ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 1 IATPIKΗ ΣΧOΛΗ
2 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Το έμβλημα «Κεφαλή Υγείας» «Tων Kλινικών και Eργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής» καθιερώθηκε στις 31-10-1945 επί κοσμητείας Γρηγορίου Χατζηβασιλείου.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 3 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Οδηγός σπουδών Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 ΠΡΟΕΔΡΙΑ Καθηγητού Βασιλείου Ταρλατζή Θεσσαλονίκη 2011
4 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Την επιμέλεια είχε η Επιτροπή Εκδόσεως Οδηγού Σπουδών, που ορίσθηκε με το υπ αριθμό A19647/3-3-09 έγγραφο της Ιατρικής Σχολής, ως εξής: Συντονιστής: Γαρύφαλλος Αλέξανδρος, Καθηγητής Αναπληρωτής Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Υπεύθυνη: Καϊδόγλου-Αναγνωστοπούλου Αικατερίνη, Καθηγήτρια Μέλη: Αλβανού-Αχπαράκη Αθανασία, Καθηγήτρια Καλλαράς Κωνσταντίνος, Καθηγητής Καρακιουλάκης Γεώργιος, Καθηγητής Εμμανουήλ-Νικολούση Ελπίδα-Νίκη, Καθηγήτρια Δερμεντζοπούλου-Θεοδωρίδου Μαρία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παπάζογλου Κωνσταντίνος, Επίκουρος Καθηγητής Τσάπας Απόστολος, Επίκουρος Καθηγητής O Oδηγός Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. περιέχει, στο μέτρο του δυνατού, όλες τις απαραίτητες στους φοιτητές αλλά και στα μέλη του ΔΕΠ πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα Σπουδών, τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες της Σχολής και τη διοικητική οργάνωσή της. Η έκδοσή του, ιδιαίτερα χρήσιμη για κάθε ενδιαφερόμενο, θα βελτιώνεται και θα ανανεώνεται κάθε χρόνο περιλαμβάνοντας τα νέα δεδομένα που θα προκύπτουν.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 5 Προοίμιο Είναι αυτονόητο ότι η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου Οδηγού Σπουδών αποτελεί ένα εργαλείο απαραίτητο για μία Σχολή. Ιδιαίτερα μία τόσο μεγάλη Σχολή, όπως η Ιατρική, με χιλιάδες φοιτητές και εκατοντάδες μέλη ΔΕΠ, έχει ανάγκη από έναν καλά ενημερωμένο, εύχρηστο και λειτουργικό Οδηγό Σπουδών. Συγκεκριμένα στους στόχους ενός ιδανικού Οδηγού Σπουδών περιλαμβάνονται: η παροχή πληροφοριών για θέματα εκπαίδευσης, υποδομών, στελέχωσης, χωροταξίας και επικοινωνίας. Αναλυτικότερα οι απαραίτητες προϋποθέσεις για έναν λειτουργικό Οδηγό Σπουδών ορίζονται οι παρακάτω: Η θέσπιση του πλαισίου λειτουργίας των εργαστηρίων και των Κλινικών της Σχολής. Η ενημέρωση για την οργάνωση όλων των ακαδημαϊκών μονάδων. Η αναγραφή ενός σταθερού εξεταστικού προγράμματος. Η αναφορά στις διδακτικές και πιστωτικές μονάδες κάθε μαθήματος. Η παροχή χρήσιμων και πρακτικών πληροφοριών για κάθε ακαδημαϊκή μονάδα (τηλέφωνα, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλεομοιοτυπίες κλπ) συμβάλλοντας έτσι στην ευχερέστερη επικοινωνία μεταξύ των φοιτητών με τα μέλη ΔΕΠ και τη Γραμματεία της Σχολής. Από φέτος η πρωτοτυπία έγκειται στο γεγονός ότι ο παρών Οδηγός Σπουδών είναι ο πρώτος που διατίθεται αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή. Πιστεύουμε ότι ο νέος Οδηγός Σπουδών θα συμβάλει στην ελάττωση της αβεβαιότητας που παρατηρούνταν παλαιότερα στη λειτουργία της Σχολής. Για τη σύνταξή του εργάστηκαν με επιμονή και ευσυνειδησία η Επιτροπή Έκδοσης και η Γραμματεία της Σχολής, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά. Λάθη και παραλείψεις ασφαλώς θα υπάρχουν. Ζητούμε την ευαισθητοποίηση όλων των μελών ΔΕΠ, ώστε να βοηθήσουν στη διόρθωση των ατελειών αυτών συμμετέχοντας, με τον τρόπο αυτό, στην αρτιότερη παρουσίαση του Οδηγού Σπουδών της Σχολής μας. Οι παρατηρήσεις παρακαλούμε να στέλνονται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: kkaido@med.auth.gr O Πρόεδρος της Συντακτικής Επιτροπής Γαρύφαλλος Αλέξανδρος, Καθηγητής Αναπληρωτής Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής
6 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 7 Oμότιμοι Καθηγητές Αγκομαχαλελής Νέστωρ Αγοραστός Ιωάννης Αηδονόπουλος Αναστάσιος Αϊβάζης Βίκτωρ Αλετράς Όμηρος Aντωνιάδης Αντώνιος Αντωνιάδης Αντώνιος Αποστολάκης Μιχαήλ Αρβανιτάκης Κωνσταντίνος Αρναούτογλου Αθανάσιος Βακάλης Δημήτριος Βάμβαλης Χρήστος Βλάσσης Γεώργιος Βρίτσιος Αριστοτέλης Βυζαντιάδης Αθανάσιος Γαμβρός Oρέστης Γιακουστίδης Ευθύμιος Γιαννούλης Ελευθέριος Γιγής Παναγιώτης Γκιάλα Μαρία-Αμαλία Γκίμπα-Τζιαμπίρη Oλυμπία Γκιουλέκας Δημήτριος Γουλής Γεώργιος Γραμματικός Φίλιππος Δαδούκης Ιωάννης Δαλαΐνας Βασίλειος Δανιηλίδης Ιωάννης Δεβλιώτου-Παναγιωτίδου Δέσποινα Δημητριάδου Αφροδίτη Δημητρίου Ευάγγελος Δουμπόγιας Ιωάννης Ελευθεριάδης Ευθύμιος Ευγενίδης Νικόλαος Ευθυμιάδης Απόστολος Zιάκας Γεώργιος Hλιάδης Θεόφιλος Ιεροδιακόνου Χαράλαμπος Κάζης Αριστείδης Καλογερόπουλος Αχιλλέας Κανακούδη-Τσακαλίδου Φλωρεντία Κανδρεβιώτης Νικόλαος Καράβατος Αθανάσιος Καραμήτσος Δημήτριος-Σπυρίδων-Έριχ Καρπούζας Ιωάννης Κατζός Γεώργιος Κατριού-Νικολακάκη Δωροθέα Κατσουγιαννόπουλος Βασίλειος Κεραμέως-Φόρογλου Χρυσή Κεκές Γεώργιος Κοντόπουλος Αθανάσιος Κουλούλας Αθανάσιος Κουρίλα-Καπρίνη Ελευθερία Κούσκουρας Αθανάσιος Κρεμενόπουλος Γεώργιος Κυριαζοπούλου-Δαλαΐνα Βασιλική Κώνστας Κωνσταντίνος Κώτσης Αλέξανδρος Λαζαρίδης Δημήτριος
8 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Λευκός Νικόλαος Λογοθέτης Ιωάννης Λουρίδας Γεώργιος Μαδένα-Πυργάκη Αικατερίνη Μακρής Παντελής Μαλακά-Ζαφειρίου Αικατερίνη Μακέδος Γεώργιος Μαμόπουλος Μιχαήλ Μανταλενάκης Σέργιος Μανωλίδης Λεωνίδας Μαυρομιχάλης Ιωάννης Μεντενόπουλος Γεώργιος Μηνάς Αρίστιππος Μήρτσου-Φιδάνη Βασιλική Μικρού Ιωάννης Μπάλλας Αντώνιος Μπέτσης Δημήτριος Μπόντης Ιωάννης Μπούτης Λάζαρος Μυλωνάς Ιωάννης Μώρος Ιωάννης Νούσια-Αρβανιτάκη Σάντα Ντόζη- Βασιλειάδου Ιωάννα Ξαφένιας Δημήτριος Ξεπουλιάς Πάρις Οικονόμου Ιππολύτη Παναγιωτόπουλος Σωτήριος Παναγόπουλος Φώτιος Πανίδης Δημήτριος Παντελιάδης Χρήστος Παπαδήμας Ιωάννης Παπαδημητρίου Μενέλαος Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος Παπαζιώγας Θωμάς Παπάζογλου Oρθόδοξος Παπαναγιώτου Ιωάννης Παπανικολάου Νικόλαος Παπασταύρου-Μαυρουδή Θεοδούλη Πατάκας Δημήτριος Πουρνάρας Ιωάννης Ραπτοπούλου-Γιγή Μαρία Ρεΐζογλου-Ζαβιτσανάκη Μαρία Ρουτσώνης Κορνήλιος Σέμογλου Χρήστος Σιχλετίδης Λάζαρος Σούλιου-Συμεωνίδου Ευφημία Σπανός Παναγιώτης Σπύρογλου Κλεομένης Στάγκος Νικόλαος Συμεωνίδης Παναγιώτης Σωφρονιάδης Ιωάννης Τζαφέττας Ιωάννης Τούμπουρας Μιχαήλ Τουρκαντώνης Αχιλλέας Τρακατέλλης Αντώνιος Τριαρίδης Κωνσταντίνος Τσάνταλη Χάιδω Τσάπας Γεώργιος Τσικάρας Προκόπιος Τσίκουλας Ιωάννης Τσιούρης Ιωάννης Τσιφοδήμος Δημήτριος
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 9 Φόρογλου Γεώργιος Φραντζίδου-Αδαμοπούλου Φιλάνθη Φωτίου Φώτιος Χάμλατζης Πάρις Χαρλαύτης Νικόλαος Χαρσούλης Φαίδων Χίτογλου-Χατζή Σουλτάνα Χολέβας Μιχαήλ-Iωάννης Χριστοφορίδης Άνθιμος Χρυσομάλλης Φώτιος Ψαρράκος Κυριάκος Διατελέσαντες Καθηγητές Αθανασίου-Μεταξά Μιράντα Αυγουστίδου-Σαββοπούλου Περσεφόνη Βαρλάμης Γεώργιος Βλαχάκης-Μηλιαράς Εμμανουήλ Γεωργιάδης-Στεφανίδης Νικόλαος Γιαβρόγλου Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος Ζώης Γκατζόλα-Καραβέλη Μαγδαληνή Γκουτζιούλης Μιχαήλ Δερεκλής Δημήτριος Ζαβιτσανάκης Αθανάσιος Ζαμπούλης Χρύσανθος Καζαντζής Μάριος Καπρίνης Γεώργιος Καραγιάννης Βασίλειος Κόκκας Βασίλειος Κοντόπουλος Βασίλειος Κοντόπουλος Ελευθέριος Μουρελάτος Διονύσιος Μπαλογιάννης Σταύρος Μπουτζιούκας Σόλων Νενοπούλου Ελένη Ντόμπρος Νικόλαος Παπαβασιλείου Βασίλειος Παπαγεωργίου Γεώργιος Παπαδημητρίου Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος Αθανάσιος Παπαθανασίου Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου Χρήστος Παπαλουκάς Αριστοφάνης Παρχαρίδης Γεώργιος Πετρόπουλος Αναστάσιος Ραδόπουλος Δημήτριος Σινάκος Ζαχαρίας Σιών Μιχαήλ Συράκος Θεόδωρος Σύρμος Χρήστος Τακούδας Δημήτριος Φαχαντίδης Επαμεινώνδας Χατζημπαλόγλου Ανανίας Ψαρούλης Δημήτριος
10 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Όργανα Διοίκησης Ιατρικής Σχολής Όργανα Διοίκησης της Σχολής είναι η Γενική Συνέλευση, το Διοικητικό Συμβούλιο και ο Πρόεδρος. Γενική Συνέλευση (ΓΣ) Η Γενική Συνέλευση της Σχολής απαρτίζεται από το διδακτικό-ερευνητικό προσωπικό (ΔΕΠ), από εκπροσώπους των φοιτητών και των μεταπτυχιακών φοιτητών, ίσους πρoς το 50% και το 15% του αριθμού των μελών του διδακτικού-ερευνητικού προσωπικού της ΓΣ αντίστοιχα, όπως και από εκπροσώπους του ΕΕΔιΠ, του ΕΤΕΠ και των μη διδακτόρων βοηθών, επιστημονικών συνεργατών και επιμελητών που κατέχουν οργανικές θέσεις, σε ποσοστό 5%. Στη ΓΣ μετέχουν 30 εκπρόσωποι, οι οποίοι προέρχονται από τους Τομείς, ανάλογα με το συνολικό αριθμό του ΔΕΠ κάθε Τομέα. Στη ΓΣ συμμετέχουν επίσης ο πρόεδρος της Σχολής και οι Διευθυντές των Τομέων, ακόμα και αν δεν έχουν εκλεγεί ως εκπρόσωποι του ΔΕΠ του Τομέα στη ΓΣ της Σχολής. Η θητεία όλων των μελών είναι μονοετής, εκτός του Προέδρου που είναι διετής. Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) Απαρτίζεται από τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο της Σχολής, τους Διευθυντές των Τομέων, δύο εκπροσώπους των προπτυχιακών και ένα εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών φοιτητών. Όταν συζητούνται θέματα υπηρεσιακής κατάστασης τους κλάδου τους, συμμετέχει, ανάλογα με το συζητούμενο θέμα, ένας εκπρόσωπος του ΕΕΔιΠ ή του ΕΤΕΠ, ή των βοηθών - επιμελητών και επιστημονικών συνεργατών. Η σύνθεση του ΔΣ για το πανεπιστημιακό έτος 2010-2011 είναι: Πρόεδρος: Βασίλειος Ταρλατζής Αναπληρωτής Πρόεδρος: Αλέξανδρος-Αναστάσιος Γαρύφαλλος Μέλη - Διευθυντές Τομέων: - Τομέας Ανατομικής και Παθολογικής Ανατομικής Διευθυντής: Αναστάσιος Μάνθος καθηγητής - Τομέας Φυσιολογίας - Φαρμακολογίας Διευθύντρια: Μαρία Αλμπάνη καθηγήτρια - Τομέας Βιολογικών Επιστημών και Προληπτικής Ιατρικής Διευθύντρια: Νόρμα Βαβάτση-Χρηστάκη καθηγήτρια - Τομέας Ακτινολογίας, Ιατρικής Φυσικής και Πληροφορικής Διευθυντής: Κωνσταντίνος Παππάς καθηγητής
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 11 - Τομέας Αισθητηρίων Oργάνων Διευθυντής: Βίκτωρ Βιτάλ καθηγητής - Τομέας Υγείας Παιδιού Διευθυντής: Φώτης Παπαχρήστου καθηγητής - Τομέας Νευροεπιστημών Διευθυντής: Κωνσταντίνος Πολυζωίδης καθηγητής - Τομέας Χειρουργικής Διευθυντής: Ιωάννης Μακρής καθηγητής - Τομέας Παθολογίας Διευθυντής: Παύλος Νικολαΐδης καθηγητής Τομείς της Ιατρικής Σχολής Η Σχολή χωρίζεται σε Τομείς, οι οποίοι συντονίζουν τη διδασκαλία μέρους του γνωστικού αντικειμένου της Σχολής που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο πεδίο της επιστήμης. Όργανα του Τομέα είναι η Γενική Συνέλευση και ο Διευθυντής. Η Γενική Συνέλευση απαρτίζεται από το διδακτικό ερευνητικό προσωπικό (ΔΕΠ) του Τομέα, δύο έως πέντε εκπροσώπους των φοιτητών, εφόσον ο αριθμός αυτός δεν υ- περβαίνει το 30% του αριθμού του ΔΕΠ, έναν εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών φοιτητών του τομέα, και έναν εκπρόσωπο των EEΔιΠ, ΕΤΕΠ και των βοηθώνεπιμελητών-επιστημονικών συνεργατών. O Διευθυντής προεδρεύει της ΓΣ του Τομέα, εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευσή του, ανήκει σε μία από τις δύο ανώτερες βαθμίδες ΔΕΠ, και έχει ετήσια θητεία. Οι Τομείς της Σχολής είναι: 1. Ανατομικής και Παθολογικής Ανατομικής 2. Φυσιολογίας - Φαρμακολογίας 3. Βιολογικών Επιστημών και Προληπτικής Ιατρικής 4. Ακτινολογίας, Ιατρικής Φυσικής και Πληροφορικής 5. Αισθητηρίων Οργάνων 6. Υγείας Παιδιού 7. Νευροεπιστημών 8. Χειρουργικής 9. Παθολογίας
12 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Προπτυχιακών Σπουδών
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 13 Περιεχόμενα 1. Άρθρο 1. Αρχές και κανονιστικό πλαίσιο 2. Άρθρο 2. Σύστημα και χρονική διάρθρωση των προπτυχιακών σπουδών 3. Άρθρο 3. Όργανα κατάρτισης και αναθεώρησης Προπτυχιακού Προγράμ- ματος Σπουδών (ΠΠΣ) 4. Άρθρο 4. Πλαίσια συγκρότησης του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΙΣΑΠΘ 5. Άρθρο 5. Βασικές επιδιώξεις του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών: Γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις, συμπεριφορές, αξίες 6. Άρθρο 6. Το ακαδημαϊκό έτος 7. Άρθρο 7. Oδηγός Σπουδών του ΙΣΑΠΘ 8. Άρθρο 8. Περιεχόμενο Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΙΣΑΠΘ 9. Άρθρο 9. Επεξήγηση όρων του ΠΠΣ 10. Άρθρο 10. Τα εξαμηνιαία μαθήματα 11. Άρθρο 11. Διάκριση των μαθημάτων Α. Υποχρεωτικά μαθήματα Β. Κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα Γ. Κλινική Άσκηση 12. Άρθρο 12. Κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα Α. Αλληλουχία γνωστικών αντικειμένων Β. Αλληλουχία μαθημάτων Γ. Αλληλουχία κύκλων σπουδών 13. Άρθρο 13. Oργάνωση των Σπουδών 14. Άρθρο 14. Oργάνωση μαθήματος 15. Άρθρο 15. Ενημερωτικό Φυλλάδιο Μαθήματος (Ε.Φ.Μ.) 16. Άρθρο 16. Oι μορφές διδασκαλίας και άσκησης 17. Άρθρο 17. Παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας 18. Άρθρο 18. Oι διαλέξεις Α. Μαθήματα στο αμφιθέατρο Β. Διασυνδεδεμένα μαθήματα στο αμφιθέατρο 19. Άρθρο 19. Φροντιστήρια, Φροντιστηριακές ασκήσεις και Σεμινάρια
14 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ 20. Άρθρο 20. Εργαστηριακές ασκήσεις 21. Άρθρο 21. Κλινική άσκηση 22. Άρθρο 22. Oι επιδιώξεις και η επιλογή των μεθόδων διδασκαλίας 23. Άρθρο 23. Βιβλία, βοηθήματα, οπτικοακουστικά μέσα 24. Άρθρο 24. Η ενημέρωση των φοιτητών 25. Άρθρο 25. Η υποχρέωση της παρακολούθησης των μαθημάτων 26. Άρθρο 26. Παρακολούθηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας 27. Άρθρο 27. Η αξιολόγηση της προόδου και οι εξετάσεις 28. Άρθρο 28. Αξιολόγηση γνώσης και κλοπή γνώσης κατά την εξέταση 29. Άρθρο 29. Περάτωση σπουδών 30. Άρθρο 30. Καθομολόγηση πτυχιούχων
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 15 Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Προπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Άρθρο 1ο. Αρχές και κανονιστικό πλαίσιο O Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας των Προπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (εφεξής ΙΣΑΠΘ) έχει ως πλαίσιο τους Νόμους, τα Διατάγματα και τις αποφάσεις που αφορούν τις Προπτυχιακές Σπουδές (N. 1268 /82, N. 1566 /85, N. 1771/88, N. 2083/92, N.2327/95, N. 2413/96), τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του Α.Π.Θ., και τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της ΙΣΑΠΘ. Βασισμένος στα παραπάνω, εξειδικεύει τις διατάξεις τους στις τοπικές συνθήκες, κανονίζει τους τρόπους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας του Προγράμματος Προπτυχιακών Μαθημάτων, και θεσπίζει κανόνες για την ομαλή εφαρμογή τους. Άρθρο 2ο. Σύστημα και χρονική διάρθρωση των προπτυχιακών σπουδών α) Oι προπτυχιακές σπουδές διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση (εφεξής ΓΣ) της ΙΣΑΠΘ Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα, το χειμερινό και το εαρινό β) Η εγγραφή των φοιτητών στα υποχρεωτικά μαθήματα κάθε εξαμήνου γίνεται αυτόματα με την εγγραφή του φοιτητή στο αντίστοιχο εξάμηνο. O αριθμός των μαθημάτων ανά εξάμηνο ορίζεται από το Πρόγραμμα Σπουδών της ΙΣΑΠΘ γ) Η συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι υποχρεωτική δ) Η ιατρική εκπαίδευση παρέχεται σε 12 εξάμηνα διδασκαλίας και άσκησης στις ενότητες των βασικών επιστημών, και των προκλινικών - κλινικών μαθημάτων. Οι ενότητες αυτές δεν είναι απόλυτα διαχωρισμένες μεταξύ τους, αλλά σε όλη τη διάρκεια των σπουδών επιδιώκεται αφενός μεν να συνεχίζεται η μύηση στις βασικές επιστήμες, αφετέρου δε να αρχίζει όσο το δυνατόν νωρίτερα η επαφή και η άσκηση στην κλινική πράξη ε) Στα τελευταία δύο εξάμηνα, δίνεται έμφαση στην κλινική εφαρμογή των γνώσεων όλων των προηγουμένων εξαμήνων, και ο τελειόφοιτος προετοιμάζεται υπό καθοδήγηση για την αυτοδύναμη άσκηση της Ιατρικής Άρθρο 3ο. Όργανα κατάρτισης και αναθεώρησης Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (ΠΠΣ) Αρμόδια για την κατάρτιση του προγράμματος σπουδών είναι η ΓΣ της ΙΣΑΠΘ. Το ΠΠΣ αναθεωρείται στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους, εφόσον απαιτείται. O Πρόεδρος της Σχολής συγκροτεί Επιτροπή Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών (ΕΠΠΣ) με ετήσια θητεία, από μέλη της ΓΣ της Σχολής και προεδρευόμενη από τον Αναπληρωτή Πρόεδρο, η οποία υποβάλλει σχετική πρόταση στη ΓΣ της Σχολής, αφού προηγουμένως κωδικοποιήσει τις υφιστάμενες προτάσεις. Η απόφαση της ΓΣ της
16 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Σχολής για το ΠΠΣ κοινοποιείται στον Κοσμήτορα και στην Ε.Α.Γ.Ε. (εφόσον λειτουργούν) και δημοσιεύεται στον Oδηγό Σπουδών της Σχολής. Για τους φοιτητές των προηγούμενων της αναθεωρήσεως ετών ισχύει το ΠΠΣ του πανεπιστημιακού έτους εγγραφής τους. Άρθρο 4ο. Πλαίσια συγκρότησης του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών της ΙΣΑΠΘ Το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών της ΙΣΑΠΘ, συντάσσεται με βάση: α) Τις διατάξεις άρθρων: 1) 24 και 25 του Ν. 1268 /82 «Δομή και λειτουργία των Α.Ε.Ι.» 2) 76 παρ. 1 του Ν. 1566 /85 3) 9 του Ν. 2983/92 «Εκσυγχρονισμός της ανώτατης εκπαίδευσης» 4) 1 παρ. 5 του Ν. 2188 /94 «Ρύθμιση θεμάτων διοίκησης της εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» β) Τις αποφάσεις των Τομέων της Σχολής γ) Τις εισηγήσεις προς την Επιτροπή Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών των Διευθυντών των Τομέων του Τμήματος και των μελών Δ.Ε.Π., των υπευθύνων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των μαθημάτων, του Γραφείου και των Δικτύων Εκπαίδευσης δ) Τις γραπτές προτάσεις των νομίμων εκπροσώπων των φοιτητών στη ΓΣ της ΙΣΑΠΘ ε) Τις αποφάσεις της ΓΣ της ΙΣΑΠΘ, που είναι και το κυρίαρχο όργανο της Σχολής στ) Τις διοικητικές πράξεις του Προέδρου της ΙΣΑΠΘ Πρόσθετες παράμετροι που λαμβάνονται υπ όψιν κατά τη σύνταξη του ΠΠΣ ή την τροποποίησή του, είναι οι δυνατότητες, οι δεσμεύσεις και οι κατευθύνσεις που προκύπτουν από την τρέχουσα υποδομή της ΙΣΑΠΘ (όπως το υφιστάμενο πρόγραμμα, το διαθέσιμο προσωπικό, οι αίθουσες διδασκαλίας, τα εργαστήρια, οι κλινικές, κ.ά.), τα πλαίσια και η στρατηγική της πολιτείας για την εκπαιδευτική πολιτική, καθώς και για την πολιτική υγείας, και οι σύγχρονες τάσεις της Ιατρικής Εκπαίδευσης. Δεσμευτικό κριτήριο για την εισήγηση της Επιτροπής ΠΠΣ που προβλέπεται από το Νόμο, είναι ότι η επιλογή των μαθημάτων που απαρτίζουν το ΠΠΣ να έχει άμεση σχέση με τις επιστημονικές και κοινωνικές ανάγκες της χώρας μας. Η ενεργός και ουσιαστική συμμετοχή των φοιτητών στην Επιτροπή Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών είναι απαραίτητη και καθοριστική για την επιτέλεση του έργου της. Η Ιατρική περιέχει γνωστικά αντικείμενα που διαμορφώνονται ακολουθώντας τις προόδους και εξελίξεις στην ιατρική γνώση. Επομένως, η ιατρική εκπαίδευση αποτελεί μια συνεχή και δυναμική διεργασία, της οποίας το ΠΠΣ πρέπει να ανανεώνεται ανά-
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 17 λογα με τις προκύπτουσες εκπαιδευτικές ανάγκες και τις σύγχρονες εκπαιδευτικές α- ντιλήψεις. Άρθρο 5ο. Σκοπός και επιδιωκόμενα αποτελέσματα των Προπτυχιακών Σπουδών (Γνώσεις - Δεξιότητες - Στάσεις - Συμπεριφορές - Αξίες) Η εκπαίδευση στην ΙΣΑΠΘ φιλοδοξεί περισσότερο από όλα να μεταδώσει στους φοιτητές τις ηθικές αξίες που διέπουν την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματοςλειτουργήματος, και να τους εξασφαλίσει τις επιστημονικές γνώσεις που θα τους επιτρέψουν να αναγνωρίζουν και να χειρίζονται αποτελεσματικά τα γενικά ιατρικά προβλήματα, τα οποία θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν μετά την αποφοίτησή τους από την ΙΣΑΠΘ. Σκοπός της ιατρικής εκπαίδευσης είναι η στήριξη των Υπηρεσιών Υγείας και του Εθνικού Συστήματος Υγείας, καθώς και του συνολικού επιπέδου περίθαλψης της χώρας, καταρτίζοντας γιατρούς που είναι ικανοί να παρέχουν υγειονομικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, σε επίπεδο πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας. Παράλληλα, ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι να εμφυτεύσει την ακαδημαϊκή νοοτροπία και να δώσει τη δυνατότητα, σε όποιον επιθυμεί, να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις για να ενταχθεί στο χώρο της Ακαδημαϊκής Ιατρικής, ως ερευνητής και δάσκαλος. Oι γενικοί αυτοί στόχοι εξειδικεύονται στα ακόλουθα σημεία, τα οποία αφορούν τις ικανότητες και ιδιότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος της ΙΣΑΠΘ. Αξίες Oι πτυχιούχοι της ΙΣΑΠΘ θα πρέπει να έχουν: 1) Υψηλά ηθικά, ακαδημαϊκά και επιστημονικά κριτήρια κατά την άσκηση της ιατρικής πράξης 2) Αυστηρή προσήλωση στους κανόνες βιοηθικής και ιατρικής δεοντολογίας (τιμιότητα, ακεραιότητα, ειλικρίνεια, διακριτικότητα, συμπάθεια, ανθρωπισμό, κατανόηση, παραδοχή, ενδιαφέρον) 3) Την αντίληψη ότι ο γιατρός αντιμετωπίζει ένα συγκεκριμένο άνθρωπο με πρόβλημα υγείας, ως βιοψυχοκοινωνικό σύνολο, και όχι περιορισμένα το μεμονωμένο πρόβλημα (ολιστική προσέγγιση) Στάσεις - Συμπεριφορές Oι πτυχιούχοι της ΙΣΑΠΘ θα πρέπει να έχουν: 1) Την αντίληψη ότι η άσκηση της ιατρικής απαιτεί, αφενός επιστημονική γνώση και, αφετέρου, ανθρωποκεντρική προσέγγιση της υγείας (επιστήμη, τέχνη, ανθρωπισμός) 2) Τη διάθεση και δυνατότητα να είναι αξιόπιστοι και υπεύθυνοι στην εκπλήρωση των καθηκόντων τους 3) Την αντίληψη ότι η ιατρική απαιτεί μια συνεχή εκπαίδευση και την ικανότητα να μαθαίνουν μόνοι χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες πηγές και μεθόδους εργασίας, κα-
18 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ θώς και τη θέληση και την ικανότητα να κρίνουν την προσωπική τους απόδοση, (δια βίου μάθηση, συνεχιζόμενη Ιατρική Εκπαίδευση, αυτοαξιολόγηση) 4) Επίγνωση των ορίων των γνώσεών τους, καθώς και αναγνώριση της ανάγκης για βοήθεια, όταν αυτή απαιτείται, συνεργαζόμενοι λυσιτελώς με ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό 5) Την ικανότητα να αναγνωρίζουν συνηθισμένα ιατρικά λάθη, τη θέληση να τα αναφέρουν σχετικά, και να τα συζητούν κατάλληλα με τους ασθενείς και τους συγγενείς αυτών 6) Την ικανότητα να επικοινωνούν αποτελεσματικά τόσο με τον ασθενή και τους συγγενείς, όσο και με τους συναδέλφους τους, καθώς και την δεξιότητα να λειτουργούν αποδοτικά ως μέλη διεπιστημονικής ομάδας σε όλες τις βαθμίδες παροχής υπηρεσιών, από το Περιφερειακό Ιατρείο έως την Πανεπιστημιακή Κλινική 7) Ενδιαφέρον για τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα. Την ικανότητα να θέτουν τις σωστές ερωτήσεις για έρευνα, να συμβάλλουν στην εφαρμογή ενός ερευνητικού πρωτοκόλλου, να βοηθούν στην διεξαγωγή της έρευνας και στη διάδοση και εφαρμογή των αποτελεσμάτων της Γνώσεις Oι πτυχιούχοι της ΙΣΑΠΘ θα πρέπει να έχουν: 1) Κατά το δυνατόν πλήρη και σε βάθος γνώση της δομής, λειτουργίας και ανάπτυξης του ανθρώπινου οργανισμού. Η γνώση αυτή περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα σταδίων ανάλυσης, από το μοριακό επίπεδο μέχρι και το επίπεδο συμπεριφοράς 2) Κατά το δυνατόν πλήρη και σε βάθος γνώση της αιτιολογίας, παθογένειας, κλινικών χαρακτηριστικών, επιπλοκών, αρχών πρόληψης και διαχείρισης τόσο των κοινών, όσο και των θανατηφόρων ασθενειών, καθώς και της θεραπευτικής τους Πολύ καλή γνώση των νόσων εκείνων που προκαλούν άμεσο κίνδυνο στη ζωή του ασθενούς (επείγοντα), καθώς και των νόσων που εμφανίζονται συχνότερα (καθημερινή ιατρική). Να έχουν δυνατότητα επισήμανσης των νόσων που εμφανίζονται σπανιότερα. Να μπορούν να αντιλαμβάνονται έγκαιρα την πιθανότητα ύπαρξης σοβαρών παθήσεων. 3) Κατανόηση της επίδρασης που έχει το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον στην υγεία. Αναγνώριση της ευθύνης του ιατρικού επαγγέλματος για την πρόληψη της νόσου, την προάσπιση και προαγωγή της υγείας. Γνώσεις που θα του δίνουν τη δυνατότητα να εισηγείται δραστική αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με επαγγελματικά νοσήματα, με νοσήματα συμπεριφοράς και με τα γενικότερα κοινωνικά προβλήματα υγείας της χώρας μας 4) Επίγνωση του κόστους της πρόληψης, της θεραπείας και της αποκατάστασης των διαφόρων ασθενειών και της γενικής φροντίδας υγείας του γενικού πληθυσμού, λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό και τα επιμέρους οικονομικά πλαίσια, καθώς και τις δυνατότητες χρηματοδότησης του περιβάλλοντος εργασίας
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 19 5) Ενημέρωση για το πτυχίο, το περιεχόμενο και τις δυνατότητες των ειδικοτήτων της Ιατρικής Δεξιότητες Βασικός στόχος του Προγράμματος Σπουδών είναι η μύηση των φοιτητών στην ιατρική σκέψη και η εξοικείωσή τους με τα σύγχρονα προβλήματα που επηρεάζουν την υγεία, ώστε τελειώνοντας τις σπουδές τους να έχουν την ικανότητα: 1) Να αναπτύσσουν καλή επαφή και επικοινωνία με τον ασθενή και τους συγγενείς του 2) Να λαμβάνουν και να καταγράφουν ένα άριστο ιστορικό 3) Να εκτελούν μια ολοκληρωμένη φυσική εξέταση 4) Να αξιολογούν ορθά τα συμπτώματα και τα κλινικά σημεία 5) Να επιλέγουν και να αξιολογούν ορθά κοινές εργαστηριακές εξετάσεις 6) Να μπορούν να διακρίνουν το «παθολογικό» και τις παραλλαγές του από το «φυσιολογικό» 7) Να ενσωματώνουν το παραπάνω ιστορικό, καθώς και τα φυσικά και εργαστηριακά ευρήματα σε μία εναργώς διατυπωμένη διάγνωση 8) Να ιεραρχούν και να επιλύουν προβλήματα που αναγνωρίζονται από τις διαδικασίες αυτές 9) Να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις σχετικές με τη διάγνωση και θεραπεία 10) Να μπορούν να επικοινωνούν και να συνεργάζονται αποτελεσματικά με τους λειτουργούς της Υγείας σ όλες τις βαθμίδες παροχής της 11) Να αναγνωρίζουν την επίδραση του περιβάλλοντος και των κοινωνικών συνθηκών και προβλημάτων στην υγεία του πληθυσμού και να συμμετέχουν ενεργά στην αντιμετώπισή τους 12) Να προσφέρουν πρωτοβάθμια περίθαλψη για καθημερινά προβλήματα υγείας (διάγνωση και σωστή καθοδήγηση των αρρώστων) 13) Να αντιμετωπίζουν καταρχήν σωστά τις επείγουσες περιπτώσεις 14) Να συλλέγουν, να αναλύουν και να συνθέτουν τη σχετική τρέχουσα βιβλιογραφία, με τη βοήθεια της τεχνολογίας της πληροφορικής και των πηγών της βιβλιοθήκης, για να λύνουν διάφορα κλινικά προβλήματα Άρθρο 6o. Το ακαδημαϊκό έτος Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τις απαιτούμενες εβδομάδες (13) για διδασκαλία και την αντίστοιχη εξεταστική περίοδο, για την οποία εφαρμόζεται ενιαίο, σταθερό πρόγραμμα. Το σταθερό εξεταστικό πρόγραμμα διαμορφώνεται από την αρμόδια Επιτροπή Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών και εγκρίνεται από τη ΓΣ της Σχολής και την Σύγκλητο.
20 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Εάν, για οποιοδήποτε λόγο, ο αριθμός των ωρών διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τα 4/5 του προβλεπομένου στο ΠΠΣ, το α- ντίστοιχο μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχτηκε. Διακοπή του εκπαιδευτικού έργου, αλλά και της εν γένει λειτουργίας ενός Α.Ε.Ι. είναι δυνατή με απόφαση της Συγκλήτου, και μόνο για εξαιρετικές περιπτώσεις. Η έναρξη των μαθημάτων για το χειμερινό εξάμηνο κάθε ακαδημαϊκού έτους γίνεται αμέσως μετά την περάτωση της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου. Τα μαθήματα του εαρινού εξαμήνου λήγουν την εβδομάδα πριν από την έναρξη της εξεταστικής περιόδου του Ιουνίου. Oι ακριβείς ημερομηνίες λήξεως του χειμερινού εξαμήνου και των εξετάσεών του, καθώς και η έναρξη του εαρινού εξαμήνου και οι εξετάσεις του αποτυπώνονται στο εκάστοτε Ωρολόγιο - Αιθουσιολόγιο και Ημερολόγιο Πρόγραμμα της Σχολής και καθορίζονται από την ΓΣ της Σχολής και τη Σύγκλητο. Σε εξαιρετικές όμως περιπτώσεις, ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με πρόταση της Συγκλήτου, ρυθμίζει την έναρξη και λήξη των δύο εξαμήνων εκτός των ημερομηνιών αυτών, ώστε να συμπληρωθεί ο προβλεπόμενος αριθμός διδακτικών εβδομάδων. Η κλινική άσκηση του ΙΑ και ΙΒ εξαμήνου (τρίμηνα) γίνεται μεταξύ 1ης Αυγούστου και 31ης Μαΐου του επόμενου ημερολογιακού έτους. Oι θερινές διακοπές ορίζονται τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Κατά τη διάρκειά τους δεν γίνονται συνεδριάσεις της Σχολής και των Τομέων. Με απόφαση πάντως της Συγκλήτου μπορεί να επιτραπούν οι συνεδριάσεις των ανωτέρω οργάνων, και κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών. Κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών δίνεται η δυνατότητα οργάνωσης και λειτουργίας μαθημάτων και κλινικής άσκησης για ταχύρυθμη διδασκαλία ή συμπλήρωση ύλης εξαμήνου, με τεκμηριωμένη απόφαση της ΓΣ της Σχολής και έγκριση από τη Σύγκλητο του Α.Π.Θ. Τα μαθήματα διακόπτονται: - Από την παραμονή των Χριστουγέννων έως και την επομένη των Θεοφανείων - Από την Πέμπτη της Τυροφάγου έως και την επομένη της Καθαρής Δευτέρας - Από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και την Κυριακή του Θωμά Δεν γίνονται μαθήματα και εξετάσεις την: - 26η Οκτωβρίου (Αγίου Δημητρίου-Πολιούχου Θεσσαλονίκης) - 28η Οκτωβρίου (εθνική εορτή) - 17η Νοεμβρίου (επέτειος εξέγερσης του Πολυτεχνείου) - 30η Ιανουαρίου (των Τριών Ιεραρχών) - 25η Μαρτίου (Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και εθνική εορτή)
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 21 - Ημέρα των φοιτητικών εκλογών και τις ημέρες εκλογής Πρυτανικών Aρχών, Κοσμήτορος και Προέδρου, Αναπληρωτή Προέδρου της ΙΣΑΠΘ - 1η Μαΐου (Πρωτομαγιά) - Ημέρα του Αγίου Πνεύματος - 15η Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου) Άρθρο 7o. Οδηγός Σπουδών O Οδηγός Σπουδών εγκρίνεται από τη ΓΣ της Σχολής τον Απρίλιο κάθε έτους και διανέμεται στους φοιτητές στην αρχή του επόμενου ακαδημαϊκού έτους. O Oδηγός Σπουδών περιλαμβάνει: α) το ΠΠΣ β) αποσπάσματα από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της ΙΣΑΠΘ (όταν καταρτισθεί και εγκριθεί) σχετικά με τους φοιτητές γ) τη διαδικασία χορήγησης κοινωνικών παροχών προς τους φοιτητές (υποτροφίες, δάνεια, διδακτικά βιβλία και βοηθήματα, κ.λπ.) δ) πληροφορίες για τη διοίκηση του Πανεπιστημίου και της Σχολής ε) τα ονοματεπώνυμα και την ιδιότητα του διδακτικού προσωπικού της Σχολής στ) τα ονοματεπώνυμα των ομότιμων καθηγητών ζ) πληροφορίες για τη λειτουργία των σπουδαστηρίων, κλινικών και βιβλιοθηκών της Σχολής. Ειδικότερα, στο ΠΠΣ περιλαμβάνεται το πρόγραμμα μαθημάτων και η ένταξή τους κατά εξάμηνα, τόσο των υποχρεωτικών, όσο και των κατ επιλογήν υποχρεωτικών. Η περιγραφή της διδασκαλίας του κάθε μαθήματος ξεχωριστά πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα πληροφοριακά στοιχεία του ενημερωτικού φυλλαδίου του μαθήματος (Ε.Φ.Μ.), όπως, επίσης, το σκοπό του μαθήματος, τους επιδιωκόμενους στόχους, τον συντονιστή, τους διδάσκοντες, το χώρο και το χρόνο διδασκαλίας, τη μορφή της εκπαιδευτικής διαδικασίας (εισηγητές, φροντιστήρια, εργασίες, άσκηση πρακτική ή κλινική), τα διδακτικά βοηθήματα, την ύλη (περιεχόμενα) και τη μορφή της αξιολόγησης (δοκιμασίες, πρόοδος, εξετάσεις). Άρθρο 8o. Περιεχόμενο Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών της ΙΣΑΠΘ Το ετήσιο ΠΠΣ ορίζεται με πρυτανική πράξη, ύστερα από απόφαση-πρόταση της ΓΣ της Σχολής. Το ΠΠΣ περιέχει τους τίτλους των υποχρεωτικών και των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων, το περιεχόμενό τους, τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας, στις ο- ποίες περιλαμβάνεται το κάθε μορφής επιτελούμενο διδακτικό έργο, και τη χρονική αλληλουχία των μαθημάτων και των κύκλων σπουδών και την αλληλουχία τους. Με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις και αντιλήψεις και την εμπειρία των μελών ΔΕΠ της ΙΣΑΠΘ, γίνεται προσπάθεια ενσωμάτωσης στο πρόγραμμα, της κοινωνικής διάστασης και της αποστολής του ιατρικού λειτουργήματος, ενώ συγχρόνως εξασφαλίζεται η παροχή της απαραίτητης γνώσης, που προϋποθέτει η σύγχρονη άσκηση της ιατρικής επιστήμης. Απώτερος σκοπός είναι η φοιτητοκεντρική εκπαίδευση. Επιπροσθέτως, όπου το επιτρέπουν οι αντικειμενικές συνθήκες υποδομής και στελέχωσης, γίνεται προσπάθεια εκσυγχρονισμού των παραδοσιακών τρόπων διδασκαλίας, μέσω εισαγωγής συστημάτων αυτομάθησης, μάθησης με βάση το πρόβλημα, διεπι-
22 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ στημονικής ανάπτυξης θεμάτων από ομάδα διδασκόντων, με την μορφή διασυνδεδεμένου μαθήματος, ολοκληρωμένης διατομεακής διδακτικής, κ.λπ. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην ευρεία χρήση μεθόδων διασυνδεδεμένης διδασκαλίας. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Oι προτάσεις των μελών ΔΕΠ για νέα μαθήματα (επιλεγόμενα ή υποχρεωτικά) στο ΠΠΣ, θα πρέπει να υποβάλλονται στην Γραμματεία της Ιατρικής Σχολής, εγκεκριμένες από τους αντίστοιχους Τομείς και συνοδευόμενες, απαραίτητα, από αναλυτικό Ενημερωτικό Φύλλο Μαθήματος (Ε.Φ.Μ.), το αργότερο μέχρι τις 30 Μαρτίου εκάστου έτους. Άρθρο 9o. Επεξήγηση όρων του ΠΠΣ O όρος μάθημα χρησιμοποιείται ως τεχνικός όρος. Μάθημα είναι η διδασκαλία μέρους ή του συνόλου ενός ή περισσότερων γνωστικών αντικειμένων. Το μάθημα διδάσκεται κατά τη διάρκεια ενός εξαμήνου, και αντιστοιχεί τουλάχιστον σε μία ώρα διδασκαλίας την εβδομάδα. O όρος γνωστικό αντικείμενο χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση για να ορίσει συγκεκριμένα πεδία γνώσης, όπως Ανατομία, Βιοχημεία, Παθολογία, Χειρουργική κ.λπ.. Oρισμένα γνωστικά αντικείμενα κατανέμονται σε περισσότερα μαθήματα και σε περισσότερα εξάμηνα σπουδών, όπως, π.χ. Ανατομία Ι, Ανατομία ΙΙ, Ανατομία ΙΙΙ. Ως υποχρεωτικό μάθημα ορίζεται το μάθημα του οποίου η επιτυχής παρακολούθηση είναι υποχρεωτική για κάθε φοιτητή, ώστε να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Ως κατ επιλογήν υποχρεωτικό (ή επιλεγόμενο) μάθημα ορίζεται το μάθημα που επιλέγει ο φοιτητής, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του, ώστε να διαμορφώσει ένα «ατομικό» ΠΠΣ. O συνολικός αριθμός των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων που θα πρέπει να παρακολουθήσει επιτυχώς ο φοιτητής είναι οκτώ (8), και είναι υποχρεωτικός για την ολοκλήρωση των σπουδών του. Ως επιτυχής παρακολούθηση ορίζεται η συμμετοχή του φοιτητή στην εκπαιδευτική διαδικασία, η ανταπόκρισή του κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, και η θετική αξιολόγησή του κατά τη διάρκεια και στο τέλος του εξαμήνου. Διδακτική μονάδα είναι ο εκπαιδευτικός δείκτης του κάθε μαθήματος, και αντιστοιχεί σε μια ώρα εκπαίδευσης την εβδομάδα ανά εξάμηνο (π.χ. ένα μάθημα 2 ωρών εβδομαδιαίως για ένα εξάμηνο αντιστοιχεί σε δύο διδακτικές μονάδες). Διασυνδεδεμένη διδασκαλία είναι η εκπαιδευτική διαδικασία, κατά την οποία ένας εκπαιδευτικός στόχος ή γνωστικό πεδίο, μια δομή, ή μια λειτουργία, διδάσκεται από μέλη Δ.Ε.Π. διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων. O όρος εξάμηνο χρησιμοποιείται ως τεχνικός όρος και περιλαμβάνει 13 πλήρεις ε- βδομάδες για διδασκαλία και τον απαραίτητο χρόνο για εξετάσεις. O κύκλος σπουδών αποτελεί ένα άθροισμα εξαμήνων, τα μαθήματα των οποίων έχουν κάποιο κοινό βασικό χαρακτηριστικό (βασικές ιατρικές επιστήμες, κλινικά μαθήματα). Επιδίωξη κάθε κύκλου σπουδών είναι η εκπαιδευτική πληρότητα, η αποτροπή επικαλύψεων, και η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διασύνδεση της εκπαιδεύσεως.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 23 Η αλληλουχία των μαθημάτων είναι η επαγωγική σχέση μεταξύ των μαθημάτων και των γνωστικών αντικειμένων και η σειρά με την οποία καθορίζεται η παρακολούθησή τους, όπως είναι η σειρά των μαθημάτων που αποτελούν ένα ενιαίο γνωστικό πεδίο (π.χ. Φαρμακολογία Ι και Φαρμακολογία ΙΙ), ή η σειρά μαθημάτων διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων (π.χ. Φυσιολογία και Παθοφυσιολογία). Η ενδεικτική σειρά με την οποία καθορίζεται η παρακολούθησή τους σε εξάμηνα στο ΠΠΣ, εξυπηρετεί την αρχή αυτή. Η αλληλουχία των κύκλων σπουδών (βασικές ιατρικές επιστήμες- κλινικά μαθήματα) είναι η λογική και εξελικτική διαδικασία απόκτησης, εμπέδωσης και διασύνδεσης της ιατρικής γνώσης. Η τήρηση αυτής της αλληλουχίας δεν αποτελεί μόνο αναγκαία και χρήσιμη συνθήκη, αλλά και συμβατική υποχρέωση του φοιτητή στην πορεία των σπουδών του, και συνεπάγεται αποτελεσματική και ολοκληρωμένη παροχή ιατρικής εκπαιδεύσεως και ασκήσεως. Η ενδεικτική σειρά των 2 κύκλων σπουδών του ΠΠΣ της ΙΣΑΠΘ στα 5 πρώτα και 7 τελευταία εξάμηνα, αντίστοιχα, στηρίζεται στην αρχή αυτή. Η τήρηση της αλληλουχίας των κύκλων σπουδών, με τις διαδικασίες που προβλέπονται στην Οργάνωση των Σπουδών, συμβάλλει στην επαγωγική κτήση και εφαρμογή της ιατρικής γνώσης και πράξης, γενικότερα. Άρθρο 10o. Τα εξαμηνιαία μαθήματα Κάθε εξαμηνιαίο μάθημα περιλαμβάνει έναν αριθμό διδακτικών μονάδων. Προκειμένου περί αυτοτελούς διδασκαλίας μαθήματος, η κάθε διδακτική μονάδα αντιστοιχεί σε μια τουλάχιστον εβδομαδιαία ώρα διδασκαλίας επί ένα εξάμηνο και σε μια έως τρεις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας ή άσκησης επί ένα εξάμηνο για το λοιπό εκπαιδευτικό έργο (πρακτική, κλινική άσκηση, φροντιστήρια). Η κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα είναι ενδεικτική και όχι δογματικά υποχρεωτική για τους φοιτητές. Ανταποκρίνεται, πάντως, σε συνθήκες κανονικής φοίτησης 12 εξαμήνων, που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου, και στην αρχή της χρονικής αλληλουχίας των μαθημάτων. Με τη διαδικασία κατάρτισης του ΠΠΣ, ορίζεται η αλληλουχία των μαθημάτων και όλων των εξαρτωμένων από αυτήν εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, με βάση την επαγωγική δομή της διδακτικής διαδικασίας. Τα μαθήματα της ΙΣΑΠΘ κατανέμονται σε 12 αυτοτελή ακαδημαϊκά εξάμηνα. Τα μαθήματα καλύπτουν 26 ώρες το εξάμηνο, κατ ελάχιστο. Τα υποχρεωτικά και τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα υπάγονται σε αντίστοιχους Τομείς, όπως εμφανίζονται στον Oδηγό Σπουδών. Όταν σε ένα μάθημα συμμετέχουν περισσότεροι από έναν Τομείς, υπεύθυνος για τη διδασκαλία του ορίζεται από τη ΓΣ της Σχολής ο θεματικά συγγενέστερος Τομέας. Στην περίπτωση αυτή συγκροτείται Διατομεακή Επιτροπή Μαθήματος. Τα εξαμηνιαία μαθήματα της ΙΣΑΠΘ κατανέμονται σε δύο κύκλους σπουδών: - Μαθήματα α κύκλου σπουδών (βασικές ιατρικές επιστήμες): Διδάσκονται από το 1ο έως και το 5ο ακαδημαϊκό εξάμηνο - Μαθήματα β κύκλου σπουδών (κλινικά μαθήματα): Διδάσκονται από το 6 ο έως και το 12ο ακαδημαϊκό εξάμηνο
24 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Άρθρο 11o. Διάκριση των μαθημάτων Αναλυτικά, το ΠΠΣ συγκροτείται από: Α. Τα υποχρεωτικά μαθήματα Β. Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα Γ. Την κλινική άσκηση Α. Τα υποχρεωτικά μαθήματα Τα υποχρεωτικά μαθήματα διακρίνονται σε: α) Μαθήματα Πληροφορικής, Τεχνολογίας, Μεθοδολογίας και Ξενόγλωσσης Ιατρικής Ορολογίας β) Μαθήματα βασικών ιατρικών επιστημών, για την απόκτηση της απαραίτητης γνώσης των βασικών λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού, και την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών των νόσων γ) Μαθήματα προκλινικά και κλινικά που εισάγουν το φοιτητή στην εκμάθηση της κλινικής σκέψης και στη μεθοδολογία της διάγνωσης και αντιμετώπισης των νόσων δ) Ειδικά μαθήματα κοινωνικού περιεχομένου, ώστε να μπορεί ο νέος γιατρός να παρακολουθεί τα σύγχρονα κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία και έχουν επίδραση στην υγεία, με στόχο τη διεύρυνση της ανθρωπιστικής του παιδείας O φοιτητής αποκτά δικαίωμα εγγραφής στα υποχρεωτικά μαθήματα κάθε εξαμήνου με την εγγραφή του στο αντίστοιχο εξάμηνο. Κατά περίπτωση, κατά την αρχή του εξαμήνου, απαιτείται η εγγραφή των φοιτητών σε Εργαστήρια ή Κλινικές. Τα μαθήματα των βασικών ιατρικών επιστημών γίνονται στα αμφιθέατρα και στις αίθουσες διδασκαλίας των αντίστοιχων Εργαστηρίων και Κλινικών της Σχολής. Τα κλινικά μαθήματα γίνονται στις Πανεπιστημιακές Κλινικές των Νοσοκομείων: ΑΧΕ- ΠΑ, Ιπποκράτειο, Γ. Γεννηματάς, Γ. Παπανικολάου, Ν. Παπαγεωργίου, Αφροδισίων και Δερματικών Παθήσεων, και στο Δημόσιο Ψυχιατρείο. Μετά από απόφαση της ΓΣ της ΙΣΑΠΘ και εντός συγκεκριμένων πλαισίων κριτηρίων και προδιαγραφών, μέρος της κλινικής άσκησης μπορεί να γίνεται σε Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, ή άλλους Οργανισμούς του Ε.Σ.Υ., πάντοτε με την ευθύνη και εποπτεία των αρμοδίων Τομέων και των υπευθύνων μελών ΔΕΠ. Η έγκριση των υποχρεωτικών μαθημάτων και η ένταξή τους σε εξάμηνα αποτελεί αρμοδιότητα της ΓΣ της Σχολής. Για περισσότερο ολοκληρωμένη εφαρμογή της ιατρικής διδακτικής, ενθαρρύνεται η διασυνδεδεμένη διδασκαλία υποχρεωτικών μαθημάτων. Η κατανομή των φοιτητών σε Εργαστήρια και Κλινικές γίνεται με βάση τις αποφάσεις της ΓΣ της Σχολής.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 25 Β. Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα O φοιτητής, ανάλογα με τα προσωπικά του ενδιαφέροντα, είναι ελεύθερος να επιλέξει μαθήματα αυτού του τύπου, από τον κατάλογο των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων τα οποία διατίθενται μέχρι και το εξάμηνο της φοίτησής του. Το περιεχόμενο των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων δεν αποτελεί τμήμα των αντιστοίχων υποχρεωτικών μαθημάτων, αλλά προέκτασή τους. Γενική επιδίωξη των μαθημάτων αυτών είναι η εκτενέστερη ανάπτυξη κάποιων θεμάτων ενός γνωστικού πεδίου, ή η εκπαιδευτική διασύνδεση με άλλα γνωστικά αντικείμενα της Ιατρικής, ή άλλων επιστημών. O κάθε Τομέας προτείνει και αποφασίζει τη διάθεση των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων, τα οποία μπορούν να καλύπτουν περισσότερα από ένα γνωστικά αντικείμενα του Τομέα. Ενθαρρύνεται η διατομεακή προσφορά και συνδιδασκαλία (διασυνδεδεμένη διδασκαλία) των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων. Η έγκριση των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων και η τοποθέτησή τους σε εξάμηνα αποτελεί αρμοδιότητα της ΓΣ της Σχολής. Το σύνολο των κατ επιλογήν υ- ποχρεωτικών μαθημάτων, μετά από εισήγηση του αντιστοίχου Τομέα και της ΕΠΠΣ, αναφέρεται σε σχετικό κατάλογο, τον οποίον εγκρίνει κάθε χρόνο η ΓΣ της Σχολής. Όλα τα επιλεγόμενα μαθήματα διδάσκονται αποκλειστικά στην απογευματινή ζώνη εκπαίδευσης, σε αμφιθέατρο ή σε αίθουσα διδασκαλίας των Εργαστηρίων και Κλινικών, 2 ώρες κάθε εβδομάδα. Στα μαθήματα που απαιτείται, υπάρχει και άσκηση στο Εργαστήριο ή στην Κλινική. Oι Τομείς αξιολογούν την επιτυχία και την απήχηση που είχαν τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα της αρμοδιότητάς τους, με σκοπό τη βελτίωση ή την τροποποίησή τους, έτσι ώστε να γίνουν περισσότερο αποδοτικά στην εκπαίδευση των φοιτητών. Ως κριτήρια επιτυχούς απόδοσης ενός κατ επιλογήν υποχρεωτικού μαθήματος θεωρούνται ο αριθμός φοιτητών που το παρακολουθεί, η συμμετοχή τους, το ποσοστό επιτυχίας τους στις εξετάσεις, και η αξιολόγηση του μαθήματος από τους φοιτητές. Αναλυτικά, ο σκοπός των επιλεγομένων υποχρεωτικών μαθημάτων είναι: α) Η εξοικείωση του φοιτητή με ειδικά θέματα και προβλήματα της Ιατρικής β) Η δυνατότητα μεγαλύτερης εμβάθυνσης σε ορισμένους κλάδους της Ιατρικής, οι οποίοι μπορεί να ενδιαφέρουν το φοιτητή, και να τον προετοιμάσουν για την εξειδίκευσή του γ) Η ποιοτική και ποσοτική βελτίωση της γνώσης ή των δεξιοτήτων σε ειδικά γνωστικά πεδία της εκπαίδευσης και της έρευνας δ) Η ενίσχυση της σύνδεσης και εφαρμογής των προκλινικών γνώσεων με τα κλινικά μαθήματα ε) Η ευαισθητοποίηση σε ειδικές κοινωνικές παραμέτρους της υγείας στ) Η διεύρυνση της Ανθρωπιστικής Παιδείας
26 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ζ) Η ενίσχυση της ανάπτυξης από τους διδάσκοντες-εκπαιδευτές διδακτικών δεξιοτήτων σε εξειδικευμένους τομείς, που σχετίζονται με τα βασικά ερευνητικά τους ενδιαφέροντα, καθώς και η δυνατότητα του φοιτητή να διδαχθεί θέματα από εξειδικευμένους σε αυτά εκπαιδευτές η) Η δυνατότητα εφαρμογής διασυνδεδεμένης διδασκαλίας από περισσότερους από έναν εκπαιδευτές, με τη συνεργασία μεταξύ Κλινικών και Εργαστηρίων, σε διατομεακό επίπεδο Για κάθε κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα το σύνολο των ωρών εξαμήνου είναι 26 (2 ώρες x 13 διδακτικές εβδομάδες), ενώ οι διδακτικές μονάδες είναι 2. Oι φοιτητές υποχρεούνται να παρακολουθήσουν επιτυχώς οκτώ (8) κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα, με σύνολο 208 ωρών διδασκαλίας, τουλάχιστον. Οι ώρες εκπαίδευσης περιλαμβάνουν εισηγήσεις, επιδείξεις, φροντιστήρια, εκπόνηση εργασιών και καθοδηγούμενη αυτομάθηση. Η διδασκαλία των κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων στηρίζεται στην ουσιαστική συμμετοχή των διδασκομένων και την παραγωγική συνεργασία τους με το διδάσκοντα. Για κάθε κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα, ο ελάχιστος αριθμός φοιτητών είναι δέκα (10). Η διεξαγωγή της διδασκαλίας ενός κατ επιλογήν υποχρεωτικού μαθήματος είναι υποχρεωτική για τους Τομείς, εφόσον εγγραφούν για την παρακολούθησή του τουλάχιστον δέκα (10) φοιτητές. Όμως, οι Τομείς μπορούν να αποφασίσουν τη διδασκαλία οποιουδήποτε επιλεγόμενου μαθήματος και με λιγότερους από (10) φοιτητές, εφόσον διαθέτουν το κατάλληλο διδακτικό προσωπικό, και υπάρχουν διαθέσιμες αίθουσες και ώρες διδασκαλίας. Αν σε κάποιο επιλεγόμενο μάθημα υπάρχει μεγάλη ζήτηση, γίνονται 2 ή περισσότερα τμήματα, ή επαναλαμβάνεται η διδασκαλία και στο άλλο εξάμηνο. Για τις εξετάσεις και τη βαθμολογία ισχύει ότι και στα υποχρεωτικά μαθήματα, με τη διαφορά ότι ο φοιτητής, σε περίπτωση αποτυχίας, έχει την εναλλακτική επιλογή να εγγραφεί σε άλλο κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα. Η δήλωση του φοιτητή για τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα γίνεται στην αρχή του εξαμήνου στην αντίστοιχη ακαδημαϊκή μονάδα. Γ. Κλινική άσκηση Η κλινική εκπαίδευση συνδυάζει τη θεωρητική διδασκαλία με την κλινική άσκηση. Η νοσοκομειακή άσκηση στα κλινικά μαθήματα γίνεται με εισαγωγικό τρόπο στο τρίτο έτος, και αναλυτικά στο πέμπτο και στο έκτο έτος σπουδών. Η διδασκαλία των κλινικών μαθημάτων γίνεται με βάση τη γνώση της ύλης των βασικών ιατρικών μαθημάτων, είτε μέσα στο Νοσοκομείο, είτε έξω από αυτό. Στα δύο τελευταία εξάμηνα ο τελειόφοιτος εκπαιδεύεται κλινικά, ασκώντας την Ιατρική κάτω από υπεύθυνη καθοδήγηση (τρίμηνα). Η κλινική-πρακτική άσκηση γίνεται στην Παθολογία και τις ειδικότητές της, στη Χειρουργική και τις ειδικότητές της, στη Γυναικολογία-Μαιευτική, στην Παιδιατρική, στη Νευρολογία ή στην Ψυχιατρική, και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Οι φοιτητές που ασκούνται στις Κλινικές ακολουθούν το πρόγραμμά τους.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 27 Άρθρο 12o. Κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα: Α. Αλληλουχία γνωστικών αντικειμένων Η κατανομή και τοποθέτηση των γνωστικών αντικειμένων στα εξάμηνα των σπουδών εξυπηρετεί την αρχή της βαθμιαίας, διαδοχικής και επαγωγικής εκπαίδευσης, ώστε οι γνώσεις και εμπειρίες που αποκτώνται σε ένα γνωστικό αντικείμενο να διευκολύνουν και να στηρίζουν την κατανόηση και εκπαίδευση στα επόμενα γνωστικά αντικείμενα. Έτσι, τα γνωστικά αντικείμενα που παρακολουθεί ο φοιτητής στο ΠΠΣ, συνδέονται με μια αλληλουχία απαραίτητη στη μαθησιακή διαδικασία της ιατρικής επιστήμης. Η ευρεία εφαρμογή διασυνδεδεμένων μαθημάτων στο ΠΠΣ θα συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση των σπουδών, και η πλήρης ανάπτυξη της διδακτικής με βάση το πρόβλημα θα καταστήσει έωλη την προαπαίτηση. Β. Χρονική Αλληλουχία μαθημάτων Για την επαγωγική και αποδοτική εκπαίδευση, είναι απαραίτητη μια εκπαιδευτική αλληλουχία, η οποία ενδεικτικά παρατίθεται. Αναγκαία είναι η αλληλουχία στα μαθήματα που διδάσκουν το ίδιο γνωστικό αντικείμενο, όπως π.χ. η Ανατομική του Ανθρώπου Ι και ΙΙ, Βιοχημεία Ι και ΙΙ, Φυσιολογία Ι και ΙΙ, Παθολογική Ανατομική Ι και ΙΙ. O φοιτητής επιλέγει πρώτα το μάθημα Ι και έπειτα το μάθημα ΙΙ. Αντίστοιχα, απαραίτητη αλληλουχία υπάρχει στα προπαιδευτικά και τα κλινικά μαθήματα της Παθολογίας και της Χειρουργικής. Απαραίτητη είναι επίσης η αλληλουχία των κλινικών μαθημάτων της άσκησης του ΙΑ και ΙΒ εξαμήνου προς τα μαθήματα των προηγουμένων εξαμήνων. Γ. Χρονική Αλληλουχία κύκλων σπουδών Το ΠΠΣ διαρθρώνεται σε δύο κύκλους (ενότητες) σπουδών, χωρίς να υπάρχει αυτοδυναμία κανενός κύκλου, στο σύνολο των ιατρικών σπουδών. Στην πρώτη ενότητα (βασικές ιατρικές επιστήμες), η διάρκεια ορίζεται στα πέντε πρώτα εξάμηνα. Τα μαθήματα της ενότητας αυτής προσφέρουν τις εισαγωγικές βάσεις της Ιατρικής, και μπορούν να περιλαμβάνουν και κλινικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Η δεύτερη ενότητα σπουδών περιλαμβάνει τα επόμενα επτά εξάμηνα και περιέχει τα κλινικά μαθήματα. Ειδικά κατά τα τελευταία δύο εξάμηνα, οι φοιτητές ασκούνται στην κλινική πράξη, αναλαμβάνοντας υπευθυνότητες. Οι δύο ενότητες σπουδών δεν αποτελούν περίκλειστα συστήματα εκπαιδεύσεως, αλλά έχουν κοινό τόπο. Ενθαρρύνεται η διεύρυνση αυτού του κοινού τόπου στα προγράμματα σπουδών, ώστε να υπάρξει η κατά το δυνατόν ευρύτερη συμμετοχή των κλινικών γνωστικών αντικειμένων στις βασικές ιατρικές επιστήμες, και το αντίστροφο. O στόχος αυτός μπορεί να ενισχύεται με την συνεχώς διευρυνόμενη διασύνδεση της διδασκαλίας, ή με τη θεματική προσέγγιση της μάθησης με βάση το πρόβλημα, ή με άλλες ανάλογες διδακτικές προσεγγίσεις.
28 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Άρθρο 13o. Οργάνωση των Σπουδών Η διδασκαλία των μαθημάτων του ΠΠΣ γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα, το οποίο καταρτίζεται από την Επιτροπή Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών και τη Γραμματεία της Σχολής, με ευθύνη του Προέδρου της Σχολής, έτσι ώστε η ροή της εκπαιδευτικής διαδικασίας να είναι κατά το δυνατόν συνεχής. Το ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει την κατανομή των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μέσα στις πέντε εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, τους διδάσκοντες, τις αίθουσες διδασκαλίας και ανακοινώνεται εγκαίρως από τη Γραμματεία της Σχολής. Η ΓΣ της ΙΣΑΠΘ, έχοντας υπόψη τις αποφάσεις των Τομέων για την κατανομή του διδακτικού έργου στα μέλη Δ.Ε.Π., μπορεί να αποφασίζει ανάλογα με τον τύπο της διδασκαλίας των μαθημάτων (διαλέξεις, παραδόσεις, σεμινάρια, φροντιστήρια, ασκήσεις κ.λπ.), τη διαίρεση των ακροατηρίων σε επιμέρους τμήματα, με κριτήρια οριζόμενα από τη ΓΣ της Σχολής. Ομοίως, καθορίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια της διδακτικής διαδικασίας, με σεβασμό στη συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοδυναμία της διδασκαλίας. Οι Τομείς καταρτίζουν για κάθε μάθημα της αρμοδιότητάς τους κατάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων (άτλαντες, κ.λπ.), ώστε να στηρίζεται η διδασκαλία και να διευκολύνεται η μελέτη των φοιτητών. Βιβλία και βοηθήματα πρέπει να υπάρχουν σε ικανό αριθμό αντιτύπων στις βιβλιοθήκες και τα αναγνωστήρια των Πανεπιστημιακών Κλινικών και Εργαστηρίων, των Τομέων και της Σχολής. Το σύνολο των μαθημάτων στα οποία οφείλει να εξετασθεί επιτυχώς ο φοιτητής ώ- στε να αποφοιτήσει, καθορίζονται από το ΠΠΣ και είναι κατανεμημένα σε κάθε εξάμηνο. Η κατανομή των εξαμηνιαίων μαθημάτων στα εξάμηνα κάθε κύκλου είναι ενδεικτική και όχι υποχρεωτική για τους φοιτητές. Εξυπηρετεί όμως την αλληλουχία των μαθημάτων, των γνωστικών αντικειμένων και των κύκλων σπουδών, προκειμένου να επιτευχθεί η επαγωγική εκπαίδευση, που διευκολύνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μαθησιακή διαδικασία της ιατρικής επιστήμης. Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα κατανέμονται σε εξάμηνα. O φοιτητής μπορεί να επιλέξει ένα επιλεγόμενο μάθημα εφόσον φοιτά στο εξάμηνο που ανήκει το μάθημα ή σε εξάμηνο μεταγενέστερο από αυτό. O κάθε φοιτητής υποχρεούται να ε- πιλέξει τουλάχιστον οκτώ (8) επιλεγόμενα μαθήματα στο σύνολο των σπουδών του (σύνολο 16 διδακτικών μονάδων ή τουλάχιστον 208 ωρών εκπαίδευσης). Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προαπαιτούμενα. Για κάθε μάθημα του ΠΠΣ καθορίζεται ο Τομέας ο οποίος είναι αρμόδιος για τη διδασκαλία του. Τα μαθήματα αυτά μπορούν να διδάσκονται από όλα τα μέλη ΔΕΠ της Σχολής. Η ΓΣ του Τομέα κατανέμει το διδακτικό έργο στα μέλη ΔΕΠ πριν από την αρχή κάθε εξαμήνου. Η κατανομή αυτή κοινοποιείται και επικυρώνεται από τη ΓΣ της Σχολής, και αποτελεί την ανάθεση αυτοδύναμης διδασκαλίας στα μέλη ΔΕΠ. O Διευθυντής της Ακαδημαϊκής Μονάδας (Εργαστήριο ή Κλινική) συντονίζει το διδακτικό έργο των μελών ΔΕΠ που αφορά στα μαθήματα ή στην κλινική άσκηση της Μονάδας.
ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 29 Η ΓΣ του Τομέα επιλύει κάθε πρόβλημα δυσλειτουργίας, το οποίο δεν έχει ρυθμιστεί μέσα στην Ακαδημαϊκή Μονάδα. Σε περίπτωση μαθήματος που διδάσκεται σε μεγάλα ακροατήρια, με απόφαση της ΓΣ της Σχολής, επιδιώκεται, η διαίρεσή του σε τμήματα με μικρό αριθμό φοιτητών, και γίνεται η ανάθεση διδασκαλίας του μαθήματος για κάθε τμήμα σε ένα μέλος του ΔΕΠ του αντίστοιχου Τομέα. Τα μέλη του ΔΕΠ που παίρνουν τέτοια ανάθεση, συγκροτούν την Επιτροπή του Μαθήματος. Η επιτροπή του μαθήματος συντονίζει την ομοιομορφία της διδασκαλίας, ως προς το περιεχόμενο και την έκταση της διδακτέας ύλης, των ασκήσεων και των εξετάσεων. Σημαντική παράμετρος στη βελτίωση της οργάνωσης των σπουδών θα αποτελέσει η καθιέρωση ενός μέλους ΔΕΠ από κάθε μονάδα ως προσωπικού συμβούλου του φοιτητή. Άρθρο 14o. Οργάνωση μαθήματος O Διευθυντής της Ακαδημαϊκής Μονάδας συντονίζει τη συνολική εκπαιδευτική δραστηριότητα των μελών ΔΕΠ που αφορά τα μαθήματα ή την εργαστηριακή και κλινική άσκηση της Μονάδας. Υπεύθυνος εκπαίδευσης: Από το Διευθυντή της Μονάδας, μετά από κοινού συζήτηση όλων των μελών της Μονάδας, ορίζεται ένα μέλος ΔΕΠ ως υπεύθυνος για κάθε επιμέρους εκπαιδευτική δραστηριότητα, που αφορά τη Μονάδα. Oι δραστηριότητες αυτές είναι: α) η προπτυχιακή εκπαίδευση, β) η μεταπτυχιακή εκπαίδευση, γ) η εκπαίδευση στις ιατρικές ειδικότητες και δ) η συνεχιζόμενη εκπαίδευση. Συντονιστικό όργανο μαθήματος: Ένα μέλος ΔΕΠ ή επιτροπή μελών ΔΕΠ, ορίζεται από το Διευθυντή της Μονάδας, μετά από κοινού συζήτηση μεταξύ όλων των μελών της Μονάδας, ως συντονιστικό όργανο, το οποίο έχει την ευθύνη ενός συγκεκριμένου μαθήματος της Μονάδας. Ειδικότερα, οι υποχρεώσεις του συντονιστικού οργάνου του μαθήματος περιλαμβάνουν: Την ευθύνη επικοινωνίας και αλληλοενημέρωσης με τους φοιτητές, ώστε να επιλύονται όλα τα επιμέρους εκπαιδευτικά προβλήματα οργάνωσης του κάθε φοιτητή ή ομάδας φοιτητών Τον συντονισμό και το εκτελεστικό σκέλος της εκπαίδευσης, με βάση το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τις υπάρχουσες δυνατότητες και τις εμφανιζόμενες δυσκολίες Την επίλυση, ή την εισήγηση λύσεων, ή την εισαγωγή προς συζήτηση, ενός θέματος που σχετίζεται με την υλοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε όλες τις μορφές της, δηλαδή θεωρητική διδασκαλία, άσκηση, δεξιότητες, εφημερίες κ.λπ. Επιτροπή μαθήματος: Σε αυτήν ανήκουν όλα τα μέλη ΔΕΠ στα οποία έχει ανατεθεί από τον Τομέα η διδασκαλία του μαθήματος. Για λειτουργικούς λόγους, μπορεί να συγκροτείται ολιγομελής ομάδα μελών ΔΕΠ, η οποία εισηγείται θέματα και προτάσεις προς συζήτηση στην ολομέλεια της επιτροπής διδασκόντων το μάθημα.