1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 Οικονομικές πληροφορίες για την πγδμ Το εξωτερικό εμπόριο της πγδμ το πρώτο δίμηνο του παρόντος έτους αυξήθηκε κατά 42,2% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του παρελθόντος έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της χώρας. Οι εξαγωγές της πγδμ το ίδιο διάστημα έφθασαν τα 584,9 εκατ. δολλάρια, αντιστοιχώντας στο 58,5% του συνόλου των εισαγωγών. Το εμπορικό έλλειμμα της χώρας έφθασε στα 414,8 εκατ. δολλάρια, αυξημένο κατά 73% σε σχέση με την ίδια περίοδο του παρελθόντος έτους (όταν το έλλειμμα ανερχόταν στα 239,6 εκατ. δολλλάρια). Οι εξαγωγές της πγδμ κατευθύνθηκαν κυρίως προς τις χώρες μέλη της ΕΕ (63,2%) και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (31,7%), ενώ οι εισαγωγές της προήλθαν κυρίως από την ΕΕ (44%) και από τις αναπτυσσόμενες χώρες (33,7%). Το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού εμπορίου της (53,4%) η πγδμ το διεξήγαγε με τη Σερβία, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. H αποστολή του ΔΝΤ στην πγδμ ζήτησε από την κυβέρνηση της χώρας να αναπτύξει δημοσιονομική πολιτική για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών, ενώ από την Κεντρική Τράπεζα ζήτησε, για τον ίδιο σκοπό, την από μέρους της χρήση νομισματικών μέσων. Ακόμη, συμβούλεψε την κυβέρνηση να φανεί συντηρητική ως προς τις δαπάνες, να μην υπάρξει περαιτέρω αύξηση των μισθών και των πιστώσεων, καθώς και να αποταμιευτούν τα επιπλέον ποσά που προέκυψαν από τη συλλογή των φόρων. Επίσης, προειδοποίησε την κυβέρνηση για τον κίνδυνο από το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα της χώρας ως αποτέλεσμα των αυξημένων εισαγωγών ενέργειας και εκτίμησε ότι η τιμή που πληρώνουν τα νοικοκυριά για την τελευταία, θα πρέπει σταδιακά να αυξηθεί. Ο Υπουργός Οικονομίας της πγδμ κ. Slaveski ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση της χώρας προβλέπει για το τρέχον έτος ως μέγιστο ύψος του πληθωρισμού το 5%. Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του ο αμερικανός καθηγητής Joseph Breida, σύμβουλος του Υπουργού Οικονομίας της πγδμ κ. Slaveski, η λήψη αυξημένων μέτρων για τον έλεγχο του πληθωρισμού θα είχε ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Πτώση στις τιμές των διαμερισμάτων στην πγδμ και σταθεροποίηση της κτηματαγοράς περιμένουν οι κτηματομεσίτες της χώρας, έπειτα από τα αποτελέσματα της συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Όπως εξηγούν οι ίδιοι, οι τιμές των διαμερισμάτων είχαν αυξηθεί κατά 14% μέσα σε ένα έτος (γεγονός που τοποθέτησε την πγδμ στις 10 πρώτες χώρες παγκοσμίως ως προς την αύξηση των τιμών στις κατοικίες), σε μεγάλο βαθμό εξ αιτίας της προσδοκίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ η διάθεση διαμερισμάτων κατά τους τελευταίους μήνες είχε περιορισθεί σε αναμονή των σχετικών εξελίξεων. Πάντως, οι κτηματομεσίτες υποστηρίζουν ότι είναι ακόμη νωρίς για έγκυρες εκτιμήσεις και ότι δεν αποκλείεται οι πωλήσεις διαμερισμάτων και οικοπέδων να ανακτήσουν τον πρότερο ρυθμό τους. Εν τω μεταξύ, τα παλαιά διαμερίσματα στη χώρα ακριβαίνουν, καθώς υπάρχουν προβλήματα ως προς τη νομιμότητα πολλών από τα νέα κτίρια που κατασκευάζονται. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (EBRD) σχεδιάζει να συνδράμει οικονομικά στο σχέδιο για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού AMBO που θα συνδέει το λιμάνι Burgas της Βουλγαρίας με την αλβανική ακτή της Αδριατικής μέσω της πγδμ.
3 Σταθεροποίηση παρατηρείται στο χρηματιστήριο των Σκοπίων έπειτα από τη δραματική πτώση του δείκτη των τιμών των μετοχών που σημειώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ο κύκλος εργασίας του χρηματιστηρίου σημείωσε πτώση κατά 65,69% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του περασμένου έτους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, η πτώση αυτή οφείλεται στην πολιτική κατάσταση στη χώρα, στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου και στη μη λήψη πρόσκλησης για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η Διεύθυνση Τελωνείων της χώρας αποφάσισε να κλείσει τον τελωνειακό σταθμό στη Strumica και να τον εγκαταστήσει στο Novo Selo. Οικονομικές σχέσεις της πγδμ με άλλες χώρες Η πγδμ και το Κουβέιτ υπέγραψαν συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων. Δραστηριότητα εγχώριων εταιριών της πγδμ H εταιρία «Titoni», η οποία σχεδιάζει να κατασκευάσει ξενοδοχειακό συγκρότημα που θα περιλαμβάνει επιχειρηματικό εμπορικό κέντρο και casino στην περιοχή της Γευγελής, πρόκειται, μαζί με το κέντρο τοπικής ανάπτυξης και τη νομαρχία της τελευταίας, να διοργανώσει σεμινάρια επιχειρηματικής εκπαίδευσης, όπου θα περιλαμβάνεται και η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Στο πλαίσιο των τριών νέων συνολικά ξενοδοχειακών επενδύσεων που πρόκειται να γίνουν στην περιοχή, έχει ανακοινωθεί απασχόληση άνω των 1.500 ατόμων, αριθμός που αποτελεί το 50% του ανέργου πληθυσμού της Γευγελής. H εταιρία παραγωγής σιδηροδρομικών οχημάτων Kolska στο Veles διατίθεται προς πώληση με τιμή εκκίνησης τα 473.000 ευρώ. Στον μελλοντικό ιδιοκτήτη της πρόκειται να κληροδοτηθούν χρέος ύψους 1,7 εκατ. ευρώ και 234 εργαζόμενοι. Η εταιρία τηλεφωνίας της πγδμ ΜΤ δεν πρόκειται να μειώσει τις τιμές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, ακόμη και σε συνθήκες έντονου ανταγωνισμού, καθώς, όπως υποστηρίζει ο γενικός διευθυντής της, οι τιμές αυτές της χώρας είναι οι χαμηλότερες σε σύγκριση με τα γειτονικά κράτη. Ωστόσο, σύμφωνα με σχετικές έρευνες που διεξήχθησαν στο πλαίσιο της ΕΕ, οι τιμές για την εγγραφή συνδρομής για τη σταθερή τηλεφωνία στην πγδμ είναι από τις υψηλότερες στην ευρύτερη περιοχή, ενώ και η αναλογία ανάμεσα στις τιμές τηλεφωνικών υπηρεσιών και στο ΑΕΠ της χώρας (8%) καθιστά τις τελευταίες τις υψηλότερες στην περιοχή. Από την άλλη πλευρά, αύξηση παρατηρείται στους πελάτες της κινητής τηλεφωνίας, καθώς το 78% του πληθυσμού χρησιμοποιεί κινητά. H εταιρία τηλεφωνίας Telecom πρότεινε την εθελούσια έξοδο 500 εργαζομένων της. Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι αρχές του αεροδρομίου των Σκοπίων βρίσκονται σε επαφή με την τουρκική εταιρεία μεταφορών εμπορευμάτων «Orex», η οποία πραγματοποιεί μεταφορές από τη Μέση Ανατολή στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων. Ο Διευθυντής της δημόσιας επιχείρησης υπηρεσιών αεροδρομίου κ. Krstevski, ανάφερε ότι η Orex είναι μια εταιρεία με υψηλές αποδόσεις που ενδιαφέρεται να μετατρέψει το αεροδρόμιο των Σκοπίων σε περιφερειακό κέντρο. Σύμφωνα με τον ίδιο, στελέχη της Orex δήλωσαν ότι σκοπεύουν να μεταφέρουν αγαθά με δύο αεροσκάφη τύπου Τζάμπο και ότι η δραστηριοποίηση της εταιρείας στη χώρα πρόκειται να αυξήσει εντυπωσιακά τον όγκο των διακινούμενων φορτίων από το αεροδρόμιο των Σκοπίων. Όπως αναφέρουν τα σχετικά δημοσιεύματα, αντίστοιχη προσπάθεια της βουλγαρικής μεταφορικής εταιρείας Vega τον περασμένο χρόνο απέτυχε, σημειώνουν, ωστόσο, ότι το αεροδρόμιο των Σκοπίων διαθέτει εξαιρετικές δυνατότητες να μεταβληθεί σε περιφερειακό κέντρο
4 μεταφορών εμπορευμάτων καλύπτοντας το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, την Αλβανία και τη Βόρειο Ελλάδα. Η τουρκική κατασκευαστική και επενδυτική εταιρεία Gintas σχεδιάζει να κατασκευάσει εμπορικό κέντρο πολλαπλών χρήσεων στα Σκόπια. Όπως αναφέρεται στον τοπικό τύπο, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων ενός αντίστοιχου κέντρου στην Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου, οι ιδιοκτήτες της Gintas ανέφεραν ότι έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τις αρχές των Σκοπίων τις οποίες και ενημέρωσαν για τα σχέδιά τους να κατασκευάσουν εμπορικό κέντρο έκτασης πέντε σταδίων που θα περιλαμβάνει και γραφεία 60.000 τ.μ. Η «Media Investment», η οποία αποτελεί κοινοπραξία εταιριών της πγδμ και της Βουλγαρίας, πρόκειται να κατασκευάσει επιχειρηματικό κέντρο στα Σκόπια εκτάσεως 10.000 τ.μ. Η συγκεκριμένη επένδυση εκτιμάται στα 10 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί κατά 50% από την εν λόγω κοινοπραξία και κατά το υπόλοιπο μέρος μέσω πιστωτικoύ ορίου που προσφέρει η τράπεζα NLB Tutunska Banka. Ο αυστριακός ασφαλιστικός όμιλος Unica απέκτησε το 46,5% των μετοχών της Sigal Holding, στην οποία ανήκει και η Sigal της πγδμ. Όπως δήλωσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Unica, η πγδμ αποτελεί μία αγορά με μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης στον τομέα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, ενώ η εταιρία του, εκτός των ασφαλειών αυτοκινήτων, ζωής και ιδιοκτησίας πρόκειται να προσφέρει και ένα πακέτο ασφάλισης υγείας. Η ασφαλιστική εταιρία Croatia Insurance σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να εξαγοράσει εταιρία της πγδμ, χωρίς να καθιστά ακόμη γνωστό το όνομά της. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για την εταιρία «QB Macedonia» ή την εταιρία «Sava Tabak». Σλοβενικές και Βουλγαρικές εταιρίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στα συνταξιοδοτικά ταμεία προαιρετικής επικουρικής ασφάλισης στην πγδμ. Οι εταιρίες που θα συμμετέχουν σ αυτά, θα πρέπει να διαθέτουν ιδρυτικό κεφάλαιο τουλάχιστον 500.000 ευρώ. H κροατική εταιρία Ingra απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο της κατασκευαστικής εταιρίας Mavrovo. Δύο νέα πρατήρια καυσίμων άνοιξε η εταιρία Lukoil στις πόλεις Σκόπια και Stip. Η κυβέρνηση αποφάσισε να αποσύρει τη μήνυσή της εναντίον της Makpetrol σε σχέση με τα κέρδη της τελευταίας από τον αγωγό φυσικού αερίου. Ειδήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, όλα τα ταξιδιωτικά πρακτορεία της Strumica ακύρωσαν τις κρατήσεις που είχαν κάνει στην Ελλάδα για τις διακοπές του Πάσχα και της Πρωτομαγιάς. Επίσης, περισσότεροι από το 90% των Ελλήνων που είχαν κάνει κρατήσεις σε ξενοδοχεία της Αχρίδας για τις διακοπές του Πάσχα, ακύρωσαν τις τελευταίες. Όπως αναφέρουν τα ίδια δημοσιεύματα, το περασμένο Πάσχα περίπου 2.000 Έλληνες τουρίστες επισκέφθηκαν την Αχρίδα.
5 Κέρδη ύψους 18,3 εκατ. ευρώ για το 2007 ανακοίνωσε στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της η Stopanska Banka. Το ποσό αυτό έχει υπολογισθεί βάσει των λογιστικών προτύπων της πγδμ, ενώ, βάσει των διεθνών λογιστικών προτύπων, ανέρχεται στα 19,6 εκατ. ευρώ. Στα τέλη του 2007 περίπου 1 εκατ. κάτοικοι της πγδμ διέθεταν ανοιχτούς τραπεζικούς λογαριασμούς στην εν λόγω τράπεζα, γεγονός που σημαίνει ότι η Stopanska Banka εξυπηρέτησε περισσότερο από τον μισό πληθυσμό της χώρας. Οι υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών της πγδμ υπέγραψαν, έπειτα από μήνες διαπραγματεύσεων με την ΟΚΤΑ, τροποποίηση στο Παράρτημα της Συμφωνίας με την τελευταία για τη διαμόρφωση των τιμών δύο πετρελαϊκών παραγώγων. Οι νέες τιμές θα ισχύσουν έως την εισαγωγή της νέας μεθόδου καθορισμού των τιμών των πετρελαϊκών παραγώγων. Επίσης, αναμένεται ότι η Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας της χώρας πρόκειται σύντομα να καθορίσει τη λιανική τιμή του νέου καυσίμου D-E-IV, οπότε αυτό το υψηλής ποιότητας καύσιμο diesel θα αρχίσει επισήμως να διατίθεται στην αγορά λιανικής της πγδμ. Οι εταιρίες που αποτελούν μεγάλους καταναλωτές ενέργειας στην πγδμ κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι η προσφορά της προς αυτές για αγορά νυχτερινής ενέργειας έγινε αφ ότου είχαν ήδη υπογράψει συμβόλαια για εισαγωγή ενέργειας από την ελεύθερη αγορά, με αποτέλεσμα, όπως υποστηρίζουν, να ευνοηθεί μόνον η εταιρία Silmak. Μάλιστα ο κ. Νικολόπουλος, Γενικός Διευθυντής της ελληνικών συμφερόντων εταιρίας Usje Cementarnica (ΤΙΤΑΝ), δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η στάση της κυβέρνησης εισάγει διακρίσεις, καθώς σε μία εταιρία προσφέρονται διαφορετικές δυνατότητες από ό,τι σε όλους τους άλλους μεγάλους καταναλωτές ενέργειας. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης υποστηρίζει ότι σε όλες τις εταιρίες προσφέρθηκε η δυνατότητα για αγορά νυχτερινής ενέργειας. Διεθνείς διαγωνισμοί Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών της πγδμ προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για την εκχώρηση των αεροδρομίων των Σκοπίων και της Αχρίδος και την κατασκευή εμπορευματικού αεροδρομίου στο Stip. Είχε προηγηθεί πρόσκληση του εν λόγω υπουργείου για εκδήλωση ενδιαφέροντος από μέρους των εταιριών. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, περισσότερες από 20 εταιρίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής στον εν λόγω διαγωνισμό, καθώς εκτιμούν ότι η όλη επιχείρηση είναι επικερδής, παρά την υποχρέωση του νικητή να προβεί σε ορισμένες επενδύσεις. Η κρατική εταιρία διανομής ενέργειας της πγδμ ELEM ακύρωσε τον διεθνή διαγωνισμό που είχε προκηρύξει σχετικά με την εισαγωγή άνθρακα για τη λειτουργία δύο θερμοηλεκτρικών σταθμών της χώρας, διότι θεώρησε τις υποβληθείσες προσφορές πολύ ακριβές για τις οικονομικές της δυνατότητες.