Για να υπάρξει φωτιά είναι απαραίτητη η συνύπαρξη τριών στοιχείων: - το καύσιμο (στερεό, υγρό ή αέριο) - το οξυγόνο (21% του ατμοσφαιρικού αέρα) - η αρχική θερμότητα. Αυτά είναι και τα μέρη του τρίγωνου της καύσης. Επομένως, η φωτιά θα σβήσει όταν δεν υπάρχει ένα από τα πιο πάνω. Πυρκαγιά σε κτίριο - βγείτε αμέσως από το δωμάτιο και κλείστε την πόρτα. Κάνετε ότι είναι δυνατόν για να περιορίσετε τα ρεύματα αέρος που μπορούν να φουντώσουν τη φωτιά - καθώς προχωράτε προς την έξοδο, κλείνετε όλες τις πόρτες που βρίσκετε μπροστά σας (για τον ίδιο λόγο που αναφέραμε πιο πάνω) - βεβαιωθείτε χωρίς να βάζετε σε κίνδυνο τον εαυτό σας πως όλοι οι ένοικοι του κτιρίου έχουν βγει σε ασφαλές μέρος έξω από το κτίριο - ειδοποιήστε την πυροσβεστική όσο μικρή και να είναι η φωτιά: η φωτιά μπορεί εύκολα να ξεφύγει από τον έλεγχό σας Αν παγιδευτείτε σε δωμάτιο Σε περίπτωση έσχατης ανάγκης ίσως να χρειαστεί να πηδήξετε από το παράθυρο. Φτιάξτε ένα είδος σχοινιού δένοντας σεντόνια ή ότι άλλο μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Δέστε την άκρη σε ένα βαρύ έπιπλο. Αν το πιο πάνω δεν είναι δυνατό, κρεμαστείτε από το παράθυρο. Αυτό θα μειώσει το ύψος της πτώσης. Τραυματισμός λόγω πτώσης είναι σίγουρος, σε περίπτωση που είστε ψηλότερα από τον πρώτο όροφο. Αν τα ρούχα κάποιου πάρουν φωτιά - ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΤΕ τον ΑΜΕΣΩΣ και τυλίξτε τον με κουβέρτα ή χαλί ή κάτι παρόμοιο. Αν δεν υπάρχει κάτι να χρησιμοποιήσετε, κυλήστε τον στο έδαφος μέχρι να σβήσουν οι φλόγες. - ΜΗΝ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΕΨΕΤΕ ΝΑ ΤΡΕΞΕΙ σε ανοικτό χώρο. Αν βρείτε κάποιο αναίσθητο 1 / 6
(πυροσβεστικός τρόπος μεταφοράς τραυματία) - Δέστε τα χέρια του με ένα μαντήλι ή σχοινί ή ότι άλλο είναι διαθέσιμο, και περάστε τα στο λαιμό σας. - Μπουσουλώντας (αρκουδώντας) κινηθείτε όσο πιο χαμηλά μπορείτε αν υπάρχει καπνός και τραβήξτε τον προς την έξοδο Πυρκαγιά στο Δάσος Τα ξηρά χόρτα, ο άνεμος και το ρετσίνι (η «πίσσα») των δέντρων βοηθούν τη γρήγορη εξάπλωση της φωτιάς στο δάσος. Σε περίπτωση που εντοπίσετε πυρκαγιά: - Ειδοποιήστε την πυροσβεστική - Μέχρι να φτάσει μπορείτε να πολεμήσετε τη φωτιά ΕΑΝ ΔΕ ΘΕΤΕΤΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ, πάντα με ενέργειες αντίθετα με τη φόρα της φωτιάς: - με χλωρά φουντωτά κλαδιά - φτιάχνοντας μία αντιπυρική ζώνη αν υπάρχουν αρκετά άτομα και κατάλληλα εργαλεία: η ζώνη πρέπει να έχει πλάτος μεγαλύτερο από τα ψηλότερα δέντρα είναι μία λωρίδα που καθαρίζεται από χόρτα, θάμνους και οτιδήποτε εύφλεκτο. Δημιουργείται σε αρκετή απόσταση από τη φωτιά για να υπάρχει αρκετός χρόνος. Πυροσβεστήρες Ανάλογα με την καύσιμη ύλη, πρέπει να χρησιμοποιείται και διαφορετικός τύπος πυροσβεστήρα. Οι κατηγορίες είναι νερού, αφρού, διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και ξηρών χημικών. Το πιο κατάλληλο υλικό για κατάσβεση φωτιάς είναι το νερό αλλά για φωτιές που προέρχονται από λάδια και βενζίνη ΔΕΝ πρέπει να χρησιμοποιηθεί νερό (ή πυροσβεστήρας νερού). Τα δύο αυτά υλικά επιπλέουν και συνεχίζουν να καίγονται και να μεταδίδουν τη φωτιά. Σε τέτοια περίπτωση πρέπει να χρησιμοποιηθεί πυροσβεστήρας διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ή ξηρών χημικών. Η εμφάνιση του πυροσβεστήρα μπορεί να διαφέρει (π.χ. το στόμιο πυροσβεστήρα 2 / 6
διοξειδίου του άνθρακα να είναι πιο κοντό). Αυτό σημαίνει προσοχή στην αναγραφή (δηλ. τί γράφει πάνω ο πυροσβεστήρας). Καύσιμη ύλη Πυροσβεστήρας Α Χαρτί, ξύλο, ρούχα, σκουπίδια, χόρτα Νερό Αφρός Β Λάδι, βενζίνη, μπογιές, λίπος 3 / 6
Διοξείδιο του άνθρακα ( CO 2) Ξηρά Χημικά Γ Ηλεκτρισμός Διοξείδιο του άνθρακα ( CO 2) Ξηρά Χημικά Κίνδυνοι στο σπίτι Κουζίνα Η πιο επικίνδυνη ουσία στην κουζίνα, είναι το υγραέριο (γκάζι), σε περίπτωση που λειτουργεί φούρνος, μάτια ή ακόμα και ψυγείο με αυτό. Το υγραέριο είναι πολύ εύφλεκτο: Όταν αναμιχθεί με αέρα, σχηματίζει ένα επικίνδυνο εκρηκτικό μείγμα. Σε περίπτωση που χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε υγραέριο (ακόμα και σε μικρό φορητό μάτι σε κατασκήνωση): 4 / 6
- Ανάβετε πρώτα το σπίρτο και μετά το διακόπτη του υγραερίου, ιδιαίτερα όταν ανάβετε το φούρνο - Φυλάγετε πάντοτε όλου ς τους επιπλέον κυλίνδρους υγραερίου ΕΞΩ από το σπίτι, σε ανοικτό χώρο. ΠΟΤΕ σε υπόγειο Αν ένα τηγάνι πιάσει φωτιά: - Κλείστε αμέσως τον διακόπτη του ρεύματος ή του υγραερίου - Σκεπάστε το τηγάνι με το κάλυμμά του ή με ένα ελαφρά βρεγμένο ύφασμα, για να πνίξει τη φωτιά - ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΝΕΡΟ - ΜΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΤΕ ΤΟ ΦΛΕΓΟΜΕΝΟ ΤΗΓΑΝΙ - Οι λαβές των τηγανιών ΔΕΝ πρέπει να εξέχουν από τη γκαζιέρα Άλλα πράγματα που πρέπει να προσέξετε: - Φυλάγετε τα σπίρτα και τους αναπτήρες μακριά από παιδιά - Προσοχή στα σύρματα ηλεκτρικών συσκευών: φροντίστε να μη σέρνονται στο πάτωμα και να είναι μακριά από φωτιά - Μην κρεμάτε ξεσκονόπανα, πετσέτες, κουρτίνες ή άλλα ρούχα κοντά στη γκαζιέρα Σαλόνι - Μην αφήνετε αναμένα αποτσίγαρα στα στακτοδοχεία - Μη ρίχνετε αποτσίγαρα ή σπίρτα στα καλάθια των αχρήστων - Αποφεύγετε να έχετε καθρέφτη πάνω από το τζάκι. Προσελκύει τα άτομα και τα κάνει να πλησιάζουν πολύ κοντά στη φωτιά - Βγάζετε πάντα από την πριζα μια συσκευή όταν δεν χρησιμοποιείται - Μην τραβάτε τα πρίζα από το καλώδιο - Μην περνάτε ηλεκτροφόρα σύρματα κάτω από χαλιά. Μπορεί να φθαρούν χωρίς να το αντιληφθείτε - Τα σύρματα ηλεκτρικών συσκευών δεν πρέπει να είναι μακριά ή ριγμένα στο πάτωμα - Αποφεύγετε τη χρήση πολύπριζων: η υπερφόρτωση προκαλεί πυρκαγιές - Μη χρησιμοποιήστε πότε βενζίνη για το άναμμα του τζακιού - Χρησιμοποιείτε πάντοτε μεταλλική προστατευτική σχάρα μπροστά από το τζάκι σας Το δωμάτιο των παιδιών 5 / 6
- Προσέξτε ιδιαίτερα τις θερμάστρες, κουζίνες, σπίρτα, αναπτήρες, αεροζόλ, εύφλεκτα υγρά/ κρατήστε όλες αυτές και άλλες πιθανές εστίες κινδύνου καλά προφυλαμένες και σε μέρη που δε μπορούν τα παιδιά να φτάσουν - Οι θερμάστρες πρέπει να είναι καλά στερεωμένες στο πάτωμα ή στους τοίχους, και φυσικά να έχουν γύρω τους προστατευτική γρίλια - Όλες οι πρίζες στα δωμάτια πρέπει να έχουν θυρίδες ασφαλείας Σε άλλα δωμάτια του σπιτιού - Στερεώνετε καλά τις επιτραπέζιες ηλεκτρικές λάμπες - Mη βάζετε ύφασμα ή χαρτί πάνω σε λάμπες για να χαμηλώνετε το φωτισμό - Αποφεύγετε να τοποθετείτε δοχεία τύπου αεροζόλ κοντά σε θερμάστρες, ακόμα και όταν είναι άδεια. ΜΗΝ ΤΑ ΡΙΧΝΕΤΕ ΣΤΗ ΦΩΤΙΑ - Μη γεμίζετε αναπτήρες υγραερίου κοντά σε γυμνή φλόγα - Το χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι συχνά αιτία πυρκαγιά;: στερεώστε το καλά μακριά από τζάκι ή θερμάστρα χρησιμοποιείτε πάντοτε κατάλληλα ηλεκτρικά φωτάκια. ΠΟΤΕ ΚΕΡΙΑ Στο εργαστήριο/αποθήκη/γκαράζ - Επικύνδινα υγρά πρέπει να φυλάγονται σε καλά κλεισμένα μεταλλικά δοχεία, και τοποθετημένα σε στερεά ράφια. Το πλαστικό δοχείο δεν είναι κατάλληλο για τέτοια υγρά - Μη χρησιμοποιείτε κεριά ή γυμνές φλόγες Πηγή: Εκπαιδευτικό Υλικό Πυρόσβεσης Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου 6 / 6