Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Τα μέλη της ομάδας μας:παπαδόπουλος Σάββας Σταθάτος Γιάννης Τσαπάρας Χρήστος Τριανταφύλλου Δημήτρης Χάλαρης Στέλιος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή 2. Το νερό στη φύση 3. Νερό και άνθρωπος 4. Το φαινόμενο 5. Ο κύκλος του νερού 6. Λεκάνες απορροής 7. Επίλογος 8. Βιβλιογραφία 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το νερό είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της φύσης για τον άνθρωπο. Χωρίς το νερό θα ήταν αδύνατη η ύπαρξη ζωής στον πλανήτη μας. που το νερό θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε αφορμή πολέμου είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις λειτουργίες του. Μία από αυτές, το φαινόμενο που ονομάζεται κύκλος του νερού, είναι το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε. Όλοι πάνω- κάτω γνωρίζουμε λίγα πράγματα για αυτό. Ελπίζουμε με την παρουσίασή μας να βοηθήσουμε στην καλύτερη κατανόηση του θέματος. Θα εξετάσουμε τι είναι αυτό το φαινόμενο και το πως εμφανίζεται στην φύση. 2.ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΦΥΣΗ page 1 / 7
Το νερό στη φύση βρίσκεται σε τρεις μορφές: στερεή, υγρή και αέρια. Όπως μαθαίνουμε στην χημεία μελετώντας τις φυσικές ιδιότητες του, πρέπει να βρεθεί σε 0 C για να γίνει πάγος. Από τους 0 C και πάνω βρίσκεται σε υγρή κατάσταση, ενώ πάνω από τους 100 C βράζει και γίνεται αέριο. Η συνολική μάζα του νερού που βρίσκεται στην επιφάνεια του πλανήτη, καθώς και πάνω και κάτω απ' αυτήν ονομάζεται υδρόσφαιρα. Υπολογίστηκε ότι στη Γη το νερό έχει συνολικό όγκο 1.338.000.000 km³. Το υγρό νερό βρίσκεται σε υδάτινα συστήματα, όπως οι ωκεανοί, οι θάλασσες, οι λίμνες, τα ποτάμια, οι χείμαρροι, τα κανάλια, οι υδρόλακκοι, οι υδατοδεξαμενές και τα έλη. Βρίσκεται ακόμη σε υπόγεια αποθέματα. Πιο συγκεκριμένα, το 96,5% του νερού της Γης βρίσκεται στους ωκεανούς (και τις θάλασσες), 1,7% στα υπόλοιπα επιφανειακά νερά (λίμνες, ποτάμια, έλη, κ.τ.λ.), 1,7% στα παγοκαλύμματα και στις παγωμένες σπηλιές της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας, 0,001% ως υγρασία της ατμόσφαιρας και σε σύννεφα. Μόνο το 2,5% του νερού της Γης είναι «γλυκό» και το 98,8% του πόσιμου νερού βρίσκεται στα παγοκαλύμματα και στα υπόγεια ύδατα. Λιγότερο από 0,3% του γλυκού νερού της Γης βρίσκεται σε ποτάμια, λίμνες και στην ατμόσφαιρα, ενώ ακόμα μικρότερο ποσοστό (0,003%) περιέχεται στα σώματα των βιολογικών όντων και σε ανθρώπινης παραγωγής προϊόντα. Από το 1992, η 22η Μαρτίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως η παγκόσμια μέρα για το νερό. 3. ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ Έχετε αναρωτηθεί πόσο σημαντικό είναι το νερό στην ανθρώπινη υγεία; Το νερό είναι όχι μόνο σημαντικό, αλλά και απαραίτητο! Για τον οργανισμό μας! Για την ίδια μας την ζωή! Χωρίς το νερό δεν μπορεί να υπάρξει ανθρώπινη ζωή! Ένας μέσος page 2 / 7
άνθρωπος μπορεί να αντέξει χωρίς τροφή μέχρι 2 μήνες, ενώ χωρίς νερό μόνο για 2-3 ημέρες. Ενώ, αν χάσει μεγάλη ποσότητα νερού, παθαίνει αφυδάτωση! 4.ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ Το νερό στη Γη κινείται συνεχόμενα μέσω του «κύκλου του νερού» (μια φυσική ανακύκλωση) που περιλαμβάνει την εξάτμιση υδάτων, που προέρχονται κυρίως από τις θάλασσες, τη μεταφορά της υγρασίας, τη συμπύκνωση, την κατακρήμνιση (με βροχή, χιόνι, χαλάζι, κ.ά.) και την αποστράγγιση με την οποία το μεγαλύτερο ποσοστό επιστρέφει στις θάλασσες. Η εξάτμιση και η μεταφορά υγρασίας συνεισφέρουν στις κατακρημνίσεις πάνω από την ξηρά. 5.Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ O κύκλος του νερού γνωστός και ως υδρολογικός κύκλος είναι η συνεχής ανακύκλωση του νερού της Γης μέσα στην υδρόσφαιρα και στην ατμόσφαιρα. Το συνεχές της κυκλικής διαδικασίας του κύκλου του νερού επιτυγχάνεται εξαιτίας της ηλιακής ακτινοβολίας. Το νερό του πλανήτη αλλάζει συνεχώς φυσική κατάσταση, από τη στερεά μορφή των πάγων στην υγρή μορφή των ποταμών, λιμνών και της θάλασσας και την αέρια κατάσταση των υδρατμών. Ας πάρουμε τα πράγματα από την. Μιας και μιλάμε για κύκλο μπορούμε να ορίσουμε ως αρχή ότι επιθυμούμε. Στην περίπτωσή μας θα θεωρήσουμε page 3 / 7
τη θάλασσα ως αρχή. Οι ηλιακές ακτίνες θερμαίνουν την ατμόσφαιρα της γης. Έτσι το νερό στην επιφάνεια των θαλασσών (υγρή κατάσταση) εξατμίζεται και δημιουργεί υδρατμούς (αέρια κατάσταση). Η διαδικασία αυτή ονομάζεται εξάτμιση. Οι υδρατμοί αυτοί μετασχηματίζονται σε σύννεφα. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται συμπύκνωση. Για τον παραπάνω λόγω μετά από ένα σύνολο πολύ θερμών ημερών το καλοκαίρι, συνηθίζεται να ακολουθεί μία συννεφιασμένη ημέρα. Ακόμα το νερό μπορεί να φτάσει ως αέριο στην ατμόσφαιρα και με έναν ακόμα τρόπο. Η εξάχνωση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο το νερό μετατρέπεται σε αέρια μορφή από στερεή (πάγος, χιόνι). Τέλος το νερό μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα και με έναν λιγότερο γνωστό όρο, την εξατμοδιαπνοή. Η έννοια που είναι γνωστή με αυτό το όνομα είναι η απώλεια του νερού που επιτυγχάνεται με την εξάτμιση από την επιφάνεια του εδάφους και των φυτών. Τα σύννεφα αυτά ταξιδεύουν στην ατμόσφαιρα με τη των ανέμων. Όταν συναντήσουν ψυχρές μάζες αέρα δημιουργούνται σταγονίδια και το νερό γίνεται βροχή. Αν οι μάζες αυτές είναι ψυχρές έχουμε χιονόπτωση. Έτσι το νερό επιστρέφει στην επιφάνεια της γης με τη βοήθεια της βαρύτητας. Αυτή η μετατροπή των υδρατμών (αέρια μορφή νερού) σε υγρή κατάσταση και πορεία τους προς το έδαφος ονομάζεται κατακρήμνιση. Το νερό από εδώ ακολουθεί διαφορετικές διαδρομές. Μπορεί να βρεθεί απευθείας στη θάλασσα σε περίπτωση που έχουμε βροχόπτωση πάνω από θαλάσσια περιοχή. Αν δεν γίνει αυτό, στη στεριά θα βρεθεί είτε σε κάποια λίμνη είτε σε κάποιο ποταμό με κατεύθυνση τη θάλασσα αυτό το φαινόμενο ονομάζεται επιφανειακή απορροή ή ροή σε υδατορεύματα όταν μιλάμε για page 4 / 7
ποτάμια. Ακόμα μπορεί να περάσει στα γνωστά υπόγεια ύδατα (διήθηση υπόγειου νερού). Από τα τελευταία πάλι θα βρεθεί στη θάλασσα μέσω τω υπόγειων ποταμών. Η τελευταία διαδικασία ονομάζεται εκφόρτιση υπόγειου νερού. Ο άνθρωπος για να εκμεταλλευτεί τα αποθέματα νερού που βρίσκονται στο υπέδαφος χρησιμοποιεί μία της ατελούς βίδας του Αρχιμήδη, τη γεώτρηση. Υπάρχει και μία περίπτωση το χιόνι να γίνει παγετώνας και έτσι να καθυστερήσει σημαντικά η επιστροφή του στη θάλασσα. Από εκεί θα ακολουθήσει ξανά την ίδια διαδρομή. 8. ΛΕΚΑΝΕΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Το μεγαλύτερο μέρος του νερού που πέφτει στη γη, αφού συγκεντρωθεί, σχηματίζει ρυάκια, χείμαρρους και ποταμούς που ρέουν μέσα σε λεκάνες και κοιλάδες. Κάθε χείμαρρος (με μπλε στο σχήμα που ακολουθεί) συγκεντρώνει όλα τα νερά μιας συγκεκριμένης περιοχής. Η περιοχή αυτή αποτελεί τη λεκάνη απορροής του συγκεκριμένου χειμάρρου. Έτσι κάθε χείμαρρος έχει μία και μοναδική λεκάνη απορροής. Τα όρια κάθε λεκάνης απορροής ορίζονται από μία νοητή γραμμή που ονομάζουμε υδροκρίτη. Αυτή η νοητή γραμμή (με κόκκινο στο σχήμα που ακολουθεί) ενώνει τα υψηλότερα σημεία μιας περιοχής και ορίζει page 5 / 7
προς ποια πλευρά θα κατευθυνθούν τα νερά της βροχής (γαλάζιο) κατά τη διάρκεια μιας βροχόπτωσης. Το σύνολο των χειμάρρων που αποστραγγίζουν μια περιοχή αποτελεί το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής. Όταν σ ένα υδρογραφικό δίκτυο προστεθούν και άλλες λεκάνες απορροής που αποστραγγίζονται σ αυτό, τότε έχουμε το υδρογραφικό σύστημα μιας μεγάλης περιοχής. Συνήθως αναφερόμαστε σε ένα ποτάμι, ένα ρέμα ή μια λίμνη για να προσδιορίσουμε μία λεκάνη απορροής. Λέμε για παράδειγμα η λεκάνη απορροής του Αξιού ή η λεκάνη απορροής της λίμνης Κορώνειας. Για λόγους διαχείρισης, έρευνας και μελέτης μπορούμε να προσδιορίζουμε και υπολεκάνες ως μέρη της κύριας λεκάνης, οι οποίες συνήθως στραγγίζουν σε κάποιον χείμαρρο ή μικρότερο ποταμό. Στην λεκάνη απορροής του Αξιού για παράδειγμα, αναφέρονται οι υπολεκάνες Αγιάκ, Γυναικόκαστρου και Κοτζά Ντερέ που βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Κάθε ποτάμι λοιπόν έχει τη δική του λεκάνη απορροής, το δικό του μήκος, τη δική του παροχή (ποσότητα νερού στο χρόνο) και ταχύτητα με την οποία κινείται το νερό στο ποτάμι. Ο Αξιός για παράδειγμα πηγάζει από την ορεινή ζώνη μεταξύ Αλβανίας και ΠΓΔΜ, συγκεκριμένα από τα όρη Ρουντόσκα-Γιαμαβίστρα-Σουχαγκούρα και η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 22.250 km². Από την έκταση αυτή, μόνο τα 2.513km² βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος (1.636 km² αντιστοιχούν στο τελευταίο τμήμα πριν την εκβολή του στη θάλασσα και 901 km² στον παραπόταμο Σακουλέβα, ο οποίος βρίσκεται στην πεδιάδα της Φλώρινας και συμβάλλει με τον Αξιό στο έδαφος της ΠΓΔΜ). Η συνολική διαδρομή του Αξιού είναι 300 km από τα οποία 220 στην ΠΓΔΜ και 80 στην Ελλάδα. Εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο 20 km δυτικά της Θεσσαλονίκης. Οι ποσότητες του νερού κάθε ποταμού ή κάθε χειμάρρου εξαρτώνται από τις κλιματικές και τις γεωλογικές συνθήκες, από την τοπογραφία και την βλάστηση της page 6 / 7
λεκάνης απορροής του. 7. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Ο κύκλος του νερού όπως είδαμε παραπάνω είναι ακόμα μία από τις πολλές λειτουργίες της φύση. Λειτουργεί εδώ και χρόνια ως ένας καλολαδομένος μηχανισμός, σαν ένα ρολόι ακριβείας. Για όμως την καλή του λειτουργία πρέπει όλοι να βοηθήσουμε, σεβόμενοι το οικοσύστημα που καθημερινά μας περιβάλλει. 8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Για τη δημιουργία της εργασίας μας αντλήσαμε πληροφορίες από τα παρακάτω sites: wikipedia.org watersave.gr ebooks.edu.gr ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΜΑΣ page 7 / 7 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)