Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταθέτουν τις παρατηρήσεις τους για το νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ, που ψηφίζεται σήμερα, και δίνουν παράλληλα στη δημοσιότητα τις δικές τους θέσεις. Το νομοσχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)έφθασε επιτέλους στην Ολομέλεια της Βουλής, ύστερα από μια παράλογα αργή περίοδο 13 μηνών προετοιμασίας για ένα τόσο σημαντικό και επιτακτικό ζήτημα:. Με την τελική του μορφή, το Ν/Σ είναι σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με εκείνο που είχε δοθεί για διαβούλευση τον Ιανουάριο. Προβλέπονται αρκετές επιταχύνσεις στην δαιδαλώδη διαδικασία για την απόκτηση άδειας εγκατάστασης έργου ΑΠΕ και εξασφαλίζεται βιώσιμη τιμή για την ενέργεια από φωτοβολταϊκά συστήματα. Θα θέλαμε βέβαια να βλέπαμε το υπό ψήφιση Ν/Σ - Να στήριζε πιο ενεργά τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ σε μικρή κλίμακα, όπως με φοροελαφρύνσεις προς τα νοικοκυριά που αγοράζουν σχετικό εξοπλισμό για ανεμογεννήτριες ή φωτοολταϊκά σε οικιακή κλίμακα. - Να εξασφάλζε την πραγματοποίηση εκστρατείας ενημέρωσης κοινού και φορέων. Η αύξηση του ανταποδοτικού τέλους προς τον οικείο ΟΤΑ σε 2,5-3% του τζίρου φαίνεται θετική εξέλιξη αλλά η εμπειρία δείχνει πως πέρα από την ενίσχυση των ταμείων του Δήμου χρειάζονται και άλλες παρεμβάσεις για την εξασφάλιση της αποδοχής έργων ΑΠΕ από τον τοπικό πληθυσμό. Μια τέτοια ρύθμιση θα μπορούσε να είναι η παροχή έκπτωσης στο χαμηλότερο κλιμάκιο χρεώσεων της ΔΕΗ (μέχρι 800 κιλοβατώρες/τετράμηνο), για τους δήμους ή τα δημοτικά διαμερίσματα όπου η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ υπερβαίνει το 25% της τοπικής κατανάλωσης. Χάθηκε επίσης η ευκαιρία για ανάπτυξη των τεχνολογιών ηλιακής ενέργειας πέραν των φωτοβολταϊκών. Με τις χαμηλότερες τιμές αγοράς οι τεχνολογίες αυτές πρακτικά καταδικάζονται, τη στιγμή που η Ελλάδα θα μπορούσε με κρατική στήριξη να αναδειχθεί πρωτοπόρος στην ανάπτυξή τους, με εξαγωγική προοπτική στις χώρες της Μ. Ανατολής 1 / 6
και Β. Αφρικής. Εντύπωση προκαλεί η αύξηση του ορίου για το χαρακτηρισμό ενός υδροηλεκτρικού έργου ως έργου ΑΠΕ από τα 10 στα 20MW, αντίθετα με τις τάσεις που επικρατούν διεθνώς. Τέλος μόνο χαμόγελα μπορεί να δημιουργεί η διατύπωση στο τέλος του κειμένου πως "Η συμμετοχή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, καθορίζεται σε ποσοστό 20,1%, μέχρι το 2010" λες και για την επίτευξη τέτοιων στόχων αρκούν οι διοικητικού χαρακτήρα διακηρύξεις... Παράλληλα σημειώνουμε όμως ότι τα εν γένει δείγματα γραφής για τον τομέα του ηλεκτρισμού δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά: - Με την ανακοίνωση για τα αποτελέσματα Α τριμήνου 06 αποδεικνύεται πως τα δικαιώματα εκπομπής που δόθηκαν στη ΔΕΗ (ίσως την πιο βρώμικη εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη) για το 2006 ήταν περισσότερα από όσα η ίδια χρειάζεται - Απουσιάζει η παραμικρή διαβούλευση για την μεθοδολογία και το ύψος κατανομής δικαιωμάτων εκπομπών για την περίοδο 2008-2012, 4 μόλις εβδομάδες πριν κατατεθεί στην Κομισιόν το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής - Πληθαίνουν οι ενδείξεις για κατασκευή νέων λιγνιτικών σταθμών - Για πολλοστή χρονιά επιτρέπεται στην ΔΕΗ (χωρίς επιβάρυνση ή επιχειρηματικό ρίσκο) να τροφοδοτεί τα νησιά με την χειρότερη περιβαλλοντικά και οικονομικά λύση (ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη με καύσιμο πετρέλαιο) Οι Οικολόγοι Πράσινοι πιστεύουμε πως η πραγματική ανάπτυξη των ΑΠΕ (μαζί με την αξιοποίηση των μεγάλων περιθωρίων για εξοικονόμηση ενέργειας) είναι απαραίτητο εργαλείο προκειμένου να μειωθεί η τεράστια επιβάρυνση στο περιβάλλον από το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Σε μια τέτοια κατεύθυνση, χρειάζονται προφανώς πολύ περισσότερα από ένα ικανοποιητικό Ν/Σ για τις ΑΠΕ. Θεωρούμε ότι ο σχετικός διάλογος χρειάζεται να συνεχιστεί και μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, καταθέτουμε τις συνολικότερες προτάσεις μας για την ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας στη χώρα μας. 2 / 6
Η γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας στη χώρα μας αποτελεί βασικό στοίχημα και απαραίτητο εργαλείο για τη στροφή προς την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Η συμβολή στη μάχη για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής, η ανακούφιση των περιοχών που πλήττονται από τις επιπτώσεις των σημερινών μονάδων της Δ.Ε.Η., αλλά και η αποκατάσταση της περιφερειακής ισορροπίας απαιτούν ταχεία προώθηση της ήπιας και ανανεώσιμης ενέργειας με παράλληλη απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, σε συνδυασμό πάντα με πολιτικές για εξοικονόμηση ενέργειας και περιορισμό της κατανάλωσης. Ο ενδεικτικός στόχος της ευρωπαϊκής ένωσης για κάλυψη από Α.Π.Ε. του 20% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού μέχρι το 2010, βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα από τη διαχρονική έλλειψη πολιτικής βούλησης των κυβερνήσεων. Χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, η ανανεώσιμη ενέργεια καλύπτει σήμερα μόλις 2% της κατανάλωσης. Στηρίζουμε την πρόταση του Ευρωπαίκού Κοινοβουλίου για δεσμευτικό στόχο συνεισφοράς των ΑΠΕ κατά 33 % στην κατανάλωση ηλεκτρισμού μέχρι το 2020. Σχεδιασμός και γενικότερο πλαίσιο - Ολοκληρωμένος χωροταξικός σχεδιασμός, με χαρτογράφηση του αιολικού δυναμικού της χώρας και διαβάθμιση των προστατευόμενων περιοχών (ιδιαίτερα των δασικών) ανάλογα με τη δυνατότητά τους να υποδεχθούν έργα ανανεώσιμης ενέργειας. - Ο σχεδιασμός συνοδεύεται από προσδιορισμός της φέρουσας ικανότητας κάθε τοποθεσίας και ολοκληρώνεται με σεβασμό στη συνταγματική προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων όπως ισχύει σήμερα.. 3 / 6
- Στο σχεδιασμό συνυπολογίζονται όλες οι παράμετροι: αισθητικές (τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους), περιβαλλοντικές (φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής, τυχόν ευαίσθητα οικοσυστήματα, μεταναστεύσεις ορνιθοπανίδας) αλλά και ενεργειακές (όπου 50% μείωση στην ταχύτητα του ανέμου σημαίνει 87,5% λιγότερη ενέργεια). - Ο χωροταξικός σχεδιασμός περιλαμβάνει και μελέτες για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τη διάνοιξη των απαραίτητων οδικών προσπελάσεων, αλλά και για περιορισμό της χρήσης τους στο απολύτως απαραίτητο. Περιλαμβάνει επίσης την εξασφάλιση όλων των υπόλοιπων αδειών και εγγυήσεων για τη λειτουργία της μονάδας. - Καθορισμός συγκεκριμένων στόχων για τη διείσδυση κάθε πηγής ανανεώσιμης ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και ανά περιφέρεια. - Επεκτάσεις δικτύων στις περιοχές με σημαντικό αιολικό δυναμικό, ώστε να μπορεί να απορροφηθεί η επιπλέον παραγωγή. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην υποβρύχια διασύνδεση των νησιών των Κυκλάδων, που οφείλει να είναι εξ ολοκλήρου υπόγεια και να μη θίγει καθόλου το τοπίο. - Απλοποίηση των διαδικασιών για τις άδειες των αιολικών και ηλιακών πάρκων, με ενσωμάτωση όλων των σημερινών διοικητικών διατυπώσεων, απαιτήσεων και αδειών στο συνολικό χωροταξικό σχεδιασμό κάθε περιοχής.. - Διατήρηση του σημερινού καθεστώτος της ελάχιστης εγγυημένης τιμής για τις ΑΠΕ, με δυνατότητα αποκλίσεων προς τα πάνω σε περιπτώσεις που το επιβάλλει η ζήτηση. - Γενναία επιδότηση στην τιμή της ηλιακής κιλοβατώρας, όπως ισχύει ήδη σε άλλες χώρες, ώστε να γίνει οικονομικά ανταγωνιστική - Ανταποδοτικά κίνητρα για τους κατοίκους των περιοχών που φιλοξενούν επενδύσεις ανανεώσιμης ενέργειας, με ευνοϊκότερη τιμή στo χαμηλότερο κλιμάκιο χρεώσεων της ΔΕΗ, εφόσον η παραγωγή από ΑΠΕ καλύπτει τουλάχιστον 25% της τοπικής κατανάλωσης. - Κατάργηση όλων των εμφανών και αφανών επιδοτήσεων προς τα ορυκτά καύσιμα, και ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού τους κόστους στην τιμή τους. Αξιοποίηση των μηχανισμών που παρέχει το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών (Ε.Σ.Κ.Δ.Ε) για το σταδιακό περιορισμό των λιγνιτικών μονάδων. - Ενεργή διαχείριση ζήτησης για την ηλεκτρική ενέργεια με στόχο την ορθολογική της αξιοποίηση και την εξοικονόμηση. Επενδύσεις σε ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα, μόνο όταν αποσύρεται αντίστοιχη δυναμικότητα θερμικών σταθμών της ΔΕΗ. - Ενημερωτικά προγράμματα για το κοινό και τους εμπλεκόμενους φορείς, για τα χαρακτηριστικά, τη λειτουργία αλλά και τη σημασία των ΑΠΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Επενδύσεις μεγάλης κλίμακας 4 / 6
- Άμεση προώθηση της αξιοποίησης του γεωθερμικού δυναμικού νησιών όπως η Μήλος, η Νίσυρος ή η Λέσβος, με εγγυήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.και την ορθολογική λειτουργία των εγκαταστάσεων. - Διερεύνηση της δυνατότητας για πλωτά αιολικά πάρκα και για εκμετάλλευση της ενέργειας από τα κύματα. - Περαιτέρω ενίσχυση των υβριδικών συστημάτων στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, με παράλληλη αποσαφήνιση του σχετικού καθεστώτος. -.Πρωτοβουλίες για ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών. Κοινωνική παραγωγή - Θεσμοθέτηση της δυνατότητας για έργα ΑΠΕ από «εταιρίες λαίκής βάσης» με κεφάλαια μικροεπενδυτών σύμφωνα με το πρότυπο της Δανίας, της Γερμανίας και άλλων χωρών. - Διευκολύνσεις και κίνητρα για δημιουργία δημοτικών επιχειρήσεων ηλεκτροπαραγωγής, με εκμετάλλευση του τοπικού αιολικού και ηλιακού δυναμικού. Αποκεντρωμένη παραγωγή και κατανάλωση - Δυνατότητα κάθε καταναλωτή να επιλέγει ο ίδιος την πηγή ενέργειας που επιθυμεί να καλύπτει τις ανάγκες του, όπως ήδη επιβάλλουν οι οδηγίες της Ε.Ε. Χρηματοδότηση της διαφοράς οικονομικού κόστους με μηδενισμό του συντελεστή ΦΠΑ για κατανάλωση από ΑΠΕ και με χαμηλή εισφορά όσων καταναλωτών τις επιλέγουν. - Κίνητρα για εγκατάσταση μικρών μονάδων ΑΠΕ στον οικιακό και εμπορικό τομέα, στα πλαίσια εθνικών προγραμμάτων με συγκεκριμένους στόχους (όπως οι 1.000.000 «ηλιακές στέγες» στη Γερμανία). Προοπτική οφείλει να είναι η αποκεντρωμένη διάσπαρτη παραγωγή και η σχετική ενεργειακή αυτάρκεια των κτιρίων. - Υποχρεωτικά ηλιοθερμικά συστήματα σε όλα τα νέα κτίρια, κατά το πρότυπο της Βαρκελώνης. Τακτοποίηση των γραφειοκρατικών προβλημάτων που σήμερα εμποδίζουν τη χρήση τους για θέρμανση και κλιματισμό. - Παροχή κινήτρων για ευρεία αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας στη θέρμανση και την ψύξη κτιρίων. - Πιλοτικά προγράμματα σε σχολεία, δημόσια κτίρια και δημοτικές εγκαταστάσεις με φωτοβολταϊκά, συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και πράσινες στέγες. - Στήριξη των Δήμων για ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου από τη ζύμωση των οργανικών απορριμμάτων, μέχρι να προχωρήσει η πλήρης κομποστοποίησή τους. 5 / 6
- Στήριξη των αγροτικών συνεταιρισμών για την ενεργειακή αξιοποίηση των γεωργικών και κτηνοτροφικών υπολειμμάτων, αλλά και για καλλιέργειες παραγωγής φυτικών καυσίμων (βιοκαυσίμων) με διαδικασίες που σέβονται το περιβάλλον 6 / 6