Σχεδίαση Εκπαιδευτικού Λογισμικού Εργασία 2 - Α' φάση Σενάριο/Σχέδιο μαθήματος Σταματία Κορρέ Μ1430
2 Περιεχόμενα Τίτλος... 2 Γνωστικό αντικείμενο... 2 Βαθμίδα εκπαίδευσης... 3 Διδακτικοί στόχοι... 3 Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα... 3 Απαιτούμενοι πόροι... 3 Προαπαιτούμενες γνώσεις... 4 Οργάνωση τάξης... 4 Διδασκαλία... 4 Φάση 1 : Εισαγωγή... 4 Φάση 2: Διατύπωση προβλήματος και διάλογος... 6 Φάση 3: Υλοποίηση αλγορίθμου και επίλυση προβλήματος... 7 Φάση 4: Διατύπωση αποριών και συζήτηση... 9 Φάση 5: Φύλλο εργασίας... 9 Εργαλεία web 2.0... 14 Βιβλιογραφία και διάφορες πηγές... 15 Τίτλος Προγραμματισμός με συναρτήσεις Γνωστικό αντικείμενο Το γνωστικό αντικείμενο του συγκεκριμένου σεναρίου αφορά τον προγραμματισμό με χρήση συναρτήσεων-υποπρογραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκεται ο τρόπος με τον οποίο η επίλυση ενός προβλήματος πραγματοποιείται με τη διαίρεση του σε μικρότερα υποπροβλήματα. Η επίλυση των υποπροβλημάτων αυτών οδηγεί στην επίλυση του αρχικού προβλήματος. Στο συγκεκριμένο σχέδιο μαθήματος παρουσιάζονται οι αρχές του τμηματικού προγραμματισμού (η διαίρεση δηλαδή ενός προγράμματος σε υποπρογράμματα), τα βασικά γνωρίσματα των
3 υποπρογραμμάτων-συναρτήσεων καθώς και ο τρόπος που αυτά επικοινωνούν μεταξύ τους. Βαθμίδα εκπαίδευσης Γ Ενιαίου Λυκείου (Τεχνολογικής Κατεύθυνσης) Διδακτικοί στόχοι Να είναι σε θέση ο μαθητής: Να αναγνωρίζει τη χρησιμότητα του προγραμματισμού με συναρτήσεις Να κατανοεί πότε πρέπει να χρησιμοποιούνται οι συναρτήσεις Να συντάσσει σωστά κώδικα που περιέχει συναρτήσεις Να επιλύει προβλήματα αλγοριθμικά χρησιμοποιώντας συναρτήσεις Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα Μετά το πέρας του σεναρίου ο μαθητής αναμένεται να μπορεί: να αναγνωρίζει τα προβλήματα των οποίων η λύση απαιτεί τη χρήση συναρτήσεων να αναλύει ένα σύνθετο πρόγραμμα σε απλά υποπρογράμματα-συναρτήσεις να περιγράφει και να σχεδιάζει τη δομή των συναρτήσεων και να χρησιμοποιεί παραμέτρους για την επικοινωνία τους να καθορίζει τις περιοχές εμβέλειας των παραμέτρων να υλοποιεί σωστούς αλγορίθμους που θα περιέχουν συναρτήσεις Απαιτούμενοι πόροι Χρονική διάρκεια: 2 ώρες Χώρος: εργαστήριο πληροφορικής
4 Εκπαιδευτικά εργαλεία: Αλγοριθμική ( http://www.ecedu.upatras.gr/algorithmics/ ) Εκπαιδευτικό παιχνίδι: kubbu ( http://www.kubbu.com/ ) Εφαρμογές web 2.0: Microsoft Office 365 Education ( https://products.office.com/en-us/academic/office-365-education-plan ) Υλικά: αρχείο PowerPoint για την παρουσίαση που θα κάνει ο εκπαιδευτικός και αρχείο Word για το φύλλο εργασίας Εποπτικά μέσα: projector Προαπαιτούμενες γνώσεις Βασικές γνώσεις ανάλυσης προβλημάτων, αλγορίθμων, τεχνικές σχεδίασης αλγορίθμων, προγραμματισμού, δομή επιλογής, επανάληψης, πίνακες και διαδικασίες. Οργάνωση τάξης Το μάθημα θα γίνει στο εργαστήριο πληροφορικής. Κάθε μαθητής χρησιμοποιεί έναν υπολογιστή. Διδασκαλία Φάση 1: Εισαγωγή Φάση 2: Διατύπωση προβλήματος και διάλογος Φάση 3: Υλοποίηση αλγορίθμου και επίλυση προβλήματος Φάση 4: Διατύπωση αποριών και συζήτηση Φάση 5: Φύλλο εργασίας Φάση 1 : Εισαγωγή Παρουσίαση
5 Ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει με το πρόγραμμα PowerPoint, στο πλαίσιο μιας εμπλουτισμένης εισήγησης, τις βασικές έννοιες του τμηματικού προγραμματισμού. Έπειτα, περιγράφει ένα απλό πρόβλημα, το αναλύει στα επιμέρους υποπροβλήματα, παρουσιάζει τον αλγόριθμο που επιλύει το πρόβλημα με συναρτήσεις δίνοντας έμφαση στη λογική του κώδικα αλλά και στον τρόπο σύνταξης των εντολών και το εκτελεί. Μετά, προβάλλει ένα μικρό εκπαιδευτικό video σχετικό με τις συναρτήσεις και την αναγκαιότητά τους. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι ο εκπαιδευτικός έχει ανεβάσει το παραπάνω εκπαιδευτικό υλικό στο Microsoft Office 365. Συγκεκριμένα, έχει ήδη δημιουργήσει ειδική τοποθεσία ομάδας για το συγκεκριμένο τμήμα στο SharePoint Online του Office 365 και εκεί σε μια βιβλιοθήκη εγγράφων έχει αναρτήσει το αρχείο PowerPoint.
6 Το σχετικό video το έχει αναρτήσει στην ειδική Σχολική πύλη βίντεο που παρέχεται μέσω του Office 365. Οι μαθητές του τμήματος ως χρήστες του Office 365 και μέλη της τοποθεσίας ομάδας, κάνουν sign in στο Office 365 με τα προσωπικά τους credentials (username-password) και αποκτούν άμεσα πρόσβαση στις παραπάνω τοποθεσίες. Στη συνέχεια, πραγματοποιείται μία συζήτηση σχετικά με το υλικό που προβλήθηκε και ταυτόχρονα ανακαλείται η προϋπάρχουσα γνώση των μαθητών προκειμένου να γίνει η σύνδεση με την νέα ενότητα που θα διδαχθεί. Η συζήτηση κατευθύνεται από τον εκπαιδευτικό. Φάση 2: Διατύπωση προβλήματος και διάλογος Συμμετοχή μαθητών Ο εκπαιδευτικός θέτει ένα δεύτερο απλό πρόβλημα στους μαθητές του. Στη συνέχεια, στο πλαίσιο μιας ομαδοσυνεργατικής διδακτικής προσέγγισης, τους χωρίζει σε ομάδες των δύο ατόμων και τους ζητάει να προτείνουν λύσεις. Οι μαθητές, με βάση το πρόβλημα που τέθηκε, προτείνουν λύσεις για την αντιμετώπιση του.
7 Φάση 3: Υλοποίηση αλγορίθμου και επίλυση προβλήματος Η υλοποίηση πραγματοποιείται από τον εκπαιδευτικό αλλά και τους μαθητές καθώς καλούνται να συμμετάσχουν στη διαδικασία επίλυσης. Η διαδικασία συνίσταται στα εξής βήματα: 1) Άνοιγμα Διερμηνευτή της Γλώσσας Αλγοριθμική 2) Σύνταξη κώδικα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παράδειγμα_1 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: R, Εμ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΓΡΑΨΕ 'Δώσε την ακτίνα' ΔΙΑΒΑΣΕ R ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ R > 0 Εμ <- Εμβαδό(R) ΓΡΑΨΕ 'To εμβαδό είναι:', Εμ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Εμβαδό(R): ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΘΕΡΕΣ Π = 3.14 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: R ΑΡΧΗ Εμβαδό <- Π* R^2 ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
8 3) Μεταγλώττιση και εκτέλεση αλγορίθμου
9 Ο εκπαιδευτικός ανεβάζει το αρχείο κώδικα του παραπάνω προβλήματος σε ειδική βιβλιοθήκη της τοποθεσίας ομάδας. Φάση 4: Διατύπωση αποριών και συζήτηση Ο εκπαιδευτικός λύνει τυχόν απορίες των μαθητών και ακολουθεί συζήτηση επί του θέματος. Φάση 5: Φύλλο εργασίας Όταν ολοκληρωθούν οι παραπάνω φάσεις, ο εκπαιδευτικός θα δώσει το φύλλο εργασίας στους μαθητές του. Οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες των δύο ατόμων για την επίλυση των ασκήσεων. Σε πρώτη φάση, η διόρθωση του φύλλου εργασίας κάθε ομάδας θα γίνει από κάποια άλλη ομάδα μαθητών. Θα εφαρμοστεί δηλαδή η μέθοδος της ετεροαξιολόγησης η οποία ανήκει στις ενεργητικές μεθόδους διδασκαλίας. Τέλος, ο εκπαιδευτικός θα κάνει την τελική διόρθωση των εργασιών και θα αξιολογήσει την κάθε ομάδα. Για την παραπάνω διαδικασία, στην τοποθεσία ομάδας του Office 365, ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί την ειδική λίστα Εργασιών και κάνει την ανάθεση του φύλλου εργασίας στους μαθητές. Στη φόρμα ανάθεσης επισυνάπτει το φύλλο εργασίας το οποίο είναι ένα αρχείο Word.
10 Οι μαθητές, έχοντας κάνει sign in στο Office 365, διαβάζουν το φύλλο εργασίας και ξεκινούν να συνεργάζονται και να υλοποιούν τα προγράμματα του φύλλου εργασίας στην Αλγοριθμική.
11 Ένας μαθητής από την κάθε ομάδα ανεβάζει τα αρχεία κώδικα στο OneDrive του Office 365 και τα διαμοιράζεται με τον συνεργάτη μαθητή του, τον εκπαιδευτικό και τα άτομα της ομάδας που θα τα διορθώσει. Παράλληλα όλοι οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν ασύγχρονα μεταξύ τους μέσω των fora και των blog που μπορεί να φτιάξει ο χρήστης στις τοποθεσίες ομάδων του Office 365 αλλά και μέσω email. Forum
12 Blog Email
13 Τέλος, δίνεται και η δυνατότητα σύγχρονης επικοινωνίας μεταξύ των χρηστών με τη χρήση του Skype για επιχειρήσεις (άμεσα μηνύματα, φωνητικές κλήσεις και βιντεοκλήσεις, κοινή χρήση οθόνης κ.λπ.) το οποίο επίσης παρέχεται μέσω του Office 365. Skype για επιχειρήσεις Φύλλο εργασίας 1) Ονοματεπώνυμο Μαθητή: 2) Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Τάξη Τμήμα:.. Ημερομηνία:.. 1. Να υλοποιήσετε συνάρτηση που θα δέχεται έναν μονοδιάστατο πίνακα 10 ακέραιων αριθμών και θα τον επιστρέφει ταξινομημένο κατά αύξουσα σειρά. 2. Να υλοποιήσετε συνάρτηση που θα δέχεται 2 ακέραιους αριθμούς και θα επιστρέφει τον μεγαλύτερο από αυτούς. 3. Να υλοποιήσετε συνάρτηση που θα δέχεται έναν πίνακα 20 ακέραιων αριθμών και θα επιστρέφει το μέσο όρο τους.
14 4. Να υλοποιήσετε αλγόριθμο που θα διαβάζει τη βάση και το ύψος ενός τριγώνου και θα υπολογίζει το εμβαδόν του. Χρησιμοποιήστε συνάρτηση. 5. Να απαντήσετε στη δραστηριότητα/quiz αυτοαξιολόγησης που έχει δημιουργηθεί με το πρόγραμμα kubbu. Εργαλεία web 2.0 Το Microsoft Office 365 Education ( https://products.office.com/enus/academic/office-365-education-plan ) αποτελεί ένα εργαλείο web 2.0 που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εκπαίδευση. Αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχει ειδική έκδοση που διατίθεται δωρεάν σε εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μερικά από τα features στο Office 365 που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό σενάριο είναι: Η αποθήκευση και η κοινή χρήση αρχείων: Με το OneDrive για επιχειρήσεις κάθε χρήστης έχει στη διάθεσή του προσωπικό χώρο αποθήκευσης στο cloud, στον οποίο μπορεί να συνδεθεί από οπουδήποτε. Γίνεται εύκολα κοινή χρήση εγγράφων με άλλους εντός και εκτός του εκπαιδευτικού οργανισμού και μπορεί να ελεγχθεί ποιος μπορεί να δει και να επεξεργαστεί κάθε αρχείο. Οι τοποθεσίες ομάδων: Δυνατότητα δημιουργίας τοποθεσιών ομάδων όπου διατηρούμε σχετικά έγγραφα, σημειώσεις, εργασίες και συνομιλίες οργανωμένα σε ένα σημείο. Η σχολική πύλη βίντεο: Διαχείριση βίντεο εντός του οργανισμού. Το Βίντεο Office 365 είναι ένας προορισμός για ολόκληρο το σχολείο, για αποστολή, κοινή χρήση και εντοπισμό βίντεο, καθώς και για την ομαλή αναπαραγωγή τους σε όλες τις συσκευές.
15 Βιβλιογραφία και διάφορες πηγές [1] ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ - ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ - Α. ΒΑΚΑΛΗ, Η. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, Ν. ΙΩΑΝΝIΔΗΣ, Χ. ΚΟΙΛΙΑΣ, Κ. ΜΑΛΑΜΑΣ, I. ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ, Π. ΠΟΛΙΤΗΣ - Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον - Βιβλίο Μαθητή - Γ' Γενικού Λυκείου (Τεχνολογικής Κατεύθυνσης) - ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΘΗΝΑ [2] Υπόδειγμα Σεναρίου - http://sxediash.wikispaces.com [3] Microsoft Office 365 Education - https://products.office.com/enus/academic/office-365-education-plan [4] kubbu - http://www.kubbu.com/ [5] Αλγοριθμική - http://www.ecedu.upatras.gr/algorithmics/