Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ δυαδικό Γ ε ν ι κ έ ς εξ ε τ ά σ ε ι ς 2 0 6 Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Γ λυκείου ο ι κονομικών σπουδών Τα θέματα επεξεργάστηκαν οι καθηγητές των Φροντιστηρίων «δυαδικό» Καβαλιαράκης Π. Μπάμος Σ. Θ Ε Μ Α Α Ο Μ Α Δ Α Π Ρ Ω Τ Η Α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την οικονομική ζωή των ανθρώπων είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με τα αποτελέσματα των ενεργειών τους. β. Όταν η συνάρτηση ζήτησης ενός προϊόντος είναι ισοσκελής υπερβολή, η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για το προϊόν μεταβάλλεται, καθώς μεταβάλλεται η τιμή του. γ. Το σταθερό κόστος επιβαρύνει την επιχείρηση και όταν ακόμη η παραγωγή της είναι μηδέν. δ. Στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής, η συμπεριφορά του συνολικού, του μέσου και του οριακού προϊόντος εξηγείται από το νόμο της φθίνουσας ή μη ανάλογης απόδοσης. ε. Η εισοδηματική ελαστικότητα των κανονικών αγαθών είναι αρνητική. Μονάδες 5 Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α2. Μια επιχείρηση λειτουργεί στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής. Όταν παράγει 40 μονάδες, παρουσιάζει μέσο μεταβλητό κόστος 8 χρηματικές μονάδες και συνολικό κόστος 400 χρηματικές μονάδες. Το σταθερό κόστος (FC) της επιχείρησης είναι α. FC = 80 χρηματικές μονάδες β. FC = 320 χρηματικές μονάδες γ. FC = 5 χρηματικές μονάδες δ. FC = 40 χρηματικές μονάδες Α3. Η καμπύλη ζήτησης ενός αγαθού είναι ευθεία γραμμή που τέμνει τον άξονα των τιμών στο σημείο Α και τον άξονα των ποσοτήτων στο σημείο Β. Στο μέσο Μ του ευθύγραμμου τμήματος ΑΒ, για την ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή ισχύει α. ED β. 0 ED γ. ED δ. ED 0
2 Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό Α. α. Σ β. Λ γ. Σ δ. Σ ε. Λ Α2. α. Α3. γ. Ο Μ Α Δ Α Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Θ Ε Μ Α Β Β. Να περιγράψετε, με τη βοήθεια διαγράμματος που θα σχεδιάσετε (μονάδες 5), τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν την προσφορά ενός αγαθού οι παρακάτω προσδιοριστικοί παράγοντες (ceteris paribus): α. οι τιμές των παραγωγικών συντελεστών (μονάδες 7) β. η τεχνολογία παραγωγής του (μονάδες 5) γ. οι καιρικές συνθήκες (μονάδες 4) δ. ο αριθμός των επιχειρήσεων (μονάδες 4) Στην παραπάνω περιγραφή να χρησιμοποιηθεί το ίδιο διάγραμμα για όλες τις περιπτώσεις. Β. α. Βλ. σχ. βιβλ. 83: «Προσδιοριστικοί παράγοντες προσφοράς» β. Βλ. σχ. βιβλ. 83 γ. Βλ. σχ. βιβλ. 84 δ. Βλ. σχ. βιβλ. 84 Μονάδες 25 Θ Ε Μ Α Γ Ο Μ Α Δ Α Τ Ρ Ι Τ Η Δίνεται ο παρακάτω πίνακας με τους μέγιστους συνδυασμούς παραγωγικών δυνατοτήτων μιας οικονομίας που παράγει μόνο τα αγαθά Χ και Ψ. Όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές απασχολούνται πλήρως και αποδοτικά και η τεχνολογία παραγωγής τους είναι δεδομένη. Συνδυασμοί ποσοτήτων Παραγόμενες ποσότητες αγαθού Χ Παραγόμενες ποσότητες αγαθού Ψ Α 0 300 Β ; 220 Γ 70 ; Δ 90 50 Ε 00 0 Κόστος ευκαιρίας του αγαθού Χ σε όρους Ψ (Κ.Ε.x) Κόστος ευκαιρίας του αγαθού Ψ σε όρους Χ (Κ.Ε.ψ) 2 ; ; /3 ; /4 ; ;
Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό 3 Γ. Να μεταφέρετε τον πίνακα στο τετράδιό σας και, κάνοντας τους κατάλληλους υπολογισμούς, να αντικαταστήσετε τα ερωτηματικά με τις σωστές αριθμητικές τιμές. Μονάδες 7 Γ2. Να σχεδιάσετε την Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων (ΚΠΔ) της οικονομίας. Γ3. Ποια είναι η μέγιστη ποσότητα του αγαθού Ψ που μπορεί να παραχθεί, όταν παράγονται 75 μονάδες από το αγαθό Χ; Γ4. Με τη βοήθεια του κόστους ευκαιρίας, να εξετάσετε, κάνοντας τους κατάλληλους υπολογισμούς, που βρίσκεται ο συνδυασμός Κ (Χ=92, Ψ=30) σε σχέση με την ΚΠΔ και να εξηγήσετε την οικονομική τους σημασία. Γ5. Πόσες μονάδες από το αγαθό Χ πρέπει να θυσιαστούν, για να παραχθούν οι τελευταίες 0 μονάδες από το αγαθό Ψ; Γ. Y 300 220 KE 2 xb 40 X x 0 AB B KE BA Y 40 X 80 2 Y 220 3 30 B X 70 40 Y 90 3 AB X 30 Y 80 4 X 20 Y 50 5 X 0 KE Y 0 X 50 5 Γ2.
4 Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό Γ3. Χ Ψ ΚΕ Χ Γ 70 30 Γ' 75 Ψ Γ' 4 Δ 90 50 Y 30 X 75 70 ' 4 ' 0 ' Γ4. Χ Ψ ΚΕ Χ Δ 90 50 Δ' 92 Ψ Δ' 5 Ε 00 0 Y 50 X 92 90 ' 5 ' 40 ' Άρα ο συνδυασμός Κ(Χ=20, Ψ=30) είναι εφικτός και βρίσκεται αριστερά της Κ.Π.Δ. Από οικονομικής άποψης αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται. Γ5. Υπολογίζουμε για 300-0=90 μονάδες ψ. Χ Ψ ΚΕ Χ Β 40 220 Β' Χ Β' 90 3 Γ 70 30 Y 220 20 3 XB' 50 ' X X 40 Άρα θα θυσιαστούν 50-0=50 μονάδες Χ B'
Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό 5 Ο Μ Α Δ Α Τ Ε Τ Α Ρ Τ Η Θ Ε Μ Α Δ Οι αγοραίες συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού Χ είναι γραμμικές. Όταν η τιμή του αγαθού είναι5, τότε η προσφερόμενη ποσότητά του είναι 30 μονάδες και το έλλειμμα που εμφανίζεται στην αγορά είναι 50 μονάδες. Όταν η τιμή του αγαθού αυξάνεται από 5 σε 6, η προσφερόμενη ποσότητα είναι 32 μονάδες και η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή του είναι ED. 2 Δ. Να βρείτε τις αγοραίες συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς. Μονάδες 8 Δ2. Να υπολογίσετε αλγεβρικά την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας του αγαθού στην αγορά. Δ3. Να υπολογίσετε σε ποια τιμή του αγαθού παρουσιάζεται έλλειμμα 20 μονάδων προϊόντος. Δ4. Να υπολογίσετε την ποσοστιαία μεταβολή της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών, όταν η τιμή του αγαθού αυξάνεται από 5 σε 6 (μονάδες 2). Να δικαιολογήσετε τη μεταβολή της συνολικής δαπάνης με τη βοήθεια της ελαστικότητας ζήτησης ως προς την τιμή (μονάδες 2). Δ5. Το αγαθό Ψ είναι συμπληρωματικό του αγαθού Χ. Μια μεταβολή στην τιμή του συμπληρωματικού αγαθού Ψ (ceteris paridus) είχε ως αποτέλεσμα να διαμορφωθεί η αγοραία συνάρτηση ζήτησης του αγαθού Χ ως εξής: Q D 0 8P. α. Να υπολογίσετε τη νέα τιμή και τη νέα ποσότητα ισορροπίας του αγαθού Χ (μονάδες 2) β. Να απαντήσετε αν η τιμή του συμπληρωματικού αγαθού Ψ αυξήθηκε ή μειώθηκε, αιτιολογώντας την απάντησή σας (μονάδες 3) Δ. P Q S Έλλειμμα Ε Δ 5 30 50 2 6 32 Για P=5 Q Δ -Q S =50QΔ-30=50QΔ=80
6 Φ ρ ο ν τ ι σ τ ή ρ ι α δ υ α δ ι κ ό Q P 5 8 P Q 2 80 Q P 80 85 20 Άρα η συνάρτηση ζήτησης: QΔ=20-8P Qs Q Q2 Q Qs 30 32 30 Qs 20 2P P P P P P 5 6 5 2 Δ2. Q Δ =Q S 20-8P = 20+2P 0 P 0 =0 Q Δ = 20-8P 20-8 0 = 40 Άρα Q 0 =40 Q s = 20+2 0 = 40 Δ3. QΔ-QS=20 20-8P-(20+2P) = 20 P = 8 Δ4. Για P=66 Q Δ =20-8 6 Q Δ =72 ΣΔ 5 =5 80=400 ΣΔ 6 =6 72=432 6 5 % 00 00 8% 5 432 400 400 Επειδή η τιμή αυξάνεται με ανελαστική άρα και η ΣΔ θα αυξάνεται. 2 Δ5. α) Q' Δ =QS 0-8P = 20+2P P 0 =9 Q' Δ = 0-8 9 = 38 Q 0 =38 Q S = 20+2 9 = 38 β) Η τιμή του συμπληρωματικού αγαθού αυξήθηκε γιατί η ζήτηση του αγαθού Χ μειώθηκε άρα θα μεταβληθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση με τη μεταβολή της ζήτησης του αγαθού.