PERCH: Παραγωγή ηλεκτρισμού με ΑΠΕ & ΣΗΘ για κατοικίες και μικρές επιχειρήσεις www.home-electricity.org Βασιλική Παπαδοπούλου Υπεύθυνη Τμήματος Διάδοσης Εφαρμογών ΑΠΕ & ΕΞΕ ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008
Παρουσίαση του έργου: Το έργο εστιάζει σε θέματα διασύνδεσης για εφαρμογές μικρών συστημάτων ΑΠΕ & ΣΗΘ εξετάζοντας παραμέτρους όπως συμβόλαια, τιμές, μετρήσεις, ασφάλεια κλπ που αφορούν τον ιδιοκτήτη, τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού και τις αντίστοιχες ρυθμιστικές αρχές ενέργειας για να συνδεθούν τα συστήματα ΑΠΕ & ΣΗΘ με το δίκτυο ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008
Στοχεύει στην υποστήριξη: των ιδιοκτητών - τελικών χρηστών παρέχοντας πληροφορίες για την υλοποίηση των εφαρμογών των επιχειρήσεων ηλεκτρισμού, των ρυθμιστικών αρχών κλπ παρέχοντας επκαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση στον τομέα στις 27 χώρες της Ε.Ε ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008
Διάρκεια: 24 μήνες Συντονιστής: ΚΑΠΕ Συμμετέχοντες: BEA (Berlin Energy Agency) - Γερμανία Cityplan - Τσεχία ISQ (Instituto de Soldadura e Qualidade) - Πορτογαλία SEC (Sofia Energy Centre) - Βουλγαρία ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008
Δράσεις: Δικτυακή βάση δεδομένων με στοιχεία για τις διαδικασίες διασύνδεσης, προγράμματα και πρότυπα για τις χώρες της Ε.Ε. Δημιουργία πρακτικών οδηγών για τους χρήστες για την εγκατάσταση μικρών συστημάτων Διοργάνωση ημερίδας σε κάθε συμμετέχουσα χώρα που θα απευθύνεται στους τοπικούς φορείς (ιδιοκτήτες, προμηθευτές εξοπλισμού, εταιρείες ηλεκτρισμού κλπ) Διοργάνωση ενός ευρωπαϊκού συνεδρίου που θα απευθύνεται κυρίως στις εταιρείες ηλεκτρισμού, τις ρυθμιστικές αρχές, εκπροσώπους του αρμοδίων φορέων του δημόσιου τομέα κλπ. ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008
Διασύνδεση μικρών συστημάτων ΑΠΕ & ΣΗΘ για ηλεκτροπαραγωγή: Αποτελέσματα του έργου PERCH Ιωάννης Σαντζακλής ΚΑΠΕ ιsant@cres.gr www.cres.gr Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
ΗΕνεργειακήΠολιτικήΣτηνΕΕ ΗΟδηγία2001/77/EC για την προώθηση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας απαιτεί: Κάθε Κράτος Μέλος να διαθέτει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο για την παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ Εγγυημένη πρόσβαση στο δίκτυο μεταφοράς και διανομής για τους παραγωγούς «πράσινης» ενέργειας Την 23.01.2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέπτυξε μία πρόταση για μία Οδηγία σχετική με την προώθηση της χρήσης της ενέργειας από ΑΠΕ. Τα βασικά στοιχεία της πρότασης είναι: 20% της καταναλωμένης ενέργειας στην ΕΕ να προέρχεται από ΑΠΕ Κάθε Κράτος- Μέλος πρέπει να αναπτύξει το ηλεκτρικό του σύστημα με τέτοιο τρόπο ώστε οι μελλοντικοί παραγωγοί ηλεκτρισμού να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο Οι διοικητικές διαδικασίες θα πρέπει να μειωθούν στο ελάχιστο 2 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Αποτελέσματα Τα αποτελέσματα του έργου αναφορέςγιατιςεξήςχώρες: συνοψίζονται σε δεδομένα και Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο Ρουμανία, Ομάδες στόχοι του έργου για την προώθηση των αποτελεσμάτων είναι οι σχεδιαστές πολιτικής, οι ρυθμιστικές αρχές και η βιομηχανία. Τα κύρια στοιχεία είναι: Κρατικές πολιτικές Οικονομικά και Υποστηρικτικά Πλαίσια Κατανεμημένη Παραγωγή Κανόνες Διασύνδεσης o Οριοθέτηση Δυναμικού για μικρά συστήματα (Απλοποιημένες διαδικασίες) o Κανόνες Net metering o Απαιτήσεις ασφαλούς και ποιοτικής διασύνδεσης 3 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Κρατικές πολιτικές Η κρατική πολιτική στα κράτη-μέλη στοχεύει στην ενίσχυση της Οδηγίας για την προώθηση του ηλεκτρισμού που παράγεται από ΑΠΕ (Οδηγία 2001/77/EC) Οι στόχοι για την συνολική ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ για το 2010 δίνεται στις εθνικές αναφορές. Η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ προέρχεται κυρίως από μεγάλα ΥΗ. Η παραγωγή από ΑΠΕ και ΣΗΘ σε κατοικίες προέρχεται κυρίως από Φ/Β, μικρές Α/Γ και μικρο ΣΗΘ. 4 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Υποστηρικτικά πλαίσια Τα κύρια μετρά, που εφαρμόζουν οι χώρες για την υποστήριξη της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘ είναι: Επιδότηση του απαραίτητου εξοπλισμού για την παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και μικρο-σηθ Εφαρμογή ευνοϊκών τιμών για την αγορά «πράσινου» ηλεκτρισμού Πρώτη προτεραιότητα για την διασύνδεση των παραγωγών ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και ΣΗΘ στο ηλεκτρικό δίκτυο από τον διαχειριστή του δικτύου κοντινότερα στο σημείο παραγωγής Υποχρεωτική αγορά του «πράσινου ηλεκτρισμού» σε ειδική τιμή για μία χρονική περίοδο Για κάθε παραγωγό εκδίδεται «ένα πιστοποιητικό προέλευσης» για την ενέργεια που παρήχθη από ΑΠΕ. 5 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Οικονομικά πλαίσια στήριξης Τα υποστηρικτικά οικονομικά πλαίσια μπορούν να διαιρεθούν σε δύο κατηγορίες: Αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας από παραγωγούς από ΑΠΕ και μικρά ΣΗΘ σε προνομιακές τιμές. Οι συμβάσεις έχουν διάρκεια 12 έτη στην Βουλγαρία, 15 στην Ιρλανδία και Κύπρο. Στην Τσεχία είναι 20 χρόνιαγιαταφ/β και αιολικά και 30 χρόνια για ΜΥΗ Με επιχορήγηση των εγκαταστάσεων Επιδότηση της τιμής αγοράς(feed-in tariffs - FIT) έχει εφαρμοστεί στην Αυστρία, Βουλγαρία, Κύπρο, Κροατία, Ουγγαρία, Τσεχία, Ελλάδα, Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία 98% της REFIT για αιολικά πάρκα Επιδοτήσεις επενδύσεων για «πράσινο ηλεκτρισμό» έχουν εφαρμοστεί στην Αυστρία, Κροατία, Φινλανδία, Ουγγαρία κ.α. Στο Βέλγιο μία νέα επιδότηση για επενδύσεις σε ΑΠΕ είναι υπό ανάπτυξη Μέχρι το 2003 Η Λετονία είχε FIT ίση με το διπλάσιο της τιμής του ηλεκτρισμού για 8 χρόνια. Στην Πολωνία και την Σλοβακία οι ΑΠΕ για οικιακές εφαρμογές είναι Φ/Β συστήματα, αλλά έχουν πολύ μικρή υποστήριξη Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει αληθινή εθελοντική αγορά για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ 6 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Εφαρμογή Οικονομικών Μέτρων Γενικότερα η υιοθέτηση προνομιακών τιμών για «πράσινο» ηλεκτρισμό χωρίς διαφοροποίηση στο εγκατεστημένο δυναμικό έχει αποτέλεσμα την εγκατάσταση πολλών εγκαταστάσεων μεγάλου δυναμικού και λίγων μικρών. Για παράδειγμα στην Βουλγαρία ΗμέσητιμήτηςkWh είναι 8 c /kwh Ο ηλεκτρισμός από αιολικά πωλείται 9 c /kwh ΟηλεκτρισμόςαπόΦ/Β πωλείται38 c /kwh. Αυτό οδηγεί στην εγκατάσταση μεγάλων αιολικών και Φ/Β πάρκων Προβλέπεται οικονομική υποστήριξη μέχρι και 100% ή 70% της επένδυσης για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ και ΣΗΘ στο Αγροτικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα (2007-2013) Στην Κύπρο, η τιμή του ηλεκτρισμού που παράγεται από μικρά Φ/Β συστήματα μέχρι 20 kw είναι 38.27 c /kwh; Στην Γαλλία, η EDF αγοράζει ηλεκτρισμό από Φ/Β στην τιμή των 55c /kwh; Στην Ουγγαρία, όλες οι ΑΠΕ έχουν 9.4 c /kwh (τιμή για 2001-2007). Οι εταιρίες διανομής είναι υποχρεωμένες να αγοράζουν ηλεκτρισμό από ΑΠΕ με δυναμικό μεγαλύτερο από 100 kw. Στην περίπτωση μικρότερων εγκαταστάσεων εξετάζονται κατά περίπτωση. Η FIT από 01/02/2008 είναι 10,5 ce/kwh 7 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Κατανεμημένη Παραγωγή (ΚΠ) Η εποχή των μονοπωλίων στην αγορά ηλεκτρισμού έχει ακόμη μεγάλη επιρροή. Νέες προδιαγραφές πρέπει να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που επιβάλλει η κατανεμημένη παραγωγή Τεχνικά χαρακτηριστικά εγκαταστάσεων ΑΠΕ: Διαφορετικές τεχνολογίες για την παραγωγή ηλεκτρισμού Εξάρτηση από τις μετερεωλογικές συνθήκες με αποτέλεσμα μη ελεγχόμενη μεταβλητή και ασυνεχή παραγωγή Επιστροφή ισχύος (Backflow power) Μεγαλύτερα κόστη επένδυσης λόγω: Κατασκευής ή διασκευής νέων ή υπαρχόντων γραμμών μεταφοράς/διανομής Εφεδρικό δυναμικό Διαχείριση της ροής ισχύος, τάσης και συχνότητας Προστασία και έλεγχος μέσω διακοπτών 8 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Κατανεμημένη Παραγωγή (ΚΠ) Η πώληση ηλεκτρισμού από ΑΠΕ σε προνομιακές τιμές αυξάνει την τιμή του ηλεκτρισμού στην αντίστοιχη εταιρία διανομής Οι υψηλότερες τιμές ηλεκτρισμού πρέπει να κατανεμηθούν σε όλους τους καταναλωτές Για παράδειγμα στην Βουλγαρία, υπάρχει ανισοκατανομή των ΑΠΕ, ανάμεσα στις τρεις εταιρίες διανομής. Για μια ισορροπημένη κατανομή για τα υψηλότερα κόστη λόγω της παραγωγής από ΑΠΕ, η αύξησηθα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στην τιμή διανομής. Η ανάπτυξη της Κατανεμημένης Παραγωγής θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά για μικρές και μεγάλες εγκαταστάσεις. Αυτό είναι απαραίτητο γιατί το δυναμικό της ΚΠ προσδιορίζει την τάση του δικτύου στην οποία θα συνδεθεί η εγκατάσταση. Σε μικρές εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ (Φ/Β ή μικρής Α/Γ) ή μικρο-σηθ η διασύνδεση συνήθως γίνεται στο δίκτυο χαμηλής τάσης και σε σπάνιες περιπτώσεις σε γραμμές 20 kv 9 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Γενικοί κανόνες διασύνδεσης Interconnection rules of small systems comprise the procedural, financial and technical rules that must be met in order for a small electricity unit of a home or small business owner to be connected to the grid. The DSO is obligated to connect every producer of electricity from RES who is also a consumer of electricity. The commercial metering equipment should be located near to the border of ownership of the generation facility. The DSO should facilitate the establishment of a direct interconnection. Rules for the correct calculations of the costs for interconnection and their fair allocation between investor and utility should be established. Simplified specifications for electricity generation using small RES and CHP In most countries there are no such specifications (Bulgaria, Romania, Italy, Finland, etc.) 10 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Διασύνδεση μικρών συστημάτων ΑΠΕ και ΣΗΘ Οι κύριοι οικονομικοί και τεχνικοί παράγοντες είναι: Η Υπάρχουσα υποδομή σε δίκτυα Τοκόστοςεργασιώντηςενίσχυσηςήεπέκτασηςτουδικτύου Τατεχνικάόριατουδικτύου Οι επιπτώσεις στην ποιότητα ισχύος (τάση, προστασία, κλπ.) Διαδικαστικά εμπόδια Έλλειψη κινήτρων για ενεργή συμμετοχή στην διαχείριση του δικτύου 11 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Τεχνικοί και Οργανωτικοί Κανόνες Διασύνδεσης Οι κανόνες διασύνδεσης προσδιορίζονται από Εθνικά Ινστιτούτα και πρέπει να ανταποκρίνονται στις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Στην Βουλγαρία η Οδηγία «Σύνδεση παραγωγών και καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής» προσδιορίζει τους όρους και στις διαδικασίες σύνδεσης Μέχρι τώρα δεν υπάρχουν ειδικοί όροι για την σύνδεση μικρών συστημάτων. Στην Πορτογαλία ένα σύστημα για την νομική απλοποίηση των μικρών Φ/Β και αιολικών συστημάτων που καλείται «Η ώρα των ΑΠΕ» ξεκίνησε για να απλοποιήσει την αδειοδότηση των εγκαταστάσεων μικρόπαραγωγής. Οι τεχνικοί και οργανωτικοί κανόνες (technical and organizational rules - TOR) εφαρμόζονται για κάθε δυναμικό στην Αυστρία, Βουλγαρία και άλλες χώρες. 12 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
13 Θεσμοθέτηση ορίων για μικρά συστήματα Πρέπει να υπάρχει σαφής οριοθέτηση του δυναμικού για μικρά συστήματα ώστε να εφαρμόζονται «απλοποιημένοι κανόνες» Οι απλοποιημένοι κανόνες πρέπει να περιλαμβάνουν: Σαφή προσδιορισμό και επιτάχυνση των διαδικασιών έγκρισης, πιστοποίησης και αδειοδότησης Γραμμική διαδικασία και προτεραιότητα για ηλεκτροπαραγωγή από μικρές ΑΠΕ και ΣΗΘ Το όριο είναι : 20kW για Κύπρο για Φ/Β, Ελλάδα, Ιταλία, Φινλανδία, Πορτογαλία κλπ. 30 kw για αιολικά για Κύπρο και Κροατία 50 kw στην Γερμανία 150 kw στην Πορτογαλία Μερικά Κράτη-Μέλη υιοθέτησαν όρια για την αδειοδότηση (για παράδειγμα στην Βουλγαρία και Κροατία -5 MW, Γαλλία 12 MW) ΣτηνΚροατίατοόριογιαμικράσυστήματαείναι5 kw για μονοφασική και 30 kw για τριφασική σύνδεση. Σταθμοί παραγωγής μέχρι 500 kw συνδέονται στην XT. Στην Τσεχία και Γερμανία τα Φ/Β συνδέονται στην ΧΤ, μονοφασικά με μέγιστη ισχύ μέχρι 4.6 kva. Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Κανόνες Net Metering Γενικά οι μετρητές για μικρές ΑΠΕ και ΣΗΘ εγκαθίστανται στο σημείο σύνδεσης της εγκατάστασης με το δίκτυο διανομής. Για παράδειγμα: Στην Βουλγαρία, η παραγόμενη και καταναλισκόμενη ενέργεια μετριέται από μετρητές που ανήκουν στην αντίστοιχη εταιρία διανομής Στην Αυστρία η θέση τοποθέτησης των μετρητών δεν προσδιορίζεται. Γενικά τοποθετούνται στο σημείο σύνδεσης της εγκατάστασης με το δίκτυο διανομής. Στην Κύπρο ο μετρητής για το Φ.Β σύστημα πρέπει να είναι ξεχωριστός από τον κανονικό μετρητή. Το σύστημα μέτρησης πρέπει να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές για τους διαχειριστές του δικτύου και τους καταναλωτές (AT, HR, BG, DE, κλπ.) Δεν υπάρχει Net metering στην Φινλανδία. 14 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Απαιτήσεις Ασφάλειας και Ποιότητας Ισχύος Ο ΔΣΜΗΕ προσδιορίζει τα κριτήρια, που πρέπει να πληροί η κατανεμημένη παραγωγή και τα οποία βασίζονται σε ειδικά Εθνικά και Ευρωπαϊκά πρότυπα Συνήθη εφαρμοσμένα Ευρωπαϊκά και Διεθνή πρότυπα είναι τα EN 50160 and IEC 61000. Ο συνήθης εξοπλισμός ασφαλείας είναι ένας διακόπτης αποσύνδεσης ο οποίος είναι προσβάσιμος από τον διαχειριστή του δικτύου Η διακύμανση της τάσης, της συχνότητας και του συντελεστή ισχύος πρέπει να είναι σε αποδεκτές τιμές Ειδικές απαιτήσεις ασφαλείας και Ποιότητας ισχύος για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ και μικρο-σηθ έχουν υιοθετηθεί σε λίγες σχετικά χώρες: Κροατία, Κύπρο, Ελλάδα, Γερμανία και Σλοβακία. 15 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Συμπεράσματα Τα κύρια θέματα για την διασύνδεση στο δίκτυο μικρών συστημάτων ΑΠΕ και ΣΗΘ που πρέπει να διευθετηθούν μεταξύ του ιδιοκτήτη, της ηλεκτρικής εταιρίας, και τις αδειοδοτούσες αρχές είναι: Εισαγωγή «Απλοποιημένων Κανόνων» για τις εγκρίσεις και αδειοδοτήσεις για την κατασκευή και διασύνδεση Διαφανείς και δίκαιες διαδικασίες μεταξύ του ιδιοκτήτη και της εταιρίας παροχής Η κατανομή του κόστους για την διασύνδεση θα πρέπει να είναι αντικειμενική και δικαιολογημένη Οι τεχνικοί και οργανωτικοί κανόνες που καθορίζονται από τα εθνικά ινστιτούτα και αποτελούνται από τα εθνικά πρότυπα για την λειτουργία των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού και την εγκατάσταση σταθμών και εγκαταστάσεων παραγωγής, διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα 16 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Συμπεράσματα Ανάπτυξη της υποδομής του δικτύου και υποχρεωτιή προτεραιότητα για την διασύνδεση μικρών εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και μικρό ΣΗΘ στο δίκτυο Κίνητρα για του διαχειριστές του δικτύου για ενεργή συμμετοχή Η προώθηση μικρών εφαρμογών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και μικρο ΣΗΘ είναι σε σε διαφορετικό στάδιο στις διάφορες χώρες. Σε μερικές χώρες, η εφαρμογή της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘ μόλις αρχίζει και δεν υπάρχουν απλοποιημένοι κανόνες για την διασύνδεση στο δίκτυο. Σε άλλες χώρες έχουν υιοθετηθεί απλοποιημένοι κανόνες Περισσότερες πληροφορίες και δεδομένα υπάρχουν στο: www.home-electricity.org 17 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Κέντρο Ανανεώσιμών Πηγών Ενέργειας E-mail: isant@cres.gr Web: www.cres.gr 18 Ημερίδα PERCH Πικέρμι, 22 Οκτωβρίου 2008
Τεχνική συνάντηση Παραγωγή ηλεκτρισμού με ΑΠΕ & ΣΗΘ για κατοικίες και μικρές επιχειρήσεις ΚΑΠΕ,, 22 Οκτωβρίου 2008 Παρουσίαση επιλεγμένων εφαρμογών, Ε. Τάξερη, ΚΑΠΕ
ΣΗΘ: Βουλγαρία, Σόφια 2002-2003. Μικρή μονάδα φυσικού αερίου για θέρμανση χώρου & πισίνας, ζεστό νερό Ηλεκτρική ισχύς150 kw και θερμική 226 kw Ηεπένδυση: Κόστος 145 000 Euro. Χρόνος αποπληρωμής 3,5 4. Οι τιμές της ενέργειας θέρμανσης, ηλεκτρισμού, αγοράς θα αυξηθούν προσθέτοντας στην εγκατάσταση οικονομικά οφέλη
Φωτοβολταική εγκατάσταση 20 KWp σε μονοκατοικία. Οι συλλέκτες τοποθετήθηκαν σε δύο ξεχωριστά δώματα, στα οποία δόθηκε από τον κατασκευαστή της κατοικίας ειδική κλίση με στόχο τη βελτιστοποίηση της ωφέλιμης παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Χρησιμοποιήθηκαν ειδικές βάσεις στήριξης από αλουμίνιο για μεγαλύτερη αντιοξειδωτική αντοχή ενώ στην εγκατάσταση δόθηκε ιδιαίτερη μέριμνα και προσοχή στην μόνωση του δώματος για την αποφυγή της εισροής της υγρασίας. Η διασύνδεση του συστήματος πραγματοποιήθηκε μέσω έξι αντιστροφέων. Η αναμενόμενη ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται σε 26 ΜWh, γεγονός που αναμένεται να αποφέρει στον ιδιοκτήτη 12.000,00 περίπου, σε ετήσια βάση. Πέραν όμως του οικονομικού οφέλους, το σημαντικότερο από όλα είναι η προσδιδόμενη αίσθηση της αυτονομίας που αποκτάς κάνοντας χρήση της ωφέλιμης ηλιακής ενέργειας, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο όλες σου τις ενεργειακές ανάγκες.
Η φωτοβολταϊκή στέγη της Γερμανικής Σχολής Αθηνών. Η εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από την ηλιακή ενέργεια συνολικής ισχύος 33 ΚW, στη Γερμανική Σχολή Αθηνών αποτελεί αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη φωτοβολταϊκή εγκατάσταση σε στέγη στην Ελλάδα. Για τη δημιουργία της εγκατάστασης χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά και μόνο ηπιο σύγχρονη φωτοβολταϊκή τεχνολογία: Μονάδες ηλιακής ενέργειας SF 145A-118, 280 πλαίσια Φωτοβολταϊκά στοιχεία RWE SCHOTT Solar EFG, 20.160 κυψέλες Ανορθωτές αντιστροφής.η συνολική εγκατάσταση παρέχει ενέργεια στο δημόσιο ηλεκτρικό δίκτυο μέσω 12 συνολικά ανορθωτών αντιστροφής Σύστημα συναρμολόγησης Solar-Fabrik AG, Profilink FD Φωτοβολταϊκός εξοπλισμός Solar-Fabrik AG, Φράιμπουργκ/Γερμανία καθώς και RWE SCHOTT Solar GmbH, Άλτσεναου/Γερμανία Συναρμολόγηση ECO//SUN GmbH, Αθήνα/Ελλάδα Προσανατολισμός: νότιος Κλίση πλαισίων: 25 μοίρες Έναρξη λειτουργίας: 27 Ιουλίου 2004 Η εγκατάσταση πάνω στη στέγη της Γερμανικής Σχολής Αθηνών είναι συνδεδεμένη με ένα σύστημα επιτήρησης μέσω τηλεφωνικής γραμμής, που δίνε τη δυνατότητα παρακολούθησης της λειτουργίας της όλο το 24ωρο.
Η φωτοβολταϊκή στέγη της Γερμανικής Σχολής Αθηνών. Μηνιαία /ετήσια αποτελέσματα, η γραφική παράσταση που ακολουθεί παρουσιάζει τις μηνιαίες/ετήσιες ενεργειακές αποδόσεις της φωτοβολταϊκής στέγης
Tery chalet - Tatra Mountains (2015 m) - Σλοβακία 12 PV panels : συνολικής ισχύος 1,2 kwp Εγκατεστημένα στον κάθετο τοίχο του κτιρίου. Ημερήσια παραγωγή καλοκαίρι/χειμώνας 5000/1017 kwh
Lysande, Στοκχόλμη, Σουηδία Ένα μέρος των φωτοβολταικών εγκαταστάθηκε στην στέγη με προσανατολισμό την ανατολή, το νότο και τη δύση. Συγκεκριμένα 169 Φωτοβολταικά (12,5 kwp) είναι εγκατεστημένα στη στέγη του κτιρίου σε 125m². Επίσης φωτοβολταικά εγκαταστάθηκαν στην πρόσοψη του κτιρίου σε μια σιδερένια κατασκευή με προσανατολισμό νότιο νοτιοδυτικό. Συγκεκριμένα 305 Φωτοβολταικά (9,4 kwp) με κλίση 45 εγκαταστάθηκαν σε μια επιφάνεια των 110m².Συνολική ισχύς 21,9 kwp, τέλος 10 ανορθωτές αντιστροφής έχουν αναλάβει την μεταφορά του ρεύματος στο δίκτυο. Παραγωγή ρέυματος από 29 Ιανουαρίου μέχρι 1 Ιουνίου, το σύστημα κατάφερε να αποδώσει 7504 kwh: Διανεμήθηκαν στο δίκτυο: 2590 kwh Χρησιμοποιήθηκαν στο κτίριο για τον ανελκυστήρα: 1100 kwh Χρησιμοποιήθηκαν στα διαμερίσματα 3814 kwh Κόστος εγκατάστασης περίπου 250000
PV balcony Φιλανδία Παραγωγή : 18 MWh, the total Eγκατάσταση : 288 m2/171 μονάδες, 12 Inverters Κόστος εγκατάστασης 1% του συνολικού έργου
Το πρώτο διασυνδεδεμένο σύστημα (3kw ) στη Θεσ/νίκη Το σύστημα αποτελείται από φωτοβολταικούς συλλέκτες εγκατεστημένους στη σκεπή, στην πέργκολα και ημιδιαφανών συλλεκτών στα κάγκελα.σαν αποτέλεσμα έχουμε την ένωση της εξοικονόμησης ενέργειας (χαμηλότεροι λογαριασμοί) και της αισθητικής του κτιρίου.
Sunderland Road, Belfast, Northern Ireland Το 2003, εγκαταστάθηκαν φωτοβολταϊκά ιχσύος 48 kwp στις στέγες 3 πολυκατοικιών στο δυτ. Belfast.Ενα από τα μεγαλύτερα έργα φωτ. Στο ΗΝ. Βασίλειο. Η παρακολούθηση των συστημάτων γινόταν από το Πανεπιστήμιο τoυ Ulster. Στις συσκευές είχαν τοποθετηθεί χρονοδιακόπτες εξασφαλίζοντας maximum κέρδος για τους ενοίκους. Υπολογιζόμενη απόδοση: 36,000kWh Εξοικονόμιση καυσίμων: 5000 /year. Εξοικονόμιση ανά κατοικία : 178 /year Μείωση 20,808kg CO2/year Κόστος 400.000 Χρηματοδότιση: 100% (Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας, πρόγραμμα για τον οικιακό τομέα
ITALIAN PV ROOF-TOP ROGRAMME Η εγκατάσταση 11.25 kwp PV στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου το 2001 στην οροφή της σχολής της Αρχιτεκτονικής. Υπολογίζεται οτι η συνολική παραγωγή ηλεκτρισμού θα είναι 25 ΜWh.
Περιγραφή Ποσότητα Κόστος Shell Solar RSM 75 PV modules 150 53,091.00 SMA inverter 5 7,798.50 Switchboards 2,065.83 Installation and wiring 7,230.40 Mounting system 9,296.22 Planning and designing 7,800.00 Plant total cost 87,281.95 "Tetti fotovoltaici" grant 66,622.94 Total paid by the Politecnico 20,659.01
www.home-electricity.org
ΕξέλιξητωνΜικρώνΣυστημάτωνΑΠΕκαιΣΗΘ στην Ελλάδα ενόψει της Νέας Ενεργειακής Πολιτικής Κώστας Τίγκας Δ/ντης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού
Η Ενεργειακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης
10 Ιανουαρίου 2007 «Πακέτο για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή - Energy and Climate Change Package» Υποχρεώσεις των χωρών-μελών σε θέματα ΑΠΕ, ΕΞΕ και ΣΗΘ και συσχέτιση της διείσδυσης των τεχνολογιών αυτών στα ενεργειακά συστήματα, με τη συγκράτηση των εκπομπών αερίων ρύπων Τρεις ευρωπαϊκοί ποσοτικοί στόχοι μέχρι το 2020 20% συγκράτηση των αερίων ρύπων σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, 20% διείσδυση των ΑΠΕ και 20% εξοικονόμηση ενέργειας
Στις 23 Ιανουαρίου 2008 η Ευρωπαική Επιτροπή παρουσίασε προτάσεις για δύο νέες Οδηγίες Περιορισμός εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου την περίοδο 2013-2020 Προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Με επί μέρους προτάσεις για τις χώρες-μέλη Εξοικονόμηση Ενέργειας, ισχύουν οι στόχοι της Οδηγίας 2006/32/ΕΚ το Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας που έχει παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο τέλος του 2006 όπου προβλέπεται 9 % εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική κατανάλωση μέχρι το 2016 20 % μείωση συνολικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2020
Σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμoκηπίου Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υποχρέωση για μείωση κατά 20% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 για όλους τους κλάδους δραστηριότητας Διαχείριση του περιορισμού των εκπομπών γίνεται σε δύο επίπεδα Στο επίπεδο των εγκαταστάσεων που υπάγονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών και στις εκπομπές εκτός συστήματος εμπορίας. Επιτρεπόμενες εκπομπές που ανήκουν στο σύστημα εμπορίας θα ξεκινούν από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2012 και θα βαίνουν μειούμενες κατά 1.74 % το χρόνο μέχρι το 2020. Παράλληλα θα πρέπει να μειωθούν και οι εκπομπές εκτός εμπορίας που για την Ελλάδα η μείωση θα είναι κατά -4 %. Ο Εθνικός στόχος περιορισμού των εκπομπών για το 2020 είναι το άθροισμα των επί μέρους απαιτούμενων περιορισμών εντός και εκτός εμπορίας. Εγκαταστάσεις που υπάγονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής θα αγοράζουν όλα τα δικαιώματα εκπομπών από δημοπρασία οι άλλες εγκαταστάσεις θα λαμβάνουν και δωρεάν δικαιώματα, πλην όμως μειούμενα μεταξύ 2013-2020 Οι εγκαταστάσεις που υπάγονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών θα μπορούν να προμηθεύονται και πιστώσεις εκπομπών μέσω του μηχανισμού καθαρής ανάπτυξης εφόσον δεν έχουν εξαντληθεί τα σχετικά δικαιώματά τους από την πρώτη περίοδο 2008-2012. Η διανομή δικαιωμάτων εκπομπών θα γίνει κατά βάση με δημοπράτηση Μέροςτωνεσόδωναπόταδημοπρατούμεναδικαιώματαθαπρέπειναχρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη επενδύσεων ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας.
Στις ΑΠΕ η μέτρηση της διείσδυσης θα γίνει στην τελική κατανάλωση (και όχι στην πρωτογενή ενέργεια) όπου θα ισχύσει 20% διείσδυση σε Ευρωπαικό επίπεδο Ελλάδα στόχος 18% επί της τελικής κατανάλωσης ενέργειας για το 2020 Επίσης, θα εκπονηθούν Εθνικά Σχέδια Δράσης από τις χώρες-μέλη και θα υπάρχουν ενδιάμεσοι έλεγχος υλοποίησης του στόχου το 2014, 2016 και 2018 Παράλληλα εισάγεται ο θεσμός της μεταφοράς πιστοποιητικών εγγύησης προέλευσης από ΑΠΕ μεταξύ των χωρών-μελών
Οδηγία για την παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ (2001/77/EC) Σύμφωνα με αυτήν, η Ελλάδα καλείται να αυξήσει το ποσοστό των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στο επίπεδο του 20,1% μέχρι το 2010 (συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής των μεγάλων υδροηλεκτρικών)
Εξοικονόμηση ενέργειας Στόχος 9% επί του μέσου όρου της τελικής κατανάλωσης των ετών 2001-2005 για την περίοδο 2008-2016 όπου όμως αφαιρούνται οι υπόχρεες εγκαταστάσεις της εμπορίας εκπομπών (Οδηγία 32/2006) Για το 2020 ισχύει ο στόχος του 20% ο οποίος αναφέρεται σε πρωτογενή ενέργεια σύμφωνα και με το Action Plan for Energy Efficiency Αυτός ο στόχος είναι ενδεικτικός και η μόνη νομική δέσμευση για την εξοικονόμηση ενέργειας θα προκύψει από την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Οδηγίας 32/2006.
Η εξοικονόμηση ενέργειας καλύπτεται από έναν αριθμό οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως είναι: 2002/91/ΕΚ για την «Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων» 2004/8/ΕΚ για την προώθηση της «Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας» 2005/32/ΕΚ για την «Οικολογική Σχεδίαση του Εξοπλισμού» 2006/32/ΕΚ για τη «Βελτίωση της Ενεργειακής Απόδοσης κατά την τελική χρήση και τις Ενεργειακές Υπηρεσίες»
Οδηγία 2006/32/ΕΚ για την Ενεργειακή Απόδοση κατά την τελική χρήση και τις Ενεργειακές Υπηρεσίες Θέτει ως ενδεικτικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας στα κράτη-μέλη 9% μέσα στα επόμενα εννέα χρόνια και επίσης Υποχρεώνει τα κράτημέλη να εκπονήσουν Σχέδια Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΔΕΑ)
Οδηγία 2004/8/ΕΚ για την προώθηση της «Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας» Ορίζει Συμπαραγωγή Υψηλής Αποδοτικότητας(ΣΗΘΥΑ) και πως θα υπολογίζεται Καθορίζει την απαίτηση για πιστοποιητικά εγγύησης προέλευσης Σύνδεση με τα δίκτυα Προγράμματα Στήριξης Εθνικό Δυναμικό ΣΗΘ και ΣΗΘΥΑ
Ν. 3468/06 για τις ΑΠΕ και τη Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ) Feed-in tariffs Θέσπιση θεμελιωδών αρχών και η θεσμοθέτηση σύγχρονων οργάνων, διαδικασιών και μέσων άσκησης ενεργειακής πολιτικής που προωθούν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και μονάδες (ΣΗΘΥΑ) Επιδιώκεται επίσης η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης των εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΤΩΝΟΡΙΩΝΩΣΠΡΟΣΤΗΝ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΑΠΕ, ΕΕ ΚΑΙ ΣΗΘ
ΜΙΚΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΕ ΚΑΙ ΣΗΘ
ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΛΛΑ ΤΗΝ ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ
ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΕΤΟΙΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Εξαιρέσεις από την Διαδικασία Αδειοδότησης Εξαιρέσεις από άδειες παραγωγής, εγκατάστασης και λειτουργίας : Φωτοβολταϊκά : 20 kw Αιολικά : 2 kw για αυτόνομα δίκτυα 40kW για νησιωτικό σύστημα 50kW για διασυνδεδεμένο σύστημα
Άδεια Περιβαλλοντικών Όρων ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ Φωτοβολταϊκά 20 kw Αιολικά: 20 kw συνοπτική διαδικασία 20 kw- 5MW: περιφέρειες
ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ 3299/2004 ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ 3522/2006 ΚΑΙ ΑΠΟ ΚΥΑ ->Κρατική Ενίσχυση 35-55% 55% ΕΣΠΑ-> Νέα Μέτρα το 2009 Ν.. 3468/2006 -> FEED-IN TARIFFS
Εμπόδια που έχουν εντοπισθεί : Κόστος τεχνολογιών Οι υπάρχοντες κανονισμοί δεν τα καλύπτουν Ανάγκη για τήρηση βιβλίων Β για πώληση του ηλεκτρισμού Διαδικασία σύνδεσης με το δίκτυο Κόστος μετρητή για net-metering
Συμπέρασμα : Η αναμενόμενη διείσδυση τέτοιων συστημάτων μέχρι το 2020 αναμένεται μικρή Πρέπει να υιοθετηθούν πολύ δραστικά μέτρα υποστήριξης
Για τις ΑΠΕ αναμένονται τροποποιήσεις της σχετικής νομοθεσίας και προβλέπεται η κατάρτιση ενός προγράμματος Φ/Β γιά στέγες
Απαιτούνται: Απλοποίηση διαδικασιών γρήγορη σύνδεση με το δίκτυο Κατάργηση τήρησης βιβλίων Εξαίρεση από ΦΠΑ, φοροαπαλλαγές
ΜΙΚΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΗΘ Τριτογενής Τομέας: Να δημιουργηθεί ανταγωνιστική τιμολογιακή πολιτική για τη Συμπαραγωγή στον τριτογενή τομέα. Η υπάρχουσα τιμολόγηση Φ.Α. για τη ΣΗΘ από τις ΕΠΑ επιδέχεται βελτιώσεις όπως και ο τρόπος υπολογισμού της τιμής του. Οι ΕΠΑ το γνωρίζουν και προσπαθούν να δώσουν μειώσεις στην τιμή ΦΑ. Προς την κατεύθυνση αυτή θα ήταν σκόπιμο η ΔΕΠΑ να παρέχει στις ΕΠΑ ειδική έκπτωση για την κατανάλωση αερίου για ΣΗΘ. Προτείνεται η φορολογική απαλλαγή των επενδυτών συστημάτων ΣΗΘ έως 1 MW καθώς και θέσπιση χαμηλότερης κατηγορίας ΦΠΑ. Να υπάρχει ανοικτή διαδικασία σύνδεσης του συμπαραγωγού με το δίκτυο, με ξεκάθαρους κανόνες εκ μέρους ΔΕΣΜΗΕ, ΔΕΗ Να εξετασθεί η δυνατότητα επιδότησης της λειτουργίας των συστημάτων μικρής ΣΗΘ, αντί της επιδότησης του αρχικού προϋπολογισμού.
ΜΙΚΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΗΘ Πολύ Μικρή ΣΗΘ Προτείνεται η απαλλαγή των πολύ μικρών συμπαραγωγών από το ΦΠΑ λόγω της μεγάλης δυσκολίας διείσδυσής τους στην Ελληνική αγορά. Αποφυγή εκ μέρους της ΔΕΗ υπερβολικών χρεώσεων για τον μετρητή και τα κόστη σύνδεσης που αποθαρρύνουν τις πωλήσεις τωναυτοπαραγωγώνπροςτοδίκτυο. Να θεσπισθούν απλοί κανόνες σύνδεσης του πολύ μικρού συμπαραγωγού με το δίκτυο, με ξεκάθαρους κανόνες εκ μέρους ΔΕΗ. Βασικά να ακολουθηθούν οι κανόνες που επιβάλλει το pren50438 Requirements for the connection of micro-generators in parallel with public low-voltage distribution networks