Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (Σ.Τ.ΕΦ.) ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. (ΤΡΙΚΑΛΑ) ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ Δημήτριος Ν. Χριστοδούλου Δρ. Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc.
ΜΝΗΜΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Εκτίμηση υπάρχουσας αντοχής Εντοπισμός του αιτίου δημιουργίας μιας βλάβης με ταυτοποίηση μοντέλου ανάλυσης με καταγραμμένες αστοχίες Μελέτη επίδρασης μεθόδων επέμβασης στη στατική και δυναμική συμπεριφορά Μελέτη παρακολούθησης της μηχανικής συμπεριφοράς μέχρι την κατάρρευση Η αποτίμηση των χαρακτηριστικών της κατασκευής στον φέροντα οργανισμό ενός ιστορικού κτιρίου από τοιχοποιία (αντοχές, ακαμψίες), η οποία και αποτελεί προαπαίτηση για την επισκευή ή/και την ενίσχυσή του, περιλαμβάνει τα εξής τεχνικά ζητήματα: Τον τρόπο με τον οποίο η κατασκευή έχει οικοδομηθεί Τον τύπο των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν Τις διαδοχικές μεταβολές που επιχειρήθηκαν (ή συνέβησαν) στο παρελθόν Τη βαθμιαία υποβάθμιση της κατασκευής στο χρόνο Τους περιορισμούς που «επιβάλλει» η πολιτιστική αξία της κατασκευής
ΜΝΗΜΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Ο μηχανικός καλείται να αποδείξει, μέσα από την διαδικασία της ανάλυσης, ότι οι επιλογές του εξασφαλίζουν για την κατασκευή επαρκή "αντίσταση" έναντι των μελλοντικών δράσεων, με την ελάχιστη δυνατή πιθανότητα εμφάνισης βλαβών στο μέλλον, ταυτόχρονα όμως και ότι έχει σεβαστεί και τους περιορισμούς οι οποίοι επιβάλλονται στις επιλογές, εξαιτίας της σημασίας της κατασκευής, και των πολιτιστικών αξιών τις οποίες αυτή φέρει. Κατηγοριοποίηση των μνημείων βάσει της αρχαιολογικής, ιστορικής, καλλιτεχνικής, αρχιτεκτονικής, οικοδομικής/κατασκευαστικής αξίας (μείζονος σημασίας, ελάσσονος σημασίας κ.α.). Έλλειψη αρχείων και δεδομένων σχετικά με την κατασκευή, τον τρόπο δόμησης, τα υλικά, τις φθορές/βλάβες στον χρόνο. Τυχόν προγενέστερες επεμβάσεις. Πολυπλοκότητα τρόπου δόμησης. Χρήση μεγάλου πλήθους τεχνικών και υλικών δομής (ανακατασκευή, μεγάλη διάρκεια ζωής).
ΝΕΟΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ Νόμος 3028/02: Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Άρθρο 40 παράγραφος 4: Εργασίες σε ακίνητα μνημεία «Ειδικότερα κανόνες που διέπουν την εκπόνηση μελετών και την εκτέλεση των εργασιών: Καταγραφή, αποτύπωση, τεκμηρίωση, τοπογράφηση των μνημείων Κατάρτιση των σχετικών αρχιτεκτονικών, δομοστατικών και διαγνωστικών μελετών Τις μελέτες συντήρησης, προστασίας, αναστήλωσης, ανάδειξης, διαχείρισης και ολοκληρωμένης χρήσης των μνημείων..»
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Η Προκαταρκτική Μελέτη ενός Μνημείου περιλαμβάνει σε πρώτη φάση την δομητική προσέγγιση του κτιρίου (δηλαδή την αναγνώριση και περιγραφή του δομητικού συστήματος του κτιρίου και των προβλημάτων που αυτό παρουσιάζει) από τον μηχανικό. Περιλαμβάνει: 1. Βιβλιογραφική και ιστορική αναζήτηση - Μελέτη δεδομένων τεκμηρίωσης του μνημείου 2. Επιτόπου αυτοψία του Μηχανικού στο κτίριο, έρευνες, μετρήσεις 3. Συμπεράσματα/Τεχνική Έκθεση
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Κατά το 2 ο στάδιο λαμβάνουν χώρα: 1. Αναγνώριση της μορφής του κτιρίου (βασικά γεωμετρικά στοιχεία, δομητικό σύστημα, κύρια υλικά και σύστημα κατασκευής). 2. Διαπίστωση της γενικής κατάστασης του κτιρίου, σύγκριση αυτής με την προσδοκώμενη για τα δεδομένα του κτιρίου. 3. Σχηματισμός πρώτης εικόνας για τις φθορές και τις βλάβες που εμφανίζει το κτίριο καθώς και για τη χρονική εξέλιξή τους. 4. Εκτίμηση/εντοπισμός των βασικότερων προβληματικών περιοχών του κτιρίου (γενικότερη συμπεριφορά στο πέρασμα του χρόνου, σεισμική απόκριση, απόκριση σε εδαφικές παρενέργειες).
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Προκαταρκτική Μελέτη Λήψη φωτογραφιών, σχετικών με τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, σε αντιπροσωπευτικές θέσεις (χαρακτηριστικά δομικά μέλη, τεχνικές και μέθοδοι κατασκευής, φθορές βλάβες). Συμπλήρωση των σχεδίων της προκαταρκτικής αρχιτεκτονικής μελέτης με στοιχεία για τα υλικά, τη δόμηση, την κατάσταση και τα προβλήματα Σχηματισμός πρώτης εικόνας για τις απαιτούμενες επεμβάσεις επισκευής ή και ενίσχυσης, ενδεχομένως, σε συνδυασμό με πρόσθετες ή ειδικές έρευνες, και μετρήσεις. Προσδιορισμός κατάλληλων εργασιών για την παρακολούθηση παραμορφώσεων και μικρομετακινήσεων.
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Διαγνωστική Μελέτη Λεπτομερής σχεδιαστική αποτύπωση του φέροντα οργανισμού του κτιρίου μαζί με κατασκευαστικές λεπτομέρειες. Αναγνώριση/καταγραφή των υλικών και των μεθόδων κατασκευής με έμφαση σε θέματα τρωτότητας. Διενέργεια επί-τόπου μη καταστρεπτικού ελέγχου ή εργαστηριακών ελέγχων και δοκιμών σε αντιπροσωπευτικές θέσεις, στοιχεία και υλικά. Εκτίμηση των μηχανικών ιδιοτήτων των υλικών κατασκευής (χαρακτηριστικές αντοχές, ελαστικές σταθερές) σε συνεργασία με Χημικούς Μηχανικούς, Μηχανικούς Υλικών ή άλλους εξειδικευμένους μηχανικούς. Σύγκριση με διαθέσιμα στοιχεία (π.χ. πειραματικά δεδομένα) από ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία). Διενέργεια ειδικών εργαστηριακών δοκιμών, εφόσον απαιτούνται, εάν είναι δυνατή η δοκιμιοληψία από το κτίριο.
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Διαγνωστική Μελέτη Διερεύνηση, εντοπισμός και καταγραφή των φθορών και των βλαβών που εμφανίζει το κτίριο. Αίτια, ένταση και έκταση, επιπτώσεις και χρονική εξέλιξη Εκτενής φωτογραφική και απεικονιστική τεκμηρίωση των παραπάνω Πρόσθετα συμπεράσματα (κυρίως αναφορικά με τον εντοπισμό των αιτίων προέλευσης των φθορών και των βλαβών του κτιρίου) μπορούν να προκύψουν με τη διαχείριση των δεδομένων αυτού του σταδίου μέσω ενός Συστήματος Πληροφοριών Μνημείων (M.I.S.) Διερεύνηση, εντοπισμός και καταγραφή των προγενέστερων επεμβάσεων στο κτίριο. Αίτια, υλικά, τεχνολογία, επιπτώσεις Έλεγχος των κρίσιμων δομικών στοιχείων, φερόντων ή μη
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Διαγνωστική Μελέτη Ο έλεγχος των κρίσιμων δομικών στοιχείων, φερόντων ή μη, περιλαμβάνει: Θεμελίωση Ικανότητα ανάληψης φορτίων ανωδομής και σεισμικών φορτίων Έλεγχος του υπεδάφους (καταγραφή υλικών, καθιζήσεις, ρήγματα, υδροφόρος ορίζοντας) Δάπεδα, στέγες Απαιτείται έλεγχος της κατάστασης των κάτωθι δομικών στοιχείων διότι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη συμπεριφορά της κατασκευής στην περίπτωση σεισμικής καταπόνησης ή εδαφικών παρενεργειών: Ανοίγματα: συνήθως είναι από τα πλέον ευάλωτα σημεία των ιστορικών κατασκευών. Κλιμακοστάσια Διερεύνηση, εντοπισμός και καταγραφή άλλων παραγόντων που επιβαρύνουν την κατασκευή με άλλο τρόπο (ανεπιθύμητη βλάστηση, δράση ριζών, θαλάσσιο περιβάλλον, κλιματολογικές συνθήκες)
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Ολοκληρωμένη Μελέτη Επεμβάσεων Αποτελεί το κύριο μέρος των μελετών για τις δομητικές επισκευές και ενισχύσεις και τις επεμβάσεις άλλου είδους σε μνημεία, ενσωματώνοντας τις παρατηρήσεις και τα συμπεράσματα από τις δύο προηγούμενες φάσεις που εκπονούνται σε διεπιστημονική βάση. Είναι, πιθανόν, να χρειαστούν επίσης: Μελέτη δοκιμαστικών εφαρμογών (pilot applications) με μελέτη, επίβλεψη και παρακολούθηση εναλλακτικών επί τόπου εφαρμογών διαφόρων υλικών και μεθόδων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί τόσο η εφικτότητα όσο και η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής. Μελέτη εναλλακτικών τύπων και μεθόδων επέμβασης, αναλόγως του μνημείου και των προβλημάτων του, με στόχο την προσέγγιση της βέλτιστης λύσης που θα συνδυάζει και θα μεγιστοποιεί τα περισσότερα πλεονεκτήματα για το συγκεκριμένο μνημείο.
ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΔΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ/ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Η έκθεση ενός μνημείου στη δράση καταστροφικών παραγόντων κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του προκάλεσε μεγαλύτερες ή μικρότερες αστοχίες σχετιζόμενες με: τη γεωμετρία ή/και τη μηχανική αντοχή των δομικών του υλικών. Ο όρος γεωμετρική αστοχία αναφέρεται στις αλλαγές της αρχικής μορφής του μνημείου, θεωρούμενης ως συνολικής δομής και τυπικά περιλαμβάνει στροφές, μετακινήσεις, έντονες παραμορφώσεις λ.χ. υβώσεις. Ο όρος μηχανική αστοχία αφορά κυρίως σε βλάβες των δομικών υλικών, όπως: ρηγματώσεις επιφανειακή αποσάθρωση απώλεια κονιάματος αστάθεια της υποκείμενης βραχομάζας Τα ανωτέρω δομικά προβλήματα, γεωμετρικής ή μηχανικής φύσεως, συνιστούν την παθολογία του μνημείου.
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Αποτύπωση Φέροντος Οργανισμού (Φ.Ο.) Η αποτύπωση του φέροντος οργανισμού πρέπει να εξασφαλίζει στοιχεία και πληροφορίες για: Τη γεωμετρία τη μορφή και τα υλικά κατασκευής του Φ.Ο. Την κατάσταση του Φ.Ο. από πλευράς ευστάθειας. Τις βλάβες που έχουν παρουσιαστεί στον Φ.Ο. και τα πιθανά αίτια τους. Τις πιθανές περιβαλλοντικές επιδράσεις στον Φ.Ο. του κτιρίου. Με τον όρο αποτύπωση βλαβών νοείται η καταγραφή και παρουσίαση όλων των στοιχείων, τα οποία συνιστούν φθορά ή βλάβη που μπορεί να μειώσει τη φέρουσα ικανότητα της κατασκευής και έχει προκληθεί από διάφορες εξωτερικές ενέργειες, έκτακτες καταπονήσεις, αλλαγή στη χρήση, φθορά των υλικών ή ακόμη και από ελαττώματα της αρχικής συλλήψεως του έργου.
ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΒΛΑΒΩΝ Στοιχεία που πρέπει να αποτυπωθούν είναι ενδεικτικώς τα παρακάτω: Τοπικές καταρρεύσεις τοιχοποιιών, στεγών, πατωμάτων Ρηγματώσεις Απόκλιση κατακόρυφων στοιχείων από την κατακόρυφο Η δημιουργία εμφανούς βέλους σε οριζόντια φέροντα στοιχεία Η δημιουργία βέλους κατά την οριζόντια έννοια σε κατακόρυφα στοιχεία Η εμφάνιση τοπικών και γενικών καθιζήσεων τοιχοποιίας Η στροφή πεσσών τοιχοποιίας ή στύλων από διάφορα υλικά περί τον άξονά τους Η παραμόρφωση του φέροντα οργανισμού στεγών Τοπικές παραμορφώσεις στοιχείων λόγω υπερφορτίσεως ή επεμβάσεων ή φυσικής φθοράς Φθορές από χρήση, πυρκαγιά, υγρασία, χημικές ή περιβαλλοντικές επιδράσεις (π.χ. διάβρωση)
ΚΑΘΙΖΗΣΕΙΣ ΘΕΜΕΛΙΩΝ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΤΟΙΧΩΝ
ΡΗΓΜΑΤΩΣΕΙΣ Ρηγματώσεις εφελκυσμού, οι οποίες προκαλούνται είτε από μια σχετική μετατόπιση μεταξύ δυο τοίχων είτε από καθίζηση του θεμελίου και στρέψη του κτιρίου. Ρηγματώσεις θλίψης, οι οποίες παρουσιάζονται όπου υπάρχει υπέρβαση της αντοχής σε θλίψη από κάμψη και συνοδεύονται από φουσκώματα και σε πιο προχωρημένο στάδιο σε συνδυασμό με οριζόντιες ρωγμές. Όταν διαπιστώνουμε ρωγμές θλίψης υπάρχει σοβαρός κίνδυνος κατάρρευσης. Πολύ σημαντική είναι η γεωτεχνική έρευνα, καθώς η συμπεριφορά του εδάφους αποτελεί ίσως τον κύριο παράγοντα της συνολικής ευστάθειας του μνημείου. Ειδικότερα, εξετάζεται η φέρουσα ικανότητα του εδάφους, αν και το πρόβλημα συνήθως δεν είναι εκεί διότι το μνημείο με την ύπαρξη του αποδεικνύει ότι η φέρουσα ικανότητα του εδάφους είναι ικανοποιητική. Κυρίως, ελέγχουμε αν μεταγενέστερες επεμβάσεις έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα. Επεμβάσεις, όπως επιχωματώσεις ή εκσκαφές, νεότερα κτίσματα πολύ κοντά στο μνημείο καθώς επίσης και μεταγενέστερες προσθήκες σε αυτό, οι οποίες οδηγούν σε αύξηση του φορτίου και προκαλούν μεταβολές στην ακαμψία του αλλά και πρόσθετες καθιζήσεις με ταυτόχρονη μετατόπιση τμημάτων της τοιχοποιίας.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πλειοψηφία τους τα αρχαία κτίρια είναι κατασκευασμένα με αρχιτεκτονικά μέλη που είναι τοποθετημένα αρθρωτά, το ένα δίπλα ή επάνω στο άλλο, «εν ξηρώ», χωρίς δηλαδή συνδετικό κονίαμα. Η συνέχεια και η τελειότητα της κατασκευής δεν εξασφαλιζόταν με συνδετικές ύλες, αλλά μόνο με την τέλεια επαφή των λίθων και με δυνάμεις τριβής, πολύ ισχυρές λόγω του μεγάλου βάρους των δομικών στοιχείων. Το αμετακίνητο των λίθων σε περίπτωση σεισμού εξασφαλιζόταν, πέρα από Το αμετακίνητο των λίθων σε περίπτωση σεισμού εξασφαλιζόταν, πέρα από την πλοκή των λίθων, με μεταλλικούς συνδέσμους. Ωστόσο, οι αρχαίοι σύνδεσμοι μπορεί να ήταν σιδηροί, αλλά καλύπτονταν πλήρως από μολύβι, το οποίο μέσα από μια ειδική διαδικασία χυτευόταν γύρω από το σύνδεσμο. Ο μόλυβδος εξασφάλιζε πλήρη μηχανική συνέχεια μεταξύ συνδέσμου και λίθου, απορροφούσε, ως μαλακότερο και παραμορφώσιμο υλικό, μέρος από τους κραδασμούς και την ενέργεια ενός σεισμού και επίσης προστάτευε το σίδηρο από την οξείδωση απομονώνοντας τον από το περιβάλλον.
ΤΥΠΟΙ ΑΣΤΟΧΙΑΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ Α) Λίθος πάνω σε λίθο, ολίσθηση των στύλων: Στύλοι που μπορεί να αποτελούν μέρος ενός τέμπλου, λόγω σεισμού παρουσιάζουν σχετική μετακίνηση μεταξύ των λίθων και συνεπώς εμφανίζεται μόνιμη σχετική σεισμική μετακίνηση. Β) Κάμψη ενός τοίχου (συνήθως με κονίαμα) ή μίας κολώνας κατά την επίδραση σεισμικής φόρτισης. C) Ολίσθηση και μετατόπιση λίθων, μπορεί να συμβεί κατά την επίδραση σεισμικής φόρτισης μιας κατασκευής που έχει υποστεί διάβρωση υλικών λόγω καιρικών συνθηκών και χρόνου.
ΤΥΠΟΙ ΑΣΤΟΧΙΑΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ D) Εξάρθρωση τοίχων υπό αστοχία εδάφους θεμελίωσης, η οποία μπορεί να συμβεί υπό στατικά ή σεισμικά φορτία. Ε) Απώλεια αντοχής λόγω χαλάρωσης του εδάφους ή του υλικού γεμίσματος και επιβολή πρόσθετων φορτίσεων στον τοίχο. F) Διαχωρισμός των δύο εξωτερικών στρωμάτων τοίχου λόγω διαφορετικής απόκρισης του υλικού γεμίσματος και των εξωτερικών στρωμάτων του τοίχου.
ΤΥΠΟΙ ΑΣΤΟΧΙΑΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ G) Αστοχία από μετακίνηση του λίθου κλειδιού ενός τόξου. Η) Αύξηση των ωθήσεων εδάφους ή του υλικού γεμίσματος, πιθανώς από αλλαγή της στάθμης των υδάτων. Ι) Παραμόρφωση τοίχου λόγω τοπικής ανισορροπίας, είτε λόγω αστοχίας του υλικού γεμίσματος ή του υλικού συγκράτησης από τον τοίχου, είτε λόγω ανεπαρκούς φέρουσας ικανότητας του υποκείμενου εδάφους.
ΕΙΔΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ Υλικά υψηλής θλιπτικής και χαμηλής εφελκυστικής αντοχής Στερεή και με μεγάλη μάζα κατασκευή Σημαντικές ζημιές (λόγω βαρύτητας, ανθρώπινων δραστηριοτήτων, φυσικών καταστροφών και καταστροφών από τον ίδιο τον άνθρωπο)
ΕΙΔΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ ΛΟΓΩ ΚΥΨΕΛΩΣΗΣ
ΠΑΛΑΙΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ - ΑΣΤΟΧΙΑ ΥΠΕΔΑΦΟΥΣ
ΠΑΛΑΙΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ - ΑΣΤΟΧΙΑ ΥΠΕΔΑΦΟΥΣ
ΚΑΣΤΡΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ - ΑΣΤΟΧΙΑ ΥΠΕΔΑΦΟΥΣ
ΚΑΣΤΡΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ - ΑΣΤΟΧΙΑ ΥΠΕΔΑΦΟΥΣ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ Ενετικές Οχυρώσεις των Χανιών: Θεμελίωση πύργου, στην οποία διακρίνονται κίονες της αρχαίας Κυδωνίας σε δεύτερη χρήση.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ Τετράπλευρος πύργος του βυζαντινού τείχους. Πύργος στη νότια πλευρά του βυζαντινού τείχους.
Σεισμική συμπεριφορά και κατάρρευση στοιχείων διαφορετικής δομής
Βλάβες προερχόμενες από σεισμούς σε αρχαιολογικούς χώρους. Η πιο προφανής βλάβη σεισμού είναι οι περιπτώσεις ρηγμάτων στους αρχαιολογικούς χώρους που οδηγούν σε εκτοπισμό των δομών.
Διάρρηξη και μετατόπιση γούρνας νερού λόγω ρήγματος. Η ειδική αυτή περίπτωση θα πρέπει να χρησιμεύσει ως μια προειδοποιητική σημείωση. Μέριμνα θα πρέπει, επίσης, να ληφθεί κατά την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ολίσθησης.
Καμάρες τοιχοποιίας είναι κοινές στις αρχαίες δομές και συνήθως χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των πυλών, μεγάλων παράθυρων, σε γέφυρες, θόλους και θησαυροφυλάκια. Τα τόξα είναι κατασκευασμένα από σφηνοειδή τμήματα, συνήθως χωρίς κονίαμα μεταξύ τους. Μπλοκ που ολισθαίνει προς τα κάτω είναι σύνηθες σε σεισμόπληκτες περιοχές. Ανακαλύφθηκε ότι ένα μπλοκ μπορεί να κατρακυλήσει μόνο εάν το κατακόρυφο φορτίο του τόξου είναι μικρό. Τα μπλοκ των καμάρων που στήριζαν αρχικά βαριά τοίχους από πάνω τους μπορούσαν να κυλίσουν μόνο μετά από πέσιμο αυτών των τοίχων.
Αψίδες που περικλείονται από διαφορετικές τοίχους στις δύο πλευρές τους παραμορφώνονται ασύμμετρα.
Οριζόντια μετακίνηση μεγάλων μπλοκ Η βαρύτητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας σε κάθε κατασκευή. Αντίθετα, οι οριζόντιες δυνάμεις έχουν δράση συχνά σημαντική στην ευστάθεια μιας κατασκευής, καθώς και τα μεγέθη τους ποικίλουν. Εάν το κτίριο δεν ήταν θαμμένο μπορεί να αποκλειστεί η δράση των ριζών και της ροής του νερού (ξηρότητα).
Μονολιθικά υποστυλώματα, πεσμένα στην ίδια διεύθυνση.
Μονολιθικά υποστυλώματα πεσμένα σε διάφορες διευθύνσεις. Μερικές από τις στήλες δεν είναι ευθυγραμμισμένες με τις βάσεις τους, γεγονός που υποδηλώνει δύο στάδια πτώσης. Είτε πρώτα έπεσε και στη συνέχεια κύλησε, είτε έγινε πρώτα "μετατοπίστηκε" προς μία κατεύθυνση και στη συνέχεια έπεσε σε μια άλλη κατεύθυνση.
Φθορά σε πελεκημένες γωνίες μπορεί να αποδοθεί σε παρατεταμένη φθορά, προϋπάρχοντα κατάγματα ή ενεργοποίηση των αρθρώσεων.
Αργή αστοχία τοιχοποιίας συνήθως οδηγεί σε διαταραγμένη, μη προσανατολισμένη διάταξη.
Παχείς τοίχοι, με αρκετές δεκάδες εκατοστά πλάτος, εμφανίζουν ανοιχτές αστοχίες κάθετα στην επιφάνειά τους μεταξύ των δύο εξωτερικών όψεων (διόγκωση προς τα έξω). Αυτό είναι χαρακτηριστικό της κάθετης πίεσης στον τοίχο.
Οι σεισμοί μπορεί να δώσουν κλίση στις δομές, αλλά πριν την αποδοχή αυτής της υπόθεσης πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά η δυνατότητα ανάπτυξης αργής παραμόρφωση οφειλόμενη στην δομή.. Σύμπτυξη πεσμένων στοιχείων συχνά προέρχεται από αστοχία σε έντονη σεισμική διέγερση, ενώ αργή αστοχία τοιχοποιίας συνήθως οδηγεί σε διαταραγμένη, μη προσανατολισμένη διάταξη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Καραντώνη Φ., (2012), Κατασκευές από Τοιχοποιία, Εκδόσεις Παπασωτηρίου, 2 η Έκδοση, Αθήνα. 2. Mainstone R., (1975), Developments in Structural Form, Penguin Books Ltd, England. 3. Σταυρουλάκη Μ., (2015), Παθολογία και Τεχνολογία Επεμβάσεων σε Μνημειακές Κατασκευές, Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης. 4. Στυλιανίδης Κ., Ιγνατάκης Χ., (2011), Κατασκευές από φέρουσα τοιχοποιία σύμφωνα με τους Ευρωκώδικες 6 & 8, Εκδόσεις Αϊβάζη, Θεσσαλονίκη.