Ο Λέξους Μανταλέξους

Ο Λέξους Μανταλέξους ο Γαϊδάρ και ο Λεξουλίνος βρίσκουν τα ονόματα των ψαριών 2 παιδική ιστορία γνώσεων γιατί το λέμε έτσι; για παιδιά 6 12 ετών ΣωτήρηςΑθηναίος athi@24grammata.com 1

Στα πολύ παλιά χρόνια, τα ψαράκια δεν είχαν ονόματα.oι ψαράδες τα ψάρευαν, αλλά δεν ήξεραν πως να τα ονομάσουν. Αυτό, όμως, τους δημιουργούσε πολλά προβλήματα. Κάθε φορά που πήγαιναν για ψάρεμα, έκαναν ώρες για να συνεννοηθούν. Φώναζε ο ένας ψαράς στον άλλο: - Είδα να έρχονται τα τέτοια μαζί με τα εκείνα. Φέρε το πως το λένε να το βάλω για δόλωμα, γιατί τα τέτοια θα φύγουν. Ο άλλος ψαράς, όμως, δεν καταλάβαινε ποια ήταν «τα τέτοια» και ποια ήταν «τα εκείνα». Έτσι, έχαναν πολύτιμο χρόνο και τα ψάρια έφευγαν. Στο χωριό ήταν όλοι απελπισμένοι, γιατί δεν έβγαζαν πολλά ψάρια και άρα, δεν μπορούσαν να ζήσουν καλά. Τότε, σηκώθηκε ο αρχηγός των ψαράδων και είπε: - Ψαράδες, αν θέλουμε να ζήσουμε καλά, πρέπει να φτιάξουμε τη γλώσσα μας. Πρέπει το κάθε ψάρι να έχει το δικό του όνομα. Έτσι, όλοι στο χωριό συμφώνησαν να καλέσουν το γνωστό μάγο Λέξους Μανταλέξους. Ο Λέξους Μανταλέξους ήταν 2

ένας φαντασμένος και χαζός μάγος. Δεν ήταν έξυπνος και για αυτό έκανε τον κακό, επειδή δεν ήθελε να καταλαβαίνουν τη χαζομάρα του. Δεν είχε κανένα φίλο, γιατί όλους τους φοβόταν. Νόμιζε ότι τα ήξερε όλα και συμπεριφερόταν με σκληρότητα στον Άραβα βοηθό του, τον Γαϊδάρ. Μάλιστα, έδωσε αυτό το όνομα στο βοηθό του, γιατί στα αραβικά γαϊδάρ σημαίνει σκληρότητα και καταπίεση και ο φουκαράς ο βοηθός του φαίνεται ότι άντεχε σ αυτά 3

Μετά από λίγο καιρό φτάνει στο χωριό ο Λέξους Μανταλέξους και ο βοηθός του, o Γαϊδάρ. Ο μάγος άκουσε το πρόβλημα των ψαράδων αλλά ήξερε πως ήταν αδύνατο γι αυτόν να βρει τα ονόματα που του ζητούσαν, επειδή ήταν χαζός. Ήταν έτοιμος να σηκωθεί να φύγει, όταν οι χωρικοί του είπαν πως, αν βρει τα ονόματα των ζώων, θα πάρει όσο φαγητό θέλει. 4

Τότε πετάχτηκε ο Γαϊδάρ με τα μάτια γουρλωμένα, τρέχει γρήγορα στο αφεντικό του και τον παρακαλεί: - Δέξου, πολυαγαπημένο μου αφέντικο, τη δουλειά. Δέξου, γιατί την πείνα δεν την υποφέρω πια - Και πως θα τις βρω, βρε Γαϊδάρ, αυτές τις λέξεις - Θα σε βοήθησω εγώ καλό μου αφεντικό, θα δεις, όπως, άλλωστε, πάντα σε βοηθώ. - Καλά.Αφήστε με λίγες ώρες να το σκεφτώ, είπε ο Λέξους Μανταλέξους στους ψαράδες. Θα πάω, μαλιστα, να κάνω ένα μπάνιο στη θάλασσα, για να σκεφτώ καλύτερα. 5

Ο Γαϊδάρ ήταν πολύ χαρούμενος στη θάλασσα. Κολυμπούσε και βούταγε μέχρι τα βαθιά. Ο Λέξους Μανταλέξους, όμως, δεν ήξερε κολύμπι. Μπήκε στη θάλασσα και καθόταν στα ρηχά ακίνητος, έκανε δήθεν ότι σκεπτόταν. Στην πραγματικότητα, όμως, φοβόταν να προχωρήσει. - Γαϊδάρ, Γαϊδάρ, που στο καλό είσαι; - Εδώ αφεντικό. - Μη φεύγεις μακριά, γιατί φοβάμαι, είπε ο Λέξους Μανταλέξους - Γιατί φοβάσαι; - Γιατί δεν ξέρω μπάνιο, ανόητε Γαϊδάρ - Και εγώ που νόμιζα ότι τα ξέρεις όλα, είπε ειρωνικά ο Γαϊδάρ - Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος που να τα ξέρει όλα Γαϊδάρ, αλλά αυτό δε χρειάζεται να το υπενθυμίζεις στους ανθρώπους, γιατί, τότε, θα πεινάσεις. 6

- Αφεντικό αυτό δεν ειναι...πως το λένε, να αυτό που τσιμπάει, είπε ο Γαϊδάρ - Χα, χα ανόητε, όποιος δεν ξέρει τις λέξεις κάνει μία ώρα να μιλήσει - Το όνομα δεν το ξέρω, αλλά ξέρω ότι ένα τέτοιο έχει κολλήσει επάνω σου και... - Αααααχχ, ούρλιαξε ο Λέξους Μανταλέξους. Βοήθεια, βοήθεια καλέστε το ασθενοφόρο, την αεροπορία, τον Ερυθρό Σταυρό, τους πυροσβέστες με τσίμπησε και τσούζει, τσούζει,τσούζει Νταααν.Ιδέα φωτεινή κατέβηκε στο κεφάλι του Γαϊδάρ. 7

Περίμενε δέκα λέπτα, για να περάσει ο πρώτος πόνος και πλησίασε το αφεντικό του - Αφεντικό, τσούχτρα να ονομάσουμε αυτό το ζώο, αφού τσούζει τόσο πολύ το τσίμπημα του. Ο Λέξους Μανταλέξους πήρε το πολύ σοβαρό του ύφος (αυτό που έχουν οι άνθρωποι, όταν θέλουν να πουν ψέματα) έκανε πως σκέφτεται για αρκετή ώρα και, στο τέλος, φώναξε δυνατά: - Ψαράδες, ψαράδες, ακούστε. Αφού μελέτησα το μεγάλο μάγο Δον Μπαρούφα, Εεεγώ σκέφτηκα και μόόόνος μου ανακάλυψα ότι αυτό το ζώο θα το ονομάσουμε τσούχτρα, γιατί τσούζει, όταν σε τσιμπάει Σ όλους άρεσε πολύ η ιδέα και χειροκρότησαν. Διέταξαν να ετοιμαστεί ένα μεγάλο φαγοπότι για να γιορτάσουν το πρώτο όνομα στα ζώα της θάλασσας. Έφαγαν και ήπιαν μέχρι το βράδυ και μετά πήγαν για ύπνο. 8

Την άλλη μέρα ο Λέξους Μανταλέξους και Γαϊδάρ βγήκαν να περπατήσουν στην παραλία - Αφεντικό να σε ρωτήσω κάτι; Ρώτησε ο Γαϊδάρ - Με ενοχλείς, αλλά ρώτα, είπε ο μάγος. - Εχθές, όταν σε τσίμπησε η τσούχτρα είπες να φωνάξουμε τον Ερυθρό Σταυρό; Τι είναι αυτό; Και τι σημαίνει ερυθρός; - Ερυθρός σημαίνει κόκκινος. Ο Ερυθρός Σταυρός είναι μία διεθνής οργάνωση, που έχει σκοπό να γιατρεύει και να βοηθά τους ανθρώπους. - Και γιατί έχουμε δύο λέξεις με το ίδιο νόημα: και το κόκκινος και το έρυθρός; Δεν αρκούσε μία λέξη; - Για σένα θα ήταν αρκετό ένα μόνο λουλούδι στο βάζο; Είπε ο Λέξους Μανταλέξους 9

Εκείνη τη στιγμή πέρναγαν μπροστά από ένα ψαρά και είδαν πολλά κόκκινα ψάρια, μικρά και μεγάλα Νταααν.Ιδέα φωτεινή κατέβηκε στο κεφάλι του Γαϊδάρ και είπε: - Αφεντικό αυτό το κόκκινο ψάρι μπορούμε να το πούμε και ερυθρό και αν αλλάξουμε λίγο τη λέξη μπορούμε να το πούμε και λυθρίνι, δηλαδή το κόκκινο ψάρι - Ήμουν έτοιμος να το πω, αγενέστατε, είπε ο Λέξους Μανταλέξους. Από το στόμα μου το πήρες. 10

Αμέσως, ο μάγος φωνάζει όλους του ψαράδες. Πήρε το πολύ σοβαρό του ύφος και είπε: - Ψαράδες, ακούστε. Μετά από πολύωρες και κουραστικές έρευνες που έκανα μόόόνος μου και αφού μελέτησα το μεγάλο έργο του Δον Μπαρούφα αποφάσισα να ονομάσω αυτό το ψάρι λυθρίνι, δηλαδή ερυθρό ψάρι, όπως άλλωστε είναι τα χρώματα του. Όλοι ήταν πολύ χαρούμενοι και ξεκίνησαν να πάνε για φαγητό. Μόνο ο Γαϊδάρ ήταν έτοιμος να κλάψει, γιατί το αφεντικό του πάντα του έκλεβε τις ιδέες. Τότε, τον πλησίασε ένα μικρό παιδί και του είπε: - Να τους λυπάσαι τους φαντασμένους ανθρώπους. Να τους λυπάσαι, γιατί δεν έχουν φίλους. - Μα, ποιος είσαι εσύ; Τον ρώτησε ο Γαϊδάρ - Θα μάθεις στο τέλος, απάντησε το παιδάκι 11

Την άλλη μέρα ο Γαϊδάρ, άφησε τον Λέξους Μανταλέξους να κοιμάται και πήγε μέχρι το λιμάνι. Τότε άκουσε να κλαίει ένα μικρό μαλακόστρακο - Τί έχεις; τον ρωτά ο Γαϊδάρ - Κλαίω, γιατί δεν με αναγνωρίζει αυτό το ψάρι με το μεγάλο κεφάλι. Του μιλώ, αλλά δεν καταλαβαίνει τη γλώσσα μου - Και γιατί θα έπρεπε να σε αναγνωρίσει; - Μα είναι αδελφός μου και τον αγαπώ πολύ - Μα, πως είναι αδελφός σου; Αφού δε μοιάζεται καθόλου. Αυτό είναι ένα γκρι ψάρι και εσύ ένα κόκκινο μαλακόστρακο - Πριν πολλά πολλά χρόνια, είπε το μαλακόστρακο ντρεπόμουνα που είχα τόσο μεγάλο κεφάλι σαν τον 12

αδελφούλη μου. Κρυβόμουν και θεωρούσα ότι όλοι οι άλλοι είναι πιο όμορφοι από μένα. Παρακαλούσα τη νεράιδα να με μεταμορφώσει για να μη μοιάζω με τον αδελφό μου.τελικά, η νεράιδα παρουσιάστηκε αλλά για να με τιμωρήσει και όχι για να με βοηθήσει. - Όποιος δεν ειναι περήφανος για τον εαυτό του είναι καταδικασμένος να είναι δυστυχισμένος, μου είπε η νεράιδα - Έτσι, με μεταμόρφωσε σε μικρό μαλακόστρακο και με τιμώρησε να έχω και πάλι μεγάλο κεφάλι, αλλά να ζω μακριά από τον αδελφό μου. - Τιμωρήθηκες σκληρά. Αλλά, αυτά παθαίνει όποιος δεν αγαπά τον εαυτό του, είπε ο Γαϊδάρ. - Σε παρακαλώ, Γαιδάρ πες στον κόσμο για τον αδελφό μου. Άλλωστε, έχουμε και οι δύο μεγάλο κεφάλι και... Νταααν.Ιδέα φωτεινή κατέβηκε στο κεφάλι του Γαϊδάρ. Τρέχει, αμέσως να ξυπνήσει τον Λέξους Μανταλέξους, του λέει με κάθε λεπτομέρεια την ιστορία και του προτείνει να δώσει στο ψάρι το όνομα κέφαλος (γιατί έχει μεγάλο κεφάλι) και στο μαλακόστρακο το όνομα καρίδα (το κάρα 13

σημαίνει κεφάλι και η γαρίδα ονομάζεται έτσι, γιατί έχει μεγάλο κεφάλι). Ο Λέξους Μανταλέξους βιάστηκε να φωνάξει τους ψαράδες - Ψαράδες, είπε ο Λέξους Μανταλέξους, αφού σκέφτηκα όόόλη τη νύχτα μόνος μου και αφού μελέτησα τις απόψεις του μεγάλου σοφού Δον Μπαρούφα αποφάσισα να ονομάσω αυτό το ψάρι Κέφαλο και αυτό Γαρίδα - καρίδα, φώναξε ο Γαϊδάρ - Τί είπες; Δεν άκουσα; Είπε ο Λέξους Μανταλέξους - Καρίδα τη λένε, όχι γαρίδα, ξαναείπε ο Γαϊδάρ Στους ψαράδες, όμως, άρεσαν πολύ τα δύο ονόματα: κέφαλος και γαρίδα (όπως λανθασμένα την αποκάλεσε ο μάγος) και δεν ήθελαν να ακούσουν καμία αλλαγή. Μάλιστα, η λέξη γαρίδα άρεσε πολύ στα παιδιά των ψαράδων και την έδωσαν και στα αγαπημένα τους γαριδάκια, γιατί το σχήμα τους μοιάζει με τη γαρίδα. Όμως, ποτέ δεν έμαθε κανένας ψαράς ότι ο κέφαλος και η γαρίδα είναι αδέλφια. Την άλλη μέρα ο Λέξους Μανταλέξους πήγε στον κουρέα για να κουρευτεί. Δε μίλαγε ποτέ σε κανένα, γιατί περιφρονούσε 14

τους φτωχούς ψαράδες. Αντίθετα, ο Γαϊδάρ είχε πιάσει κουβέντα με τους ψαράδες. Του άρεσε να ακούει. Του άρεσε να μαθαίνει. Του άρεσε και να ρωτάει. Γι αυτό, όταν έφυγαν ο Γαϊδάρ ρώτησε τον Λέξους Μανταλέξους - Γιατί οι ψαράδες ονομάζουν τον κουρέα μπαρμπέρη; - Αμόρφωτε, είπε ο Λέξους Μανταλέξους. Θα προσπαθήσω να σου εξηγήσω: μπλα, μπλα, μπλα... ο μάγος μίλαγε για πολύ ώρα. Κάπου - κάπου έλεγε και κάτι Λατινικά: ντουμ, παραντούμ, κακαντούμ, αλλά ακόμα δεν είχε απαντήσει στην ερώτηση - Θα μου πεις, επιτέλους, γιατί ο κουρέας λεγεται μπαρμπέρης, φώναξε ο Γαϊδάρ - Ααααα ξεχάστηκα. Μπαρμπέρης και κουρέας είναι το ίδιο πράγμα. Μπάρμπα στα Ιταλικά είναι τα γένια και άρα, μπαρμπέρης είναι αυτός που ξυρίζει τα γένια - Και γιατί τους ηλικιωμένους άνδρες τους λένε και μπάρμπα; - Γιατί παλιά μόνο οι παππούδες είχαν γένια (μπάρμπα) Εκείνη τη στιγμή, πέρναγαν μπροστά από ένα ψαρά που φώναζε: 15

- Έχω ψάρια με το γένι, έλάτε να παρετε ψάρια που έχουν γενια Νταααν.Ιδέα φωτεινή κατέβηκε στο κεφάλι του Γαϊδάρ και είπε στο αφεντικό του: - Μπαρμπούνι να το ονομάσουμε αυτό το κόκκινο ψάρι που έχει δύο γένια σαν μπάρμπα κάτω από το στόμα του Ο Λέξους Μανταλέξους έκανε πως δεν άκουσε. Πήρε το σοβαρό του ύφος και φώναξε: - Ψαράδες, ακούστε. Εεεγώ, ο Λέξους Μανταλέξους της γνωστής οικογένειας των Μανταλεξαίων, αφού μελέτησα το μεγάλο σοφό Δον Μπαρούφα, αποφάσισα να ονομάσω αυτό το ψάρι μπαρμπούνι, επειδή έχει δυο μεγάλα γένια (μπάρμπα) κάτω από το στόμα του Οι ψαράδες, όμως, δε χειροκρότησαν αυτή τη φορά. Κάποιος πλησίασε τον αρχηγό των ψαράδων και του είπε: - Αύριο πρέπει να πεις στο φαντασμένο μάγο να μαζέψει τα πράγματα του και να φύγει 16

Την επόμενη μέρα ο Λέξους Μανταλέξους και ο Γαϊδάρ πήραν ένα καλάμι και πήγαν να ψαρέψουν. Ο μάγος είχε, πάλι, τα νεύρα του. Καθόταν με σταυρωμένα χέρια και γκρίνιαζε. Τίποτα δεν του άρεσε, γιατί τίποτα δεν ήξερε πως ήταν φτιαγμένο. Ο Γαϊδάρ ψάρευε και ήταν χαρούμενος. Αλλωστε, το ψάρεμα προσφέρει ηρεμία και γαλήνη στους ανθρώπους. Έπιανε ώραια ψαράκια και κάθε φορά που τα έβγαζε από τη θάλασσα σφύριζαν ένα παράξενο ήχο: γωπ, γωπ, γωπ. Τότε, ο Λέξους Μανταλέξους ούρλιαξε αγανακτισμένος: - Δεν μπορώ να σκεφτώ με αυτή τη φασαρία. Όλο γωπ, γωπ, γωπ Νταααν.Ιδέα φωτεινή κατέβηκε στο κεφάλι του Γαϊδάρ. - αφεντικό γώπα πρέπει να ονομάσουμε αυτό το ψάρι, επειδή βγάζει αυτόν τον ήχο, ακούς: γωπ, γωπ, γωπ; - Θα συμβουλευτώ τον Δον Μπαρούφα και θα αποφασίσω, εεεγώ. Ολομόναχος, κατάλαβες; Ούρλιαξε ο Λέξους Μανταλέξους και μετά από λίγο, φώναξε: 17

- Ψαράδες... - Σταμάτα. Μη φωνάζεις, του είπε ο αρχηγός των ψαράδων. Ξέρουμε ότι θα ονομάσεις γώπα αυτό το ψάρι - Μα πως το ξέρετε; αναρρώτηθηκε ο Λέξους Μανταλέξους - Μας το είπε ο Λεξουλίνος, το δικό μας παιδί. Σας παρακολουθούσε και έμαθε πως φτιάχνετε τις λέξεις (δηλαδή, πως τις φτιάχνει ο Γαϊδάρ). Σας ευχαριστούμε, πάρτε όσο φαί θέλετε, αλλά αύριο πρέπει να φύγετε. Τώρα, ο Λεξουλίνος θα μας μάθει πως να φτιάχνουμε μόνοι μας τα ονόματα. - Χα, χα, χα, κάγχασε ο μάγος, δεν υπάρχει στον κόσμο καλύτερος από μένα. Είμαι ο Λέξους Μανταλέξους της γνωστής οικογένειας των Μανταλεξαίων Τότε οι ψαράδες, ζήτησαν από τον Λεξουλίνο να φανερώσει όσα ονόματα είχε ανακαλύψει - Λε-ξου-λι-νος, Λε-ξου-λί-νος, φώναζαν - Πρώτα ξεκίνησα με τα εύκολα, είπε ο Λεξουλίνος. Έδωσα το όνομα στον Αστερία, γιατί αυτό το θαλασσινό 18

ζώο μοιάζει με το αστέρι που βλέπουμε στον ουρανό. Ενας φίλος μου το ονομάζει και Σταυρό της θάλασσας και σε μένα άρεσουν και τα δύο ονόματα. Γιατί είναι αλήθεια ότι σε ένα βάζο πρέπει να έχουμε πολλά και διαφορετικά λουλούδια, καλέ μου Γαϊδάρ Μετά έδωσα το όνομα στον ξιφία, επειδή το επάνω σαγόνι του μοιάζει με ένα τεράστιο ξίφος (δηλαδή, σπαθί). Στη συνέχεια, έδωσα το όνομα στο Λαβράκι. Θυμήθηκα ότι κάποτε ο πατερας μου είχε εξηγήσει ότι λάβρος σημαίνει ορμητικός, ασυγκράτητος. Αυτό το ψάρι πέφτει με μεγάλη ορμή στο αγκίστρι μου, δηλαδή, καταφθάνει λάβρος και γι αυτό το ονόμασα λαβράκι. Επίσης, έδωσα το όνομα στο μελανούρι, γιατί έχει μία μαύρη γραμμή στην ουρά. Τη λέξη μελανός (δηλαδή, 19

μαύρος ή σκούρος) τη συνδύασα με τη μελανιά που έχω στα χέρια μου, αλλά και γιατί οι περισότεροι, εδώ, είμαστε μελαχρινοι. Τέλος, βρήκα το όνομα και για τη σαρδέλα. Σ αυτό με βοήθησε ο παππούς μου, που μου είπε ότι αυτά τα ψάρια ψαρεύονται εύκολα σε ένα νησί της Ιταλίας, που λέγεται Σαρδηνία Και, βέβαια, η έρευνα δεν τελείωσε και ούτε ποτέ θα τελειώσει. Θα συνεχίσουμε, όμως, εμείς οι ψαράδες, χωρίς τους μάγους και τον Δον Μπαρούφα να ψάχνουμε, και αν κάποτε σας χρειαστούμε σας ξαναφωνάζουμε Έτσι, ο Λέξους Μανταλέξους και ο Γαϊδάρ, αφού πήραν όσο φαϊ ήθελαν, έφυγαν από το χωριό των ψαράδων. Κάποιοι είπαν 20

ότι θα πήγαιναν προς την πόλη της Ανωνυμίας, γιατί κάποια παιδιά, που δεν είχαν όνομα, είχαν ζητήσει τη βοήθεια τους(;;;) Σωτήρης Αθηναίος athi@24grammata.com 21