FAQ (ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ) Τι είναι το ΣΕΜ; Το «Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών» (ΣΕΜ) είναι ένα συμβουλευτικό όργανο προς το Δήμο και το Δημοτικό Συμβούλιο, σε επίπεδο δήμου για την ενίσχυση της ένταξη των μεταναστών στην τοπική κοινωνία βάσει του Άρθρου 78 του Νόμου Ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης». Παραδείγματα λειτουργίας αντίστοιχων οργάνων καταγράφονται σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κάποια έχουν ήδη μακρά παράδοση λειτουργίας, όπως αυτό που λειτουργεί στο δήμο της Βαρκελώνης. Πως συγκροτείται το ΣΕΜ; Για τη συγκρότηση του ΣΕΜ απαιτείται η κύρωση σχετικού Κανονισμού Λειτουργίας από το Δημοτικό Συμβούλιο. Στη συνέχεια, το Δημοτικό Συμβούλιο ορίζει τα μέλη του εκ των δημοτικών συμβούλων και εκ των εκπρόσωπων των φορέων/ κοινοτήτων των μεταναστών, καθώς επίσης και εκ των εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων, οι οποίοι αναπτύσσουν δράση σχετική με τα προβλήματα των μεταναστών. Οι μετανάστες που επιλέγονται ως μέλη του ΣΕΜ πρέπει να διαθέτουν τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία έγγραφα διαμονής στη χώρα. Η απόφαση ορισμού των μελών του ΣΕΜ λαμβάνεται με φανερή ψηφοφορία και με την πλειοψηφία των παρόντων μελών του δημοτικού συμβουλίου. Σε περίπτωση όπου η σχετική πρόταση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου δεν λάβει την απαιτούμενη πλειοψηφία, τότε το θέμα επανέρχεται στην αμέσως επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου. Στο ΣΕΜ ορίζονται υποχρεωτικά ως μέλη οι αλλοδαποί που έχουν τυχόν εκλεγεί δημοτικοί σύμβουλοι. Εάν ορίζονται και άλλοι δημοτικοί σύμβουλοι, τότε ο ορισμός τους γίνεται από το δημοτικό συμβούλιο με την ίδια απόφαση. Ποια είναι η δομή του ΣΕΜ; Με την απόφαση ορισμού του ΣΕΜ ορίζεται και ένας από τους δημοτικούς συμβούλους που είναι μέλος του ΣΕΜ ως Πρόεδρος. Με την ίδια διαδικασία ορίζεται και ο αντιπρόεδρος του ΣΕΜ. ΣΕΛ. 1
Πως επιλέγονται τα μέλη του Δημοτικού Συμβούλιου ως μέλη του ΣΕΜ ; Οι δημοτικοί σύμβουλοι που είναι μέλη του συμβουλίου ένταξης μεταναστών δεν μπορούν να αποτελούν την πλειοψηφία του, αλλά δεν μπορούν και να είναι λιγότεροι από το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού των μελών του, με το κλάσμα να υπολογίζεται στον αμέσως μεγαλύτερο αριθμό, όταν δεν προκύπτει ακέραιος αριθμός στο ένα τρίτο. Όταν οι δημοτικοί σύμβουλοι που είναι μέλη είναι τρεις ή περισσότεροι, τότε συμμετέχουν και δημοτικοί σύμβουλοι που προέρχονται από την μειοψηφία ως εξής: Στους τρεις έως τέσσερις ο ένας, στους πέντε έως επτά οι δύο. Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας γίνεται με ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 74 του Ν. 3852/2010, αλλά η ψηφοφορία είναι φανερή. Πως επιλέγονται τα αλλοδαπά μέλη των ΣΕΜ, σε Δήμους που λειτουργούν οργανώσεις μεταναστών; Στην περίπτωση όπου υφίστανται φορείς/ σύλλογοι/ ενώσεις/ κοινότητες αλλοδαπών, η έδρα των οποίων ή παραρτήματα αυτής βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων του δήμου, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, αποστέλλει γραπτή δημόσια πρόσκληση στους αντίστοιχους φορείς / συλλόγους / ενώσεις / κοινότητες αλλοδαπών να υποδείξουν τους εκπροσώπους τους και τους αναπληρωτές τους στο ΣΕΜ. Ομοίως, γραπτή δημόσια πρόσκληση αποστέλλει ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου και σε κοινωνικούς φορείς, οι οποίοι αναπτύσσουν δράση σχετική με τα προβλήματα των μεταναστών εντός του δήμο. Ο ορισμός των εκπροσώπων γίνεται από τους φορείς εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος δύο (2) εβδομάδων και πάντως πριν τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον ορισμό των μελών του ΣΕΜ, μετά από εσωτερικές διαδικασίες διαβούλευσης. Κατόπιν ολοκλήρωσης των διαδικασιών διαβούλευσης κοινοποιείται η πρόταση των φορέων στο δήμο, ώστε να καθοριστεί συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον ορισμό των μελών του ΣΕΜ. Τόσο οι προσκλήσεις, όσο και οι προτάσεις των εκπροσώπων των φορέων, δημοσιεύονται στον διαδικτυακό τόπο του δήμου με μέριμνα και ευθύνη του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Σε περίπτωση μη ορισμού εκπροσώπων από τους φορείς, οι εκπρόσωποι επιλέγονται από το δημοτικό συμβούλιο κατά τη συνεδρίαση ορισμού των μελών του ΣΕΜ, μετά από σχετική πρόταση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. ΣΕΛ. 2
Πως επιλέγονται τα αλλοδαπά μέλη των ΣΕΜ, σε Δήμους που δεν λειτουργούν οργανώσεις μεταναστών; Σε περίπτωση που δεν υφίσταται έδρα ή παράρτημα φορέων/ συλλόγων/ ενώσεων/ κοινοτήτων αλλοδαπών, εντός των διοικητικών ορίων του δήμου, Ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου απευθύνει γραπτή δημόσια πρόσκληση στη κοινότητα των μεταναστών που κατοικούν στο δήμο, να προσέλθουν οι μετανάστες κάτοικοι του Δήμου σε συγκεκριμένη ημερομηνία στο δήμο για την εκλογή εκπροσώπων τους στο ΣΕΜ. Τουλάχιστον δύο (2) εβδομάδες πριν την πραγματοποίηση της εκλογής υποβάλλονται υποψηφιότητες από τους αλλοδαπούς που έχουν δικαίωμα συμμετοχής-εκλογής. Ο δήμος εκτυπώνει ενιαίο ψηφοδέλτιο με τα ονόματα όλων των υποψηφίων σε ελληνικούς και λατινικούς χαρακτήρες. Η εκλογή πραγματοποιείται ημέρα Κυριακή στο δημοτικό κατάστημα ή κατά περίπτωση και σε άλλους χώρους που ορίζονται με την πρόσκληση. Στην εξαιρετική περίπτωση μη υποβολής υποψηφιοτήτων, οι εκπρόσωποι των μεταναστών στο ΣΕΜ ορίζονται από το δημοτικό συμβούλιο κατά τη συνεδρίαση ορισμού των μελών του ΣΕΜ, μετά από σχετική πρόταση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Προβλέπονται εναλλακτικοί τρόποι επιλογής των μελών του; Ναι, η επιλογή των εκπροσώπων των μεταναστών προσδιορίζεται από τον Κανονισμό Σύστασης και Λειτουργίας του ΣΕΜ, ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες. Η μεθοδολογία επιλογής των εκπροσώπων των μεταναστών, περιλαμβάνει 4 τύπους, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση προσαρμόζονται στα δεδομένα του Δήμου, με βάση το πληθυσμιακό του μέγεθος, το βαθμό ανάπτυξης της κοινωνίας των πολιτών και εκπροσώπησης των επιμέρους ομάδων μεταναστών. Επιπλέον της Διαβούλευσης των οργανώσεων των μεταναστών και της άμεσης εκλογής των εκπροσώπων τους, προβλέπονται η Μεικτή Διαδικασία και ο Ορισμός των μελών του ΣΕΜ, με αυξημένη πλειοψηφία του Δ.Σ. Ποιοι μετανάστες έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις διαδικασίες συγκρότησης των ΣΕΜ; Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι οι μετανάστες που συγκεντρώνουν τις προβλεπόμενες και για τους Έλληνες εκλογείς προϋποθέσεις (πλην της ελληνικής ιθαγένειας), κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στο δήμο. ΣΕΛ. 3
Ποιος προεδρεύει στο ΣΕΜ; Στο ΣΕΜ προεδρεύει Δημοτικός Σύμβουλος, που έχει οριστεί με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη σύσταση του. Πότε συνεδριάζει το ΣΕΜ; Το ΣΕΜ συνεδριάζει, ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του, η οποία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του δήμου και επιδίδεται ή γνωστοποιείται πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από την συνεδρίαση. Στην πρόσκληση αναφέρονται ο τόπος, ο χρόνος και τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Το ΣΕΜ συνεδριάζει μία φορά κάθε δύο (2) μήνες υποχρεωτικά ακόμη και αν δεν υπάρχουν θέματα προς συζήτηση. Συνεδριάζει επίσης όποτε το ζητήσει το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του ΣΕΜ με γραπτή αίτηση στην οποία αναφέρονται τα θέματα που θα συζητηθούν, καθώς και τα μέλη, μεταξύ των αιτούντων, τα οποία θα εισηγηθούν τα προς συζήτηση θέματα. Το ΣΕΜ συνεδριάζει επίσης στην περίπτωση που ανακύπτουν επείγοντα θέματα, τα οποία επιβάλλουν την άμεση σύγκλιση του συμβουλίου από τον πρόεδρο. Στις περιπτώσεις αυτές, η πρόσκληση μπορεί να επιδοθεί ή να γνωστοποιηθεί, καθώς και να δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του δήμου την ημέρα της συνεδρίασης. Στην πρόσκληση αναφέρεται ο λόγος για τον οποίον η συνεδρίαση έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα, ενώ πριν από τη συζήτηση το συμβούλιο αποφαίνεται για το κατεπείγον των θεμάτων. Προβλέπονται αμοιβές για τα μέλη του ΣΕΜ; Η συμμετοχή στο ΣΕΜ είναι άμισθη και έχει χαρακτήρα τιμητικό για τα μέλη του. Τι χαρακτήρα έχουν οι αποφάσεις του ΣΕΜ; Ο χαρακτήρας των αποφάσεων είναι καθαρά συμβουλευτικός προς τον Δήμο και το Δημοτικό Συμβούλιο. Που συνεδριάζει το ΣΕΜ; Οι συνεδριάσεις του ΣΕΜ είναι δημόσιες και γίνονται στο δημοτικό κατάστημα, ή όπου ορίζει η πρόσκληση. ΣΕΛ. 4
Προβλέπεται η λειτουργία γραφείων; Ναι, το ΣΕΜ μπορεί να λειτουργήσει γραφεία σε χώρο που του παραχωρεί η Δημοτική Αρχή. Ποια η διοικητική υποστήριξη των ΣΕΜ; Η Δημοτική Αρχή έχει την ευθύνη παροχής της απαραίτητης τεχνικής και διοικητικής υποδομής σε χώρο του Δήμου. Πόσα μέλη έχει το ΣΕΜ; Το ΣΕΜ αποτελείται από πέντε (5) έως έντεκα (11) μέλη ανάλογα με το μέγεθος του Δήμου. Τι δράσεις υλοποιεί το ΣΕΜ; Το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών προωθεί την καταγραφή και διερεύνηση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα μέλη των μεταναστευτικών ομάδων, που κατοικούν μόνιμα στην περιφέρεια του οικείου δήμου, αναφορικά με την ένταξή τους στην τοπική κοινωνία. Το ΣΕΜ υποστηρίζει την άρση τυπικών ή άτυπων εμποδίων στην επαφή των μελών των μεταναστευτικών ομάδων με τους επίσημους φορείς και προωθεί την πολιτική τους έκφραση. Ποια η θητεία των μελών του ΣΕΜ; Η περίοδος θητείας των μελών του ΣΕΜ ακολουθεί τη θητεία της οικονομικής επιτροπής του Δήμου. Υπάρχουν παραδείγματα ΣΕΜ σε άλλες χώρες; Το Συμβούλιο της Ευρώπης με ψήφισμά του το 1992 (ETS 144) συστήνει τη δημιουργία των «Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών» (ΣΕΜ) στο τοπικό επίπεδο των Δήμων. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν υπογράψει όλα τα Κράτη μέλη τη Σύμβαση. Ωστόσο, Συμβούλια Ένταξης Μεταναστών έχουν δημιουργηθεί σε αρκετές χώρες όπως η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Γαλλία, οι Κάτω Χώρες, η Ιταλία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Ελβετία. Πρόσφατα δημιουργήθηκαν στη Μαδρίτη, στο Παρίσι, στο Άμστερνταμ, στο Βερολίνο κ.ά. ΣΕΛ. 5
Γιατί συστήνεται το ΣΕΜ στον Δήμο; Το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών στοχεύει στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής στο τοπικό επίπεδο επικουρώντας τις διαδικασίες ένταξής των μεταναστών στις δραστηριότητες της δημόσιας ζωής. Ποια είναι η συμμετοχή των δημοτικών συμβούλων στα ΣΕΜ; Οι δημοτικοί σύμβουλοι που είναι μέλη του συμβουλίου ένταξης μεταναστών δεν μπορούν να αποτελούν την πλειοψηφία του, αλλά δεν μπορούν και να είναι λιγότεροι από το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού των μελών του, με το κλάσμα να υπολογίζεται στον αμέσως μεγαλύτερο αριθμό, όταν δεν προκύπτει ακέραιος αριθμός στο ένα τρίτο. Όταν οι δημοτικοί σύμβουλοι που είναι μέλη είναι τρεις ή περισσότεροι, τότε συμμετέχουν και δημοτικοί σύμβουλοι που προέρχονται από την μειοψηφία ως εξής: Στους τρεις έως τέσσερις ο ένας, στους πέντε έως επτά οι δύο. Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας γίνεται με ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 74 του Ν. 3852/2010, αλλά η ψηφοφορία είναι φανερή. Υπάρχει υποστήριξη και συνδρομή στους Δήμους για τη συγκρότηση και λειτουργία του ΣΕΜ κατά την εναρκτήρια φάση; Πληροφορίες αναφορικά με τη σύσταση και λειτουργία των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) καθώς και πρακτικές οδηγίες παρέχονται από τις εξής ιστοσελίδες: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.ypes.gr/el/ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΚΗΣΗΣ Α.Ε. Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.eetaa.gr ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΕΠΕΚΣΑ) Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.epeksa.gr/index.htm ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.kekdiastasi.edu.gr/ ΠΛΑΤΦOΡΜΑ TΗΛΕΚΑΤAΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ EΡΓΟΥ 1.4/09 ΥΠΟΣΤHΡΙΞΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓIΑΣ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛIΩΝ EΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ (ΣΕΜ) Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.elearning.sem-ete.gr ΣΕΛ. 6