«Εθνικό Πρόγραµµα ιαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων» και «Επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά σώµατα του ελλαδικού χώρου» Συγκριτική παρουσίαση
Προοίµιο Στην παρούσα διερεύνηση αντιπαραβάλλονται χαρακτηριστικά τµήµατα του «Εθνικού Προγράµµατος ιαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων» και της πρόσφατης έκθεσης µε τίτλο «Επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά σώµατα του ελλαδικού χώρου». Το Εθνικό Πρόγραµµα Υδατικών Πόρων εκπονήθηκε τον Μάιο του 2007 από ερευνητική οµάδα του ΕΜΠ, µε Επιστηµονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή. Κουτσογιάννη και Κύριο Ερευνητή τον Καθηγητή Α. Ανδρεαδάκη (µέχρι πρότινος Ειδικό Γραµµατέα Υδάτων). Στο έργο αυτό απασχολήθηκαν περισσότεροι από δέκα επιστήµονες. Η ανάθεση έγινε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ηµόσιων Έργων, και ο προϋπολογισµός του ήταν 45 000 ευρώ. Τα πλήρη στοιχεία δίνονται στη διεύθυνση http://itia.ntua.gr/el/projinfo/130/. Η έκθεση περί των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής στα επιφανειακά και υπόγεια νερά εκπονήθηκε τον Ιούνιο του 2011 από ερευνητική οµάδα του ΕΚΠΑ, υπό τον Καθηγητή κ. Γ. Στουρνάρα. Η έκθεση αποτελεί τµήµα ευρύτερης µελέτης των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής στην Ελλάδα, που ανατέθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδας σε οµάδα επιστηµόνων από διάφορα ιδρύµατα (http://www.bankofgreece.gr/pages/el/klima/relevant.aspx). Παρατηρήσαµε ότι τα δύο κείµενα παρουσιάζουν εντυπωσιακή οµοιότητα, την οποία θεωρήσαµε χρήσιµο να επισηµάνουµε µέσω της παρούσας συγκριτικής παρουσίασης. Σε αυτή γίνεται αντιπαραβολή των δύο κειµένων µε τη µορφή πίνακα. Στην αριστερή στήλη παρατίθενται τµήµατα της µελέτης της οµάδας Στουρνάρα, ενώ στη δεξιά στήλη βρίσκονται, σηµειωµένα µε κίτρινο χρώµα, τα αντίστοιχα χωρία από το «Εθνικό Πρόγραµµα ιαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων». Σε ορισµένες περιπτώσεις, παρατίθενται επεξηγηµατικά σχόλια που σχετίζονται µε την οµοιότητα των δύο κειµένων και όχι µε το επιστηµονικό σκέλος της µελέτης. Η διερεύνηση καταλήγει στο συµπέρασµα ότι η έκθεση της οµάδας Στουρνάρα αποτελεί πιστή αντιγραφή της προηγηθείσας έκθεσης του ΕΜΠ, σε ποσοστό µεγαλύτερο του 40% (βλ. Παράρτηµα µε υπολογισµούς των οµοιοτήτων). εν γνωρίζουµε το ποσόν της αµοιβής της οµάδας Στουρνάρα, ώστε να µπορούµε να παραβάλουµε και συγκριτικά στοιχεία κόστους. Η λεπτοµερής αντιπαραβολή των κειµένων και οι συγκριτική τους παρουσίαση έγινε από τον Χρήστο Τύραλη, ιπλωµατούχο Μαθηµατικό και Πολιτικό Μηχανικό, και Υποψήφιο ρ. ΕΜΠ. Η παρούσα εισαγωγή γράφηκε από τον Ανδρέα Ευστρατιάδη, ρ. Πολιτικό Μηχανικό ΕΜΠ, ο οποίος συµµετείχε στην οµάδα εκπόνησης του Εθνικού Προγράµµατος Υδατικών Πόρων, και είχε το «προνόµιο» να εντοπίσει πρώτος την εντυπωσιακή οµοιότητα των δύο κειµένων. Χρήστος Τύραλης & Ανδρέας Ευστρατιάδης Σεπτέµβριος 2012 2
Επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά σώµατα του ελλαδικού χώρου Εθνικό Πρόγραµµα ιαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων Σχόλια: - «Στον Πίνακα 4.1». Προφανώς αντιστοιχεί στον πίνακα 4.1 του Εθνικού Προγράµµατος. Ωστόσο αυτός ο πίνακας δεν παρατίθεται στην παρούσα µελέτη. - «ΥΒΕΤ 1989». Η βιβλιογραφική αναφορά δεν αναγράφεται και στη βιβλιογραφία. 3
4
- (Κουτσογιάννης & Μαρίνος, 1995, Παπασπυρόπουλος, 1981, Κουρµούλης, 1984). Οι αναφορές δεν αναγράφονται στη βιβλιογραφία. Σχόλια: - «ΥΒΕΤ 1989». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 5
- «Κουτσογιάννης & Μαρίνος (1995), ΥΠΕΧΩ Ε (1995), Ευστρατιάδης κ.ά. (2002), Ευστρατιάδης & Μαµάσης (2004), Κ/Ξ ιαχείρισης Υδάτων Κεντρικής & υτικής Ελλάδος (2005)». Οι αναφορές δεν αναγράφονται στη βιβλιογραφία. 6
- «Σχήµα 5.1». Προφανώς αντιστοιχεί στο χάρτη 5.1 του Εθνικού Προγράµµατος. Ωστόσο αυτό το σχήµα στην παρούσα µελέτη είναι το Σχήµα 3.4. - «απογραφικά στοιχεία της ΕΣΥΕ». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 7
8
9
- «ΙΓΜΕ (1980-1982)». Η βιβλιογραφική αναφορά δεν αναγράφεται και στη βιβλιογραφία. - «Η συνολική λεκάνη τροφοδοσίας των παραπάνω καρστικών συστηµάτων είναι περίπου 150 km 2 και η µέση παροχή περίπου 5 m/s». Οι τιµές που αναφέρονται στο Εθνικό Πρόγραµµα αφορούν 10
αποκλειστικά στη λεκάνη του Μαργαριτίου, ενώ στην παρούσα µελέτη αναφέρονται σε όλες τις λεκάνες. Η ασάφεια αυτή είναι προφανές ότι οδηγεί σε παρερµηνείες σχετικά µε τις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής στο Υ Ηπείρου. 11
- «στοιχεία της ΕΣΥΕ, το 1991». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 12
- «µεταξύ των ορεινών συγκροτηµάτων. Το ανατολικότερο τµήµα του διαµερίσµατος». Εδώ στο κείµενο του Εθνικού Προγράµµατος αναγράφεται «µεταξύ των ορεινών συγκροτηµάτων, είναι αποτέλεσµα ενδογενούς και εξωγενούς δράσης. Το ανατολικότερο τµήµα του διαµερίσµατος», το οποίο παραλήφθηκε από το τελικό κείµενο αν και ο λόγος που υπήρχε η πρόταση ήταν αυτή η τελευταία φράση. Σχόλια: - «Πηγή: Κουτσογιάννης και Μαρίνος, 1995.». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 13
14
- εν αναγράφεται η πηγή του πίνακα. 15
- «Τα όρια του διαµερίσµατος φαίνονται στο Χάρτη 7.1» - «Τα όρια του διαµερίσµατος φαίνονται στο Σχήµα 3.10» Στην ίδια παράγραφο έµεινε από το Εθνικό Πρόγραµµα η πρώτη πρόταση, αλλά προστέθηκε και η δεύτερη η οποία µάλλον επρόκειτο να αντικαταστήσει την πρώτη. 16
- «ΙΓΜΕ 1996». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 17
18
- Οι πίνακες 3.6, 3.7, 3.8 της σ.35 παρατίθενται εδώ, χωρίς όµως να αναφέρονται πουθενά στη µελέτη. 19
20
- «Γκούµας, 2006». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. - «Πηγή: Μελισσάρης (1990)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 21
22
- «Κ/Ξ ιαχειρίσεως Υδάτων Κεντρικής & υτικής Ελλάδος, 2005)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. - «Γκούµας, 2006». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 23
- «Απόληψη από φράγµα Πλαστήρα *»: Το * δεν παραπέµπει κάπου, σε αντίθεση µε το Εθνικό Πρόγραµµα. - Οι πίνακες 3.10 και 3.11 δεν αναφέρονται κάπου µέσα στη µελέτη. 24
25
26
- «Στον πίνακα 14.1». Πίνακας 14.1 δεν υπάρχει στη µελέτη. Στο Εθνικό Πρόγραµµα δεν αναγράφεται το νούµερο του πίνακα το οποίο είναι το 14.1. - «Συµφώνως µε εκτίµηση της Κ/Ξ Υδατοσυστηµάτων Αιγαίου (2006)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 27
28
- «αποδελτιώσεως του ΥΒΕΤ ( ηµακόπουλος, 1989)». Η βιβλιογραφική αναφορά δεν αναγράφεται και στη βιβλιογραφία. - «Με βάση τα στοιχεία της Μελέτης ιαχειρίσεως Υδατικών Πόρων Κυκλάδων (2001)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. - «Με βάση νεότερα συµπεράσµατα της Μελέτης ιαχειρίσεως Υδατικών Πόρων Κυκλάδων (2001)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 29
- «Από στοιχεία της Μελέτης Αποδελτιώσεως του ΥΒΕΤ ( ηµακόπουλος, 1989)», «Από στοιχεία της µελέτης των Binnie & Partners et al. (1984)». Οι αναφορές δεν αναγράφονται στη βιβλιογραφία. - «Από στοιχεία της µελέτης των Binnie & Partners et al. (1984)». Η αναφορά δεν αναγράφεται στη βιβλιογραφία. 30
- Ο πίνακας VI.18 προέρχεται από το προγενέστερο Σχέδιο Προγράµµατος ιαχείρισης Υδατικών Πόρων (2003). 31