ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ (ΦΥΕ 12) Ονοματεπώνυμο Φοιτητή: Αριθμός Μητρώου: ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2004 2005 Ημερομηνία εξετάσεων: 3 Ιουλίου 2005 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Διαβάστε με προσοχή το κάθε θέμα και αποσαφηνίστε ποιο ακριβώς είναι το ζητούμενο. Με βάση τα δεδομένα του θέματος, αλλά και αυτά που πρέπει μόνοι σας να πάρετε από πίνακες, εξισώσεις και σχήματα του βιβλίου σας, καταστρώστε την ακολουθητέα πορεία επίλυσης της άσκησης. Οι απαντήσεις σε όλα τα θέματα θα συνοδεύονται απαραίτητα από μια σχετική αιτιολόγηση. Απαντήσεις χωρίς αιτιολόγηση ή απλή παραπομπή σε ενότητες, σχήματα και πίνακες του βιβλίου δεν λαμβάνονται υπ όψιν. Γράφετε ευανάγνωστα, καθαρά και κατά το δυνατόν ορθογραφημένα, διατυπώνοντας τις σκέψεις με τρόπο απλό, κατανοητό και συγχρόνως μεστό. Όπου ζητείται αναγραφή χημικών εξισώσεων θα πρέπει οι χημικές οντότητες να συνοδεύονται από ενδείξεις φυσικής κατάστασης [π.χ. (g), (s), (aq)] Όποια δεδομένα χρειάζεστε για τη λύση των ασκήσεων (φυσικές σταθερές, συντελεστές μετατροπής, ατομικά βάρη κ.λπ.), μπορείτε να τα πάρετε από τα βιβλία σας, εκτός αν είναι ζητούμενα. Λάβετε υπ όψιν τα παροράματα (διορθωτέα) που υπάρχουν στα βιβλία σας και χρησιμοποιήστε τις διορθωμένες εκφράσεις, τιμές, λύσεις κ.λπ. Στα αριθμητικά προβλήματα, δώστε προσοχή στο σύστημα μονάδων, στα σημαντικά ψηφία, στον εκθετικό συμβολισμό, στο στρογγύλεμα των αριθμητικών αποτελεσμάτων και στη συνέπεια ως προς τις διαστάσεις των μεγεθών (ελέγξετε στο τέλος πόσο λογικό είναι το αποτέλεσμα στο οποίο καταλήξατε). Χρησιμοποιήστε για πρόχειρο τις τελευταίες σελίδες του επίσημου φυλλαδίου των εξετάσεων. Τα δέκα θέματα είναι ισότιμα μεταξύ τους. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΘΕΜΑ 1 Δίνονται οι ακόλουθες τετράδες κβαντικών αριθμών (n,, m, m s ) (i) 4, 2, +2, + 2 1, (ii) 5, 3, 3, 2 1, (iii) 7, 0, 0, + 2 1, (iv) 6, 0, 0, 0, (v) 5, 2, 3, + 2 1 (α) Ποιες από αυτές τις τετράδες κβαντικών αριθμών είναι συμβατές για ένα ηλεκτρόνιο σε κάποιο άτομο στοιχείου και ποιες όχι. (β) Ποια τροχιακά εκφράζουν οι συμβατές τετράδες; (α) Οι δυνατές τιμές των κβαντικών αριθμών είναι: 1 n = 1, 2, 3,..., = 0, 1, 2,... n1, m = έως +, m s = ± 2 Με βάση αυτές τις τιμές, οι τετράδες (i), (ii) και (iii) είναι συμβατές. (iv) Μη συμβατή τετράδα, επειδή ο m s δεν παίρνει ποτέ την τιμή 0. (v) Μη συμβατή τετράδα, αφού για = 2 οι δυνατές τιμές του m είναι 2, 1, 0, +1, +2 (β) (i) n = 4, = 2 ένα από τα πέντε τροχιακά 4d (ii) n = 5, = 3 ένα από τα επτά τροχιακά 5f (iii) n = 7, = 0 το τροχιακό 7s ΘΕΜΑ 2 Με βάση την ηλεκτρονική δομή στη θεμελιώδη κατάσταση των ιόντων A 2+, D 3+, E και Χ 3, βρείτε τα στοιχεία A, D, E και Χ. Μη χρησιμοποιήστε ατομικούς αριθμούς! (α) Α 2+ [Kr] (β) D 3+ [Ar]3d 4 (γ) E [Ar]3d 10 4s 2 4p 6 (δ) X 3 [Ne] (α) Το ουδέτερο άτομο Α έχει δύο ηλεκτρόνια περισσότερα από το κατιόν Α 2+. Άρα, η ηλεκτρονική δομή του Α είναι [Kr]5s 2 Είναι στοιχείο του s-block, ανήκει στην 5η Περίοδο και στην Ομάδα 2Α. Πρόκειται για το στρόντιο, Sr, και το ιόν είναι το Sr 2+. (β) Το ουδέτερο άτομο D έχει τρία ηλεκτρόνια περισσότερα από το κατιόν D 3+. Άρα, η ηλεκτρονική δομή του D είναι [Ar]3d 5 4s 2 Είναι στοιχείο του d-block, ανήκει στην 4η Περίοδο και στην Ομάδα 7Β. Πρόκειται για τον μαγγάνιο, Mn, και το ιόν είναι το Mn 3+. (γ) Το ουδέτερο άτομο Ε έχει ένα ηλεκτρόνιο λιγότερο από το ανιόν E. Άρα, η ηλεκτρονική δομή του Ε είναι [Ar]3d 10 4s 2 4p 5 Είναι στοιχείο του p-block, ανήκει στην 4η Περίοδο και στην Ομάδα 7A. Πρόκειται για το βρώμιο, Br, και το ιόν είναι το Br.
(δ) Το ουδέτερο άτομο Χ έχει τρία ηλεκτρόνια λιγότερα από το ανιόν Χ 3. Άρα, η ηλεκτρονική δομή του Χ είναι [He]2s 2 2p 3 Είναι στοιχείο του p-block, ανήκει στην 2η Περίοδο και στην Ομάδα 5Α. Πρόκειται για το άζωτο, Ν, και το ιόν είναι το Ν 3. ΘΕΜΑ 3 Συμπληρώστε όλα τα κενά του πίνακα. Σύμβολο Πρωτόνια Νετρόνια Ηλεκτρόνια Φορτίο (α) 136 56 Ba 2+ (β) 29 24 +2 (γ) 35 46 36 (δ) 15 18 3 Ως σύμβολο χρησιμοποιήστε το σύμβολο του αντίστοιχου νουκλιδίου, όπως στην περίπτωση του 136 56 Ba. Α = Ζ + Ν (Α = μαζικός αριθμός, Ζ = ατομικός αριθμός (αριθμός πρωτονίων), Ν = αριθμός νετρονίων. Σ ένα ουδέτερο άτομο, ο αριθμός των πρωτονίων ισούται με τον αριθμό των ηλεκτρονίων. Σ ένα αρνητικό ιόν, τα ηλεκτρόνια υπερτερούν των πρωτονίων σε αριθμό ίσο με την αριθμητική τιμή του φορτίου του ανιόντος. Σ ένα θετικό ιόν, τα ηλεκτρόνια υπολείπονται των πρωτονίων σε αριθμό ίσο με την αριθμητική τιμή του φορτίου του κατιόντος. (α) 136 56 Ba 2+ Ζ = 56 πρωτόνια = 56 νετρόνια = 136 56 = 80 ηλεκτρόνια = πρωτόνια 2 = 56 2 = 54 (β) Φορτίο: +2 ηλεκτρόνια ουδέτερου ατόμου = πρωτόνια = 24 + 2 = 26 Ζ = 26 (σίδηρος) e ιόν e 2+ 55 A = 26 + 29 = 55 ιόν 26 e 2+ 81 (γ) Ζ = 35 (βρώμιο) Br A = 35 + 46 = 81 35 Br Ηλεκτρόνια 36 φορτίο: 1 ιόν 81 35 Br (δ) Φορτίο: 3 ηλεκτρόνια ουδέτερου ατόμου = πρωτόνια = 18 3 = 15 Ζ = 15 (φωσφόρος) Ρ ιόν Ρ 3 A = 15 + 15 = 30 ιόν Ο πίνακας συμπληρωμένος έχει ως εξής: 30 15 Ρ 3 Σύμβολο Πρωτόνια Νετρόνια Ηλεκτρόνια Φορτίο (α) 136 56 Ba 2+ 56 80 54 +2 (β) 55 26 e 2+ 26 29 24 +2 (γ) 81 35 Br 35 46 36 1 (δ) 30 15 Ρ 3 15 15 18 3
ΘΕΜΑ 4 Ποια είναι σωστή και ποια λάθος από τις παρακάτω προτάσεις; (α) Το μέγεθος των χημικών οντοτήτων Mg 2+, Ca 2+, Al 3+, Ca, και K, ελαττώνεται κατά τη σειρά Ca > Κ > Ca 2+ > Mg 2+ > Al 3+. (β) Κατά τη θεωρία των μοριακών τροχιακών, όλες οι χημικές οντότητες HeH, C 2 2, N 2, O 2 και B 2, είναι δυνατόν να υπάρξουν. (γ) Η τυπική μάζα του διυδρογονοφωσφορικού νατρίου είναι 131,0424 u. (δ) Στις ενώσεις των στοιχείων,, Br, I και Kr, το μοναδικό που δεν μπορεί να περιβάλλεται από περισσότερα των οκτώ ηλεκτρονίων είναι το ευγενές αέριο Kr. (ε) Κανένα από τα μόρια C 2 H 2 (g), CO 2 (g), Si 4 (g) και Sb 5 (g), δεν έχει μόνιμη διπολική ροπή. (α) Λάθος. Οι χημικές οντότητες Mg 2+ και Al 3+ είναι ισοηλεκτρονικές (δομή [Ne]). Άρα, το μέγεθός τους ελαττώνεται, καθώς ο ατομικός αριθμός αυξάνεται, δηλαδή είναι Mg 2+ > Al 3+. Τα κατιόντα του ίδιου στοιχείου είναι μικρότερα από το ουδέτερο άτομο του στοιχείου Ca > Ca 2+. Επίσης είναι Κ > Ca (ίδια περίοδος, το Κ βρίσκεται πριν από το Ca). Τέλος, το Ca 2+ είναι μεγαλύτερο από το Mg 2+, επειδή το Ca 2+ βρίσκεται χαμηλότερα στην Ομάδα 2Α και έχει ένα επιπλέον φλοιό από το Mg 2+. Άρα, είναι Κ > Ca > Ca 2+ > Mg 2+ > Al 3+ (β) Σωστή. Το He έχει 2 ηλεκτρόνια και το Η 1 ηλεκτρόνιο. Η ηλεκτρονική δομή του HeH είναι (σ 1s ) 2 (σ * 1s) 1 τάξη δεσμού στο HeH = (2 1)/2 = 0,5. Βάσει των διαγραμμάτων ΜΟ του Σχήματος 5.18 (2/138), και στις υπόλοιπες χημικές οντότητες (C 2 2, N 2, O 2, B 2 ) η τάξη δεσμού είναι μη μηδενική και συνεπώς η ύπαρξη όλων είναι δυνατή. (γ) Λάθος. Ο χημικός τύπος του διυδρογονοφωσφορικού νατρίου είναι NaH 2 PO 4. Αθροίζουμε τις μάζες όλων των ατόμων που υπάρχουν στον τύπο NaH 2 PO 4. Έτσι έχουμε: 1 Na (22,9898 u), 2 Η (2 1,00794 u = 2,01588 u), 1 P (30,9738 u), 4 O (4 15,9994 u = 63,9976 u) τυπική μάζα NaH 2 PO 4 = 119,9771 u. (δ) Λάθος. Ο κανόνας της οκτάδας ισχύει κυρίως για τα στοιχεία της 2ης περιόδου. Αυστηρά ισχύει για τα στοιχεία C, N, O και. Τα στοιχεία της 3ης Περιόδου και των επομένων μπορούν να περιβάλλονται από περισσότερα των οκτώ ηλεκτρονίων. Από τα δεδομένα στοιχεία, μόνο το ανήκει στη 2η Περίοδο και άρα μόνο αυτό δεν μπορεί να έχει γύρω του περισσότερα από οκτώ ηλεκτρόνια. (ε) Σωστή. Μόρια του γενικού τύπου ΑΒ n (n = 2 6) είναι τελείως συμμετρικά και οι επιμέρους διπολικές ροπές των δεσμών αλληλοαναιρούνται, οπότε μ ολ = 0. Αντίθετα, μόρια του τύπου ΑΒ n Ε m (με εξαίρεση τα ΑΒ 2 Ε 3 και ΑΒ 4 Ε 2 ) έχουν μ ολ 0 [Πρδ 6.2 (2/161)]. H C C H O C O Si γραμμικό ΑΒ 2, γραμμικό ΑΒ 4, τετραεδρικό ΑΒ 5, τριγωνικό διπυραμιδικό μ ολ = 0 μ ολ = 0 μ ολ = 0 μ ολ = 0 Sb
ΘΕΜΑ 5 Με δεδομένο ότι καθεμία από τις ακόλουθες ισορροπίες είναι μετατοπισμένη προς τα δεξιά, βρείτε ποιο οξύ και ποια βάση είναι ισχυρότερα σε κάθε περίπτωση. (Όλα τα ιόντα και αδιάστατα μόρια θεωρούνται εφυδατωμένα.) (α) H 2 O + NH 2 NH 3 + OH 3 (β) HCN + PO 4 HPO 2 4 + CN (γ) HSO 4 + NH 3 NH + 2 4 + SO 4 2 (δ) H 2 S + CO 3 HCO 3 + HS (ε) HCOOH + CH 3 COO HCOO + CH 3 COOH Σύμφωνα με το πρότυπο Οξύ 1 + Βάση 2 Βάση 1 + Οξύ 2 και αφού δίνεται ότι η θέση ισορροπίας είναι μετατοπισμένη προς τα δεξιά, το Οξύ 1 θα είναι ισχυρότερο από το Οξύ 2 και η Βάση 2 ισχυρότερη από τη Βάση 1. (α) H 2 O + NH 2 NH 3 + OH Οξύ 1 Βάση 2 Οξύ 2 Βάση 1 Η 2 Ο > ΝΗ 3 και NH 2 > OH 3 2 (β) HCN + PO 4 HPO 4 + CN Οξύ 1 Βάση 2 Οξύ 2 Βάση 1 ΗCN > ΗPΟ 2 4 και PO 3 4 > CN (γ) HSO 4 + NH 3 NH + 2 4 + SO 4 Οξύ 1 Βάση 2 Οξύ 2 Βάση 1 ΗSΟ 4 > ΝΗ + 2 4 και NH 3 > SO 4 2 (δ) H 2 S + CO 3 HCO 3 + HS Οξύ 1 Βάση 2 Οξύ 2 Βάση 1 Η 2 S > ΗCΟ 3 και CO 3 2 > HS (ε) HCOOH + CH 3 COO HCOO + CH 3 COOH Οξύ 1 Βάση 2 Βάση 1 Οξύ 2 HCOOH > CH 3 COOH και CH 3 COO > HCOO Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα: ΘΕΜΑ 6 Υδατικό διάλυμα Συγκέντρωση (στους 25 ο C) (Μ) (α) HNO 3 0,00010 [Η 3 Ο + ] (M) [ΟΗ ] (M) (β) HO 4 2,00 (γ) Ba(OH) 2 0,00050 ph poh (δ) CsOH 1,00
Τα μονοπρωτικά οξέα ΗNO 3 και ΗΟ 4 είναι πολύ ισχυρά. Επίσης, οι βάσεις CsΟΗ και Ba(OH) 2 είναι πολύ ισχυρές. Άρα, σε αραιά διαλύματα η διάστασή τους είναι πλήρης. Γνωρίζουμε ότι ph = log[h 3 O + ] [H 3 O + ] = 10 ph pοh = log[οη ] [ΟΗ ] = 10 pοh ph + poh = 14,00 και [H 3 O + ][ΟΗ ] = 1,0 10 14 (α) [Η 3 Ο + ] = 0,00010 Μ = 1,0 10 4 Μ ph = 4,00, poh = 14,00 4,00 = 10,00 [ΟΗ ] = 1,0 10 10 Μ (β) ph = 2,00 poh = 14,00 2,00 = 12,00 [Η 3 Ο + ] = 1,0 10 2 Μ και [ΟΗ ] = 1,0 10 12 Μ (γ) Ba(OH) 2 0,00050 M. Επειδή κάθε τυπική μονάδα Ba(OH) 2 δίνει 2 ιόντα ΟΗ [ΟΗ ] = 2 0,00050 M = 0,0010 M = 1,0 10 3 Μ poh = 3,00 και ph = 11,00 [Η 3 Ο + ] = 1,0 10 11 Μ (δ) poh = 1,00 ph = 13,00 [Η 3 Ο + ] = 1,0 10 13 Μ [ΟΗ ] = 1,0 10 1 Μ Υδατικό διάλυμα Συγκέντρωση [Η 3 Ο + ] [ΟΗ ] ph poh (στους 25 ο C) (M) (M) (M) (α) HNO 3 0,00010 0,00010 1,0 10 10 4,00 10,00 (β) HO 4 1,0 10 2 1,0 10 2 1,0 10 12 2,00 12,00 (γ) Ba(OH) 2 0,00050 1,0 10 11 1,0 10 3 11,00 3,00 (δ) CsOH 1,0 10 1 1,0 10 13 1,0 10 1 13,00 1,00 ΘΕΜΑ 7 (α) Πώς ονομάζονται τα σύμπλοκα; (i) [Pt(NH 3 ) 3 ] + (ii) [Co(NH 3 ) 5 (SCN)] 2+ (iii) [Pd(en)Br 2 ] en = αιθυλενοδιαμίνη (iv) [Cr(H 2 O) 5 ] 2 (β) Ένα σύμπλοκο από τα παραπάνω εμφανίζει ισομέρεια. Βρείτε το είδος της ισομέρειας και ονοματίστε τα ισομερή. Γιατί τα υπόλοιπα δεν εμφανίζουν ισομέρεια; Σημείωση: Για το ερώτημα (α) δεν απαιτείται εξήγηση. (α) (i) Ιόν του τριαμμινοχλωρολευκοχρύσου(ιι) (ii) Ιόν του πεντααμμινοθειοκυανατοκοβαλτίου(ιιι) (iii) Διβρωμο(αιθυλενοδιαμίνη)παλλάδιο(ΙΙ) (iv) Υδατοπενταχλωροχρωμικό(ΙΙΙ) ιόν (β)
(i) Το σύμπλοκο αυτό είναι επίπεδο τετραγωνικό και δεν εμφανίζει κανενός είδους ισομέρεια, επειδή οι τρεις από τους τέσσερις μονοδοντικούς υποκαταστάτες είναι όμοιοι. (ii) Εδώ εμφανίζεται ισομέρεια συνδέσεως, επειδή το ιόν SCN μπορεί να συνδέεται είτε μέσω του ατόμου του θείου, είτε μέσω του ατόμου του αζώτου: [Co(NH 3 ) 5 (SCN)] 2+ Ιόν του πεντααμμινοθειοκυανατοκοβαλτίου(ιιι) [Co(NH 3 ) 5 (NCS)] 2+ Ιόν του πεντααμμινοϊσοθειοκυανατοκοβαλτίου(ιιι) (iii) Η ένωση είναι επίπεδη τετραγωνική, δεν εμφανίζει όμως την πιθανή για τετραγωνικά σύμπλοκα γεωμετρική ισομέρεια, επειδή ο χηλικός υποκαταστάτης en κατέχει μόνιμα δύο θέσεις cis. (iv) Το ιόν αυτό δεν εμφανίζει κανενός είδους ισομέρεια, επειδή πέντε από τις έξι θέσεις εντάξεως κατέχονται από πέντε όμοιους μονοδοντικούς υποκαταστάτες ( ) και η έκτη από μόριο (Η 2 Ο), επίσης μονοδοντικά συνδεδεμένο. ΘΕΜΑ 8 Ποιο τύπο υβριδικών τροχιακών χρησιμοποιεί το κεντρικό άτομο σε καθεμιά από τις παρακάτω ενώσεις; (α) CO 2, (β) 4 +, (γ) Al 4, (δ) Sb 6, (ε) As 3 Πρώτα σχεδιάζουμε τις δομές Lewis των δεδομένων ενώσεων. Κατόπιν βρίσκουμε τον αριθμό n των ηλεκτρονικών ζευγών (ΗΖ) του φλοιού σθένους του κεντρικού ατόμου και τη γεωμετρία των ΗΖ βάσει της θεωρίας VSEPR. Τέλος, επιλέγουμε τον τύπο του υβριδισμού που αντιστοιχεί σε αυτή τη γεωμετρία. O C + Al Sb As (α) (β) (γ) (δ) (ε) ΑΒ 3 ΑΒ 4 Ε ΑΒ 4 ΑΒ 6 ΑΒ 4 Ε n = 3 n = 5 n = 4 n = 6 n = 4 επίπεδη τριγωνική τετραεδρική οκταεδρική τετραεδρική τριγωνική διπυραμιδική sp 2 sp 3 d sp 3 sp 3 d 2 sp 3 ΘΕΜΑ 9 (α) Γράψτε μία ισοσταθμισμένη χημική εξίσωση για τον σχηματισμό των ακολούθων ενώσεων από τα στοιχεία τους. Σε κάθε περίπτωση να αναγράφεται η φυσική κατάσταση αντιδρώντων και προϊόντων. (Οι ποσότητες των αντιδρώντων είναι τέτοιες, ώστε κάθε αντίδραση να οδηγείται σε τελικό στάδιο.) Χρησιμοποιήστε μόνο ακέραιους αριθμητικούς συντελεστές!
(i) Βρωμίδιο του ρουβιδίου (ii) Υπεροξείδιο του νατρίου (iii) Σουλφίδιο του μαγνησίου (iv) Νιτρίδιο του λιθίου (β) Πόσα γραμμάρια προϊόντος θα λάβετε στην περίπτωση (iv) από 1,00 mol λιθίου, αν θεωρηθεί ότι η απόδοση της αντίδρασης είναι 100%; (α) (i) (ii) (iii) (iv) 2 Rb(s) + Br 2 ( ) 2 RbBr(s) 2 Na(s) + O 2 (g) Na 2 O 2 (s) 8 Mg(s) + S 8 (s) 8 MgS(s) 6 Li(s) + N 2 (g) 2 Li 3 N(s) (β) 6 Li(s) + N 2 (g) 2 Li 3 N(s) αναλογία Li / Li 3 N = 6/2 ή 3/1 από 1,00 mol Li λαμβάνουμε 1,00/3 mol Li 3 N Α.Β. (Li) = 6,941 και Α.Β. (N) = 14,0067 τυπικό βάρος Li 3 N = (3 6,941) + 14,0067 = 34,8297 1,00 mol Li 3 N ισοδυναμεί με 34,8297 g Li 3 N 1,00/3 mol Li 3 N ισοδυναμούν με 11,6 g Li 3 N ΘΕΜΑ 10 Ποια είναι σωστή και ποια λάθος από τις παρακάτω προτάσεις; (α) Στο σύμπλοκο Na 3 [Co(ox) 2 2 ] 3H 2 O, ο αριθμός οξειδώσεως του κοβαλτίου είναι +3 και ο αριθμός ένταξης 4. (ox = οξαλικό ανιόν). (β) Όλες οι χημικές οντότητες, BeBr 2, Al 3+, B 3 και SO 2, μπορούν να δράσουν ως οξέα κατά Lewis. (γ) Από τα ουδέτερα μόρια ή ιόντα, Η 2 SΟ 4, SΟ 4 2, ΗSΟ 4, H 2 S, HS, Η 2 SΟ 3 και SΟ 3 2, το συζυγές οξύ του υδρογονοθειώδους ιόντος είναι το Η 2 SΟ 3. (δ) Σε ένα διάλυμα, ο δείκτης μπλε βρωμοθυμόλης γίνεται μπλε, ενώ για το ίδιο διάλυμα ο δείκτης φαινολοφθαλεΐνη παραμένει άχρωμος. Οι χρωματικές αυτές μεταβολές μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το ph αυτού του διαλύματος, με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, κυμαίνεται μεταξύ 7,6 και 8,3. (ε) Το σύμπλοκο [Mo(H 2 O) 6 ] 2+ διαθέτει τέσσερα ασύζευκτα ηλεκτρόνια. (α) Λάθος. Το ιόν χλωριδίου,, έχει φορτίο 1 και είναι μονοδοντικός υποκαταστάτης. Το οξαλικό ανιόν, C 2 O 4 2, έχει φορτίο 2 και είναι διδοντικός υποκαταστάτης. Ο αριθμός οξείδωσης του Na είναι +1. Άρα, αν x ο αριθμός οξείδωσης του Co, τότε θα είναι 3(+1) + x + 2(2) + 2(1) = 0 x = +3 Επειδή κάθε διδοντικός υποκαταστάτης, καταλαμβάνει δύο θέσεις εντάξεως, ο αριθμός εντάξεως του Co είναι 6. Τα 3 μόρια νερού δεν εντάσσονται γύρω από το κεντρικό μέταλλο και δεν προσμετρούνται.
(β) Σωστή. Τα BeBr 2 και B 3, ως μόρια που έχουν κεντρικό άτομο με ασυμπλήρωτη οκτάδα, το SΟ 2 ως μόριο που διαθέτει όξινο κέντρο και το Al 3+ ως κατιόν μετάλλου, είναι οξέα κατά Lewis. (γ) Σωστή. Για να βρούμε το συζυγές οξύ μιας βάσεως κατά BrönstedLowry, προσθέτουμε στη βάση ένα πρωτόνιο (Η + ). Έτσι, από τη βάση ΗSΟ 3 (υδρογονοθειώδες ιόν) προκύπτει το συζυγές οξύ Η 2 SΟ 3. (δ) Σωστή. Από τον Πίνακα 8.3 (3/100) και τα δεδομένα της πρότασης, έχουμε: Ο δείκτης μπλε βρωμοθυμόλης γίνεται μπλε ph > 7,6 Ο δείκτης φαινολοφθαλεΐνη μένει άχρωμος ph < 8,3 Άρα, το ph του διαλύματος με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια είναι 7,6 < ph < 8,3. (ε) Σωστή. Κεντρικό ιόν είναι το Mo 2+ που έχει τη δομή [Kr]4d 4. Ο αριθμός εντάξεως του μολυβδενίου είναι 6 και άρα το σύμπλοκο είναι οκταεδρικό. Το Η 2 Ο, ως υποκαταστάτης ασθενούς πεδίου, προκαλεί μικρό διαχωρισμό των d ενεργειακών επιπέδων, οπότε το διάγραμμα διαχωρισμού των πέντε d τροχιακών για το δεδομένο σύμπλοκο θα είναι της μορφής eg Δο E t 2g Δηλαδή, το σύμπλοκο διαθέτει πράγματι 4 ασύζευκτα ηλεκτρόνια.