. Η προκήρυξη αφορά την υπογραφή δημόσιας σύμβασης, ενώ ο διαγωνισμός θα είναι ανοικτός, μειοδοτικός. Μέρος του έργου θα χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια και από οφέλη μη επιστρεφόμενων χρηματοδοτήσεων μέσω του συστήματος Connecting Europe Facility-Energy. H καταληκτική ημερομηνία για συμπλήρωση και υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής στον διαγωνισμό θα είναι η 2 α Σεπτεμβρίου 2015 και ώρα 10.π.μ., ενώ η καταληκτική ημερομηνία για υποβολή προσφορών θα είναι η 3 η Σεπτεμβρίου 2015 και ώρα 10 π.μ.. Το άνοιγμα των προσφορών θα λάβει χώρα την 3/9/2015 και ώρα 12 μ.μ. στην έδρα της ρουμανικής εταιρείας. 4. Η Σερβία ενδιαφέρεται να συμμετέχει στον αγωγό AGRI Σύμφωνα με δηλώσεις του Σέρβου Υπουργού Ενέργειας, η χώρα του έχει λάβει πρόσκληση από τη Ρουμανία, προκειμένου να συμμετάσχει στον αγωγό AGRI (Azerbaijan, Georgia, Romania), στον οποίο θα διοχετεύεται φυσικό αέριο από την Κασπία μέσω του Αζερμπαϊτζάν και της Γεωργίας, σε όλη την Μαύρη Θάλασσα με πλοία. Προβλέπεται, δε, η κατασκευή δύο τερματικών υγροποιημένου φυσικού αερίου στις γεωργιανές και ρουμανικές ακτές. Συνάντηση των εμπλεκομένων χωρών αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου τ.έ. 5. Νέο χρονοδιάγραμμα απελευθέρωσης τιμών φυσικού αερίου Η κυβέρνηση ενέκρινε νέο χρονοδιάγραμμα απελευθέρωσης τιμών του φυσικού αερίου για την περίοδο από 1 η Ιουλίου 2015 έως 30 η Ιουνίου 2021 (υπ αριθμ. 488/1.7.2015 κυβερνητική απόφαση), κατόπιν διαβουλεύσεών της με τους διεθνείς δανειστές (ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Παγκόσμια Τράπεζα). Δυνάμει του νέου χρονοδιαγράμματος, η τιμή του εγχώριου φυσικού αερίου που θα καταβάλλουν, από 1 η Ιουλίου 2015, οι οικιακοί καταναλωτές και οι παραγωγοί θερμότητας (μόνο ως προς τις ποσότητες που χρησιμοποιούνται από εγκαταστάσεις συμπαραγωγής και παραγωγής θερμότητας για τον πληθυσμό) θα ανέρχεται σε 60 Λέι/MWh αντί 53,3 Λέι/MWh. Το χρονοδιάγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, ετήσιες αυξήσεις μέχρι το 2017, ήτοι: από 1 η Ιουλίου 2016, η τιμή θα ανέλθει σε 66 Λέι/MWh και μετά την 1 η Απριλίου 2017, σε 72 Λέι/MWh. 6. Αύξηση παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αναμένεται να αυξηθεί κατά την περίοδο 2014-2023, φθάνοντας ενδεχομένως στις 68 ΤWh το 2018 και τις 77,4 TWh το 2023. Την 1 η Απριλίου 2015, η εγκατεστημένη ισχύς στο Εθνικό Σύστημα Ενέργειας ήταν 22.308 MW συνολικά: υδροηλεκτρική 6.376MW (28,5%), άνθρακας 5.718 ΜW (25,6%), υδρογονάνθρακες 4.539 MW (20,3%), αιολική 2.953 MW (13,2%), πυρηνική 1.413 ΜW (6,3%), ηλιακή 1.208 MW (5,4%), βιομάζα 100 MW (0,45%) και γεωθερμική 0,05MW. Το 2014, η Ρουμανία παρήγαγε συνολικά 60,6 TWh ηλεκτρικής ενέργειας, περισσότερο κατά 11,3% σε σύγκριση με το 2013 (54,4TWh). 7. Κάλυψη ζήτησης φυσικού αερίου από την εγχώρια παραγωγή Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Ρουμανίας (ANRE), η ζήτηση φυσικού αερίου από τους οικιακούς καταναλωτές θα αγγίξει συνολικά τα 30,219 εκ. MWh την περίοδο Ιουλίου 2015-Ιουνίου 2016. Η εν λόγω ζήτηση αναμένεται να καλυφθεί από την εγχώρια παραγωγή σε ποσοστό 98% και από εισαγωγές σε ποσοστό 2% περίπου. Ειδικότερα, η ζήτηση της περιόδου Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2015, η οποία εκτιμάται σε 1,933 εκ. MWh θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από την εγχώρια παραγωγή, ενώ η ζήτηση 11

Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2015 (9,434 εκ. MWh) θα καλυφθεί κατά ποσοστό 2% περίπου από εισαγωγές. Το α τρίμηνο 2016, η ζήτηση (15,090 εκ. MWh) θα καλυφθεί κατά 3% από εισαγωγές, ενώ η ζήτηση του β τριμήνου 2016 (3,76 εκ. MWh) από την εγχώρια παραγωγή. Σημειώνεται ότι το μέσο κόστος του μίγματος φυσικού αερίου (εγχώρια παραγωγή και εισαγωγές) εκτιμάται σε 80,30 Λέι ανά MWh, όταν εισέρχεται στο σύστημα διανομής (συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών αποθήκευσης και μεταφοράς). Σύμφωνα με την υπ αριθμ. 488/1.7.2015 κυβερνητική απόφαση, η τιμή του φυσικού αερίου για τους οικιακούς καταναλωτές και τους παραγωγούς θερμότητας ορίστηκε στα 60 λέι ανά MWh, για την περίοδο από 1 η Ιουλίου 2015 μέχρι 30 Ιουνίου 2016. Η τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου, βάσει ισοτιμίας δολλαρίου ΗΠΑ/Λέι της 17 ης Ιουνίου 2015, υπολογίζεται σε 143,8 λέι ανά MWh, ενώ το μέσο κόστος μεταφοράς μέσω του Εθνικού Συστήματος Διαμετακόμισης εκτιμάται σε 13,8 λέι ανά MWh. 8. Μεγάλες απώλειες των επενδυτών στην αγορά των πράσινων πιστοποιητικών Βάσει στοιχείων της Ένωσης Παραγωγών Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (PATRES), η οποία εκπροσωπεί 83 εταιρείες, με εγκατεστημένη ισχύ άνω των 400 MW, η αγορά των πράσινων πιστοποιητικών «καταρρέει» ως αποτέλεσμα της μείωσης του ετήσιου μεριδίου παραγωγής ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Από 15% που είχε οριστεί με το ν. 220/2008 σε 11,1% το 2014. 9. Enel Η εταιρεία διανομής ηλεκτρικής ενέργειας Enel Muntenia Distribution ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε την αναβάθμιση του υποσταθμού της Chitila, στο νομό Ilfov, μετά από επένδυση ύψους περίπου 3,28 εκ. ευρώ. Ο εν λόγω υποσταθμός παρέχει ενέργεια σε περισσότερους από 17.000 καταναλωτές. 10. Hidroelectrica H μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Ρουμανία και προμηθευτής υπηρεσιών στο Εθνικό Σύστημα Ενέργειας, Hidroelectrica, κατέγραψε κέρδη 725 εκ. RON (περίπου 161,9 εκ. ευρώ), κατά το α εξάμηνο 2015, σημειώνοντας αύξηση 42% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2014. Σημειώνεται, δε, ότι η εταιρεία βρίσκεται υπό δικαστική αναδιοργάνωση. 11. OMV Petrom H OMV Petrom, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στη ΝΑ Ευρώπη υλοποιεί τρία μεγάλα επενδυτικά σχέδια στο νομό Gorj της Ρουμανίας, αξίας περίπου 365 εκ. ευρώ, εκ των οποίων 310 εκ. ευρώ έχουν ήδη επενδυθεί. Πρόκειται για: α) το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου στο Hurezani, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2010, β) το έργο «Totea Deep Deposit», αποτελώντας μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στη στεριά, γ) το έργο «FRD Bustuchin», η ολοκλήρωση του οποίου θα συμβάλλει στην αύξηση εξόρυξης φυσικού αερίου από 21 κοιτάσματα. Επίσης, η OMV Petrom υπέγραψε συμφωνία με την εταιρεία Εθνικών Αυτοκινητοδρόμων (CNADNR), προκειμένου να ανοίξει κινητούς σταθμούς αερίου (mobile gas stations) σε αυτοκινητοδρόμους. Γ. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 1. BSB Η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία ενδυμάτων BSB ανακοίνωσε το άνοιγμα τριών ακόμη καταστημάτων στο Sibiu, το Brasov και το Βουκουρέστι (Promenada Mall) από 1 η Σεπτεμβρίου 2015, φθάνοντας έτσι τα 22 στη Ρουμανία. Στόχος της εταιρείας, η οποία κατέχει σημαντικό μερίδιο στη ρουμανική αγορά και συμβάλλει στην ενίσχυση των ελληνικών εξαγωγών, είναι να φθάσει τα 30 καταστήματα στη Ρουμανία τους επόμενους δώδεκα μήνες. 2. SOFTONE Η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία πληροφορικής «SoftOne Technologies», ειδικευμένη σε λύσεις λογισμικού ΕRP και CRM, συγκέντρωσε, το α εξάμηνο 2015, 50 περίπου νέους πελάτες στην ρουμανική αγορά, αριθμώντας στο πελατολόγιό της 200 12

τοπικές εταιρείες. Το κυριότερο προϊόν της είναι το λογισμικό λύσης διαχειρίσεως επιχειρήσεων με την ονομασία ERP, που απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. H «SoftOne Romania» επέκτεινε, κατά το α εξάμηνο 2015, την διανομή της, αποκτώντας 10 νέους συνεργάτες- διανομείς, φθάνοντας έτσι συνολικά τους 30 σε όλη την χώρα. Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στην εν λόγω εφημερίδα ο επικεφαλής της εταιρείας στην Ρουμανία κ. Χάρης Ζαχαριάδης, η εταιρεία αναμένεται να αυξήσει τον αριθμό αυτό σε 40 μέχρι το τέλος του έτους. Στόχος, όπως ανέφερε, είναι να γίνει ένα φυτώριο ανάπτυξης στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Προς το παρόν τουλάχιστον, η εταιρεία διαθέτει συνεργάτεςδιανομείς και σε άλλες χώρες, ήτοι στη Σερβία (2) και στη Βουλγαρία (4), ενώ στη Μολδαβία κάνει τα πρώτα της βήματα, καθώς έχει ήδη υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με μία εγχώρια εταιρεία. 3. Coca Cola Romania Η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία Coca Cola Romania αναδείχθηκε ο ηγέτης της αγοράς ποτών (beverages) το 2014, με turnover περίπου 0,41 δις ευρώ το 2014, αυξημένο κατά 4,54 εκ. ευρώ, σε σύγκριση με το 2013. 4. Mega Image Η ιδιωτική ετικέτα "Gusturi romanesti" της αλυσίδας καταστημάτων λιανικής πώλησης τροφίμων «Mega Image» κατείχε μερίδιο 23% των συνολικών πωλήσεων της αλυσίδας το 2014. Η ιδιωτική ετικέτα καλύπτει οργανικά προϊόντα, αυγά, φρούτα και λαχανικά από εγχώριους παραγωγούς, ενώ το 2014 εισήχθησαν στην αγορά άλλα 94 προϊόντα ως «Gusturi romanesti» (ρουμανικές γεύσεις). 5. Ελληνικές τράπεζες στη Ρουμανία Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον ρουμανικό οικονομικό τύπο, οι τράπεζες ελληνικών συμφερόντων στη Ρουμανία (Alpha Bank. Banca Romaneasca, Bancpost, Piraeus Bank) είναι καλά κεφαλαιοποιημένες και τηρούν τους κανόνες και τις διαδικασίες που θέτει η Κεντρική Τράπεζα της Ρουμανίας (BNR). Η τελευταία, εφόσον χρειαστεί, μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά της να αποτελέσει τον «έσχατο δανειστή» (last-resort lender) των τραπεζών που βρίσκονται σε δυσκολία. Σημειώνεται ότι, το 2014, στο ρουμανικό τραπεζικό σύστημα λειτουργούσαν 41 πιστωτικά ιδρύματα, εκ των οποίων 36 ξένου κεφαλαίου και 5 ρουμανικών κεφαλαίων. Στις ξένες τράπεζες αντιστοιχεί το 90,8% του συνολικού ενεργητικού του ρουμανικού τραπεζικού συστήματος και στις 5 μεγαλύτερες τράπεζες το 54 % του συνολικού ενεργητικού. Οι αυστριακές τράπεζες κατέχουν μερίδιο αγοράς 36,7%, οι γαλλικές 13,3% και οι ελληνικές 12,4%. Ως προς το κεφάλαιο, οι ελληνικές παρέμειναν, τον Αύγουστο 2014, στην πρώτη θέση στο ρουμανικό τραπεζικό σύστημα, με μερίδιο 20,6% και ελαφρώς πτωτική τάση, οι αυστριακές με μερίδιο 20,3% και οι εγχωρίου κεφαλαίου με μερίδιο 21,1%. Σε γενικές γραμμές, το ρουμανικό τραπεζικό σύστημα χαρακτηρίζεται από καλή κεφαλαιοποίηση, με την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών να ξεπερνά το κατώφλι του 10% που προτείνει η Κεντρική Τράπεζα Ρουμανίας. 6. Lidl H αλυσίδα λιανικής πώλησης τροφίμων Lidl, μέλος του γερμανικού ομίλου Schwartz, άνοιξε νέο κατάστημα στο Βουκουρέστι. Η εν λόγω αλυσίδα, η οποία εισήλθε στη ρουμανική αγορά το 2011, μετά την εξαγορά των καταστημάτων Plus Discount, διαθέτει, σήμερα, 187 καταστήματα στη Ρουμανία και απασχολεί 3.800 εργαζομένους. 7. ΙΚΕΑ Η σουηδική πολυεθνική ΙΚΕΑ αγόρασε 33.600 εκτάρια δασικής έκτασης στην Ρουμανία, μέσω του τμήματος ΙΚΕΑ Resource Independent, μίας ρουμανικής θυγατρικής της. H Ρουμανία, πάντως, αποτελεί την πρώτη χώρα, όπου η ΙΚΕΑ διαθέτει μεγάλη ιδιόκτητη έκταση για την παραγωγή ξυλείας. Η ΙΚΕΑ άνοιξε το πρώτο κατάστημά της στην Ρουμανία στο εμπορικό κέντρο Βουκουρεστίου «Βaneasa», ενώ πρόσφατα αγόρασε έκταση για το δεύτερο κατάστημά της. Επί πλέον, αποτελεί τον μεγαλύτερο 13

παίκτη της αγοράς επίπλων στην Ρουμανία, ενώ το 2014 η κερδοφορία της εταιρείας ανήλθε σε 11 εκατ. RON (2,5 εκατ. ευρώ, έναντι απωλειών 2 εκατ RON (465.000 ευρώ) το 2013. Ο δε κύκλος εργασιών ανέρχεται σε 400 εκατ RON (93 εκατ ευρώ περίπου). 8. Συγχώνευση Holcim-Lafarge Ολοκληρώθηκε η συγχώνευση των Lafarge και Holcim Ρουμανίας, δημιουργώντας τον μεγαλύτερο παραγωγό δομικών υλικών παγκοσμίως. O ιρλανδικός όμιλος CRH είχε αναλάβει τη δέσμευση να αγοράσει ό,τι περιουσιακό στοιχείο έμπαινε εμπόδιο στη συγχώνευση. Ο όμιλος ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 6,5 δις ευρώ για την αγορά περιουσιακών στοιχείων των Lafarge-Holcim, που έχουν τεθεί προς πώληση. Στη Ρουμανία, ο ιρλανδικός όμιλος θα αγοράσει και τις οκτώ εταιρείες που ανήκουν στη Lafarge. αποφάσισε να ενοποιήσει τις δραστηριότητές του στη Ρουμανία, με τη συγχώνευση των εταιρειών τσιμέντου, σκυροδέματος και αδρανών υλικών. Η διαδικασία της εσωτερικής αναδιοργάνωσης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2015. 11. Στον κατάλογο των καλύτερων 100 εξαγωγικών εταιρειών της Ρουμανίας, μόνο τρεις είναι ρουμανικών συμφερόντων Σύμφωνα με στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Ρουμανίας, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις στη χώρα ανέρχονται σε 22.052, εκ των οποίων οι πρώτες 1.000 κατέχουν το 82,4% των ρουμανικών εξαγωγών, ενώ στον κατάλογο με τις 100 καλύτερες, μόνο τρεις είναι ρουμανικών συμφερόντων. 9. Continental Η θυγατρική εταιρεία του γερμανικού ομίλου Continental, στη Τιμισοάρα, θα παράγει και θα προμηθεύει ελαστικά για το μοντέλο ΧΕ της βρετανικής Jaguar. Πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντική συμφωνία, καθώς ενισχύει την παρουσία της Continental στη Ρουμανία, η οποία από το 2000, που ξεκίνησε την παραγωγή στην Τιμισοάρα, επένδυσε άνω των 370 εκ. ευρώ, δημιουργώντας περίπου 2.300 νέες θέσεις εργασίας. Σημειώνεται ότι ο όμιλος Continental συνιστά έναν από τους μεγαλύτερους διεθνείς προμηθευτές της αυτοκινητοβιομηχανίας ελαστικών και από τους κύριους παραγωγούς ελαστικών στον κόσμο. 10. Αναδιοργάνωση της δραστηριότητας του Ομίλου Heidelberg στη Ρουμανία Με συνολικό επενδεδυμένο κεφάλαιο άνω των 500 εκ. ευρώ, ο γερμανικός όμιλος HeidelbergCement είναι ένας από τους σημαντικότερους επενδυτές στη Ρουμανία, ο οποίος δραστηριοποιείται στην παραγωγή τσιμέντου, σκυροδέματος και αδρανών υλικών μέσω των εταιρειών Carpatcement Holding SA, CarpatBeton SRL και Carpat Agregate SA. Ο εν λόγω όμιλος, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς δομικών υλικών παγκοσμίως με παρουσία σε 40 χώρες, 14